Language of document : ECLI:EU:T:2023:51

SENTENZA TAL-QORTI ĠENERALI (It-Tmien Awla Estiża)

8 ta’ Frar 2023 (*)

[Test irrettifikat permezz ta’ digriet tat‑13/07/2023]

“Għajnuna mill-Istat – Settur tal-ajru – Miżuri implimentati mir-Rumanija favur l-ajruport ta’ Timișoara – Miżuri implementati mill-ajruport ta’ Timișoara favur Wizz Air u l-kumpanniji tal-ajru li jużaw dan l-ajruport – Deċiżjoni li tikkonstata, parzjalment, l-assenza ta’ għajnuna mill-Istat favur l-ajruport ta’ Timișoara u l-kumpanniji tal-ajru li jużaw dan tal-aħħar – Tariffi tal-ajruport – Rikors għal annullament – Att regolatorju – Inċidenza individwali – Inċidenza sostanzjali fuq il-pożizzjoni kompetittiva – Inċidenza diretta – Interess ġuridiku – Ammissibbiltà – Artikolu 107(1) TFUE – Natura selettiva – Vantaġġ – Kriterju ta’ operatur privat”

Fil-Kawża T‑522/20,

Carpatair SA, stabbilita f’Timişoara (ir-Rumanija), irrappreżentata minn J. Rivas Andrés u A. Manzaneque Valverde, avukati,

rikorrenti,

vs

Il-Kummissjoni Ewropea, irrappreżentata minn F. Tomat u C. Georgieva, bħala aġenti,

konvenuta,

sostnuta minn

Wizz Air Hungary Légiközlekedési Zrt. (Wizz Air Hungary Zrt.), stabbilita f’Budapest (l-Ungerija), irrappreżentata minn E. Vahida, S. Rating u I.-G. Metaxas-Maranghidis, avukati,

u minn

[Kif irrettifikat permezz ta’ digriet tat13 ta’ Lulju 2023] Societatea Națională “Aeroportul Internaţional Timişoara Traian Vuia” SA (AITTV), stabbilita fi Ghiroda (ir-Rumanija), irrappreżentata minn V. Power u R. Hourihan, avukati,

intervenjenti,

IL-QORTI ĠENERALI (It-Tmien Awla Estiża),

komposta, waqt id-deliberazzjonijiet, minn S. Papasavvas, President, J. Svenningsen, M. Jaeger, C. Mac Eochaidh u T. Pynnä (relatur), imħallfin,

Reġistratur: P. Cullen, amministratur,

wara li rat il-fażi bil-miktub tal-proċedura,

wara s-seduta tat‑12 ta’ Settembru 2022,

tagħti din is-

Sentenza

1        Permezz tar-rikors tagħha bbażat fuq l-Artikolu 263 TFUE, ir-rikorrenti, Carpatair SA, titlob l-annullament tad-Deċiżjoni tal-Kummissjoni (UE) 2021/1428 tal‑24 ta’ Frar 2020 dwar l-Għajnuna mill-Istat SA. 31662 – C/2011 (ex NN/2011) implimentata mir-Rumanija għall-Ajruport Internazzjonali ta’ Timișoara – Wizz Air (ĠU 2021, L 308, p. 1; rettifika ĠU 2021, L 327, 16.9.2021, p. 4, iktar ’il quddiem id-“deċiżjoni kkontestata”), sa fejn hija tikkonkludi li ċerti miżuri ma jikkostitwixxux għajnuna mill-Istat fis-sens tal-Artikolu 107(1) TFUE.

 Ilfatti li wasslu għallkawża

2        [Kif irrettifikat permezz ta’ digriet tat‑13 ta’ Lulju 2023] L-Ajruport Internazzjonali ta’ Timișoara (iktar ’il quddiem l-“ajruport”) jinsab fil-punent tar-Rumanija, 50 kilometru (km) mill-Ajruport ta’ Arad (ir-Rumanija), li t-traffiku tiegħu huwa limitat ħafna. L-ajruport huwa operat mit-tieni intervenjenti, Societatea Națională “Aeroportul Internaţional Timişoara – Traian Vuia” SA (AITTV), li hija kumpannija b’responsabbiltà limitata li fiha l-Istat Rumen għandu 80 % tal-azzjonijiet.

3        Ir-rikorrenti, Carpatair SA, hija kumpanniji tal-ajru reġjonali Rumena. Fl‑2000, stabbilixxiet il-hub tagħha fl-ajruport, minn fejn operat network hub-and-spoke. Bejn l‑2007 u l‑2009, l-attività tal-ajruport kienet iċċentrata fuq l-attivitajiet tar-rikorrenti, li pprovdiet servizzi komprensivi u serviet madwar 32 destinazzjoni nazzjonali u Ewropea.

4        B’antiċipazzjoni taż-żieda fit-traffiku mistennija li kellha tirriżulta mill-adeżjoni tar-Rumanija fl-Unjoni Ewropea fl‑2007, u sabiex jintlaħqu l-kundizzjonijiet ta’ adeżjoni fiż-żona Schengen f’termini ta’ sigurtà, AITTV irċeviet finanzjament mill-Istat Rumen għall-bini ta’ terminal għal titjiriet mhux fix-Schengen u għat-tagħmir tas-sigurtà.

5        Barra minn hekk, bħala parti minn strateġija biex jiġu attirati kumpanniji tal-ajru low-cost u tiżdied il-profittabbiltà ġenerali tal-ajruport, AITTV iffirmat fl-2008 mal-ewwel intervenjent, Wizz Air Hungary Légiközlekedési Zrt. (Wizz Air Hungary Zrt.) (iktar ’il quddiem “Wizz Air”), kumpannija tal-ajru low-cost Ungeriża, ftehimiet li jiddefinixxu l-prinċipji tal-kooperazzjoni tagħhom kif ukoll il-kundizzjonijiet ġenerali tal-użu tal-infrastruttura u s-servizzi tal-ajruport minn Wizz Air (iktar ’il quddiem il-“Ftehimiet tal‑2008”). Tnejn minn dawn il-ftehimiet ġew emendati fil‑25 ta’ Ġunju 2010 permezz ta’ skema ġdida ta’ roħs miftiehma bejn Wizz Air u AITTV, li kopriet il-perijodu sas‑6 ta’ Frar 2011 (iktar ’il quddiem il-“Ftehimiet ta’ Emenda tal‑2010”). Wizz Air bdiet topera titjiriet mill-ajruport f’Ottubru tal‑2008.

6        Fit‑30 ta’ Settembru 2010, ir-rikorrenti ressqet ilment quddiem il-Kummissjoni Ewropea dwar għajnuna mill-Istat allegatament illegali mogħtija mill-awtoritajiet Rumeni lill-ajruport favur Wizz Air.

7        Fl‑24 ta’ Mejju 2011, il-Kummissjoni infurmat lir-Rumanija bid-deċiżjoni tagħha li tiftaħ il-proċedura ta’ investigazzjoni formali prevista fl-Artikolu 108(2) TFUE (iktar ’il quddiem id-“deċiżjoni tal-ftuħ”) dwar il-finanzjament annwali tal-operazzjoni mogħti lil AITTV fl-2007, fl-2008 u fl-2009, l-iskontijiet u r-roħs fuq it-tariffi tal-ajruport mogħtija skont il-Pubblikazzjoni ta’ Informazzjoni Ajrunawtika (iktar ’il quddiem il-“PIA”) tal‑2007, tal‑2008 u tal‑2010, il-Ftehimiet tal-2008 kif ukoll in-nuqqas ta’ ġbir tat-tariffi tal-ajruport iffatturati lil Wizz Air bejn Ottubru 2009 u Frar 2010. Permezz tal-pubblikazzjoni ta’ din id-deċiżjoni f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea fit‑13 ta’ Settembru 2011 (ĠU 2011, C 270, p. 11), il-Kummissjoni stiednet lill-partijiet interessati sabiex jissottomettu l-kummenti tagħhom dwar din il-miżura.

8        Fid-deċiżjoni tal-ftuħ, il-Kummissjoni indikat preliminarjament li ma setgħetx teskludi li l-iskontijiet u r-roħs previsti mill-PIA tal‑2007, tal‑2008 u tal‑2010 kif ukoll il-Ftehimiet tal‑2008 jinvolvu għajnuna mill-Istat inkompatibbli mas-suq intern.

9        L-awtoritajiet Rumeni, kif ukoll il-partijiet interessati, fosthom AITTV, ir-rikorrenti u Wizz Air, ippreżentaw osservazzjonijiet bil-miktub. Il-Kummissjoni bagħtet l-osservazzjonijiet tal-partijiet interessati lill-awtoritajiet Rumeni, li setgħu jissottomettu l-kummenti tagħhom dwarhom.

10      Permezz ta’ ittri mibgħuta bejn l‑2011 u l‑2018, il-Kummissjoni talbet informazzjoni addizzjonali mill-awtoritajiet Rumeni, li kkonformaw ma’ dawn it-talbiet.

