Arrest van het Gerecht (Negende kamer) van 15 november 2018 –
Banco Santander/Commissie

(Zaak T‑227/10)

„Staatssteun – Bepalingen inzake de vennootschapsbelasting op grond waarvan ondernemingen met fiscale woonplaats in Spanje de goodwill uit de verwerving van deelnemingen in ondernemingen met fiscale woonplaats in het buitenland kunnen afschrijven – Besluit waarbij steun onverenigbaar met de interne markt wordt verklaard en terugvordering ervan wordt gelast – Begrip staatssteun – Selectiviteit – Referentiestelsel – Afwijking – Verschil in behandeling – Rechtvaardiging van het verschil in behandeling – Door de maatregel begunstigde ondernemingen – Gewettigd vertrouwen”

1.      Gerechtelijke procedure – Onderzoek ten gronde voor het onderzoek van de ontvankelijkheid – Toelaatbaarheid

(zie punten 23, 24)

2.      Steunmaatregelen van de staten – Begrip – Selectiviteit van de maatregel – Maatregel houdende toekenning van een belastingvoordeel – Referentiekader voor het bepalen van het bestaan van een voordeel – Materiële afbakening – Criteria – Bestaan van een band tussen het doel van de betrokken maatregel en dat van het referentiekader – Vergelijkbaarheid van de situaties waarop de maatregel in kwestie betrekking heeft met de situaties die onder het referentiekader vallen

(Art. 107, lid 1, VWEU)

(zie punten 50‑52, 82, 85, 89‑93)

3.      Steunmaatregelen van de staten – Begrip – Selectiviteit van de maatregel – Maatregel houdende toekenning van een belastingvoordeel – Algemene maatregel die zonder onderscheid op alle marktdeelnemers van toepassing is – Maatregel die niet van toepassing is op operaties die vergelijkbaar zijn met die waarvoor de maatregel is toegekend – Maatregel die als selectief kan worden aangemerkt

(Art. 107, lid 1, VWEU)

(zie punt 69)

4.      Steunmaatregelen van de staten – Begrip – Selectiviteit van de maatregel – Maatregel houdende toekenning van een belastingvoordeel – Referentiekader voor het bepalen van het bestaan van een voordeel – Materiële afbakening – Maatregel die zijn eigen referentiekader vormt – Voorwaarden – Duidelijk afgebakende belastingregeling waarmee specifieke doelstellingen worden nagestreefd – Geen – Systematisch en algemeen karakter van de maatregel

(Art. 107, lid 1, VWEU)

(zie punten 114‑119)

5.      Steunmaatregelen van de staten – Begrip – Selectiviteit van de maatregel – Afwijking van het algemene belastingstelsel – Differentiatie tussen ondernemingen die zich in een vergelijkbare feitelijke en juridische situatie bevinden – Beoordelingscriteria – Vergelijking op basis van de doelstelling die met de gemeenschappelijke belastingregeling in haar geheel wordt nagestreefd

(Art. 107, lid 1, VWEU)

(zie punten 130‑136)

6.      Steunmaatregelen van de staten – Begrip – Selectiviteit van de maatregel – Afwijking van het algemene belastingstelsel – Rechtvaardiging ontleend aan de aard en de opzet van het stelsel – Beoordelingscriteria – Maatregel die is gericht op de verwezenlijking van een doelstelling in het kader van de mechanismen die inherent zijn aan het algemene belastingstelsel – Passend karakter – Omvang van de bewijslast

(Art. 107, lid 1, VWEU; verordening nr. 659/1999 van de Raad)

(zie punten 153‑159, 163, 177, 185, 186, 193, 198)

7.      Beroep tot nietigverklaring – Voorwerp – Gedeeltelijke nietigverklaring – Voorwaarde – Scheidbaarheid van de bestreden bepalingen – Objectief criterium – Voorwaarde niet vervuld – Niet-ontvankelijkheid

(Art. 263 VWEU)

(zie punt 208)

8.      Steunmaatregelen van de staten – Begrip – Toetsing aan artikel 107, lid 1, VWEU – Inaanmerkingneming van een vroegere praktijk – Daarvan uitgesloten

(Art. 107, lid 1, VWEU)

(zie punten 211, 236)

9.      Steunmaatregelen van de staten – Onderzoek door de Commissie – Bepaling van de begunstigde van de steun – Daadwerkelijk profijt uit de steun – Beoordeling

(Art. 107, lid 1, VWEU)

(zie punten 225‑234)

10.    Steunmaatregelen van de staten – Begrip – Beoordeling op grond van de objectieve situatie, los van het gedrag van de instellingen – Inaanmerkingneming van dat gedrag bij het onderzoek van de verplichting tot terugvordering van de onverenigbare steun – Bescherming van het gewettigd vertrouwen

(Art. 107, lid 1, VWEU; verordening nr. 659/1999 van de Raad, art. 14)

(zie punten 245‑259)

11.    Steunmaatregelen van de staten – Terugvordering van onrechtmatige steun – Steun die met schending van de procedureregels van artikel 108 VWEU is verleend – Eventueel gewettigd vertrouwen van de steunontvangers – Geen, behoudens buitengewone omstandigheden – Gewettigd vertrouwen op grond van door de Commissie geboden specifieke, onvoorwaardelijke en overeenstemmende garanties – Publicatie van het besluit om de formele onderzoekprocedure in te stellen waardoor aan dit gewettigd vertrouwen een einde wordt gemaakt

(Art. 107, lid 1, VWEU en 108, lid 3, VWEU)

(zie punten 261‑284)

Voorwerp

Verzoek krachtens artikel 263 VWEU tot nietigverklaring van artikel 1, lid 1, van beschikking 2011/5/EG van de Commissie van 28 oktober 2009 inzake de belastingafschrijving van de financiële goodwill voor de verwerving van deelnemingen in buitenlandse ondernemingen C 45/07 (ex NN 51/07, ex CP 9/07) die door Spanje is toegepast (PB 2011, L 7, blz. 48), en, subsidiair, artikel 4 van deze beschikking

Dictum

1) Het beroep wordt verworpen.

2) Banco Santander, SA draagt haar eigen kosten en die van de Europese Commissie.