WYROK SĄDU PIERWSZEJ INSTANCJI (siódma izba)
z dnia 11 czerwca 2009 r.(*)
Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa – Środki ograniczające skierowane przeciwko niektórym osobom i podmiotom związanym z Osamą bin Ladenem, siecią Al-Kaida i talibami – Zamrożenie funduszy – Skarga o stwierdzenie nieważności – Zmiana żądań – Prawa podstawowe – Prawo do poszanowania własności, prawo do bycia wysłuchanym i prawo do skutecznej kontroli sądowej
W sprawie T‑318/01
Omar Mohammed Othman, zamieszkały w Londynie (Zjednoczone Królestwo), reprezentowany początkowo przez J. Walsha, barrister, F. Lindsley oraz S. Woodhouse, solicitors, a następnie przez S. Coksa, barrister, oraz H. Millera, solicitor,
strona skarżąca,
przeciwko
Radzie Unii Europejskiej, reprezentowanej początkowo przez M. Vitsentzatosa oraz M. Bishopa, a następnie przez M. Bishopa oraz E. Finnegan, działających w charakterze pełnomocników,
oraz
Komisji Wspólnot Europejskich, reprezentowanej początkowo przez A. van Solinge’a oraz C. Browna, a następnie przez E. Paasivirtę oraz P. Aalta, działających w charakterze pełnomocników,
strona pozwana,
popieranych przez:
Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, reprezentowane początkowo przez J. Collinsa, następnie przez C. Gibbs, a następnie przez E. O’Neill, i w końcu przez I. Rao, działających w charakterze pełnomocników, wspieranych początkowo przez S. Moore, a następnie przez M. Hoskinsa, barristers,
interwenient,
mającej za przedmiot początkowo wniosek o stwierdzenie nieważności po pierwsze rozporządzenia Rady (WE) nr 467/2001 z dnia 6 marca 2001 r. zakazującego wywozu niektórych towarów i usług do Afganistanu, wzmacniającego zakaz lotów i rozszerzającego zamrożenie funduszy i innych środków finansowych w odniesieniu do talibów w Afganistanie i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 337/2000 (Dz.U. L 67, s. 1) i po drugie rozporządzenia Komisji (WE) nr 2062/2001 z dnia 19 października 2001 r. zmieniającego po raz trzeci rozporządzenie nr 467/2001 (Dz.U. L 277, s. 25), a następnie wniosek o stwierdzenie nieważności rozporządzenia Rady (WE) nr 881/2002 z dnia 27 maja 2002 r. wprowadzającego niektóre szczególne środki ograniczające skierowane przeciwko niektórym osobom i podmiotom związanym z Osamą bin Ladenem, siecią Al-Kaida i talibami i uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 467/2001 (Dz.U. L 139, s. 9), w zakresie w jakim akty te dotyczą skarżącego,
SĄD PIERWSZEJ INSTANCJI
WSPÓLNOT EUROPEJSKICH (siódma izba),
w składzie: N.J. Forwood (sprawozdawca), prezes, D. Šváby i E. Moavero Milanesi, sędziowie,
sekretarz: K. Pocheć, administrator,
uwzględniając procedurę pisemną i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 21 stycznia 2009 r.,
wydaje następujący
Wyrok
Ramy prawne i okoliczności postania sporu
1 Opis ram prawnych niniejszego sporu został zawarty w pkt 3–10 wyroku Trybunału z dnia 3 września 2008 r. w sprawach połączonych C‑402/05 P i C‑415/05 P Kadi i Al Barakaat International Foundation przeciwko Radzie i Komisji, Zb.Orz. s. I‑6351, zwanego dalej „wyrokiem Trybunału w sprawie Kadi”.
2 Opis okoliczności faktycznych poprzedzających powstanie sporu dotyczący okresu od dnia 15 października 1999 r. do dnia 8 marca 2001 r., obejmujący w szczególności wydanie rozporządzenia Rady (WE) nr 467/2001 z dnia 6 marca 2001 r. zakazującego wywozu niektórych towarów i usług do Afganistanu, wzmacniającego zakaz lotów i rozszerzającego zamrożenie funduszy i innych środków finansowych w odniesieniu do talibów w Afganistanie i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 337/200 (Dz.U. L 67, s. 1) znajduje się w pkt 13–30 wyroku Trybunału w sprawie Kadi.
3 W dniu 19 października 2001 r. Komitet ds. Sankcji ustanowiony przez rezolucję 1267 (1999) Rady Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych (zwanej dalej „Radą Bezpieczeństwa”) opublikował dodatek do ujednoliconego wykazu osób i podmiotów objętych zamrożeniem funduszy na podstawie rezolucji Rady Bezpieczeństwa 1267 (1999) i 1333 (2000) z dnia 8 marca 2001 r. (zob. komunikat nr SC/7180), zawierający między innymi nazwisko skarżącego, zidentyfikowanego jako osoba powiązana z Osamą bin Ladenem.
4 Rozporządzeniem Komisji (WE) nr 2062/2001 z dnia 19 października 2001 r. zmieniającym po raz trzeci rozporządzenie nr 467/2001 (Dz.U. L 277, s. 25) do załącznika I tego rozporządzenia dodane zostało między innymi nazwisko skarżącego.
5 W dniu 16 stycznia 2002 r. Rada Bezpieczeństwa przyjęła rezolucję 1390 (2002) ustalającą środki, jakie należy zastosować wobec Osamy bin Ladena, członków organizacji Al-Kaida, talibów oraz innych osób, grup, przedsiębiorstw i podmiotów z nimi powiązanych. Ustępy 1 i 2 wspomnianej rezolucji przewidują zasadniczo utrzymanie środków, w szczególności zamrożenia funduszy, nałożonych na podstawie ust. 4 lit. b) rezolucji 1267 (1999) oraz ust. 8 lit. c) rezolucji 1333 (2000).
6 Uznając, że wykonanie tej rezolucji wymaga działania Wspólnoty, w dniu 27 maja 2002 r. Rada przyjęła wspólne stanowisko 2002/402/WPZiB dotyczące środków ograniczających przeciwko Osamie bin Ladenowi, członkom organizacji Al-Kaida i talibom oraz innym osobom fizycznym, grupom, przedsiębiorstwom i podmiotom z nimi powiązanym oraz uchylające wspólne stanowiska 96/746/WPZiB, 1999/727/WPZiB, 2001/154/WPZiB i 2001/771/WPZiB (Dz.U. L 139, s. 4). W art. 3 wyżej wymienionego wspólnego stanowiska zarządza się między innymi zamrożenie funduszy i innych aktywów finansowych lub zasobów gospodarczych osób fizycznych, grup, przedsiębiorstw i podmiotów, o których mowa w wykazie sporządzonym przez Komitet ds. Sankcji zgodnie z rezolucjami Rady Bezpieczeństwa 1267 (1999) i 1333 (2000).
