Language of document : ECLI:EU:C:2023:907

Eagrán sealadach

TUAIRIM AN ABHCÓIDE GHINEARÁLTA

ĆAPETA

arna tabhairt an 23 Samhain 2023(1)

Cás C-351/22

Neves 77 Solutions SRL

v

Agenţia Naţională de Administrare Fiscală – Direcţia Generală Antifraudă Fiscală

(Iarraidh ar réamhrialú ó Tribunalul București (an Chúirt Réigiúnach, Búcairist))

(Tarchur chun réamhrialú – Comhbheartas eachtrach agus slándála (CBES) – Bearta sriantacha arna nglacadh i bhfianaise ghníomhaíochtaí na Rúise chun an staid san Úcráin a dhíchobhsú – Cinneadh 2014/512/CBES ón gComhairle – Dlínse na Cúirte Breithiúnais – Airteagail 2, 6, 19 agus 24 CAE – Airteagail 267 agus 275 CFAE – Toirmeasc ar bhróicéireacht seirbhísí i ndáil le hearraí míleata – Cur chun feidhme ag na Ballstáit – Fíneáil riaracháin – Coigistiú suimeanna a fuarthas –– Sárú líomhnaithe ar phrionsabail ghinearálta dhlí an Aontais agus cearta bunúsacha – Prionsabal na deimhneachta dlíthiúla – Prionsabal nulla poena sine lege – Airteagal 17 den Chairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh – Airteagal 1 de Phrótacal Uimh. 1 a ghabhann leis an gCoinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine – An ceart chun maoine)






I.      Réamhrá

1.        In 2014, mar fhreagra ar shárú neamh-spreagtha ar cheannasacht agus ar shláine críche na hÚcráine ag Cónaidhm na Rúise, ghlac an tAontas Eorpach roinnt bearta sriantacha i gcoinne na tíre sin. Baineann an cás seo le bearta sriantacha a tugadh isteach le Cinneadh 2014/512/CBES. (2)

2.        Is í an tsaincheist is tábhachtaí a ardaítear sa chás seo ná an féidir leis an gCúirt Bhreithiúnais forálacha an chinnidh sin a léiriú, i bhfianaise na dteorainneacha a fhorchuirtear le hAirteagal 24(1) CAE agus le hAirteagal 275 CFAE ar a dhlínse i réimse an chomhbheartais eachtraigh agus slándála (‘CBES’).

3.        Tá an cás seo á éisteacht ag an gCúirt Bhreithiúnais i gcomhthráth le dhá chás uamtha, KS agus KD v an Chomhairle agus páirtithe eile agus an Coimisiún v KS agus páirtithe eile (Cásanna C-29/22 P agus C-44/22 P; ‘na cásanna KS agus KD’), ina bhfuil mo Thuairim á tabhairt an lá céanna. Ardaíonn na cásanna deiridh seo freisin ceist raon feidhme na dteorainneacha ar dhlínse na Cúirte Breithiúnais in CBES. Dá bhrí sin, déanfaidh mé tagairt do mo Thuairim sna cásanna sin nuair is ábhartha.

4.        Is é comhthéacs níos leithne an dá shraith cásanna ná an chaibidlíocht leanúnach maidir le haontachas an Aontais Eorpaigh leis an gCoinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine (‘CECD’). Dealraíonn sé go bhfuil gach caibidil caibidlíochta eile, a osclaíodh mar thoradh ar Thuairim 2/13 (3), dúnta, seachas saincheist amháin atá fágtha: raon feidhme dhlínse Chúirteanna an Aontais in CBES.

II.    Na fíricí sna príomhimeachtaí, na ceisteanna a tarchuireadh le haghaidh réamhrialú agus an nós imeachta os comhair na Cúirte Breithiúnais

5.        Is cuideachta é Neves 77 Solutions SRL (‘Neves’) a cruthaíodh in 2014, a bhfuil bróicéireacht aici mar phríomhghníomhaíocht aici i ndíolachán táirgí i réimse na heitlíochta.

6.        Shocraigh Neves idirbheart idir an chuideachta Úcránach SFTE Spetstechnoexport (‘SFTE’) agus an chuideachta Indiach Hindustan Aeronautics Limited (‘Hindustan’).

7.        In 2009, rinne an dá chuideachta sin conradh, trínar gheall SFTE roinnt aerárthach a sholáthar agus a dheisiú do Hindustan ag baint úsáid as chomhpháirteanna a monaraíodh sa Rúis. Tar éis ionradh na Rúise ar an Úcráin i réigiún na Crimé in 2014, áfach, stop SFTE ag ceannach na páirteanna agus an trealaimh a bhí ag teastáil don chonradh sin go díreach ón Rúis.

8.        Ar an 4 Eanáir 2019, rinne SFTE conradh le Neves chun 32 ghléas raidió R-800L2E a sholáthar dó, a bhí le seachadadh chuig Aontas na nÉimíríochtaí Arabacha. Ina dhiaidh sin, ar an 8 Eanáir 2019, rinne Neves conradh le cuideachta Phortaingéalach chun na 32 ghléas raidió R-800L2E a cheannach, agus rinneadh 20 díobh sin a mhonarú agus a onnmhairiú ón Rúis go dtí Aontas na nÉimíríochtaí Arabacha. D’aistrigh Neves an 20 gléas raidió sin ansin chuig Hindustan san India mar a d’iarr SFTE orthu a dhéanamh.

9.        Le fógra an 26 Iúil 2019, chuir Roinn um Rialú Onnmhairithe na Rómáine (‘ANCEX’) in iúl do Neves go raibh na gléasanna raidió R-800L2E san áireamh i gcatagóir ML11 ar liosta na dtáirgí míleata atá faoi réir an chórais rialaithe onnmhairí, allmhairí agus Idirbhearta eile i bhForaithne Uimh. 901/2019 ón Aire Gnóthaí Eachtracha (‘Foraithne Uimh. 901/2019’). (4) Léiríodh san fhógra sin freisin nach bhféadfaí trádáil eachtrach a bhaineann leis an táirge sin a dhéanamh, i gcomhréir le dlí na Rómáine, ach amháin ar bhonn an deimhnithe clárúcháin agus na gceadúnas arna n-eisiúint ag ANCEX.

10.      Le fógra an 29 Iúil 2019, chuir ANCEX in iúl do Neves freisin go raibh an t-idirbheart bróicéireachta a bhaineann le gléasanna raidió R-800L2E faoi raon feidhme beart sriantach i gcoinne na Rúise a tugadh isteach le Cinneadh 2014/512/CBES.

11.      D’fhreagair Neves an dá fhógra ANCEX, ag maíomh go raibh na gléasanna raidió i gceist beartaithe le haghaidh úsáid shibhialta agus nach raibh feidhm ag Foraithne Uimh 901/2019, a thrasuí i ndlí na Rómáine liosta earraí míleata an Aontais agus ar a raibh ANCEX ag brath, ag an am a rinneadh na hearraí sin a sheachadadh. De réir Neves, ní raibh feidhm ag Airteagal 2(2)(a) de Chinneadh 2014/512/CBES ach an oiread, toisc nár díoladh na gléasanna raidió sin leis an Rúis.

12.      Ar an 6 agus 9 Lúnasa 2019, fuair Neves suimeanna EUR 2 984 961.40 san iomlán ó SFTE mar íocaíocht as na gléasanna raidió a seachadadh de bhun chonradh an 4 Eanáir 2019.

13.      Ar an 12 Bealtaine 2020, d’eisigh Gníomhaireacht Náisiúnta Riaracháin Cánach na Rómáine – an Roinn Calaoise Cánach (‘ANAF’) (5) fógra sáraithe i gcoinne Neves. Mheas ANAF go raibh cion déanta ag Neves faoi Airteagal 26(1)(b) de Fhoraithne-Dlí 202/2008 toisc gur sháraigh sé Airteagail 3(1), 7(1) agus 24(1) den dlí foraithne sin agus Airteagal 2(2)(a) de Chinneadh 2014/512/CBES. Rialaíonn an dlí foraithne sin an modh cur chun feidhme ar an leibhéal náisiúnta smachtbhannaí idirnáisiúnta, lena n-áirítear na smachtbhannaí arna bhforchur ag an Aontas Eorpach. Foráiltear le forálacha an dlí foraithne sin ar a raibh ANAF ag brath go mbeidh gníomhartha lena bhforchuirtear smachtbhannaí idirnáisiúnta (lena n-áirítear cinntí AE faoi CBES) ina gceangal ar údaráis phoiblí agus ar gach duine nádúrtha nó dlítheanach atá lonnaithe sa Rómáin. Tugann siad isteach freisin an oibleagáid go dtabharfaidh daoine nádúrtha nó dlítheanacha fógra do na húdaráis inniúla má tá caidreamh bunaithe acu nó má bhí caidreamh de facto acu maidir le hidirbhearta a chumhdaítear le smachtbhannaí idirnáisiúnta.

