WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ UNII EUROPEJSKIEJ
(pierwsza izba)

z dnia z dnia 18 maja 2015 r.

Sprawa F‑44/14

Jaana Pohjanmäki

przeciwko

Radzie Unii Europejskiej

Służba publiczna – Urzędnicy – Awans – Porównanie osiągnięć – Role organu powołującego i komitetu konsultacyjnego ds. awansów – Brak sprawozdań z oceny – Brak wglądu do sprawozdań z oceny przez członków komitetu konsultacyjnego ds. awansów – Zgodność funkcji sprawozdawcy komitetu konsultacyjnego ds. awansów i dawnego oceniającego – Oczywisty błąd w ocenie – Staż pracy w grupie zaszeregowania – Poziom odpowiedzialności – Obowiązek staranności

Przedmiot:      Skarga wniesiona na podstawie art. 270 TFUE, znajdującego zastosowanie do traktatu EWEA na mocy art. 106a, w której J. Pohjanmäki żąda stwierdzenia nieważności decyzji Rady Unii Europejskiej o nieawansowaniu jej do grupy zaszeregowania AD 13 w postępowaniu w sprawie awansu (2013) oraz zasądzenia od Rady naprawienia krzywdy, której miała doznać w związku z tą decyzją.

Orzeczenie:      Skarga zostaje oddalona. Jaana Pohjanmäki pokrywa połowę własnych kosztów postępowania. Rada Unii Europejskiej pokrywa własne koszty postępowania i zostaje obciążona połową kosztów poniesionych przez J. Pohjanmäki.

Streszczenie

1.      Urzędnicy – Awans – Porównanie osiągnięć – Szczegółowe zasady – Uwzględnienie sprawozdań z oceny – Niepełne i nieprawidłowe akta indywidualne – Konsekwencje

(regulamin pracowniczy, art. 45)

2.      Urzędnicy – Awans – Porównanie osiągnięć – Szczegółowe zasady – Uwzględnienie sprawozdań z oceny – Uprzednie badanie przez komitety konsultacyjne ds. awansów – Szczegółowe zasady – Badanie sprawozdań z oceny przez wyłącznie jednego członka komitetu konsultacyjnego ds. awansów – Dopuszczalność

(regulamin pracowniczy, art. 45)

3.      Urzędnicy – Awans – Porównanie osiągnięć – Szczegółowe zasady – Uwzględnienie sprawozdań z oceny – Uprzednie badanie przez komitety konsultacyjne ds. awansów – Szczegółowe zasady – Badanie sprawozdań z oceny przez członka jednego komitetu konsultacyjnego ds. awansów, który był oceniającym zainteresowanego urzędnika – Dopuszczalność

(regulamin pracowniczy, art. 45)

4.      Skargi urzędników – Uprzednie zażalenie w drodze administracyjnej – Decyzja o oddaleniu – Zastąpienie uzasadnienia kwestionowanego aktu

(regulamin pracowniczy, art. 45, 90, 91)

5.      Urzędnicy – Awans – Kryteria – Osiągnięcia – Uwzględnienie stażu pracy w grupie zaszeregowania – Charakter subsydiarny – Uwzględnienie stałości osiągnięć w czasie – Zakres

(regulamin pracowniczy, art. 45)

6.      Urzędnicy – Awans – Porównanie osiągnięć – Uznanie administracyjne – Kontrola sądowa – Granice – Oczywisty błąd w ocenie – Pojęcie

(regulamin pracowniczy, art. 45)

7.      Urzędnicy – Awans – Porównanie osiągnięć – Uznanie administracyjne – Informacje, jakie mogą zostać uwzględnione – Poziom odpowiedzialności

(regulamin pracowniczy, art. 5, 45)

8.      Urzędnicy – Awans – Zażalenie kandydata, który nie został awansowany – Decyzja o oddaleniu – Obowiązek uzasadnienia – Zakres – Niewystarczające uzasadnienie – Konwalidacja w trakcie postępowania spornego – Warunki

(regulamin pracowniczy, art. 25, 45)

1.      Do stwierdzenia nieważności decyzji w sprawie nieprzyznania awansu nie wystarczy, by akta kandydata były nieprawidłowe i niepełne, gdyż trzeba jeszcze wykazać, iż okoliczność ta mogła mieć decydujący wpływ na postępowanie w sprawie awansu.