7 W dniu 27 maja 2002 r. Rada, na podstawie art. 60 WE, 301 WE i 308 WE wydała rozporządzenie wprowadzające niektóre szczególne środki ograniczające skierowane przeciwko niektórym osobom i podmiotom związanym z Osamą bin Ladenem, siecią Al-Kaida i talibami i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 467/2001 (Dz.U. L 139, s. 9).
8 Artykuł 1 rozporządzenia nr 881/2002 definiuje pojęcia „fundusze” i „zamrożenie funduszy” zasadniczo w taki sam sposób co art. 1 rozporządzenia nr 467/2001. Ponadto artykuł ten wskazuje, jak należy rozumieć pojęcie zasobów gospodarczych.
9 Załącznik I do rozporządzenia nr 881/2002 zawiera wykaz osób, podmiotów i organizacji, których dotyczy zamrożenie funduszy wprowadzone na podstawie art. 2. Wykaz ten zawiera między innymi nazwisko skarżącego.
10 W dniu 20 grudnia 2002 r. Rada Bezpieczeństwa przyjęła rezolucję 1452 (2002) mającą na celu ułatwienie przestrzegania obowiązków w zakresie walki z terroryzmem. Ustęp 1 tej rezolucji przewiduje pewną liczbę odstępstw oraz wyjątków od nałożonego na podstawie rezolucji 1267 (1999) i 1390 (2002) [środka ograniczającego w postaci] zamrożenia funduszy oraz zasobów gospodarczych, które mogą zostać przyznane przez państwa ze względów humanitarnych, z zastrzeżeniem zgody Komitetu ds. Sankcji.
11 W dniu 17 stycznia 2003 r. Rada Bezpieczeństwa przyjęła rezolucję 1455 (2003) mającą na celu usprawnienie wykonania środków nałożonych na podstawie ust. 4 lit. b) rezolucji 1267 (1999), ust. 8 lit. c) rezolucji 1333 (2000) oraz ust. 1 i 2 rezolucji 1390 (2002). Zgodnie z ust. 2 rezolucji 1455 (2003) środki te miały być ponownie usprawnione po 12 miesiącach lub w razie konieczności przed ich upływem.
12 Uznając, że wykonanie rezolucji Rady Bezpieczeństwa 1452 (2002) wymaga działania Wspólnoty, w dniu 27 lutego 2003 r. Rada przyjęła wspólne stanowisko 2003/140/WPZiB dotyczące wyjątków od środków ograniczających nałożonych przez wspólne stanowisko 2002/402 (Dz.U. L 53, s. 62). Artykuł 1 tego wspólnego stanowiska stanowi, że wprowadzając w życie środki określone w art. 3 wspólnego stanowiska 2002/402, Wspólnota Europejska uwzględni wyjątki dopuszczone przez tę rezolucję.
13 W dniu 27 marca 2003 r. Rada przyjęła rozporządzenie (WE) nr 561/2003 zmieniające, w zakresie wyjątków odnoszących się do zamrożenia funduszy i zasobów gospodarczych, rozporządzenie nr 881/2002 (Dz.U. L 82, s. 1). W motywie tego rozporządzenia Rada wskazuje, że w następstwie wydania rezolucji Rady Bezpieczeństwa 1452 (2002) niezbędne jest dostosowanie środków wprowadzonych przez Wspólnotę.
14 W dniu 30 stycznia 2004 r. Rada Bezpieczeństwa przyjęła rezolucję 1526 (2004) mającą na celu po pierwsze, usprawnienie wykonania środków nałożonych na podstawie ust. 4 lit. b) rezolucji 1267 (1999), ust. 8 lit. c) rezolucji 1333 (2000) oraz ust. 1 i 2 rezolucji 1390 (2002), a po drugie, zwiększenie uprawnień Komitetu ds. Sankcji. Zgodnie z ust. 3 rezolucji 1526 (2004) środki te podlegają kolejnemu usprawnieniu po upływie okresu 18 miesięcy od ich przyjęcia lub w razie konieczności przed jego upływem.
15 W dniu 29 lipca 2005 r. Rada Bezpieczeństwa przyjęła rezolucję 1617 (2005). W rezolucji tej przewiduje się w szczególności utrzymanie środków nałożonych w ust. 4 lit. b) rezolucji 1267 (1999), w ust. 8 lit. c) rezolucji 1333 (2000) oraz w ust. 1 i 2 rezolucji 1390 (2002). Zgodnie z ust. 21 rezolucji 1617 (2005) środki te podlegają przeglądowi po upływie okresu 17 miesięcy od ich przyjęcia lub w razie konieczności przed jego upływem w celu ich ewentualnego zaostrzenia.
16 W dniu 22 grudnia 2006 r. Rada Bezpieczeństwa przyjęła rezolucję 1735 (2006). W rezolucji tej przewiduje się w szczególności utrzymanie środków nałożonych w ust. 4 lit. b) rezolucji 1267 (1999), w ust. 8 lit. c) rezolucji 1333 (2000) oraz w ust. 1 i 2 rezolucji 1390 (2002). Zgodnie z ust. 33 rezolucji 1735 (2006) środki te podlegają przeglądowi po upływie okresu 18 miesięcy od ich przyjęcia lub w razie konieczności przed jego upływem w celu ich ewentualnego zaostrzenia.
17 Rozporządzeniem Komisji (WE) nr 374/2008 z dnia 24 kwietnia 2008 r. zmieniającym po raz dziewięćdziesiąty czwarty rozporządzenie (WE) nr 881/2002 (Dz.U. L 113, s. 15) wzmianka dotycząca nazwiska skarżącego w załączniku I do rozporządzenia nr 881/2002 uległa zmianie odpowiadającej odnośnej zmianie wprowadzonej przez Komitet ds. Sankcji do wykazu osób i podmiotów objętych zamrożeniem funduszy na podstawie omawianych rezolucji Rady Bezpieczeństwa.
18 W dniu 30 czerwca 2008 r. Rada Bezpieczeństwa przyjęła rezolucję 1822 (2008). W rezolucji tej przewiduje się w szczególności utrzymanie środków nałożonych w ust. 4 lit. b) rezolucji 1267 (1999), w ust. 8 lit. c) rezolucji 1333 (2000) oraz w ust. 1 i 2 rezolucji 1390 (2002). Zgodnie z ust. 40 rezolucji 1822 (2008) środki te podlegają przeglądowi po upływie okresu 18 miesięcy od ich przyjęcia lub w razie konieczności przed jego upływem w celu ich ewentualnego zaostrzenia.
