Language of document : ECLI:EU:T:2022:15

WYROK SĄDU (siódma izba w składzie powiększonym)

z dnia 19 stycznia 2022 r.(*)

Skarga o stwierdzenie nieważności i o odszkodowanie – Konkurencja – Nadużycie pozycji dominującej – Słowacki rynek szerokopasmowych usług telekomunikacyjnych – Decyzja stwierdzająca naruszenie art. 102 TFUE i art. 54 porozumienia EOG – Wyrok stwierdzający częściową nieważność decyzji i obniżający kwotę nałożonej grzywny – Odmowa zapłaty przez Komisję odsetek za zwłokę – Artykuł 266 TFUE – Artykuł 90 ust. 4 lit. a) rozporządzenia delegowanego (UE) nr 1268/2012 – Wystarczająco istotne naruszenie normy prawnej przyznającej uprawnienia jednostkom – Pozbawienie możliwości korzystania z nienależnie zapłaconej kwoty grzywny – Utracone korzyści – Odsetki za zwłokę – Stopa procentowa – Szkoda

W sprawie T‑610/19

Deutsche Telekom AG, z siedzibą w Bonn (Niemcy), którą reprezentowali adwokaci P. Linsmeier, U. Soltész, C. von Köckritz oraz P. Lohs,

strona skarżąca,

przeciwko

Komisji Europejskiej, którą reprezentowali P. Rossi i L. Wildpanner, w charakterze pełnomocników,

strona pozwana,

mającej za przedmiot, po pierwsze, oparte na art. 263 TFUE żądanie stwierdzenia nieważności decyzji Komisji z dnia 28 czerwca 2019 r. odmawiającej zapłaty na rzecz skarżącej odsetek za zwłokę od głównej kwoty grzywny zwróconej w następstwie wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930), a po drugie, oparte na art. 268 TFUE żądanie odszkodowania za korzyści utracone z powodu pozbawienia możliwości korzystania z owej kwoty głównej lub, tytułem ewentualnym, za szkodę wynikająca z odmowy zapłaty przez Komisję odsetek za zwłokę od tej kwoty,

SĄD (siódma izba w składzie powiększonym),

w składzie: R. da Silva Passos (sprawozdawca), prezes, V. Valančius, I. Reine, L. Truchot i M. Sampol Pucurull, sędziowie,

sekretarz: S. Jund, administratorka,

uwzględniając pisemny etap postępowania i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 30 czerwca 2021 r.,

wydaje następujący

Wyrok

 Okoliczności powstania sporu

1        W dniu 15 października 2014 r. Komisja Europejska wydała decyzję C(2014) 7465 final dotyczącą postępowania na podstawie art. 102 TFUE i art. 54 porozumienia EOG (sprawa AT.39523 – Slovak Telekom), sprostowaną decyzją C(2014) 10119 final z dnia 16 grudnia 2014 r., a także decyzją C(2015) 2484 final z dnia 17 kwietnia 2015 r. (zwaną dalej „decyzją z 2014 r.”). Artykuły 1 i 2 decyzji z 2014 r. mają następujące brzmienie:

„Artykuł 1

1.      Przedsiębiorstwo złożone z Deutsche Telekom AG i Slovak Telekom a.s. dopuściło się pojedynczego i ciągłego naruszenia art. 102 Traktatu oraz art. 54 porozumienia EOG.

2.      Naruszenie trwało od dnia 12 sierpnia 2005 r. do dnia 31 grudnia 2010 r. i polegało na następujących praktykach:

a)      zatajanie przed operatorami alternatywnymi informacji o sieci niezbędnych dla uwolnienia dostępu do pętli lokalnych;

b)      zmniejszenie zakresu stosowania obowiązków dotyczących uwolnienia dostępu do pętli lokalnych;

c)      ustalenie nieuczciwych zasad i warunków w jego ofercie ramowej w zakresie uwolnienia dotyczących kolokacji, kwalifikacji, prognoz, napraw i gwarancji bankowych;

d)      stosowanie niesłusznych cen, niepozwalających równie skutecznemu operatorowi działającemu w oparciu o hurtowy dostęp do uwolnionych pętli lokalnych Slovak Telekom a.s. powielić usług detalicznych oferowanych przez Slovak Telekom a.s. bez poniesienia straty.

Artykuł 2

Za przedstawione w art. 1 naruszenia nakłada się następujące grzywny:

a)      grzywnę w wysokości 38 838 000 EUR na Deutsche Telekom AG i Slovak Telekom a.s., solidarnie;

b)      grzywnę w wysokości 31 070 000 EUR na Deutsche Telekom AG.

Grzywny są płatne w euro w terminie trzech miesięcy od dnia doręczenia niniejszej decyzji na następujący rachunek bankowy Komisji Europejskiej:

[…]

Po upływie wspomnianego terminu od grzywien automatyczne naliczane będą odsetki według stopy procentowej stosowanej przez Europejski Bank Centralny do jego podstawowych [głównych] operacji refinansujących, obowiązującej w pierwszym dniu miesiąca, w którym niniejsza decyzja została wydana, powiększonej o 3,5 punktu procentowego.

Jeżeli przedsiębiorstwo, którego dotyczy art. 1, wniesie skargę, pokrywa ono grzywnę w wyznaczonym terminie albo poprzez dostarczenie akceptowalnej gwarancji bankowej, albo poprzez dokonanie tymczasowej płatności kwoty grzywny zgodnie z art. 90 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 1268/2012 [z dnia 29 października 2012 r. w sprawie zasad stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii (Dz.U. 2012, L 362, s. 1)]”.

2        W dniu 24 grudnia 2014 r. skarżąca, Deutsche Telekom AG, wniosła skargę na decyzję z 2014 r. Skarga ta została zarejestrowana pod numerem T‑827/14.

3        W dniu 16 stycznia 2015 r. skarżąca zapłaciła grzywnę w wysokości 31 070 000 EUR, której była jedynym dłużnikiem.

4        Wyrokiem z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930), Sąd uznał, że w decyzji z 2014 r. Komisja nie wykazała, iż praktyka cenowa Slovak Telekom a.s., o której mowa w art. 1 ust. 2 lit. d) wspomnianej decyzji, wywarła skutki w postaci wykluczenia przed dniem 1 stycznia 2006 r. Ponadto Sąd orzekł, że obrót skarżącej nie odzwierciedlał jej indywidualnego zachowania przy popełnieniu przedmiotowego naruszenia i że obrót ten nie mógł zatem stanowić podstawy do obliczenia dodatkowej grzywny nałożonej wyłącznie na skarżącą w celu zapewnienia skutku odstraszającego.

5        Tak więc, po pierwsze, Sąd stwierdził nieważność art. 1 ust. 2 lit. d) decyzji z 2014 r. w zakresie, w jakim przepis ten stwierdzał, że w okresie od dnia 12 sierpnia do dnia 31 grudnia 2005 r. skarżąca stosowała niesłuszne ceny, nie pozwalając równie skutecznemu operatorowi powielić przy wykorzystaniu hurtowego dostępu do uwolnionych pętli lokalnych Slovak Telekom usług detalicznych świadczonych przez tę ostatnią bez poniesienia straty.

6        Po drugie, Sąd stwierdził nieważność art. 2 decyzji z 2014 r. w zakresie, w jakim ustalał on wysokość grzywny, do zapłaty której zobowiązane były solidarnie Slovak Telekom i skarżąca, na 38 838 000 EUR, i w zakresie, w jakim ustalał on wysokość grzywny, do zapłaty której zobowiązana była wyłącznie skarżąca, na 31 070 000 EUR.

7        Po trzecie, z jednej strony Sąd obniżył o 776 037 EUR kwotę grzywny, do której zapłaty Slovak Telekom i skarżąca były zobowiązane solidarnie, i ustalił tę kwotę na 38 061 963 EUR. Z drugiej strony Sąd obniżył o 12 039 019 EUR kwotę grzywny, do której zapłaty była zobowiązana wyłącznie skarżąca, i ustalił tę kwotę na 19 030 981 EUR.

8        Po czwarte, Sąd oddalił skargę w pozostałym zakresie i orzekł o podziale kosztów postępowania.

9        Po wymianie korespondencji, która rozpoczęła się w dniu 13 grudnia 2018 r., Komisja w dniu 19 lutego 2019 r. zwróciła skarżącej kwotę 12 039 019 EUR.

10      W dniu 12 marca 2019 r. skarżąca zwróciła się do Komisji o zapłatę odsetek za zwłokę za okres pomiędzy z jednej strony dniem 16 stycznia 2015 r., kiedy zapłaciła kwotę grzywny, której była jedynym dłużnikiem (zob. pkt 3 powyżej), a z drugiej strony dniem 19 lutego 2019 r., kiedy Komisja zwróciła jej część grzywny uznaną w wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930), za nienależną (zob. pkt 9 powyżej). Odsetki za zwłokę, których zapłaty żądała skarżąca, wynosiły 1 750 522,83 EUR i odpowiadały zastosowaniu stopy procentowej 3,55% do kwoty 12 039 019 EUR, która została jej zwrócona przez Komisję. Stopa procentowa 3,55% jest to stopa procentowa stosowana przez Europejski Bank Centralny (EBC) do jego podstawowych operacji refinansujących w styczniu 2015 r., mianowicie 0,05%, powiększona o trzy i pół punktu procentowego.

11      Pismem z dnia 28 czerwca 2019 r. (zwanym dalej „zaskarżoną decyzją”) Komisja odmówiła zapłaty na rzecz skarżącej odsetek za zwłokę.

12      Po pierwsze, Komisja w zaskarżonej decyzji oświadczyła, że w dniu 19 lutego 2019 r. zwróciła nominalną kwotę nadpłaty grzywny, to znaczy różnicę między kwotą grzywny pierwotnie nałożonej na skarżącą w decyzji z 2014 r. a kwotą grzywny rzeczywiście należną w wyniku obniżenia dokonanego przez Sąd w wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930). Komisja wyjaśniła, że nominalnej kwocie nadpłaty grzywny nie towarzyszyły odsetki ze względu na to, że zwrot z tej kwoty był ujemny.

13      W zaskarżonej decyzji Komisja powołała się na art. 90 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 1268/2012 z dnia 29 października 2012 r. w sprawie zasad stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii (Dz.U. 2012, L 362, s. 1).

14      W tym względzie Komisja wyjaśniła, że ponieważ grzywny zostały uiszczone tymczasowo w oczekiwaniu na wyczerpanie wszystkich środków odwoławczych, musiała ona zabezpieczyć tymczasowo zainkasowane kwoty „poprzez zainwestowanie ich w aktywa finansowe, zapewniając w ten sposób bezpieczeństwo i płynność środków pieniężnych, jednocześnie mając na celu osiągnięcie dodatniego zwrotu”. Wyjaśnienia te odpowiadają w istocie przepisom art. 90 ust. 2 rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012.

15      Komisja przypomniała również przepisy art. 90 ust. 4 lit. a) rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012, zgodnie z którymi „w przypadku gdy grzywna […] została umorzona [uchylona] lub zmniejszona, […] kwoty nienależnie pobrane wraz z uzyskanymi odsetkami [są] zwracane[,a w] przypadku gdy ogólny zwrot uzyskany za dany okres był ujemny, zwracana jest wartość nominalna kwot nienależnie pobranych”.

16      Po drugie, w zaskarżonej decyzji Komisja zbadała argument skarżącej, w myśl którego zgodnie z wyrokiem z dnia 12 lutego 2019 r., Printeos/Komisja (T‑201/17, EU:T:2019:81), skarżąca miała prawo żądać odsetek za zwłokę w wysokości stopy procentowej stosowanej przez EBC do jego głównych operacji refinansujących, powiększonej o trzy i pół punktu procentowego. W odpowiedzi na ten argument Komisja wyjaśniła, że ów wyrok nie stanowi podstawy prawnej zapłaty odsetek za zwłokę, których zapłaty żąda skarżąca. Ponadto Komisja podniosła, że wspomniany wyrok nie uchylił obowiązków ciążących na niej na podstawie art. 90 ust. 4 lit. a) rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012. Wreszcie, wskazała, że wniosła odwołanie od tego wyroku, który wobec tego nie był ostateczny.

17      W oparciu o te wyjaśnienia Komisja stwierdziła, że nie jest w stanie zaspokoić przedstawionego przez skarżącą żądania zapłaty na jej rzecz odsetek za zwłokę od części kwoty grzywny, którą Sąd w wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930), uznał za nienależną.