11      Permezz ta’ ittri mibgħuta bejn l‑2011 u l‑2018, ir-rikorrenti pprovdiet informazzjoni addizzjonali.

12      Permezz ta’ ittri mibgħuta fl‑2011 u fl‑2016, AITTV ippreżentat informazzjoni addizzjonali.

13      Fl‑14 ta’ Marzu 2014, il-Kummissjoni infurmat lill-awtoritajiet Rumeni u lill-partijiet interessati bl-adozzjoni tal-Linji gwida dwar l-għajnuna mill-Istat għall-ajruporti u l-linji tal-ajru (ĠU 2014, C 99, p. 3, iktar ’il quddiem il-“Linji gwida tal‑2014”) u stednithom jissottomettu l-osservazzjonijiet tagħhom. Il-Kummissjoni rċeviet kummenti mir-rikorrenti, Wizz Air u AITTV.

14      Fil‑11 ta’ Frar u fit‑3 ta’ Lulju 2015, Wizz Air ipprovdiet informazzjoni addizzjonali.

15      Mill‑2014, ir-rikorrenti waqfet mill-operazzjonijiet tagħha fl-ajruport u kienet suġġetta għal riorganizzazzjoni ġudizzjarja. Il-bażi ewlenija tal-operazzjonijiet tagħha issa tinsab fl-ajruport ta’ Arad, li minnu toffri b’mod partikolari titjiriet charter. Ma għadhiex toffri titjiriet skedati.

16      Fl‑24 ta’ Frar 2020, il-Kummissjoni adottat id-deċiżjoni kkontestata.

 Iddeċiżjoni kkontestata

17      Fid-deċiżjoni kkontestata, minn naħa, il-Kummissjoni eżaminat l-eżistenza ta’ għajnuna mill-Istat, fis-sens tal-Artikolu 107(1) TFUE, fir-rigward, l-ewwel, tal-finanzjament annwali mogħti lil AITTV mill‑2007 sal‑2009 (ara l-premessi 38, 39 u 171 sa 235 tad-deċiżjoni kkontestata), it-tieni, it-tariffi tal-ajruporti ppubblikati fil-PIA tal‑2007, tal‑2008 u tal‑2010 (ara l-premessi 40 sa 49 u 267 sa 299 tad-deċiżjoni kkontestata), it-tielet, il-Ftehimiet tal‑2008 u l-Ftehimiet ta’ Emenda tal‑2010 (iktar ’il quddiem it-“tielet miżura”) (ara l-premessi 50 sa 76 u 300 sa 440 tad-deċiżjoni kkontestata) u, ir-raba’, it-tariffi tal-ajruport li ma jinġabrux iffatturati lil Wizz Air bejn Ottubru 2009 u Frar 2010 (ara l-premessi 77, 78 u 441 sa 443 tad-deċiżjoni kkontestata). Min-naħa l-oħra, wara li kkunsidrat li parti mill-finanzjament mogħti lil AITTV kien jikkostitwixxi għajnuna mill-Istat, il-Kummissjoni eżaminat il-kompatibbiltà tagħhom mas-suq intern (ara l-premessi 236 sa 266 tad-deċiżjoni kkontestata).

18      Fir-rigward tal-imposti tal-ajruport stabbiliti fil-PIA tal‑2007, tal-2008 u tal‑2010, il-Kummissjoni kkonkludiet li r-rata bażi, l-iskontijiet u r-roħs fuq dawn l-imposti previsti f’dawn il-PIA ma kinux selettivi, peress li kienu applikabbli b’mod mhux diskriminatorju. Il-Kummissjoni għalhekk ikkonkludiet li din il-miżura ma kinitx tikkostitwixxi għajnuna mill-Istat fis-sens tal-Artikolu 107(1) TFUE.

19      Fir-rigward tat-tielet miżura, il-Kummissjoni nnotat li din kellha tirriżulta f’redditu inkrementali għal AITTV. Għalhekk, qieset li operatur privat prudenti f’ekonomija tas-suq kien jidħol fi ftehimiet bħal dawn. Barra minn hekk, din il-miżura kienet parti minn strateġija ġenerali u sforz fit-tul sabiex tiġi promossa l-profittabbiltà ġenerali tal-ajruport. Il-Kummissjoni għalhekk ikkonkludiet li dawn il-ftehimiet ma kinux taw lil Wizz Air vantaġġ ekonomiku li ma kinitx tikseb taħt kundizzjonijiet normali tas-suq u li ma kinux jikkostitwixxu għajnuna mill-Istat.

20      Id-dispożittiv tad-deċiżjoni kkontestata huwa fformulat kif ġej:

Artikolu 1

1. Il-finanzjament pubbliku li r-Rumanija pprovdiet fil-perjodu 2007-2009 lill-[AIITV] għall-iżvilupp tat-terminal mhux ta’ Schengen, it-titjib tat-taxiway u l-estensjoni tar-rampa u t-tagħmir tad-dawl li jammontaw għal [29 194 600 leu Rumen (RON)] jikkostitwixxu għajnuna mill-Istat skont it-tifsira tal-Artikolu 107(1) tat-[TFUE]. Dan ġie implimentat bi ksur tal-Artikolu 108(3) tat-[TFUE].

2. L-għanjuna mill-Istat imsemmija fil-paragrafu 1 hija kompatibbli mas-suq intern fis-sens tal-Artikolu 107(3)(c) tat-[TFUE].

Artikolu 2

Il-finanzjament pubbliku tat-triq ta’ aċċess u l-iżvilupp taż-żona tal-parkeġġ fl‑2007 u għat-tagħmir tas-sigurtà fl‑2008, l-imposti tal-ajruport [fil-PIA] tal‑2007, [il-PIA] tal‑2008 u [l-PIA] tal‑2010 u l-Ftehimiet tal‑2008 ma’ Wizz Air (inklużi l-Ftehimiet ta’ Emenda tal‑2010) ma jikkostitwixxux għajnuna mill-Istat skont it-tifsira tal-Artikolu 107(1) [TFUE].

Artikolu 3

Din id-deċiżjoni hija indirizzata lir-Rumanija.”

 Ittalbiet talpartijiet

21      Ir-rikorrenti titlob lill-Qorti Ġenerali jogħġobha:

–        tannulla d-deċiżjoni kkontestata sa fejn ma tikkonkludix li l-PIA tal‑2010 (iktar ’il quddiem it-“tieni miżura”) u t-tielet miżura (iktar ’il quddiem, meħuda flimkien, “il-miżuri kkontestati”) jikkostitwixxu għajnuna mill-Istat illegali u inkompatibbli mas-suq intern mogħtija lil Wizz Air;

–        tikkundanna lill-Kummissjoni għall-ispejjeż.

22      Il-Kummissjoni, sostnuta mill-intervenjenti, titlob lill-Qorti Ġenerali jogħġobha:

–        tiċħad ir-rikors bħala inammissibbli;

–        sussidjarjament, tiċħad ir-rikors bħala infondat;

–        tikkundanna lir-rikorrenti għall-ispejjeż.

 Fiddritt

 Fuq lammissibbiltà

23      Mingħajr ma tqajjem formalment eċċezzjoni ta’ inammissibbiltà taħt l-Artikolu 130 tar-Regoli tal-Proċedura tal-Qorti Ġenerali, il-Kummissjoni, sostnuta minn AITTV, tisħaq li r-rikors huwa inammissibbli minħabba, minn naħa, li r-rikorrenti ma għandhiex locus standi biex tippreżenta rikors għall-annullament tad-deċiżjoni kkontestata u, min-naħa l-oħra, li ma għandhiex interess reali u attwali għall-annullament tad-deċiżjoni kkontestata.

24      Ir-rikorrenti tikkontesta l-argumenti tal-Kummissjoni.

 Fuq linteress ġuridiku

25      Il-Kummissjoni tqis li r-rikorrenti ma għandha l-ebda interess attwali u dirett fl-annullament tad-deċiżjoni kkontestata. Il-miżuri kontenzjużi ma għandhom ebda effett negattiv fuq is-servizzi attwali tat-trasport bl-ajru tar-rikorrenti, li huma ta’ natura differenti minn dik tas-servizzi pprovduti minn Wizz Air matul is-snin koperti mill-investigazzjoni tal-Kummissjoni (u anki issa). Fir-rigward tal-allegata intenzjoni tar-rikorrenti li terġa’ tibda l-attivitajiet tagħha fl-ajruport, minbarra l-fatt li ma hija sostnuta minn ebda prova, din ma hijiex tali li turi l-eżistenza ta’ interess ġuridiku.

26      Barra minn hekk, dan ir-rikors ma jistax jibbenefika direttament lir-rikorrenti. Fil-fatt, skont il-Kummissjoni, l-eżitu favorevoli ta’ dan ir-rikors ma jkollu ebda effett la fuq ir-rikors għad-danni u lanqas fuq ir-rikors għall-irkupru ippreżentati mir-rikorrenti quddiem il-qrati Rumeni. Kieku l-qrati tal-Unjoni kellhom jannullaw id-deċiżjoni kkontestata fir-rigward tal-miżuri kontenzjużi, il-Kummissjoni jkollha teżamina mill-ġdid dawn il-miżuri u b’mod partikolari l-kompatibbiltà tagħhom mas-suq intern. Peress li l-Kummissjoni għandha kompetenza esklużiva sabiex tevalwa l-kompatibbiltà tal-miżuri ta’ għajnuna, l-ebda qorti nazzjonali ma tista’ b’mod indipendenti tikkonkludi li miżura hija inkompatibbli mas-suq intern u tordna l-irkupru tal-għajnuna.