Przebieg postępowania i żądania stron
19 Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 17 grudnia 2001 r. skarżący Omar Mohammed Othman wniósł, na podstawie art. 230 WE, skargę przeciwko Radzie i Komisji, w której wniósł do Sądu o stwierdzenie nieważności rozporządzeń nr 467/2001 i nr 2062/2001.
20 W odpowiedziach na skargę złożonych w sekretariacie Sądu w dniu 15 marca 2002 r. Rada i Komisja wniosły do Sądu o oddalenie skargi i obciążenie skarżącego kosztami postępowania.
21 Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 1 maja 2002 r. Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej złożyło wniosek o dopuszczenie do niniejszej sprawy w charakterze interwenienta popierającego żądania Rady i Komisji.
22 Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 27 maja 2002 r. skarżący złożył wniosek o przyznanie pomocy w zakresie kosztów postępowania.
23 Postanowieniem prezesa pierwszej izby Sądu z dnia 31 maja 2002 r. na wniosek skarżącego i w braku sprzeciwu stron postępowania procedura pisemna została zawieszona do czasu ogłoszenia wyroku w sprawie T‑306/01 Yusuf i Al Barakaat International Foundation przeciwko Radzie i Komisji.
24 Wskutek zmiany składu izb Sądu sędzia sprawozdawca został przydzielony do drugiej izby, której następnie przekazano niniejszą sprawę.
25 Procedura pisemna została podjęta w dniu 21 września 2005 r.
26 Pismem z dnia 3 października 2005 r. sekretarz Sądu zwrócił się do skarżącego o przedstawienie w replice swojego stanowiska w przedmiocie nowych okoliczności stanu faktycznego i prawnego, które zaistniały od czasu wniesienia skargi i które mogą mieć wpływ na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy. W szczególności skarżący został wezwany do:
– przedstawienia uwag na temat skutków, jakie na kontynuowanie postępowania w sprawie niniejszej skargi miało uchylenie rozporządzenia nr 467/2001 i jego zastąpienie rozporządzeniem nr 881/2002;
– ponownego rozważenia żądań, zarzutów i argumentów wniesionej przez siebie skargi w świetle dwóch wyroków Sądu z dnia 21 września 2005 r.: w sprawie T‑306/01 Yusuf i Al Barakaat International Foundation przeciwko Radzie i Komisji, Zb.Orz. s. II‑3533, zwanego dalej „wyrokiem Sądu w sprawie Yusuf”; w sprawie T‑315/01 Kadi przeciwko Radzie i Komisji, Zb.Orz. s. II‑3649, zwanego dalej „wyrokiem Sądu w sprawie Kadi”.
27 W tym samym piśmie sekretarz Sądu zwrócił się do skarżącego o przedstawienie wniosku o przyznanie pomocy w zakresie kosztów postępowania.
28 W replice złożonej w sekretariacie Sądu w dniu 14 listopada 2005 r. skarżący oświadczył, że wprowadza zmianę w swojej skardze, żądając stwierdzenia nieważności rozporządzenia nr 881/2002 (zwanego dalej „zaskarżonym rozporządzeniem”) w zakresie dotyczącym jego osoby.
29 Postanowieniem z dnia 2 grudnia 2005 r. prezes drugiej izby Sądu dopuścił do postępowania po stronie Rady i Komisji Zjednoczone Królestwo. Interwenient złożył swoje uwagi w wyznaczonym terminie.
30 W duplice złożonej w sekretariacie Sądu w dniu 21 grudnia 2005 r. Rada podtrzymała żądania przedstawione w swojej odpowiedzi na skargę.
31 W duplice złożonej w sekretariacie Sądu w dniu 13 stycznia 2006 r. Komisja wniosła do Sądu o:
– odrzucenie skargi jako niedopuszczalnej, w zakresie w jakim skierowana jest przeciwko niej;
– oddalenie skargi jako bezzasadnej;
– obciążenie skarżącego kosztami postępowania.
32 W uwagach interwenienta złożonych w sekretariacie Sądu w dniu 1 marca 2006 r. Zjednoczone Królestwo poparło żądania Rady i Komisji.
33 Pismem złożonym w sekretariacie Sądu także w dniu 1 marca 2006 r. Zjednoczone Królestwo przedstawiło wniosek o niepodawanie do wiadomości publicznej informacji zawartych w załącznikach do przedstawionych przez nie uwag interwenienta.
34 Procedura pisemna została zamknięta w dniu 3 kwietnia 2006 r.
35 Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 25 kwietnia 2006 r. skarżący złożył ponownie wniosek o przyznanie pomocy w zakresie kosztów postępowania.
36 Na podstawie sprawozdania sędziego sprawozdawcy Sąd (druga izba) postanowił otworzyć procedurę ustną.
37 Podczas gdy data rozprawy przed drugą izbą Sądu została ustalona na dzień 17 października 2006 r., w dniu 22 września 2006 r. skarżący złożył nowy wniosek o zawieszenie postępowania do czasu ogłoszenia przez Trybunał wyroku w sprawie Kadi. Sąd (druga izba) uchylił zatem swoją decyzję o otwarciu procedury ustnej i postanowieniem prezesa drugiej izby Sądu z dnia 9 listopada 2006 r., w braku sprzeciwu stron, postępowanie zostało zawieszone do czasu ogłoszenia przez Trybunał wyroku w sprawie Kadi.
38 Postanowieniem prezesa drugiej izby Sądu z dnia 27 października 2006 r. skarżącemu została przyznana pomoc w zakresie kosztów postępowania.
39 Wskutek ponownej zmiany składu izb Sądu sędzia sprawozdawca został przydzielony do siódmej izby, której następnie przekazano niniejszą sprawę.
40 Postępowanie zostało wznowione w dniu 3 września 2008 r.
41 W piśmie z dnia 16 października 2008 r. sekretarz Sądu wezwał strony do:
– przedstawienia uwag na temat skutków, jakie dla postępowania w sprawie niniejszej skargi ma ich zdaniem wyrok Trybunału w sprawie Kadi;
– poinformowania Sądu o rozwoju sytuacji faktycznej i prawnej skarżącego, w zakresie w jakim strony uważają, że ma to znaczenie dla tej sprawy.
42 Wezwaniu temu uczyniono zadość w wyznaczonych terminach odpowiednio w pismach złożonych w sekretariacie Sądu w dniu 30 października 2008 r. przez Radę i Komisję i w dniu 31 października 2008 r. przez skarżącego i Zjednoczone Królestwo.