 Postępowanie i żądania stron

18      Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 9 września 2019 r. skarżąca wniosła rozpatrywaną skargę.

19      W dniu 2 października 2019 r. Komisja wniosła o zawieszenie postępowania na podstawie art. 69 lit. a) regulaminu postępowania przed Sądem do czasu wydania orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie zakończonej następnie wyrokiem z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos (C‑301/19 P, EU:C:2021:39). W dniu 10 października 2019 r. skarżąca sprzeciwiła się temu wnioskowi. W dniu 22 października 2019 r. prezes dziewiątej izby postanowił nie zawieszać postępowania.

20      Pisemny etap postępowania został zamknięty w dniu 8 maja 2020 r.

21      W dniu 25 lutego 2021 r. strony zostały wezwane w ramach środków organizacji postępowania przewidzianych w art. 89 regulaminu postępowania do przedstawienia uwag na temat wniosków wywodzonych przez nie w odniesieniu do niniejszej sprawy z wyroku z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos (C‑301/19 P, EU:C:2021:39). Strony odpowiedziały na to wezwanie w wyznaczonym terminie.

22      Na wniosek siódmej izby Sąd – na podstawie art. 28 regulaminu postępowania – postanowił przekazać sprawę składowi powiększonemu.

23      Na wniosek sędziego sprawozdawcy Sąd (siódma izba w składzie powiększonym) zdecydował o otwarciu ustnego etapu postępowania i wezwał strony do udzielenia odpowiedzi na szereg pytań pisemnych. Komisja została również wezwana do przedstawienia dokumentu. Strony zastosowały się do tych wezwań w wyznaczonym terminie.

24      Na rozprawie w dniu 30 czerwca 2021 r. zostały wysłuchane wystąpienia stron i ich odpowiedzi na pytania ustne zadane przez Sąd.

25      Skarżąca wnosi do Sądu o:

–        stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji;

–        zasądzenie od Unii Europejskiej, reprezentowanej przez Komisję, odszkodowania pieniężnego w kwocie 2 580 374,07 EUR za szkodę, jaką skarżąca poniosła ze względu na to, że w okresie od dnia 16 stycznia 2015 r. do dnia 19 lutego 2019 r. nie była w stanie korzystać z kwoty, którą nienależnie zapłaciła, w związku z czym nie mogła w konsekwencji uzyskać zwrotu, jaki ta kwota normalnie pozwoliłaby jej osiągnąć, lub obniżyć kosztów kapitału;

–        tytułem żądania ewentualnego, w wypadku gdyby Sąd nie uwzględnił żądania drugiego, zasądzenie na jej rzecz odszkodowania w kwocie 1 750 522,83 EUR za szkodę, jaką poniosła ze względu na to, że Komisja – w odniesieniu do okresu od dnia 16 stycznia 2015 r. do dnia 19 lutego 2019 r. – odmówiła zapłaty na jej rzecz odsetek za zwłokę od kwoty 12 039 019 EUR na podstawie stopy procentowej stosowanej przez EBC do jego głównych operacji refinansujących, powiększonej o trzy i pół punktu procentowego;

–        tytułem dalszego żądania ewentualnego – zasądzenie odszkodowania w innej kwocie, którą Sąd uzna za właściwą, obliczonej na podstawie stopy odsetek za zwłokę, którą Sąd uzna za właściwą;

–        stwierdzenie, że od kwoty, która ma zostać zapłacona przez Komisję zgodnie z żądaniem drugim, trzecim lub czwartym, naliczane są odsetki za okres od dnia wydania wyroku w niniejszej sprawie do dnia całkowitej zapłaty przez Komisję, na podstawie stopy procentowej stosowanej przez EBC do jego głównych operacji refinansujących, powiększonej o trzy i pół punktu procentowego, lub, tytułem żądania ewentualnego, na podstawie innej stopy oprocentowania odsetek za zwłokę, którą Sąd uzna za właściwą;

–        obciążenie Komisji i Unii kosztami postępowania.

26      Komisja wnosi do Sądu o:

–        oddalenie skargi;

–        obciążenie skarżącej kosztami postępowania.

 Co do prawa

27      Żądanie pierwsze skarżącej dotyczy stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji. W żądaniach od drugiego do czwartego domaga się ona, tytułem żądania głównego, odszkodowania za utracone korzyści z powodu pozbawienia możliwości korzystania z kwoty głównej niesłusznie zapłaconej części grzywny, a tytułem żądania ewentualnego – naprawienia szkody, jaką poniosła z powodu odmowy zapłaty przez Komisję odsetek za zwłokę od tej kwoty. W żądaniu piątym skarżąca wnosi o zasądzenie od Komisji zapłaty odsetek za zwłokę od dnia ogłoszenia mającego zapaść w niniejszej sprawie wyroku do dnia całkowitej zapłaty, od kwoty, którą Komisja powinna zapłacić zgodnie z żądaniem drugim, trzecim lub czwartym.

28      W okolicznościach niniejszej sprawy Sąd uważa za wskazane zbadanie w pierwszej kolejności żądań odszkodowawczych, a także żądania zasądzenia odsetek za zwłokę od dnia ogłoszenia niniejszego wyroku. W drugiej kolejności należy rozpatrzyć żądanie stwierdzenia nieważności.

 W przedmiocie żądań odszkodowania

29      W żądaniu drugim skarżąca wnosi tytułem głównym o naprawienie utraconych korzyści ze względu na pozbawienie możliwości korzystania z kwoty grzywny, którą nienależnie zapłaciła, w okresie od dnia 15 stycznia 2015 r. do dnia 19 lutego 2019 r. W żądaniu trzecim skarżąca wnosi, tytułem ewentualnym, o naprawienie szkody poniesionej przez nią w tym samym okresie z powodu niezgodnej z art. 266 akapit pierwszy TFUE odmowy wypłacenia jej przez Komisję odsetek za zwłokę na podstawie stopy stosowanej przez EBC do jego głównych operacji refinansujących, powiększonej o trzy i pół punktu procentowego. W żądaniu czwartym skarżąca wnosi, dalszym tytułem ewentualnym, o naprawienie szkody, jaką poniosła z powodu niezapłaconych odsetek za zwłokę na podstawie stopy odsetek za zwłokę, którą Sąd uzna za właściwą. W ramach żądania piątego skarżąca wnosi o zasądzenie od Komisji zapłaty odsetek za zwłokę od dnia ogłoszenia mającego zapaść w niniejszej sprawie wyroku.

30      Artykuł 340 akapit drugi TFUE przewiduje, że w dziedzinie odpowiedzialności pozaumownej Unia powinna naprawić, zgodnie z zasadami ogólnymi, wspólnymi dla praw państw członkowskich, szkody wyrządzone przez jej instytucje lub jej pracowników przy wykonywaniu ich funkcji.

31      Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem powstanie odpowiedzialności pozaumownej Unii zależy od łącznego spełnienia szeregu przesłanek, a mianowicie istnienia wystarczająco istotnego naruszenia normy prawnej mającej na celu przyznanie uprawnień jednostkom, rzeczywistego charakteru szkody oraz istnienia związku przyczynowego między naruszeniem obowiązku spoczywającego na autorze aktu a poniesioną przez poszkodowanego szkodą (zob. wyrok z dnia 10 września 2019 r., HTTS/Rada, C‑123/18 P, EU:C:2019:694, pkt 32 i przytoczone tam orzecznictwo).

32      Jeżeli jedna z tych przesłanek nie jest spełniona, skargę należy w całości oddalić bez konieczności badania pozostałych przesłanek powstania odpowiedzialności pozaumownej Unii. Ponadto sąd Unii nie ma obowiązku badania tych przesłanek w określonym porządku (zob. wyrok z dnia 5 września 2019 r., Unia Europejska/Guardian Europe i Guardian Europe/Unia Europejska, C‑447/17 P i C‑479/17 P, EU:C:2019:672, pkt 148 i przytoczone tam orzecznictwo).

33      To właśnie w świetle tych rozważań należy rozpatrzyć żądania sformułowane przez skarżącą.

 W przedmiocie żądania odszkodowawczego podniesionego tytułem głównym, dotyczącego naprawienia szkody w postaci utraconych korzyści poniesionej ze względu na pozbawienie możliwości korzystania z nienależnie zapłaconej kwoty grzywny

34      Tytułem żądania głównego skarżąca wnosi o odszkodowanie za utracone korzyści wynoszące 2 580 374,07 EUR i odpowiadające w istocie rocznej stopie zwrotu z zainwestowanego kapitału (zwanej dalej „ROIC” – z ang. „return on invested capital”) lub średniemu ważonemu kosztowi jej kapitału (zwanemu dalej „WACC” – z ang. „weighted average cost of capital”) w okresie od 2015 r. do 2018 r. Skarżąca twierdzi, że szkoda ta została jej wyrządzona poprzez wystarczająco istotne naruszenie art. 266 akapit pierwszy TFUE i art. 23 ust. 2 i 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2003 z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie wprowadzenia w życie reguł konkurencji ustanowionych w art. [101 i 102 TFUE] (Dz.U. 2003, L 1, s. 1).

35      Dokładniej rzecz ujmując, skarżąca powołuje się na utracone korzyści, ponieważ gdyby mogła nadal zarządzać kwotą, której bezprawnie została pozbawiona, mogłaby osiągnąć zysk. Wyjaśnia ona, że z wykorzystaniem kwoty odpowiadającej nienależnie zapłaconej grzywnie mogłaby prowadzić działalność gospodarczą i finansować inwestycje. W takim przypadku pozyskałaby mniej kapitału zewnętrznego (i w związku z tym zaoszczędziła koszty kapitałowe) lub mogłaby, wraz z nienależnie zapłaconą kwotą grzywny, finansować dodatkowe inwestycje i osiągnąć wyższy zysk.

36      W tym względzie, po pierwsze, skarżąca określa swoje ROIC w latach 2015–2018. Wyjaśnia ona, że zastosowanie tego zwrotu do kwoty 12 039 019 EUR, czyli kwoty nienależnie zapłaconej grzywny, pozwala oszacować jej szkodę na 2 580 374,07 EUR. Skarżąca dodaje, że w latach 2015–2018 zrealizowała liczne możliwości inwestycyjne, takie jak rozwój sieci światłowodowej, budowa nowych anten sieci telefonii komórkowej lub rozwój oferty usług przechowywania danych w chmurze. Wywodzi z tego, że gdyby dysponowała kwotą nienależnie zapłaconą Komisji, mogłaby również tę kwotę wykorzystać w owej działalności inwestycyjnej.

37      Po drugie, skarżąca wyjaśnia, że bardzo podobny obraz powstaje, jeśli obliczenie jej szkody jest oparte na jej WACC po opodatkowaniu w tym samym okresie. Dodaje ona, że w sektorze telekomunikacyjnym WACC stanowi uznaną wartość referencyjną służącą dokonaniu ekonomicznej wyceny środków inwestycyjnych i ma decydujące znaczenie dla celów związanych z wydajnością przedsiębiorstwa. Odsyła ona w tym względzie do pkt 2 komunikatu Komisji w sprawie obliczania kosztu kapitału dla istniejącej infrastruktury w kontekście dokonywanego przez nią przeglądu zgłoszeń krajowych w unijnym sektorze łączności elektronicznej (Dz.U. 2019, C 375, s. 1). Według skarżącej okoliczność, że wartości WACC stanowią w jej przypadku dokładne indywidualne dane, wynika z wartości, które są ustalane corocznie przez Bundesnetzagentur (federalną agencję ds. sieci, Niemcy) i które są wyższe od średniego WACC, stanowiącego podstawę wywodzonego przez nią prawa do odszkodowania. Przedstawia ona również sporządzone przez firmę doradczą szacunki dotyczące WACC regulacyjnych w państwach członkowskich.

38      Komisja nie zgadza się z twierdzeniami skarżącej.

39      Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem szkoda, której naprawienia żąda się w ramach skargi o stwierdzenie odpowiedzialności pozaumownej Unii, musi być rzeczywista i pewna, czego udowodnienie należy do strony skarżącej (zob. wyrok z dnia 9 listopada 2006 r., Agraz i in./Komisja, C‑243/05 P, EU:C:2006:708, pkt 27 i przytoczone tam orzecznictwo). Do niej należy dostarczenie rozstrzygających dowodów zarówno na istnienie, jak i zakres podnoszonej przez nią szkody (zob. wyrok z dnia 16 września 1997 r., Blackspur DIY i in./Rada i Komisja, C‑362/95 P, EU:C:1997:401, pkt 31 i przytoczone tam orzecznictwo).

