WYROK SĄDU (czwarta izba w składzie powiększonym)

z dnia 5 lipca 2023 r.(*)

Służba publiczna – Personel tymczasowy – Zatrudnienie – Umowa o pracę – Artykuł 2 lit. b) WZIP – Odrzucenie kandydatury – Awans – Zmiana zaszeregowania – Nowa umowa – Wygaśnięcie umowy – Artykuł 8 akapit drugi i art. 10 ust. 3 WZIP – Naruszenie prawa – Równość traktowania – Skarga o stwierdzenie nieważności – Dopuszczalność

W sprawie T‑223/21

SE, którego reprezentowała L. Levi, adwokat,

strona skarżąca,

przeciwko

Komisji Europejskiej, którą reprezentowali T. Bohr, L. Vernier i I. Melo Sampaio, w charakterze pełnomocników,

strona pozwana,

SĄD (czwarta izba w składzie powiększonym),

w składzie: R. da Silva Passos, prezes, S. Gervasoni, N. Półtorak (sprawozdawczyni), I. Reine i T. Pynnä, sędziowie,

sekretarz: P. Cullen, administrator,

uwzględniając pisemny etap postępowania,

po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 19 stycznia 2023 r.,

wydaje następujący

Wyrok

1        W skardze wniesionej na podstawie art. 270 TFUE skarżący, SE, żąda, po pierwsze, stwierdzenia nieważności decyzji Komisji Europejskiej z dnia 4 sierpnia 2020 r. odrzucającej jego kandydaturę na wolne stanowisko, ogłoszone pod sygnaturą COM/2020/1474 (zwanej dalej „decyzją o odrzuceniu kandydatury”), oraz odpowiedzi z dnia 28 października 2020 r. na jego wniosek złożony na podstawie art. 90 ust. 1 Regulaminu pracowniczego urzędników Unii Europejskiej (zwanego dalej „regulaminem pracowniczym”) w sprawie kwalifikowania się przez niego do ubiegania się o awans, zmianę zaszeregowania i zatrudnienie na innym stanowisku, a po drugie, naprawienia szkody, jaką miał ponieść w wyniku tych decyzji.

 Okoliczności powstania sporu

2        W dniu 16 maja 2018 r. skarżący podjął służbę w Komisji jako członek personelu tymczasowego w grupie zaszeregowania AST 3 na podstawie art. 2 lit. b) Warunków zatrudnienia innych pracowników Unii Europejskiej (zwanych dalej „WZIP”) na okres trzech lat (dalej „początkowa umowa”). W dniu 18 stycznia 2021 r. początkową umowę przedłużono w drodze aneksu o dwa lata, do dnia 15 maja 2023 r.

3        Od dnia zatrudnienia do dnia 30 czerwca 2018 r. skarżący był przydzielony do wydziału [poufne](1) w charakterze „[poufne]”. W dniu 1 lipca 2018 r. w związku z reorganizacją Dyrekcji Generalnej (DG) [poufne] został przeniesiony w ramach tego samego wydziału na stanowisko „[poufne]”.

4        W dniu 1 kwietnia 2020 r. w wydziale skarżącego zwolniło się stałe stanowisko w grupie funkcyjnej administratorów (AD). Skarżący zgłosił swoją kandydaturę na to stanowisko, na które nabór odbywał się na podstawie ogłoszenia o wolnym stanowisku COM/2020/816.

5        W dniu 15 maja 2020 r. kierownik wydziału skarżącego poinformował go, że DG ds. Zasobów Ludzkich i Bezpieczeństwa wyraziła sprzeciw wobec jego kandydatury ze względu na to, że na mocy art. 8 akapit drugi WZIP członek personelu tymczasowego taki jak on, zatrudniony na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, może zawrzeć tylko jedną umowę tego typu w trakcie swojej kariery zawodowej.

6        W dniu 29 czerwca 2020 r. skarżący złożył wniosek na podstawie art. 90 ust. 1 regulaminu pracowniczego (zwany dalej „wnioskiem z dnia 29 czerwca 2020 r.”) o przekazanie mu ostatecznego stanowiska administracji w szczególności w kwestii tego, czy kwalifikuje się on do uzyskania awansu, zmiany zaszeregowania lub zatrudnienia na stanowisku o wyższej grupie zaszeregowania oraz czy może zgłosić swoją kandydaturę i zostać zatrudniony na innych stanowiskach zajmowanych przez członków personelu tymczasowego w Komisji.

7        W dniu 10 lipca 2020 r. skarżący zgłosił swoją kandydaturę na inne stałe stanowisko w grupie funkcyjnej AD, które zwolniło się w jego wydziale i było przedmiotem ogłoszenia o wolnym stanowisku COM/2020/1474 (zwane dalej „spornym stanowiskiem”).

8        W dniu 24 lipca 2020 r. kierownik wydziału skarżącego sporządził notę zawierającą propozycję zatrudnienia skarżącego na spornym stanowisku ze względu na to, iż żaden odpowiedni kandydat, zarówno wewnętrzny, jak i zewnętrzny, nie zgłosił swojej kandydatury.

9        W dniu 29 lipca 2020 r. kierownik wydziału skarżącego poinformował go ustnie, że DG ds. Zasobów Ludzkich i Bezpieczeństwa zgłasza zastrzeżenia wobec jego kandydatury na sporne stanowisko ze względu na jego status członka personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP.

10      W dniu 4 sierpnia 2020 r., ze względu na błąd w kodowaniu nazwiska skarżącego, powiadomienie o odrzuceniu jego kandydatury na sporne stanowisko wysłano za pośrednictwem informatycznego systemu zarządzania personelem Komisji zwanego „SysPer 2” na błędny adres poczty elektronicznej. Kopię tej decyzji przekazano skarżącemu pocztą elektroniczną w dniu 4 marca 2021 r.

11      W dniu 10 września 2020 r., po zwróceniu się przez skarżącego o informacje na temat stanu rozpatrywania jego kandydatury, zastępczyni kierownika wydziału DG ds. Zasobów Ludzkich i Bezpieczeństwa poinformowała go zwrotną wiadomością elektroniczną, że „członek personelu tymczasowego Komisji nie może uzyskać drugiej umowy w charakterze członka personelu tymczasowego Komisji w trakcie swojej kariery zawodowej”, i poprosiła go o oczekiwanie na decyzję organu upoważnionego do zawierania umów o pracę (zwanego dalej „OUZU”) w odniesieniu do wniosku z dnia 29 czerwca 2020 r.

12      W dniu 15 września 2020 r. skarżący dowiedział się, że inna osoba objęła sporne stanowisko.

13      W dniu 16 września 2020 r. na podstawie art. 90 ust. 2 regulaminu pracowniczego skarżący złożył zażalenie w celu zakwestionowania decyzji o odrzuceniu kandydatury (zwane dalej „zażaleniem R/440/20”).

14      W dniu 28 października 2020 r. skarżący otrzymał od administracji odpowiedź na wniosek z dnia 29 czerwca 2020 r. (zwaną dalej „odpowiedzią z dnia 28 października 2020 r.”).

15      W dniu 2 listopada 2020 r. na podstawie art. 90 ust. 2 regulaminu pracowniczego skarżący złożył zażalenie na odpowiedź z dnia 28 października 2020 r. (zwane dalej „zażaleniem R/507/20”).

16      W dniu 3 listopada 2020 r. skarżący przedstawił dodatkowe uwagi i zarzuty w ramach zażalenia R/440/20.

17      Decyzją z dnia 18 stycznia 2021 r. (zwaną dalej „decyzją oddalającą zażalenie R/440/20”) administracja oddaliła zażalenie R/440/20.

18      W dniu 19 stycznia 2021 r., po zapoznaniu się z decyzją oddalającą zażalenie R/440/20, skarżący zwrócił się do służby mediacyjnej Komisji o podjęcie interwencji w kontekście zażalenia R/507/20 i upewnienie się, że Komisja prawidłowo bada zasadnicze kwestie, które zostały podniesione.

19      W dniu 3 marca 2021 r. Komisja wydała decyzję o niedopuszczalności zażalenia R/507/20, w której rozpatrzyła jednak tytułem ewentualnym niektóre argumenty skarżącego (zwaną dalej „decyzją odrzucającą zażalenie R/507/20”).

 Żądania stron

20      Skarżący wnosi do Sądu o:

–        stwierdzenie nieważności decyzji o odrzuceniu kandydatury;

–        stwierdzenie nieważności odpowiedzi z dnia 28 października 2020 r.;

–        stwierdzenie nieważności, w razie potrzeby, decyzji oddalającej zażalenie R/440/20 i decyzji odrzucającej zażalenie R/507/20;

–        nakazanie Komisji naprawienia szkody majątkowej poniesionej przez niego wskutek utraty szansy otrzymania powołania na sporne stanowisko lub zatrudnienia na nim od dnia 1 września 2020 r.;

–        nakazanie Komisji naprawienia szkody majątkowej, oszacowanej na 24 245 EUR, poniesionej przez niego wskutek utraty szansy uzyskania awansu od dnia 16 maja 2020 r.;

–        nakazanie Komisji naprawienia szkody majątkowej poniesionej przez niego wskutek utraty szansy uzyskania statusu urzędnika powołanego na czas nieokreślony w następstwie udziału w konkursach wewnętrznych zastrzeżonych dla personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP szczebla AD;

–        obciążenie Komisji kosztami postępowania.

21      Komisja wnosi do Sądu o:

–        odrzucenie skargi jako oczywiście niedopuszczalnej;

–        w każdym przypadku – oddalenie skargi jako bezzasadnej;

–        obciążenie skarżącego kosztami postępowania.

 Co do prawa

 Przedmiot sporu

22      Skarżący wnosi do Sądu, oprócz żądania stwierdzenia nieważności decyzji o odrzuceniu kandydatury i odpowiedzi z dnia 28 października 2020 r., o stwierdzenie nieważności, w razie potrzeby, decyzji oddalającej zażalenie R/440/20 i decyzji odrzucającej zażalenie R/507/20.

23      W tym względzie należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem żądanie stwierdzenia nieważności formalnie skierowane przeciwko decyzji oddalającej zażalenie skutkuje, w przypadku gdy decyzja jest pozbawiona autonomicznej treści, poddaniem pod rozstrzygnięcie Sądu aktu, na który zażalenie zostało złożone (zob. wyrok z dnia 5 czerwca 2019 r., Bernaldo de Quirós/Komisja, T‑273/18, niepublikowany, EU:T:2019:371, pkt 20 i przytoczone tam orzecznictwo).

24      Każda wyraźna lub dorozumiana decyzja oddalająca zażalenie, jeśli nie jest obwarowana warunkiem, utrzymuje bowiem jedynie w mocy akt lub potwierdza zasadność powstrzymania się od działania, na które zostało wniesione zażalenie, i nie stanowi, rozpatrywana odrębnie, aktu podlegającego zaskarżeniu. Zatem żądania skierowane przeciwko takiej decyzji nieposiadającej treści samodzielnej w świetle pierwotnej decyzji należy uważać za skierowanie przeciwko pierwotnemu aktowi (wyrok z dnia 12 września 2019 r., XI/Komisja, T‑528/18, niepublikowany, EU:T:2019:594, pkt 20).

25      Jednakże decyzja oddalająca w wyraźny sposób zażalenie może, ze względu na swoją treść, nie stanowić decyzji potwierdzającej akt podważany przez stronę skarżącą. Jest tak w przypadku decyzji oddalającej zażalenie, w której ponownie zbadano sytuację strony skarżącej w świetle nowych okoliczności prawnych lub faktycznych, lub decyzji, która zmienia albo uzupełnia decyzję wydaną pierwotnie. W tych wypadkach oddalenie zażalenia stanowi akt podlegający kontroli sądu, który bierze go pod uwagę przy ocenie zgodności z prawem kwestionowanego aktu, a nawet uznaje za akt niekorzystny wstępujący w miejsce tego ostatniego (zob. podobnie wyrok z dnia 12 września 2019 r., XI/Komisja, T‑528/18, niepublikowany, EU:T:2019:594, pkt 21).