43 Na podstawie nowego sprawozdania sędziego sprawozdawcy Sąd (siódma izba) postanowił otworzyć procedurę ustną.
44 Na rozprawie w dniu 21 stycznia 2009 r. wysłuchane zostały wystąpienia stron i ich odpowiedzi na pytania Sądu.
45 W trakcie rozprawy skarżący uzupełnił swoje żądania, wnosząc o obciążenie Rady kosztami postępowania.
Stan faktyczny
46 Skarżący jest obywatelem Jordanii, mieszkającym od 1993 r. w Zjednoczonym Królestwie, gdzie otrzymał tymczasowy azyl polityczny w 1994 r. W dniu wniesienia niniejszej skargi jego wniosek o azyl definitywny był wciąż rozpatrywany. Skarżący ma na utrzymaniu żonę i pięcioro dzieci.
47 W lutym 2001 r. skarżący został zatrzymany i aresztowany w celu przesłuchania w ramach dochodzenia prowadzonego na podstawie Prevention of Terrorism (Temporary Provisions) Act 1989 (ustawy w sprawie zapobiegania terroryzmowi z 1989 r.). W trakcie przeszukania policja znalazła w jego mieszkaniu i zabezpieczyła dużą ilość gotówki w różnych walutach (funty brytyjskie, marki niemieckie, pesety hiszpańskie i dolary amerykańskie), których równowartość w funtach szterlingach (GBP) wynosiła 180 000. Skarżący nie przedstawił żadnego wyjaśnienia pochodzenia tych funduszy. Następnie również dwa rachunki bankowe skarżącego, których dodatnie saldo wynosiło 1900 GBP, zostały zamrożone w ramach wykonania środków przyjętych przez Komitet ds. Sankcji.
48 Z akt sprawy wynika ponadto, że w grudniu 2001 r. skarżący zaczął działać w ukryciu w obawie przed zatrzymaniem i aresztem na czas nieokreślony na podstawie Anti-Terrorism, Crime and Security Act 2001 (ustawy z 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa oraz zwalczania przestępczości i terroryzmu), która miała zostać przyjęta przez Parlament Zjednoczonego Królestwa. Następnie został on zatrzymany przez policję i osadzony w areszcie w Belmarsh (Zjednoczone Królestwo), gdzie przebywał od dnia 23 października 2002 r. do dnia 13 marca 2005 r., tj. dnia, w którym pod warunkiem ścisłego nadzoru został zwolniony w następstwie wyroku House of Lords (Izby Lordów), zgodnie z którym obowiązujący w Zjednoczonym Królestwie system „aresztu bez procesu”, któremu poddany został skarżący, uznany został za niezgodny z prawem. Skarżący został ponownie zatrzymany w dniu 11 sierpnia 2005 r. i osadzony w więzieniu Long Lartin (Zjednoczone Królestwo) na podstawie nowych środków antyterrorystycznych przyjętych przez rząd Zjednoczonego Królestwa. Odwołanie od decyzji rządu o ekstradycji skarżącego do Jordanii i przetrzymaniu go do tego czasu w areszcie, doręczonej zainteresowanemu w dniu 11 kwietnia 2005 r., zostało oddalone przez właściwy sąd Zjednoczonego Królestwa. Rząd Zjednoczonego Królestwa zgodził się jednakże na niewykonanie tej decyzji w oczekiwaniu na wynik skargi wniesionej przez skarżącego do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. W międzyczasie, w dniu 17 czerwca 2008 r., skarżący został warunkowo zwolniony. Następnie w dniu 2 grudnia 2008 r. tymczasowe zwolnienie zostało odwołane przez Special Immigration Appeals Commission (specjalną komisję odwoławczą ds. imigracyjnych). Od tego czasu skarżący przebywa znowu w areszcie.
Co do prawa
W przedmiocie skutków proceduralnych przyjęcia zaskarżonego rozporządzenia
Argumenty stron
49 W replice skarżący podnosi, że ma prawo do zmiany swoich żądań w taki sposób, żeby zmierzały one do stwierdzenia nieważności zaskarżonego rozporządzenia w zakresie dotyczącym jego osoby. Na poparcie skarżący przytacza pkt 55 wyroku Sądu w sprawie Kadi.
50 W duplice Rada i Komisja stwierdzają, że zgodnie z wyrokami Sądu w sprawie Yusuf i w sprawie Kadi skarżącemu należy pozwolić na przeredagowanie skargi i wymierzenie jej w zaskarżone rozporządzenie w dotyczącym go zakresie.
51 Komisja dodaje, że ze względu na taki rozwój sytuacji prawnej skarga nie jest dłużej dopuszczalna w zakresie, w jakim jest skierowana przeciwko niej. W każdym razie Komisja wnosi o to, żeby ze względów ekonomii postępowania i dobrego administrowania wymiarem sprawiedliwości jej odpowiedzi na zarzuty skargi i argumenty zostały uwzględnione bez potrzeby ponownego formalnego dopuszczenia jej do postępowania w charakterze interwenienta. Komisja powołuje się w tym względzie na wyroki Sądu w sprawie Yusuf i w sprawie Kadi (odpowiednio pkt 76 i 57).
Ocena Sądu
52 Strony postępowania zgodnie uznały prawo skarżącego do zmiany żądań i zarzutów w sposób zmierzający do stwierdzenia nieważności zaskarżonego rozporządzenia, uchylającego i zastępującego rozporządzenie nr 467/2001, zmienione rozporządzeniem nr 2062/2001. W replice skarżący w istocie oświadczył, że zmienia pierwotne żądania i zarzuty w tym właśnie celu.
53 W tym względzie należy przypomnieć, że jeżeli w toku postępowania dana decyzja zostaje zastąpiona przez inną decyzję w tym samym przedmiocie, należy to uważać za nową okoliczność, umożliwiającą skarżącemu dokonanie zmiany przedstawionych żądań i zarzutów. Zobowiązanie skarżącego do wniesienia nowej skargi byłoby w istocie sprzeczne z zasadą dobrego administrowania wymiarem sprawiedliwości oraz wymogiem ekonomii postępowania. Ponadto niesprawiedliwe byłoby umożliwienie danej instytucji dokonania zmiany w zaskarżonej decyzji lub zastąpienia jej inną decyzją w celu ustosunkowania się do zarzutów podniesionych we wniesionej do sądu wspólnotowego skardze na tę decyzję oraz powoływania się w toku postępowania na decyzję zmieniającą lub zastępującą pierwotnie zaskarżoną decyzję w celu pozbawienia drugiej strony postępowania możliwości rozszerzenia pierwotnych żądań i zarzutów na tę późniejszą decyzję lub przedstawienia uzupełniających żądań i zarzutów wobec niej (wyroki Trybunału: z dnia 3 marca 1982 r. w sprawie 14/81 Alpha Steel przeciwko Komisji, Rec. s. 749, pkt 8; z dnia 29 września 1987 r. w sprawach połączonych 351/85 i 360/85 Fabrique de fer de Charleroi i Dillinger Hüttenwerke przeciwko Komisji, Rec. s. 3639, pkt 11; z dnia 14 lipca 1988 r. w sprawie 103/85 Stahlwerke Peine-Salzgitter przeciwko Komisji, Rec. s. 4131, pkt 11, 12; wyrok Sądu z dnia 3 lutego 2000 r. w sprawach połączonych T‑46/98 i T‑151/98 CCRE przeciwko Komisji, Rec. s. II‑167, pkt 33).