40      Po pierwsze, należy zauważyć, że skarżąca nie wykazała, iż kwotę, której została pozbawiona, na pewno zainwestowałaby w swoją działalność. Kwota uznana przez Sąd za nienależną, która została wcześniej nadpłacona przez skarżącą, mogła bowiem zostać wykorzystana do wielu innych celów.

41      Po drugie, skarżąca nie wykazała, że pozbawienie możliwości korzystania z kwoty grzywny nienależnie zapłaconej Komisji doprowadziło ją do rezygnacji z konkretnych projektów, które mogły przynieść jej kwotę odpowiadającą ROIC lub WACC.

42      W odniesieniu do ROIC, na które powołuje się skarżąca, należy zaznaczyć, że odpowiada ono średniej rentowności całości jej inwestycji z wykorzystaniem całego kapitału (kapitał własny i długi długoterminowe), z którego skorzystała.

43      Prawdą jest, że w replice skarżąca wymienia w odniesieniu do ROIC szereg inwestycji, a mianowicie inwestycje w wysokości około 1,7 mld EUR przeznaczone na nabycie nowych licencji na usługi telefonii ruchomej, inwestycje w wysokości około 108,1 mln EUR przeznaczone na wydatki na badania i rozwój oraz inwestycje w wysokości około 101,3 mln EUR w aktywa niematerialne, podlegające kapitalizacji, które sama ustanowiła.

44      Jednakże skarżąca ogranicza się, bez dodatkowych wyjaśnień, do podniesienia, że z wykorzystaniem kwoty, której została pozbawiona, mogła sfinansować dodatkowe inwestycje. Nie wskazuje ona zatem konkretnego projektu, w którym mogłaby zainwestować i z którego zrezygnowała. Przeciwnie, utrzymuje ona, że w latach 2015–2018 zrealizowała liczne możliwości inwestycji. Ponadto nie przedstawia ona zwrotu każdego z projektów, które przytacza.

45      Jeśli chodzi o WACC, definiuje się go jako średnią ważoną kosztu wszystkich źródeł finansowania przedsiębiorstwa. Dokładniej rzecz ujmując, stanowi on średnią ważoną kosztów kapitału własnego (stopę procentową bez ryzyka związaną z premią z tytułu ryzyka rynkowego dostosowaną do cech przedsiębiorstwa za pomocą współczynnika beta) i kosztu długu. Koszt kapitału własnego i koszt długu są kosztami przewidywanymi, a nie kosztami historycznymi. WACC odpowiada bowiem oczekiwaniom inwestorów ex ante w zamian za podjęcie ryzyka.

46      Tymczasem na poparcie swoich twierdzeń skarżąca powołuje się na roczne WACC, a mianowicie średnią stopę dla wszystkich jej projektów, a nie stopę dotyczącą konkretnego projektu. Podobnie jak w przypadku żądania opartego na ROIC nie wskazała ona konkretnego projektu, do którego przypisałaby kwotę, której została pozbawiona, ani też nie wskazała stopy zwrotu, jaką otrzymałaby, gdyby ów konkretny projekt został rzeczywiście zrealizowany, co zostało również potwierdzone na rozprawie w odpowiedzi na pytanie Sądu.

47      Po trzecie, skarżąca nie wykazała, że nie dysponowała środkami niezbędnymi do skorzystania z możliwości zainwestowania dotyczącej konkretnej inwestycji lub, bardziej ogólnie, że nie dysponowała alternatywnym źródłem finansowania. W tym względzie prawdą jest, że w replice skarżąca wyjaśnia, iż jej poziom zadłużenia jest istotny i że działa na granicy swoich możliwości finansowych. Należy jednak zaznaczyć, że kwota, której została ona pozbawiona, jest niewielka w stosunku do jej bilansu, jej funduszy własnych i długów, które wynoszą kilkadziesiąt mld EUR. Jak podnosi Komisja, informacje przedstawione przez skarżącą w replice wskazują, że dysponowała ona kapitałem własnym w wysokości 45,6 mld EUR w trzecim kwartale 2019 r. Ponadto z dowodów przedstawionych przez skarżącą wynika, że miała ona również znaczną płynność finansową i takiż ekwiwalent środków płynnych w okresie 2015–2019, wynoszące średnio 5,4 mld EUR. Natomiast kwota nienależnie zapłaconej grzywny odpowiada około 0,22% tych środków płynnych i równoważnych ze środkami płynnymi.

48      Skarżąca nie wykazała zatem, że nie miała możliwości zrealizowania inwestycji, która przyniosłaby zwrot odpowiadający ROIC lub WACC, na które się powołuje.

49      Wniosku tego nie mogą podważyć argumenty skarżącej oparte na tym, że w sektorze telekomunikacyjnym WACC stanowi wartość referencyjną uznaną w celu dokonania ekonomicznej oceny środków inwestycyjnych i ma decydujące znaczenie dla celów wydajności przedsiębiorstwa.

50      Z jednej strony Komisja wyjaśnia bowiem w pkt 2 swojego komunikatu w sprawie obliczania kosztu kapitału dla istniejącej infrastruktury w kontekście dokonywanego przez nią przeglądu zgłoszeń krajowych w unijnym sektorze łączności elektronicznej, że koszt kapitału jest kosztem alternatywnym przeprowadzenia „konkretnej [danej] inwestycji” zamiast innej inwestycji o jednakowym poziomie ryzyka. Dodaje ona, że koszt kapitału jest zatem stopą zwrotu, którą przedsiębiorstwo musi uzyskać, aby było gotowe dokonać „danej inwestycji”. Z drugiej strony automatyczne stosowanie WACC skarżącej do każdego pozbawienia jej kwoty pieniężnej, której była ofiarą, prowadziłoby do uznania, że jest pewne, iż została pozbawiona możliwości inwestowania w dany projekt, który przyniósłby zwrot odpowiadający temu WACC. Tymczasem zdaniem Komisji takie podejście nie bierze pod uwagę okoliczności, że WACC uwzględnia premię z tytułu ryzyka. Nie bierze ono również pod uwagę ciążącego na skarżącej obowiązku wykazania, że poniosła rzeczywistą i pewną szkodę.

51      W tych okolicznościach skarżąca nie wykazała, że poniosła rzeczywistą i pewną szkodę w postaci utraconych korzyści, która mogłaby być oparta albo na ROIC, albo na WACC.

52      Z powyższego wynika, że przedstawione tytułem głównym żądanie naprawienia szkody w postaci utraconych korzyści, odpowiadającej ROIC lub WACC skarżącej, z powodu pozbawienia możliwości korzystania z nienależnie zapłaconej kwoty grzywny, należy oddalić ze względu na to, że przesłanka dotycząca wykazania rzeczywistego i pewnego charakteru szkody nie została spełniona, bez konieczności badania, po pierwsze, czy Komisja popełniła wystarczająco istotne naruszenia normy prawnej przyznającej uprawnienia jednostkom, a po drugie, czy istnieje związek przyczynowy pomiędzy wspomnianymi naruszeniami i podnoszonymi utraconymi korzyściami (zob. pkt 32 powyżej).

 W przedmiocie żądania odszkodowawczego podniesionego tytułem ewentualnym, mającego na celu naprawienie szkody wynikającej z odmowy zapłaty przez Komisję odsetek za zwłokę

53      Po pierwsze, skarżąca utrzymuje, że odmowa zapłaty przez Komisję odsetek za zwłokę stanowi nie tylko niezgodność z prawem obarczającą zaskarżoną decyzję, ale również wystarczająco istotne naruszenie art. 266 akapit pierwszy TFUE. Po drugie, podnosi ona, że to wystarczająco istotne naruszenie jest bezpośrednią przyczyną poniesionej przez nią szkody polegającej na pozbawieniu jej odsetek za zwłokę.

–       W przedmiocie wystąpienia wystarczająco istotnego naruszenia art. 266 akapit pierwszy TFUE

54      Skarżąca podnosi przede wszystkim, że w przypadku gdy sąd Unii stwierdzi, iż kwota grzywny została zapłacona nienależnie, art. 266 akapit pierwszy TFUE zobowiązuje Komisję, kiedy zwraca tę kwotę, do zapłaty odsetek za zwłokę. Tym samym całkowita odmowa zapłaty odsetek za zwłokę narusza w sposób wystarczająco istotny wspomniany przepis.

55      Następnie skarżąca twierdzi, że art. 90 ust. 4 lit. a) rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012 nie narusza prawa do zapłaty odsetek za zwłokę. Przy założeniu, że przepis ten mógłby być interpretowany w ten sposób, iż reguluje on prawo do odsetek za zwłokę, skarżąca podnosi, w oparciu o art. 277 TFUE, na niezgodność z prawem tego przepisu.

56      Wreszcie, skarżąca uważa, że obowiązek zapłaty odsetek za zwłokę powstaje z chwilą, gdy zasoby nie pozostają już do dyspozycji zainteresowanego, czyli w niniejszym przypadku w dniu, w którym uiściła ona grzywnę.

57      Komisja odpowiada, opierając się na argumentach przedstawionych w odpowiedzi na żądanie stwierdzenia nieważności, że nie naruszyła art. 266 akapit pierwszy TFUE i że takie naruszenie, gdyby zostało uznane, nie byłoby wystarczająco istotne.

58      Po pierwsze, Komisja utrzymuje, że z art. 266 akapit pierwszy TFUE wynika, iż jest ona jedynie zobowiązana do dokonania zwrotu opartego na zasadzie bezpodstawnego wzbogacenia. Innymi słowy, przepis ten nie nakłada na nią obowiązku naliczania odsetek za zwłokę od zwrotu nienależnie pobranej grzywny. Komisja dodaje, że sądy Unii rozróżniają różne rodzaje odsetek, a mianowicie odsetki za zwłokę, które mają charakter ryczałtowy i stanowią sankcje za opóźnienie w płatnościach, odsetki wyrównawcze należne z tytułu szkody spowodowanej niezgodnie z prawem oraz uzyskane odsetki, które należy oddać przypadku zwrotu.

59      Po drugie, Komisja podnosi, że zapłata dokonana przez nią na rzecz skarżącej uwzględnia uzyskane odsetki zgodnie z postanowieniami art. 90 rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012 i art. 83 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 (Dz.U. 2012, L 298, s. 1, zwanego dalej „rozporządzeniem finansowym”). Jej zdaniem wypłata uzyskanych odsetek ma na celu uiszczenie na rzecz skarżącej odszkodowania z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia wynikającego z nadpłaconej grzywny. Wyjaśnia ona, że w niniejszym przypadku zainwestowała kwotę grzywny, którą zapłaciła skarżąca, ale że zwrot z inwestycji był ujemny. Tak więc zdaniem Komisji jej „wzbogacenie” z tytułu nadpłaconej grzywny uiszczonej przez skarżącą było ujemne lub równe zeru. Ponadto Komisja twierdzi, że po ogłoszeniu wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930), uwzględniła ona bez zbędnej zwłoki uzyskane odsetki w celu zwrotu skarżącej bezpodstawnego wzbogacenia wynikającego z kwoty nienależnie pobranej grzywny.

60      Po trzecie, Komisja utrzymuje, że nie była zobowiązana do zapłaty odsetek za zwłokę.

61      Przede wszystkim Komisja wyjaśnia, że celem odsetek za zwłokę nie może być skłonienie jej do zwrotu nienależnie pobranej kwoty przed wydaniem wyroku zmniejszającego kwotę grzywny. Dodaje ona, że odsetki te nie powinny być naliczane od dnia zapłaty grzywny, czyli w niniejszym przypadku od dnia 16 stycznia 2015 r. Uważa ona bowiem, że nie może znaleźć się w sytuacji opóźnienia w płatności jeszcze przed stwierdzeniem przez Sąd w odniesieniu do niej istnienia obowiązku zapłaty, czyli w niniejszym przypadku przed wydaniem wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930).