14.      Dá réir sin, gearradh fíneáil RON 30 000 ar Neves (thart ar EUR 6 000), agus coigistíodh suim RON 14 113 003 (EUR 2 984 961.40), arb ionann é agus na suimeanna a fuair sé an 6 agus an 9 Lúnasa 2019 ó SFTE.

15.      San fhógra sáraithe sin, thug ANAF le fios, cé gur chuir ANCEX in iúl do Neves go raibh na gléasanna raidió R-800L2E ar liosta na dtáirgí míleata atá faoi réir an chórais rialaithe onnmhairí, allmhairí agus idirbhearta eile, agus go raibh an t-idirbheart bróicéireachta a bhaineann leis an táirge sin, agus gur tháinig an t-idirbheart bróicéireachta a bhaineann leis an táirge sin faoi raon feidhme Chinneadh 2014/512/CBES, gur lean Neves le hoibríochtaí a bhaineann le díol na dtáirgí sin trí na suimeanna a fuarthas i gcuntas bainc sa Rómáin a bhailiú.

16.      Chuir Neves in aghaidh an fhógra sáraithe roimh an Judecătoria Sectorului 1 București (an Chúirt Chéadchéime, Ceantar 1, Búcairist, an Rómáin). Dhíbh an chúirt sin gearán Neves mar ghearán gan bhunús le breithiúnas an 2 Samhain 2020.

17.      Thug Neves achomharc i gcoinne an bhreithiúnais sin os comhair Tribunalul București (an Chúirt Réigiúnach, Búcairist, an Rómáin), an chúirt a rinne an tarchur sa chás seo.

18.      Míníonn an chúirt a rinne an tarchur, ar bhonn na mbeart náisiúnta lena gcuirtear bearta sriantacha AE chun feidhme, gur thabhaigh Neves pionós riaracháin arb éard é fíneáil, chomh maith le pionós breise coigistíochta na méideanna a fuair sé as an idirbheart bróicéireachta ó SFTE. Tugann an chúirt a rinne an tarchur dá haire freisin gur tugadh isteach oibleagáid ar leith leis an reachtaíocht intíre fógra a thabhairt do na húdaráis inniúla faoi aon idirbheart a thagann faoi raon feidhme an toirmisc ar sheirbhísí bróicéireachta a leagtar amach in Airteagal 2(2)(a) de Chinneadh 2014/512/CBES, faoi phionós coigistiú uathoibríoch aon fháltais a eascraíonn as sárú na hoibleagáide sin.

19.      Fiafraíonn an chúirt a rinne an tarchuir go bunúsach, agus í ag cur san áireamh éilimh Neves maidir le heaspa comhréireachta phionós an choigistíochta iomláin i bhfianaise chásdlí na Cúirte Eorpaí um Chearta an Duine (‘ECtHR’) maidir leis an gceart chun maoine arna ráthú ag Airteagal 1 de Phrótacal Uimh. 1 a ghabhann le CECD, (6) an bhféadfadh na bearta cur chun feidhme náisiúnta a bheith contrártha do phrionsabail ghinearálta áirithe de dhlí an Aontais agus do chearta atá sa Chairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh (‘an Chairt’).

20.      Ina theannta sin, fiafraíonn an chúirt a rinne an tarchur an bhfuil feidhm ag an toirmeasc ar sheirbhísí bróicéireachta a leagtar síos in Airteagal 2(2)(a) de Chinneadh 2014/512/CBES maidir leis an staid sna príomhimeachtaí, a bhaineann le hearraí a thagann ón Rúis agus nár allmhairíodh go fisiciúil isteach i gcríoch Bhallstáit.

21.      Tugann an chúirt a rinne an tarchur faoi deara nár rialaigh an Chúirt Bhreithiúnais roimhe seo ar fhorálacha Chinneadh 2014/512/CBES a n-iarrtar a léiriú, agus go bhfuil difríocht idir imthosca an cháis seo agus imthosca an bhreithiúnais in Rosneft. (7)

22.      Faoi na cúinsí sin, chuir Tribunalul București (an Chúirt Réigiúnach, Búcairist) bac ar na himeachtaí agus cuireadh na ceisteanna seo a leanas faoi bhráid na Cúirte Breithiúnais le haghaidh réamhrialú:

‘1.      An féidir Cinneadh 2014/512/CBES, go háirithe Airteagail 5 agus 7 de, a léiriú, i bhfianaise phrionsabail na deimhneachta dlíthiúla agus nulla poena sine lege, mar bheart náisiúnta lena gceadaítear coigistiú fáltas iomlána idirbhirt (mar phionós sibhialta) amhail an ceann dá dtagraítear in Airteagal 2(2)(a) de Chinneadh 2014/512/CBES, i gcás ina gcinntear go ndearnadh gníomh a aicmítear mar chion achomair faoin dlí náisiúnta?

2.      An gá Airteagal 5 de Chinneadh 2014/512/CBES a léiriú sa chiall go n-údaraítear do na Ballstáit bearta náisiúnta a ghlacadh lena ndéantar foráil maidir le coigistiú fáltas de thoradh sáraithe ar an oibleagáid fógra a thabhairt faoi idirbhirt a thagann faoi raon feidhme Airteagal 2(2)(a) de Chinneadh 2014/512/CBES?

3.      An bhfuil feidhm ag an toirmeasc a leagtar síos in Airteagal 2(2)(a) de Chinneadh 2014/512/CBES i gcás nár allmhairíodh earraí arb trealamh míleata iad, agus a bhí ina n-ábhar d’idirbhearta bróicéireachta, isteach i gcríoch an Bhallstáit riamh?’

23.      Chuir an Coimisiún Eorpach barúlacha i scríbhinn faoi bhráid na Cúirte Breithiúnais. Ina theannta sin, trí bhíthin bearta eagrúcháin nós imeachta dá bhforáiltear in Airteagal 62 de Rialacha Nós Imeachta na Cúirte Breithiúnais, iarradh ar Rialtas na Rómáine agus ar an gCoimisiún ceisteanna breise a fhreagairt i scríbhinn, lena n-áirítear ceist a bhaineann le dlínse na Cúirte Breithiúnais a bheith sa chás seo.

24.      Tionóladh éisteacht an 27 Meitheamh 2023 ag ar chuir Rialtais Neves, na hÍsiltíre agus na hOstaire, an Chomhairle agus an Coimisiún argóint ó bhéal i láthair.

III. Anailís

A.      Bearta sriantacha an Aontais i gcoitinne agus iad siúd atá ábhartha don chás reatha go háirithe

1.      Bearta sriantacha a ghlacadh agus a chur chun feidhme

25.      Faoi chuimsiú CBES, féadfaidh an Chomhairle a chinneadh bearta sriantacha a fhorchur i gcoinne tríú tíortha, eintitis nó daoine aonair, de bhun chuspóirí CBES mar atá leagtha amach in Airteagal 21 CAE.

26.      I dtéarmaí ginearálta, is é is aidhm do bhearta sriantacha athrú a dhéanamh ar bheartas nó ar ghníomhaíocht na spriocthíre, na coda den tír, an rialtais, na n-eintiteas nó na ndaoine aonair. (8) De réir léarscáil smachtbhannaí an Aontais, (9) tá os cionn 40 beart sriantach AE (a bhaineann le tíortha den chuid is mó) i bhfeidhm faoi láthair.

27.      Glacann an Chomhairle bearta sriantacha ar bhonn Airteagal 29 CAE, agus cuirtear chun feidhme iad ar an leibhéal AE nó ar an leibhéal náisiúnta.

28.      Is ar an leibhéal náisiúnta amháin a chuirtear chun feidhme na bearta a bhaineann le saincheisteanna a thagann faoi inniúlacht na mBallstát, nó faoi inniúlachtaí comhroinnte nár feidhmíodh fós ar leibhéal an Aontais. Tá sé d’oibleagáid ar na Ballstáit bearta leordhóthanacha a ghlacadh, toisc go bhfuil ceangal dlíthiúil orthu gníomhú i gcomhréir le cinntí na Comhairle in CBES. (10) Is é an cleachtas go dtí seo go ndéanann na Ballstáit bearta amhail trádbhaic arm agus toirmisc taistil a chur chun feidhme go díreach. (11)

29.      Déantar bearta sriantacha a thagann faoi inniúlacht an Aontais a chur chun feidhme, i bprionsabal, ar leibhéal an Aontais. Mar sin, glacann an Chomhairle, ar thogra comhpháirteach ó Ardionadaí an Aontais do Ghnóthaí Eachtracha agus don Bheartas Slándála, agus an Coimisiún, mar rialachán faoi Airteagal 215 CFAE (‘Rialachán Airteagal 215’), bearta a dhéanann briseadh nó laghdú, go páirteach nó go hiomlán, ar chaidreamh eacnamaíoch le tríú tír, lena n-áirítear bearta lena ndéantar cistí agus acmhainní eacnamaíocha a chalcadh. (12) Tá rialacháin den sórt sin ina gceangal agus infheidhme go díreach ar fud an Aontais Eorpaigh agus áirithíonn siad dá bhrí sin cur i bhfeidhm aonfhoirmeach beart sriantach sna Ballstáit go léir.(13) Ina theannta sin, murab ionann agus cinneadh CBES, féadfaidh rialachán faoi Airteagal 215 oibleagáidí a chruthú go díreach do dhaoine aonair sna Ballstáit. Mar sin féin, fiú má chuirtear chun feidhme é trí Rialachán Airteagal 215, d’fhéadfadh bearta breise a bheith ag teastáil ar an leibhéal náisiúnta chun bearta sriantacha AE a chur i ngníomh.

