Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (έβδομο τμήμα) της 15ης Σεπτεμβρίου 2021 – Ruhorimbere κατά Συμβουλίου
(Υπόθεση T‑105/20) (1)
«Κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας – Περιοριστικά μέτρα λόγω της καταστάσεως στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό – Δέσμευση κεφαλαίων – Περιορισμός εισόδου στο έδαφος των κρατών μελών – Διατήρηση του ονόματος του προσφεύγοντος στους καταλόγους των προσώπων εις βάρος των οποίων επιβάλλονται τα περιοριστικά μέτρα – Υποχρέωση αιτιολογήσεως – Δικαίωμα ακροάσεως – Απόδειξη του βασίμου της καταχωρίσεως στους καταλόγους και της διατηρήσεως στους καταλόγους – Πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως – Συνέχιση της συνδρομής των πραγματικών και νομικών περιστάσεων που συνέτρεχαν κατά τη λήψη περιοριστικών μέτρων – Δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής – Τεκμήριο αθωότητας – Αναλογικότητα – Ένσταση ελλείψεως νομιμότητας»
1. Πράξεις των οργάνων – Αιτιολογία – Υποχρέωση αιτιολογήσεως – Περιεχόμενο – Περιοριστικά μέτρα κατά της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό – Δέσμευση κεφαλαίων των προσώπων που υπονομεύουν το κράτος δικαίου ή συμβάλλουν στην τέλεση πράξεων που συνιστούν σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – Ελάχιστες απαιτήσεις
[Άρθρο 296, εδ. 2, ΣΛΕΕ· απόφαση 2010/788/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2019/2109, άρθρο 7 § 2· κανονισμός 1183/2005 του Συμβουλίου, άρθρο 9 § 3]
(βλ. σκέψεις 53, 55-58)
2. Κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας – Περιοριστικά μέτρα κατά της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό – Δέσμευση κεφαλαίων των προσώπων που υπονομεύουν το κράτος δικαίου ή συμβάλλουν στην τέλεση πράξεων που συνιστούν σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – Υποχρέωση παραθέσεως στην αιτιολογία των επιμέρους και ειδικών λόγων που δικαιολογούν τα μέτρα αυτά – Απόφαση εντασσόμενη σε πλαίσιο που είναι γνωστό στον ενδιαφερόμενο και του παρέχει τη δυνατότητα να αντιληφθεί τη σημασία του μέτρου που ελήφθη εις βάρος του
[Άρθρο 296 ΣΛΕΕ· απόφαση 2010/788/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2019/2109, παράρτημα II· κανονισμοί του Συμβουλίου 1183/2005 και 2019/2101, παράρτημα]
(βλ. σκέψεις 54, 60-65, 67)
3. Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Αρχές – Δικαιώματα άμυνας – Δικαίωμα αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας – Περιοριστικά μέτρα κατά της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό – Δέσμευση κεφαλαίων των προσώπων που υπονομεύουν το κράτος δικαίου ή συμβάλλουν στην τέλεση πράξεων που συνιστούν σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – Υποχρέωση γνωστοποιήσεως των επιμέρους και ειδικών λόγων που δικαιολογούν τις ληφθείσες αποφάσεις – Υποχρέωση παροχής στον ενδιαφερόμενο της δυνατότητας να γνωστοποιεί λυσιτελώς την άποψή του επί των εις βάρος του στοιχείων τα οποία ελήφθησαν υπόψη – Περιεχόμενο
[Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρθρο 41 § 2, στοιχείο αʹ· απόφαση 2010/788/ ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2019/2109, παράρτημα II· κανονισμοί του Συμβουλίου 1183/2005 και 2019/2101, παράρτημα]
(βλ. σκέψεις 76-78)
4. Κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας – Περιοριστικά μέτρα κατά της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό – Δέσμευση κεφαλαίων – Δικαιώματα άμυνας – Γνωστοποίηση των επιβαρυντικών στοιχείων – Μεταγενέστερη απόφαση που διατηρεί το όνομα του προσφεύγοντος στον κατάλογο των προσώπων τα οποία αφορούν τα μέτρα αυτά – Κοινοποίηση στον ενδιαφερόμενο από το Συμβούλιο των νέων στοιχείων που ελήφθησαν υπόψη κατά την περιοδική επανεξέταση των περιοριστικών μέτρων – Προσβολή του δικαιώματος ακροάσεως – Δεν συντρέχει
[Απόφαση 2010/788/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2019/3, άρθρα 7 § 3 και 9 §§ 2 και 3, και παράρτημα ΙI· κανονισμοί του Συμβουλίου 1183/2005 και 2019/2101, παράρτημα]
(βλ. σκέψεις 79-82, 86-97, 100, 110)
5. Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Αρχές – Δικαιώματα άμυνας – Δικαίωμα ακροάσεως – Υποχρέωση των θεσμικών οργάνων να συμφωνήσουν με την άποψη των ενδιαφερόμενων μερών – Δεν υφίσταται
(βλ. σκέψη 103)
6. Ευρωπαϊκή Ένωση – Δικαστικός έλεγχος της νομιμότητας των πράξεων των θεσμικών οργάνων – Περιοριστικά μέτρα κατά της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό – Έκταση του ελέγχου – Περιορισμένος έλεγχος για τους γενικούς κανόνες – Έλεγχος που εκτείνεται στην εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών και την επαλήθευση των αποδεικτικών στοιχείων
[Απόφαση 2010/788/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2019/2109, άρθρο 3 § 2, στοιχείο βʹ, και παράρτημα II· κανονισμοί του Συμβουλίου 1183/2005, άρθρο 2β § 1, στοιχείο βʹ, και 2019/2101, παράρτημα]
(βλ. σκέψεις 124, 125, 129, 132, 137, 140, 141, 143)
7. Ευρωπαϊκή Ένωση – Δικαστικός έλεγχος της νομιμότητας των πράξεων των θεσμικών οργάνων – Περιοριστικά μέτρα κατά της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό – Έκταση του ελέγχου – Εγγραφή του προσφεύγοντος στον προσαρτημένο στην προσβαλλόμενη απόφαση κατάλογο λόγω του αξιώματός του – Έγγραφα προσβάσιμα στο κοινό που αποδεικνύουν την τέλεση σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – Αποδεικτική αξία
[Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρθρο 47· απόφαση 2010/788/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2019/2109, παράρτημα II· κανονισμοί του Συμβουλίου 1183/2005 και 2019/2101, παράρτημα]
(βλ. σκέψεις 148-150, 156-163)
8. Κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας – Περιοριστικά μέτρα κατά της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό – Δέσμευση κεφαλαίων των προσώπων που υπονομεύουν το κράτος δικαίου ή συμβάλλουν στην τέλεση πράξεων που συνιστούν σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – Κριτήρια – Καθήκοντα που συνεπάγονται ευθύνη όσον αφορά την καταστολή εις βάρος του άμαχου πληθυσμού ή τον σεβασμό του κράτους δικαίου – Εσφαλμένη εκτίμηση – Δεν υφίσταται
[Απόφαση 2010/788/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με τις αποφάσεις (ΚΕΠΠΑ) 2016/2231 και (ΚΕΠΠΑ) 2019/2109, άρθρο 3 § 2, στοιχείο βʹ, και παράρτημα II· κανονισμοί του Συμβουλίου 1183/2005, άρθρο 2β § 1, στοιχείο βʹ, και 2019/2101, παράρτημα]
(βλ. σκέψεις 151, 153-155, 173-179)
9. Κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας – Περιοριστικά μέτρα κατά της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό – Πεδίο εφαρμογής – Πρόσωπα εμπλεκόμενα στον σχεδιασμό, την καθοδήγηση, την τέλεση ή την απόπειρα τελέσεως πράξεων που συνιστούν σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – Έννοια – Πρόσωπα που διέπραξαν τις εν λόγω πράξεις στο παρελθόν, χωρίς να υπάρχουν στοιχεία για τρέχουσα ανάμιξη ή συμμετοχή σε τέτοιες πράξεις – Εμπίπτουν