27      Skont ġurisprudenza stabbilita, rikors għal annullament ippreżentat minn persuna fiżika jew ġuridika huwa ammissibbli biss sa fejn din tal-aħħar ikollha interess li tara l-att ikkontestat annullat. Tali interess jippreżupponi li l-annullament ta’ dan l-att jista’, fih innifsu, ikollu konsegwenzi legali u li r-rikors jista’ għalhekk, bl-eżitu tiegħu, jipprovdi benefiċċju lil-parti li ppreżentatu (ara s-sentenza tas‑17 ta’ Settembru 2015, Mory et vs Il-Kummissjoni, C‑33/14 P, EU:C:2015:609, punt 55 u l-ġurisprudenza ċċitata).

28      Barra minn hekk, l-interess li jiġi ppreżentat rikors għal annullament għandu jkun reali u attwali u jiġi evalwat fil-jum li fih jiġi ppreżentat ir-rikors (ara s-sentenza tas‑7 ta’ Novembru 2018, BPC Lux 2 et vs Il‑Kummissjoni, C‑544/17 P, EU:C:2018:880, punt 29 u l-ġurisprudenza ċċitata).

29      Għandu jitfakkar ukoll li, bħala prinċipju, parti żżomm l-interess tagħha li tippreżenta rikors għal annullament meta dan tal-aħħar jista’ jifforma l-bażi ta’ eventwali rikors għad-danni (ara s-sentenza tas‑7 ta’ Novembru 2018, BPC Lux 2 et vs Il‑Kummissjoni, C‑544/17 P, EU:C:2018:880, punt 42 u l-ġurisprudenza ċċitata).

30      Il-possibbiltà ta’ rikors għad-danni hija biżżejjed sabiex jiġi stabbilit tali interess ġuridiku, sakemm dan ma jkunx ipotetiku (ara s-sentenza tas‑7 ta’ Novembru 2018, BPC Lux 2 et vs Il‑Kummissjoni, C‑544/17 P, EU:C:2018:880, punt 43 u ġurisprudenza ċċitata).

31      Barra minn hekk, l-interess ġuridiku jista’ jirriżulta minn kwalunkwe azzjoni quddiem il-qrati nazzjonali li fil-kuntest tagħha l-eventwali annullament tal-att ikkontestat quddiem il-qorti tal-Unjoni jista’ jikseb vantaġġ għar-rikorrent (ara s-sentenza tas‑7 ta’ Novembru 2018, BPC Lux 2 et vs Il‑Kummissjoni, C‑544/17 P, EU:C:2018:880, punt 44 u l-ġurisprudenza ċċitata).

32      Ma huwiex il-kompitu tal-qorti tal-Unjoni, għall-finijiet tal-eżami tal-interess ġuridiku quddiemha, li tevalwa l-probabbiltà tal-fondatezza ta’ rikors ippreżentat quddiem il-qrati nazzjonali skont id-dritt nazzjonali u, għaldaqstant, li tieħu post dawn il-qrati tal-aħħar għall-finijiet ta’ tali evalwazzjoni. Għall-kuntrarju, huwa meħtieġ, iżda huwa suffiċjenti, li, bl-eżitu tiegħu, ir-rikors għal annullament ippreżentat quddiem il-qorti tal-Unjoni jkun jista’ jikseb benefiċċju għall-parti li tkun ippreżentatu. (ara s-sentenza tas‑7 ta’ Novembru 2018, BPC Lux 2 et vs Il‑Kummissjoni, C‑544/17 P, EU:C:2018:880, punt 56 u l-ġurisprudenza ċċitata).

33      F’dan il-każ, fit‑28 ta’ Jannar 2016, ir-rikorrenti ppreżentat rikors għad-danni quddiem it-Tribunalul București (il-Qorti tal-Muniċipalità ta’ Bukarest, ir-Rumanija), kontra AITTV, l-awtoritajiet Rumeni u Wizz Air, dwar l-għoti ta’ għajnuna mill-Istat lil Wizz Air permezz, b’mod partikolari, tal-miżuri kontenzjużi. Dan ir-rikors ta lok għal deċiżjonijiet mit-Tribunalul București (l-Qorti tal-Muniċipalità ta’ Bukarest) kif ukoll tal-Curtea de Apel București (il-Qorti tal-Appell ta’ Bukarest, ir-Rumanija). L-appell ippreżentat mir-rikorrenti mid-deċiżjoni ta’ din tal-aħħar jinsab pendenti quddiem l-Înalta Curte de Casație și Justiție (il-Qorti Għolja tal-Kassazzjoni u tal-Ġustizzja, ir-Rumanija).

34      Barra minn hekk, wara s-sentenza tat-Tribunalul Timiș (il-Qorti tal-Kontea ta’ Timiș, ir-Rumanija) tat‑30 ta’ Awwissu 2011, li kkonkludiet li r-roħs previst fil-punt 7.3 tat-tieni miżura kien għajnuna mill-Istat illegali u kkonfermata mill-Curtea de Apel Pitești (il-Qorti tal-Appell ta’ Pitești, ir-Rumanija) fl‑14 ta’ Novembru 2012, ir-rikorrenti ppreżentat rikors għall-irkupru tal-għajnuna inkwistjoni fl‑2015. Dan ir-rikors bħalissa jinsab pendenti quddiem il-Curtea de Apel Alba Iulia (il-Qorti tal-Appell ta’ Alba Iulia, ir-Rumanija), li ddeċidiet, fil‑21 ta’ Diċembru 2020, li tissospendi l-proċeduri quddiemha sakemm tingħata sentenza finali fil-kawża preżenti.

35      B’hekk, ma jistax jiġi eskluż li annullament eventwali tad-deċiżjoni kkontestata jista’ jinfluwenza l-eżitu tal-kawża pendenti quddiem il-qrati Rumeni.

36      Barra minn hekk, fir-rigward tat-tieni ilment imressaq mir-rikorrenti, il-Kummissjoni informat lil din tal-aħħar, fl‑1 ta’ Lulju 2020, bl-intenzjoni tagħha li ma tiftaħx proċedura ta’ investigazzjoni formali f’din it-tieni kawża, għar-raġuni li l-miżuri inkwistjoni huma analogi ma’ dawk eżaminati fid-deċiżjoni kkontestata. Ir-rikorrenti ssostni barra minn hekk li l-eżami preliminari, mill-Kummissjoni, ta’ dan it-tieni ilment għadu għaddej.

37      Għaldaqstant, l-annullament eventwali tad-deċiżjoni kkontestata jista’ jwassal għall-ftuħ tal-proċedura ta’ investigazzjoni formali fil-kuntest ta’ din it-tieni kawża, li matulha r-rikorrenti jkollha, bħala prinċipju, il-possibbiltà li teżerċita d-drittijiet proċedurali tagħha billi tagħmel osservazzjonijiet.

38      Għaldaqstant, ir-rikorrenti wriet b’mod suffiċjenti fid-dritt li l-eventwali annullament tad-deċiżjoni kkontestata kien jista’ jġibilha benefiċċju. Għalhekk hija għandha interess ġuridiku sabiex tippreżenta rikors għal annullament kontra d-deċiżjoni msemmija.

 Fuq il‑locus standi

39      Il-Kummissjoni ssostni li r-rikorrenti ma pproduċietx il-prova li hija kkonċernata individwalment mid-deċiżjoni kkontestata.

40      L-ewwel, ir-rikorrenti waqfet l-attivitajiet tagħha fl-ajruport mill‑2013, bil-bażi ewlenija tal-operazzjonijiet tagħha issa tinsab fl-ajruport ta’ Arad. Bidlet ukoll il-mudell tan-negozju tagħha u issa toffri titjiriet charter. Ir-rikorrenti ma pprovdiet ebda informazzjoni speċifika dwar ir-relazzjoni kompetittiva li kellha ma’ Wizz Air meta ġie ppreżentat ir-rikors.

41      It-tieni, fiż-żmien tal-fatti, ir-rikorrenti kienet biss waħda mill-ħafna kompetituri ta’ Wizz Air fl-ajruport u kienet f’kompetizzjoni diretta magħha biss għal numru limitat ħafna ta’ destinazzjonijiet. Żewġ kumpanniji tal-ajru oħra, Blue Air u Malev, kienu wkoll f’kompetizzjoni diretta ma’ Wizz Air fis-suq tat-titjiriet skedati tal-passiġġieri lejn u mill-ajruport.

42      It-tielet, ir-rikorrenti ma pprovdiet ebda informazzjoni dwar id-daqs tas-swieq inkwistjoni, u lanqas dwar il-partijiet mis-suq tagħha stess, dawk ta’ Wizz Air u dawk ta’ kompetituri potenzjali oħra f’dawn is-swieq, u lanqas dwar l-iżvilupp ta’ dawn il-partijiet mis-suq wara l-għoti tal-miżuri kontenzjużi. Hija ma pproduċiet l-ebda prova li turi li t-tnaqqis fl-attività tagħha fuq ċerti rotot, id-deterjorament tas-sitwazzjoni finanzjarja tagħha u r-rilokazzjoni tal-attivitajiet tagħha fl‑2013 jew il-parti mis-suq allegatament akkwistat minn Wizz Air fis-swieq inkwistjoni kienu l-konsegwenza tal-miżuri kontenzjużi. B’mod partikolari, ir-rikorrenti la pprovdiet ir-rapport tal-amministratur ġudizzjarju u lanqas id-deċiżjonijiet tal-qrati nazzjonali li hija ssemmi. Barra minn hekk, fatturi oħra, inkluż l-użu ta’ inġenji tal-ajru ta’ kapaċità baxxa, l-użu ta’ mudell operattiv ta’ netwerk hub-and-spoke u l-kriżi finanzjarja, jistgħu jispjegaw id-diffikultajiet finanzjarji tagħha.