30.      Ní gá go mbeadh an t-inneachar céanna ar fad i gcinntí CBES faoi Airteagal 29 CAE agus faoi rialacháin Airteagal 215. D’fhéadfadh bearta a thagann faoi réim agus lasmuigh de na hinniúlachtaí faoi Chonradh FAE a bheith i gcinneadh CBES, agus sa chás sin ní chuirfeadh rialachán Airteagal 215 inneachar iomlán an chinnidh sin chun feidhme. (14) Má chuirtear cinneadh CBES chun feidhme le rialachán Airteagal 215, féadfar é a mhionsaothrú sa Rialachán sin.

2.      Bearta sriantacha i gcoinne na Rúise atá ábhartha don chás seo

31.      Mar fhreagairt ar ionradh na Rúise ar réigiún na Crimé san Úcráin, i mí an Mhárta 2014 cheana féin, ghlac an tAontas Eorpach Cinneadh 2014/145/CBES. (15) Rinneadh foráil sa chinneadh sin do shrianta taistil agus do chalcadh cistí agus acmhainní eacnamaíocha daoine áirithe. Cuireadh i bhfeidhm é le Rialachán 269/2014. (16)

32.      Ina dhiaidh sin, ós rud é gur theip ar an Rúis comhoibriú le héilimh an Aontais Eorpaigh, thug an Chomhairle isteach pacáiste de bhearta sriantacha breise AE le Cinneadh 2014/512/CBES. Tugadh isteach srianta maidir le seirbhísí airgeadais, earraí dé-úsáide, teicneolaíochtaí íogaire agus earraí míleata. (17) Leasaíodh na bearta sin go minic, i bhfianaise ionsaí míleata leanúnach na Rúise i gcoinne na hÚcráine. (18) Ní bhaineann an cás seo, áfach, ach leis na bearta a achtaíodh le Cinneadh 2014/512/CBES.

33.      Le hAirteagal 2 den chinneadh sin bunaítear toirmisc éagsúla a bhaineann le hairm agus le hearraí míleata gaolmhara. (19) Leagtar amach in Airteagal 2(2)(a) de, toirmeasc ar sheirbhísí bróicéireachta i ndáil le hearraí míleata. Forálann sé go dtoirmiscfear na nithe seo a leanas:

‘cúnamh teicniúil, seirbhísí bróicéireachta nó seirbhísí eile a bhaineann le gníomhaíochtaí míleata a sholáthar agus le gach cineál arm agus ábhar gaolmhar a sholáthar, a mhonarú, a chothabháil agus a úsáid, lena n-áirítear airm agus armlón, feithiclí agus trealamh míleata, trealamh paraimíleata, agus páirteanna breise lena n-aghaidh, go díreach nó go hindíreach chuig aon duine nádúrtha nó dlítheanach, aonán nó comhlacht sa Rúis nó atá le húsáid sa Rúis. (20)’

[Aistriúchán neamhoifigiúil]

34.      An lá céanna le Cinneadh 2014/512/CBES, ghlac an Chomhairle Rialachán 833/2014 (21), ar bhonn Airteagal 215 CFAE, chun an cinneadh sin a chur chun feidhme. Ní raibh toirmeasc ar sheirbhísí bróicéireachta i ndáil le hearraí míleata i Rialachán 833/2014 ar dtús. (22) Airteagal 4(1)(a) den Rialachán sin ar choinníoll go dtoirmiscfear:

‘cúnamh teicniúil a sholáthar, go díreach nó go hindíreach, a bhaineann leis na hearraí agus leis an teicneolaíocht atá liostaithe ar an Liosta Coiteann Míleata, nó a bhaineann le soláthar, monarú, cothabháil agus úsáid earraí atá ar an liosta sin, d’aon duine nádúrtha nó dlítheanach, aon eintiteas nó comhlacht sa Rúis nó le húsáid sa Rúis’.

[Aistriúchán neamhoifigiúil]

35.      Go dtí le déanaí, an 23 Meitheamh 2023, leasaigh an Chomhairle Airteagal 4(1)(a) de Rialachán 833/2014, (23) agus chuir sí an fhoclaíocht ‘agus seirbhísí bróicéireachta’ i ndiaidh na bhfocal ‘cúnamh teicniúil’ san áireamh. (24) Níl an leasú sin infheidhme, áfach, le réasún ama maidir le staid na bpríomhimeachtaí

36.      Ag an am ábhartha, dá bhrí sin, níor cuireadh an toirmeasc ar sheirbhísí bróicéireachta i ndáil le hearraí míleata a leagtar amach in Airteagal 2(2)(a) de Chinneadh 2014/512/CBES i bhfeidhm le Rialachán 833/2014.

37.      Ba é seo a leanas míniú na Comhairle maidir leis an bhfáth nár cuireadh an toirmeasc sin chun feidhme i Rialachán Airteagal 215. Ábhar de Chomhsheasamh 2008/944/CBES, (25) is ea onnmhairiú arm, a rialaíonn gach onnmhairiú den sórt sin, agus ní hamháin iad sin chuig tíortha a bhfuil lánchosc arm forchurtha ag an Aontas Eorpach ina leith. Forálann sé nach mór do na Ballstáit ceadúnas a eisiúint le haghaidh aon onnmhairiú trealaimh míleata. Dá bhrí sin, ní féidir le duine ar bith airm a onnmhairiú ón Aontas Eorpach gan ceadúnas arna fháil ag an gcomhlacht a bunaíodh chun na críche sin i ngach Ballstát. Cuireann an comhsheasamh céanna oibleagáid ar na Ballstáit ceadúnas le haghaidh onnmhairiú arm a dhiúltú, inter alia, má tá an onnmhairiú ar neamhréir le lánchosc arm atá ina cheangal ar na Ballstáit. (26) Chun cur i bhfeidhm an chomhsheasaimh sin a éascú, glacadh Comhliosta Míleata den Aontas Eorpach. (27) Tá gach earra ar an liosta sin faoi réir rialuithe onnmhairiúcháin faoi Chomhsheasamh 2008/944/CBES. (28)

38.      Is é an córas ginearálta sin lena rialaítear onnmhairiú arm, mar atá mínithe ag an gComhairle, an chúis nach bhfuil toirmisc ar onnmhairí arm díreach chuig tíortha faoi smachtbhannaí (toscaí arm) san áireamh i rialacháin Airteagal 215. Is gá rialacháin den sórt sin a ghlacadh aon uair a éilíonn forghníomhú beart sriantach oibleagáid a fhorchur ar dhaoine aonair sna Ballstáit, toisc nach féidir oibleagáid den sórt sin a fhorchur go díreach le cinneadh CBES féin. Mar sin féin, toisc go raibh ar na Ballstáit go léir córais cheadúnúcháin a chruthú agus ceangal a chur ar gach onnmhaireoir arm ar a gcríoch ceadúnas den sórt sin a fháil, níl aon ghá le rialachán faoi Airteagal 215.

39.      Mar sin féin, measann an Chomhairle nach gceanglaíonn Comhsheasamh 2008/944/CBES go soiléir ar na Ballstáit oibleagáidí ceadúnaithe a fhorchur ar sheirbhísí bróicéireachta i ndáil le hearraí míleata, cé go bhforáiltear le hAirteagal 1(2) de go n-áirítear iarratais ar cheadúnais onnmhairiúcháin iarratais ar sheirbhísí bróicéireachta freisin. (29) Sin an fáth a n-athraíonn an cleachtas, mar a mheastar uaireanta gur gá, agus uaireanta nach bhfuil, chun an toirmeasc ar sheirbhísí bróicéireachta i ndáil le hearraí míleata a chur chun feidhme le rialachán de chuid Airteagal 215. (30)

40.      Fiú mura gcinnim go bhfuil míniú na Comhairle diongbháilte, ní athraíonn sé sin nach raibh an toirmeasc ar sheirbhísí bróicéireachta i ndáil le hearraí míleata san áireamh i Rialachán 833/2014 sa leagan is infheidhme maidir leis an gcás seo.

