Sprawa T‑825/16
Republika Cypryjska
przeciwko
Urzędowi Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej
Znak towarowy Unii Europejskiej – Postępowanie w sprawie sprzeciwu – Zgłoszenie graficznego unijnego znaku towarowego Pallas Holloumi – Wcześniejszy słowny certyfikujący znak towarowy Zjednoczonego Królestwa HALLOUMI – Względna podstawa odmowy rejestracji – Brak prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd – Artykuł 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia (WE) nr 207/2009 [obecnie art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia (UE) 2017/1001]
Streszczenie – wyrok Sądu (druga izba) z dnia 13 lipca 2018 r.
1. Znak towarowy Unii Europejskiej – Definicja i uzyskanie unijnego znaku towarowego – Względne podstawy odmowy rejestracji – Sprzeciw właściciela wcześniejszego identycznego lub podobnego znaku towarowego zarejestrowanego dla identycznych lub podobnych towarów lub usług – Prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd w odniesieniu do wcześniejszego znaku towarowego – Kryteria oceny – Charakter odróżniający lub renoma wcześniejszego znaku towarowego – Wpływ
[rozporządzenie Rady nr 207/2009, art. 8 ust. 1 lit. b)]
2. Znak towarowy Unii Europejskiej – Definicja i uzyskanie unijnego znaku towarowego – Względne podstawy odmowy rejestracji – Sprzeciw właściciela wcześniejszego identycznego lub podobnego znaku towarowego zarejestrowanego dla identycznych lub podobnych towarów lub usług – Prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd w odniesieniu do wcześniejszego znaku towarowego – Ocena prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd – Ustalenie właściwego kręgu odbiorców – Poziom uwagi odbiorców
[rozporządzenie Rady nr 207/2009, art. 8 ust. 1 lit. b)]
3. Znak towarowy Unii Europejskiej – Definicja i uzyskanie unijnego znaku towarowego – Względne podstawy odmowy rejestracji – Sprzeciw właściciela wcześniejszego identycznego lub podobnego znaku towarowego zarejestrowanego dla identycznych lub podobnych towarów lub usług – Podobieństwo rozpatrywanych znaków towarowych – Kryteria oceny
[rozporządzenie Rady nr 207/2009, art. 8 ust. 1 lit. b)]
4. Znak towarowy Unii Europejskiej – Definicja i uzyskanie unijnego znaku towarowego – Względne podstawy odmowy rejestracji – Sprzeciw właściciela wcześniejszego identycznego lub podobnego znaku towarowego zarejestrowanego dla identycznych lub podobnych towarów lub usług – Prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd w odniesieniu do wcześniejszego znaku towarowego – Współistnienie wcześniejszych znaków towarowych – Uznanie pewnego stopnia charakteru odróżniającego krajowego znaku towarowego
[rozporządzenie Rady nr 207/2009, art. 8 ust. 1 lit. b)]
5. Znak towarowy Unii Europejskiej – Definicja i uzyskanie unijnego znaku towarowego – Względne podstawy odmowy rejestracji – Sprzeciw właściciela wcześniejszego identycznego lub podobnego znaku towarowego zarejestrowanego dla identycznych lub podobnych towarów lub usług – Prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd w odniesieniu do wcześniejszego znaku towarowego – Graficzny znak towarowy Pallas Halloumi i słowny znak towarowy HALLOUMI
[rozporządzenie Rady nr 207/2009, art. 8 ust. 1 lit. b)]
6. Znak towarowy Unii Europejskiej – Definicja i uzyskanie unijnego znaku towarowego – Względne podstawy odmowy rejestracji – Sprzeciw właściciela wcześniejszego identycznego lub podobnego znaku towarowego zarejestrowanego dla identycznych lub podobnych towarów lub usług – Podobieństwo rozpatrywanych znaków towarowych – Kryteria oceny – Złożony znak towarowy
[rozporządzenie Rady nr 207/2009, art. 8 ust. 1 lit. b)]
