Zaak T‑341/09

Consejo Regulador de la Denominación de Origen Txakoli de Álava e.a.

tegen

Bureau voor harmonisatie binnen de interne markt (merken, tekeningen en modellen) (BHIM)

„Gemeenschapsmerk – Aanvraag voor collectief gemeenschapswoordmerk TXAKOLI – Absolute weigeringsgronden – Beschrijvend karakter – Artikel 7, lid 1, sub c, van verordening (EG) nr. 207/2009 – Artikel 66, lid 2, van verordening nr. 207/2009 – Ontbreken van onderscheidend vermogen – Artikel 7, lid 1, sub b, van verordening nr. 207/2009”

Samenvatting van het arrest

1.      Landbouw – Gemeenschappelijke ordening van markten – Wijn – Aanduiding en aanbiedingsvorm van wijn – Verordeningen nrs. 1493/1999 en 753/2002 – Onderscheid tussen geografische aanduidingen en aanvullende traditionele aanduidingen

(Verordening nr. 1493/1999 van de Raad, art. 47, lid 2, sub e; verordening nr. 953/2002 van de Commissie, art. 23)

2.      Gemeenschapsmerk – Collectieve gemeenschapsmerken – Tekens of benamingen die kunnen dienen tot aanduiding van plaats van herkomst van waren of diensten – Uitzondering – Strikte uitlegging

(Verordeningen van de Raad nr. 207/2009, art. 7, lid 1, sub c, en 66, lid 2, en nr. 1234/2007)

1.      Het onderscheid tussen geografische aanduidingen sensu lato en aanvullende traditionele aanduidingen bleek duidelijk uit verordening nr. 1493/1999 houdende een gemeenschappelijke ordening van de wijnmarkt – de basisverordening die verordening nr. 1234/2007 houdende een gemeenschappelijke ordening van de landbouwmarkten en specifieke bepalingen voor een aantal landbouwproducten (Integrale-GMO-verordening) voorafging en waarop verordening nr. 753/2002 tot vaststelling van uitvoeringsbepalingen van verordening nr. 1493/1999 wat betreft de omschrijving, de aanduiding, de aanbiedingsvorm en de bescherming van bepaalde wijnbouwproducten was gebaseerd – aangezien artikel 47, lid 2, sub e, van deze verordening bepaalde dat de voorschriften voor de omschrijving, de aanduiding en de aanbiedingsvorm van bepaalde onder deze verordening vallende producten, alsmede voor de bescherming van bepaalde aanduidingen, vermeldingen en bepaalde termen met name bepalingen bevatten die het gebruik van geografische en traditionele aanduidingen regelden.

Tot deze laatste bepalingen behoorde artikel 23 van verordening nr. 753/2002 – ingetrokken bij verordening nr. 607/2009 tot vaststelling van uitvoeringsbepalingen voor verordening nr. 479/2008 wat betreft beschermde oorsprongsbenamingen en geografische aanduidingen, traditionele aanduidingen, etikettering en presentatie van bepaalde wijnbouwproducten – dat de aanvullende traditionele aanduiding omschreef als „een term die in de producerende lidstaten traditioneel wordt gebruikt ter aanduiding van wijn [tafelwijn met geografische aanduiding en in een bepaald gebied voortgebrachte kwaliteitswijn] en die met name verwijst naar een productie-, bereidings‑ of rijpingsmethode, of naar de kwaliteit, de kleur, de aard van een plaats of naar een met de geschiedenis van de betrokken wijn verband houdende historische gebeurtenis en die in de wetgeving van de wijnproducerende lidstaten is gedefinieerd met het oog op de omschrijving van de op hun grondgebied geproduceerde wijnsoorten”. De aanvullende traditionele aanduidingen in de zin van verordening nr. 753/2002 waren bijgevolg termen die dienden ter aanduiding van bepaalde kenmerken, de productieplaats of de geschiedenis, maar niet van de plaats van herkomst van de wijn.

(cf. punten 27‑28)

2.      Volgens artikel 66, lid 2, van verordening nr. 207/2009 inzake het gemeenschapsmerk kunnen, in afwijking van artikel 7, lid 1, sub c, collectieve gemeenschapsmerken in de zin van lid 1 ook bestaan uit tekens of aanduidingen die in de handel kunnen wijzen op de plaats van herkomst van de waren of diensten. Aangezien dit artikel 66, lid 2, in een uitzondering voorziet op de in voornoemd artikel 7, lid 1, sub c, bedoelde weigeringsgrond, moet het niet zo ruim worden uitgelegd dat het ook de tekens omvat die enkel in wezen een geografische aanduiding zijn.

Indien voor de heel specifieke markt van de wijn in het kader van de beoordeling van een bij het Bureau voor harmonisatie binnen de interne markt (merken, tekeningen en modellen) ingediende aanvraag tot inschrijving zou worden aanvaard dat de aangevraagde term bij een uit het oogpunt van het relevante publiek normaal gebruik dient of kan dienen tot aanduiding van een land als plaats van herkomst van de betrokken wijn, zou afbreuk worden gedaan aan de bevoegdheid van de autoriteiten die betrokken zijn bij de procedures tot vaststelling van nieuwe beschermde oorsprongsbenamingen of geografische aanduidingen die deze term bevatten of bij de procedures tot verhoging van het aantal aan deze aanduidingen gekoppelde benamingen.

Het staat evenwel aan deze autoriteiten om in het kader van hun beoordelingsvrijheid, na beoordeling van alle relevante omstandigheden, te bepalen of een term als aanduiding van de plaats van herkomst van een product dient te worden beschermd, dit met inachtneming van de ter zake door verordening nr. 1234/2007 houdende een gemeenschappelijke ordening van de landbouwmarkten en specifieke bepalingen voor een aantal landbouwproducten (Integrale-GMO-verordening) vastgestelde specifieke procedure, die met name specifieke rechten aan de belanghebbenden verleent en de mogelijkheid biedt om de definitieve beschikking van de Commissie ter zake te betwisten voor de Unierechter.

(cf. punten 35‑37)