B.      Na ceisteanna agus dlínse na Cúirte Breithiúnais d’athchóiriú

41.      Leag Tribunalul București (an Chúirt Réigiúnach, Búcairist) a réamhcheisteanna mar ábhar léirmhínithe ar fhorálacha áirithe de Chinneadh 2014/512/CBES. Mar sin féin, mar is léir ón míniú a thug sí ar an bhfáth ar thagair sí, go bunúsach lorgaíonn an chúirt sin treoir ón gCúirt maidir le comhoiriúnacht beart náisiúnta cur chun feidhme le cearta agus prionsabail bhunúsacha an Aontais.

42.      Roghnaíodh le dlí na Rómáine pionós a ghearradh ar dhaoine a ghabhann do sheirbhísí bróicéireachta contrártha do bhearta sriantacha an Aontais trí fhíneáil riaracháin agus trí bhíthin an ghnóthachain iomláin a thig ón idirbheart toirmiscthe a choigistiú mar smachtbhanna faoin dlí sibhialta. Is iad na smachtbhannaí sin an rogha a dhéanann an reachtóir náisiúnta maidir le bearta sriantacha AE a chur i bhfeidhm, lena n-áirítear na smachtbhannaí a fhorchuirtear i gcoinne na Rúise. Ní cheanglaítear bearta den sórt sin le Cinneadh 2014/512/CBES, agus ní éilíonn aon rannpháirtí sna himeachtaí sin go bhfuil siad.

43.      Mar sin, ní éilíonn an chéad dá cheist, fiú má tá siad leagtha amach mar cheist a iarrann léiriú ar fhorálacha áirithe de Chinneadh 2014/512/CBES, go ndéanfaí léiriú ar an gcinneadh sin. Ina áit sin, éilíonn siad go léirmhíníonn an Chúirt Bhreithiúnais prionsabail áirithe de dhlí an Aontais dá dtagraíonn an chúirt náisiúnta, eadhon deimhneacht dhlíthiúil, nulla poena sine lege agus an ceart chun maoine.

44.      Molaim, mar sin, an chéad dá cheist dá dtagraítear a athfhoirmliú.

45.      Fiafraítear go bunúsach sa chéad cheist an bhfuil prionsabail na deimhneachta dlíthiúla agus nulla poena sine lege agus an chirt bhunúsach chun maoine le léiriú mar chosc ar bhearta náisiúnta lena bhforáiltear do choigistiú fháltais iomlána an idirbhirt atá toirmiscthe le hAirteagal 2(2)(a) de Chinneadh 2014/512/CBES

46.      Fiafraítear sa dara ceist go bunúsach an bhfuil na cearta agus na prionsabail sin de chuid an Aontais le léiriú mar bhearta a chuireann bac ar bhearta náisiúnta ar choinníoll go bhfuil coigistiú den sórt sin uathoibríoch agus go leanann sé as sárú ar an oibleagáid fógra a thabhairt faoi idirbheart a thagann faoi raon feidhme Airteagal 2(2)(a) de Chinneadh 2014/512/CBES.

47.      Éilíonn an tríú ceist léiriú Chinneadh 2014/512/CBES é féin, mar go mbaineann sé leis an nóisean maidir le seirbhísí bróicéireachta a thoirmisceann sé.

48.      Ní fheicim aon chonstaicí a chuireann cosc ar an gCúirt Bhreithiúnais an chéad dá cheist a fhreagairt mar a athfhoirmíodh. Tá dlínse ag an gCúirt Bhreithiúnais prionsabail ghinearálta dhlí an Aontais agus cearta bunúsacha a léiriú mar atá léirithe sa Chairt. Is amhlaidh atá, fiú má tá léiriú na Cúirte Breithiúnais ábhartha don mheasúnú ag cúirt náisiúnta ar dhlíthiúlacht na mbeart náisiúnta a chuireann CBES chun feidhme.

49.      Mar a mhol mé i mo Thuairim sna cásanna KS agus KD, (31) bheadh dlínse ag an gCúirt Bhreithiúnais prionsabail ghinearálta dhlí an Aontais agus cearta bunúsacha mar atá léirithe sa Chairt a léiriú freisin nuair a bhíonn an léiriú sin ábhartha chun measúnú a dhéanamh ar dhlíthiúlacht chinneadh CBES. Ní hé sin an scéal sa chás seo. Mar sin féin, dá ndéanfaí coigistiú a fhorchur le Cinneadh 2014/512/CBES féin mar bheart atá le cur chun feidhme ag na Ballstáit, is tagairt í an tagairt a dhéanfadh cúirt náisiúnta ag fiafraí faoi bhailíocht beart CBES. Níl dlínse na Cúirte Breithiúnais chun tagairt den sórt sin a éisteacht eisiata le hAirteagal 24(1) CAE agus le hAirteagal 275 CFAE.

50.      Is é an fáth ar mhol mé a leithéid de léiriú ar Airteagal 24(1) CAE agus ar Airteagal 275 CFAE ná toisc gur eisceacht iad ó dhlínse ghinearálta na Cúirte Breithiúnais faoi na Conarthaí agus nach mór iad a léiriú go cúng. (32) Má léirmhínítear amhlaidh, ní eisiatar le forálacha an Chonartha sin dlínse na Cúirte Breithiúnais chun athbhreithniú a dhéanamh ar chomhlíonadh bheart uile CBES, lena n-áirítear bearta a bhfuil feidhm ghinearálta leo, le cearta bunúsacha arna gcosaint faoi ordú dlí an Aontais. Ní bheadh sé comhsheasmhach le fondúireachtaí bunreachtúla an Aontais Eorpaigh Airteagal 24(1) CAE agus Airteagal 275 den CFAE a léiriú mar Airteagal 24(1) de CFAE a d’eisiamh dlínse na Cúirte Breithiúnais i gcásanna den sórt sin. Bhainfeadh sé den Chúirt Bhreithiúnais a ról bunreachtúil chun a áirithiú nach sáraíonn institiúidí agus comhlachtaí an Aontais na cearta bunúsacha a ráthaítear le dlíchóras an Aontais. Dá bhrí sin, d’fhágfadh sé daoine aonair gan chosaint bhreithiúnach éifeachtach ar a gcearta bunúsacha atá bunaithe san Aontas. Ní fhéadfadh sé sin a bheith ar intinn údair na gConarthaí nuair a chuir siad teorainn le dlínse na Cúirte Breithiúnais in CBES.

51.      I gcodarsnacht leis sin, d’fhéadfadh sé go raibh sé ar intinn ag údair na gConarthaí dlínse na Cúirte Breithiúnais a eisiamh maidir le léiriú a dhéanamh ar bhearta CBES d’fhonn a mbrí a shoiléiriú chun críoch a gcur i bhfeidhm sna Ballstáit amháin. Ba cheart, dá bhrí sin, Airteagal 24(1) CAE agus Airteagal 275 CFAE a léiriú chun an dlínse sin a eisiamh. Míneoidh mé an seasamh seo níos mine i mo fhreagra ar an tríú ceist.

C.      An chéad cheist agus an dara ceist

52.      Baineann an chéad dá cheist le neamhdhleathacht fhéideartha na mbeart coigistíochta a fhorchuirtear le dlí na Rómáine. D’ardaigh an chúirt a rinne an tarchur trí chúis a d’fhéadfadh a bheith ann maidir le neamhdhleathacht den sórt sin: sárú ar phrionsabal na deimhneachta dlíthiúla, prionsabal na nulla poena sine lege agus an ceart chun maoine.

53.      Is é m’intinnse, agus mar atá léirithe ag an gCoimisiún, níl an chéad dá phrionsabal sin ábhartha sa chás seo.

54.      Cuireann prionsabal na deimhneachta dlíthiúla, sa chiall a raibh Neves ag brath air, cosc ar riail nua dlí a bhaineann go haisghníomhach le cás a fuarthas sular tháinig sé i bhfeidhm. (33) Sa chás seo, áitíonn Neves nach raibh Foraithne Uimh. 901/2019, trínar bhunaigh an Rómáin liosta na n-earraí míleata, a thrasuí ar an mbealach sin liosta an AE, i bhfeidhm fós ag an tráth a rinne sí an t-idirbheart a bhaineann leis na gléasanna raidió atá i gceist. Mar sin féin, tá liosta earraí míleata i bhForaithne Uimh. 901/2019 atá comhionann leis an liosta atá leagtha amach i bhForaithne Uimh. 156/2018, a bhí i bhfeidhm ag an tráth ábhartha. Mar sin, ní thagann fadhb ar bith maidir le cur i bhfeidhm cúlghabhálach an dlí chun cinn sa chás seo.