26      W pierwszej kolejności, co się tyczy żądania stwierdzenia nieważności decyzji o odrzuceniu kandydatury, należy zauważyć, że decyzja oddalająca zażalenie R/440/20 utrzymuje w mocy odmowę uznania przez Komisję, że skarżący jako kandydat kwalifikuje się do objęcia spornego stanowiska, podając jednocześnie powody tej odmowy. Należy zatem uznać, że rozpatrywana skarga skutkuje poddaniem pod rozstrzygnięcie Sądu żądania mającego na celu stwierdzenie nieważności decyzji o odrzuceniu kandydatury, której zgodność z prawem należy zbadać z uwzględnieniem uzasadnienia zawartego w decyzji oddalającej zażalenie R/440/20.

27      W drugiej kolejności, co się tyczy żądania stwierdzenia nieważności odpowiedzi z dnia 28 października 2020 r., należy zauważyć, że OUZU odrzucił jako niedopuszczalne zażalenie R/507/20, przy czym rozpatrzył jednak tytułem ewentualnym argumenty skarżącego skierowane przeciwko odpowiedzi z dnia 28 października 2020 r. Z tych względów należy uwzględnić wspomniane powody przy ocenie zgodności z prawem odpowiedzi z dnia 28 października 2020 r. w rozumieniu orzecznictwa przytoczonego w pkt 25 powyżej.

 W przedmiocie żądania stwierdzenia nieważności decyzji o odrzuceniu kandydatury

 W przedmiocie dopuszczalności

28      Należy przypomnieć, że Komisja podniosła zarzut niedopuszczalności rozpatrywanego żądania na podstawie art. 130 § 1 regulaminu postępowania przed Sądem, twierdząc w istocie, że skarżący nie ma interesu prawnego we wniesieniu skargi o stwierdzenie nieważności decyzji o odrzuceniu kandydatury.

29      Należy jednak uściślić, że podczas rozprawy Komisja wskazała, iż wycofuje swoje żądania dotyczące niedopuszczalności żądania stwierdzenia nieważności decyzji o odrzuceniu kandydatury, co zostało odnotowane w protokole z rozprawy.

 Co do istoty

30      Na poparcie żądania stwierdzenia nieważności decyzji o odrzuceniu kandydatury skarżący podnosi cztery zarzuty, z których pierwszy dotyczy braku powiadomienia o decyzji i braku uzasadnienia, drugi – nieprawidłowej wykładni art. 8 akapit drugi i art. 10 ust. 3 WZIP oraz naruszenia wspomnianych przepisów, trzeci – nieprzestrzegania utrwalonych praktyk administracyjnych, nierównego traktowania i dyskryminacji ze względu na wiek, a czwarty – braku przejrzystości, naruszenia prawa do bycia wysłuchanym i prawa do skutecznego środka prawnego.

–       W przedmiocie zarzutu pierwszego, dotyczącego braku powiadomienia o decyzji o odrzuceniu kandydatury i braku uzasadnienia

31      Skarżący twierdzi, że nigdy nie otrzymał formalnego powiadomienia o rezultacie zgłoszenia swojej kandydatury na sporne stanowisko, co stanowi naruszenie obowiązku przewidzianego w art. 25 akapit drugi regulaminu pracowniczego i zasady dobrej administracji ustanowionej w art. 41 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „kartą”). Według niego dopiero w dniu 15 września 2020 r. dowiedział się, że jego kandydatura została odrzucona, gdy inna osoba objęła sporne stanowisko w charakterze członka personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP. Nie można zatem uznać, że decyzja oddalająca zażalenie R/440/20 konwalidowała brak uzasadnienia decyzji o odrzuceniu kandydatury.

32      Komisja kwestionuje argumentację skarżącego.

33      Na wstępie należy stwierdzić, że skarżący twierdzi w istocie, iż uzasadnienie decyzji o odrzuceniu kandydatury nie zostało mu przekazane ze względu na błędne powiadomienie o wspomnianej decyzji. Zmierza on zatem do wykazania, że Komisja naruszyła obowiązek uzasadnienia.

34      Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem obowiązek uzasadnienia nałożony w art. 25 akapit drugi regulaminu pracowniczego, stanowiący jedynie powtórzenie ogólnego obowiązku określonego w art. 296 akapit drugi TFUE, ma na celu, po pierwsze, dostarczenie zainteresowanemu wystarczających informacji co do oceny zasadności niekorzystnego dla niego aktu i zapewnienie możliwości wniesienia skargi do Sądu, a po drugie, umożliwienie Sądowi sprawowania kontroli nad zgodnością aktu z prawem (zob. wyrok z dnia 16 października 2019 r., ZV/Komisja, T‑684/18, niepublikowany, EU:T:2019:748, pkt 72 i przytoczone tam orzecznictwo).

35      Wystarczający charakter uzasadnienia należy oceniać w zależności od konkretnych okoliczności danej sprawy, w szczególności treści aktu, charakteru podnoszonych motywów oraz interesu, jaki w uzyskaniu wyjaśnień może mieć adresat aktu (wyrok z dnia 9 lipca 2019 r., VY/Komisja, T‑253/18, niepublikowany, EU:T:2019:488, pkt 49). W szczególności decyzja jest wystarczająco uzasadniona, jeżeli została wydana w znanym zainteresowanemu urzędnikowi kontekście, który pozwala mu zrozumieć zakres podjętego w stosunku do niego środka (wyrok z dnia 29 września 2005 r., Napoli Buzzanca/Komisja, T‑218/02, EU:T:2005:343, pkt 64).

36      Należy przypomnieć, że OUZU nie ma obowiązku uzasadniania decyzji o nieprzyjęciu kandydatury. Ma on natomiast obowiązek uzasadnienia decyzji oddalającej zażalenie wniesione przez kandydata na podstawie art. 90 ust. 2 regulaminu pracowniczego, przy czym przyjmuje się, że uzasadnienie tej decyzji pokrywa się z uzasadnieniem decyzji, na którą wniesiono zażalenie (zob. wyrok z dnia 9 lipca 2019 r., VY/Komisja, T‑253/18, niepublikowany, EU:T:2019:488, pkt 47 i przytoczone tam orzecznictwo).

37      Skarżący twierdzi, że nigdy nie otrzymał za pośrednictwem SysPer 2 powiadomienia od wydziału 5 „Centrum Zarządzania Kontami” DG ds. Zasobów Ludzkich i Bezpieczeństwa, które wskazywałoby mu, że nie kwalifikuje się do objęcia spornego stanowiska. Ponadto, nawet gdyby założyć, że otrzymał on takie powiadomienie, jego treść jest niewystarczająca do tego, by został prawidłowo poinformowany.

38      W tym względzie należy zauważyć, że z akt sprawy wynika, iż Komisja przyznała, że popełniła błąd w kodowaniu SysPer 2 adresata powiadomienia o decyzji o odrzuceniu kandydatury. Chociaż wysłanie tego powiadomienia nastąpiło w dniu 4 sierpnia 2020 r., nie dotarło ono do skarżącego tego dnia, skoro zostało mu ono przekazane dopiero w dniu 4 marca 2021 r.

39      W tych okolicznościach należy rozstrzygnąć kwestię, czy w związku ze spóźnionym przekazaniem decyzji o odrzuceniu kandydatury skarżącemu umożliwiono jednak zrozumienie powodów, które uzasadniały uznanie przez Komisję, że jako kandydat nie kwalifikuje się do objęcia spornego stanowiska.

40      Po pierwsze, należy zauważyć, że kierownik wydziału skarżącego poinformował go ustnie w dniu 29 lipca 2020 r., że DG ds. Zasobów Ludzkich i Bezpieczeństwa lub OUZU zgłaszają zastrzeżenia co do powołania go na sporne stanowisko ze względu na jego status członka personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP.

41      Po drugie, w dniu 10 września 2020 r., po zwróceniu się o informacje na temat stanu rozpatrywania jego kandydatury, skarżący otrzymał od DG ds. Zasobów Ludzkich i Bezpieczeństwa krótkie zawiadomienie dotyczące jego kandydatury na sporne stanowisko (zwane dalej „wiadomością elektroniczną z dnia 10 września 2020 r.”). Wskazywało ono w szczególności skarżącemu, że „członek personelu tymczasowego Komisji nie może uzyskać drugiej umowy w charakterze członka personelu tymczasowego Komisji w trakcie swojej kariery zawodowej”.

42      Po trzecie, skarżący, jak przyznaje w skardze, powziął wiadomość, że jego kandydatura została odrzucona, w dniu 15 września 2020 r., gdy dowiedział się, że inna osoba objęła sporne stanowisko.

43      W świetle powyższego, w chwili gdy skarżący dowiedział się o istnieniu decyzji o odrzuceniu kandydatury, czyli najpóźniej w dniu 15 września 2020 r., kontekst, w jakim została wydana wspomniana decyzja, był mu znany w rozumieniu orzecznictwa przytoczonego w pkt 35 powyżej.

44      W tym względzie w szczególności wiadomość elektroniczna z dnia 10 września 2020 r. zawiera uzasadnienie, które jest wszakże precyzyjne i szczegółowe oraz wyjaśnia powód stojący na przeszkodzie kwalifikowaniu się przez skarżącego do objęcia spornego stanowiska, a mianowicie, że nie może on uzyskać drugiej umowy o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP w Komisji.

45      Okoliczność, że skarżący był w stanie zakwestionować w zażaleniu R/440/20 dokonaną przez Komisję wykładnię art. 8 akapit drugi WZIP, świadczy o tym, że zrozumiał on, iż powód odrzucenia jego kandydatury jest związany z jego statusem członka personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP.

46      Wreszcie, ponieważ zgodnie z orzecznictwem przytoczonym w pkt 36 powyżej decyzja o odrzuceniu kandydatury niekoniecznie musiała zostać uzasadniona, więc aby oddalić argumentację skarżącego dotyczącą braku uzasadnienia, wystarczy stwierdzić, że w dniu 18 stycznia 2021 r. Komisja wydała wyraźną decyzję oddalającą zażalenie R/440/20 i że w decyzji tej OUZU udzielił skarżącemu wskazówek wystarczających do oceny zasadności decyzji o odrzuceniu kandydatury i umożliwienia mu zakwestionowania jej zgodności z prawem. Podobnie uzasadnienie zawarte w decyzji oddalającej zażalenie R/440/20 umożliwia Sądowi przeprowadzenie kontroli zgodności decyzji o odrzuceniu kandydatury z prawem.

47      Co się tyczy twierdzenia skarżącego, zgodnie z którym autor wiadomości elektronicznej z dnia 10 września 2020 r. nie był uprawniony do wydania decyzji o odrzuceniu kandydatury, należy zauważyć, że wiadomość ta nie jest decyzją o odrzuceniu kandydatury, lecz potwierdza i wyjaśnia uzasadnienie decyzji o odrzuceniu kandydatury. Należy również wziąć pod uwagę znany skarżącemu kontekst, który umożliwił mu, jak stwierdzono w pkt 43 powyżej, zrozumienie zakresu podjętego wobec niego środka. W związku z tym należy stwierdzić, że argument ten nie ma znaczenia dla badania wystarczającego charakteru uzasadnienia.

48      W związku z tym należy oddalić zarzut pierwszy.

–       W przedmiocie zarzutu drugiego, dotyczącego nieprawidłowej wykładni art. 8 akapit drugi i art. 10 ust. 3 WZIP

49      Skarżący podnosi, że Komisja naruszyła art. 8 akapit drugi WZIP w zakresie, w jakim uznała, że nie może on zawrzeć, jako członek personelu tymczasowego zatrudniony na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, drugiej umowy o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP w Komisji.