62      Następnie Komisja utrzymuje, że jest zobowiązana do zapłaty odsetek za zwłokę jedynie wówczas, gdy odmawia zwrotu grzywny i uzyskanych odsetek w następstwie wyroku wydanego przez sąd Unii, który obniża lub umarza kwotę tej grzywny. W takim przypadku początek biegu obowiązku zapłaty odsetek za zwłokę byłby ustalony po ogłoszeniu przedmiotowego wyroku.

63      Wreszcie, Komisja uważa, że zarzut niezgodności z prawem podniesiony wobec art. 90 ust. 4 lit. a) rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012 jest bezzasadny.

64      Po czwarte, Komisja uważa, że wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos (C‑301/19 P, EU:C:2021:39), wprowadza obowiązek zapłaty przez nią nowego rodzaju odsetek, które Trybunał określa również jako „odsetki za zwłokę”. Wspomniany wyrok interpretuje ona w ten sposób, że powinna zapłacić tego rodzaju odsetki nawet bez opóźnienia w płatnościach, to znaczy bez znalezienia się w sytuacji dłużnika, który nie zapłaciłby w terminie kwoty wymagalnej i określonej. Jej zdaniem chodzi tu – przeciwnie – o odsetki o charakterze wyrównawczym.

65      Ponadto Komisja wyjaśnia, że obowiązek zapłaty odsetek za zwłokę służy dwóm celom, a mianowicie odszkodowaniu dla wierzyciela i sankcji za bezprawność zachowania dłużnika, które spowodowało opóźnienie spłaty jego długu. Tymczasem uważa ona, że między tymi dwoma celami istnieje pewna sprzeczność. Nałożona przez nią grzywna nie może bowiem w tym samym okresie i jednocześnie, z jednej strony być wymagalna na podstawie ważnej i wykonalnej decyzji w oparciu o art. 299 TFUE, a z drugiej strony musieć zostać przez nią zwrócona. Jedynie w wyjątkowym przypadku, gdyby decyzja została uznana za nieistniejącą, obowiązek zapłaty grzywny zawarty w tej decyzji byłby ex tunc pozbawiony jakiejkolwiek podstawy prawnej. Zatem wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos (C‑301/19 P, EU:C:2021:39), należy zdaniem Komisji rozumieć w ten sposób, że obowiązek zapłaty odsetek za zwłokę nie ma stanowić sankcji za zwłokę w zwrocie grzywny. Obowiązek zwrotu grzywny istniał według niej od momentu wydania wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930), jak wynika to z art. 266 akapit pierwszy TFUE.

66      Po piąte, Komisja uważa, że zasady ustanowione w wyroku z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos (C‑301/19 P, EU:C:2021:39), nie mają zastosowania w niniejszym przypadku.

67      W tym względzie Komisja wyjaśnia, że w sprawie, w której zapadł wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos (C‑301/19 P, EU:C:2021:39), Sąd uprzednio stwierdził nieważność całej części jej decyzji nakładającej grzywnę na Printeos ze względu na niewystarczające uzasadnienie. Tak więc według Komisji, w następstwie wyroku z dnia 12 lutego 2019 r., Printeos/Komisja (T‑201/17, EU:T:2019:81), mogła ona podjąć postępowanie na etapie stwierdzenia nieprawidłowości i skorzystać ponownie z uprawnienia do nakładania grzywien.

68      Natomiast w wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930), Sąd obniżył, a zatem zmienił kwotę grzywny w ramach przysługującego mu nieograniczonego prawa orzekania na podstawie art. 261 TFUE i art. 31 rozporządzenia nr 1/2003.

69      W sprawie, w której wydano wyrok z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930), uprawnienie do nakładania kar zostało przeniesione na sąd Unii, a Sąd zastąpił Komisję w celu ponownego ustalenia kwoty grzywny. Zdaniem Komisji skorzystanie z tego uprawnienia przez Sąd może wywoływać jedynie skutki ex nunc. Obniżenie kwoty grzywny jest wynikiem własnej oceny Sądu, która zastąpiła ocenę Komisji. Sąd sam ocenił stan faktyczny i wykonał uprawnienie do nakładania sankcji. To obniżenie kwoty grzywny zostało ustalone po raz pierwszy w dniu wydania wyroku przez Sąd. Komisja uważa, że wcześniej nie miała długu ani tym bardziej długu w określonej kwocie.

70      Komisja wnioskuje z tego, że w przypadku gdy sądy Unii wykonują przysługujące im nieograniczone prawo orzekania, nie jest możliwe stosowanie ex tunc odsetek za zwłokę.

71      Na wstępie należy stwierdzić, że art. 266 akapit pierwszy TFUE stanowi normę prawną mającą na celu przyznanie uprawnień jednostkom. Przepis ten przewiduje bowiem bezwzględny i bezwarunkowy obowiązek instytucji – będącej autorem aktu, którego nieważność stwierdzono – przyjęcia w interesie skarżącego, który wygrał sprawę, środków zapewniających wykonanie wyroku stwierdzającego nieważność, z którym to obowiązkiem skorelowane jest prawo skarżącego do jego pełnego przestrzegania.

72      Co się tyczy istnienia wystarczająco istotnego naruszenia art. 266 akapit pierwszy TFUE, należy przypomnieć, że w przypadku gdy kwoty zostały pobrane z naruszeniem prawa Unii, z prawa tego wynika obowiązek ich zwrotu wraz z odsetkami. Jest tak w szczególności w przypadku, gdy kwoty zostały pobrane na podstawie aktu Unii uznanego za nieważny lub uchylony przez sąd Unii (zob. wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos, C‑301/19 P, EU:C:2021:39, pkt 66, 67 i przytoczone tam orzecznictwo).

73      Jeśli chodzi w szczególności o stwierdzenie przez sąd Unii nieważności aktu implikującego zapłatę kwoty na rzecz Unii, zapłata odsetek za zwłokę stanowi środek zapewniający wykonanie wyroku stwierdzającego nieważność, zgodnie z art. 266 akapit pierwszy TFUE, jeśli chodzi o ryczałtowe odszkodowanie za pozbawienie korzystania z należności oraz skłonienie dłużnika do niezwłocznego wykonania wyroku stwierdzającego nieważność (wyroki: z dnia 12 lutego 2015 r., Komisja/IPK International, C‑336/13 P, EU:C:2015:83, pkt 30; z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos, C‑301/19 P, EU:C:2021:39, pkt 68; zob. także podobnie wyrok z dnia 5 września 2019 r., Unia Europejska/Guardian Europe i Guardian Europe/Unia Europejska, C‑447/17 P i C‑479/17 P, EU:C:2019:672, pkt 55).

74      Co się tyczy obowiązków spoczywających na Komisji na mocy art. 266 TFUE w wykonaniu wyroku, który umarza lub zmniejsza kwotę grzywny nałożonej na przedsiębiorstwo za naruszenia reguł konkurencji, to obejmują one przede wszystkim obowiązek zwrócenia przez Komisję całości lub części kwoty grzywny zapłaconej przez dane przedsiębiorstwo w zakresie, w jakim ową płatność należy uznać za nienależną w następstwie owego wyroku. Obowiązek ten obejmuje nie tylko kwotę główną nienależnie zapłaconej grzywny, lecz również odsetki uzyskane od tej kwoty [zob. podobnie wyroki: z dnia 10 października 2001 r., Corus UK/Komisja, T‑171/99, EU:T:2001:249, pkt 52, 53; z dnia 8 lipca 2004 r., Corus UK/Komisja, T‑48/00, EU:T:2004:219, pkt 223; postanowienie z dnia 4 maja 2005 r., Holcim (France)/Komisja, T‑86/03, EU:T:2005:157, pkt 30].

75      Przyznanie odsetek za zwłokę od kwoty nienależnie zapłaconej jawi się jako niezbędny składnik obowiązku przywrócenia stanu pierwotnego, który spoczywa na Komisji w wyniku wyroku stwierdzającego nieważność lub wydanego w ramach nieograniczonego prawa orzekania (wyroki: z dnia 10 października 2001 r., Corus UK/Komisja, T‑171/99, EU:T:2001:249, pkt 54; zob. także podobnie wyrok z dnia 12 lutego 2019 r., Printeos/Komisja, T‑201/17, EU:T:2019:81, pkt 56).

76      Jak z tego wynika, nie przyznając żadnych odsetek od kwoty głównej grzywny zwróconej w następstwie wyroku umarzającego lub zmniejszającego kwotę grzywny nałożonej na przedsiębiorstwo za naruszenie reguł konkurencji, Komisja uchyla się od podjęcia środków, które służą wykonaniu owego wyroku, i w związku z tym nie wykonuje obowiązków, które na niej ciążą na mocy art. 266 TFUE [postanowienie z dnia 4 maja 2005 r., Holcim (France)/Komisja, T‑86/03, EU:T:2005:157, pkt 31; zob. także podobnie wyrok z dnia 8 lipca 2008 r., BPB/Komisja, T‑53/03, EU:T:2008:254, pkt 488].

77      Prawdą jest, przede wszystkim, że zgodnie z art. 299 TFUE decyzje Komisji, które nakładają zobowiązanie pieniężne na podmioty inne niż państwa, stanowią tytuł egzekucyjny. Następnie, zgodnie z art. 278 TFUE, skargi wniesione do Trybunału na tego rodzaju decyzje nie mają skutku zawieszającego. Wreszcie, decyzjom Komisji przysługuje domniemanie legalności, dopóki nie zostanie stwierdzona ich nieważność, nie zostaną one uchylone albo wycofane (zob. wyrok z dnia 17 czerwca 2010 r., Lafarge/Komisja, C‑413/08 P, EU:C:2010:346, pkt 81 i przytoczone tam orzecznictwo).

78      Prawdą jest również, że obowiązek zapłaty odsetek za zwłokę może wchodzić w grę tylko wtedy, gdy kwota należności głównej jest pewna lub przynajmniej można ją określić na podstawie obiektywnych ustalonych okoliczności (wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos, C‑301/19 P, EU:C:2021:39, pkt 55).

79      Jednakże w pierwszej kolejności należy zauważyć, że art. 83 rozporządzenia finansowego, mający zastosowanie w niniejszej sprawie, przewidywał w szczególności:

„1.      Kwoty uzyskane z tytułu grzywien, kar i sankcji oraz wszelkie narosłe [uzyskane] odsetki lub inne dochody przez nie wygenerowane nie są ujmowane jako dochody budżetowe, dopóki decyzja o ich nałożeniu może zostać uchylona przez [Trybunał].

2.      Kwoty, o których mowa w ust. 1, są ujmowane jako dochody budżetowe jak najszybciej, nie później niż w roku następującym po wyczerpaniu wszelkich środków prawnych. Kwoty zwracane zgodnie z wyrokiem [Trybunału] podmiotowi, który je wpłacił, nie są ujmowane jako dochody budżetowe.

[…]

4.      Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych dotyczących szczegółowych zasad odnoszących się do kwot uzyskanych z tytułu grzywien, kar i narosłych [uzyskanych] odsetek […]”.

80      Artykuł 90 rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012, mający zastosowanie w niniejszej sprawie, przewidywał w szczególności:

„1.      W przypadku wniesienia do [Trybunału] skargi na decyzję Komisji o nałożeniu grzywny lub innej kary na mocy TFUE lub traktatu Euratom i do czasu, kiedy wykorzystane zostaną wszystkie środki ochrony prawnej, dłużnik tymczasowo dokonuje płatności odnośnych kwot na rachunek bankowy wskazany przez księgowego bądź wnosi zabezpieczenie finansowe możliwe do przyjęcia przez księgowego. Zabezpieczenie jest niezależne od obowiązku zapłaty grzywny lub innych kar i jest płatne na pierwsze żądanie. Zabezpieczenie obejmuje kwotę główną roszczenia wraz z należnymi odsetkami, zgodnie z art. 83 ust. 4.

2.      Komisja zabezpiecza tymczasowo zainkasowane kwoty poprzez zainwestowanie ich w aktywa finansowe, zapewniając w ten sposób bezpieczeństwo i płynność środków pieniężnych, jednocześnie mając na celu osiągnięcie dodatniego zwrotu.

[…]

4.      Po wyczerpaniu wszystkich środków ochrony prawnej oraz w przypadku gdy grzywna lub kara została umorzona [uchylona] lub zmniejszona, podejmuje się którykolwiek z następujących środków:

a)      kwoty nienależnie pobrane wraz z uzyskanymi odsetkami zwracane są zainteresowanej osobie trzeciej. W przypadku gdy ogólny zwrot uzyskany za dany okres był ujemny, zwracana jest wartość nominalna kwot nienależnie pobranych;

b)      w przypadku gdy wniesione zostało zabezpieczenie finansowe, jest ono odpowiednio zwalniane”.