55.      Baineann prionsabal nulla poena sine lege le dlíthiúlacht agus intuarthacht cionta coiriúla agus pionóis. (34) Ós rud é nach pionós coiriúil an coigistiú a fhorchuirtear leis na bearta náisiúnta, ach smachtbhanna faoin dlí sibhialta, ní fheicim conas a d’fhéadfaí an prionsabal sin a chur i bhfeidhm sa chás seo.

56.      Mar sin féin, is cinnte go gcuireann coigistiú isteach ar an gceart chun maoine, mar a ráthaítear le hAirteagal 17(1) den Chairt. Ní ceart iomlán é an ceart seo agus féadfar, mar a fhoráiltear in Airteagal 52(1) den Chairt, é a theorannú ar bhealach comhréireach chun aidhmeanna dlisteanacha poiblí a bhaint amach.

57.      Chun cabhrú leis an gcúirt a rinne an tarchur, is gá an Chairt a léiriú chun a shoiléiriú an féidir an ceart chun maoine a theorannú chun cuspóirí poiblí Chinneadh 2014/512/CBES a bhaint amach.

58.      Rinne an Chúirt Bhreithiúnais in Rosneft ceist dá samhail a mheas cheana féin. (35) Sa chás sin, dhiúltaigh an Chúirt Bhreithiúnais agóid i gcoinne na bailíochta d’fhorálacha áirithe Chinneadh 2014/512/CBES lena bhforchuirtear bearta sriantacha aonair agus na forálacha comhfhreagracha de Rialachán 833/2014, a ardaíodh ar an bhforas gur cheadaigh siad coigistiú sócmhainní agus cur isteach ar chearta maoine. Mheabhraigh an Chúirt Bhreithiúnais a breithiúnas in Bosphorus, (36) inar mheas sí go bhfuil iarmhairtí ag bearta sriantacha, de réir sainmhínithe, a dhéanann difear do chearta chun maoine agus don tsaoirse trádáil nó gnó a shaothrú, a cheadaigh sa chás sin go bhfuil bonn cirt leo fiú nuair a rinne siad díobháil do dhaoine nach bhfuil ar aon bhealach freagrach as an staid ba bhun le glacadh na smachtbhannaí. Bhain an Chúirt Bhreithiúnais de thátal as in Rosneft gur féidir le a fortiori teorainneacha den sórt sin a chosaint maidir le hiarmhairtí beart sriantach spriocdhírithe ar na heintitis atá faoi réir na mbeart sin. (37)

59.      In Rosneft, thug an Chúirt Bhreithiúnais faoi deara freisin gurb iad cuspóirí na mbeart sriantach i gcoinne na Rúise ná sláine críche, ceannasacht agus neamhspleáchas na hÚcráine a chosaint agus socrú síochánta ar an ngéarchéim a chur chun cinn sa tír sin. Is cuid den chuspóir níos leithne iad a bhaint amach an tsíocháin agus an tslándáil idirnáisiúnta a chothabháil, i gcomhréir le hAirteagal 21 CAE. (38) Measadh go raibh údar maith ag na cuspóirí sin le cur isteach ar cheart maoine an iarratasóra.

60.      Féadfar a thabhairt i gcrích mar sin gur féidir le cuspóirí na mbeart sriantach i gcoinne na Rúise a bheith ina n-údar le teorannú an chirt chun maoine. Is í an chéad cheist eile atá le freagairt ná an beart comhréireach é an coigistiú chun na haidhmeanna dlisteanacha sin a bhaint amach, agus an bhfuil sé ró-ionsáite foráil a dhéanamh maidir le coigistiú uathoibríoch maidir le mainneachtain fógra a thabhairt maidir le hidirbheart atá toirmiscthe leis na bearta sriantacha sin.

61.      Ní mór bearta náisiúnta lena gcuirtear bearta sriantacha an Aontais chun feidhme a bheith de chineál ionas gur féidir cuspóirí na mbeart sriantach a bhaint amach. Sa chiall sin, ní mór éifeacht athchomhairleach a bheith acu. Agus bearta iomchuí á roghnú ina leith sin, tá lamháil buíochais ag na Ballstáit. Tá sé sin riachtanach, toisc go bhféadfadh difríocht a bheith idir an scéal i ngach Ballstát. D’fhéadfadh go mbeadh gá le freagra a bhaineann go sonrach le tír ar leith maidir leis na bearta is leor chun cuideachtaí agus daoine aonair a dhíspreagadh ó dhul i mbun idirbhearta toirmiscthe. Is é mo thuairimse, mar a mhol an Coimisiún, d’fhéadfadh go mbeadh gá le foráil a dhéanamh maidir le coigistiú de bhreis ar fhíneáil toisc nach féidir leis an bhfíneáil amháin a chur i bhfeidhm an éifeacht inmhianaithe ós rud é go bhfuil a méid diomaibhseach i gcomparáid leis na méideanna a fuarthas mar íocaíocht as an idirbheart toirmiscthe.

62.      Fiú má fhéadfaidh sí sainiúlachtaí náisiúnta a chur san áireamh, ní mór do chúirt náisiúnta ceanglais dhlí an Aontais a bhaineann le measúnú na comhréireachta a chur san áireamh freisin. I gcomhréir le hAirteagal 52(3) den Chairt, chun críocha Airteagal 17 den Chairt a léiriú, is gá cásdlí an ECtHR a bhaineann le hAirteagal 1 de Phrótacal Uimh. 1 a ghabhann le CECD a chur san áireamh, lena mbunaítear cosaint an chirt chun maoine, mar an tairseach íosta cosanta. (39)

63.      I gcásanna inar chinn ECtHR go raibh bearta coigistíochta díréireach, rinne sé amhlaidh toisc gur chuir siad ualach iomarcach ar dhaoine aonair, toisc nár chuir siad san áireamh fachtóirí ar nós bunús dleathach na suimeanna coigistíochta agus an fhíric go raibh easpa rún chun na húdaráis a mhealladh. Fachtóir eile i gcásanna áirithe is ea an smachtbhanna breise a bhí sa bheart coigistíochta. (40)

64.      Sa chás seo, déantar coigistiú a fhorchur mar bheart uathoibríoch a eascraíonn mar thoradh ar mhainneachtain fógra a thabhairt faoin idirbheart toirmiscthe. Is féidir liom a chomhaontú, i bprionsabal, go bhféadfadh fadhb a bheith ag coigistiú uathoibríoch nach ligeann do chúirt imthosca an cháis a mheas ó thaobh comhréireachta de. Mar sin féin, is cosúil go gceanglaíonn dlí na Rómáine uathúlacht an choigistithe nár tugadh fógra don idirbheart toirmiscthe agus dá bhrí sin neamhdhleathach. Dá bhrí sin, dá gcinnfeadh breitheamh go raibh an t-idirbheart dlíthiúil, ní bheadh an coigistiú uathoibríoch ina dhiaidh sin.

65.      Ar an gcúis sin, rud atá le fíorú ag an gcúirt a rinne an tarchur, tá mé den tuairim gur teorannú é an coigistiú uathoibríoch ar an gceart chun maoine atá comhréireach leis an aidhm daoine a dhíspreagadh ó bhearta sriantacha a shárú i gcoinne na Rúise, ar glacadh leo iad féin chun cuspóirí dlisteanacha poiblí a bhaint amach. (41)

66.      Dá bhrí sin, measaim gur cheart an chéad cheist agus an dara ceist a fhreagairt á rá gur teorannú comhréireach ar an gceart chun maoine iad bearta náisiúnta lena ndéantar foráil maidir le fáltais iomlána idirbheart a rinneadh de shárú ar Chinneadh 2014/512/CBES a choigistiú. Is amhlaidh atá, fiú más iarmhairt uathoibríoch é an coigistiú ar an mainneachtain fógra a thabhairt don idirbheart do na húdaráis náisiúnta inniúla.

D.      An tríú ceist

67.      Lena tríú ceist, fiafraíonn an chúirt a rinne an tarchur an bhfuil an toirmeasc atá leagtha síos in Airteagal 2(2)(a) de Chinneadh 2014/512/CBES infheidhme i gcás nár allmhairíodh riamh na hearraí míleata, a bhí ina n-ábhar d’idirbhearta bróicéireachta, isteach i gcríoch Bhallstáit.

68.      De réir na ceiste seo, éilíonn an chúirt a rinne an tarchur go ndéanfaidh an Chúirt Bhreithiúnais foráil ghinearálta de chinneadh CBES a fhorchuireann bearta sriantacha i gcoinne tríú tír a léiriú.

69.      Ní raibh an deis ag an gCúirt Bhreithiúnais fós a shoiléiriú an eisiann Airteagal 24(1) CAE agus Airteagal 275 CFAE an dlínse sin.