50      W tym względzie skarżący utrzymuje w istocie, że wbrew temu, co twierdzi Komisja, z żadnego przepisu WZIP nie wynika, że członek personelu tymczasowego Komisji zatrudniony na podstawie art. 2 lit. b) WZIP nie może uzyskać drugiej umowy w tym samym charakterze w trakcie swojej kariery zawodowej. W szczególności z art. 8 akapit drugi WZIP nie wynika zdaniem skarżącego, by członek personelu tymczasowego zatrudniony na podstawie art. 2 lit. b) WZIP mógł na tej podstawie zawrzeć tylko jedną umowę o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego.

51      Skarżący dodaje, że przy założeniu, iż art. 8 akapit drugi WZIP ogranicza w taki czy inny sposób liczbę umów w okresie pierwotnego zatrudnienia, przepis ten nie ma zastosowania, ponieważ na podstawie art. 10 ust. 3 WZIP mógłby on nadal zostać powołany na nowe stanowisko, w tym o wyższej grupie zaszeregowania, w drodze aneksu do umowy, a zatem bez konieczności zawierania nowej umowy.

52      Komisja kwestionuje argumenty skarżącego.

53      Komisja twierdzi, że sporne stanowisko było stanowiskiem stałym, które w odniesieniu do członków personelu tymczasowego mogło być dostępne jedynie dla członków personelu tymczasowego zatrudnionych na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, z wyłączeniem innych kategorii członków personelu tymczasowego. Ponieważ skarżący był zaś już członkiem personelu tymczasowego zatrudnionym na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, zgodnie z art. 8 akapit drugi WZIP nie mógł on uzyskać innej umowy o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego zatrudnionego na tej samej podstawie w Komisji. Ponadto zatrudnienie skarżącego na tym stanowisku byłoby możliwe tylko wtedy, gdyby nie wymagało ono zawarcia nowej umowy.

54      Na wstępie należy zauważyć, że w chwili gdy skarżący zgłosił swoją kandydaturę na sporne stanowisko, wykonywał swoje obowiązki w ramach umowy o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP w grupie zaszeregowania AST 3 na początkowy okres trzech lat, przed jego przedłużeniem na okres dwóch lat, który miał się zakończyć w maju 2023 r. Zatem to w trakcie obowiązywania początkowej umowy skarżący zgłosił swoją kandydaturę na sporne stanowisko odpowiadające wolnemu stałemu stanowisku administratora w służbie, w której pracował w chwili zgłoszenia swojej kandydatury.

55      W decyzji o odrzuceniu kandydatury OUZU uznał, iż skarżący jako kandydat nie kwalifikuje się do objęcia spornego stanowiska, na tej podstawie, że jego zatrudnienie na tym stanowisku wymagałoby zawarcia nowej umowy o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, co zdaniem Komisji byłoby sprzeczne z art. 8 akapit drugi WZIP. Komisja opiera zatem swoją decyzję wyłącznie na przyjętej przez siebie wykładni art. 8 akapit drugi WZIP.

56      Taka wykładnia jest kwestionowana przez skarżącego, który twierdzi, że Komisja naruszyła prawo, uznając, iż art. 8 akapit drugi WZIP należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie temu, by członek personelu tymczasowego zatrudniony na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, którego początkowa umowa, podobnie jak w przypadku skarżącego, jeszcze obowiązywała, mógł uzyskać inną umowę o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP.

57      Należy przypomnieć, że z łącznej lektury art. 1a ust. 1 regulaminu pracowniczego oraz art. 2–5 WZIP wynika, że stałe stanowiska w instytucjach powinny być co do zasady obsadzane przez urzędników i jedynie wyjątkowo mogą je zajmować inni pracownicy (zob. wyrok z dnia 13 lipca 2022 r., TL/Komisja, T‑438/21, niepublikowany, EU:T:2022:455, pkt 33 i przytoczone tam orzecznictwo).

58      I tak, o ile art. 2 lit. b) WZIP wyraźnie stanowi, że członkowie personelu tymczasowego mogą być zatrudnieni na stałym stanowisku, o tyle jednak jednocześnie precyzuje, że zatrudnienie to może mieć jedynie charakter tymczasowy. Ponadto zgodnie z art. 8 akapit drugi WZIP, w brzmieniu mającym zastosowanie do niniejszego sporu, członków personelu tymczasowego, wobec których stosuje się art. 2 lit. b) lub d), nie zatrudnia się na dłużej niż cztery lata, przy czym pracownik może również zostać zatrudniony na krótszy okres, a ich umowa może być przedłużona tylko jeden raz, na maksymalny okres dwóch lat, jeśli możliwość przedłużenia została przewidziana w umowie początkowej i wzięto pod uwagę ramy czasowe właściwe dla kolejnej umowy. Z końcem tego okresu przestają być zatrudnieni jako personel tymczasowy w rozumieniu tych przepisów. Po wygaśnięciu umowy tacy pracownicy mogą być wyznaczeni na stałe stanowiska pracy w instytucjach tylko w przypadku, jeśli są mianowani na urzędników zgodnie z regulaminem pracowniczym.

59      Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem do celów dokonywania wykładni przepisu prawa Unii Europejskiej należy uwzględniać nie tylko jego brzmienie, ale także kontekst, w jaki się on wpisuje, oraz cele regulacji, której część stanowi. Geneza przepisu prawa Unii również może dostarczyć informacji istotnych dla jego wykładni (zob. wyrok z dnia 7 września 2022 r., LR/EBI, T‑529/20, EU:T:2022:523, pkt 19 i przytoczone tam orzecznictwo).

60      W pierwszej kolejności, co się tyczy literalnej wykładni art. 8 akapit drugi WZIP, przytoczonego w pkt 58 powyżej, należy na wstępie zauważyć, że przepis ten nie przewiduje żadnego wyraźnego ograniczenia liczby umów o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, które członek personelu tymczasowego mógłby zawrzeć w trakcie łącznego okresu świadczenia pracy w charakterze członka personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, a okres ten ustala on na sześć lat. Ponadto angielska wersja art. 8 akapit drugi WZIP odnosi się do wielu umów o pracę, a nie do pojedynczej umowy w odniesieniu do członka personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP. Wersja ta wyraźnie używa liczby mnogiej w wyrażeniach „[t]heir contrats may be renewed” i „[o]n the expiry of their contracts”.

61      Jednakże zdaniem Komisji z literalnej wykładni art. 8 akapit drugi WZIP, a w szczególności z użycia wyrażeń „[z] końcem tego okresu” i „[p]o wygaśnięciu umowy”, wynika, że prawodawca Unii zamierzał uniemożliwić członkowi personelu tymczasowego zatrudnionemu na podstawie art. 2 lit. b) WZIP zawarcie nowej umowy o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego na mocy art. 2 lit. b) WZIP po zakończeniu okresu obowiązywania jego umowy o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego zawartej na podstawie art. 2 lit. b) WZIP. Według Komisji oznacza to jednoznacznie, że członek personelu tymczasowego zatrudniony na podstawie art. 2 lit. b) WZIP nie może uzyskać innej umowy o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego na tej samej podstawie podczas pozostałej kariery zawodowej. W tym kontekście, w sytuacji gdy członek personelu tymczasowego zatrudniony na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, który nie został laureatem konkursu umożliwiającego powołanie na urzędnika zgodnie z regulaminem pracowniczym, kandyduje na stałe stanowisko, nieuchronnie nie kwalifikuje się zdaniem Komisji do objęcia tego stanowiska, chyba że można wykazać, iż przeniesienie na to stanowisko nie wymaga zawarcia nowej umowy o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP.

62      Zdaniem skarżącego wygaśnięcie umowy należy odróżnić od przedwczesnego zakończenia lub rozwiązania umowy. W tym względzie uważa on, że terminu „wygaśnięcie” umowy nie można interpretować w ten sposób, że obejmuje on wcześniejsze zakończenie lub rozwiązanie umowy, niezależnie od zastosowanej metody wykładni. Wykładnię tę potwierdza jego zdaniem brzmienie art. 47 lit. b) WZIP.

63      Po pierwsze, jeśli chodzi o wyrażenie „ten okres”, o którym mowa w art. 8 akapit drugi WZIP, należy zauważyć, że oznacza ono czas trwania umowy początkowej wskazany w art. 8 akapit drugi zdanie drugie WZIP, który nie może przekraczać czterech lat, a może zostać ewentualnie przedłużony na maksymalny okres dwóch lat.

64      W konsekwencji należy rozumieć, że człon zdania „z końcem tego okresu” oznacza zakończenie zatrudnienia członka personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, rozumiane albo – w przypadku nieprzedłużenia – jako upływ terminu umowy początkowej, albo – w przypadku przedłużenia – jako upływ terminu przyznanego przedłużenia.

65      W chwili zaś wydania decyzji o odrzuceniu kandydatury umowa skarżącego o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, która nie została jeszcze przedłużona, nadal obowiązywała, a zatem do skarżącego nie odnosiło się wyrażenie „z końcem tego okresu” w rozumieniu wspomnianego przepisu.

66      Po drugie, co się tyczy wyrażenia „po wygaśnięciu umowy”, o którym mowa w art. 8 akapit drugi WZIP, wobec braku w regulaminie pracowniczym definicji pojęcia „wygaśnięcia”, pojęcie to należy interpretować zgodnie z jego zwyczajowym znaczeniem w języku potocznym (zob. podobnie wyrok z dnia 7 września 2022 r., LR/EBI, T‑529/20, EU:T:2022:523, pkt 23 i przytoczone tam orzecznictwo).

67      Należy zaś zauważyć, że w zwyczajowym znaczeniu termin „wygaśnięcie” odnosi się do „końca terminu”, czyli w niniejszym przypadku do końca terminu, na jaki została zawarta umowa o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego.

68      W drugiej kolejności kontekstowa wykładnia art. 8 akapit drugi zdanie czwarte WZIP potwierdza literalną wykładnię tego przepisu.

69      Należy bowiem zauważyć w tym względzie, że art. 47 lit. b) ppkt (ii) WZIP stanowi, że „[j]eżeli umowę rozwiązuje instytucja, pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości 1/3 jego wynagrodzenia podstawowego za okres pomiędzy datą zakończenia pracy a datą wygaśnięcia umowy”. Wprowadza on zatem rozróżnienie między rozwiązaniem a wygaśnięciem umowy o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego.

70      Ponieważ zaś w ramach tego samego aktu identyczne wyrażenia należy interpretować w sposób jednolity (zob. podobnie i analogicznie wyrok z dnia 18 września 2019 r., Peters, C‑700/17, EU:C:2019:753, pkt 18), nie należy podważać wprowadzenia przez prawodawcę rozróżnienia między rozwiązaniem a wygaśnięciem umowy w przepisach regulaminu pracowniczego.

71      Zatem wbrew temu, co twierdzi Komisja, pojęcie „wygaśnięcia umowy”, o którym mowa w art. 8 akapit drugi zdanie czwarte WZIP, nie jest równoznaczne z pojęciem „rozwiązania umowy”.

72      W związku z tym, w razie gdyby – jak twierdzi Komisja – zatrudnienie skarżącego na spornym stanowisku wiązało się nieuchronnie z rozwiązaniem jego umowy o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego zawartej na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, art. 8 akapit drugi zdanie czwarte WZIP nie miałby zastosowania do sytuacji skarżącego.

73      W świetle powyższego należy stwierdzić, że z brzmienia art. 8 akapit drugi WZIP nie wynika, by członek personelu tymczasowego zatrudniony na podstawie art. 2 lit. b) WZIP nie mógł zawrzeć nowej umowy o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP w okresie obowiązywania jego początkowej umowy.

74      W trzeciej kolejności celowościowa wykładnia art. 8 akapit drugi WZIP potwierdza literalną i kontekstową wykładnię tego przepisu.

75      Zgodnie z orzecznictwem przytoczonym w pkt 59 powyżej art. 8 akapit drugi WZIP należy interpretować w świetle w szczególności jego celów oraz celów ogólniej leżących u podstaw WZIP (zob. podobnie wyrok z dnia 5 lutego 2014 r., Drakeford/EMA, F‑29/13, EU:F:2014:10, pkt 45).