81      Artykuł 24 ust. 2 decyzji Komisji C(2013) 2488 final z dnia 2 maja 2013 r. w sprawie wewnętrznych przepisów proceduralnych dotyczących odzyskania należności powstałych w związku z bezpośrednim zarządzaniem i ściąganiem grzywien, kwot ryczałtowych i okresowych kar pieniężnych na mocy traktatów, która zastąpiła decyzję C(2011) 4212 wersja ostateczna z dnia 17 czerwca 2011 r. i która została zmieniona decyzją Komisji C(2014) 2786 z dnia 30 kwietnia 2014 r., ukazuje również, że w przypadku wniesienia przez dłużnika skargi do sądu Unii na decyzję Komisji nakładającą grzywnę księgowy „tymczasowo” pobiera od dłużnika przedmiotowe kwoty. Przepis ten przewiduje ponadto, że w zależności od prawomocnego orzeczenia sądowego kwoty pobrane tymczasowo, zarówno tytułem głównym, jak i tytułem odsetek, zostaną ostatecznie zaksięgowane jako przychody albo „zwrócone” podmiotom gospodarczym proporcjonalnie do tej decyzji.

82      Tak więc z mających zastosowanie przepisów, o których mowa w pkt 79–81 powyżej, wynika, że w przypadku gdy spółka wnosi skargę do sądu Unii w celu zakwestionowania decyzji, w której Komisja nałożyła na nią grzywnę, zapłata grzywny przez tę spółkę ma charakter tymczasowy aż do momentu wyczerpania środków odwoławczych. Przepisy te przewidują również, ex ante, że spółce, która zapłaciła grzywnę następnie uchyloną lub zmniejszoną, przysługuje prawo do zwrotu nienależnie pobranych kwot, a zatem roszczenie restytucyjne.

83      W drugiej kolejności Komisja powołuje się na okoliczność, że w wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930), Sąd obniżył kwotę grzywny w ramach przysługującego mu nieograniczonego prawa orzekania.

84      Jednakże przede wszystkim należy stwierdzić, że przed wykonaniem przysługującego mu nieograniczonego prawa orzekania i obniżeniem kwoty grzywny nałożonej na skarżącą Sąd w wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930), stwierdził częściową nieważność przepisu stwierdzającego istnienie praktyki, o której mowa w art. 1 ust. 2 lit. d) decyzji z 2014 r. (zob. pkt 5 powyżej). Ponadto Sąd stwierdził nieważność art. 2 tejże decyzji w zakresie, w jakim ustalał on wysokość grzywny nałożonej wyłącznie na skarżącą na kwotę 31 070 000 EUR (zob. pkt 6 powyżej).

85      Jeśli chodzi o skutki stwierdzenia przez sądy Unii nieważności aktu, to działa ono ex tunc, a zatem skutkuje wyeliminowaniem z mocą wsteczną z porządku prawnego aktu, którego nieważność stwierdzono (zob. podobnie wyroki: z dnia 26 kwietnia 1988 r., Asteris i in./Komisja, 97/86, 99/86, 193/86 i 215/86, EU:C:1988:199, pkt 30; z dnia 13 grudnia 1995 r., Exporteurs in Levende Varkens i in./Komisja, T‑481/93 i T‑484/93, EU:T:1995:209, pkt 46; z dnia 10 października 2001 r., Corus UK/Komisja, T‑171/99, EU:T:2001:249, pkt 50).

86      Następnie należy podkreślić, że ani przepisy lub akty wymienione w pkt 79–81 powyżej, ani orzecznictwo przypomniane w pkt 74–76 powyżej nie dokonują rozróżnienia w zależności od tego, czy sąd Unii jedynie uchylił całość lub część grzywny nałożonej na stronę skarżącą, lub czy obniżył tę grzywnę po jej uchyleniu.

87      Wreszcie, gdy sąd Unii zastępuje ocenę Komisji własną oceną i obniża kwotę grzywny w ramach przysługującego mu nieograniczonego prawa orzekania, zastępuje on w decyzji Komisji kwotę pierwotnie ustaloną w tej decyzji kwotą wynikającą z jego własnej oceny. To obniżenie prowadzi do zmiany z mocą wsteczną decyzji Komisji. Grzywnę obniżoną w następstwie nowej oceny dokonanej przez sąd Unii uważa się nadal za grzywnę nałożoną przez Komisję. Co się tyczy wspomnianego obniżenia, należy zatem uważać, ze względu na zastępujący skutek wyroku wydanego przez sąd Unii, że decyzja Komisji była zawsze taka, jak wynika z oceny dokonanej przez Sąd (zob. podobnie wyrok z dnia 14 lipca 1995 r., CB/Komisja, T‑275/94, EU:T:1995:141, pkt 60–65, 85–87).

88      W trzeciej kolejności z jednej strony skłonienie do „jak najszybszego wykonania wyroku stwierdzającego nieważność” jest tylko jednym z dwóch celów wypłaty odsetek za zwłokę przewidzianych przez Trybunał w pkt 30 wyroku z dnia 12 lutego 2015 r., Komisja/IPK International (C‑336/13 P, EU:C:2015:83). Natomiast przyznanie odsetek za zwłokę liczonych od dnia tymczasowej zapłaty przedmiotowej grzywny służy innemu celowi zamierzonemu przez Trybunał, mianowicie ryczałtowemu odszkodowaniu należnemu przedsiębiorstwu, które zapłaciło ową grzywnę, za pozbawienie go możliwości korzystania ze środków finansowych w okresie od dnia tymczasowej zapłaty tej grzywny do dnia jej zwrotu. Z drugiej strony w przypadku stwierdzenia nieważności decyzji przewidującej tymczasową zapłatę kwoty takiej jak grzywna nałożona z tytułu naruszenia reguł konkurencji obowiązek zwrotu zapłaconej kwoty powiększonej o odsetki za zwłokę naliczone od dnia zapłaty tej kwoty stanowi zachętę dla danej instytucji do wykazania się szczególną starannością przy wydawaniu takich decyzji, które mogą wiązać się dla jednostki z obowiązkiem niezwłocznej zapłaty znacznych kwot (zob. wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos, C‑301/19 P, EU:C:2021:39, pkt 85, 86).

89      W wyroku z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos (C‑301/19 P, EU:C:2021:39), Trybunał uznał zatem, że przyznanie odsetek za zwłokę od dnia tymczasowej zapłaty grzywny nie miało na celu skłonienia Komisji do „niezwłocznego wykonania wyroku stwierdzającego nieważność”.

90      Tak więc obowiązek zapłaty odsetek za zwłokę nie może mieć na celu skłonienia Komisji do zwrotu, przed ogłoszeniem wyroku uchylającego i obniżającego kwotę nałożonej przez nią grzywny, kwoty nienależnie przez nią otrzymanej. Jednakże obowiązek zapłaty odsetek za zwłokę w przypadku uchylenia i obniżenia przez sąd Unii kwoty grzywny nałożonej przez Komisję nie ma na celu ukarania zawinionego opóźnienia tej instytucji. Obowiązek zapłaty odsetek za zwłokę w takiej sytuacji ma na celu w szczególności ryczałtowe odszkodowanie za obiektywne opóźnienie, które wynika, po pierwsze, z czasu trwania postępowania przed sądami Unii, po drugie, z tego, że właściwe uregulowania finansowe przewidują, iż spółce, która zapłaciła tymczasowo grzywnę następnie uchyloną lub obniżoną, przysługuje roszczenie restytucyjne (zob. pkt 79–82 powyżej), a po trzecie, z mocy wstecznej obniżenia kwoty grzywny dokonanego przez sąd Unii (zob. pkt 84–87 powyżej).

91      Komisja twierdzi, że gdyby została uznana za zobowiązaną do zapłaty odsetek za zwłokę w jakimkolwiek dniu poprzedzającym wydanie wyroku sądu Unii uchylającego lub obniżającego kwotę grzywny, byłoby to niezgodne z odstraszającą funkcją grzywien w sprawach z zakresu konkurencji. W tym względzie wyjaśnia ona przede wszystkim, że istnieje nierozerwalny związek między zakazem praktyk antykonkurencyjnych na podstawie art. 101 i 102 TFUE a nakładaniem grzywien, następnie, że wspomniane artykuły byłyby bezskuteczne, gdyby nie towarzyszyły im sankcje przewidziane w art. 103 ust. 2 lit. a) TFUE, i wreszcie, że grzywien nie powinny łagodzić okoliczności zewnętrzne.

92      Należy jednak, po pierwsze, przypomnieć, że pojęcie odstraszania stanowi jeden z czynników, które należy uwzględnić przy obliczaniu kwoty grzywny (wyroki: z dnia 26 września 2013 r., Alliance One International/Komisja, C‑679/11 P, niepublikowany, EU:C:2013:606, pkt 73; z dnia 4 września 2014 r., YKK i in./Komisja, C‑408/12 P, EU:C:2014:2153, pkt 84). Jak z tego wynika, Sąd musiał uwzględnić odstraszającą funkcję grzywien w wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930), gdy skorzystał z nieograniczonego prawa orzekania w celu obniżenia z mocą wsteczną kwoty grzywny, do zapłaty której zobowiązana była skarżąca (zob. pkt 87 powyżej).

93      Po drugie, należy zauważyć, że odstraszającą funkcję grzywien należy pogodzić z zasadą skutecznej ochrony sądowej przewidzianą w art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. Poszanowanie wspomnianej zasady zapewnia kontrola legalności przewidziana w art. 263 TFUE, dopełniona nieograniczonym prawem orzekania o wysokości grzywny przewidzianym w art. 31 rozporządzenia nr 1/2003. Sądy Unii mają bowiem prawo do sprawowania kontroli zarówno pod względem prawnym, jak i faktycznym oraz do oceny dowodów, do stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji i do zmiany kwoty grzywien (zob. podobnie wyrok z dnia 6 listopada 2012 r., Otis i in., C‑199/11, EU:C:2012:684, pkt 62, 63 i przytoczone tam orzecznictwo). Zostało też orzeczone, że aby spełnić wymogi związane z przeprowadzaniem kontroli w ramach wykonywania nieograniczonego prawa orzekania w rozumieniu art. 47 karty praw podstawowych w zakresie dotyczącym grzywny, sądy Unii są przy wykonywaniu uprawnień określonych w art. 261 i 263 TFUE zobowiązane do przeanalizowania wszystkich zarzutów natury prawnej czy faktycznej, za pomocą których podnoszące je chcą wykazać, iż kwota grzywny nie jest dostosowana do wagi i okresu trwania naruszenia (wyroki: z dnia 10 lipca 2014 r., Telefónica i Telefónica de España/Komisja, C‑295/12 P, EU:C:2014:2062, pkt 200; z dnia 26 września 2018 r., Infineon Technologies/Komisja, C‑99/17 P, EU:C:2018:773, pkt 195). Nieograniczone prawo orzekania stanowi dodatkową gwarancję, z której korzystają przedsiębiorstwa (zob. podobnie wyroki: z dnia 28 czerwca 2005 r., Dansk Rørindustri i in./Komisja, C‑189/02 P, C‑202/02 P, od C‑205/02 P do C‑208/02 P i C‑213/02 P, EU:C:2005:408, pkt 445; z dnia 6 października 1994 r., Tetra Pak/Komisja, T‑83/91, EU:T:1994:246, pkt 235; z dnia 17 grudnia 2015 r., Orange Polska/Komisja, T‑486/11, EU:T:2015:1002, pkt 91).

94      Po trzecie, odstraszającą funkcję grzywien należy również pogodzić z celami, do których zmierza przyznanie odsetek za zwłokę w następstwie wykonania przez sądy Unii ich uprawnień, a w szczególności nieograniczonego prawa orzekania, mianowicie z jednej strony zryczałtowanym odszkodowaniem dla przedsiębiorstwa, które tymczasowo zapłaciło ową grzywnę, z tytułu utraty możliwości korzystania z jego środków finansowych w okresie od dnia tymczasowego uiszczenia wspomnianej grzywny do dnia jej zwrotu, a z drugiej strony skłonieniem zainteresowanej instytucji do zachowania szczególnej ostrożności przy wydawaniu decyzji, takich jak decyzje o nałożeniu grzywny, które mogą pociągać za sobą zobowiązanie jednostki do natychmiastowej zapłaty znacznych kwot (zob. pkt 88 powyżej).