70.      Is é mo thuairim go n-eisiann Airteagal 24(1) CAE agus Airteagal 275 CFAE go deimhin dlínse na Cúirte Breithiúnais forálacha de bhearta CBES a léiriú chun a mbrí a shoiléiriú.

71.      Tá léiriú den sórt sin ag teacht le cuspóir an teorannú dlínse atá leagtha amach sa dá fhoráil Chonartha sin. Leis na forálacha sin, rinne údair na gConarthaí iarracht go bunúsach an Chúirt Bhreithiúnais a eisiamh ó cheapadh beartais in CBES. Más féidir leis an gCúirt Bhreithiúnais rogha a dhéanamh idir na bríonna éagsúla a d’fhéadfadh a bheith le riail dhlíthiúil, ní gá go mbeadh tionchar aici ar an rogha beartais a dhéanann údar/údair na rialach dlí sin. Is é sin le rá, fiú má chuirtear srian le léiriú breithiúnach, i measc rudaí eile, ag an ngá atá le riail a léiriú i gcomhréir le rún an údair nó na n-údar. Ní bhíonn rún den sórt sin soiléir i gcónaí, rud a chiallaíonn gur ábhar léirmhínithe breithiúnach é féin. (42)

72.      An bhfuil a leithéid de sheasamh ag teacht salach ar mo thuiscint gur féidir leis an gCúirt Bhreithiúnais measúnú a dhéanamh ar chomhlíonadh chearta bunúsacha gach beart CBES, lena n-áirítear iad siúd a bhfuil feidhm ghinearálta leo (féach pointí 49 agus 50 den Tuairim seo)? Tar éis an tsaoil, éilíonn na céimeanna intleachtúla atá le déanamh in athbhreithniú breithiúnach tuiscint ar an riail atá á léiriú agus ar an riail lena léiriú. Mar sin, nuair a dhéanann an Chúirt Bhreithiúnais measúnú ar chomhréireacht bheart CBES leis an gCairt, ní mór di ní hamháin an Chairt a léiriú, ach freisin riail an CBES a bhfuil a dlíthiúlacht á measúnú. Mar sin féin, ní thagann contrárthacht den sórt sin chun cinn má ghlacann duine leis, le linn athbhreithniú a dhéanamh ar dhlíthiúlacht, go bhfuil an Chúirt Bhreithiúnais faoi cheangal ag an mbrí a thugann a húdar don bheart athbhreithnithe, a chuireann isteach é mar pháirtí i gcaingean díreach os comhair na Cúirte Breithiúnais nó mar rannpháirtí sa nós imeachta um réamhrialú. Is é an méid a cheadaítear don Chúirt Bhreithiúnais a mheasúnú, d’ainneoin an teorann dlínse faoi Airteagal 24(1) CAE agus Airteagal 275 CFAE, cibé an gceadaítear riail CBES mar a thuigeann a húdar i bhfianaise chearta agus bhunphrionsabail an Aontais.

73.      Os a choinne sin, nuair a thugtar imeachtaí os comhair na Cúirte Breithiúnais sa nós imeachta um réamhrialú, mar atá sa chás seo, le hiarraidh míniú a thabhairt ar bhrí riail CBES nach bhfuil soiléir don chúirt a rinne an tarchur, tá uirthi aghaidh a thabhairt ar riail gur féidir bríonna éagsúla a thabhairt di. Sa nós imeachta sin, níl sa chiall a mholann údar/údair na rialach ach brí amháin a d’fhéadfadh a bheith ann, agus tuairimí difriúla ag rannpháirtithe eile. Éilíonn an nós imeachta réamhrialaithe, mar sin, go gcinnfidh an Chúirt Bhreithiúnais cé acu is brí ‘cheart’.

74.      Féadfaidh duine a fhiafraí de réir údar maith cén fáth ar chóir don Chúirt Bhreithiúnais an bhrí a mhol údar rialach a leanúint agus dlíthiúlacht na rialach sin á measúnú aici, ach a bheith in ann brí a thabhairt don riail atá difriúil leis an gceann a thairgeann a húdar agus í á léiriú sa nós imeachta um réamhrialú?

75.      Luíonn an chúis le cuspóirí éagsúla an dá chineál dlínse a dhéanann an Chúirt Bhreithiúnais. Is é is aidhm don mheasúnú ar dhlíthiúlacht bheart CBES (cibé acu, mar shampla, i gcaingne neamhnithe, tarchur chun réamhrialú maidir le bailíocht nó caingne le haghaidh damáistí) a shuíomh nach féidir glacadh le riail leis an mbrí atá beartaithe ag an gComhairle i ndlí an Aontais. Is é sin le rá, ní féidir leis an gCúirt Bhreithiúnais amhras a chaitheamh ar an méid a bhí i gceist ag an gComhairle, ach féadfaidh sí a sheiceáil an bhfuil an méid a bhí i gceist ag an gComhairle i gcomhréir le cearta agus le prionsabail bhunúsacha an Aontais.

76.      I gcodarsnacht leis sin, i gcomhthéacs tarchur chun réamhrialú maidir le léiriú, baineann sé seo le brí na rialach mar a thuig gníomhaithe éagsúla í, amhail a húdar/a húdair, na páirtithe sna príomhimeachtaí agus an chúirt a rinne an tarchur féin. Tar éis don riail imeacht ón bpróiseas cinnteoireachta, faigheann sé ‘saol dá chuid féin’, mar a déarfá. Más féidir bríonna éagsúla a thabhairt don riail agus í á cur i bhfeidhm (agus ní féidir é sin a dhéanamh ach amháin sa chás nach bhfuil na bríonna sin contrártha do chearta agus do phrionsabail bhunúsacha an Aontais), níl aon chúis ann gur cheart go mbeadh forlámhas ag brí amháin thar brí eile. Ar mhaithe leis an aonfhoirmeacht, tugtar cumhacht don Chúirt Bhreithiúnais le hord bunreachtúil an Aontais ceann amháin de na bríonna féideartha a roghnú. Eisíodh an chumhacht sin in CBES.

77.      Is gá go dtiocfaidh an teorannú dlínse seo le praghas ar aonfhoirmeacht dhlí CBES. Sa mhéid is go bhféadfar an coincheap maidir le seirbhísí bróicéireachta a léiriú ar bhealaí éagsúla, féadfaidh sé brí amháin a fháil i gcúirteanna Ballstáit amháin agus brí eile a fháil i gcúirteanna Ballstáit eile. Mar sin féin, ní mór glacadh leis gur ghlac údair na gConarthaí go bhféadfadh éagsúlachtaí den sórt sin a bheith ann agus dlínse na Cúirte Breithiúnais á teorannú le hAirteagal 24(1) CAE agus le hAirteagal 275 CFAE. D’fhéadfadh gurbh fhearr le húdair na gConarthaí go réiteofaí éagsúlachtaí den sórt sin le meicníochtaí polaitiúla seachas le meicníochtaí breithiúnacha. Má tá an ról chun aonfhoirmeacht a áirithiú le bheith tugtha don Chúirt Bhreithiúnais, ar an mbealach atá a leithéid de ról aici faoi Chonradh FAE, ní mór an teorannú dlínse atá bunaithe ar an dá fhoráil sin a bhaint trí leasú a dhéanamh ar na Conarthaí.

78.      Más rud é, áfach, nach bhfuil cinneadh CBES curtha chun feidhme ag na Ballstáit, mar atá sa chás seo, ach ag an Aontas Eorpach trí rialachán Airteagal 215, beidh dlínse iomlán léirmhínithe ag an gCúirt Bhreithiúnais maidir leis an rialachán sin agus féadfaidh sí é a fheidhmiú tríd an nós imeachta um réamhrialú. (43) Is beart de chuid Chonartha FAE é Rialachán Airteagal 215 trína roghnaíonn an tAontas Eorpach an bhrí atá le cur i leith riail chinneadh CBES. Toisc go bhféadfadh sé nach mbeadh sé soiléir cén bhrí a roghnaigh an tAontas, tá sé de chúram ar an gCúirt Bhreithiúnais faoi na Conarthaí é sin a shoiléiriú chun cur i bhfeidhm aonfhoirmeach an rialacháin sin a áirithiú.

79.      Ar bhealach níos nithiúla, chiallódh sé sin, dá gcuirfí Airteagal 2(2)(a) de Chinneadh 2014/512/CBES i bhfeidhm go hiomlán i Rialachán 833/2014 trí bhíthin an toirmisc ar sheirbhísí bróicéireachta i ndáil le hearraí míleata a áireamh, is faoin gCúirt a bheadh sé a léiriú an gclúdaíonn nóisean na seirbhísí bróicéireachta idirbhearta a bhaineann le hearraí nár allmhairíodh riamh go fisiciúil isteach i gcríoch Bhallstáit. Mar sin féin, ní bhainfeadh léiriú na Cúirte Breithiúnais ach leis an rialachán sin, agus ní le cinneadh CBES.