43      Wizz Air issostni wkoll li d-diffikultajiet li ltaqgħet magħhom ir-rikorrenti ma kinux ikkawżati mill-allegata għajnuna li ngħatatilha, iżda mill-fatt li sar obsolet il-mudell ta’ attività tar-rikorrenti matul is-snin li kienu s-suġġett tal-investigazzjoni, liema fatt li sar obsolet enfasizzat mill-amministratur ġudizzjarju fil-pjan ta’ riorganizzazzjoni. Barra minn hekk, ir-rikorrenti stess ibbenefikat minn vantaġġi fl-ajruport taħt it-tieni miżura, b’tali mod li rabta kawżali bejn l-allegata għajnuna mogħtija lil Wizz Air u d-deterjorament tal-pożizzjoni fis-suq tar-rikorrenti, li allegatament ma rċeviet l-ebda vantaġġ, ma setgħetx tiġi stabbilita.

44      Fit-tweġibiet tagħha għall-mistoqsijiet tal-Qorti Ġenerali tal‑11 ta’ Marzu 2022, il-Kummissjoni ssostni, fir-rigward tan-natura tal-miżuri kontenzjużi, li dawn tal-aħħar għandhom jiġu eżaminati separatament, inkluż fir-rigward tal-ammissibbiltà. Bl-istess mod, Wizz Air ssostni, fit-tweġibiet tagħha għall-istess mistoqsijiet, li l-parti tad-deċiżjoni kkontestata ddedikata għat-tielet miżura hija miżura individwali, filwaqt li l-parti tad-deċiżjoni kkontestata ddedikata għat-tieni miżura hija att regolatorju. Konsegwentement, għandu jiġi evalwat l-interess ġuridiku sabiex titressaq kawża kontra din il-parti tad-deċiżjoni kkontestata fid-dawl tat-tielet parti tas-sentenza tar-raba’ paragrafu tal-Artikolu 263 TFUE dwar l-atti regolatorji.

45      F’dan ir-rigward, madankollu, il-Kummissjoni ssostni li, anki jekk, fir-rigward tat-tieni miżura, kellu jiġi kkunsidrat li d-deċiżjoni kkontestata hija att regolatorju li ma jinkludix miżuri ta’ implimentazzjoni, ir-rikorrenti xorta waħda kellha tkun kkonċernata direttament minn dik il-miżura, li ma huwiex il-każ. Bl-istess mod, Wizz Air ssostni li l-locus standi tar-rikorrenti fir-rigward tal-parti tad-deċiżjoni kkontestata ddedikata għat-tieni miżura tippreżupponi li r-rikorrenti hija direttament ikkonċernata, li ma huwiex il-każ, peress li t-tieni miżura ma kinitx tkun applikabbli għal Wizz Air. It-tariffi tal-ajruport applikabbli għal Wizz Air fil-fatt kienu rregolati mit-tielet miżura.

46      Fit-tweġibiet tagħha għall-istess mistoqsijiet, il-Kummissjoni ssostni, fir-rigward tas-sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Deutsche Lufthansa vs Il‑Kummissjoni (C‑453/19 P, EU:C:2021:608), li din is-sentenza hija rilevanti biss fir-rigward tat-tielet miżura. Kemm il-Kummissjoni kif ukoll Wizz Air jargumentaw li l-kontribuzzjoni ta’ din is-sentenza fir-rigward tal-kunċett ta’ definizzjoni tas-suq hija irrilevanti f’dan il-każ u ma tippermettix li jiġi konkluż li r-rikors huwa ammissibbli, peress li rabta kawżali bejn l-għajnuna allegata u l-effett fuq il-pożizzjoni tas-suq tar-rikorrenti hija, fi kwalunkwe każ, meħtieġa. Issa, f’dan il-każ, tali rabta kawżali hija assenti. Pereżempju, skont il-Kummissjoni, l-abbandun mir-rikorrenti tar-rotta Timișoara-Frankfurt (il-Ġermanja) kien dovut għall-assenza ta’ slots disponibbli fl-ajruport ta’ Frankfurt, u mhux għat-tielet miżura.

47      Għandu jitfakkar, preliminarjament, li l-ammissibbiltà ta’ rikors ippreżentat minn persuna fiżika jew ġuridika kontra att li tiegħu hija ma hijiex id-destinatarja, skont ir-raba’ paragrafu tal-Artikolu 263 TFUE, hija suġġetta għall-kundizzjoni li tkun irrikonoxxuta l-locus standi tagħha, li tirriżulta f’żewġ każijiet. Minn naħa, tali rikors jista’ jiġi ppreżentat sakemm dan l-att ikun jikkonċernaha direttament u individwalment. Min-naħa l-oħra, tali persuna tista’ tippreżenta rikors kontra att regolatorju li ma jinvolvix miżuri ta’ eżekuzzjoni jekk dan ikun jikkonċernaha direttament (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tas‑17 ta’ Settembru 2015, Mory et vs Il‑Kummissjoni, C‑33/14 P, EU:C:2015:609, punti 59 u 91, u tal‑15 ta’ Lulju 2021, Deutsche Lufthansa vs Il‑Kummissjoni, C‑453/19 P, EU:C:2021:608, punt 31).

–       Kunsiderazzjonijiet preliminari dwar innatura talmiżuri kontenzjużi

48      L-Artikolu 1(d) tar-Regolament tal-Kunsill (UE) 2015/1589 tat‑13 ta’ Lulju 2015 li jistabblixxi regoli dettaljati għall-applikazzjoni tal-Artikolu 108 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (ĠU 2015 L 248, p. 9), jiddefinixxi l-kunċett ta’ “skema ta’ għajnuna” bħala li tkopri “kull att li fuq il-bażi tiegħu, mingħajr ma jkunu meħtieġa miżuri ta’ implimentazzjoni oħra, jistgħu jingħataw għajnuniet individwali lill-impriżi li jkunu definiti fl-att b’mod ġenerali u astratt u kull att li fuq il-bażi tiegħu għajnuna li ma tkunx konnessa ma’ proġett speċifiku tista’ tingħata lil waħda jew ħafna impriżi għal perjodu ta’ żmien indefinit u/jew għal ammont indefinit”.

49      Minn ġurisprudenza stabbilita jirriżulta li deċiżjoni tal-Kummissjoni li l-għan tagħha huwa li tawtorizza jew tipprojbixxi “skema ta’ għajnuna” hija ta’ portata ġenerali u għalhekk tista’ tiġi kklassifikata bħala “att regolatorju”, fis-sens tat-tielet parti tas-sentenza tar-raba’ paragrafu tal-Artikolu 263 TFUE (ara s-sentenza tal‑20 ta’ Jannar 2022, Deutsche Lufthansa vs Il‑Kummissjoni, C‑594/19 P, EU:C:2022:40, punt 50 u l-ġurisprudenza ċċitata).

50      F’dan il-każ, mill-punt 21 iktar ’il fuq jirriżulta li r-rikors jikkonċerna l-miżuri kontenzjużi.

51      Fir-rigward tat-tieni miżura, skont il-premessa 290 tad-deċiżjoni kkontestata, l-iskema tat-tariffi tal-ajruport prevista fiha kienet applikabbli għall-kumpanniji tal-ajru kollha li jużaw l-ajruport. Dawn ma humiex imsemmija fit-tieni miżura.

52      Minn dan isegwi li l-iskema tat-tariffi tal-ajruport prevista fit-tieni miżura kienet tapplika għal sitwazzjonijiet determinati oġġettivament u pproduċiet effetti legali fir-rigward ta’ kategoriji ta’ persuni previsti b’mod ġenerali u astratt, b’tali mod li, jekk wieħed jassumi li din l-iskema tinvolvi għajnuna mill-Istat, din tikkostitwixxi skema ta’ għajnuna. Konsegwentement, il-parti tad-deċiżjoni kkontestata ddedikata għat-tieni miżura hija ta’ portata ġenerali u għalhekk tista’ tiġi kklassifikata bħala att regolatorju fis-sens tat-tielet parti tas-sentenza tar-raba’ paragrafu tal-Artikolu 263 TFUE.

53      Min-naħa l-oħra, il-ftehimiet li jikkostitwixxu t-tielet miżura, ukoll imsemmija fir-rikors, kif irrilevat il-Kummissjoni fil-premessa 340 tad-deċiżjoni kkontestata, ġew innegozjati individwalment u applikati biss għaż-żewġ partijiet kontraenti. Għalhekk, għandhom jitqiesu bħala miżuri individwali. Billi l-parti tad-deċiżjoni kkontestata ddedikata għal dawn il-ftehimiet ma jikkostitwixxux att regolatorju skont it-tielet parti tas-sentenza tar-raba’ paragrafu tal-Artikolu 263 TFUE, peress li ma hijiex att ta’ portata ġenerali, hija l-Qorti Ġenerali li għandha tivverifika jekk ir-rikorrenti hijiex direttament u individwalment ikkonċernata minn din il-parti tad-deċiżjoni kkontestata, fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Deutsche Lufthansa vs Il‑Kummissjoni, C‑453/19 P, EU:C:2021:608, punt 32 u l-ġurisprudenza ċċitata).