95      W konsekwencji ze względów przedstawionych w pkt 79–94 powyżej należy stwierdzić, że z jednej strony należność główna przysługująca skarżącej w niniejszej sprawie istniała i była pewna, jeśli chodzi o jej maksymalną kwotę, lub przynajmniej można ją było określić na podstawie obiektywnych ustalonych okoliczności w dniu tymczasowej zapłaty grzywny przez skarżącą, czyli 16 stycznia 2015 r. Z drugiej strony Komisja była zobowiązana na podstawie art. 266 akapit pierwszy TFUE do zapłaty odsetek za zwłokę od części kwoty grzywny uznanej przez Sąd za nienależną w wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930), za okres od dnia tymczasowej zapłaty grzywny do dnia zwrotu części kwoty grzywny uznanej za nienależną.

96      Wniosku tego nie podważają argumenty Komisji oparte, po pierwsze, na przepisach art. 90 ust. 4 rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012, a po drugie, na tym, że odsetki należne od dnia zapłaty grzywny należy uznać za odsetki wyrównawcze.

97      Jeśli bowiem chodzi o argumenty Komisji oparte na przepisach art. 90 rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012 (zob. pkt 80 powyżej), z artykułu tego nie wynika, że jeżeli Komisja jest zobowiązana do zwrotu tymczasowo zainkasowanej kwoty grzywny, jest ona w każdym wypadku zwolniona z obowiązku naliczania odsetek za zwłokę (wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos, C‑301/19 P, EU:C:2021:39, pkt 73).

98      Ponadto, jeżeli „uzyskane” odsetki, o których mowa w art. 90 ust. 4 rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012, są niższe od kwoty należnych odsetek za zwłokę, a nawet gdy nie uzyskano odsetek, ponieważ zwrot z zainwestowanego kapitału był ujemny, Komisja jest zobowiązana, aby wywiązać się ze zobowiązania wynikającego z art. 266 TFUE, zapłacić zainteresowanemu różnicę między kwotą ewentualnych „uzyskanych odsetek” w rozumieniu art. 90 ust. 4 wspomnianego rozporządzenia delegowanego a kwotą odsetek za zwłokę należnych za okres od dnia zapłaty przedmiotowej kwoty do dnia jej zwrotu (zob. podobnie wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos, C‑301/19 P, EU:C:2021:39, pkt 75, 76).

99      Zatem w niniejszym przypadku, ponieważ bezsporne jest, że z dokonanej przez Komisję inwestycji kwoty grzywny zapłaconej przez Printeos w wykonaniu decyzji z 2014 r. nie zostały uzyskane odsetki, Komisja była zobowiązana, w następstwie wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930), zwrócić skarżącej część kwoty grzywny uznaną za nienależną wraz z odsetkami za zwłokę, czemu nie stał na przeszkodzie art. 90 rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012 (zob. analogicznie wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos, C‑301/19 P, EU:C:2021:39, pkt 77).

100    Należy dodać, że Komisja nie może skutecznie powołać się na okoliczność, iż w sprawie, w której zapadł wyrok z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930), skarżąca nie zakwestionowała art. 2 decyzji z 2014 r., którego akapit czwarty opierał się na art. 90 rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012. Nie może ona również powołać się na okoliczność, że Sąd stwierdził częściową nieważność art. 2 wspomnianej decyzji bez podważenia odesłania do art. 90 tego rozporządzenia delegowanego.

101    Prawdą jest, że w wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930), Sąd stwierdził nieważność art. 2 decyzji z 2014 r. jedynie w zakresie, w jakim ustalono w nim kwotę grzywny, do zapłaty której tylko skarżąca była zobowiązana, na 31 070 000 EUR. Ponadto Sąd ustalił kwotę grzywny, do której zapłaty była zobowiązana wyłącznie skarżąca, na 19 030 981 EUR.

102    Artykuł 2 akapit czwarty decyzji z 2014 r. nie dotyczy jednak warunków, na jakich Komisja, w przypadku stwierdzenia nieważności wspomnianej decyzji, zwróci kwotę uiszczonej tymczasowo przez wspomniane przedsiębiorstwo grzywny (zob. podobnie wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos, C‑301/19 P, EU:C:2021:39, pkt 92).

103    Ponadto w przypadku stwierdzenia nieważności decyzji nakładającej grzywnę za naruszenie reguł konkurencji i w przypadku obniżenia kwoty grzywny przewidzianej w tej decyzji spoczywający na Komisji obowiązek zwrotu całości lub części kwoty grzywny zapłaconej tymczasowo wraz z odsetkami za zwłokę za okres od dnia tymczasowej zapłaty tej grzywny do dnia jej zwrotu wynika bezpośrednio z art. 266 TFUE (zob. podobnie wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos, C‑301/19 P, EU:C:2021:39, pkt 94).

104    Jak z tego wynika, Komisja nie jest uprawniona do ustalenia w drodze indywidualnej decyzji warunków, na jakich zapłaci odsetki za zwłokę w przypadku stwierdzenia nieważności decyzji nakładającej grzywnę i w przypadku obniżenia kwoty grzywny, którą owa decyzja przewiduje i która została uiszczona tymczasowo (zob. podobnie wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos, C‑301/19 P, EU:C:2021:39, pkt 95).

105    Zatem argumenty Komisji oparte na przepisach art. 90 rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012 należy oddalić bez konieczności orzekania w przedmiocie podniesionego przez skarżącą zarzutu niezgodności z prawem tego przepisu.

106    Jeśli chodzi o argumenty Komisji dotyczące tego, że odsetki należne od dnia zapłaty grzywny trzeba uznać za odsetki wyrównawcze, należy podkreślić, że kategoria odsetek wyrównawczych ma na celu zrekompensowanie upływu czasu do sądowej oceny wysokości szkody niezależnie od opóźnienia, które można przypisać dłużnikowi (zob. wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos, C‑301/19 P, EU:C:2021:39, pkt 56 i przytoczone tam orzecznictwo).

107    Tymczasem ciążący na Komisji obowiązek zapłaty odsetek za zwłokę w niniejszym przypadku od momentu tymczasowej zapłaty dokonanej przez skarżącą wynika bezpośrednio z obowiązku wykonania, zgodnie z art. 266 akapit pierwszy TFUE, wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930).

108    Należność główną skarżącej stanowiło roszczenie restytucyjne, związane z zapłatą grzywny dokonaną tymczasowo. Należność ta istniała i była pewna, jeśli chodzi o jej maksymalną kwotę, lub przynajmniej można ją było określić na podstawie obiektywnych ustalonych elementów w dniu owej zapłaty (zob. pkt 79–95 powyżej) i nie powinna być przedmiotem oceny sądowej.

109    Odsetki należne w takim wypadku stanowią odsetki za zwłokę i w niniejszym przypadku nie można mówić o zapłacie odsetek wyrównawczych (zob. podobnie wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos, C‑301/19 P, EU:C:2021:39, pkt 78, 79).

110    Komisja nie ma zatem podstaw, by twierdzić, że odsetki, które mogłaby być zobowiązana zapłacić za okres od dnia tymczasowej zapłaty grzywny przez skarżącą do dnia upływu terminu na wykonanie wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930), należy uznać za odsetki wyrównawcze.

111    Jak z tego wynika, Komisja naruszyła art. 266 akapit pierwszy TFUE, odmawiając wypłacenia skarżącej odsetek za zwłokę od części kwoty grzywny, którą nienależnie otrzymała za okres od dnia 16 stycznia 2015 r., czyli od dnia zapłaty grzywny, do dnia 19 lutego 2019 r., czyli do dnia zwrotu części kwoty grzywny ostatecznie uznanej przez Sąd w wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930), za nienależną.

112    Wreszcie, z pkt 71–95 powyżej wynika, że w następstwie wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930), Komisja była, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, zobowiązana zwrócić skarżącej część kwoty grzywny uiszczoną nienależnie tytułem tymczasowym wraz z odsetkami za zwłokę i nie dysponowała żadnym zakresem uznania co do stosowności zapłaty takich odsetek (zob. podobnie wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos, C‑301/19 P, EU:C:2021:39, pkt 104).

113    W konsekwencji – zważywszy na nałożony na Komisję w art. 266 akapit pierwszy TFUE bezwzględny i bezwarunkowy obowiązek zapłaty odsetek za zwłokę oraz na to, że nie dysponuje ona w tym względzie swobodą uznania – należy stwierdzić w niniejszym przypadku istnienie wystarczająco istotnego naruszenia tej normy prawnej prawa, co może powodować powstanie odpowiedzialności pozaumownej Unii w rozumieniu art. 266 akapit drugi TFUE w związku z art. 340 akapit drugi TFUE.

–       W przedmiocie braku związku przyczynowego i w przedmiocie szkody podlegającej naprawieniu

114    Skarżąca utrzymuje, że popełnione przez Komisję wystarczająco istotne naruszenie art. 266 akapit pierwszy TFUE jest bezpośrednią przyczyną poniesionej przez skarżącą szkody polegającej na pozbawieniu jej odsetek za zwłokę. Wyjaśnia ona, że zgodnie z art. 83 ust. 2 lit. b) i art. 111 ust. 4 lit. a) rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012 odpowiednią stopą odsetek za zwłokę jest stopa stosowana przez EBC do jego głównych operacji refinansujących, powiększona o trzy i pół punktu procentowego. Jej zdaniem stopą procentową odsetek za zwłokę, jaką należy zastosować, jest w niniejszym przypadku stopa 3,55%, która odpowiada stopie stosowanej przez EBC do jego głównych operacji refinansujących, czyli stopie 0,05% stosowanej w styczniu 2015 r., powiększonej o trzy i pół punktu procentowego. Uważa ona, że zastosowanie tej stopy procentowej do kwoty 12 039 019 EUR, nienależnie przez nią zapłaconej, pozwoliłoby oszacować poniesioną przez nią szkodę na kwotę 1 750 522,83 EUR.

115    Komisja odpowiada, że odmówiła zapłaty odsetek za zwłokę dopiero od wydania zaskarżonej decyzji z dnia 28 czerwca 2019 r., tak iż odszkodowania można byłoby żądać, w każdym wypadku, dopiero od tej daty. Ponadto podnosi ona, że skarżąca nie przestrzegała procedury przewidzianej w art. 111 rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012, a zatem nie może żądać odsetek za zwłokę zgodnie z art. 111 ust. 4 lit. a) w związku z art. 83 wspomnianego rozporządzenia delegowanego. Wreszcie, utrzymuje ona, że w przypadku gdyby Sąd uznał, iż zasady określone w wyroku z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos (C‑301/19 P, EU:C:2021:39), mają zastosowanie w niniejszej sprawie, mającą zastosowanie stopą odsetek za zwłokę powinna być stopa stosowana przez EBC do jego głównych operacji refinansujących, powiększona o jeden i pół punktu procentowego, poprzez analogię do art. 83 ust. 4 tego rozporządzenia delegowanego.

116    W pierwszej kolejności należy przypomnieć, że aby mogła powstać pozaumowna odpowiedzialność Unii, szkoda powinna wynikać w sposób wystarczająco bezpośredni z niezgodnego z prawem zachowania instytucji (wyrok z dnia 30 maja 2017 r., Safa Nicu Sepahan/Rada, C‑45/15 P, EU:C:2017:402, pkt 61).

117    W niniejszym przypadku należy stwierdzić, że naruszenie przez Komisję ciążącego na niej obowiązku przyznania odsetek za zwłokę na podstawie art. 266 akapit pierwszy TFUE ma dostatecznie bezpośredni związek ze szkodą polegającą na utracie, w okresie od dnia16 stycznia 2015 r. do dnia 19 lutego 2019 r., odsetek za zwłokę od kwoty, której skarżąca była niesłusznie pozbawiona (zob. podobnie wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos, C‑301/19 P, EU:C:2021:39, pkt 105).

118    W drugiej kolejności w świetle orzecznictwa przytoczonego w pkt 39 powyżej skarżąca zasadnie podnosi, że poniosła rzeczywistą i pewną szkodę odpowiadającą utracie w okresie od dnia 16 stycznia 2015 r. do dnia 19 lutego 2019 r. odsetek za zwłokę, stanowiących ryczałtowe odszkodowanie za pozbawienie możliwości korzystania z kwoty nienależnie zapłaconej grzywny w tym samym okresie.

