ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ (τέταρτο τμήμα)
της 14ης Ιουνίου 2007 (*)
«Κοινοτικό σήμα – Αίτηση λεκτικού κοινοτικού σήματος EUROPIG – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Περιγραφικός χαρακτήρας – Έλλειψη διακριτικού χαρακτήρα – Άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχεία β΄ και γ΄, και άρθρο 7, παράγραφος 3, του κανονισμού (ΕΚ) 40/94»
Στην υπόθεση T‑207/06,
Europig SA, με έδρα το Josselin (Γαλλία), εκπροσωπούμενη από τον D. Masson, avocat,
προσφεύγουσα,
κατά
Γραφείου Εναρμονίσεως στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς (Εμπορικά σήματα, σχέδια και υποδείγματα) (ΓΕΕΑ), εκπροσωπούμενο από τον A. Folliard-Monguiral,
καθού,
με αντικείμενο προσφυγή κατά της αποφάσεως του τέταρτου τμήματος προσφυγών του ΓΕΕΑ της 31ης Μαΐου 2006 (υπόθεση R 1425/2005‑4), σχετικά με αίτηση καταχωρίσεως του λεκτικού σήματος EUROPIG ως κοινοτικού σήματος,
ΤΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ (τέταρτο τμήμα),
συγκείμενο από τους H. Legal, πρόεδρο, V. Vadapalas και N. Wahl, δικαστές,
γραμματέας: K. Pocheć, υπάλληλος διοικήσεως,
έχοντας υπόψη το δικόγραφο της προσφυγής που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Πρωτοδικείου στις 4 Αυγούστου 2006,
έχοντας υπόψη το υπόμνημα αντικρούσεως που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Πρωτοδικείου στις 21 Σεπτεμβρίου 2006,
κατόπιν της συνεδριάσεως της 1ης Μαρτίου 2007,
εκδίδει την ακόλουθη
Απόφαση
Ιστορικό της διαφοράς
1 Στις 4 Μαΐου 2004, η προσφεύγουσα, πρώην Olympic SA, υπέβαλε αίτηση καταχωρίσεως κοινοτικού σήματος στο Γραφείο Εναρμονίσεως στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς (εμπορικά σήματα, σχέδια και υποδείγματα) (ΓΕΕΑ), δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) 40/94 του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 1993, για το κοινοτικό σήμα (ΕΕ 1994, L 11, σ. 1), όπως έχει τροποποιηθεί.
2 Το σήμα του οποίου ζητήθηκε η καταχώριση είναι το λεκτικό σημείο EUROPIG.
3 Τα προϊόντα για τα οποία ζητήθηκε η καταχώριση εμπίπτουν στις κλάσεις 29 και 30 του Διακανονισμού της Νίκαιας σχετικά με την κατάταξη των προϊόντων και των υπηρεσιών για την καταχώριση σημάτων, της 15ης Ιουνίου 1957, όπως έχει αναθεωρηθεί και τροποποιηθεί, και αντιστοιχούν, για καθεμία από τις κλάσεις αυτές, στην ακόλουθη περιγραφή:
– «Κρέας· πουλερικά (όχι ζωντανά)· κυνήγια· εκχυλίσματα κρέατος· διατηρημένα μαγειρεμένα γεύματα με βάση κρέας και/ή λαχανικά· κρέας, διατηρημένο· λουκάνικα· λουκάνικα· αλλαντικά· είδη σαλαμοποιίας· χοιρομέρι· μπέικον· ριγιέτ (είδος επαλειφόμενου κρεατοσκευάσματος)», που εμπίπτουν στην κλάση 29·
– «Κρεατόπιτες· ζύμη (για γλυκά)», που εμπίπτουν στην κλάση 30.
4 Με απόφαση της 28ης Σεπτεμβρίου 2005, ο εξεταστής απέρριψε, βάσει του άρθρου 38 του κανονισμού 40/94, την αίτηση κοινοτικού σήματος.
5 Στις 25 Νοεμβρίου 2005, η προσφεύγουσα άσκησε προσφυγή ενώπιον του ΓΕΕΑ, βάσει των άρθρων 57 έως 62 του κανονισμού 40/94, κατά της αποφάσεως του εξεταστή.
6 Με απόφαση της 31ης Μαΐου 2006 (στο εξής: προσβαλλόμενη απόφαση), κοινοποιηθείσα στην προσφεύγουσα στις 8 Ιουνίου 2006, το τέταρτο τμήμα προσφυγών του Γραφείου απέρριψε την προσφυγή αυτή με το σκεπτικό ότι το σημείο EUROPIG ήταν περιγραφικό των προϊόντων για τα οποία είχε ζητηθεί η καταχώριση και εστερείτο διακριτικού χαρακτήρα κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχεία β΄ και γ΄, του κανονισμού 40/94. Επί πλέον, τα έγγραφα που προσκόμισε η προσφεύγουσα δεν επέτρεπαν να συναχθεί ότι το αιτηθέν σήμα απέκτησε διακριτικό χαρακτήρα λόγω της κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 3, του ίδιου κανονισμού χρήσεως.
Αιτήματα των διαδίκων
7 Η προσφεύγουσα ζητεί από το Πρωτοδικείο:
– να ακυρώσει την προσβαλλόμενη απόφαση,
– να καταδικάσει το ΓΕΕΑ στα δικαστικά έξοδα.
8 Το ΓΕΕΑ ζητεί από το Πρωτοδικείο:
– να απορρίψει την προσφυγή,
– να καταδικάσει την προσφεύγουσα στα δικαστικά έξοδα.
Σκεπτικό
9 Προς στήριξη της προσφυγής της, η προσφεύγουσα προβάλλει τρεις λόγους, τους οποίους αντλεί, αντιστοίχως, από παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, και του άρθρου 7, παράγραφος 3, του κανονισμού 40/94.