–       Fuq linċidenza individwali tarrikorrenti fir-rigward tattielet miżura

54      Minn ġurisprudenza stabbilita jirriżulta li l-persuni li ma humiex id-destinatarji ta’ deċiżjoni ma jistgħux jippretendu li huma individwalment ikkonċernati ħlief jekk din id-deċiżjoni taffettwahom minħabba ċerti kwalitajiet li huma speċifiċi għalihom jew minħabba sitwazzjoni ta’ fatt li tikkaratterizzahom meta mqabbla ma’ kull persuna oħra u, minħabba dan il-fatt, tindividwalizzahom b’mod analogu għal dak tad-destinatarju (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tal‑15 ta’ Lulju 1963, Plaumann vs Il‑Kummissjoni, 25/62, EU:C:1963:17, p. 223, u tal‑15 ta’ Lulju 2021, Deutsche Lufthansa vs Il‑Kummissjoni, C‑453/19 P, EU:C:2021:608, punt 33).

55      Jekk ir-rikorrent jikkontesta l-fondatezza ta’ deċiżjoni li tevalwa l-għajnuna meħuda abbażi tal-Artikolu 108(3) TFUE jew, bħal f’dan il-każ, wara l-proċedura ta’ investigazzjoni formali, is-sempliċi fatt li dan jista’ jiġi kkunsidrata bħala “persuna interessata”, fis-sens tal-paragrafu 2 ta’ dan l-artikolu, ma huwiex biżżejjed sabiex ir-rikors jitqies ammissibbli. Imbagħad għandu juri li għandu status speċjali, fis-sens tal-ġurisprudenza ċċitata fil-punt 54 iktar ’il fuq. B’mod partikolari, dan ikun il-każ fejn il-pożizzjoni tar-rikorrenti fis-suq ikkonċernat tkun sostanzjalment effettwata mill-għajnuna li hija s-suġġett tad-deċiżjoni inkwistjoni (sentenzi tas‑17 ta’ Settembru 2015, Mory et vs Il‑Kummissjoni, C‑33/14 P, EU:C:2015:609, punt 97, u tal‑15 ta’ Lulju 2021, Deutsche Lufthansa vs Il‑Kummissjoni, C‑453/19 P, EU:C:2021:608, punt 37).

56      Il-fatt li r-rikorrent wera li hemm preġudizzju sostanzjali għall-pożizzjoni tagħha fis-suq ma timplikax deċiżjoni definittiva dwar ir-relazzjoni kompetittiva bejn dan il-parti u l-impriżi benefiċjarji, iżda teħtieġ biss min-naħa ta’ din il-parti li tindika b’mod rilevanti r-raġunijiet li għalihom id-deċiżjoni tal-Kummissjoni tista’ tippreġudika lill-interessi leġittimi tagħha billi taffettwa sostanzjalment il-pożizzjoni tagħha fis-suq inkwistjoni (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tat‑28 ta’ Jannar 1986, Cofaz et vs Il‑Kummissjoni, 169/84, EU:C:1986:42, punt 28, u tal‑15 ta’ Lulju 2021, Deutsche Lufthansa vs Il-Kummissjoni, C‑453/19 P, EU:C:2021:608, punt 57).

57      Il-preġudizzju sostanzjali għall-pożizzjoni kompetittiva tar-rikorrent fis-suq inkwistjoni ma jirriżultax minn analiżi fil-fond tad-diversi relazzjonijiet kompetittivi f’dan is-suq, li jippermetti li tiġi stabbilita bi preċiżjoni l-portata tal-preġudizzju għall-pożizzjoni kompetittiva tiegħu, iżda, bħala prinċipju, minn konstatazzjoni prima facie li l-għoti tal-miżura msemmija fid-deċiżjoni tal-Kummissjoni twassal sabiex jippreġudika sostanzjalment din il-pożizzjoni (sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Deutsche Lufthansa vs Il‑Kummissjoni, C‑453/19 P, EU:C:2021:608, punt 58).

58      Minn dan isegwi li din il-kundizzjoni tista’ tiġi ssodisfatta sakemm ir-rikorrent jipproduċi provi sabiex juri li l-miżura inkwistjoni tista’ tkun ta’ preġudizzju sostanzjali għall-pożizzjoni tagħha fis-suq ikkonċernat (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tat‑22 ta’ Diċembru 2008, British Aggregates vs Il‑Kummissjoni, C‑487/06 P, EU:C:2008:757, punt 38, u tal‑15 ta’ Lulju 2021, Deutsche Lufthansa vs Il‑Kummissjoni, C‑453/19 P, EU:C:2021:608, punt 59).

59      Il-wiri ta’ preġudizzju sostanzjali għall-pożizzjoni ta’ kompetitur fis-suq ma jistax ikun limitat għall-preżenza ta’ ċerti elementi li jindikaw degradazzjoni fil-prestazzjonijiet kummerċjali jew finanzjarja tar-rikorrenti, bħal tnaqqis sinjifikattiv fid-dħul mill-bejgħ, telf finanzjarju sinjifikattiv jew anki tnaqqis kunsiderevoli fil-parti mis-suq wara l-għoti tal-għajnuna inkwistjoni. L-għoti ta’ għajnuna mill-Istat jista’ wkoll jippreġudika l-pożizzjoni kompetittiva ta’ operatur b’modi oħra, b’mod partikolari billi jikkawża telf ta’ qligħ jew żvilupp inqas favorevoli minn dak li kien jirriżulta fl-assenza ta’ tali għajnuna (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tat‑22 ta’ Novembru 2007, Spanja vs Lenzing, C‑525/04 P, EU:C:2007:698, punti 34 u 35, u tal‑15 ta’ Lulju 2021, Deutsche Lufthansa vs Il‑Kummissjoni, C‑453/19 P, EU:C:2021:608, punt 61).

60      Huwa fid-dawl ta’ dawn il-prinċipji li għandhom jiġu eżaminati l-elementi prodotti mir-rikorrenti sabiex jintwera li hija affettwata individwalment mid-deċiżjoni kkontestata u, b’mod partikolari, li t-tielet miżura tista’ tkun ta’ preġudizzju sostanzjali lill-pożizzjoni tagħha fis-suq rilevanti.

61      F’dan il-każ, għandu jiġi kkonstatat, fl-ewwel lok, li r-rikorrenti kellha rwol attiv fl-iżvolġiment tal-proċedura amministrattiva. Hija ressqet ilment lill-Kummissjoni u ssottomettiet l-osservazzjonijiet tagħha fil-qafas tal-proċedura ta’ investigazzjoni formali. Mid-deċiżjoni kkontestata jirriżulta li hija pprovdiet informazzjoni lill-Kummissjoni f’diversi okkażjonijiet.

62      Madankollu, għandu jiġi osservat li mis-sempliċi parteċipazzjoni fil-proċedura amministrattiva tar-rikorrent ma jistax jiġi dedott li huwa individwalment ikkonċernata mid-deċiżjoni kkontestata (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑22 ta’ Novembru 2007, Sniace vs Il‑Kummissjoni, C‑260/05 P, EU:C:2007:700, punt 60, u digriet tas‑26 ta’ Settembru 2016, Greenpeace Energy et vs Il‑Kummissjoni, T‑382/15, mhux ippubblikat, EU:T:2016:589, punt 39), anki jekk, bħal f’dan il-każ, kellu rwol importanti f’din il-proċedura amministrattiva, b’mod partikolari billi ressaq l-ilment li oriġina d-deċiżjoni kkontestata (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tad‑9 ta’ Lulju 2009, 3F vs Il‑Kummissjoni, C‑319/07 P, EU:C:2009:435, punti 94 u 95).

63      Fit-tieni lok, ir-rikorrenti pproduċiet elementi dwar is-swieq li fihom hija kellha relazzjoni ta’ kompetizzjoni ma’ Wizz Air u li fihom hija ġiet affettwata b’mod sostanzjali. B’hekk, ir-rikorrenti u Wizz Air it-tnejn operaw titjiriet mill-ajruport bejn Ottubru 2008, id-data meta Wizz Air stabbbilixxiet ruħha fl-ajruport, u Jannar 2014, id-data li fiha r-rikorrenti waqfet l-attivitajiet tagħha fl-ajruport.

64      B’mod iktar speċifiku, meta ġiet adottata d-deċiżjoni tal-ftuħ fl‑2011, ir-rikorrenti u Wizz Air kienu f’kompetizzjoni fuq ħames rotot lejn jew mill-ajruport, jiġifieri, fir-rigward tal-Ġermanja, ir-rotta li sservi Düsseldorf (bir-rikorrenti sservi Düsseldorf u b’Wizz Air isservi Dortmund, li jinsabu 70 km minn xulxin bit-triq) u, fir-rigward tal-Italja, ir-rotot li jservu Venezia (bir-rikorrenti sservi Venezia u Wizz Air sservi Treviso, li jinsabu 41 km minn xulxin bit-triq), Bergamo-Milano, Bologna (bir-rikorrenti sservi Bologna u b’Wizz Air sservi Forlì, li jinsabu 73 km minn xulxin bit-triq) u Ruma.