54 Orzecznictwo to znajduje zastosowanie w sytuacji, gdy rozporządzenie dotyczące bezpośrednio i indywidualnie osoby fizycznej zostaje w toku postępowania zastąpione przez rozporządzenie mające ten sam przedmiot.
55 Ponieważ w niniejszym postępowaniu mamy do czynienia z sytuacją identyczną we wszystkich aspektach z sytuacją opisaną, należy przychylić się do wniosku skarżącego i uznać, że celem skargi jest uzyskanie stwierdzenia nieważności zaskarżonego rozporządzenia w zakresie, w jakim go ono dotyczy, oraz umożliwić stronom ponowne sformułowanie żądań, zarzutów i argumentów w świetle tych nowych okoliczności.
56 W tej sytuacji należy uznać, że pierwotne żądanie skarżącego dotyczące stwierdzenia częściowej nieważności rozporządzenia nr 467/2001 stało się bezprzedmiotowe z powodu uchylenia tego rozporządzenia przez zaskarżone rozporządzenie. Nie ma więc już potrzeby rozpatrywania wspomnianego żądania ani żądania o stwierdzenie częściowej nieważności rozporządzenia nr 2062/2001, które również stało się bezprzedmiotowe.
57 Z powyższego wynika, że nie ma ponadto potrzeby rozpatrywania skargi w części, w której skierowana jest ona przeciwko Komisji. Jednakże w okolicznościach niniejszej sprawy zasada dobrego administrowania wymiarem sprawiedliwości oraz wymóg ekonomii postępowania, na których opiera się orzecznictwo przywołane w pkt 53 niniejszego wyroku, uzasadniają również wzięcie pod uwagę żądań, odpowiedzi na zarzuty skargi oraz argumentów Komisji, ponownie sformułowanych, jak wspomniano w pkt 55 niniejszego wyroku, bez potrzeby ponownego formalnego dopuszczania tej instytucji do postępowania na podstawie art. 115 § 1 i art. 116 § 6 regulaminu Sądu w charakterze interwenienta popierającego żądania Rady.
58 Uwzględniając powyższe rozważania należy stwierdzić, że niniejsza skarga jest odtąd skierowana wyłącznie przeciwko Radzie, popieranej przez Komisję oraz Zjednoczone Królestwo, a jej przedmiotem jest jedynie stwierdzenie nieważności zaskarżonego rozporządzenia w zakresie dotyczącym skarżącego.
Co do istoty
Argumenty stron
59 W swojej skardze na poparcie żądania stwierdzenia nieważności rozporządzeń nr 467/2001 i nr 2062/2001 skarżący podniósł w istocie trzy zarzuty, dotyczące: pierwszy – naruszenia art. 60 WE i art. 301 WE, a także nadużycia władzy; drugi – naruszenia praw podstawowych zagwarantowanych w szczególności przez art. 3 i 8 europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (EKPC), a także zasad ogólnych proporcjonalności i pomocniczości, i trzeci – naruszenia obowiązku uzasadnienia.
60 Jednakże w uwagach złożonych w sekretariacie Sądu w dniu 31 października 2008 r. skarżący oświadczył, że mając na uwadze wyrok Trybunału w sprawie Kadi, rezygnuje on z zarzutów pierwszego i trzeciego.
61 Rada i Komisja w swoich odnośnych odpowiedziach na skargę i Zjednoczone Królestwo w uwagach interwenienta zakwestionowały drugi zarzut skarżącego zmierzający do stwierdzenia nieważności, rozwijając w istocie argumenty identyczne jak te, które zostały przez nie przedstawione w odpowiedzi na podobne zarzuty skarżących w sprawach zakończonych wyrokami Sądu: w sprawie Yusuf i w sprawie Kadi; z dnia 12 lipca 2006 w sprawie T‑253/02 Ayadi przeciwko Radzie, Zb.Orz. s. II‑2139 i w sprawie T‑49/04 Hassan przeciwko Radzie i Komisji, dotychczas niepublikowany w Zbiorze.
62 W replice skarżący przedstawił nowe argumenty w ramach zarzutu dotyczącego naruszenia praw podstawowych.
63 Skarżący przyznał, że art. 2a zaskarżonego rozporządzenia, wprowadzony do niego rozporządzeniem nr 516/2003, zezwala na udostępnienie zainteresowanym funduszy i zasobów gospodarczych niezbędnych na ich utrzymanie i na inne wydatki pierwszej potrzeby. Stwierdził on jednak, że przepis ten został sformułowany w sposób niezmiernie restrykcyjny i że stanowi on bardzo poważne naruszenie godności zainteresowanych.
64 Po pierwsze, rozpatrywany przepis pozbawia skarżącego możliwości posiadania środków służących korzystaniu z normalnych aspektów godnego życia.
65 Po drugie, ten sam przepis stoi na przeszkodzie podjęciu przez skarżącego jakiegokolwiek zajęcia, zawodu lub pracy najemnej.
66 Po trzecie, w odróżnieniu od rezolucji 1333 (2000), która wykonywała rozporządzenie nr 467/2001, rezolucja 1390 (2002), która wykonuje zaskarżone rozporządzenie, nie ma ograniczonego czasowo zakresu. Rozporządzenie to zezwala tym samym na trwałe wykluczenie skarżącego z prawie wszystkich aspektów życia społecznego.
67 Wreszcie po czwarte, skarżący został pozbawiony jakiegokolwiek środka zaskarżenia przeciwko środkom ograniczającym, które go dotknęły. Decyzja o włączeniu go do wykazu dołączonego do zaskarżonego rozporządzenia była decyzją Rady Bezpieczeństwa na wskroś polityczną i została podjęta bez jakiegokolwiek względu na zasady postępowania dowodowego czy słuszności oraz według zasad całkowicie pozasądowych. Nie istnieje żadna droga prawna, chociażby quasi-sądowa, z której można byłoby skorzystać w odniesieniu do decyzji Rady Bezpieczeństwa.
