Sprawa C-695/15 PPU
Shiraz Baig Mirza
przeciwko
Bevándorlási és Állampolgársági Hivatal
(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Debreceni közigazgatási és munkaügyi bíróság)
Odesłanie prejudycjalne – Pilny tryb prejudycjalny – Rozporządzenie (UE) nr 604/2013 – Kryteria i mechanizmy ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej – Artykuł 3 ust. 3 – Prawo państw członkowskich do wysłania wnioskodawcy do bezpiecznego kraju trzeciego – Artykuł 18 – Obowiązki państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku w wypadku wtórnego przejęcia wnioskodawcy – Dyrektywa 2013/32/UE – Wspólne procedury udzielania i cofania ochrony międzynarodowej – Rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej
Streszczenie – Wyrok Trybunału (czwarta izba) z dnia 17 marca 2016 r.
1. Kontrole graniczne, azyl i imigracja – Polityka azylowa – Kryteria i mechanizmy ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej – Rozporządzenie nr 604/2013 – Uregulowanie krajowe przewidujące prawo państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku do wysłania wnioskującego o udzielenie ochrony międzynarodowej do bezpiecznego kraju trzeciego – Wykonanie tego prawa po uznaniu jego odpowiedzialności i po wtórnym przejęciu wnioskodawcy – Dopuszczalność
(rozporządzenie nr 604/2013, art. 3 ust. 3)
2. Kontrole graniczne, azyl i imigracja – Polityka azylowa – Kryteria i mechanizmy ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej – Rozporządzenie nr 604/2013 – Uregulowanie krajowe przewidujące prawo państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku do wysłania wnioskującego o udzielenie ochrony międzynarodowej do bezpiecznego kraju trzeciego – Wykonanie tego prawa, w trakcie wtórnego przejęcia wnioskodawcy, przy braku powiadomienia przez odpowiedzialne państwo członkowskie przekazującego państwa członkowskiego o istnieniu takiego uregulowania – Dopuszczalność
(rozporządzenie nr 604/2013, art. 3 ust. 3, art. 27; dyrektywa 2013/32, art. 38, 39, 46)
3. Kontrole graniczne, azyl i imigracja – Polityka azylowa – Kryteria i mechanizmy ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej – Rozporządzenie nr 604/2013 – Obowiązki państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku w wypadku wtórnego przejęcia wnioskującego o udzielenie ochrony międzynarodowej – Obowiązek podjęcia postępowania w przedmiocie wniosku na etapie, na którym zostało ono umorzone – Brak
(rozporządzenie nr 604/2013, art. 18 ust. 2 akapit drugi)
1. Artykuł 3 ust. 3 rozporządzenia nr 604/2013 w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela kraju trzeciego lub bezpaństwowca (Dublin III), należy interpretować w ten sposób, że z prawa do wysłania osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową do bezpiecznego kraju trzeciego może również skorzystać państwo członkowskie po przyznaniu przez to państwo, że jest ono odpowiedzialne, na podstawie tego rozporządzenia i w ramach procedury wtórnego przejęcia, za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego przez wnioskodawcę, który opuścił to państwo członkowskie, zanim została wydana decyzja co do istoty w sprawie jego pierwszego wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej.
Zakazanie państwu członkowskiemu wykonywania prawa wskazanego w art. 3 ust. 3 rozporządzenia Dublin III skutkowałoby tym, że wnioskodawca, który bez oczekiwania na ostateczne rozstrzygnięcie w przedmiocie jego wniosku zbiegł do państwa członkowskiego innego niż to państwo, w którym wniosek ten złożył, znalazłby się w wypadku wtórnego przejęcia przez odpowiedzialne państwo członkowskie w sytuacji korzystniejszej niż wnioskodawca, który zaczekał na zakończenie rozpatrywania swego wniosku w odpowiedzialnym państwie członkowskim. Taka wykładnia mogłaby zachęcać obywateli państw trzecich i bezpaństwowców, którzy złożyli wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej w państwie członkowskim, do udania się do innych państw członkowskich, powodując w ten sposób wtórne przepływy, którym omawiane rozporządzenie ma właśnie zapobiec, wprowadzając jednolite mechanizmy i kryteria zmierzające do ustalenia odpowiedzialnego państwa członkowskiego.