[Απόφαση 2010/788/ ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με τις αποφάσεις (ΚΕΠΠΑ) 2016/2231 και (ΚΕΠΠΑ) 2019/2109, άρθρο 3 § 2, στοιχείο βʹ, και παράρτημα II· κανονισμοί του Συμβουλίου 1183/2005, άρθρο 2β § 1, στοιχείο βʹ, και 2019/2101, παράρτημα]
(βλ. σκέψη 170)
10. Κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας – Περιοριστικά μέτρα κατά της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό – Απαγόρευση εισόδου και διελεύσεως, καθώς και δέσμευση κεφαλαίων, των προσώπων που υπονομεύουν το κράτος δικαίου ή συμβάλλουν στην τέλεση πράξεων που συνιστούν σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – Περιορισμός του δικαιώματος στον σεβασμό της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής – Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας – Δεν συντρέχει
[Άρθρα 21 § 2, στοιχεία βʹ και γʹ, και 29 ΣΕΕ· Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρθρα 7 και 52 § 1· απόφαση 2010/788/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2019/2109, άρθρα 4 §§ 1, 2 και 7, και παράρτημα II· κανονισμοί του Συμβουλίου 1183/2005 και 2019/2101, παράρτημα]
(βλ. σκέψεις 182-188)
11. Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Αρχές – Θεμελιώδη δικαιώματα – Τεκμήριο αθωότητας – Απόφαση περί δεσμεύσεως κεφαλαίων, η οποία λαμβάνεται κατά ορισμένων προσώπων και οντοτήτων λόγω της καταστάσεως στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό – Συμβατός με την εν λόγω αρχή χαρακτήρας – Προϋποθέσεις
[Άρθρο 29 ΣΕΕ· άρθρο 215 §§ 1 και 2 ΣΛΕΕ· απόφαση 2010/788/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2019/2109· κανονισμοί του Συμβουλίου 1183/2005, άρθρο 9 §§ 2 και 4, και 2019/2101, παράρτημα]
(βλ. σκέψεις 189-193)
12. Ευρωπαϊκή Ένωση – Δικαστικός έλεγχος της νομιμότητας των πράξεων των θεσμικών οργάνων – Περιοριστικά μέτρα κατά της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό – Έκταση του ελέγχου – Περιορισμένος έλεγχος για τους γενικούς κανόνες – Κριτήρια λήψεως περιοριστικών μέτρων – Συμμετοχή στον σχεδιασμό, την καθοδήγηση ή την τέλεση πράξεων που συνιστούν σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – Περιεχόμενο – Τήρηση της αρχής της αναλογικότητας
[Άρθρο 275, εδ. 2, ΣΛΕΕ· απόφαση 2010/788/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2019/2109, άρθρο 5 § 5· κανονισμοί του Συμβουλίου 1183/2005 και 2019/2101, παράρτημα]
(βλ. σκέψεις 201, 213-217)
13. Ευρωπαϊκή Ένωση – Δικαστικός έλεγχος της νομιμότητας των πράξεων των θεσμικών οργάνων – Περιοριστικά μέτρα κατά της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό – Έκταση του ελέγχου – Περιορισμένος έλεγχος για τους γενικούς κανόνες – Κριτήρια λήψεως περιοριστικών μέτρων – Συμμετοχή στον σχεδιασμό, την καθοδήγηση ή την τέλεση πράξεων που συνιστούν σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – Περιεχόμενο – Τήρηση της αρχής της ασφάλειας δικαίου που επιτάσσει σαφήνεια, ακρίβεια και προβλεψιμότητα των αποτελεσμάτων των νομικών κανόνων
[Άρθρα 3 § 5 και 21 § 2, στοιχεία βʹ και γʹ, ΣΕΕ· άρθρο 275, εδ. 2, ΣΛΕΕ· αποφάσεις του Συμβουλίου 2010/788/ΚΕΠΠΑ, όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2019/2109, άρθρο 3 § 2, στοιχείο βʹ, και (ΚΕΠΠΑ) 2016/2231, αιτιολογικές σκέψεις 3 και 4· κανονισμοί του Συμβουλίου 1183/2005 και 2019/2101]
(βλ. σκέψεις 202, 204-210)
Διατακτικό
Το Γενικό Δικαστήριο αποφασίζει:
1) | | Απορρίπτει την προσφυγή. |
2) | | Καταδικάζει τον Éric Ruhorimbere στα δικαστικά έξοδα. |