68 Rada i Komisja w swoich odnośnych duplikach i Zjednoczone Królestwo w uwagach interwenienta zakwestionowały te nowe argumenty, powołując się w szczególności na wyroki Sądu w sprawie Yusuf i w sprawie Kadi.
69 W uwagach złożonych w sekretariacie Sądu w dniu 31 października 2008 r. skarżący stwierdził, że znajduje się w tej samej sytuacji co skarżący w sprawach zakończonych wyrokiem Trybunału w sprawie Kadi. Żaden z nich nie uzyskał od Rady jakiejkolwiek informacji w sprawie dowodów zebranych przeciwko nim w celu uzasadnienia przyjęcia środków ograniczających nałożonych zaskarżonym rozporządzeniem.
70 Zdaniem skarżącego w świetle wyroku Trybunału w sprawie Kadi (pkt 336, 348, 349, 370) Sąd powinien uznać, że zaskarżone rozporządzenie narusza jego prawo do obrony, prawo do skutecznej ochrony sądowej oraz prawo własności i że z tego względu powinna zostać stwierdzona nieważność tego aktu prawnego, w zakresie w jakim go on dotyczy.
71 W uwagach złożonych w sekretariacie Sądu w dniu 30 października 2008 r. Rada przyznała, że w konsekwencji wydania przez Trybunał wyroku w sprawie Kadi konieczne jest dostarczenie skarżącemu uzasadnienia, umożliwienie mu przedstawienia uwag w tym względzie, jak również uwzględnienie tych uwag przed wydaniem nowej dotyczącej go decyzji w sprawie zamrożenia funduszy.
72 Rada podjęła niezbędne działania w celu uzyskania informacji wymaganych do redakcji uzasadnienia, jednakże nie była w stanie poinformować, kiedy mogłoby ono zostać przedstawione skarżącemu. Rada zobowiązała się do możliwie najszybszego działania celem poszanowania praw do obrony skarżącego i do informowania Sądu o rozwoju sprawy.
73 W uwagach złożonych w sekretariacie Sądu w dniu 30 października 2008 r. Komisja także przyznała, że sytuacja skarżącego jest taka sama jak sytuacja skarżących w sporach, które zakończyły się wyrokiem Trybunału w sprawie Kadi, jako że jego fundusze zostały zamrożone najpierw na podstawie rozporządzenia nr 467/2001, a następnie na podstawie rozporządzenia nr 881/2002, przy czym uzasadnienie podjęcia tego środka nie zostało mu zakomunikowane. Należałoby zatem ponownie zbadać jego sytuację w świetle tego ostatniego rozporządzenia, po przedstawieniu mu uzasadnienia i umożliwieniu skarżącemu przedstawienia uwag. Według Komisji Komitet ds. Sankcji podjął już działania w tym celu, ale mogą one trwać kilka tygodni.
74 Komisja zwróciła jednak uwagę Sądu na fakt, że w przeciwieństwie do tego, co było podnoszone w sporach zakończonych wyrokiem Trybunału w sprawie Kadi, skarżący nie zakwestionował w swoim zarzucie drugim włączenia jego osoby do spornego wykazu, a jedynie skutki, jakie włączenie to wywiera na jego środki utrzymania, a w szczególności na zaprzestanie wypłacania mu świadczeń z tytułu zabezpieczenia społecznego.
75 W uwagach złożonych w sekretariacie Sądu w dniu 31 października 2008 r. Zjednoczone Królestwo przychyliło się do uwag przedstawionych przez Radę w odpowiedzi na wezwanie Sądu.
76 W trakcie rozprawy Rada i Komisja uznały, w świetle wyroku Trybunału w sprawie Kadi, że zaskarżone rozporządzenie zostało przyjęte w postępowaniu, w którym prawo skarżącego do obrony nie było przestrzegane.
77 Wspomniane instytucje oświadczyły ponadto, że podjęte działania, w szczególności w ramach Komitetu ds. Sankcji, mające na celu dostosowanie procedur wspólnotowych dotyczących zamrażania funduszy do zasad ustanowionych w wyroku Trybunału w sprawie Kadi (zob. pkt 71, 72 powyżej) w przypadku skarżącego nie zostały doprowadzone do końca.
78 Rada i interwenient zwrócili się zatem do Sądu, żeby w przypadku stwierdzenia przez Sąd nieważności zaskarżonego rozporządzenia, w zakresie w jakim dotyczy ono skarżącego, utrzymane zostały w mocy skutki tego rozporządzenia przez krótki okres czasu, podobnie jak to zrobił Trybunał na podstawie art. 231 WE w swoim wyroku w sprawie Kadi.
79 W tym względzie Zjednoczone Królestwo uznało w szczególności, powołując się na pkt 373 tego wyroku, że takie stwierdzenie nieważności ze skutkiem natychmiastowym mogłoby w sposób poważny i nieodwracalny zaszkodzić skuteczności środków ograniczających nałożonych tym rozporządzeniem, które Wspólnota ma obowiązek wprowadzać w życie, jako że zanim rozporządzenie to zostanie ewentualnie zastąpione nowym, skarżący mógłby przedsięwziąć kroki zmierzające do uniknięcia ewentualnego ponownego zastosowania wobec niego zamrożenia funduszy.
80 Zresztą na wypadek gdyby wyrok stwierdzający nieważność miał być oparty na tych samych zasadach porządku, głównie proceduralnego, jak zasady, na których oparty został wyrok Trybunału w sprawie Kadi, Zjednoczone Królestwo przypomniało, że w pkt 374 tego wyroku Trybunał podkreślił, iż nie można wykluczyć, że co do istoty nałożenie środków ograniczających na zainteresowanych może okazać się jednak uzasadnione. Może tak być w szczególności w rozpatrywanym przypadku, na co dowodem mogą być orzeczenia wydane w sprawie skarżącego przez sądy Zjednoczonego Królestwa właściwe w dziedzinie terroryzmu.
81 Skarżący nie zgadza się ze wspomnianym wnioskiem Rady i interwenienta.
Ocena Sądu
82 Nie budzi wątpliwości, że zarówno w odniesieniu do postępowania, które doprowadziło do przyjęcia zaskarżonego rozporządzenia, jak i w odniesieniu do zakresu, skutków i ewentualnego uzasadnienia ograniczenia korzystania z prawa własności wynikającego ze środków ograniczających przewidzianych tym rozporządzeniem, skarżący znajduje się w sytuacji faktycznej i prawnej pod każdym względem porównywalnej do sytuacji wnoszących odwołanie w sporze zakończonym wyrokiem Trybunału w sprawie Kadi.