76      Po pierwsze, należy przypomnieć, że zgodnie z orzecznictwem przytoczonym w pkt 57 powyżej stałe stanowiska w instytucjach powinny być co do zasady obsadzane przez urzędników i jedynie wyjątkowo mogą je zajmować inni pracownicy, tacy jak członkowie personelu tymczasowego zatrudnieni na podstawie art. 2 lit. b) WZIP.

77      Zgodnie z tą logiką art. 3 ust. 1 decyzji Komisji C(2013) 9049 z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie zasad dotyczących rekrutacji i zatrudniania personelu tymczasowego stanowi w szczególności, że „[p]onieważ stałe stanowiska są przeznaczone do obejmowania przez urzędników, łączna liczba członków personelu tymczasowego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP nie może przekraczać 3 % całkowitej liczby stałych stanowisk dozwolonych do obsadzenia w Komisji” [tłumaczenie nieoficjalne, podobnie jak cytat z tej decyzji poniżej]. Ponadto art. 3 ust. 2 wspomnianej decyzji stanowi, że „[z]atwierdzenie skorzystania z takiego typu zatrudnienia może nastąpić jedynie po bezskutecznym ogłoszeniu wolnego stanowiska zgodnie z art. 4 i 29 regulaminu pracowniczego”.

78      Wynika z tego, że głównym celem art. 8 akapit drugi WZIP jest ograniczenie tymczasowego obejmowania przez członków personelu tymczasowego zatrudnionych na podstawie art. 2 lit. b) WZIP stałych stanowisk, które mają obejmować urzędnicy, oraz że maksymalny łączny sześcioletni czas trwania stosunku pracy członka personelu tymczasowego zatrudnionego w tym charakterze na podstawie art. 2 lit. b) WZIP ma służyć temu celowi.

79      Po drugie, w braku przepisu szczególnego stojącego na przeszkodzie takiemu podejściu przy dokonywaniu wykładni art. 8 akapit drugi WZIP należy oprzeć się na Porozumieniu ramowym w sprawie pracy na czas określony, zawartym w dniu 18 marca 1999 r. (zwanym dalej „porozumieniem ramowym”) i załączonym do dyrektywy Rady 1999/70/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. dotyczącej Porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony, zawartego przez Europejską Unię Konfederacji Przemysłowych i Pracodawców (UNICE), Europejskie Centrum Przedsiębiorstw Publicznych (CEEP) oraz Europejską Konfederację Związków Zawodowych (ETUC) (Dz.U. 1999, L 175, s. 43) (wyrok z dnia 5 lutego 2014 r., Drakeford/EMA, F‑29/13, EU:F:2014:10, pkt 44).

80      W tym względzie należy przypomnieć, że okoliczność, że dyrektywa jako taka nie wiąże instytucji ani agencji, nie może wyłączać powinności uwzględniania jej przez nie w sposób pośredni w odniesieniu do stosunków między tymi instytucjami i agencjami a ich urzędnikami lub pracownikami (wyrok z dnia 13 kwietnia 2011 r., Scheefer/Parlament, F‑105/09, EU:F:2011:41, pkt 54).

81      Ponadto na dyrektywę 1999/70 i porozumienie ramowe, którego wdrożenie ma ona zapewnić, mogą w granicach określonych przez orzecznictwo powoływać się jednostki wobec instytucji Unii w celu, w miarę możliwości, wykładni przepisów regulaminu pracowniczego i WZIP zgodnej z wymogami przewidzianymi w porozumieniu ramowym (zob. podobnie wyrok z dnia 21 września 2011 r., Adjemian i in./Komisja, T‑325/09 P, EU:T:2011:506, pkt 57).

82      Wynika stąd, że prawodawca przy wykonywaniu uprawnień legislacyjnych, które wywodzi z art. 336 TFUE w celu wydania WZIP, a także OUZU przy wykonywaniu szerokich uprawnień dyskrecjonalnych, jakie mu przysługują w granicach zakreślonych przepisami WZIP, mają obowiązek – gdy przyjmują lub wykonują przepisy regulujące stosunki między Unią a jej pracownikami – zapobiegania nadużywaniu prawa, jakie może wynikać z korzystania z kolejnych umów o pracę na czas określony, zgodnie z wymienionymi w art. 151 TFUE celami polegającymi na poprawie warunków życia i pracy pracowników, a także ich odpowiedniej ochronie socjalnej (wyrok z dnia 21 września 2011 r., Adjemian i in./Komisja, T‑325/09 P, EU:T:2011:506, pkt 61).

83      Porozumienie ramowe czyni zaś stabilność zatrudnienia istotnym elementem ochrony pracowników w Unii (wyrok z dnia 8 marca 2012 r., Huet, C‑251/11, EU:C:2012:133, pkt 35, 44). Ściślej rzecz ujmując, klauzula 5 ust. 1 tego porozumienia ma w szczególności na celu ograniczenie stosowania kolejnych umów o pracę na czas określony lub nawiązywania stosunków pracy na czas określony, uważanego za źródło potencjalnych nadużyć na niekorzyść pracowników, poprzez ustanowienie pewnej liczby przepisów określających minimalny poziom ochronny w celu uniknięcia sytuacji, w której pracownicy zostaliby pozbawieni stabilności zatrudnienia. W szczególności klauzula 5 ust. 1 lit. c) porozumienia ramowego nakazuje ustalenie maksymalnej liczby odnowień umów lub stosunków pracy zawartych na czas określony (zob. wyrok z dnia 5 lutego 2014 r., Drakeford/EMA, F‑29/13, EU:F:2014:10, pkt 44 i przytoczone tam orzecznictwo).

84      Należy wskazać, iż art. 8 WZIP uznano już za zgodny z porozumieniem ramowym w zakresie, w jakim nie narusza on celów i minimalnych wymogów tego porozumienia (zob. podobnie wyrok z dnia 11 lipca 2012 r., AI/Trybunał Sprawiedliwości, F‑85/10, EU:F:2012:97, pkt 140).

85      Należy zauważyć, że art. 8 akapit drugi WZIP przewiduje, po pierwsze, maksymalny okres zatrudnienia członka personelu tymczasowego, do którego stosuje się art. 2 lit. b) WZIP, a po drugie, ograniczenie liczby przedłużeń, które mogą zostać przyznane temu samemu pracownikowi, czyli w niniejszym przypadku jedno przedłużenie.

86      Przy dokonywaniu celowościowej wykładni art. 8 akapit drugi WZIP należy również uwzględnić cele, którym służy ustanowienie tych dwóch ograniczeń.

87      Co się tyczy maksymalnego czasu trwania zatrudnienia, zgodnie z orzecznictwem art. 8 akapit drugi WZIP, ustalając maksymalną łączną długość stosunku pracy członka personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, wprowadza jeden ze środków wymienionych w klauzuli 5 porozumienia ramowego, mających na celu zapobieganie nadużywaniu kolejnych umów o pracę na czas określony, w tym przypadku środek przewidziany w ust. 1 lit. b) wspomnianej klauzuli (wyrok z dnia 11 lipca 2012 r., AI/Trybunał Sprawiedliwości, F‑85/10, EU:F:2012:97, pkt 138).

88      W tym względzie strony potwierdziły na rozprawie, że łączny czas trwania zatrudnienia skarżącego w charakterze członka personelu tymczasowego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, niezależnie od tego, czy zostałby on zatrudniony na spornym stanowisku, czy nie, nie mógł przekraczać maksymalnego okresu sześciu lat przewidzianego w art. 8 akapit drugi WZIP.

89      Co się tyczy ograniczenia liczby możliwych przedłużeń, jak przyznała Komisja na rozprawie, art. 8 akapit drugi WZIP, ograniczając liczbę przedłużeń umowy z członkiem personelu tymczasowego zatrudnionym na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, wprowadza również jeden ze środków wymienionych w klauzuli 5 porozumienia ramowego, mających na celu zapobieganie nadużywaniu kolejnych umów o pracę na czas określony, w tym przypadku środek przewidziany w ust. 1 lit. c) wspomnianej klauzuli, tak aby możliwość jednorazowego przedłużenia umowy o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP służyła zagwarantowaniu przestrzegania przez zatrudniającą go instytucję ochrony członka personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP przed nadużyciami, które mogłyby wyniknąć z korzystania z wielu kolejnych krótkich umów o pracę na czas określony (zob. podobnie wyrok z dnia 21 września 2011 r., Adjemian i in./Komisja, T‑325/09 P, EU:T:2011:506, pkt 66).

90      Należy zaś stwierdzić, że możliwość zawarcia przez członka personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP nowej umowy o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego na tej samej podstawie na czas nieprzekraczający maksymalnego okresu sześciu lat przewidzianego w art. 8 akapit drugi WZIP nie narusza jako taka celu tego przepisu polegającego na ograniczeniu w czasie zajmowania stałych stanowisk przez członków personelu tymczasowego.

91      Ponadto nic nie wskazuje na to, by zawarcie nowej umowy wiązało się z ryzykiem nadużycia prawa na niekorzyść skarżącego, które mogłoby wynikać z korzystania z kolejnych umów o pracę na czas określony.

92      W związku z tym art. 8 akapit drugi WZIP nie stoi na przeszkodzie możliwości zawarcia przez członka personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP nowej umowy o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, jeżeli przewidziane w tym przepisie sześcioletnie ograniczenie czasowe jest przestrzegane.

93      Taka wykładnia art. 8 akapit drugi WZIP jest również zgodna z praktyką innych instytucji i agencji Unii. W odpowiedzi na środek organizacji postępowania Komisja przedstawiła bowiem wyniki rozpoczętych w czerwcu 2022 r. konsultacji z innymi instytucjami i agencjami Unii w przedmiocie możliwości zawarcia przez członka personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP nowej umowy w tym charakterze w maksymalnym terminie przewidzianym w art. 8 akapit drugi WZIP. Wyniki te wskazują, że większość instytucji i agencji, do których się zwrócono, bierze pod uwagę lub przewiduje taką możliwość.

94      W świetle całości powyższych rozważań należy stwierdzić, że decyzja o odrzuceniu kandydatury, w której uznano, że skarżący jako kandydat nie kwalifikuje się do objęcia stanowiska, opiera się na błędnej wykładni art. 8 akapit drugi WZIP.

95      W związku z tym należy uwzględnić rozpatrywany zarzut i stwierdzić nieważność decyzji o odrzuceniu kandydatury bez konieczności badania pozostałych argumentów rozpatrywanego zarzutu oraz pozostałych zarzutów przedstawionych na poparcie żądania stwierdzenia nieważności decyzji o odrzuceniu kandydatury.

 W przedmiocie żądania stwierdzenia nieważności odpowiedzi z dnia 28 października 2020 r.

 W przedmiocie dopuszczalności

96      Komisja podniosła zarzut niedopuszczalności rozpatrywanego żądania na podstawie art. 130 § 1 regulaminu postępowania ze względu na to, że odpowiedź z dnia 28 października 2020 r. nie stanowi jej zdaniem aktu niekorzystnego dla skarżącego.

97      Po pierwsze, Komisja twierdzi, że odpowiedź z dnia 28 października 2020 r. jest jedynie zwykłą odpowiedzią na pytania przedłożone przez skarżącego we wniosku z dnia 29 czerwca 2020 r. i ma na celu wyłącznie dokonanie wykładni przywołanych przepisów regulaminu pracowniczego. Tym samym udzielone odpowiedzi nie zmieniają statusu prawnego skarżącego.

98      Po drugie, Komisja utrzymuje, że nie zaniechała działania, nie organizując postępowania w sprawie awansu dla członków personelu tymczasowego zatrudnionych na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, i że w razie gdyby skarżący chciał zaskarżyć brak awansu, powinien był zakwestionować decyzję w sprawie awansu, która nie zawierała jego nazwiska.