Tym samym jeśli chodzi o nieprawidłowość w postaci braku informacji na temat wyników pracy urzędnika podczas dwóch okresów obejmujących łącznie siedem miesięcy, nie wykazano, że nieprawidłowość ta mogła mieć decydujący wpływ na postępowanie w sprawie awansu. Łączny okres siedmiu miesięcy, podczas którego wyniki pracy zainteresowanego nie zostały ocenione w ramach sprawozdań z oceny, jest bowiem zbyt krótki w porównaniu z okresem ośmiu lat stażu pracy w danej grupie zaszeregowania, a zainteresowana nie wykazała ani nawet nie podnosiła, że jej osiągnięcia podczas tych siedmiu miesięcy miały takie znaczenie, iż wynik porównania mógłby być inny, gdyby te osiągnięcia zostały uwzględnione.

(zob. pkt 41, 43, 44)

Odesłanie

Sąd do spraw Służby Publicznej, wyrok Sabbag Afota/Rada, F‑9/11, EU:F:2011:196, pkt 42–44

2.      W sytuacji gdy wprowadzony przez instytucję system awansów pozwala wyznaczyć w każdym komitecie konsultacyjnym ds. awansów sprawozdawcę, którego rolą jest badanie akt i sprawozdań z oceny oraz przedstawianie informacji na ich temat komitetowi konsultacyjnemu ds. awansów, fakt, że sprawozdania z oceny jednego z urzędników uprawnionych do awansu przeglądał tylko jeden członek komitetu konsultacyjnego ds. awansów, nie pozwala na stwierdzenie nieprawidłowości wszystkich porównawczych badań osiągnięć. Ponadto ponieważ wewnętrzne przepisy instytucji nie przewidują procedury lub specjalnych formalności wyznaczania sprawozdawcy w ramach komitetu konsultacyjnego ds. awansów, wgląd do sprawozdań z oceny przez jednego z członków komitetu konsultacyjnego ds. awansów wystarcza do stwierdzenia, że ​​członek ten działał jako sprawozdawca w ramach komitetu konsultacyjnego ds. awansów.

(zob. pkt 46)

3.      W sytuacji gdy wprowadzony przez instytucję system awansów pozwala wyznaczyć w każdym komitecie konsultacyjnym ds. awansów sprawozdawcę, którego rolą jest badanie akt i sprawozdań z oceny oraz przedstawianie informacji na ich temat komitetowi konsultacyjnemu ds. awansów i gdy pierwszy oceniający jednego z urzędników uprawnionych do awansu jest członkiem komitetu konsultacyjnego ds. awansów, członek ten powinien wstrzymać się od udziału w naradzie dotyczącej zainteresowanego urzędnika. Nie ma jednak powodu do rozszerzania zakresu tej ostatniej zasady do tego stopnia, by objąć nim także funkcję sprawozdawcy, którą rozpatrywany członek miał sprawować w ramach komitetu konsultacyjnego ds. awansów na etapie badania odpowiednich akt i sprawozdań.

(zob. pkt 49)

4.      Rozwojowy charakter postępowania poprzedzającego wniesienie skargi zezwala administracji rozpatrzyć ponownie na etapie zażalenia podważony akt w świetle nowych okoliczności faktycznych i prawnych i, jeśli to konieczne, zmienić lub uzupełnić uzasadnienie, na które podstawie został on wydany.

(zob. pkt 52)

Odesłanie

Sąd Unii Europejskiej, wyrok Mocová/Komisja, T‑347/12 P, EU:T:2014:268, pkt 34, 35, 45

Sąd do spraw Służby Publicznej, wyroki: AZ/Komisja, F‑26/10, EU:F:2011:163, pkt 38; BD/Komisja, F‑36/11, EU:F:2012:49, pkt 47

5.      Zgodnie z art. 45 regulaminu pracowniczego awans obejmuje wyłącznie osoby wybrane spośród urzędników mogących ubiegać się o awans i posiadających największe osiągnięcia. W rezultacie, na potrzeby awansu urzędnika, staż pracy w grupie zaszeregowania i w ramach służby może być brany pod uwagę wyłącznie jako kryterium pomocnicze w wypadku równości osiągnięć z innymi urzędnikami mogącymi ubiegać się o awans.

Kryterium stałości osiągnięć w czasie nie stanowi kryterium odrębnego od trzech kryteriów wymienionych w art. 45 regulaminu pracowniczego, lecz wchodzi bezpośrednio w zakres pierwszego z nich, opartego na sprawozdaniach z ocen urzędników i pozwala organowi powołującemu znaleźć sprawiedliwą równowagę pomiędzy celem w postaci zapewnienia szybkiego rozwoju kariery zawodowej wybitnym urzędnikom, którzy wyróżniają się wyjątkowo wysokim poziomem jakości pracy, a celem w postaci zapewnienia zwykłej kariery urzędnikom, którzy w długim okresie wykazali się utrzymującym się wysokim poziomem jakości pracy.