83 Po pierwsze, w odniesieniu do postępowania, które doprowadziło do przyjęcia zaskarżonego rozporządzenia należy wskazać, że Rada w żadnym momencie nie poinformowała skarżącego o zgromadzonych przeciwko niemu dowodach uzasadniających pierwotne umieszczenie jego nazwiska w załączniku I do tego rozporządzenia, a tym samym nałożenie przewidzianych w nim środków ograniczających.
84 Nie jest bowiem kwestionowana okoliczność, że skarżącemu nie udzielono w tej kwestii żadnej informacji ani w rozporządzeniu nr 467/2001 zmienionym rozporządzeniem nr 2062/2001, w którym po raz pierwszy wymieniono nazwisko skarżącego w wykazie osób, podmiotów i organizacji objętych zamrożeniem funduszy, ani w zaskarżonym rozporządzeniu czy na jakimkolwiek późniejszym etapie.
85 Skoro Rada ani nie poinformowała skarżącego o zgromadzonych przeciwko niemu dowodach uzasadniających nałożenie na niego środków ograniczających ani nie przyznała mu prawa do zapoznania się z tymi dowodami w rozsądnym terminie po nałożeniu tych środków, skarżący nie miał możliwości przedstawienia swojego stanowiska w tej kwestii. Tym samym prawo do obrony skarżącego, w szczególności prawo do bycia wysłuchanym, nie było przestrzegane (zob. podobnie wyrok Trybunału w sprawie Kadi, pkt 348).
86 Ponadto wobec braku poinformowania skarżącego o zgromadzonych przeciwko niemu dowodach oraz ze względu na wskazane w pkt 336 i 337 wyroku Trybunału w sprawie Kadi związki między prawem do obrony i prawem do skutecznej ochrony sądowej skarżący nie miał również możliwości obrony swoich praw w odniesieniu do tych dowodów na dostatecznych warunkach przed sądem wspólnotowym, a zatem należy stwierdzić również naruszenie prawa do skutecznej ochrony sądowej (zob. podobnie wyrok Trybunału w sprawie Kadi, pkt 349).
87 Należy wreszcie zauważyć, że naruszenia tego nie naprawiono w ramach niniejszego postępowania w przedmiocie skargi, bowiem Rada nie przedstawiła żadnego dowodu w tym względzie (zob. podobnie wyrok Trybunału w sprawie Kadi, pkt 350).
88 Sąd może zatem jedynie stwierdzić, że nie jest w stanie przystąpić do kontroli zgodności z prawem zaskarżonego rozporządzenia, w zakresie w jakim dotyczy skarżącego, a zatem z tego samego powodu należy ocenić, że przysługujące mu prawo podstawowe do skutecznej ochrony sądowej nie było w niniejszej sprawie przestrzegane (zob. podobnie wyrok Trybunału w sprawie Kadi, pkt 351).
89 W związku z tym należy orzec, że zaskarżone rozporządzenie, w zakresie w jakim dotyczy skarżącego, zostało wydane bez zapewnienia jakiejkolwiek gwarancji jeśli chodzi o poinformowanie go o zgromadzonych przeciwko niemu dowodach lub wysłuchanie go w tej kwestii, a zatem uznać, że rozporządzenie to zostało przyjęte w ramach procedury, w której prawo do obrony nie było przestrzegane, co spowodowało również naruszenie prawa do skutecznej o[ch]rony sądowej (zob. podobnie wyrok Trybunału w sprawie Kadi, pkt 352).
90 Z powyższych rozważań wynika, że zarzuty podnoszone przez skarżącego w replice (zob. pkt 67 powyżej) i w uwagach złożonych w sekretariacie Sądu w dniu 31 października 2008 r. (zob. pkt 69 powyżej) na poparcie żądania stwierdzenia nieważności zaskarżonego rozporządzenia, a dotyczące naruszenia jego prawa do obrony, w szczególności zasad postępowania dowodowego, a także prawa do skutecznej [kontroli] sądowej, są uzasadnione (zob. podobnie wyrok Trybunału w sprawie Kadi, pkt 353).
91 Po drugie, w odniesieniu do zakresu, skutków i ewentualnego uzasadnienia ograniczenia korzystania z prawa własności wynikającego ze środków ograniczających przewidzianych zaskarżonym rozporządzeniem należy dodać, że rzeczone rozporządzenie, w zakresie dotyczącym skarżącego, zostało wydane bez zapewnienia jakiejkolwiek gwarancji umożliwiającej mu przedstawienie swojej sprawy właściwym organom, i to w sytuacji, w której ograniczenie jego praw własności – zważywszy na ogólny zasięg i rzeczywisty czas trwania środków ograniczających, którym został poddany – należy uważać za daleko idące (zob. podobnie wyrok Trybunału w sprawie Kadi, pkt 369).
92 W związku z tym należy stwierdzić, że w okolicznościach niniejszej sprawy zastosowanie wobec skarżącego środków ograniczających, o których mowa w zaskarżonym rozporządzeniu, w związku z umieszczeniem jego nazwiska w wykazie z załącznika I do tego rozporządzenia stanowi nieuzasadnione ograniczenie jego prawa własności (zob. podobnie wyrok Trybunału w sprawie Kadi, pkt 370).
93 W związku z tym w zakresie, w jakim niektóre zarzuty podnoszone przez skarżącego w replice (zob. pkt 63–66 powyżej) na poparcie żądania stwierdzenia nieważności zaskarżonego rozporządzenia można uznać za dotyczące naruszenia prawa podstawowego do poszanowania własności, są one również uzasadnione (zob. podobnie wyrok Trybunału w sprawie Kadi, pkt 371).
94 Z ogółu powyższych rozważań wynika, że należy stwierdzić nieważność zaskarżonego rozporządzenia w zakresie dotyczącym skarżącego.
95 W okolicznościach niniejszej sprawy nie ma potrzeby uwzględniać wniosku przedstawionego na rozprawie przez Radę i interwenienta zmierzającego do tego, żeby skutki zaskarżonego rozporządzenia zostały utrzymane w mocy jeszcze przez krótki czas na podstawie art. 231 WE.
96 Czas, który upłynął już od ogłoszenia wyroku Trybunału w sprawie Kadi w dniu 3 września 2008 r., znacząco wykracza poza maksymalny okres trzech miesięcy liczony od dnia ogłoszenia tego wyroku, który został uznany przez Trybunał za rozsądny na potrzeby naprawienia przez Radę stwierdzonego w danym przypadku naruszenia, uwzględniając jednocześnie znaczący wpływ rozpatrywanych środków ograniczających na prawa i wolności zainteresowanych (zob. podobnie wyrok Trybunału w sprawie Kadi, pkt 375, 376).