99      Skarżący twierdzi, że jego skarga jest dopuszczalna.

100    Należy zauważyć, że w odpowiedzi z dnia 28 października 2020 r. OUZU wypowiedział się, na wniosek skarżącego, w przedmiocie stosowania wobec niego przepisów prawnych oraz w przedmiocie czterech pytań dotyczących zasadniczo stosowania art. 45 ust. 1 regulaminu pracowniczego, art. 10 i 15 WZIP oraz klauzuli 4 ust. 1 porozumienia ramowego do jego indywidualnej sytuacji.

101    W tym względzie, po pierwsze, OUZU wskazuje, że art. 10 i 15 WZIP nie przyznają członkom personelu „bezpośredniego prawa” do awansu ani też nie powodują powstania po stronie administracji jakiegokolwiek obowiązku przeprowadzenia postępowań w sprawie zmiany zaszeregowania członków personelu tymczasowego. Po drugie, OUZU uściśla, że w przypadku skarżącego nie jest możliwe zawarcie drugiej umowy na podstawie art. 2 lit. b) WZIP i że nie jest możliwe, co do zasady i poza wyjątkowymi okolicznościami, przeniesienie skarżącego na stałe stanowisko inne niż to, które zajmował. Po trzecie, wyjaśnia, że art. 45 ust. 1 regulaminu pracowniczego nie stosuje się bezpośrednio do sytuacji skarżącego, a po czwarte, że porozumienie ramowe nie ma zastosowania w jego przypadku, ponieważ jego sytuacja faktyczna, jako członka personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, różni się od sytuacji członków personelu tymczasowego zatrudnionych na podstawie innych przepisów prawnych.

102    Tym samym odpowiedź z dnia 28 października 2020 r. dotyczy zasadniczo dwóch kwestii związanych, po pierwsze, z możliwością „awansowania” lub „zmiany zaszeregowania” członka personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, a po drugie, z możliwością uzyskania przez członka personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP nowej umowy o pracę w okresie obowiązywania jego umowy.

103    Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem aktem niekorzystnym jest akt wywołujący wiążące skutki prawne, mogące naruszyć bezpośrednio i natychmiastowo interesy strony skarżącej poprzez istotną zmianę jej sytuacji prawnej, przy czym taki akt powinien zostać wydany przez właściwy organ i zawierać ostateczne stanowisko administracji w sprawie (zob. postanowienie z dnia 10 września 2021 r., Kühne/Parlament, T‑691/20, niepublikowane, EU:T:2021:600, pkt 26 i przytoczone tam orzecznictwo).

104    Jeśli chodzi o żądanie stwierdzenia nieważności odpowiedzi z dnia 28 października 2020 r. w odniesieniu do powodów wskazujących skarżącemu, że nie może on na podstawie art. 8 akapit drugi WZIP skorzystać z innej umowy o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, należy zauważyć, że uzasadnienie OUZU w tym względzie ogranicza się do powtórzenia jego stanowiska sformułowanego w decyzji o odrzuceniu kandydatury. Wynika z tego, że ta część odpowiedzi z dnia 28 października 2020 r., już poprzedzona wydaniem decyzji o odrzuceniu kandydatury, nie zmienia w istotny sposób sytuacji prawnej skarżącego w rozumieniu orzecznictwa przytoczonego w pkt 103 powyżej.

105    Należy zatem odrzucić jako niedopuszczalne żądanie stwierdzenia nieważności odpowiedzi z dnia 28 października 2020 r. w odniesieniu do powodów wskazujących skarżącemu, że nie może on na podstawie art. 8 akapit drugi WZIP skorzystać z innej umowy o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP.

106    W odniesieniu do pozostałej części żądania stwierdzenia nieważności odpowiedzi z dnia 28 października 2020 r. należy przypomnieć, że sąd Unii ma prawo ocenić, biorąc pod uwagę okoliczności konkretnej sprawy, czy należyte sprawowanie wymiaru sprawiedliwości uzasadnia oddalenie skargi co do istoty bez uprzedniego orzekania o jej dopuszczalności (zob. podobnie wyrok z dnia 26 lutego 2002 r., Rada/Boehringer, C‑23/00 P, EU:C:2002:118, pkt 52).

107    Biorąc zaś pod uwagę okoliczności niniejszej sprawy oraz zasadę prawidłowego sprawowania wymiaru sprawiedliwości, żądanie stwierdzenia nieważności odpowiedzi z dnia 28 października 2020 r. należy zbadać w odniesieniu do części dotyczącej możliwości awansowania lub zmiany zaszeregowania, w ramach Komisji, członka personelu tymczasowego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP bez uprzedniego orzekania w przedmiocie dopuszczalności tej części żądania, ponieważ w każdym razie z powodów przedstawionych poniżej jest ona bezzasadna.

 Co do istoty

108    Na poparcie żądania stwierdzenia nieważności odpowiedzi z dnia 28 października 2020 r. skarżący podnosi zasadniczo dwa zarzuty, z których pierwszy dotyczy nieprawidłowej wykładni i naruszenia art. 8 akapit drugi i art. 10 ust. 3 WZIP, a drugi – naruszenia zasady równego traktowania.

–       W przedmiocie zarzutu pierwszego, dotyczącego nieprawidłowej wykładni art. 8 akapit drugi i art. 10 ust. 3 WZIP

109    Skarżący uważa, że odpowiedź administracji, którą jego zdaniem należy interpretować jako odmowę awansu, zmiany zaszeregowania lub powołania na inne stanowisko, jest oczywiście błędna i stanowi naruszenie art. 45 regulaminu pracowniczego oraz art. 8 akapit drugi i art. 10 ust. 3 WZIP.

110    Komisja kwestionuje argumentację skarżącego.

111    Po pierwsze, co się tyczy możliwości uzyskania przez skarżącego awansu w rozumieniu art. 45 regulaminu pracowniczego, należy stwierdzić, że jak słusznie podkreśla Komisja, WZIP nie odnoszą się do awansu. Zgodnie z art. 45 regulaminu pracowniczego awans „obejmuje wyłącznie osoby wybrane spośród urzędników, którzy posiadają co najmniej dwuletni staż pracy w swojej grupie zaszeregowania”.

112    WZIP nie przewidują zatem możliwości awansu dla członków personelu tymczasowego, lecz raczej, na podstawie art. 15 i 16, możliwość zaszeregowania do grupy odpowiadającej obowiązkom, które mają oni wykonywać w okresie obowiązywania swojej umowy (zob. podobnie wyrok z dnia 14 grudnia 2016 r., Todorova Androva/Rada i in., T‑366/15 P, niepublikowany, EU:T:2016:729, pkt 48).

113    Należy zatem stwierdzić, że Komisja słusznie uznała w odpowiedzi z dnia 28 października 2020 r., że postępowanie w sprawie awansu, o którym mowa w art. 45 regulaminu pracowniczego, dotyczy wyłącznie urzędników.

114    Po drugie, co się tyczy możliwości zmiany zaszeregowania w rozumieniu art. 10 ust. 3 WZIP, należy zauważyć, że w odpowiedzi z dnia 28 października 2020 r. Komisja nie utrzymuje, wbrew twierdzeniom skarżącego, że art. 8 akapit drugi WZIP zakazuje zmiany zaszeregowania członków personelu tymczasowego zatrudnionych na podstawie art. 2 lit. b) WZIP. Ogranicza się ona do stwierdzenia, że w świetle szerokiego zakresu uznania, z którego korzysta w tym względzie, może ona nie przewidzieć zorganizowania postępowania w sprawie zmiany zaszeregowania członków personelu tymczasowego związanych z nią umowami na czas określony, w tym członków personelu tymczasowego zatrudnionych na podstawie art. 2 lit. b) WZIP.

115    Ponadto należy podkreślić, że art. 10 ust. 3 WZIP, który dotyczy możliwości zmiany zaszeregowania, w żaden sposób nie ustanawia na rzecz każdego członka personelu tymczasowego prawa do uzyskania, na jego wniosek, zmiany zaszeregowania.

116    Należy przypomnieć, że o ile zgodnie z zasadą jedności służby publicznej wszyscy urzędnicy ze wszystkich instytucji Unii podlegają jednemu regulaminowi pracowniczemu, o tyle taka zasada nie oznacza, że instytucje winny w identyczny sposób korzystać z uznania przysługującego im na mocy regulaminu pracowniczego, podczas gdy – przeciwnie – w zakresie zarządzania swoim personelem korzystają one z „zasady autonomii” (wyrok z dnia 9 czerwca 2021 r., KZ/Komisja, T‑453/20, niepublikowany, EU:T:2021:339, pkt 52). Analogiczne rozumowanie należy przeprowadzić w odniesieniu do członków personelu tymczasowego podlegających WZIP.

117    W konsekwencji należy stwierdzić, że skoro WZIP nie przewidują ciążącego na administracji obowiązku przeprowadzenia postępowania w sprawie zmiany zaszeregowania członków personelu tymczasowego, Komisja nie naruszyła art. 8 akapit drugi i art. 10 ust. 3 WZIP, nie przewidując w ramach przysługującej jej autonomii administracyjnej zorganizowania postępowania w sprawie zmiany zaszeregowania członków personelu tymczasowego zatrudnionych na podstawie art. 2 lit. b) WZIP.

118    Stwierdzenia tego nie może podważyć argument skarżącego, zgodnie z którym w pkt 60–63 wyroku z dnia 28 kwietnia 2021 r., Correia/EKES (T‑843/19, EU:T:2021:221), Sąd wyjaśnił w istocie, że brak norm pisemnych i praktyka wydawania decyzji ad hoc bez opublikowania stanowi brak przejrzystości naruszający zasadę pewności prawa.

119    Orzecznictwo przytoczone w pkt 118 powyżej dotyczy bowiem sytuacji, w której instytucja przewiduje możliwość zmiany zaszeregowania członków personelu tymczasowego, lecz nie przewiduje wyraźnych kryteriów dla takich postępowań. Jednakże w niniejszym przypadku taka sytuacja nie zachodzi. Poza tym argument ten nie może podważyć autonomii Komisji w odniesieniu do decyzji o niewprowadzeniu możliwości zmiany zaszeregowania członków personelu tymczasowego zatrudnionych na podstawie art. 2 lit. b) WZIP.

120    Ponadto skarżący twierdzi w odniesieniu do zrzutu ekranu z SysPer 2, że Komisja wszczynała, prawdopodobnie do 2017 r., odrębne postępowania w sprawie awansu dla urzędników, członków personelu kontraktowego i członków personelu tymczasowego.

121    W tym względzie należy zauważyć, że Komisja zakwestionowała samo istnienie praktyki w zakresie takich odrębnych postępowań w sprawie awansu w odniesieniu do członków personelu tymczasowego, wyjaśniając, że dane przedstawione przez skarżącego wynikają z błędu technicznego w SysPer 2, który usunięto. Jednakże przy założeniu, że taka praktyka istniała, Komisja mogła w sposób ważny zmienić tę praktykę, zgodnie z przywołaną w pkt 116 powyżej zasadą autonomii administracyjnej.

122    W konsekwencji zarzut pierwszy należy oddalić.

–       W przedmiocie zarzutu drugiego, dotyczącego naruszenia zasady niedyskryminacji

123    W zarzucie drugim skarżący podnosi w istocie, że formułując odpowiedź z dnia 28 października 2020 r., Komisja naruszyła pod wieloma względami zasadę niedyskryminacji.

124    Rozpatrywany zarzut dzieli się na trzy części. Część pierwsza dotyczy nierównego traktowania i dyskryminacji między uczestnikami programu Pilot Junior Professionals (zwanego dalej „programem JPP”) a członkami personelu tymczasowego zatrudnionymi na podstawie art. 2 lit. b) WZIP w ramach Komisji, część druga dotyczy nierównego traktowania członków personelu tymczasowego zatrudnionych na podstawie art. 2 lit. b) WZIP i innych członków personelu tymczasowego Komisji, a trzecia dotyczy nierównego traktowania zatrudnionych na podstawie art. 2 lit. b) WZIP członków personelu tymczasowego różnych instytucji, organów lub jednostek organizacyjnych Unii.