65      Fid-deċiżjoni tal-ftuħ, il-Kummissjoni kienet b’hekk iddefinixxiet is-suq tal-prodotti rilevanti bħala l-par ta’ bliet fit-trasport bl-ajru u b’mod impliċitu kkunsidrat bħala sostitwibbli ajruporti qrib bħal Düsseldorf u Dortmund jew Bologna u Forlì, skont il-prattika tagħha ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet dwar il-kompetizzjoni. Skont din id-definizzjoni tas-suq, ir-rikorrenti u Wizz Air kienu għalhekk f’kompetizzjoni fil-ħames swieq li ġejjin: Düsseldorf/Timișoara, Venezia/Timișoara, Bergamo-Milano/Timișoara, Bologna/Timișoara u Ruma/Timișoara.

66      Ir-rikorrenti tqis ukoll li hija kienet f’kompetizzjoni indiretta ma’ Wizz Air fuq ħames rotot addizzjonali, iddefiniti minn żona ta’ klijentela ta’ 200 km. Fil-fatt tissuġġerixxi li, billi sservi Dortmund, Venezia, Bergamo-Milano u Forlì, Wizz Air kienet qed tikkompeti wkoll mal-konnessjonijiet li kienet tipprovdi min-naħa tagħha ma’ Frankfurt (il-Ġermanja) (li tinsab 222 km minn Dortmund bit-triq), Verona (l-Italja) (li tinsab 121 km minn Venezia bit-triq), Torino (l-Italja) (li tinsab 185 km minn Bergamo bit-triq), Firenze (l-Italja) (li tinsab 109 km minn Forlì bit-triq) u Ancona (l-Italja) (li tinsab 166 km minn Forlì bit-triq).

67      F’dan ir-rigward, għandu jiġi nnotat, dwar il-bliet ta’ Dortmund u Frankfurt, li dawn jinsabu iktar minn 200 km ’il bogħod bit-triq, b’tali mod li, anki jekk wieħed jassumi li tapplika d-definizzjoni tas-suq tar-rikorrenti dawn ma jikkonċernawx, fi kwalunkwe każ, l-istess suq.

68      Fir-rigward tal-erba’ rotot l-oħra, ir-rikorrenti ma tispjegax għalfejn iż-żona ta’ klijentela rilevanti f’dan il-każ (200 km) hija kunsiderevolment ikbar minn dik użata tradizzjonalment mill-Kummissjoni fil-prattika deċiżjonali tagħha fil-qasam tal-kompetizzjoni (100 km). Barra minn hekk, ir-rikorrenti stess serviet kemm Torino u Bergamo, Bergamo u Verona, Verona u Venezia kif ukoll Bologna u Firenze, jiġifieri pari ta’ bliet li jinsabu fl-istess żona ta’ klijentela ta’ 200 km, minkejja li hija ssostni li dawn id-destinazzjonijiet kienu ssostitwibbli. Din iċ-ċirkustanza tista’ tpoġġi f’dubju r-rilevanza tal-allegata “kompetizzjoni indiretta” eżistenti bejn ir-rikorrenti u Wizz Air għal dawn il-pari.

69      Għalhekk għandu jiġi kkonstatat li r-rikorrenti u Wizz Air kienu f’kompetizzjoni fuq ħames rotot (speċifikati fil-punt 65 iktar ’il fuq) lejn jew mill-ajruport, peress li r-rikorrenti ma stabbilixxietx li Wizz Air kienet tikkompeti magħha wkoll, indirettament, fuq ħames rottot addizzjonali (speċifikati fil-punt 66 iktar ’il fuq).

70      Fit-tielet lok, hemm elementi juru li turi l-effett sostanzjali fuq il-pożizzjoni tar-rikorrenti fis-suq. F’osservazzjonijiet bil-miktub ippreżentati lill-Kummissjoni fis‑7 ta’ Ġunju u fit‑8 ta’ Awwissu 2011, ir-rikorrenti ddikjarat li hija sofriet telf ta’ iktar minn disa’ miljun euro fl‑2010 u li rrevediet il-mudell kummerċjali tagħha sabiex timminimizza t-telf operattiv tagħha. Fid-deċiżjoni tal-ftuħ, il-Kummissjoni kkonstatat li, bejn l‑2008 u l‑2010, in-numru ta’ passiġġieri, il-profitabbiltajiet u d-dħul tar-rikorrenti fuq il-ħames rotot f’kompetizzjoni ma’ Wizz Air naqsu b’mod konsiderevoli. Mill‑2014, ir-rikorrenti waqfet l-attivitajiet tagħha fl-ajruport u kienet is-suġġett ta’ riorganizzazzjoni ġudizzjarja.

71      Fir-raba’ lok, mill-elementi pprovduti mir-rikorrenti jirriżulta li din tal-aħħar kellha status speċjali, li ddistingwietha mill-kumpanniji tal-ajru l-oħra preżenti fl-ajruport, billi l-attività ta’ din tal-aħħar kienet iċċentrata fuq l-attivitajiet tar-rikorrenti, li kienet, fl‑2008, l-operatur ewlieni f’termini ta’ traffiku. Matul din is-sena, ir-rikorrenti tgħid li ġġenerat 38 % tad-dħul ta’ AITTV. Għall-kuntrarju, bejn l‑2000 u l‑2013, iktar minn 90 % tad-dħul mill-bejgħ tar-rikorrenti kien ġej mill-attivitajiet hub-and-spoke tagħha fl-ajruport.

72      Ir-rikorrenti kellha wkoll status partikolari peress li kienet l-unika kumpannija li kienet f’kompetizzjoni diretta ma’ Wizz Air fuq ħames rotot. Fil-fatt, żewġ kumpanniji tal-ajru oħra biss li joperaw fl-ajruport, Blue Air u Malev, kienu jiffaċċjaw kompetizzjoni diretta minn Wizz Air. Skont ir-rikorrenti, din il-kompetizzjoni kienet limitata għal destinazzjoni waħda għal kull waħda minnhom, rispettivament Ruma u Budapest (l-Ungerija).

73      Fil-ħames lok, ir-rikorrenti stabbilixxiet li t-tielet miżura kienet waħda mill-kawżi ta’ preġudizzju għall-pożizzjoni kompetittiva tagħha.

74      Mill-Anness A.7 tar-rikors jirriżulta li, bejn l‑2008 u l‑2010, ir-rendiment nett tar-rikorrenti naqas bin-nofs fuq il-ħames rotot f’kompetizzjoni diretta ma’ Wizz Air.

75      Fir-rigward tal-Ġermanja, mill-Anness A.7 tar-rikors jirriżulta li, bejn l‑2008 u l‑2010, ir-rendiment nett tar-rikorrenti fuq ir-rotta tagħha lejn Düsseldorf naqas b’57 %.

76      Fir-rigward tal-Italja, mill-Anness A.7 tar-rikors jirriżulta li, bejn l‑2008 u l‑2010, ir-rendiment nett tar-rikorrenti naqas bi 52 % fuq ir-rotot li hija kienet topera ma’ Venezia, Bergamo-Milano, Bologna u Ruma.

77      Mill-osservazzjonijiet ippreżentati mir-rikorrenti quddiem il-Kummissjoni fis‑7 ta’ Ġunju 2011 jirriżulta wkoll li din tal-aħħar tilmenta mhux biss li tilfet passiġġieri lil Wizz Air, iżda wkoll li ma setgħetx tieħu lura t-traffiku ta’ Alitalia u Alpi Eagles lejn it-Tramuntana tal-Italja wara t-tluq ta’ dawn il-kumpanniji tal-ajru mill-ajruport fl‑2008, għaliex tgħid li dan it-traffiku kien ttieħed minn Wizz Air.

78      L-elementi msemmija fil-punti 75 sa 77 iktar ’il fuq isostni mhux biss tnaqqis fid-dħul mill-bejgħ tar-rikorrenti, iżda wkoll telf ta’ profitt jew żvilupp inqas favorevoli minn dak li kien ikun irreġistrat fl-assenza tat-tielet miżura fir-rigward tar-rotta li r-rikorrenti pprovdiet mal-Ġermanja u r-rotot pprovduti mal-Italja. Skont il-ġurisprudenza ċċitata fil-punt 58 iktar ’il fuq, dawn l-elementi tal-aħħar tista’ tkun biżżejjed sabiex turi preġudizzju sostanzjali għall-pożizzjoni ta’ kompetitur fis-suq.

79      Ir-rikorrenti għalhekk ipproduċiet elementi dwar is-swieq li fihom hija kellha relazzjoni kompetittiva ma’ Wizz Air u li fuqhom il-pożizzjoni tagħha kienet sostanzjalment affettwata. Hija pprovdiet ukoll elementi li jsostnu l-effett sostanzjali fuq il-pożizzjoni tagħha fis-suq, kemm f’termini ta’ degradazzjoni fil-prestazzjonijiet tagħha jew telf ta’ qligħ, u n-natura partikolari tal-istatus tagħha fost il-kumpanniji tal-ajru li joperaw fl-ajruport. Fl-aħħar, hija stabbilixxiet li t-tielet miżura kienet waħda mill-kawżi tal-preġudizzju għall-pożizzjoni kompetittiva tagħha.

80      L-elementi prodotti mir-rikorrenti sabiex jiġi stabbilit li t-tielet miżura setgħet taffettwa sostanzjalment il-pożizzjoni kompetittiva tagħha fis-swieq ikkonċernati ma humiex ikkontestati mill-argument tal-Kummissjoni li, minn naħa, ir-rikorrenti ma pprovdiet l-ebda informazzjoni dwar id-daqs tas-swieq inkwistjoni jew fuq il-partijiet mis-suq tagħha stess jew dawk ta’ Wizz Air, u lanqas ma pprovdiet evidenza li turi li t-tnaqqis fl-attività tagħha fuq ċerti rotot u d- degradazzjoni tas-sitwazzjoni finanzjarja tagħha huma konsegwenza tal-miżuri kontenzjużi u, min-naħa l-oħra, fatturi oħra, inkluż l-użu ta’ mudell hub-and-spoke kif ukoll il-kriżi finanzjarja, setgħu spjegaw id-diffikultajiet finanzjarji tagħha (ara l-punt 42 iktar ’il fuq).