Επί του πρώτου λόγου, ο οποίος αντλείται από παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94
Επιχειρήματα των διαδίκων
10 Η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι το αιτηθέν σήμα, λαμβανόμενο συνολικά και εξεταζόμενο καθαυτό, ουδόλως είναι περιγραφικό των προϊόντων που αναφέρονται στην αίτηση καταχωρίσεως.
11 Αμφισβητεί, πρώτον, τον ισχυρισμό του τμήματος προσφυγών του Γραφείου ότι ο όρος «euro» παραπέμπει σε γεωγραφική προέλευση ή στις προδιαγραφές παραγωγής των προϊόντων που αναφέρει η αίτηση καταχωρίσεως.
12 Συγκεκριμένα, το στοιχείο «euro» δεν μπορεί σε καμια περίπτωση να περιγράφει γεωγραφική προέλευση, εφόσον η Ευρώπη δεν μπορεί να αποτελέσει ως τέτοια, για τους καταναλωτές και ακόμη λιγότερο για τους επαγγελματίες του τομέα, ένδειξη γεωγραφικής προελεύσεως. Η προσφεύγουσα υπογραμμίζει επίσης ότι, λόγω της ενδείξεως «porc français» (γαλλικό χοιρινό) που εμφαίνεται στις συσκευασίες των προϊόντων που αυτή διαθέτει στην αγορά, κανείς δεν μπορεί να σφάλει ως προς τη σημασία του στοιχείου «euro».
13 Η συντομογραφία αυτή δεν μπορεί επίσης να εκληφθεί εκ μέρους του αγγλόφωνου κοινού ως ένδειξη ότι η επεξεργασία των οικείων προϊόντων είναι σύμφωνη με τις ισχύουσες ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Όχι μόνον η προδιαγραφή πιστοποιήσεως δεν μπορούσε να εμπίπτει στο δίκαιο των σημάτων, αλλά η συμφωνία ενός προϊόντος προς τέτοιες προδιαγραφές θα εξακριβωνόταν από τους καταναλωτές και, κατά μείζονα λόγο, από τους επαγγελματίες του τομέα, με την ένδειξη «CE» ή «EC». Επομένως, το στοιχείο «euro» παραπέμπει στο ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα και συνιστά, το πολύ, αναφορά στην Ευρώπη υπό ευρεία έννοια.
14 Η προσφεύγουσα υποστηρίζει, τέλος, ότι, αν ακολουθηθεί το σκεπτικό του τμήματος προσφυγών του Γραφείου, τούτο θα οδηγήσει στην απαγόρευση οποιασδήποτε χρήσεως της ενδείξεως «euro» ως συστατικού στοιχείου ενός σήματος. Όμως, το ΓΕΕΑ δέχθηκε να καταχωρίσει το σήμα Euro Ice Cream για τα προϊόντα που εμπίπτουν στις κλάσεις 30 και 35, καθώς και το σήμα euro-tea για τα προϊόντα που εμπίπτουν στις κλάσεις 5 και 30. Κατά την επ’ ακροατηρίου συζήτηση, η προσφεύγουσα ανέφερε εξάλλου ότι, στις 23 Ιανουαρίου 2007, το ΓΕΕΑ δέχθηκε να καταχωρίσει υπό τον αριθμό 4 818 043 το εικονιστικό σήμα Europig. Η καταχώριση αυτή είχε ζητηθεί από την προσφεύγουσα και αφορούσε τα ίδια προϊόντα με εκείνα που αφορούσε το αιτηθέν σήμα.
15 Η προσφεύγουσα προβάλλει, δεύτερον, ότι το αιτηθέν σήμα δεν μπορεί να είναι περιγραφικό στο μέτρο που η ένδειξη «euro» συνδυάζεται με τον όρο «pig».
16 Συγκεκριμένα, το αγγλόφωνο κοινό χρησιμοποιεί τον όρο «pork» προς προσδιορισμό του χοιρινού κρέατος και όχι τον όρο «pig». Επομένως, μόνον η επωνυμία «european pork» θα μπορούσε να θεωρηθεί ως περιγραφική των εν λόγω προϊόντων. Η χρήση του όρου «pig» μπορούσε, το πολύ, να αποτελέσει στοιχείο συνειρμού και σε καμια περίπτωση περιγραφικό στοιχείο των προϊόντων για τα οποία ζητείται το σήμα. Τούτο επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι το σήμα EUROPIG καταχωρίσθηκε υπό τον αριθμό 2 380 867 στο Ηνωμένο Βασίλειο, στις 21 Δεκεμβρίου 2004, για πανομοιότυπα προϊόντα και υπηρεσίες που αφορούν το αιτηθέν σήμα. Ομοίως και κατ’ αναλογία, το σήμα EUROVEAU καταχωρίσθηκε το 1988 στη Γαλλία, ενώ ο όρος «veau» (μοσχάρι, μοσχαρίσιο κρέας) γίνεται αμέσως κατανοητός από τον Γάλλο καταναλωτή. Καίτοι το ΓΕΕΑ δεν δεσμεύεται ασφαλώς από τις αποφάσεις που λαμβάνουν τα εθνικά γραφεία, αυτές συνιστούν ωστόσο σοβαρή ένδειξη ότι το αιτηθέν σήμα στερείται περιγραφικού χαρακτήρα.