125    Komisja kwestionuje tę argumentację.

126    Na wstępie należy przypomnieć, że zasada równego traktowania stanowi ogólną zasadę prawa Unii, wyrażoną w art. 20 karty, której szczególnym wyrazem jest zasada niedyskryminacji ujęta w art. 21 ust. 1 karty. Zasada ta wymaga, aby porównywalne sytuacje nie były traktowane w odmienny sposób, a odmienne sytuacje nie były traktowane jednakowo, chyba że takie traktowanie jest obiektywnie uzasadnione (zob. wyrok z dnia 27 listopada 2018 r., Hebberecht/ESDZ, T‑315/17, EU:T:2018:842, pkt 58, 59 i przytoczone tam orzecznictwo).

127    Jeśli chodzi o wymóg dotyczący porównywalności sytuacji, to należy oceniać go w świetle wszystkich charakteryzujących te sytuacje czynników. Elementy te winny być między innymi ustalone i ocenione w świetle przedmiotu i celu aktu Unii, który wprowadza sporne rozróżnienie. Należy poza tym uwzględnić zasady i cele dziedziny prawa, do której należy sporny akt (zob. wyrok z dnia 19 grudnia 2019 r., HK/Komisja, C‑460/18 P, EU:C:2019:1119, pkt 67 i przytoczone tam orzecznictwo).

128    W części pierwszej skarżący twierdzi, że praktyki Komisji stanowią wobec niego dyskryminację w stosunku do uczestników programu JPP, którzy, tak jak on, są członkami personelu tymczasowego zatrudnionymi na podstawie art. 2 lit. b) WZIP. W zakresie, w jakim uczestnicy programu JPP są bowiem członkami personelu tymczasowego, którzy mogą zostać przeniesieni na inne, znacząco różniące się charakterem obowiązków stanowiska w służbach Komisji bez konieczności zawierania nowej umowy, kandydaci ci są traktowani w sposób bardziej korzystny niż inni członkowie personelu tymczasowego zatrudnieni na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, w odniesieniu do których administracja uważa, że nowa umowa jest konieczna i w konsekwencji zakazana.

129    Przede wszystkim, jak wyjaśniła Komisja w decyzji odrzucającej zażalenie R/507/20, gdyby członek personelu tymczasowego zatrudniony na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, należący do grupy funkcyjnej AST, miał zostać wybrany do wzięcia udziału w programie JPP, zaproponowano by mu umowę o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego na podstawie art. 2 lit. a) WZIP, a nie umowę o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP.

130    Następnie, co się tyczy twierdzenia skarżącego, zgodnie z którym był on dyskryminowany ze względu na to, że rutynowe przeniesienia uczestników programu JPP nie wymagają zawarcia nowych umów o pracę, wystarczy przypomnieć, że skarżący został już przeniesiony, jak przypomniano w pkt 3 powyżej, w drodze aneksu do jego umowy o pracę, a zatem bez zawarcia nowej umowy. Nie ma zatem podstaw, by twierdzić, że nie miał możliwości skorzystania z przeniesienia bez konieczności zawarcia nowej umowy o pracę.

131    Wreszcie, jeśli chodzi o twierdzenie, zgodnie z którym skarżący jest dyskryminowany ze względu na wiek, ponieważ kandydaci do programu JPP są wyłącznie młodymi profesjonalistami posiadającymi co najwyżej trzyletnie doświadczenie zawodowe, należy je oddalić, biorąc pod uwagę fakt, że – jak wynika z pkt 129 i 130 powyżej – nie stwierdzono żadnej różnicy w traktowaniu uczestników programu JPP i innych członków personelu tymczasowego zatrudnionych na podstawie art. 2 lit. b) WZIP w odniesieniu do przeniesienia bez konieczności zawarcia nowej umowy o pracę.

132    W konsekwencji skarżący nie ma podstaw, by twierdzić, że członkowie personelu tymczasowego zatrudnieni na podstawie art. 2 lit. b) WZIP i uczestniczący w programie JPP są objęci traktowaniem bardziej korzystnym niż to, które ma do niego zastosowanie, ponieważ mogli oni zostać przeniesieni bez zawierania nowych umów o pracę w charakterze członka personelu tymczasowego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP.

133    W części drugiej skarżący podnosi, że okoliczność, iż administracja nie organizuje postępowań w sprawie awansu lub nie zezwala na indywidualne awanse członków personelu tymczasowego zatrudnionych na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, prowadzi do nierównego traktowania skarżącego jako członka personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP i innych kategorii członków personelu tymczasowego, w szczególności członków personelu tymczasowego zatrudnionych na podstawie art. 2 lit. a) i c) WZIP.

134    Skarżący twierdzi, że członkowie personelu tymczasowego zatrudnieni na podstawie art. 2 lit. c) WZIP pomagają bezpośrednio osobie pełniącej urząd, podczas gdy członkowie personelu tymczasowego zatrudnieni na podstawie art. 2 lit. b) WZIP nie mają tak skonkretyzowanego zadania. Jednakże jego zdaniem art. 2 WZIP nie wprowadza żadnej znaczącej różnicy między charakterem zadań, a rozróżnienie to jest mało istotne w odniesieniu do równości traktowania.

135    W tej kwestii skarżący podnosi, że Komisja stara się uzasadnić nierówne traktowanie, wyjaśniając, że członkowie personelu tymczasowego zatrudnieni na czas nieokreślony stanowią bardzo ograniczoną liczbę pracowników. Ponadto skarżący twierdzi, że znaczące rozróżnienie między członkami personelu tymczasowego zatrudnionymi na podstawie art. 2 lit. a) WZIP a tymi zatrudnionymi na podstawie art. 2 lit. b) WZIP zasadza się na zaszeregowaniu stanowiska dla celów budżetowych. Kryteria te są zaś pozbawione znaczenia dla celów analizy dotyczącej nierównego traktowania.

136    Jak przypomniano w pkt 126 powyżej, zasada równego traktowania i niedyskryminacji wymaga, aby porównywalne sytuacje nie były traktowane w odmienny sposób, a odmienne sytuacje nie były traktowane jednakowo, chyba że takie traktowanie jest obiektywnie uzasadnione.

137    Co się tyczy kwestii porównania sytuacji różnych rodzajów członków personelu tymczasowego, po pierwsze, należy przypomnieć, że jeśli chodzi o członków personelu tymczasowego zatrudnionych na podstawie art. 2 lit. a) WZIP, ich stanowiska znajdują się w wykazie stanowisk i odpowiadają określonym stałym zadaniom służby publicznej, które nie odpowiadają jednak, zgodnie z wyborem dokonanym przez organ budżetowy, „stałemu stanowisku” (wyrok z dnia 27 listopada 2012 r., Sipos/OHIM, F‑59/11, EU:F:2012:164, pkt 39).

138    Po drugie, co się tyczy członków personelu tymczasowego zatrudnionych na podstawie art. 2 lit. c) WZIP, zawarli oni umowę o pracę intuitu personae, której zasadniczym elementem jest wzajemne zaufanie (zob. podobnie wyrok z dnia 17 października 2006 r., Bonnet/Trybunał Sprawiedliwości, T‑406/04, EU:T:2006:322, pkt 47, 101).

139    Po trzecie, co się tyczy członków personelu tymczasowego zatrudnionych na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, chociaż WZIP wyraźnie przewidują, że mogą oni zostać zatrudnieni na stałym stanowisku, to jednak jednocześnie uściślają, że zatrudnienie to może mieć charakter jedynie tymczasowy (zob. podobnie wyrok z dnia 21 września 2011 r., Adjemian i in./Komisja, T‑325/09 P, EU:T:2011:506, pkt 79).

140    W tym względzie Komisja słusznie twierdzi, że prawodawca stworzył różne kategorie członków personelu tymczasowego, mające różne warunki pracy, co stawia ich w sytuacjach nieporównywalnych, wobec czego nie jest możliwe wykazanie odmiennego traktowania pomiędzy członkami personelu tymczasowego, które stanowiłoby dyskryminację w rozumieniu art. 21 ust. 1 karty.

141    Jednakże skarżący podnosi, że owa praktyka jest sprzeczna z klauzulą 4 ust. 1 porozumienia ramowego, która zakazuje traktowania pracowników zatrudnionych na czas określony w sposób mniej korzystny niż porównywalnych pracowników zatrudnionych na czas nieokreślony jedynie z powodu, że ci pierwsi pracują na czas określony, chyba że zróżnicowane traktowanie uzasadnione jest powodami o charakterze obiektywnym.

142    Komisja słusznie zaś stwierdziła, że członkowie personelu tymczasowego zatrudnieni na podstawie art. 2 lit. b) WZIP nie znajdują się w sytuacji porównywalnej z sytuacją innych kategorii członków personelu tymczasowego. Podstawowa różnica między poszczególnymi kategoriami członków personelu tymczasowego polega na „rodzaju stanowiska” zajmowanego przez każdą z odnośnych kategorii, a nie bezpośrednio na czasie trwania umowy. Te trzy kategorie członków personelu tymczasowego mają bowiem na celu zaspokojenie różnych potrzeb instytucji, organów lub jednostek organizacyjnych. Tym samym czas trwania umów, jakie mogą zawierać różne kategorie członków personelu tymczasowego, wynika bezpośrednio z odrębnych rodzajów stanowisk, które mogą oni zajmować, a tym samym z ich różnego charakteru.

143    W części trzeciej skarżący twierdzi, że inne instytucje i organy Unii wyraźnie przyznały członkom personelu tymczasowego zatrudnionym na podstawie art. 2 lit. b) WZIP możliwość skorzystania ze zmiany zaszeregowania.

144    Komisja kwestionuje dopuszczalność części trzeciej na tej podstawie, że została ona przedstawiona po raz pierwszy w skardze.

145    W tym względzie należy przypomnieć, że zasada zgodności pomiędzy zażaleniem a późniejszą skargą wymaga, pod rygorem niedopuszczalności, by zarzut podnoszony przed sądem Unii został już podniesiony w ramach postępowania poprzedzającego wniesienie skargi, tak by OUZU był w stanie poznać zarzuty formułowane przez zainteresowanego wobec zaskarżonej decyzji (zob. wyrok z dnia 25 października 2013 r., Komisja/Moschonaki, T‑476/11 P, EU:T:2013:557, pkt 71 i przytoczone tam orzecznictwo).

146    W niniejszej sprawie we wniosku z dnia 29 czerwca 2020 r. skarżący wskazał na praktykę innych instytucji Unii na poparcie argumentacji dotyczącej przysługującego mu prawa do zmiany zaszeregowania. Poza tym w zażaleniu powołuje się on również na nieprzestrzeganie utrwalonych praktyk administracyjnych. Ponadto należy stwierdzić, że zażalenie zawiera argumenty dotyczące podnoszonej dyskryminacji, w szczególności ze względu na wiek różnych członków personelu tymczasowego zatrudnionych na podstawie art. 2 lit. b) WZIP, oraz nierównego traktowania członków personelu tymczasowego zatrudnionych na podstawie art. 2 lit. b) WZIP i innych kategorii członków personelu tymczasowego. W skardze skarżący podnosi, poza tymi twierdzeniami, trzecią część zarzutu, dotyczącą podnoszonej dyskryminacji ze względu na różne praktyki, jakie istnieją w innych instytucjach, w szerszym kontekście zarzutu dotyczącego naruszenia zasady niedyskryminacji.

147    W tych okolicznościach należy stwierdzić, że fakt, iż skarżący po raz pierwszy wyraźnie wskazał w skardze na odmienne traktowanie członków personelu tymczasowego zatrudnionych na podstawie art. 2 lit. b) WZIP w ramach Komisji i w ramach innych instytucji, organów i jednostek organizacyjnych, nie zmienia podstawy ani przedmiotu zażalenia.