81      F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li mill-ġurisprudenza ċċitata fil-punt 56 iktar ’il fuq jirriżulta li l-wiri mir-rikorrenti ta’ preġudizzju sostanzjali għall-pożizzjoni tagħha fis-suq ma timplikax li tiddeċiedi b’mod definittiv dwar ir-relazzjoni ta’ kompetizzjoni bejn din il-parti u l-impriżi benefiċjarji, iżda teħtieġ biss li l-imsemmija parti tindika b’mod rilevanti r-raġunijiet li għalihom id-deċiżjoni tal-Kummissjoni setgħet tagħmel ħsara lill-interessi leġittimi tagħha billi taffettwa sostanzjalment il-pożizzjoni tagħha fis-suq rilevanti.

82      B’mod partikolari, ir-rikorrenti ma tistax tiġi rikjesta turi li d-diffikultajiet finanzjarji tagħha huma esklużivament dovuti għall-miżuri kontenzjużi (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑11 ta’ Lulju 2019, Air France vs Il‑Kummissjoni, T‑894/16, EU:T:2019:508, punt 65).

83      F’dan il-każ, filwaqt li huwa plawżibbli li taħlita ta’ fatturi setgħet ikkontribwixxiet għad-diffikultajiet finanzjarji tar-rikorrenti, jibqa’ l-fatt li, fid-dawl tal-elementi mressqa minn din tal-aħħar fil-kuntest ta’ dan ir-rikors, hija stabbilixxiet biżżejjed li t-tielet miżura x’aktarx taffettwa sostanzjalment il-pożizzjoni kompetittiva tagħha fis-swieq ikkonċernati.

84      Fl-aħħar, sa fejn il-Kummissjoni ssostni li r-rikorrenti waqqfet l-attivitajiet tagħha fl-ajruport mill‑2013, li hija bidlet il-mudell kummerċjali tagħha u li hija ma pprovdiet ebda informazzjoni speċifika dwar ir-relazzjoni kompetittiva li kellha ma’ Wizz Air fiż-żmien meta ġie ppreżentat ir-rikors (ara l-punt 40 iktar ’il fuq), huwa biżżejjed li jiġi kkonstatat li l-evalwazzjoni tal-effett sostanzjali għandha ssir fir-rigward tas-sitwazzjoni fiż-żmien meta l-miżuri kontenzjużi ngħataw u setgħu jkollhom effett, kif fuq kollox irrikonoxxiet il-Kummissjoni waqt is-seduta.

85      Għalhekk, għandu jiġi kkonstatat li t-tielet miżura setgħet taffettwa sostanzjalment il-pożizzjoni kompetittiva tar-rikorrenti fis-swieq ikkonċernati.

86      Mill-kunsiderazzjonijiet preċedenti jirriżulta li r-rikorrenti stabbilixxiet li hija individwalment ikkonċernata mid-deċiżjoni kkontestata fir-rigward tat-tielet miżura.

–       Fuq linċidenza diretta tarrikorrenti firrigward talmiżuri kontenzjużi

87      Skont ġurisprudenza stabbilita, il-kundizzjoni li persuna fiżika jew ġuridika għandha tkun ikkonċernata direttament mid-deċiżjoni li tkun is-suġġett tar-rikors, kif prevista fir-raba’ paragrafu tal-Artikolu 263 TFUE, teħtieġ li żewġ kriterji jkunu ssodisfatti fl-istess ħin, jiġifieri li l-miżura kkontestata, minn naħa, tipproduċi direttament effetti fuq is-sitwazzjoni legali tal-individwu u, min-naħa l-oħra, ma tħalli ebda setgħa diskrezzjonali lid-destinatarji responsabbli għall-implimentazzjoni tagħha, liema implimentazzjoni tkun ta’ natura purament awtomatika u tirriżulta mil-leġiżlazzjoni tal-Unjoni stess, mingħajr l-applikazzjoni ta’ regoli intermedjarji oħra (ara s-sentenza tas‑6 ta’ Novembru 2018, Scuola Elementare Maria Montessori vs Il‑Kummissjoni, Il‑Kummissjoni vs Scuola Elementare Maria Montessori u Il‑Kummissjoni vs Ferracci, C‑622/16 P sa C‑624/16 P, EU:C:2018:873, punt 42 u l-ġurisprudenza ċċitata).

88      Fir-rigward speċifikament tar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat, għandu jiġi enfasizzat li dawn għandhom l-għan li jħarsu l-kompetizzjoni. B’hekk, f’dan il-qasam, il-fatt li deċiżjoni tal-Kummissjoni żżomm kompletament l-effetti ta’ miżuri nazzjonali li fir-rigward tagħhom ir-rikorrent ikun sostna, fi lment indirizzat lil dik l-istituzzjoni, li ma kinux kompatibbli ma’ dan l-għan u li jqegħduh f’sitwazzjoni kompetittiva żvantaġġata jippermetti li jiġi konkluż li din id-deċiżjoni taffettwa direttament is-sitwazzjoni legali tiegħu, b’mod partikolari d-dritt tiegħu, li jirriżulta mid-dispożizzjonijiet tat-Trattat FUE fil-qasam tal-għajnuna mill-Istat, li ma jġarrabx kompetizzjoni distorta mill-miżuri nazzjonali inkwistjoni (ara s-sentenza tas‑6 ta’ Novembru 2018, Scuola Elementare Maria Montessori vs Il‑Kummissjoni, Il‑Kummissjoni vs Scuola Elementare Maria Montessori u Il‑Kummissjoni vs Ferracci, C‑622/16 P sa C‑624/16 P, EU:C:2018:873, punt 43 u ġurisprudenza ċċitata).

89      Sa fejn il-kundizzjoni dwar l-inċidenza diretta teħtieġ li l-att ikkontestat jipproduċi direttament effetti fuq is-sitwazzjoni legali tar-rikorrent, il-qorti tal-Unjoni hija obbligata tivverifika jekk dan tal-aħħar indikax b’mod rilevanti r-raġunijiet għalfejn id-deċiżjoni tal-Kummissjoni aktarx li tpoġġih fi żvantaġġ kompetittiv u, għalhekk, tipproduċi effetti fuq is-sitwazzjoni legali tiegħu (sentenza tas‑6 ta’ Novembru 2018, Scuola Elementare Maria Montessori vs Il‑Kummissjoni, Il‑Kummissjoni vs Scuola Elementare Maria Montessori u Il‑Kummissjoni vs Ferracci, C‑622/16 P sa C‑624/16 P, EU:C:2018:873, punt 47).

90      F’dan il-każ, fir-rigward tal-ewwel miż-żewġ kriterji msemmija fil-punt 87 iktar ’il fuq, mill-proċess jirriżulta li r-rikorrenti kienet twettaq attivitajiet simili għal dawk ta’ Wizz Air u kienet attiva fl-istess suq tas-servizzi u fl-istess suq ġeografiku bħal Wizz Air. Sa fejn Wizz Air kienet l-allegata benefiċjarja tal-miżuri kontenzjużi evalwati fid-deċiżjoni kkontestata, għandu jiġi kkunsidrat li r-rikorrenti ġġustifikat b’mod rilevanti li d-deċiżjoni kkontestata setgħet tpoġġiha f’sitwazzjoni kompetittiva żvantaġġuża u li, għalhekk, din id-deċiżjoni affettwat direttament is-sitwazzjoni legali tagħha, b’mod partikolari d-dritt tagħha li ma tiġix suġġetta għal kompetizzjoni distorta f’dan is-suq mill-miżuri kontenzjużi.

91      Fir-rigward tat-tieni miż-żewġ kriterji msemmija fil-punt 87 iktar ’il fuq, għandu jiġi kkonstatat li d-deċiżjoni kkontestata tħalli l-effetti kemm tat-tieni kif ukoll tat-tielet miżura sħaħ, b’mod purament awtomatiku bis-saħħa tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni biss u mingħajr l-applikazzjoni ta’ regoli intermedji oħra.

92      Minn dan isegwi li r-rikorrenti hija direttament ikkonċernata mid-deċiżjoni kkontestata, kemm fir-rigward tat-tieni miżura kif ukoll tat-tielet miżura.

93      Ir-rikorrenti għalhekk għandha interess ġuridiku sabiex titlob l-annullament tad-deċiżjoni kkontestata.

94      Minn dan isegwi li r-rikors għandu jiġi kkunsidrat bħala ammissibbli.

 Fuq lammissibbiltà talannessi

 Fuq lammissibbiltà tassiltiet mirrapport talamministratur ġudizzjarju

95      Ir-rikorrenti pprovdiet siltiet mir-rapport tal-amministratur ġudizzjarju bħala anness għall-osservazzjonijiet tagħha dwar in-nota ta’ intervent ta’ AITTV.