(zob. pkt 57, 58)

Odesłanie

Sąd Unii Europejskiej, wyrok Stols/Rada, T‑95/12 P, EU:T:2014:3, pkt 40–45

Sąd do spraw Służby Publicznej, wyroki: Barbin/Parlament, F‑68/09, EU:F:2011:11, pkt 91; Nieminen/Rada, F‑81/12, EU:F:2014:50, pkt 43, 44, odwołanie w toku przed Sądem Unii Europejskiej, sprawa T‑464/14 P

6.      Na potrzeby porównania osiągnięć urzędników ubiegających się o awans organowi powołującemu przysługuje szeroki zakres uznania, a kontrola sądu Unii w tym kontekście winna się ograniczać do zbadania, czy w świetle sposobów i środków, przy których zastosowaniu administracja mogła dokonać oceny, utrzymała się ona w rozsądnych granicach i czy nie skorzystała ona ze swego uprawnienia w sposób oczywiście błędny. Sąd nie może więc zastąpić swoją oceną oceny kwalifikacji i osiągnięć kandydatów dokonanej przez organ powołujący.

W tym względzie błąd jest oczywisty, gdy jest łatwy do zauważenia i może zostać od razu wykryty w świetle kryteriów, od których prawodawca uzależnił wydanie decyzji w sprawie awansu. Zatem, aby wykazać, że administracja popełniła oczywisty błąd w ocenie stanu faktycznego, dający podstawę do stwierdzenia nieważności decyzji, dowody, które jest obowiązany przedstawić skarżący, muszą wystarczyć do pozbawienia wiarygodności dokonanej przez administrację oceny. Innymi słowy, jeżeli mimo przedstawionych przez skarżącego dowodów podważaną ocenę można jednak uznać za prawdziwą lub wiarygodną, zarzut oczywistego błędu należy oddalić.

(zob. pkt 61, 62)

Odesłanie

Sąd do spraw Służby Publicznej, wyroki: AC/Rada, F‑9/10, EU:F:2011:160, pkt 22–24; Nieminen/Rada, EU:F:2014:50, pkt 59

7.      Zgodnie z ustanowioną w art. 5 regulaminu pracowniczego zasadą równoważności pomiędzy grupą zaszeregowania a stanowiskiem uznaje się, że urzędnicy i pracownicy zaszeregowani do tej samej grupy zajmują stanowiska o równorzędnym poziomie odpowiedzialności. W rezultacie, przy porównywaniu osiągnięć mogących ubiegać się o awans urzędników administracja powinna brać pod uwagę poziom odpowiedzialności mogącego ubiegać się o awans urzędnika, jeżeli przewyższa on poziom odpowiedzialności powierzanej zwykle urzędnikowi w jego grupie zaszeregowania.

(zob. pkt 66)

Odesłanie

Sąd do spraw Służby Publicznej, wyrok Merhzaoui/Rada, F‑18/09, EU:F:2011:180, pkt 59

8.      Choć organ powołujący nie ma obowiązku uzasadniać decyzji w sprawie awansu względem kandydatów nieawansowanych, ma on za to obowiązek uzasadnienia decyzji oddalającej zażalenie wniesione przez nieawansowanego kandydata na dotyczącą go decyzję w sprawie nieprzyznania mu awansu, ponieważ uważa się, że uzasadnienie tej decyzji oddalającej pokrywa się z uzasadnieniem decyzji, na którą złożono zażalenie.

W tych okolicznościach wystarczający charakter uzasadnienia należy oceniać w świetle zasadniczych elementów argumentacji, na którą instytucja udziela odpowiedzi. Jako że awans obejmuje zgodnie z brzmieniem art. 45 regulaminu pracowniczego osoby wybrane, wystarczy, że uzasadnienie oddalenia zażalenia pozostaje w związku ze stosowaniem do indywidualnej sytuacji urzędnika wymogów prawnych i regulaminowych dotyczących awansowania.

Ponadto o ile organ powołujący przedstawi zaczątek uzasadnienia, dodatkowe wyjaśnienia mogą zostać przedstawione w toku postępowania.

(zob. pkt 79, 80, 83)

Odesłanie

Sąd Unii Europejskiej, postanowienie Van Neyghem/Rada, T‑113/13 P, EU:T:2013:568, pkt 17

Sąd do spraw Służby Publicznej, wyroki: AC/Rada, EU:F:2011:160, pkt 29; Sabbag Afota/Rada, EU:F:2011:196, pkt 65; Bouillez i in./Rada, F‑11/11, EU:F:2012:8, pkt 22