17 Η προσφεύγουσα συνάγει εκ τούτου ότι το σήμα EUROPIG, λαμβανόμενο συνολικά, δεν έχει συγκεκριμένη, σταθερή και άμεση σημασία για το αγγλόφωνο κοινό και, κατά συνέπεια, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως περιγραφικό κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94. Αντιθέτως, το σήμα αυτό μπορεί να έχει διάφορες ερμηνείες. Όμως, από τη νομολογία προκύπτει ότι θα μπορούσε να προβληθεί άρνηση καταχωρίσεως, κατ’ εφαρμογήν της διατάξεως αυτής, μόνο για τα σημεία τα οποία επιτρέπουν στο κοινό να διακρίνει αμέσως και χωρίς καμιά σκέψη την περιγραφή ενός των χαρακτηριστικών των οικείων προϊόντων [αποφάσεις του Πρωτοδικείου της 31ης Ιανουαρίου 2001, T‑193/99, Wrigley κατά ΓΕΕΑ (DOUBLEMINT), Συλλογή 2001, σ. II‑417· της 7ης Ιουνίου 2001, T‑359/99, DKV κατά ΓΕΕΑ (EuroHealth), Συλλογή 2001, σ. II‑1645, και της 12ης Ιανουαρίου 2005, T‑334/03, Deutsche Post EURO EXPRESS κατά ΓΕΕΑ (EUROPREMIUM), Συλλογή 2005, σ. II‑65]. Το Δικαστήριο διευκρίνισε επίσης ότι ο ενδεχόμενος περιγραφικός χαρακτήρας πρέπει να διαπιστώνεται όχι μόνον ως προς κάθε όρο χωριστά αλλά και για το σύνολο που συνθέτουν οι όροι αυτοί (απόφαση του Δικαστηρίου της 20ής Σεπτεμβρίου 2001, C‑383/99 P, Procter & Gamble κατά ΓΕΕΑ, Συλλογή 2001, σ. I‑6251, σκέψη 40).
18 Το ΓΕΕΑ θεωρεί ότι, λαμβάνοντας υπόψη την αντίληψη των στοιχείων «euro» και «pig» εκ μέρους του οικείου κοινού, δηλαδή του μέσου αγγλόφωνου καταναλωτή, καλώς το τμήμα προσφυγών του Γραφείου κατέληξε στο ότι το αιτηθέν σήμα ήταν περιγραφικό των οικείων προϊόντων.
19 Όσον αφορά, πρώτον, το στοιχείο «euro», το ΓΕΕΑ προβάλλει ότι αυτό καταδεικνύει, τουλάχιστον με μια από τις εν δυνάμει σημασίες του, ένα σημαντικό χαρακτηριστικό των οικείων προϊόντων διατροφής, δηλαδή τη γεωγραφική τους προέλευση. Εξάλλου, το στοιχείο αυτό θα μπορούσε να νοηθεί ως παραπομπή σε κανονιστική ρύθμιση που έχει εφαρμογή στην παραγωγή προϊόντων που προέρχονται από χοιροτροφείο εντός της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.
20 Δεύτερον, όσον αφορά το λεκτικό στοιχείο «pig», το ΓΕΕΑ θεωρεί ότι το γεγονός ότι η αγγλική λέξη «pork» μπορεί να φαίνεται περισσότερο πρόσφορη για τον προσδιορισμό των προϊόντων διατροφής δεν ασκεί επιρροή, διότι δεν αποκλείει το ότι ο όρος «pig» περιγράφει, για τον μέσο αγγλόφωνο καταναλωτή, την πρώτη ύλη από την οποία προέρχονται αυτά τα προϊόντα διατροφής.
21 Τέλος, όσον αφορά τη σύνθετη λέξη «europig», το ΓΕΕΑ παρατηρεί ότι το γεγονός ότι αυτή αποτελεί νεολογισμό, όπως δέχθηκε το ίδιο το τμήμα προσφυγών του Γραφείου, δεν σημαίνει ότι αντιστοιχεί σε λεξικολογική εφεύρεση ασυνήθη στη δομή της.
22 Επομένως, το αιτηθέν σήμα είναι απλός συνδυασμός δύο περιγραφικών στοιχείων, τα οποία δεν δημιουργούν εντύπωση αρκετά απομακρυσμένη από εκείνην που δημιουργεί η απλή ένωση των στοιχείων που την αποτελούν. Εξάλλου, η προσφεύγουσα δεν απέδειξε ότι η σύνθετη λέξη «europig» μπήκε στην καθημερινή γλώσσα και απέκτησε ιδία σημασία.
Εκτίμηση του Πρωτοδικείου
23 Κατά το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94, δεν γίνονται δεκτά για καταχώριση «τα σήματα που αποτελούνται αποκλειστικά από σημεία ή ενδείξεις που μπορούν να χρησιμεύσουν, στις συναλλαγές, για τη δήλωση του είδους, της ποιότητας, της ποσότητας, του προορισμού, της αξίας, της γεωγραφικής προέλευσης ή του χρόνου παραγωγής του προϊόντος ή της παροχής της υπηρεσίας ή άλλων χαρακτηριστικών αυτών». Εξάλλου, το άρθρο 7, παράγραφος 2, του ίδιου κανονισμού διαλαμβάνει ότι η «παράγραφος 1 εφαρμόζεται ακόμη και αν οι λόγοι απαραδέκτου υφίστανται μόνο σε τμήμα της Κοινότητας».
24 Κατά πάγια νομολογία, το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94 επιδιώκει σκοπό γενικού συμφέροντος, ο οποίος απαιτεί να μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα από όλους τα σημεία ή οι ενδείξεις που είναι περιγραφικά των χαρακτηριστικών γνωρισμάτων προϊόντων ή υπηρεσιών [απόφαση του Δικαστηρίου της 23ης Οκτωβρίου 2003, C‑191/01 P, ΓΕΕΑ κατά Wrigley, Συλλογή 2003, σ. I‑2447, σκέψη 31· αποφάσεις του Πρωτοδικείου της 27ης Φεβρουαρίου 2002, T‑219/00, Ellos κατά ΓΕΕΑ (ELLOS), Συλλογή 2002, σ. II‑753, σκέψη 27· της 27ης Νοεμβρίου 2003, T‑348/02, Quick κατά ΓΕΕΑ (Quick), Συλλογή 2003, σ. II‑5071, σκέψη 27, και της 7ης Ιουνίου 2005, T‑316/03, Münchener Rückversicherungs-Gesellschaft κατά ΓΕΕΑ (MunichFinancialServices), Συλλογή 2005, σ. II‑1951, σκέψη 25· βλ., επίσης, κατ’ αναλογία, αποφάσεις του Δικαστηρίου της 4ης Μαΐου 1999, C‑108/97 και C‑109/97, Windsurfing Chiemsee, Συλλογή 1999, σ. I‑2779, σκέψη 25· της 12ης Φεβρουαρίου 2004, C‑363/99, Koninklijke KPN Nederland, Συλλογή 2004, σ. I‑1619, σκέψεις 54 και 95, και C‑265/00, Campina Melkunie, Συλλογή 2004, σ. I‑1699, σκέψη 35].