(por. pkt 51-53; pkt 1 sentencji)
2. Artykuł 3 ust. 3 rozporządzenia nr 604/2013 w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela kraju trzeciego lub bezpaństwowca (Dublin III), należy interpretować w ten sposób, że nie stoi on na przeszkodzie wysłaniu osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową do bezpiecznego kraju trzeciego, w sytuacji gdy państwo członkowskie przekazujące wspomnianego wnioskodawcę do odpowiedzialnego państwa członkowskiego nie zostało w trakcie procedury wtórnego przejęcia powiadomione ani o uregulowaniach odpowiedzialnego państwa członkowskiego dotyczących wysłania wnioskodawców do bezpiecznych krajów trzecich, ani o praktyce właściwych w tym zakresie organów.
Ponadto nieprzekazanie przez odpowiedzialne państwo członkowskie przekazującemu państwu członkowskiemu informacji odnoszących się do przepisów dotyczących bezpiecznych krajów trzecich i praktyki administracyjnej w tym zakresie nie narusza prawa wnioskodawcy do skutecznego środka zaskarżenia decyzji o przekazaniu i decyzji w sprawie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej.
Co się tyczy decyzji o przekazaniu z art. 27 rozporządzenia Dublin III wynika, że wnioskodawca ma prawo wniesienia do sądu skutecznego środka zaskarżenia w formie odwołania lub wniosku o ponowne rozpoznanie, z powodów faktycznych lub prawnych, decyzji o przekazaniu.
W odniesieniu do decyzji dotyczącej wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej wnioskodawca ma w odpowiedzialnym państwie członkowskim ma prawo zgodnie z art. 46 dyrektywy 2013/32 w sprawie wspólnych procedur udzielania i cofania ochrony międzynarodowej, wniesienia do sądu tego państwa członkowskiego skutecznego środka zaskarżenia umożliwiające mu zaskarżenie decyzji opartej na zasadach prawa krajowego dotyczących bezpiecznych krajów trzecich w zależności od jego indywidualnej sytuacji na podstawie art. 38 lub 39 tej dyrektywy.
(por. pkt 59, 60, 62, 63; pkt 2 sentencji)
3. Artykuł 18 ust. 2 rozporządzenia nr 604/2013 w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela kraju trzeciego lub bezpaństwowca (Dublin III), należy interpretować w ten sposób, że w wypadku wtórnego przejęcia osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową przepis ten nie nakłada obowiązku, iż postępowanie w przedmiocie rozpatrywania wniosku tej osoby należy podjąć na etapie, na którym zostało ono umorzone.
Artykuł 18 ust. 2 akapit drugi rozporządzenia Dublin III ze względu na to, że nakłada obowiązek, by wnioskodawca mógł wystąpić o wydanie ostatecznej decyzji w sprawie jego wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej w ramach postępowania, które zostało umorzone lub w ramach nowego postępowania, które nie powinno być traktowane jako kolejny wniosek, ma bowiem w szczególności na celu zapewnienie wnioskodawcy rozpatrzenia jego wniosku, który spełnia wymogi, które ustanowione w dyrektywie 2013/32 w sprawie wspólnych procedur udzielania i cofania ochrony międzynarodowej, w odniesieniu do pierwszych wniosków w pierwszej instancji. Ten przepis nie dotyczy natomiast wskazania sposobu, w jaki procedura powinna zostać podjęta w takiej sytuacji ani pozbawienia odpowiedzialnego państwa członkowskiego możliwości uznania wniosku za niedopuszczalny.
(por. pkt 66, 68; pkt 3 sentencji)