7. Znak towarowy Unii Europejskiej – Definicja i uzyskanie unijnego znaku towarowego – Względne podstawy odmowy rejestracji – Sprzeciw właściciela wcześniejszego identycznego lub podobnego znaku towarowego zarejestrowanego dla identycznych lub podobnych towarów lub usług – Podobieństwo rozpatrywanych znaków towarowych – Podobieństwo wizualne między graficznym znakiem towarowym a słownym znakiem towarowym
[rozporządzenie Rady nr 207/2009, art. 8 ust. 1 lit. b)]
8. Znak towarowy Unii Europejskiej – Definicja i uzyskanie unijnego znaku towarowego – Względne podstawy odmowy rejestracji – Sprzeciw właściciela wcześniejszego identycznego lub podobnego znaku towarowego zarejestrowanego dla identycznych lub podobnych towarów lub usług – Prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd w odniesieniu do wcześniejszego znaku towarowego – Słabo odróżniający charakter wcześniejszego znaku towarowego – Wpływ
[rozporządzenie Rady nr 207/2009, art. 8 ust. 1 lit. b)]
1. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd istnieje, gdy krąg odbiorców może uznać, że dane towary lub usługi pochodzą z tego samego przedsiębiorstwa lub z przedsiębiorstw powiązanych gospodarczo. W myśl tego orzecznictwa prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd należy oceniać całościowo zgodnie ze sposobem postrzegania rozpatrywanych oznaczeń oraz towarów lub usług przez właściwy krąg odbiorców i z uwzględnieniem wszystkich istotnych okoliczności danego przypadku, w szczególności wzajemnej zależności między podobieństwem oznaczeń a podobieństwem oznaczanych towarów lub usług.
Całościowa ocena prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd zakłada pewną współzależność branych pod uwagę czynników, w szczególności podobieństwa znaków towarowych i podobieństwa oznaczonych towarów lub usług. Stąd niski stopień podobieństwa między oznaczanymi towarami lub usługami może być zrównoważony wysokim stopniem podobieństwa między znakami i odwrotnie.
Jak wynika z motywu 8 rozporządzenia nr 207/2009 w sprawie znaku towarowego Unii Europejskiej (obecnie motywu 11 rozporządzenia nr 2017/1001), ocena prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd zależy od wielu czynników, a w szczególności od tego, czy odbiorcy rozpoznają dany znak towarowy na rynku. Ze względu na to, że prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd jest tym większe, im bardziej odróżniający jest charakter znaku towarowego, znaki towarowe, które mają wysoce odróżniający charakter – albo samoistny, albo wynikający z ich znajomości przez odbiorców – cieszą się większą ochroną niż te, których charakter jest słabiej odróżniający.
(zob. pkt 23, 75, 76)
2. Prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd w przypadku dwóch kolidujących ze sobą znaków towarowych w rozumieniu art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009 w sprawie znaku towarowego Unii Europejskiej nie powinno być oceniane na podstawie abstrakcyjnego porównania kolidujących ze sobą oznaczeń i towarów lub usług, które znaki te oznaczają. Ocena tego prawdopodobieństwa powinna raczej być oparta na sposobie postrzegania wspomnianych oznaczeń, towarów i usług przez właściwy krąg odbiorców.
W szczególności zgodnie z orzecznictwem przy dokonywaniu całościowej oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd należy wziąć pod uwagę przeciętnego konsumenta danej kategorii towarów, który jest właściwie poinformowany, dostatecznie uważny i rozsądny. Należy także mieć na uwadze, że stopień uwagi przeciętnego konsumenta może różnić się w zależności od kategorii rozpatrywanych towarów lub usług.