148    Należy zatem oddalić twierdzenia Komisji dotyczące dopuszczalności części trzeciej.

149    Skarżący podnosi, że wobec braku zorganizowania postępowań w sprawie awansu i przyznania takiego samego prawa do awansu członkom personelu tymczasowego zatrudnionym na podstawie art. 2 lit. b) WZIP Komisja traktuje tych członków personelu tymczasowego w sposób mniej korzystny niż inne instytucje i organy, takie jak Europejska Służba Działań Zewnętrznych (ESDZ) lub Agencja Unii Europejskiej ds. Współpracy Wymiarów Sprawiedliwości w Sprawach Karnych (Eurojust). Ponadto, o ile różnym instytucjom i agencjom Unii przysługuje pewien stopień autonomii administracyjnej w zakresie organizowania postępowań w sprawie zmiany zaszeregowania, o tyle nie mogą one dokonywać rozbieżnej wykładni przepisów WZIP, tak aby przyznać mniej praw członkom personelu tymczasowego.

150    W tym względzie należy stwierdzić, że skarżący nie może skutecznie powoływać się na przepisy wewnętrzne mające zastosowanie do personelu innych instytucji. Należy bowiem przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem instytucjom przysługują szerokie uprawnienia dyskrecjonalne w zakresie organizacji ich służb w zależności od powierzonych im zadań oraz – mając na względzie te zadania – w obsadzaniu stanowisk personelem pozostającym w ich dyspozycji (zob. wyrok z dnia 14 października 2004 r., Pflugradt/EBC, C‑409/02 P, EU:C:2004:625, pkt 42 i przytoczone tam orzecznictwo).

151    W związku z tym, jak wskazano w pkt 117 powyżej, Komisja mogła zdecydować w ramach przysługującej jej autonomii administracyjnej o nieorganizowaniu postępowania w sprawie zmiany zaszeregowania członków personelu tymczasowego zatrudnionych na podstawie art. 2 lit. b) WZIP. Taka decyzja nie jest w żaden sposób sprzeczna z zasadą niedyskryminacji, tym bardziej że ma zastosowanie do tych samych kategorii członków personelu tymczasowego w ramach tej samej instytucji.

152    Z wszystkich powyższych rozważań wynika, że należy oddalić zarzut drugi, a tym samym żądanie stwierdzenia nieważności odpowiedzi z dnia 28 października 2020 r. w całości.

 W przedmiocie żądania odszkodowawczego

153    Skarżący wnosi o przyznanie odszkodowania tytułem naprawienia szkód majątkowych, jakie miał ponieść z powodu podnoszonej niezgodności z prawem decyzji o odrzuceniu kandydatury i odpowiedzi z dnia 28 października 2020 r. Żądanie odszkodowawcze skarżącego dzieli się w istocie na dwie części. W ramach części pierwszej, związanej z decyzją o odrzuceniu kandydatury, skarżący twierdzi, że decyzja ta wyrządziła mu szkodę majątkową polegającą na utracie szansy, po pierwsze, zatrudnienia na spornym stanowisku, a po drugie, uzyskania statusu urzędnika powołanego na czas nieokreślony w następstwie udziału w konkursach wewnętrznych zastrzeżonych dla członków personelu tymczasowego należących do grupy funkcyjnej AD. W ramach części drugiej, związanej z odpowiedzią z dnia 28 października 2020 r., skarżący twierdzi, że odpowiedź ta wyrządziła mu szkodę majątkową polegającą na utracie szansy skorzystania ze zmiany zaszeregowania do grupy AST 4 począwszy od dnia 16 maja 2020 r.

154    Komisja kwestionuje argumentację skarżącego.

 W przedmiocie szkody majątkowej związanej z decyzją o odrzuceniu kandydatury

155    Z uwagi na decyzję o odrzuceniu kandydatury skarżący twierdzi, że utracił szansę zatrudnienia na spornym stanowisku. Podnosi on w tym względzie, że ponieważ komisja do spraw naboru złożyła w dniu 24 lipca 2020 r. wniosek o jego zatrudnienie i powołanie na sporne stanowisko, utratę szansy zatrudnienia ze względu na decyzję o odrzuceniu kandydatury należy oceniać na 100 %. Z tego tytułu domaga się on odszkodowania w wysokości 24 245 EUR, odpowiadającej różnicy między jego aktualnym wynagrodzeniem a wynagrodzeniem, do którego byłby uprawniony, gdyby został zatrudniony na spornym stanowisku w grupie zaszeregowania AD 5, od dnia 1 września 2020 r. do dnia wygaśnięcia jego umowy o pracę.

156    Ponadto zdaniem skarżącego utracił on szansę uzyskania statusu urzędnika powołanego na czas nieokreślony w następstwie udziału w konkursach wewnętrznych zastrzeżonych dla członków personelu tymczasowego należących do grupy funkcyjnej AD. Skarżący twierdzi bowiem, że gdyby został zatrudniony na spornym stanowisku, a zatem przeszeregowany do grupy AD 5 od dnia 1 września 2020 r., byłby w stanie wziąć udział we wspomnianych konkursach wewnętrznych organizowanych w latach 2021 i 2022. Otóż w ramach konkursu, który odbywał się w chwili wniesienia rozpatrywanej skargi, według skarżącego na 20 stanowisk urzędniczych w dziedzinie prawa około 90 kandydatów zdało egzaminy komputerowe, co pozwala oszacować, że stałby się on urzędnikiem z prawdopodobieństwem wynoszącym 44 %. Z tytułu utraty szansy uzyskania statusu urzędnika skarżący domaga się odszkodowania w wysokości 600 000 EUR, odpowiadającej utracie wynagrodzenia obejmującej wysokość wynagrodzenia podstawowego i dodatków związanych z osobami pozostającymi na utrzymaniu, które wypłacano by mu co miesiąc przez 20 lat, przy czym do wysokości tej należałoby zastosować współczynnik prawdopodobieństwa wynoszący 0,44.

157    Na wstępie należy przypomnieć, że powstanie odpowiedzialności Unii wymaga łącznego spełnienia szeregu przesłanek dotyczących bezprawności zachowania zarzucanego instytucjom, rzeczywistego charakteru szkody oraz istnienia związku przyczynowego między zarzucanym zachowaniem a podnoszoną szkodą (wyrok z dnia 21 lutego 2008 r., Komisja/Girardot, C‑348/06 P, EU:C:2008:107, pkt 52). Ponieważ przesłanki te są kumulatywne, do oddalenia skargi o odszkodowanie wystarczy, by jedna z nich nie była spełniona (wyrok z dnia 9 września 1999 r., Lucaccioni/Komisja, C‑257/98 P, EU:C:1999:402, pkt 14).

158    Co się tyczy dwóch elementów szkody, o których mowa w pkt 155 i 156 powyżej, trzeba zauważyć, że źródłem ich jest decyzja o odrzuceniu kandydatury.

159    Należy stwierdzić, że jeśli chodzi o żądanie stwierdzenia nieważności decyzji o odrzuceniu kandydatury, skoro zarzut drugi dotyczący tej decyzji został uwzględniony, spełniona jest pierwsza przesłanka powstania odpowiedzialności Komisji, a mianowicie bezprawność zarzucanego zachowania.

160    Należy zatem zbadać dwie pozostałe przesłanki powstania odpowiedzialności Komisji, a mianowicie rzeczywisty charakter szkody i związek przyczynowy.

161    Co się tyczy rzeczywistego charakteru szkody majątkowej, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem powinna ona być należycie wykazana i pewna (zob. podobnie wyrok z dnia 21 lutego 2008 r., Komisja/Girardot, C‑348/06 P, EU:C:2008:107, pkt 54). W szczególności, gdy podnoszona szkoda polega, tak jak w niniejszym przypadku, na utracie szansy, po pierwsze, utracona szansa musiała być realna, a po drugie, utrata ta musi być ostateczna (zob. wyrok z dnia 24 października 2018 r., Fernández González/Komisja, T‑162/17 RENV, niepublikowany, EU:T:2018:711, pkt 110 i przytoczone tam orzecznictwo).

162    Co się tyczy stopnia pewności związku przyczynowego, zostaje on osiągnięty, gdy naruszenie prawa popełnione przez instytucję Unii niewątpliwie pozbawiło daną osobę nie tyle zatrudnienia, co do którego zainteresowany nigdy nie będzie mógł udowodnić, że nastąpiłoby ono, ile poważnej szansy na zatrudnienie w charakterze urzędnika lub pracownika, z wynikającą z tego dla zainteresowanego szkodą majątkową polegającą na utracie dochodów (zob. wyrok z dnia 24 października 2018 r., Fernández González/Komisja, T‑162/17 RENV, niepublikowany, EU:T:2018:711, pkt 111 i przytoczone tam orzecznictwo).

163    Po pierwsze, należy zbadać przesłankę dotyczącą rzeczywistego charakteru podnoszonej utraty szansy.

164    Zgodnie z orzecznictwem, aby ocenić rzeczywisty charakter utraty szansy, należy wziąć pod uwagę datę, w której podjęto decyzję o odrzuceniu kandydatury (zob. podobnie wyrok z dnia 14 grudnia 2022 r., SU/EIOPA, T‑296/21, EU:T:2022:808, pkt 85 i przytoczone tam orzecznictwo).

165    W niniejszym przypadku z akt sprawy wynika, że gdyby nie wydano decyzji o odrzuceniu kandydatury obarczonej niezgodnością z prawem, skarżący mógłby zostać zatrudniony na spornym stanowisku.

166    Przede wszystkim, jak twierdzi skarżący, w pełni wywiązywał się z zadań na stanowisku zajmowanym w chwili zgłoszenia kandydatury, które było podobne do spornego stanowiska. Ze sprawozdań z oceny skarżącego za lata 2019 i 2020 wynika bowiem, iż wykonywał on swoje obowiązki w sposób bardzo zadowalający, jako że jego poziom osiągnięć uznano za wyjątkowy, tak że po upływie początkowego okresu trzech lat, na który został zatrudniony, wykonywanie przez niego obowiązków przedłużono. Jest zaś bezsporne, że posiadanie solidnego doświadczenia zawodowego stanowi istotną wskazówkę, którą należy uwzględniać w celu dokonania wyboru kandydata do zatrudnienia (zob. wyrok z dnia 13 września 2011 r., AA/Komisja, F‑101/09, EU:F:2011:133, pkt 91 i przytoczone tam orzecznictwo).

167    Ponadto należy zauważyć, że kierownik wydziału skarżącego sporządził w dniu 24 lipca 2020 r. notę wskazującą, że ponieważ sporne stanowisko nie mogło zostać objęte przez odpowiedniego kandydata wewnętrznego lub zewnętrznego, w tym spośród laureatów konkursu otwartego zorganizowanego przez Europejski Urząd Doboru Kadr (EPSO), a także uwzględniając osiągnięcia skarżącego, wnosi on o zatrudnienie skarżącego na spornym stanowisku.

168    Względy te stanowią szereg elementów, które są wystarczająco precyzyjne i wiarygodne, aby wykazać, że w 2020 r. w ramach postępowania w sprawie naboru na sporne stanowisko skarżący miał realną szansę zatrudnienia na tym stanowisku, bez względu na szerokie uprawnienia dyskrecjonalne administracji w dziedzinie zatrudnienia (zob. podobnie wyrok z dnia 14 grudnia 2022 r., TM/EBC, T‑440/21, niepublikowany, EU:T:2022:800, pkt 113).

169    Po drugie, co się tyczy ostatecznego charakteru podnoszonej utraty szansy, należy przypomnieć, że jego oceny dokonuje się w chwili orzekania przez sąd Unii, przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy, w tym czynników późniejszych względem przyjęcia bezprawnego aktu powodującego szkodę (zob. wyrok z dnia 14 grudnia 2022 r., SU/EIOPA, T‑296/21, EU:T:2022:808, pkt 90 i przytoczone tam orzecznictwo).

170    Aby ocenić ten ostateczny charakter, należy zbadać, czy w dniu ogłoszenia niniejszego wyroku i w świetle środków mających na celu jego wykonanie, których przyjęcie należy do Komisji, skarżący ostatecznie utracił szansę zatrudnienia na spornym stanowisku (zob. podobnie wyrok z dnia 14 grudnia 2022 r., SU/EIOPA, T‑296/21, EU:T:2022:808, pkt 91).