25 Επί πλέον, το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94 αφορά σημεία θεωρούμενα μη ικανά να εξασφαλίσουν την ουσιώδη λειτουργία του σήματος, ήτοι τον προσδιορισμό της εμπορικής προελεύσεως του προϊόντος ή της υπηρεσίας, ώστε να επιτραπεί κατά τον τρόπο αυτό στον καταναλωτή ο οποίος αποκτά το προϊόν ή είναι αποδέκτης της υπηρεσίας, τα οποία προσδιορίζονται από το σήμα, να προβεί στο μέλλον στην ίδια επιλογή, αν η εμπειρία αποδειχθεί θετική, ή να προβεί σε άλλη επιλογή, αν η εμπειρία αποδειχθεί αρνητική (απόφαση ELLOS, προαναφερθείσα, σκέψη 28).
26 Συγκεκριμένα, τα σημεία και οι ενδείξεις που διαλαμβάνονται στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94 είναι εκείνα τα οποία δύνανται να χρησιμοποιηθούν, στο πλαίσιο συνήθους, από πλευράς ενδιαφερόμενου κοινού, χρήσεως, για να δηλώσουν, είτε άμεσα είτε με μνεία ενός ουσιώδους χαρακτηριστικού, το προϊόν ή την υπηρεσία για τα οποία ζητείται η καταχώριση [βλ. απόφαση του Πρωτοδικείου της 22ας Ιουνίου 2005, T-19/04, Metso Paper Automation κατά ΓΕΕΑ (PAPERLAB), Συλλογή 2005, σ. II-2383, σκέψη 24, και την εκεί παρατιθέμενη νομολογία].
27 Έπομένως, για να εμπίπτει ένα σημείο στην επιβαλλόμενη από τη διάταξη αυτή απαγόρευση, πρέπει να παρουσιάζει μια επαρκώς άμεση και συγκεκριμένη σχέση με τα σχετικά προϊόντα ή υπηρεσίες, βάσει της οποίας το οικείο κοινό δύναται να αντιληφθεί άμεσα και χωρίς περαιτέρω σκέψη την περιγραφή των σχετικών προϊόντων ή υπηρεσιών ή ένα χαρακτηριστικό τους (βλ. απόφαση PAPERLAB, προπαρατεθείσα, σκέψη 25, και την εκεί παρατιθέμενη νομολογία).
28 Για να θεωρηθεί περιγραφικό, κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94, ένα σήμα που συνίσταται σε νεολογισμό ή λέξη προκύπτουσα από συνδυασμό στοιχείων, δεν αρκεί η διαπίστωση του ενδεχόμενου περιγραφικού χαρακτήρα εκάστου των στοιχείων αυτών. Πρέπει επιπλέον να διαπιστώνεται ο περιγραφικός χαρακτήρας του ίδιου του νεολογισμού ή της λέξεως (βλ. απόφαση PAPERLAB, προπαρατεθείσα, σκέψη 26, και την εκεί παρατιθέμενη νομολογία).
29 Ένα σήμα που συνίσταται σε νεολογισμό ή λέξη την οποία συνθέτουν στοιχεία έκαστο των οποίων είναι περιγραφικό χαρακτηριστικών γνωρισμάτων των προϊόντων ή υπηρεσιών για τα οποία υποβλήθηκε η αίτηση καταχωρίσεως είναι το ίδιο περιγραφικό των χαρακτηριστικών των εν λόγω προϊόντων ή υπηρεσιών, κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94, εκτός αν υφίσταται μια αντιληπτή διαφορά μεταξύ του νεολογισμού ή της λέξεως και του απλού συνόλου των συστατικών τους στοιχείων. Αυτό προϋποθέτει ότι, λόγω του ασυνήθους χαρακτήρα του συνδυασμού σε σχέση με τα εν λόγω προϊόντα ή υπηρεσίες, ο νεολογισμός ή η λέξη δημιουργούν εντύπωση η οποία απέχει επαρκώς από αυτήν που προκαλεί η απλή ένωση των ενδείξεων που προσφέρουν τα στοιχεία που αποτελούν τον νεολογισμό ή τη λέξη, ώστε οι συνδηλώσεις του νεολογισμού ή της λέξεως να κατισχύουν των συνδηλώσεων του συνόλου των εν λόγω στοιχείων. Συναφώς, είναι επίσης λυσιτελής η ανάλυση του συγκεκριμένου όρου βάσει των κατάλληλων λεξιλογικών και γραμματικών κανόνων (βλ., απόφαση PAPERLAB, προπαρατεθείσα, σκέψη 27, και την εκεί παρατιθέμενη νομολογία).
30 Πρέπει επίσης να υπομνησθεί ότι η εκτίμηση του περιγραφικού χαρακτήρα ενός σημείου μπορεί να χωρήσει μόνον, αφενός, σε σχέση με τα ως άνω προϊόντα και υπηρεσίες και, αφετέρου, σε σχέση με τον τρόπο με τον οποίο το ενδιαφερόμενο κοινό το αντιλαμβάνεται (βλ. απόφαση MunichFinancialServices, προπαρατεθείσα, σκέψη 26, και την εκεί παρατιθέμενη νομολογία).