(zob. pkt 24, 25)
3. Całościową ocenę prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd – w zakresie, w jakim dotyczy ona wizualnego, fonetycznego lub konceptualnego podobieństwa kolidujących ze sobą oznaczeń – należy oprzeć na wywieranym przez nie całościowym wrażeniu, ze szczególnym uwzględnieniem ich elementów odróżniających i dominujących. Sposób postrzegania znaków towarowych przez przeciętnego konsumenta danych towarów lub usług odgrywa decydującą rolę w ramach całościowej oceny wspomnianego prawdopodobieństwa. W tym względzie przeciętny konsument postrzega zwykle znak towarowy jako całość i nie dokonuje analizy jego poszczególnych detali.
Ocena podobieństwa dwóch znaków towarowych nie może ograniczyć się do zbadania tylko jednego z elementów tworzących dany złożony znak towarowy i porównania go z innym znakiem towarowym. Przeciwnie, porównania należy dokonać poprzez analizę rozpatrywanych znaków towarowych postrzeganych jako całość, co nie wyklucza, że całościowe wrażenie wywierane przez złożony znak towarowy w pamięci właściwego kręgu odbiorców może w niektórych przypadkach zostać zdominowane przez jeden lub kilka z jego składników. Jedynie wtedy, gdy wszystkie pozostałe składniki znaku towarowego są bez znaczenia, ocena podobieństwa może zależeć wyłącznie od składnika dominującego. Sytuacja taka ma miejsce na przykład, gdy taki składnik jest w stanie samodzielnie zdominować wizerunek tego znaku, który właściwy krąg odbiorców zachował w pamięci, skutkiem czego wszystkie pozostałe składniki tego znaku towarowego będą bez znaczenia dla wywieranego przezeń całościowego wrażenia.
(zob. pkt 27, 28)
4. Ocena charakteru odróżniającego znaku towarowego ma szczególne znaczenie w zakresie, w jakim ocena prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd jest dokonywana całościowo i wymaga określonej współzależności rozpatrywanych czynników, w związku z czym wspomniane prawdopodobieństwo jest tym wyższe im silniejszy jest charakter odróżniający wcześniejszego znaku towarowego. A zatem niski stopień charakteru odróżniającego wymaga wyższego stopnia podobieństwa w wypadku kolidujących ze sobą oznaczeń lub między rozpatrywanymi towarami i usługami, by stwierdzić istnienie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd.
Gdy sprzeciw jest oparty na istnieniu wcześniejszego krajowego znaku towarowego, analiza dotycząca stopnia charakteru odróżniającego tego znaku towarowego jest jednak ograniczona, ponieważ nie może skutkować stwierdzeniem istnienia jednej z bezwzględnych podstaw odmowy rejestracji określonych w szczególności w art. 7 ust. 1 lit. b) i c) rozporządzenia nr 207/2009 w sprawie znaku towarowego Unii Europejskiej, a mianowicie braku charakteru odróżniającego lub charakteru czysto opisowego tego znaku towarowego. A zatem, by nie naruszyć art. 8 ust. 1 lit. b) w związku z art. 8 ust. 2 lit. a) ppkt (ii) rozporządzenia nr 207/2009, należy przyznać określony stopień charakteru odróżniającego krajowemu znakowi towarowemu powołanemu na poparcie sprzeciwu wobec zgłoszenia unijnego znaku towarowego.
(zob. pkt 36, 37)
5. Zobacz tekst orzeczenia.
(zob. pkt 41–43, 47, 51–53, 59–68, 83, 84)
6. Zobacz tekst orzeczenia.
(zob. pkt 50)
7. Zobacz tekst orzeczenia.
(zob. pkt 58)
8. Uznanie, że wcześniejszy znak towarowy odznacza się jedynie słabo odróżniającym charakterem, nie stoi na przeszkodzie stwierdzeniu występowania prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd. Choć w celu dokonania oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd należy uwzględnić charakter odróżniający wcześniejszego znaku towarowego, to stanowi on tylko jeden z elementów, które należy wziąć pod uwagę w ramach tej oceny. A zatem nawet gdy wcześniejszy znak towarowy ma charakter słabo odróżniający, prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd może zaistnieć w szczególności z powodu podobieństwa oznaczeń i podobieństwa danych towarów lub usług.
(zob. pkt 77)