171    W niniejszym przypadku należy przypomnieć, że w dniu 18 stycznia 2021 r. początkowa umowa skarżącego, zawarta w dniu 16 maja 2018 r. na okres trzech lat, została przedłużona na okres dwóch lat, który upłynął w dniu 15 maja 2023 r. Ponieważ zaś zgodnie z art. 8 akapit drugi WZIP po wygaśnięciu umowy pracownik zatrudniony na podstawie art. 2 lit. b) WZIP może być wyznaczany na stałe stanowisko w instytucji tylko w przypadku, gdy zostaje mianowany na urzędnika zgodnie z regulaminem pracowniczym, należy stwierdzić, że w dniu ogłoszenia niniejszego wyroku skarżący nie może już być zatrudniony na odnośnych stanowiskach na podstawie art. 2 lit. b) WZIP.

172    Ponadto należy dodać, że w odniesieniu do sporów dotyczących decyzji o odrzuceniu kandydatur, takich jak ten będący przedmiotem rozpatrywanej skargi, Sąd orzekł, iż ostateczny charakter utraty szansy zatrudnienia wynika z ochrony praw osób trzecich, których kandydatury zostały pozytywnie rozpatrzone w odniesieniu do danych stanowisk (zob. podobnie wyroki: z dnia 6 czerwca 2006 r., Girardot/Komisja, T‑10/02, EU:T:2006:148, pkt 49; z dnia 24 października 2018 r., Fernández González/Komisja, T‑162/17 RENV, niepublikowany, EU:T:2018:711, pkt 91), a nie z niemożności prawnego skorygowania przez administrację naruszenia prawa, którego się dopuściła (wyrok z dnia 14 grudnia 2022 r., SU/EIOPA, T‑296/21, EU:T:2022:808, pkt 95).

173    W świetle powyższych rozważań skarżący ma zatem podstawy, by twierdzić, że utracił ostatecznie szansę zatrudnienia na spornym stanowisku.

174    W konsekwencji na podstawie wskazanych okoliczności należy uznać, że niezgodne z prawem działanie Komisji pozbawiło skarżącego rzeczywistej szansy zatrudnienia na spornym stanowisku, tak że istnieje związek przyczynowy między niezgodnością z prawem decyzji o odrzuceniu kandydatury a podnoszoną utratą szansy.

175    Przesłanki druga i trzecia powstania odpowiedzialności Komisji są zatem spełnione.

176    Zgodnie z orzecznictwem w celu ustalenia kwoty odszkodowania, które należy wypłacić z tytułu utraty takiej szansy, należy po zidentyfikowaniu charakteru szansy, której urzędnik lub pracownik został pozbawiony, ustalić datę, od której mógł skorzystać z tej szansy, następnie oszacować liczbowo ową szansę i wreszcie określić, jakie były dla niego skutki finansowe tej utraty szansy (zob. wyrok z dnia 14 grudnia 2022 r., SU/EIOPA, T‑296/21, EU:T:2022:808, pkt 102 i przytoczone tam orzecznictwo).

177    Co się tyczy sposobu i zakresu kompensaty za utratę szansy, jeżeli to możliwe, szansę, której urzędnik lub pracownik został pozbawiony, należy określić obiektywnie, w formie współczynnika matematycznego wynikającego z dokładnej analizy (zob. wyrok z dnia 14 grudnia 2022 r., SU/EIOPA, T‑296/21, EU:T:2022:808, pkt 103 i przytoczone tam orzecznictwo), przy czym uznaje się jednocześnie, że określenie metody umożliwiającej dokładne oszacowanie liczbowe szansy zatrudnienia na stanowisku w ramach danej instytucji, a w konsekwencji oszacowanie szkody wynikającej z utraty tej szansy jest trudne, jeśli nie niemożliwe (zob. podobnie wyrok z dnia 21 lutego 2008 r., Komisja/Girardot, C‑348/06 P, EU:C:2008:107, pkt 59, 60).

178    Ponadto orzeczono już, że zakres odszkodowania z tytułu szkody spowodowanej przez utratę szansy zatrudnienia nie może być określany wyłącznie na podstawie kryterium utraty wynagrodzenia. W takim przypadku poniesiona szkoda nie może bowiem być utożsamiana z kwotą wynagrodzenia, którą zainteresowany uzyskiwałby, gdyby szansa ta się zrealizowała, ponieważ biorąc pod uwagę uprawnienia dyskrecjonalne, którymi w tej dziedzinie dysponuje Komisja, zainteresowany nie może powoływać się na prawo do zatrudnienia. W związku z tym szkoda, z tytułu której zainteresowany może domagać się odszkodowania, nie może odpowiadać utracie wynagrodzenia wynikającej z utraty prawa (zob. podobnie wyrok z dnia 21 lutego 2008 r., Komisja/Girardot, C‑348/06 P, EU:C:2008:107, pkt 65).

179    W niniejszej sprawie skarżący przedstawił szacunkową kwotę, która ma być podstawą do wyliczenia kwoty odszkodowania za utratę szansy. Z takim oszacowaniem nie można się jednak zgodzić. Nie jest bowiem możliwe oszacowanie liczbowe tej szansy i określenie finansowych konsekwencji utraty szansy z uwagi na to, że prawidłowe obliczenie szkody majątkowej skarżącego zależałoby od przyjęcia różnych założeń, w szczególności w odniesieniu do wpływu interesu służby na prawdopodobieństwo zatrudnienia skarżącego i na całkowity czas trwania tego zatrudnienia, zważywszy, że maksymalny łączny czas trwania stosunku pracy członka personelu tymczasowego zatrudnionego na podstawie art. 2 lit. b) WZIP wynosi sześć lat, a w niniejszym przypadku początkowa umowa skarżącego, zawarta na okres trzech lat, obowiązywała od dnia 16 maja 2018 r.

180    Dlatego też, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, należy oszacować poniesioną szkodę ex æquo et bono (zob. podobnie wyrok z dnia 16 grudnia 2020 r., VP/Cedefop, T‑187/18, niepublikowany, EU:T:2020:613, pkt 200 i przytoczone tam orzecznictwo).

181    W tym kontekście wyrazem sprawiedliwej oceny całej szkody majątkowej poniesionej przez skarżącego z powodu utraty szansy zatrudnienia na spornym stanowisku będzie zasądzenie od Komisji zapłaty na jego rzecz, ex æquo et bono, kwoty ryczałtowej w wysokości 10 000 EUR.

182    Co się tyczy elementu szkody polegającego na utracie szansy uzyskania statusu urzędnika w następstwie udziału w konkursach wewnętrznych zorganizowanych przez Komisję w latach 2021 i 2022 i zastrzeżonych dla członków personelu tymczasowego w grupie funkcyjnej AD, należy zauważyć, że nie została spełniona przesłanka dotycząca dowodu istnienia rzeczywistej i pewnej szkody oraz związku przyczynowego w odniesieniu do utraty szansy powodzenia na wspomnianych konkursach wewnętrznych zorganizowanych przez Komisję w latach 2021 i 2022, a w konsekwencji zatrudnienia w charakterze urzędnika Unii. Decyzja o odrzuceniu kandydatury nie skutkuje bowiem uniemożliwieniem skarżącemu uzyskania zatrudnienia w charakterze administratora w Komisji. Decyzja o odrzuceniu kandydatury nie stała na przeszkodzie temu, aby skarżący zgłosił swoją kandydaturę na inne stanowiska w grupie funkcyjnej AD, które były nieobsadzone w Komisji po wydaniu wspomnianej decyzji, podobnie jak nie stoi ona na przeszkodzie zatrudnieniu w przyszłości na stanowisku na poziomie AD, na przykład na podstawie art. 2 lit. a) WZIP.

183    W związku z tym należy oddalić żądanie naprawienia szkody majątkowej wynikającej z podnoszonej utraty szansy uzyskania statusu urzędnika w następstwie udziału w konkursach wewnętrznych zorganizowanych przez Komisję w latach 2021 i 2022 i zastrzeżonych dla członków personelu tymczasowego grupy funkcyjnej AD.

 W przedmiocie szkody majątkowej związanej z odpowiedzią z dnia 28 października 2020 r.

184    Skarżący podnosi, że utracił szansę uzyskania awansu do grupy zaszeregowania AST 4 począwszy od dnia 16 maja 2020 r. Jako że ta szansa uzyskania awansu powinna zostać oszacowana na 100 %, zważywszy na jego wyjątkowy poziom osiągnięć, żądana przez niego kwota odszkodowania wynosi 13 152 EUR.

185    Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem żądania naprawienia szkody majątkowej lub zadośćuczynienia za krzywdę należy oddalić, gdy wykazują ścisły związek z żądaniami stwierdzenia nieważności, które same zostały odrzucone jako niedopuszczalne lub oddalone jako bezzasadne (zob. wyrok z dnia 12 stycznia 2022 r., MW/Parlament, T‑630/20, niepublikowany, EU:T:2022:3, pkt 137 i przytoczone tam orzecznictwo).

186    W niniejszej sprawie istnieje ścisły związek między elementem szkody dotyczącym utraty szansy uzyskania awansu do grupy zaszeregowania AST 4 począwszy od dnia 16 maja 2020 r. a żądaniem stwierdzenia nieważności odpowiedzi z dnia 28 października 2020 r.

187    W tych okolicznościach, ponieważ badanie zarzutów przedstawionych na poparcie żądania stwierdzenia nieważności odpowiedzi z dnia 28 października 2020 r. nie wykazało żadnego niezgodnego z prawem działania Komisji, należy oddalić również zarzut poniesienia szkody dotyczący utraty szansy uzyskania awansu do grupy zaszeregowania AST 4 począwszy od dnia 16 maja 2020 r.

188    Wynika z tego, że żądanie naprawienia szkody majątkowej wynikającej z podnoszonej utraty szansy uzyskania awansu do grupy zaszeregowania AST 4 począwszy od dnia 16 maja 2020 r. należy oddalić.

 W przedmiocie kosztów

189    Zgodnie z art. 134 § 3 regulaminu postępowania w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań każdej ze stron każda z nich pokrywa własne koszty. Jednakże jeżeli jest to uzasadnione okolicznościami sprawy, Sąd może orzec, że jedna ze stron pokrywa, oprócz własnych kosztów, część kosztów poniesionych przez stronę przeciwną. Na podstawie art. 135 § 1 tego regulaminu postępowania, jeżeli wymagają tego względy słuszności, Sąd może zdecydować, że strona przegrywająca sprawę zostanie obciążona tylko częścią kosztów, a nawet że nie zostanie nimi obciążona w ogóle.

190    W niniejszej sprawie Komisja przegrała sprawę w odniesieniu do istotnej części żądań skarżącego. Ponadto Komisja podniosła zarzut niedopuszczalności w odniesieniu do żądania dotyczącego decyzji o odrzuceniu kandydatury, które następnie cofnęła, co miało wpływ na koszty. W tych okolicznościach wyrazem sprawiedliwej oceny okoliczności sprawy będzie obciążenie Komisji całością kosztów postępowania.

Z powyższych względów

SĄD (czwarta izba w składzie powiększonym)

orzeka, co następuje:

1)      Stwierdza się nieważność decyzji Komisji Europejskiej z dnia 4 sierpnia 2020 r. o odrzuceniu kandydatury SE na wolne stanowisko ogłoszone pod sygnaturą COM/2020/1474.

2)      Komisja wypłaci SE kwotę 10 000 EUR tytułem naprawienia poniesionej szkody majątkowej.

3)      W pozostałym zakresie skarga zostaje oddalona.

4)      Komisja zostaje obciążona kosztami postępowania.

da Silva Passos Gervasoni Półtorak

Reine       Pynnä

Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 5 lipca 2023 r.

Podpisy

*      Język postępowania: angielski.

1 Dane poufne utajnione.