31 Εν προκειμένω, τα προϊόντα για τα οποία ζητήθηκε η καταχώριση είναι «Κρέας· πουλερικά (όχι ζωντανά)· κυνήγια· εκχυλίσματα κρέατος· διατηρημένα μαγειρεμένα γεύματα με βάση κρέας και/ή λαχανικά· κρέας, διατηρημένο· λουκάνικα· λουκάνικα· αλλαντικά· είδη σαλαμοποιίας· χοιρομέρι· μπέικον· ριγιέτ (είδος επαλειφόμενου κρεατοσκευάσματος)», που εμπίπτουν στην κλάση 29, και «Κρεατόπιτες· ζύμη (για γλυκά)», που εμπίπτουν στην κλάση 30.
32 Ως προς το κοινό σε σχέση με το οποίο πρέπει να εκτιμηθεί ο επίμαχος λόγος απαραδέκτου, αυτό συνίσταται, όπως αναφέρει το τμήμα προσφυγών του Γραφείου στη σκέψη 10 της προσβαλλόμενης αποφάσεως, χωρίς τούτο να αμφισβητείται από την προσφεύγουσα, από τον μέσο αγγλόφωνο καταναλωτή. Συγκεκριμένα, αφενός, τα προϊόντα στα οποία αναφέρεται το αιτηθέν σήμα, τα οποία απευθύνονται τόσο στους επαγγελματίες του τομέα όσο και στους τελικούς καταναλωτές, προορίζονται για γενική κατανάλωση και, αφετέρου, το επίδικο σημείο αποτελείται από όρους προερχόμενους από την αγγλική γλώσσα.
33 Επομένως, πρέπει να εξεταστεί αν υπάρχει, από την άποψη του κοινού αυτού, μια επαρκώς άμεση και συγκεκριμένη σχέση μεταξύ του σημείου EUROPIG και των προϊόντων για τα οποία ζητήθηκε η καταχώριση.
34 Συναφώς, διαπιστώνεται ότι, όπως ορθώς αναφέρει το τμήμα προσφυγών του Γραφείου, το σημείο EUROPIG συνίσταται από τον συνδυασμό της συντομογραφίας «euro», που παραπέμπει σε μια από τις εν δυνάμει σημασίες του επιθέτου «ευρωπαϊκός», και του όρου pig, που προσδιορίζει τον χοίρο. Το σημείο αυτό αποτελείται επίσης αποκλειστικά από ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να προσδιορίσουν ορισμένα χαρακτηριστικά των προϊόντων για τα οποία γίνεται λόγος. Συνδυαζόμενο με αυτά τα τελευταία, το σημείο αυτό μπορεί πράγματι να γίνει αντιληπτό από το οικείο κοινό ως η ένδειξη ότι πρόκειται για προϊόντα λαμβανόμενα από χοίρους και ευρωπαϊκής προελεύσεως. Το συμπέρασμα αυτό δεν αναιρείται από το γεγονός ότι, όπως ισχυρίζεται η προσφεύγουσα, τα στοιχεία «euro» ή «pig» μπορούν να έχουν άλλες σημασίες.
35 Εξάλλου, ο νεολογισμός «europig» δεν εμφανίζει ασυνήθη αλλά συνήθη δομή σε σχέση με τους λεξικολογικούς κανόνες της αγγλικής γλώσσας. Επομένως, το αιτηθέν σήμα δεν δημιουργεί, για το ενδιαφερόμενο κοινό, εντύπωση η οποία απέχει επαρκώς από αυτήν που προκαλεί η απλή παράθεση λεκτικών στοιχείων τα οποία τις συνθέτουν, ικανή να μεταβάλει την έννοια ή το περιεχόμενό του.
36 Επομένως, εξεταζόμενο στο σύνολό του, το σημείο EUROPIG έχει επαρκώς άμεση και συγκεκριμένη σχέση με τα προϊόντα στα οποία αναφέρεται η αίτηση καταχωρίσεως.
37 Κανένα από τα επιχειρήματα που προέβαλε η προσφεύγουσα δεν είναι ικανό να θέσει υπό αμφισβήτηση το συμπέρασμα αυτό.
38 Πρέπει, πρώτον, να καταρριφθεί το επιχείρημα που αντλείται από το ότι το χοιρινό κρέας προσδιορίζεται, στα αγγλικά, με τη λέξη «pork» και όχι με τον όρο «pig», εφόσον το ζώο από το οποίο προέρχεται το χοιρινό κρέας προσδιορίζεται με την τελευταία αυτή λέξη και το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94 χαρακτηρίζει ως περιγραφικές τις ενδείξεις σχετικά με τα χαρακτηριστικά του προϊόντος, όπως η πρώτη ύλη από την οποία αυτό προέρχεται.
39 Δεύτερον, δεν ασκεί επιρροή το επιχείρημα ότι ο όρος «euro» δεν μπορεί να νοηθεί ως ένδειξη γεωγραφικής προελεύσεως των προϊόντων, λόγω του ότι στις συσκευασίες τίθεται η ένδειξη «γαλλικό κρέας». Προβάλλοντας το επιχείρημα αυτό, η προσφεύγουσα παραπέμπει στις προϋποθέσεις υπό τις οποίες σχεδιάζει να διαθέσει στο εμπόριο τα προϊόντα της. Όμως, ο περιγραφικός χαρακτήρας ενός σημείου πρέπει να εκτιμάται ατομικώς σε σχέση με καθεμιά από τις κατηγορίες προϊόντων και/ή υπηρεσιών που αναφέρονται στην αίτηση καταχωρίσεως. Κατά συνέπεια, δεν ασκεί επιρροή στην εκτίμηση του περιγραφικού χαρακτήρα ενός σημείου, σε σχέση με συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων και/ή υπηρεσιών, το ζήτημα αν ο αιτών την καταχώριση του επιμάχου σήματος έχει κατά νου ή εφαρμόζει κάποια εμπορικής φύσεως ιδέα [βλ., υπό το πνεύμα αυτό, αποφάσεις του Πρωτοδικείου της 20ής Μαρτίου 2002, T‑355/00, DaimlerChrysler κατά ΓΕΕΑ (TELE AID), Συλλογή 2002, σ. II‑1939, σκέψη 42· T‑356/00, DaimlerChrysler κατά ΓΕΕΑ (CARCARD), Συλλογή 2002, σ. II‑1963, σκέψη 46, και T‑358/00, DaimlerChrysler κατά ΓΕΕΑ (TRUCKCARD), Συλλογή 2002, σ. II‑1993, σκέψη 47].