97 O ile prawdą jest, że termin ten został ustalony jedynie poprzez odniesienie do przypadku dwóch osób, których dotyczy spór zakończony wyrokiem Trybunału w sprawach Kadi, tj. M. Kadi i Al Barakaat International Foundation, o tyle jednak Rada nie mogła nie uznać, że porównywalny pod każdym względem przypadek skarżącego (zob. pkt 82 powyżej) należało koniecznie potraktować w ten sam sposób. Ponadto instytucje będące stronami w niniejszym postępowaniu potwierdziły, że podjęły działania, w szczególności w ramach Komitetu ds. Sankcji, od razu po ogłoszeniu wspomnianego wyroku, mając na celu dostosowanie całości procedur wspólnotowych zamrażania funduszy do zasad przedstawionych w tym wyroku (zob. pkt 72, 73 powyżej).
98 Ponadto zgodnie z art. 60 akapit drugi statutu Trybunału Sprawiedliwości, którego zastosowania, na zasadzie odstępstwa od art. 244 WE, w tym przypadku żadna ze stron zapytana o to na rozprawie nie zakwestionowała, orzeczenia Sądu, w których zostaje stwierdzona nieważność rozporządzenia, stają się skuteczne z dniem upływu terminu na wniesienie odwołania, o którym mowa w art. 56 akapit pierwszy tego statutu lub jeżeli odwołanie zostało wniesione w tym terminie – z dniem jego oddalenia. Oprócz czasu, który upłynął od ogłoszenia wyroku Trybunału w sprawie Kadi, Rada dysponuje także terminem dwóch miesięcy przedłużonym o termin dziesięciu dni uwzględniający odległość, licząc od dnia poinformowania o niniejszym wyroku, w celu naprawienia stwierdzonych naruszeń poprzez przyjęcie, w razie potrzeby, nowego środka ograniczającego wobec skarżącego. Ta okoliczność odróżnia zatem omawiany spór od tego, który zakończył się wyrokiem Trybunału w sprawie Kadi, uprawomocnionym na mocy art. 244 WE.
99 W tych okolicznościach ryzyko poważnego i nieodwracalnego naruszenia skuteczności środków ograniczających nałożonych zaskarżonym rozporządzeniem, które Wspólnota ma obowiązek wprowadzać w życie i na które Trybunał powołał się w wyroku w sprawie Kadi (pkt 373) nie wydaje się być w niniejszym przypadku, uwzględniając znaczący wpływ tych środków na prawa i wolności skarżącego, wystarczająco wysokie, aby uzasadnić utrzymanie w mocy skutków tego rozporządzenia w czasie przekraczającym termin wskazany w art. 60 statutu Trybunału.
W przedmiocie kosztów
100 Zgodnie z art. 87 § 2 regulaminu Sądu kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Zgodnie z art. 87 § 4 akapit pierwszy tego regulaminu państwa członkowskie i instytucje, które przystąpiły do sprawy w charakterze interwenienta, pokrywają własne koszty. Zgodnie z art. 87 § 6 regulaminu w przypadku umorzenia postępowania rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów zależy od uznania Sądu.
101 W tym przypadku Rada przegrała sprawę, ponieważ zgodnie z żądaniem skarżącego należy stwierdzić nieważność rozporządzenia nr 881/2002 w zakresie dotyczącym jego osoby i nie ma potrzeby rozpatrywania skargi w sprawie pierwotnego żądania stwierdzenia nieważności rozporządzenia nr 467/2001 zmienionego rozporządzeniem nr 2062/2001, w szczególności w zakresie w jakim skierowane było ono przeciwko Komisji.
102 Skarżący nie wniósł w pismach do Sądu o obciążenie Rady kosztami postępowania. Przedstawił on jednak w trakcie rozprawy wniosek w tym przedmiocie.
103 W tym względzie z utrwalonego orzecznictwa wynika, że okoliczność, iż strona wygrywająca sprawę zgłosiła takie żądanie dopiero na rozprawie, nie stoi na przeszkodzie uwzględnieniu jej wniosku [wyrok Sądu z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawach połączonych T‑225/06, T‑255/06, T‑257/06 i T‑309/0616 Budějovický Budvar przeciwko OHIM – Anheuser-Busch (BUD), Zb.Orz. s. II‑3555, pkt 206 i przytoczone tam orzecznictwo].
104 W tych okolicznościach oraz mając na uwadze zmianę przedmiotu sporu, a także status proceduralny Komisji (zob. pkt 56–58 powyżej), słuszne będzie zastosowane wskazanych przepisów w ten sposób, że Rada oprócz kosztów własnych pokryje koszty poniesione przez skarżącego, natomiast Zjednoczone Królestwo i Komisja pokryją własne koszty.
105 Zgodnie z art. 97 § 3 regulaminu, w związku z tym że skarżącemu została przyznana pomoc w zakresie kosztów postępowania, a Sąd obciążył Radę poniesionymi przez niego kosztami, Rada zostaje zobowiązana do zwrotu do kasy Sądu kwot wypłaconych tym tytułem.
Z powyższych względów
SĄD (siódma izba)
orzeka, co następuje:
1) Nie ma potrzeby orzekania w przedmiocie żądania stwierdzenia nieważności rozporządzenia Rady (WE) nr 467/2001 z dnia 6 marca 2001 r. zakazującego wywozu niektórych towarów i usług do Afganistanu, wzmacniającego zakaz lotów i rozszerzającego zamrożenie funduszy i innych środków finansowych w odniesieniu do talibów w Afganistanie i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 337/2000 oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 2062/2001 z dnia 19 października 2001 r. zmieniającego po raz trzeci rozporządzenie nr 467/2001.
2) Stwierdzona zostaje nieważność rozporządzenia Rady (WE) nr 881/2002 z dnia 27 maja 2002 r. wprowadzającego niektóre szczególne środki ograniczające skierowane przeciwko niektórym osobom i podmiotom związanym z Osamą bin Ladenem, siecią Al-Kaida i talibami i uchylającego rozporządzenie Rady nr 467/2001 w zakresie dotyczącym Omara Mohammeda Othmana.
3) Rada Unii Europejskiej zostaje obciążona, poza własnymi kosztami, również kosztami poniesionymi przez O.M. Othmana, a także dokona zwrotu kwot wypłaconych z kasy Sądu tytułem pomocy w zakresie kosztów postępowania.
4) Komisja Wspólnot Europejskich oraz Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej ponoszą własne koszty.
Forwood | Šváby | Moavero Milanesi |
Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 11 czerwca 2009 r.
Podpisy