80.      Sa chiall sin, ní féidir glacadh le argóint an Choimisiúin go bhfuil dlínse ag an gCúirt Bhreithiúnais Cinneadh 2014/512/CBES a léiriú toisc gur cheart an toirmeasc ar sheirbhísí bróicéireachta i ndáil le hearraí míleata a bheith curtha chun feidhme trí Rialachán 833/2014. Fiú dá mba fíor nár chuir an Chomhairle seirbhísí bróicéireachta san áireamh i rialachán Airteagal 215 go hearráideach, ní dhéanfadh léiriú an nóisin maidir le seirbhísí bróicéireachta atá i rialachán den sórt sin difear do bhrí an téarma sin i gcinneadh CBES. Ar an ábhar sin, ní gá anailís a dhéanamh an raibh an oibleagáid chun an toirmeasc ar sheirbhísí bróicéireachta i ndáil le hearraí míleata a chur chun feidhme faoi na Conarthaí.

81.      Ar bhonn an mhéid sin thuas, molaim go gcinnfidh an Chúirt Bhreithiúnais nach bhfuil dlínse aici an tríú ceist a fhreagairt.

IV.    Conclúid

82.      Molaim go bhfreagróidh an Chúirt Bhreithiúnais na ceisteanna a tharchuir Tribunalul București (an Chúirt Réigiúnach, Búcairist, an Rómáin) le haghaidh réamhrialú mar seo a leanas:

Ní chuireann prionsabal na deimhneachta dlíthiúla, prionsabal nulla poena sine lege agus an ceart bunúsach chun maoine cosc ar bhearta náisiúnta lena ndéantar foráil maidir le fáltais iomlána idirbhirt arna dhéanamh de shárú ar Chinneadh 2014/512/CBES a choigistiú. Is amhlaidh atá an cás, fiú más iarmhairt uathoibríoch í an choigistiú ar an mainneachtain fógra a thabhairt maidir leis an idirbheart do na húdaráis náisiúnta inniúla.

Níl dlínse ag an gCúirt Bhreithiúnais rialú a thabhairt ar an tríú ceist.


1      Bunteanga: an Béarla.


2      Cinneadh 2014/512/CBES ón gComhairle an 31 Iúil 2014 maidir le bearta sriantacha i bhfianaise ghníomhaíochtaí na Rúise chun staid na hÚcráine a dhíchobhsú (IO 2014 L 229, lch. 13).


3      Féach Tuairim 2/13 (Aontachas an Aontais Eorpaigh leis an gCoinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine) an 18 Nollaig 2014 ( EU:C:2014:2454, míreanna 153 go 258), inar mhínigh an Chúirt Bhreithiúnais na cúiseanna leis an dréacht-Chonradh lena bhforáiltear d’aontachas AE chuig CECD mar a moladh ag an am nach raibh sé i gcomhréir leis na Conarthaí.


4      Mar a léiríodh san ordú tarchuir, tháinig Foraithne Uimh. 901/2019, atá i bhfeidhm ón 5 Iúil 2019 go dtí an 6 Deireadh Fómhair 2021, in ionad Fhoraithne Uimh. 156/2018 rialú onnmhairí, allmhairí agus idirbhearta eile, a bhí i bhfeidhm ón 5 Márta 2018 go dtí an 4 Iúil 2019. Sna hiarscríbhinní a ghabhann leis na foraitheanta sin bhí, go háirithe, catagóir ML11, dar teideal ‘Trealamh leictreonach, “spásárthach” agus comhpháirteanna nach bhfuil sonraithe in aon áit eile sa liosta seo’.


5      Mar a léiríodh san ordú tarchuir, rinne Gníomhaireacht Náisiúnta Frith-Sciúradh Airgid na Rómáine gearán a chomhdú roimhe seo i gcoinne Neves maidir le cion líomhnaithe sciúrtha airgid, ach dúnadh an gearán sin an 11 Bealtaine 2020 ar an bhforas nár aimsíodh aon chion coiriúil.


6      Déanann an chúirt a rinne an tarchur tagairt do ECtHR, breithiúnas an 6 Aibreán 2009, Ismayilov v an Rúis (CE:ECHR:2008:1106JUD003035203), agus ECtHR, breithiúnas an 9 Deireadh Fómhair 2009, Moon v an Fhrainc (CE:ECHR:2009: 0709JUD003997303).


7      Breithiúnas an 28 Márta 2017 (C-72/15, EU:C:2017:236; ‘Rosneft’).


8      Féach, mar shampla, Treoirlínte maidir le cur chun feidhme agus meastóireacht a dhéanamh ar bhearta sriantacha (smachtbhannaí) faoi chuimsiú chomhbheartas eachtrach agus slándála an AE, Ardrúnaíocht na Comhairle, an Bhruiséil, Doc.  5664/18, 4 Bealtaine 2018 (‘Treoirlínte Smachtbhannaí’), pointe 4.


9      Ar fáil ar: https://www.sanctionsmap.eu/#/main.


10      Féach an dara habairt d’Airteagal 29 CAE.


11      Féach, mar shampla, na Treoirlínte Smachtbhannaí, a luadh i bhfonóta 8 den Tuairim seo, pointe 7. Féach tuilleadh, mar shampla, Portela, C., European Union sanctions and foreign policy: When and why do they work?, Routledge, Londain/Nua Eabhrac, 2010, go háirithe lgh 19 go 28; Eckes, C., ‘EU restrictive measures against natural and legal persons: From counterterrorist to third country sanctions’, Common Market Law Review, Iml. 51(3), 2014, lch. 869.


12      Freagraíonn Airteagal 215(1) CFAE go bunúsach don Airteagal a bhíodh roimhe seo d’Airteagal 60 CE, a bhaineann le bearta sriantacha maidir le gluaiseachtaí caipitil agus íocaíochtaí, agus iar-Airteagal 301 CE maidir le briseadh nó laghdú, go páirteach nó go hiomlán, ar an gcaidreamh eacnamaíoch leis. tríú tír amháin nó níos mó. Ina theannta sin, ceadaítear don Chomhairle le hAirteagal 215(2) CFAE bearta sriantacha a ghlacadh i gcoinne daoine nádúrtha nó dlítheanacha agus grúpaí nó eintitis neamh-Stáit, ar bearta iad a d’éiligh roimh Chonradh Liospóin iar-Airteagal 308 CE (Airteagal 352 CFAE anois). Féach, ina leith sin, breithiúnas an 19 Iúil 2012, an Pharlaimint v an Chomhairle (C-130/10, EU:C:2012:472, míreanna 51 go 53).


13      Féach an breithiúnas in Rosneft, mír 89, agus breithiúnas an 6 Deireadh Fómhair 2020, Bank Refah Kargaran v an Chomhairle (C-134/19 P, EU:C:2020:793, mír 38).


14      Mar shampla, is dócha go n-áireofar srianta ar ligean isteach ar chríoch na mBallstát i gcinntí CBES, ach ní i rialacháin Airteagal 215. Féach, ina leith sin, breithiúnas an 6 Deireadh Fómhair 2020, Bank Refah Kargaran v an Chomhairle (C-134/19 P, EU:C:2020:793, mír 41).


15      Cinneadh 2014/145/CBES ón gComhairle an 17 Márta 2014 maidir le bearta sriantacha i leith gníomhaíochtaí a bhaineann an bonn de shláine críche, de cheannasacht agus de neamhspleáchas na hÚcráine nó a dhéanann bagairt orthu (IO 2014 L 78, lch. 16), arna leasú le déanaí le Cinneadh 2023/1767 an 13 Meán Fómhair 2023 ón gComhairle (CBES) (IO 2023 L 226, lch. 104).


16      Rialachán (AE) Uimh. 269/2014 ón gComhairle an 17 Márta 2014 maidir le bearta sriantacha i leith gníomhaíochtaí a bhaineann an bonn de shláine críche, de cheannasacht agus de neamhspleáchas na hÚcráine nó a dhéanann bagairt orthu (IO 2014 L 78, lch. 6), arna leasú le Rialachán ón gComhairle le déanaí (AE) 2023/1215 an 23 Meitheamh 2023 (IO 2023 L 159 I, lch. 330).


17      Féach Cinneadh 2014/512/CBES, aithrisí 7 go 12.


18      Leasaíodh an cinneadh sin le déanaí le Cinneadh (CBES) 2023/1517 ón gComhairle an 20 Iúil 2023 (IO 2023 L 184, lch. 40).


19      Féach freisin, i ndáil leis sin, aithris 10 de Chinneadh 2014/512/CBES, lena bhforáiltear: ‘Ba cheart do na Ballstáit díol, soláthar, aistriú nó onnmhairiú arm agus ábhar gaolmhar de gach cineál chun na Rúise a thoirmeasc. Ba cheart cosc a chur freisin ar airm agus ábhair ghaolmhara de gach cineál a sholáthar ón Rúis.’