40 Τρίτον, όσον αφορά το επιχείρημα της προσφεύγουσας ότι το ΓΕΕΑ δέχθηκε να καταχωρίσει, αφενός, αρκετά σήματα περιλαμβάνοντα το λεκτικό στοιχείο «euro», και, αφετέρου, το εικονιστικό σήμα Europig, αρκεί η υπόμνηση ότι, κατά πάγια νομολογία, οι αποφάσεις που καλούνται να λάβουν τα τμήματα προσφυγών δυνάμει του κανονισμού 40/94, όσον αφορά την καταχώριση σημείου ως κοινοτικού σήματος, εμπίπτουν στη σφαίρα της ασκήσεως δέσμιας αρμοδιότητας και όχι της διακριτικής ευχέρειας. Επομένως, η νομιμότητα των αποφάσεων των τμημάτων προσφυγών πρέπει να εκτιμάται αποκλειστικά με βάση τον κανονισμό αυτό, όπως ερμηνεύεται από τον κοινοτικό δικαστή, και όχι με βάση προγενέστερη πρακτική σε επίπεδο αποφάσεων που λαμβάνουν τα τμήματα προσφυγών [απόφαση του Δικαστηρίου της 15ης Σεπτεμβρίου 2005, C‑37/03 P, BioID κατά ΓΕΕΑ, Συλλογή 2005, σ. I‑7975, σκέψη 47, και απόφαση του Πρωτοδικείου της 9ης Οκτωβρίου 2002, T‑36/01, Glaverbel κατά ΓΕΕΑ (Επιφάνεια επίπεδης υάλου), Συλλογή 2002, σ. II‑3887, σκέψη 35].
41 Σε κάθε περίπτωση, προκύπτει ότι οι καταχωρίσεις που παραθέτει η προσφεύγουσα αφορούν εικονιστικά σήματα, γεγονός που μπορεί να μεταβάλει την εκτίμηση του καταχωρίσημου χαρακτήρα ενός σημείου. Συγκεκριμένα, η ύπαρξη ενός πρόσθετου εικονιστικού στοιχείου μπορεί να μεταβάλει την αντίληψη του σήματος λαμβανομένου στο σύνολό του.
42 Τέλος, όσον αφορά το επιχείρημα που αντλείται από την καταχώριση, αφενός, του σήματος EUROPIG στο Ηνωμένο Βασίλειο και, αφετέρου, του σήματος EUROVEAU στη Γαλλία, αρκεί η υπόμνηση ότι το καθεστώς των σημάτων αποτελεί αυτόνομο σύστημα, αποτελούμενο από σύνολο σκοπών και κανόνων που προσιδιάζουν σ’ αυτό, δεδομένου ότι η εφαρμογή του είναι ανεξάρτητη από κάθε εθνικό σύστημα [απόφαση του Πρωτοδικείου της 5ης Δεκεμβρίου 2000, T‑32/00, Messe München κατά ΓΕΕΑ (electronica), Συλλογή 2000, σ. II‑3829, σκέψη 47]. Ως εκ τούτου, η δυνατότητα καταχωρίσεως ενός σημείου ως κοινοτικού σήματος πρέπει να εκτιμάται μόνο βάσει της σχετικής κοινοτικής κανονιστικής ρυθμίσεως. Το ΓΕΕΑ και, εφόσον παραστεί ανάγκη, ο κοινοτικός δικαστής δεν δεσμεύονται από απόφαση εκδοθείσα σε κράτος μέλος ή τρίτη χώρα η οποία αναγνωρίζει τη δυνατότητα του ιδίου σημείου να καταχωριστεί ως εθνικό σήμα. Τούτο ισχύει ακόμη και αν η απόφαση αυτή ελήφθη κατ’ εφαρμογήν εθνικής νομοθεσίας εναρμονισμένης με την πρώτη οδηγία 89/104/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 21ης Δεκεμβρίου 1988, για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών περί σημάτων (ΕΕ 1989, L 40, σ. 1), ή ακόμη εντός χώρας ανήκουσας στη γλωσσική ζώνη από την οποία προέρχεται το επίμαχο λεκτικό σημείο [βλ., υπό το πνεύμα αυτό, απόφαση του Πρωτοδικείου της 16ης Μαρτίου 2006, T‑322/03, Telefon & Buch κατά ΓΕΕΑ – Herold Business Data (WEISSE SEITEN), Συλλογή 2006, σ. II‑835, σκέψη 30, και την εκεί παρατιθέμενη νομολογία].
43 Από το σύνολο των προεκτεθέντων προκύπτει ότι ο πρώτος λόγος που αντλείται από παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94 πρέπει να απορριφθεί.
Επί του δεύτερου λόγου, που αντλείται από παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, του κανονισμού 40/94
44 Κατά την προσφεύγουσα, το αιτηθέν σήμα έχει διακριτικό χαρακτήρα κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, του κανονισμού 40/94. Συγκεκριμένα, όχι μόνον η επωνυμία «europig» δεν είναι συνήθης στον τομέα των αλλαντικών, αλλά κανένας ανταγωνιστής της προσφεύγουσας δεν χρησιμοποιεί την επωνυμία αυτή για να προσδιορίσει προϊόντα που είναι πανομοιότυπα ή παρόμοια με εκείνα που προσδιορίζει το αιτηθέν σήμα.
