Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (πέμπτο τμήμα) της 13ης Μαρτίου 2018 – Αλουμίνιον κατά Επιτροπής

(Υπόθεση T-542/11 RENV)

«Κρατικές ενισχύσεις – Ηλεκτρική ενέργεια – Απόφαση κηρύσσουσα την ενίσχυση παράνομη και μη συμβατή με την εσωτερική αγορά και διατάσσουσα την ανάκτησή της – Προτιμησιακό τιμολόγιο ηλεκτρικής ενέργειας βάσει συμβάσεως συναφθείσας με τον κατεστημένο προμηθευτή – Καταγγελία της σύμβασης από τον κατεστημένο προμηθευτή – Δικαστική αναστολή, με απόφαση ασφαλιστικών μέτρων, των αποτελεσμάτων της καταγγελίας της σύμβασης – Ακύρωση της απόφασης της Επιτροπής από το Γενικό Δικαστήριο – Αναίρεση της απόφασης του Γενικού Δικαστηρίου από το Δικαστήριο – Αναπομπή της υπόθεσης στο Γενικό Δικαστήριο – Εύρος του αντικειμένου της προσφυγής μετά την αναπομπή – Χαρακτηρισμός της απόφασης ασφαλιστικών μέτρων ως νέας ενίσχυσης – Αρμοδιότητα της Επιτροπής – Αποτελεσματική δικαστική προστασία – Χαρακτηρισμός του προτιμησιακού τιμολογίου ως κρατικής ενίσχυσης – Πλεονέκτημα – Δικαιολογημένη εμπιστοσύνη – Δικαιώματα άμυνας του λήπτη της ενίσχυσης – Υποχρέωση ανάκτησης – Υποχρέωση αιτιολόγησης»

1.      Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Υφιστάμενες ενισχύσεις και νέες ενισχύσεις – Εξέτασή τους από την Επιτροπή – Αποκλειστική αρμοδιότητα – Αρμοδιότητα των εθνικών δικαστηρίων – Όρια

(Άρθρα 107 ΣΛΕΕ και 108 ΣΛΕΕ· κανονισμός 659/1999 του Συμβουλίου, άρθρο 1, στοιχείο βʹ, σημείο i)

(βλ. σκέψεις 51-61)

2.      Δίκαιο της Ένωσης – Αρχές – Δικαίωμα αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας – Κατοχύρωση από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών – Αναφορά στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης

(Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, άρθρο 47)

(βλ. σκέψη 67)

3.      Πράξεις των οργάνων – Αιτιολογία – Υποχρέωση αιτιολογήσεως – Περιεχόμενο

(Άρθρο 296, εδ. 2, ΣΛΕΕ)

(βλ. σκέψη 80)

4.      Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Έννοια – Νομικός χαρακτήρας – Ερμηνεία βάσει αντικειμενικών στοιχείων – Περίπλοκη οικονομική εκτίμηση – Δικαστικός έλεγχος – Περιεχόμενο

(Άρθρο 107 § 1 ΣΛΕΕ)

(βλ. σκέψη 112)

5.      Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Έννοια – Κριτήρια εκτιμήσεως – Σωρευτικές προϋποθέσεις

(Άρθρο 107 § 1 ΣΛΕΕ)

(βλ. σκέψεις 113-115)

6.      Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Έννοια – Ενίσχυση χορηγούμενη από οργανισμό ελεγχόμενο από το δημόσιο – Προτιμησιακό τιμολόγιο ηλεκτρικής ενέργειας υπέρ μιας κατηγορίας επιχειρήσεων – Εμπίπτει

(Άρθρο 107 § 1 ΣΛΕΕ)

(βλ. σκέψεις 116, 124, 137)

7.      Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Εξέτασή τους από την Επιτροπή – Μη υποβολή παρατηρήσεων εκ μέρους των ενδιαφερομένων – Δεν επηρεάζει το κύρος της αποφάσεως της Επιτροπής – Υποχρέωση αυτεπάγγελτης εξετάσεως των στοιχείων που δεν αποτέλεσαν αντικείμενο ρητής επικλήσεως – Δεν υφίσταται

(Άρθρο 108 § 2 ΣΛΕΕ)

(βλ. σκέψεις 125-128)

8.      Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Έννοια – Εκτίμηση βάσει του άρθρου 107, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ – Συνεκτίμηση προγενέστερης πρακτικής –Αποκλείεται

(Άρθρο 107 § 1 ΣΛΕΕ)

(βλ. σκέψη 135)

9.      Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Επηρεασμός του εμπορίου μεταξύ των κρατών μελών – Νόθευση του ανταγωνισμού – Κριτήρια εκτιμήσεως

(Άρθρο 107 § 1 ΣΛΕΕ)

(βλ. σκέψεις 155-158)

10.    Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Συμβατότητα της ενίσχυσης με την εσωτερική αγορά – Δικαιολογημένη εμπιστοσύνη των ενδιαφερομένων – Προστασία – Προϋποθέσεις και όρια

(Άρθρο 108 ΣΛΕΕ)

(βλ. σκέψη 172)

11.    Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Εξέτασή τους από την Επιτροπή – Διοικητική διαδικασία – Υποχρέωση της Επιτροπής να οχλήσει τους ενδιαφερομένους για να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους – Δικαίωμα του δικαιούχου της ενισχύσεως να μετάσχει σε προσήκοντα βαθμό στη διαδικασία – Όρια

(Άρθρο 108 § 2 ΣΛΕΕ· κανονισμός 659/1999 του Συμβουλίου, άρθρα 6 § 1 και 20 § 1)

(βλ. σκέψεις 187, 189-196)

12.    Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Απόφαση της Επιτροπής διαπιστώνουσα το ασύμβατο ενισχύσεως με την εσωτερική αγορά – Υποχρέωση αιτιολογήσεως – Αναγκαίες ενδείξεις

(Άρθρα 107 § 1 ΣΛΕΕ και 296, εδ. 2, ΣΛΕΕ)

(βλ. σκέψεις 214, 216, 217)

Αντικείμενο

Προσφυγή δυνάμει του άρθρου 263 ΣΛΕΕ με αίτημα ακύρωση της απόφασης 2012/339/ΕΕ της Επιτροπής, της 13ης Ιουλίου 2011, σχετικά με την κρατική ενίσχυση αριθ. SA.26117 – C 2/2010 (πρώην NN 62/2009) που εφάρμοσε η Ελλάδα υπέρ της Αλουμίνιον της Ελλάδος ΑΕ (ΕΕ 2012, L 166, σ. 83).

Διατακτικό

Το Γενικό Δικαστήριο αποφασίζει:

1) Απορρίπτει την προσφυγή.

2) Η Αλουμίνιον της Ελλάδος ΒΕΑΕ φέρει, εκτός των δικαστικών εξόδων της, και τα δικαστικά έξοδα της Επιτροπής και της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού ΑΕ (ΔΕΗ).

2) Η Αλουμίνιον της Ελλάδος ΒΕΑΕ φέρει, εκτός των δικαστικών εξόδων της, και τα δικαστικά έξοδα της Επιτροπής και της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού ΑΕ (ΔΕΗ).