119    Komisja podnosi, że przy założeniu, iż ma obowiązek zapłacić odsetki za zwłokę, stopę procentową tych odsetek należy ustalić według stawki ryczałtowej odpowiadającej pozbawieniu możliwości korzystania w rozpatrywanym okresie, co z kolei zależy, przynajmniej częściowo, od okoliczności sprawy. Przede wszystkim wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos (C‑301/19 P, EU:C:2021:39), nie pozwala określić stopy odsetek za zwłokę mających zastosowanie w niniejszej sprawie. W wyroku tym nie wskazano bowiem, jaka stopa procentowa miałaby zastosowanie do odsetek za zwłokę. Następnie przy założeniu, że Trybunał zamierzał w drodze analogii nałożyć na Komisję obowiązek zapłaty odsetek według stopy przewidzianej w art. 83 ust. 2 lit. b) rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012, uważa ona, że owa stopa procentowa nie ma zastosowania w drodze analogii w niniejszym przypadku. Kwota długu Komisji została bowiem ustalona wyłącznie w ramach wykonania przez Sąd przysługującego mu nieograniczonego prawa orzekania w wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930). Wreszcie, pkt 81 wyroku z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos (C‑301/19 P, EU:C:2021:39), można rozumieć w ten sposób, że stopa procentowa przewidziana w art. 83 ust. 4 tego rozporządzenia delegowanego, mianowicie stopa stosowana przez EBC do jego głównych operacji refinansujących, powiększona o jeden i pół punktu procentowego, może mieć zastosowanie mutatis mutandis w niniejszym przypadku.

120    Należy przypomnieć, że w celu ustalenia kwoty odsetek za zwłokę należnych przedsiębiorstwu, które zapłaciło grzywnę nałożoną przez Komisję, w następstwie uchylenia tej grzywny, instytucja ta musi zastosować stopę procentową ustaloną w tym celu w rozporządzeniu nr 1268/2012 (wyrok z dnia 5 września 2019 r., Unia Europejska/Guardian Europe i Guardian Europe/Unia Europejska, C‑447/17 P i C‑479/17 P, EU:C:2019:672, pkt 56).

121    Zdaniem Trybunału oznacza to, że Komisja powinna zastosować stopę procentową określoną w art. 83 rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012, który ustala stopę procentową od należności niespłaconych w terminie (zob. podobnie wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos, C‑301/19 P, EU:C:2021:39, pkt 81).

122    Artykuł 83 rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012 znajdował się w sekcji 3 rozdziału 5 tytułu IV wspomnianego rozporządzenia delegowanego. Wspomniany rozdział dotyczył „[o]peracj[i] po stronie dochodów”, a wspomniana sekcja – „[u]stalani[a] należności”. Artykuł ten, wdrażający art. 78 rozporządzenia finansowego, nosił tytuł „Odsetki za zwłokę” i stanowił:

„1.      Nie naruszając jakichkolwiek przepisów szczegółowych wynikających ze stosowania rozporządzeń sektorowych, wszelkie należności niespłacone w terminie, o którym mowa w art. 80 ust. 3 lit. b), są obciążone odsetkami zgodnie z ust. 2 i 3 niniejszego artykułu.

2.      Stopą procentową dla należności niespłaconych w terminie, o którym mowa w art. 80 ust. 3 lit. b), jest stopa stosowana przez Europejski Bank Centralny do jego głównych operacji refinansujących, publikowana w serii C Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej, obowiązująca pierwszego dnia kalendarzowego miesiąca, w którym przypada termin płatności, powiększona o:

a)      osiem punktów procentowych, w przypadku gdy zdarzeniem obligującym jest zamówienie publiczne na dostawy i usługi, o którym mowa w tytule V;

b)      trzy i pół punktu procentowego we wszystkich innych przypadkach.

4.      W przypadku grzywien, jeżeli dłużnik wnosi zabezpieczenie finansowe, które zostaje przyjęte przez księgowego zamiast płatności, stopą procentową mającą zastosowanie począwszy od terminu, o którym mowa w art. 80 ust. 3 lit. b), jest stopa, o której mowa w ust. 2 niniejszego artykułu, obowiązująca pierwszego dnia miesiąca, w którym przyjęta została decyzja o nałożeniu grzywny, […] powiększona tylko o jeden i pół punktu procentowego”.

123    Artykuł 111 rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012 znajdował się w sekcji 5 rozdziału 6 tytułu IV wspomnianego rozporządzenia delegowanego. Wspomniany rozdział dotyczył „[o]peracj[i] po stronie wydatków”, a wspomniana sekcja odnosiła się do terminów operacji po stronie wydatków. Artykuł ten, wdrażający art. 92 rozporządzenia finansowego, nosił tytuł „Terminy płatności i odsetki za zwłokę” i stanowił w szczególności:

„1.      Termin na dokonanie płatności obejmuje poświadczanie zasadności wydatków, ich zatwierdzanie oraz płatność.

Termin zaczyna biec w dniu, w którym otrzymano wniosek o płatność.

Upoważniony departament właściwego urzędnika zatwierdzającego jak najszybciej rejestruje wniosek o płatność, który uznaje się za otrzymany w dniu zarejestrowania.

Za datę płatności uznaje się dzień, w którym dokonano obciążenia rachunku instytucji.

[…]

4.      Po upłynięciu terminów przewidzianych w art. 92 ust. 1 rozporządzenia finansowego wierzyciel ma prawo do otrzymania odsetek pod następującymi warunkami:

a)      wysokość odsetek odpowiada stopom procentowym określonym w art. 83 ust. 2 niniejszego rozporządzenia;

b)      odsetki są płatne za okres, który upłynął od dnia kalendarzowego następującego po upływie terminu płatności przewidzianego w art. 92 ust. 1 rozporządzenia finansowego do dnia zapłaty”.

124    Na wstępie należy wskazać, że Komisja, powołując się na okoliczność, iż kwota jej długu została ustalona przez Sąd wyłącznie w ramach przysługującego mu nieograniczonego prawa orzekania w wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930), nadal utrzymuje, że nie była zobowiązana do zapłaty odsetek za zwłokę na rzecz skarżącej za okres od dnia zapłaty grzywny do dnia dokonanego przez nią zwrotu. Argumentację tę należy jednak odrzucić z powodów przedstawionych w pkt 71–95 powyżej. Należy dodać, że obowiązek zapłaty przez Komisję odsetek za zwłokę na rzecz skarżącej wynika bezpośrednio z art. 266 akapit pierwszy TFUE, tak iż – wbrew temu, co twierdzi Komisja – skarżąca nie jest zobowiązana do złożenia wniosku o płatność zgodnie z procedurą przewidzianą w art. 111 rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012.

125    W pierwszej kolejności należy przypomnieć, że w przypadku stwierdzenia nieważności decyzji, która wiązała się z tymczasową zapłatą grzywny, przyznanie odsetek za zwłokę od dnia tej zapłaty ma na celu, po pierwsze, ryczałtowe odszkodowanie na rzecz przedsiębiorstwa, które zapłaciło tę grzywnę, za pozbawienie go możliwości korzystania z jego funduszy, a po drugie, skłonienie Komisji do wykazania szczególnej uwagi przy wydawaniu takiej decyzji (zob. pkt 88 powyżej).

126    Dotyczy to również przypadku uchylenia grzywny i w przypadku obniżenia jej kwoty przez sądy Unii.

127    W drugiej kolejności w świetle celów, którym służą odsetki za zwłokę należne od Komisji w następstwie wyroku uchylającego i obniżającego kwotę grzywny, Komisja znajduje się w sytuacji faktycznej i prawnej innej niż spółka, która jest adresatem decyzji nakładającej na nią grzywnę i która ustanawia gwarancję bankową. Prawa i obowiązki Komisji wobec spółki, która zapłaciła grzywnę, różnią się bowiem od praw i obowiązków spółki, która ustanawia gwarancję bankową, wobec Komisji.

128    W tym względzie należy podkreślić, że w sytuacji, gdy ukarane przedsiębiorstwo dokonuje natychmiastowej zapłaty nałożonej grzywny, czyni ono jedynie zadość sentencji decyzji wykonawczej zgodnie ze zwykłym systemem przewidzianym w traktacie [postanowienie z dnia 12 grudnia 2007 r., Atlantic Container Line i in./Komisja, T‑113/04, niepublikowane, EU:T:2007:377, pkt 44; zob. także podobnie wyrok z dnia 21 kwietnia 2005 r., Holcim (Deutschland)/Komisja, T‑28/03, EU:T:2005:139, pkt 126]. Natomiast zastąpienie takiej zapłaty grzywny odroczeniem płatności z gwarancją bankową stanowi odstępstwo od zwykłego systemu przewidzianego w traktacie (zob. podobnie postanowienie z dnia 12 grudnia 2007 r., Atlantic Container Line i in./Komisja, T‑113/04, niepublikowane, EU:T:2007:377, pkt 44).

129    Jeżeli ukarane przedsiębiorstwo zdecyduje się na natychmiastową zapłatę grzywny, wnosząc jednocześnie skargę o jej uchylenie, może oczekiwać, że w przypadku uchylenia lub obniżenia nałożonej grzywny Komisja zwróci mu nie tylko kwotę odpowiadającą kwocie głównej nienależnie zapłaconej grzywny, lecz również odsetki za zwłokę uzyskane od tej kwoty (zob. podobnie postanowienie z dnia 12 grudnia 2007 r., Atlantic Container Line i in./Komisja, T‑113/04, niepublikowane, EU:T:2007:377, pkt 43, a także orzecznictwo przytoczone w pkt 74–76 powyżej).

130    Prawdą jest, że zastąpienie natychmiastowej zapłaty grzywny przez odroczenie płatności z gwarancją bankową jest obecnie przewidziane we właściwych przepisach finansowych i jest oferowane pod pewnymi warunkami przez Komisję (zob. pkt 80 i 122 powyżej) Jednakże w przypadku stwierdzenia nieważności decyzji nakładającej grzywnę lub obniżenia kwoty grzywny skutki są różne w zależności od tego, czy przedsiębiorstwo zdecydowało się na natychmiastową zapłatę grzywny, czy też na odroczenie płatności wraz z ustanowieniem gwarancji bankowej (zob. podobnie wyrok z dnia 14 lipca 1995 r., CB/Komisja, T‑275/94, EU:T:1995:141, pkt 82–86; postanowienie z dnia 12 grudnia 2007 r., Atlantic Container Line i in./Komisja, T‑113/04, niepublikowane, EU:T:2007:377, pkt 44).

131    W sytuacji bowiem, gdy płatność została odroczona, Komisja nie ma obowiązku zwrotu niesłusznie otrzymanej kwoty grzywny ze względu na to, że z założenia nie doszło do uiszczenia tej grzywny. Z tego samego powodu ukarane przedsiębiorstwo nie zostało zatem pozbawione możliwości korzystania z kwoty odpowiadającej wysokości nienależnie pobranej grzywny. Jedyna szkoda finansowa ewentualnie poniesiona przez dane przedsiębiorstwo wynika z jego własnej decyzji o ustanowieniu gwarancji bankowej [zob. podobnie wyrok z dnia 21 kwietnia 2005 r., Holcim (Deutschland)/Komisja, T‑28/03, EU:T:2005:139, pkt 129; postanowienie z dnia 12 grudnia 2007 r., Atlantic Container Line i in./Komisja, T‑113/04, niepublikowane, EU:T:2007:377, pkt 45].

132    W trzeciej kolejności Komisja nie wykazuje za pomocą konkretnych dowodów, że zastosowanie do roszczeń restytucyjnych odsetek za zwłokę według stopy procentowej stosowanej przez EBC do jego głównych operacji refinansujących, powiększonej o trzy i pół punktu procentowego, przewidzianej w art. 83 ust. 2 lit. b) rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012, jest nieproporcjonalne w stosunku do celów, którym służą takie odsetki za zwłokę. Nie wyjaśnia ona również, że obliczenie odsetek za zwłokę na tej podstawie miałoby negatywny wpływ na obowiązek niezwłocznego uiszczenia kwoty grzywny przez spółkę będącą adresatem decyzji nakładającej na nią tę grzywnę.