20      Béim curtha leis.


21      Rialachán (AE) 833/2014 ón gComhairle an 31 Iúil 2014 maidir le bearta sriantacha i bhfianaise ghníomhaíochtaí na Rúise chun staid na hÚcráine a dhíchobhsú (IO 2014 L 229, lch. 1). Leasaíodh an Rialachán sin go minic, agus is le déanaí a rinneadh Rialachán (AE) 2023/1214 ón gComhairle an 23 Meitheamh 2023 (IO 2023 L 159 I, lch. 1).


22      Ar dtús, an toirmeasc ar sheirbhísí bróicéireachta a bhaineann le hearraí agus teicneolaíocht dé-úsáide (Airteagal 4(1)(c), Airteagal 2(2)(a) anois, de Rialachán 833/2014). Le leasuithe ar an rialachán sin ina dhiaidh sin, leathnaíodh an toirmeasc ar sheirbhísí bróicéireachta chuig, inter alia, earraí a chuireann le cumais mhíleata, theicneolaíocha agus thionsclaíocha na Rúise (Airteagail 2a agus 3k), airm tine (Airteagal 2aa), earraí a bhaineann le hola agus gáis (Airteagail 3, 3b, 3m agus 3n), eitlíocht agus earraí a bhaineann leis an spás (Airteagal 3c), earraí a bhaineann le muirí (Airteagal 3f), iarann agus cruach (Airteagal 3g), só-earraí (Airteagal 3h) agus ór (Airteagal 3o).


23      Féach Rialachán 2023/1214, a luadh i bhfonóta 21 a ghabhann leis an Tuairim seo, Airteagal 1(19).


24      Léann na forálacha sin anois: ‘cúnamh teicniúil agus seirbhísí bróicéireachta a bhaineann leis na hearraí agus leis an teicneolaíocht atá liostaithe ar an Liosta Coiteann Míleata, nó a bhaineann le soláthar, monarú, cothabháil agus úsáid earraí atá ar an liosta sin, a sholáthar, go díreach nó go hindíreach, chun aon duine nádúrtha nó dlítheanach, aonán nó comhlacht sa Rúis nó le húsáid sa Rúis’ (béim curtha leis).


25      Comhsheasamh 2008/944/CBES ón gComhairle an 8 Nollaig 2008 lena sainítear comhrialacha lena rialaítear onnmhairiú teicneolaíochta míleata agus trealaimh mhíleata (IO 2008 L 335, lch. 99). Go ginearálta, faoi Airteagal 1 den chomhsheasamh sin, ní mór do na Ballstáit measúnú a dhéanamh ar iarratais ar cheadúnais onnmhairiúcháin (lena n-áirítear, inter alia, iarratais ar cheadúnais bhróicéireachta) le haghaidh ítimí ar Liosta Coiteann Míleata an AE ar bhonn cás ar chás de réir roinnt (ocht) critéir atá liostaithe in Airteagal 2 de.


26      Féach Airteagal 2(1)(a) de Chomhsheasamh 2008/944/CBES.


27      Féach Airteagal 12 de Chomhsheasamh 2008/944/CBES. Comhaontaíodh Comhliosta Míleata an AE ar dtús in 2000 (IO 2000 C 191, lch. 1), agus nuashonraíodh é go minic ina dhiaidh sin, an 20 Feabhra 2023 is déanaí (IO 2023 C 72, lch. 2).


28      Mar sin féin, úsáidtear an liosta míleata coiteann sin chun críocha eile freisin, lena n-áirítear lasmuigh de CBES. Féach, mar shampla, Treoir 2009/43/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 6 Bealtaine 2009 lena simplítear téarmaí agus coinníollacha maidir le haistriú táirgí a bhaineann le cosaint laistigh den Chomhphobal (IO 2009 L 146, lch. 1), arna leasú le déanaí le Treoir Tharmligthe (AE) 2023/277 ón gCoimisiún an 5 Deireadh Fómhair 2022 (IO 2023 L 42, lch. 1).


29      Mhínigh an Chomhairle freisin, ina tuairim, nach bhfuil an scéal maidir le seirbhísí bróicéireachta níos soiléire faoi Chomhsheasamh 2003/468/CBES ón gComhairle an 23 Meitheamh 2003 maidir le rialú bróicéireachta arm (IO 2003 L 156, lch. 79).


30      Go deimhin, dealraíonn sé go bhfuil roinnt bearta sriantacha ag AE faoi láthair (Poblacht na hAfraice Láir, Poblacht Dhaonlathach an Chongó, an Iaráin, an Chóiré Thuaidh, an tSúdáin Theas, an tSúdáin, sceimhlitheoireacht (bearta sriantacha maidir le ISIL (Da’esh) agus Al-Qaeda) agus Veiniséala), ina bhfuil forálacha ina leagtar amach toirmeasc ar sheirbhísí bróicéireachta a bhaineann le hearraí míleata i gcinneadh CBES agus i Rialachán Airteagal 215 araon. I gcodarsnacht leis sin, i gcás roinnt bearta sriantacha eile de chuid AE (an Bhealarúis, an Liobáin, Maenmar (Burma) agus an tSiombáib), ní fhaightear toirmeasc den sórt sin ar sheirbhísí bróicéireachta a bhaineann le hearraí míleata ach amháin i gcinneadh CBES, agus ní i rialachán Airteagal 215.


31      Féach míreanna 53 go 155 de mo Thuairim sna cásanna KS agus KD.


32      D’aithin an Chúirt Bhreithiúnais é sin i mbreithiúnais an 24 Meitheamh 2014, an Pharlaimint v an Chomhairle (C-658/11, EU:C:2014:2025, mír 70; ‘Oileán Mhuirís’); an 12 Samhain 2015, Elitaliana v EULEX KOSOVO (C-439/13 P, EU:C:2015:753, mír 42); agus an 19 Iúil 2016, H v an Chomhairle agus páirtithe eile (C-455/14 P, EU:C:2016:569, mír 40).


33      Féach, mar shampla, breithiúnas an 25 Eanáir 2022, VYSOČINA WIND (C-181/20, EU:C:2022:51, mír 47).


34      Féach, mar shampla, breithiúnas an 3 Bealtaine 2007, Advocaten voor de Wereld (C-303/05, EU:C:2007:261, míreanna 49 agus 50).


35      Féach Rosneft, go háirithe míreanna 148 go 151.


36      Féach breithiúnas an 30 Iúil 1996, Bosphorus (C-84/95, EU:C:1996:312, mír 22). Tugadh an breithiúnas sin i gcomhthéacs chur chun feidhme an lánchosc i gcoinne Phoblacht Chónaidhme na hIúgslaive (an tSeirbia agus Montainéagró).


37      An breithiúnas in Rosneft, mír 149.


38      An breithiúnas in Rosneft, mír 150.


39      Féach, mar shampla, breithiúnais an 21 Bealtaine 2019, an Coimisiún v an Ungáir (Úsáid thar thalamh talmhaíochta) (C-235/17, EU:C:2019:432, mír 72), agus an 5 Bealtaine 2022, BPC Lux 2 agus páirtithe eile (C-83/20, EU:C:2022:346, mír 37).


40      Féach, mar shampla, ECtHR, breithiúnas an 15 Eanáir 2021, Karapetyan v an tSeoirsia (CE:ECHR:2020:1015JUD006123312, § 37). Féach freisin, chuige sin, mar shampla, ECtHR, breithiúnas an 6 Aibreán 2009, Ismayilov v an Rúis (CE:ECHR:2008:1106JUD003035203, § 35), agus ECtHR, breithiúnas an 24 Meán Fómhair 2021, Imeri v an Chróit (CE:ECHR:2021:0624JUD007766814, § 86). Go háirithe, sheas ECtHR le forchur fíneála agus beart coigistíochta i gcúinsí ina ndearna an chuideachta iarrthach a gníomhaíochtaí gan na ceadanna riachtanacha faoin dlí náisiúnta: féach ECtHR, breithiúnas an 24 Aibreán 2017, S.C. Fiercolect Impex S.R.L. v an Rómáin (CE:ECHR:2016:1213JUD002642907, go háirithe §§ 62 go 73).


41      Ina theannta sin, chuir an Coimisiún in iúl, sa chás seo, gur forchuireadh coigistiú uathoibríoch ar Neves mar gheall ar an mainneachtain d’aon ghnó, tar éis dó rabhadh a fháil, an oibleagáid sa dlí náisiúnta a chomhlíonadh gan an t-idirbheart a dhéanamh gan fógra a thabhairt roimh ré do na húdaráis inniúla.


42      Féach pointe 112 de mo Thuairim sna cásanna KS agus KD.


43      Féach, chuige sin, an breithiúnas in Rosneft, mír 106.