Sprawa C‑164/17

Edel Grace
i
Peter Sweetman

przeciwko

An Bord Pleanála

[wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Supreme Court (Irlandia)]

Odesłanie prejudycjalne – Środowisko naturalne – Dyrektywa 92/43/WE – Ochrona siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory – Artykuł 6 ust. 3 i 4 – Ocena skutków planu lub przedsięwzięcia dla chronionego terenu – Plan lub przedsięwzięcie, które nie są bezpośrednio związane z zagospodarowaniem terenu ani konieczne do tego zagospodarowania – Przedsięwzięcie budowy farmy wiatrowej – Dyrektywa 2009/147/WE – Ochrona dzikiego ptactwa – Artykuł 4 – Obszar specjalnej ochrony (OSO) – Załącznik I – Błotniak zbożowy (Circus cyaneus) – Odpowiednie siedlisko zmieniające się z upływem czasu – Tymczasowe lub trwałe ograniczenie powierzchni terenów, które są konieczne – Przewidziane w ramach przedsięwzięcia środki mające na celu zapewnienie, że przez cały okres trwania przedsięwzięcia obszar rzeczywiście odpowiedni, aby stać się siedliskiem przyrodniczym gatunku, nie został zmniejszony, a nawet że został zwiększony

Streszczenie – wyrok Trybunału (druga izba) z dnia 25 lipca 2018 r.

1.        Środowisko naturalne – Ochrona siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory – Dyrektywa 92/43 – Odpowiednia ocena wpływu planu lub przedsięwzięcia na obszar – Środki ochronne – Środki kompensujące – Rozróżnienie

(dyrektywa Rady 92/43, art. 6 ust. 3, 4)

2.        Środowisko naturalne – Ochrona siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory – Dyrektywa 92/43 – Specjalne obszary ochrony – Zobowiązania państw członkowskich – Ocena skutków przedsięwzięcia dla danego terenu – Uwzględnienie stworzenia w przyszłości nowego siedliska, które ma zrekompensować zmniejszenie powierzchni i utratę jakości wywołane przez przedsięwzięcie – Wykluczenie – Kwalifikacja tego rozwoju jako środek kompensujący – Warunek

(dyrektywa Rady 92/43, art. 6 ust. 3, 4)

1.      Zobacz tekst orzeczenia.

(zob. pkt 47)

2.      Artykuł 6 dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory należy interpretować w ten sposób, że w przypadku gdy przedsięwzięcie ma być zrealizowane na terenie wyznaczonym w celu ochrony i zachowania gatunków, którego powierzchnia niezbędna do zaspokojenia potrzeb tego chronionego gatunku zmienia się z upływem czasu, i które to przedsięwzięcie doprowadzi do tego, że – tymczasowo lub trwale – niektóre części tego terenu nie będą już zapewniać odpowiedniego siedliska dla danego gatunku, okoliczność, że przedsięwzięcie to przewiduje środki zmierzające do zapewnienia – po przeprowadzeniu odpowiedniej oceny oddziaływania tego przedsięwzięcia i przez cały okres jego trwania – iż część tego terenu, która w praktyce może zapewnić odpowiednie siedlisko, nie zostanie zmniejszona, a nawet mogłaby zostać zwiększona – nie może zostać uwzględniona w ramach oceny przeprowadzonej na podstawie art. 6 ust. 3 w celu upewnienia się, że dane przedsięwzięcie nie wpłynie niekorzystnie na integralność danego terenu, ale wchodzi w tym przypadku w zakres art. 6 ust. 4.

W tym względzie Trybunał orzekł już, że środki przewidziane w przedsięwzięciu, które mają na celu rekompensatę jego negatywnych skutków, nie mogą być brane pod uwagę w ramach oceny oddziaływania tego przedsięwzięcia przewidzianej w art. 6 ust. 3 dyrektywy „siedliskowej” (wyroki: z dnia 15 maja 2014 r., Briels i in., C‑521/12, EU:C:2014:330, pkt 29; a także z dnia 21 lipca 2016 r., Orleans i in., C‑387/15 i C‑388/15, EU:C:2016:583, pkt 48).

Tylko wówczas, gdy istnieje wystarczająca pewność, że środek skutecznie przyczyni się do uniknięcia naruszenia, to jest zagwarantuje brak uzasadnionych wątpliwości, że projekt nie naruszy integralności obszaru – taki środek może zostać uwzględniony w ramach przeprowadzania odpowiedniej oceny (zob. podobnie wyrok z dnia 26 kwietnia 2017 r., Komisja/Niemcy, C‑142/16, EU:C:2017:301, pkt 38).

Ponadto należy zauważyć, że co do zasady ewentualne pozytywne skutki stworzenia w przyszłości nowego siedliska, które ma zrekompensować zmniejszenie powierzchni i utratę jakości takiego samego typu siedliska na terenie chronionym, trudno jest przewidzieć, a w każdym razie będą one widoczne dopiero za kilka lat (zob. podobnie wyrok z dnia 21 lipca 2016 r., Orleans i in., C‑387/15 i C‑388/15, EU:C:2016:583, pkt 52, 56 i przytoczone tam orzecznictwo).

Należy podkreślić, że nie okoliczność, iż rozpatrywane siedlisko jest przedmiotem nieustannych zmian oraz że obszar ten wymaga zarządzania „dynamicznego”, jest źródłem niepewności. Ta niepewność wynika natomiast z identyfikacji pewnych lub potencjalnych naruszeń integralności danego obszaru jako siedliska i żerowiska, a zatem naruszeń jednej z jego istotnych cech decydujących o jego wyznaczeniu, ale także z włączenia do oceny oddziaływania przedsięwzięcia na dany obszar przyszłych korzyści wynikających z przyjęcia środków, które na etapie tej oceny są jedynie możliwe, skoro ich realizacja nie została zakończona. W związku z tym, i z zastrzeżeniem ustaleń, których powinien dokonać w niniejszej sprawie sąd odsyłający, rzeczone korzyści nie mogą być przewidziane z całkowitą pewnością, której wymaga się w momencie wydawania pozwolenia na realizację przedsięwzięcia.

(zob. pkt 50–53, 57; sentencja)