45 Συναφώς, το Πρωτοδικείο υπενθυμίζει ότι, όπως σαφώς προκύπτει από το άρθρο 7, παράγραφος 1, του κανονισμού 40/94, αρκεί να ισχύει ένας από τους απαριθμούμενους στη διάταξη αυτή απόλυτους λόγους απαραδέκτου προκειμένου το επίδικο σημείο να μην μπορεί να καταχωρισθεί ως κοινοτικό σήμα (απόφαση του Δικαστηρίου της 19ης Σεπτεμβρίου 2002, C‑104/00 P, DKV κατά ΓΕΕΑ, Συλλογή 2002, σ. I‑7561, σκέψη 29).
46 Επομένως, παρέλκει εν προκειμένω η εξέταση του παρόντος λόγου, αφού ο πρώτος λόγος έχει απορριφθεί.
47 Εξάλλου, κατά πάγια νομολογία, ένα λεκτικό σήμα που είναι περιγραφικό των χαρακτηριστικών των προϊόντων ή των υπηρεσιών, κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94, στερείται, ως εκ τούτου, οπωσδήποτε διακριτικού χαρακτήρα όσον αφορά τα ίδια αυτά προϊόντα ή υπηρεσίες, και κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, του ίδιου κανονισμού [βλ. απόφαση του Πρωτοδικείου της 12ης Ιανουαρίου 2005, T‑367/02 έως T‑369/02, Wieland-Werke κατά ΓΕΕΑ (SnTEM, SnPUR, SnMIX), Συλλογή 2005, σ. II‑47, σκέψη 46, και την εκεί παρατιθέμενη νομολογία].
48 Υπό τις συνθήκες αυτές, ούτε ο δεύτερος λόγος, που αντλείται από παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, του κανονισμού 40/94, μπορεί, σε κάθε περίπτωση, να γίνει δεκτός.
Επί του τρίτου λόγου, που αντλείται από παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 3, του κανονισμού 40/94
Επιχειρήματα των διαδίκων
49 Η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι, αντίθετα προς ό,τι αποφάσισε το τμήμα προσφυγών του Γραφείου, το αιτηθέν σήμα απέκτησε διακριτικό χαρακτήρα λόγω της χρήσεως που του έχει γίνει, σύμφωνα με το άρθρο 7, παράγραφος 3, του κανονισμού 40/94.
50 Η χρήση αυτή επιβεβαιώνεται από τα έγγραφα που προσκόμισε η προσφεύγουσα κατά τη διαδικασία ενώπιον του ΓΕΕΑ. Το γεγονός ότι το σήμα που μνημονεύεται στα έγγραφα αυτά είναι εικονιστικού χαρακτήρα, αντίθετα προς το αιτηθέν σήμα, δεν μπορεί να είναι καθοριστικό, εφόσον η επωνυμία «europig» χρησιμοποιείται προφορικά στο εμπόριο, πράγμα που οδήγησε στο να αποκτήσει αυτόνομο διακριτικό χαρακτήρα σε σχέση με τη γραφική απεικόνισή του.
51 Το ΓΕΕΑ προβάλλει ότι ένα σήμα δεν μπορεί να καταχωρισθεί κατ’ εφαρμογήν της διατάξεως αυτής παρά μόνον υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Συγκεκριμένα, η κτήση από ένα σήμα διακριτικού χαρακτήρα λόγω χρήσεως επιβάλλει όπως σημαντικό τμήμα του κοινού μπορεί να προσδιορίσει, χάρη στο σήμα αυτό, τα προϊόντα που προέρχονται από συγκεκριμένη επιχείρηση. Ο διακριτικός αυτός χαρακτήρας πρέπει εξάλλου να αποδεικνύεται σε σημαντικό τμήμα της Κοινότητας όπου το εν λόγω σήμα εστερείτο διακριτικού χαρακτήρα βάσει του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχεία β΄ έως δ΄, του κανονισμού 40/94.
52 Όμως, από τα έγγραφα που προσκόμισε η προσφεύγουσα δεν κατέστη δυνατή η απόδειξη ότι το αιτηθέν σήμα απέκτησε διακριτικό χαρακτήρα λόγω χρήσεως. Τα έγγραφα αυτά, πρώτον, δεν φέρουν ημερομηνία ή είναι μεταγενέστερα της αιτήσεως καταχωρίσεως, δεύτερον, αφορούσαν πωλήσεις προϊόντων σε γεωγραφικές περιοχές όπου η αγγλική δεν είναι επίσημη γλώσσα και, τρίτον, αναφέρονταν αποκλειστικά σε εικονιστικό σημείο διαφορετικό από το αιτηθέν σήμα ή την εταιρική επωνυμία. Σε κάθε περίπτωση, τα έγγραφα αυτά, από τα οποία δεν καθίσταται δυνατός ο προσδιορισμός του τμήματος της αγοράς των προϊόντων τα οποία πωλούνται με το σήμα αυτό, δεν αποδεικνύουν ότι το αγγλόφωνο κοινό θα αντιλαμβανόταν το σημείο αυτό ως ένδειξη καταγωγής.
Εκτίμηση του Πρωτοδικείου
53 Δυνάμει του άρθρου 7, παράγραφος 3, του κανονισμού 40/94, οι απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου της καταχωρίσεως που αναφέρει το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχεία β΄, γ΄ και δ΄, του εν λόγω κανονισμού δεν εμποδίζουν την καταχώριση ενός σήματος αν αυτό έχει αποκτήσει, για τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες για τις οποίες ζητείται η καταχώριση, διακριτικό χαρακτήρα λόγω της χρήσεως που του έχει γίνει.