133    W czwartej kolejności prawdą jest, że w pkt 81 wyroku z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos (C‑301/19 P, EU:C:2021:39), Trybunał nie wskazał konkretnych przepisów art. 83 rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012, do których się odniósł.

134    Należy jednak zauważyć, że w tym samym wyroku z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos (C‑301/19 P, EU:C:2021:39), Trybunał wydał ostateczne orzeczenie w sprawie po uchyleniu pkt 2 sentencji wyroku z dnia 12 lutego 2019 r., Printeos/Komisja (T‑201/17, EU:T:2019:81), ze względu na to, że Sąd naruszył prawo, oddalając żądanie zapłaty odsetek za zwłokę przedstawione przez Printeos w odniesieniu do okresu rozpoczynającego się w dniu 31 marca 2017 r. Tak więc w pkt 129 wyroku z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos (C‑301/19 P, EU:C:2021:39), Trybunał orzekł, że należy przyznać Printeos odsetki za zwłokę według stopy procentowej stosowanej przez EBC do jego głównych operacji refinansujących, powiększonej o trzy i pół punktu procentowego, analogicznie do art. 83 ust. 2 lit. b) rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012.

135    W piątej kolejności istotne znaczenie mają wyjaśnienia skarżącej, że gdyby nie zapłaciła nieprawidłowo ustalonej kwoty grzywny, również ona musiałaby zapłacić odsetki za zwłokę według stopy procentowej stosowanej przez EBC do głównych operacji refinansujących, powiększonej o trzy i pół punktu procentowego, przewidzianej w art. 83 ust. 2 lit. b) rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012. Skarżąca słusznie wnioskuje z tego, że po uchyleniu i obniżeniu grzywny Komisja powinna być zobowiązana do zapłaty odsetek za zwłokę według tej samej stopy procentowej za okres, w którym niesłusznie odzyskała nadpłaconą kwotę.

136    W świetle powyższych rozważań ryczałtowe odszkodowanie dla skarżącej za pozbawienie możliwości korzystania z jej funduszy można ustalić, stosując przez analogię stopę procentową przewidzianą w art. 83 ust. 2 lit. b) rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012, to znaczy stopę stosowaną przez EBC do jego głównych operacji refinansujących w styczniu 2015 r., czyli 0,05%, powiększoną o trzy i pół punktu procentowego.

137    Należy zatem uwzględnić żądanie przedstawione tytułem ewentualnym w ramach żądania trzeciego i zasądzić na rzecz skarżącej odszkodowanie w kwocie 1 750 522,83 EUR tytułem naprawienia szkody wyrządzonej jej przez wystarczająco istotne naruszenie art. 266 akapit pierwszy TFUE, polegającej na utracie odsetek za zwłokę w wysokości 3,55% w okresie od dnia 16 stycznia 2015 r. do dnia 19 lutego 2019 r. od części kwoty grzywny, którą zapłaciła nienależnie.

138    W konsekwencji nie ma potrzeby orzekania w przedmiocie żądania przedstawionego przez skarżącą dalszym tytułem ewentualnym w ramach żądania czwartego.

 W przedmiocie odsetek od odszkodowania przyznanego skarżącej przez Sąd

139    Skarżąca wnosi do Sądu o podwyższenie odszkodowania, które może jej przyznać, o odsetki za zwłokę od dnia ogłoszenia wyroku do dnia całkowitej zapłaty. Podstawą tego podwyższenia powinna być stopa procentowa stosowana przez EBC do jego głównych operacji refinansujących, powiększona o trzy i pół punktu procentowego lub, tytułem żądania ewentualnego, inna stopa odsetek za zwłokę, którą Sąd uzna za właściwą.

140    Komisja wnosi o oddalenie tego żądania z uwagi na to, że skarżącej nie przysługuje prawo do odszkodowania.

141    Co się tyczy żądania opartego na odpowiedzialności pozaumownej Unii przewidzianej w art. 340 akapit drugi TFUE, z orzecznictwa wynika, że w braku szczególnych okoliczności obowiązek zapłaty odsetek za zwłokę powstaje od dnia wydania wyroku stwierdzającego obowiązek naprawienia szkody (zob. podobnie wyrok z dnia 26 czerwca 1990 r., Sofrimport/Komisja, C‑152/88, EU:C:1990:259, pkt 32 i przytoczone tam orzecznictwo).

142    Przy ustalaniu stopy odsetek za zwłokę należy uwzględnić art. 99 ust. 2 lit. b) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii, zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 1296/2013, (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1303/2013, (UE) nr 1304/2013, (UE) nr 1309/2013, (UE) nr 1316/2013, (UE) nr 223/2014 i (UE) nr 283/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE, a także uchylającego rozporządzenie finansowe (Dz.U. 2018, L 193, s. 1). Zgodnie z tym przepisem stopą procentową dla należności niespłaconych w terminie jest stopa stosowana przez EBC do jego głównych operacji refinansujących, publikowana w serii C Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej, obowiązująca pierwszego dnia kalendarzowego miesiąca, w którym przypada termin płatności, powiększona o trzy i pół punktu procentowego (zob. analogicznie postanowienia: z dnia 14 stycznia 2016 r., Komisja/Marcuccio, C‑617/11 P-DEP, niepublikowane, EU:C:2016:17, pkt 12; z dnia 7 października 2020 r., Argus Security Projects/Komisja i EUBAM Libya, T‑206/17 DEP, niepublikowane, EU:T:2020:476, pkt 61).

143    W niniejszym przypadku odszkodowanie, o którym mowa w pkt 137 powyżej, należy powiększyć o odsetki za zwłokę od dnia ogłoszenia niniejszego wyroku do dnia całkowitej zapłaty. Stopą odsetek za zwłokę będzie stopa stosowana przez EBC do jego głównych operacji refinansujących, powiększona o trzy i pół punktu procentowego.

 Żądanie stwierdzenia nieważności

144    Na poparcie żądania stwierdzenia nieważności skarżąca podnosi dwa zarzuty. Zarzut pierwszy dotyczy naruszenia art. 266 akapit pierwszy TFUE ze względu na to, że w zaskarżonej decyzji Komisja odmówiła zapłaty odsetek za zwłokę. Zarzut drugi dotyczy naruszenia art. 296 akapit drugi TFUE ze względu na to, że zaskarżona decyzja jest wadliwa z powodu braku uzasadnienia lub niewystarczającego uzasadnienia.

145    W odniesieniu do zarzutu drugiego, dotyczącego naruszenia art. 296 akapit drugi TFUE, należy podkreślić, że w świetle brzmienia zaskarżonej decyzji (zob. pkt 12–17 powyżej), kontekstu jej wydania (zob. pkt 1–10 powyżej), a także całości przepisów prawnych regulujących odnośną dziedzinę, skarżąca była w stanie zrozumieć, że Komisja odmówiła jej zapłaty odsetek za zwłokę ze względu na to, po pierwsze, że art. 266 TFUE nakłada na nią jedynie obowiązek zapłaty „uzyskanych” odsetek, o których mowa w art. 90 ust. 4 lit. a) rozporządzenia delegowanego nr 1268/2012, a po drugie, że wyrok z dnia 12 lutego 2019 r., Printeos/Komisja (T‑201/17, EU:T:2019:81), nie nakładał, w danym przypadku, na tę instytucję obowiązku zapłaty odsetek za zwłokę. Zrozumienie zaskarżonej decyzji przez skarżącą znajduje ponadto potwierdzenie w argumentach podniesionych przez nią w ramach skargi. Ponadto z pkt 72–111 powyżej wynika, że Sąd był w stanie ocenić co do meritum zgodność z prawem odmowy wypłacenia skarżącej przez Komisję odsetek za zwłokę.

146    Zarzut drugi zostaje zatem oddalony.

147    Co się tyczy zarzutu pierwszego, opartego na naruszeniu art. 266 akapit pierwszy TFUE ze względu na odmowę zapłaty przez Komisję odsetek za zwłokę, z pkt 72–111 powyżej wynika, że Komisja naruszyła ten przepis, gdy w zaskarżonej decyzji odmówiła zapłaty odsetek za zwłokę na rzecz skarżącej od części kwoty grzywny, którą otrzymała nienależnie, za okres od dnia 16 stycznia 2015 r., czyli daty zapłaty grzywny, do dnia 19 lutego 2019 r., czyli do dnia zwrotu części grzywny, którą Sąd uznał ostateczne za nienależną w wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T‑827/14, EU:T:2018:930).

148    Należy zatem uwzględnić zarzut pierwszy i stwierdzić nieważność zaskarżonej decyzji.

 W przedmiocie kosztów

149    Zgodnie z art. 134 § 3 regulaminu postępowania w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań każdej ze stron Sąd może orzec o podziale kosztów lub rozstrzygnąć, że każda ze stron pokrywa własne koszty. Jednakże, jeżeli jest to uzasadnione okolicznościami sprawy, Sąd może orzec, że jedna ze stron pokrywa, oprócz własnych kosztów, część kosztów poniesionych przez stronę przeciwną.

150    W niniejszym przypadku żądanie drugie skarżącej nie zostało uwzględnione. Zostały natomiast uwzględnione żądania pierwsze, trzecie i piąte. Ponadto Komisja zostaje zobowiązana do zapłaty znacznej części odszkodowania, którego domaga się skarżąca tytułem naprawienia poniesionej przez siebie szkody. Wreszcie, z akt sprawy nie wynika, że po ogłoszeniu wyroku z dnia 20 stycznia 2021 r., Komisja/Printeos (C‑301/19 P, EU:C:2021:39), Komisja postanowiła zapłacić skarżącej odsetki za zwłokę za okres od dnia 16 stycznia 2015 r. do dnia 19 lutego 2019 r. W tych okolicznościach należy obciążyć Komisję, poza jej własnymi kosztami, połową kosztów poniesionych przez skarżącą. Skarżąca pokrywa połowę własnych kosztów.

Z powyższych względów

SĄD (siódma izba w składzie powiększonym)

orzeka, co następuje:

1)      Komisja Europejska jest zobowiązana do zapłaty odszkodowania w kwocie 1 750 522,83 EUR na rzecz Deutsche Telekom AG tytułem naprawienia poniesionej szkody.

2)      Kwota odszkodowania, o którym mowa w pkt 1 powyżej, zostanie powiększona o odsetki za zwłokę, liczone od dnia ogłoszenia niniejszego wyroku do dnia całkowitej zapłaty, według stopy procentowej stosowanej przez Europejski Bank Centralny (EBC) do jego głównych operacji refinansujących, powiększonej o trzy i pół punktu procentowego.

3)      Stwierdza się nieważność decyzji Komisji z dnia 28 czerwca 2019 r. odmawiającej zapłaty odsetek za zwłokę na rzecz Deutsche Telekom, za okres od dnia 16 stycznia 2015 r. do dnia 19 lutego 2019 r., od kwoty głównej grzywny zwróconej w następstwie wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r., Deutsche Telekom/Komisja (T827/14, EU:T:2018:930).

4)      W pozostałym zakresie skarga zostaje oddalona.

5)      Komisja pokrywa, oprócz własnych kosztów, połowę kosztów poniesionych przez Deutsche Telekom.

6)      Deutsche Telekom pokrywa połowę własnych kosztów.

da Silva Passos

Valančius

Reine

Truchot

 

      Sampol Pucurull

Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 19 stycznia 2022 r.

Podpisy


Spis treści


Okoliczności powstania sporu

Postępowanie i żądania stron

Co do prawa

W przedmiocie żądań odszkodowania

W przedmiocie żądania odszkodowawczego podniesionego tytułem głównym, dotyczącego naprawienia szkody w postaci utraconych korzyści poniesionej ze względu na pozbawienie możliwości korzystania z nienależnie zapłaconej kwoty grzywny

W przedmiocie żądania odszkodowawczego podniesionego tytułem ewentualnym, mającego na celu naprawienie szkody wynikającej z odmowy zapłaty przez Komisję odsetek za zwłokę

– W przedmiocie wystąpienia wystarczająco istotnego naruszenia art. 266 akapit pierwszy TFUE

– W przedmiocie braku związku przyczynowego i w przedmiocie szkody podlegającej naprawieniu

W przedmiocie odsetek od odszkodowania przyznanego skarżącej przez Sąd

Żądanie stwierdzenia nieważności

W przedmiocie kosztów



*      Język postępowania: niemiecki.