54 Από τη διάταξη αυτή συνάγεται ότι σημεία ή σήματα μπορούν να αποκτήσουν διακριτικό χαρακτήρα λόγω της χρήσεως παρά την έλλειψη εγγενούς διακριτικού χαρακτήρα.
55 Από τη σχετική με την ερμηνεία του άρθρου 3, παράγραφος 3, της οδηγίας 89/104 νομολογία, του οποίου το κανονιστικό περιεχόμενο είναι κατ’ ουσίαν πανομοιότυπο με αυτό του άρθρου 7, παράγραφος 3, του κανονισμού 40/94, προκύπτει ότι η κτήση διακριτικού χαρακτήρα λόγω της χρήσεως του σήματος απαιτεί τουλάχιστον σημαντικό τμήμα του ενδιαφερόμενου κοινού να προσδιορίζει, χάρη στο σήμα, τα οικεία προϊόντα ή τις υπηρεσίες ως προερχόμενα από συγκεκριμένη επιχείρηση. Ωστόσο, οι περιστάσεις υπό τις οποίες μπορεί να θεωρηθεί ότι πληρούται η προϋπόθεση που συνδέεται με την κτήση διακριτικού χαρακτήρα λόγω της χρήσεως δεν μπορούν να καθορισθούν μόνο βάσει γενικών και αφηρημένων στοιχείων, όπως είναι ορισμένα ποσοστά [βλ., υπό το πνεύμα αυτό, αποφάσεις του Δικαστηρίου Windsurfing Chiemsee, προπαρατεθείσα, σκέψη 52, και της 18ης Ιουνίου 2002, C‑299/99, Philips, Συλλογή 2002, σ. I‑5475, σκέψεις 61 και 62· βλ., επίσης, όσον αφορά τον κανονισμό 40/94, απόφαση του Πρωτοδικείου της 29ης Απριλίου 2004, T‑399/02, Eurocermex κατά ΓΕΕΑ (Μορφή μιας φιάλης μπύρας), Συλλογή 2004, σ. II‑1391, σκέψη 42].
56 Κατά πάγια νομολογία, για την αξιολόγηση της κτήσεως διακριτικού χαρακτήρα λόγω της χρήσεως, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη παράγοντες όπως είναι, μεταξύ άλλων, το μερίδιο της αγοράς που αναλογεί στο σήμα, η ένταση, η γεωγραφική έκταση και η διάρκεια της χρήσεως του σήματος αυτού και το μέγεθος των επενδύσεων στις οποίες έχει προβεί η επιχείρηση για την προώθησή του. Προσήκοντα συναφώς αποδεικτικά στοιχεία αποτελούν, μεταξύ άλλων, οι δηλώσεις εμπορικών και βιομηχανικών επιμελητηρίων ή άλλων επαγγελματικών ενώσεων (απόφαση Μορφή μιας φιάλης μπύρας, προπαρατεθείσα, σκέψη 44· βλ. επίσης, υπό το πνεύμα αυτό και κατ’ αναλογία, αποφάσεις Windsurfing Chiemsee, προπαρατεθείσα, σκέψη 51, και Philips, προπαρατεθείσα, σκέψη 60).
57 Λαμβάνοντας υπόψη τους παράγοντες αυτούς, πρέπει να εξετασθεί αν, εν προκειμένω, το τμήμα προσφυγών του Γραφείου παρέβη το άρθρο 7, παράγραφος 3, του κανονισμού 40/94 κρίνοντας ότι το αιτηθέν σήμα δεν μπορούσε να καταχωρισθεί κατ’ εφαρμογήν της διατάξεως αυτής.
58 Συναφώς, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι το σύνολο των εγγράφων που υπέβαλε η προσφεύγουσα, τα οποία συνίστανται κατά τα ουσιώδη από τιμολόγια και εμπορικά διαφημιστικά, είτε στερούνται ημερομηνίας είτε είναι μεταγενέστερα της ημερομηνίας της αιτήσεως καταχωρίσεως του σήματος EUROPIG, δηλαδή της 4ης Μαΐου 2004. Εξάλλου, από τα έγγραφα αυτά, τα οποία αφορούν πωλήσεις πραγματοποιηθείσες σε μη αγγλόφωνες περιοχές, δεν μπορεί να συναχθεί ότι τουλάχιστον σημαντικό τμήμα του ενδιαφερόμενου κοινού προσδιορίζει, χάρη στο αιτηθέν σήμα, τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που αυτό αφορά, ότι δηλαδή προέρχονται από συγκεκριμένη επιχείρηση.
59 Επομένως, συννόμως το τμήμα προσφυγών του Γραφείου κατέληξε στο ότι τα έγγραφα που προσκόμισε η προσφεύγουσα ήσαν ανεπαρκή για να αποδείξουν ότι το αιτηθέν σήμα απέκτησε διακριτικό χαρακτήρα.
60 Επομένως, ο λόγος που αντλείται από παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 3, του κανονισμού 40/94 πρέπει επίσης να απορριφθεί.
61 Κατά συνέπεια, πρέπει η προσφυγή να απορριφθεί στο σύνολό της.
Επί των δικαστικών εξόδων
62 Κατά το άρθρο 87, παράγραφος 2, του Κανονισμού Διαδικασίας, ο ηττηθείς διάδικος καταδικάζεται στα δικαστικά έξοδα εφόσον υπάρχει σχετικό αίτημα του νικήσαντος διαδίκου. Δεδομένου ότι η προσφεύγουσα ηττήθηκε πρέπει να καταδικαστεί στα έξοδα του ΓΕΕΑ, σύμφωνα με το αίτημα του τελευταίου.
Για τους λόγους αυτούς,
ΤΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ (τέταρτο τμήμα)
αποφασίζει:
1) Απορρίπτει την προσφυγή.
2) Καταδικάζει την προσφεύγουσα στα δικαστικά έξοδα.
Δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στο Λουξεμβούργο στις 14 Ιουνίου 2007.