96      AITTV issostni li, peress li r-rikorrenti pprovdiet biss siltiet minn dan ir-rapport, dawn ma jistgħux jintużaw. Kemm il-Kummissjoni kif ukoll Wizz Air isostnu li dan id-dokument huwa inammissibbli u għandu jiġi sfilzat mill-proċess peress li, minn naħa, huwa redatt bir-Rumen, u mhux fil-lingwa tal-kawża, mingħajr ma hu akkumpanjat minn traduzzjoni u, min-naħa l-oħra, ġie ppreżentat tardivament.

97      F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, skont l-Artikolu 85(1) tar-Regoli tal-Proċedura, il-provi u l-offerti ta’ provi jiġu prodotti fil-kuntest tal-ewwel skambju ta’ noti. F’dan il-każ, għalkemm ir-rapport tal-amministratur ġudizzjarju kien imsemmi fir-rikors, ir-rikorrenti ma pprovdiet l-ebda spjegazzjoni valida għaliex is-siltiet minn dan ir-rapport kienu ġew prodotti tardivament, bi tweġiba għan-nota ta’ intervent ta’ AITTV.

98      Għaldaqstant, is-siltiet mir-rapport tal-amministratur ġudizzjarju għandhom jiġu kkunsidrati bħala inammissibbli.

 Fuq lammissibbiltà talAnness Q.2

99      Fl-Anness Q.2 tar-risposta tagħha għad-domandi tal-Qorti Ġenerali tad‑19 ta’ Lulju 2022, ir-rikorrenti pprovdiet fatturi mibgħuta minn AITTV lil Wizz Air, b’dati bejn it‑30 ta’ Novembru 2010 u l‑31 ta’ Mejju 2011, li minnhom jirriżulta li r-roħs (minn 72 sa 85 %) li jirriżulta mill-punt 7.3 tat-tieni miżura japplika għat-taxxi kollha tal-ajruport, u mhux biss għat-taxxi tal-inżul.

100    Waqt is-seduta, il-Kummissjoni kkontestat l-ammissibbiltà ta’ dawn il-fatturi u talbet li dawn jiġu sfilzati mill-proċess, peress li, minn naħa, kienu fformulati bir-Rumen u, min-naħa l-oħra, kienu ġew ippreżentati tardivament. Il-Kummissjoni talbet li, fin-nuqqas ta’ dan, traduzzjoni bl-Ingliż ta’ dawn il-fatturi tiddaħħal fil-proċess.

101    F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, skont l-Artikolu 46(2) tar-Regoli tal-Proċedura, kull dokument prodott jew anness u redatt f’lingwa differenti minn dik tal-kawża għandu jkun akkumpanjat minn traduzzjoni fil-lingwa tal-kawża. Il-paragrafu 3 tal-istess artikolu jipprevedi, madankollu, li fil-każ ta’ dokumenti voluminużi, jistgħu jiġu ppreżentati traduzzjonijiet ta’ siltiet. Barra minn hekk, mill-punt 99 tad-Dispożizzjonijiet Prattiċi għall-Implimentazzjoni tar-Regoli tal-Proċedura tal-Qorti Ġenerali jirriżulta li, meta d-dokumenti annessi ma’ att proċedurali ma jkunux akkumpanjati minn traduzzjoni fil-lingwa tal-kawża, ir-reġistratur jitlob ir-regolarizzazzjoni tagħhom mill-parti kkonċernata, jekk din it-traduzzjoni tidher meħtieġa għall-iżvolġiment bla xkiel tal-kawża.

102    It-traduzzjoni fil-lingwa tal-kawża tad-dokumenti annessi għalhekk ma tikkostitwixxix rekwiżit li għandu jiġi ssodisfat sistematikament. Konsegwentement, assenza ta’ traduzzjoni ma tistax twassal awtomatikament għall-inammissibbiltà tagħhom (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tat‑23 ta’ Mejju 2019, Steinhoff et vs BĊE, T‑107/17, EU:T:2019:353, punti 35 sa 38; tad‑9 ta’ Ġunju 2021, HIM vs Il‑Kummissjoni, T‑235/19, EU:T:2021:343, punti 84 sa 89 (mhux ippubblikati), u tas-6 ta’ Ottubru 2021, Allergan Holdings France vs EUIPO – Dermavita Company (JUVEDERM), T‑397/20, mhux ippubblikata, EU:T:2021:653, punti 24 sa 26).

103    F’dan il-każ, minn naħa, il-Kummissjoni indikat waqt is-seduta li l-fatturi inkwistjoni kienu diġà parti mill-proċess tagħha matul il-proċedura amministrattiva. Min-naħa l-oħra, il-lingwa li biha huma redatti dawn il-fatturi tikkorrispondi ma’ dik li biha l-Kummissjoni kkomunikat mal-awtoritajiet Rumeni u mal-lingwa awtentika li fiha d-deċiżjoni tal-ftuħ u d-deċiżjoni kkontestata ġew redatti, jiġifieri r-Rumen. B’hekk, jista’ jiġi kkunsidrat li l-Kummissjoni setgħet tifhem il-kontenut tal-fatturi inkwistjoni.

104    Fi kwalunkwe każ, ir-rikorrenti rregolarizzat spontanjament l-Anness Q.2, li tiegħu hija pprovdiet traduzzjoni fil-lingwa tal-kawża, filwaqt li rrilevat li tali traduzzjoni ma kinitx rikjesta, peress li l-valur probatorju tal-fatturi inkwistjoni kien fiċ-ċifri u l-perċentwali li kienu fihom kif ukoll f’termini li jinftiehmu faċilment.

105    Għandu jiġi rrilevat ukoll li l-fatturi inkwistjoni, li japplikaw roħs għas-servizzi kollha pprovduti minn AITTV lil Wizz Air, ġew ipprovduti mir-rikorrenti sabiex turi l-kamp ta’ applikazzjoni tar-roħs previst fil-punt 7.3 tat-tieni miżura. Dan il-kamp ta’ applikazzjoni kien is-suġġett ta’ waħda mill-mistoqsijiet magħmula mill-Qorti Ġenerali lill-partijiet fid‑19 ta’ Lulju 2022, fuq il-bażi tal-Artikolu 89 tar-Regoli tal-Proċedura, li jawtorizza lill-Qorti Ġenerali tagħmel mistoqsijiet lill-partijiet sabiex jintefa dawl fuq ċerti aspetti tat-tilwima.

106    L-Anness Q.2 għandu għalhekk jiġi aċċettat bħala ammissibbli u t-talba għall-isfilz imressqa mill-Kummissjoni dwar dan l-anness għandha tiġi miċħuda.

 Fuq ilmertu

107    Insostenn tar-rikors tagħha, ir-rikorrenti tinvoka erba’ motivi. Permezz tal-ewwel motiv tagħha, hija ssostni li d-deċiżjoni kkontestata hija vvizzjata bi żball ta’ liġi li jirrigwarda l-assenza ta’ natura selettiva tat-tieni miżura. It-tieni motiv huwa bbażat fuq li d-deċiżjoni kkontestata hija vvizzjata bi żball manifest ta’ evalwazzjoni, bi żball ta’ liġi u b’nuqqas ta’ motivazzjoni sa fejn titlob, minħabba applikazzjoni żbaljata tal-kriterju ta’ operatur privat f’ekonomija tas-suq, li t-tielet miżura ma tatx vantaġġ bla bżonn lil Wizz Air. Permezz tat-tielet motiv tagħha, ir-rikorrenti ssostni li l-Kummissjoni wettqet żball manifest ta’ evalwazzjoni u kisret id-dmir tagħha ta’ diliġenza fir-rigward tad-diskriminazzjoni fil-prezzijiet li allegatament seħħew bejn it-trasportaturi bl-ajru fl-ajruport permezz tal-miżuri kontenzjużi. Permezz tar-raba’ motiv tagħha, hija ssostni li d-deċiżjoni kkontestata hija vvizzjata bi żball ta’ liġi peress li ma tiħux inkunsiderazzjoni l-għajnuna mill-Istat li t-tielet miżura allegatament tat lil Wizz Air fil-forma ta’ roħs fit-tariffa tas-sigurtà.

 Fuq lewwel motiv, ibbażat fuq żball ta’ liġi dwar innatura selettiva tattieni miżura

108    Peress li l-PIA tal-2007 u tal-2008 ippreċedew il-wasla ta’ Wizz Air, ir-rikorrenti tirreferi biss, bl-ewwel motiv tagħha, għat-tieni miżura.

109    Ir-rikorrenti ssostni li t-tnaqqis il-ġdid tat-tariffi tal-ajruport sa 85 %, previst fil-punt 7.3 tat-tieni miżura, huwa mfassal b’tali mod li jagħti vantaġġ selettiv lil Wizz Air, l-unika kumpannija tal-ajru fl-ajruport li tuża inġenji tal-ajru b’piż massimu għat-tlugħ (iktar ’il quddiem il-“MTOW”) ta’ iktar minn 70 tunnellata u li jġorru iktar minn 10 000 passiġġier fix-xahar.

110    Fl-ewwel lok, ir-rikorrenti ssostni li l-fatt li kumpanniji tal-ajru oħra bbenefikaw jew setgħu jibbenefikaw mir-roħs inkwistjoni u li t-tieni miżura kienet applikata għall-kumpanniji tal-ajru kollha li jwettqu l-attivitajiet tagħhom fl-ajruport ma jeskludix li r-roħs previst fih kien imfassal sabiex jiffavorixxi lil Wizz Air b’mod selettiv, ħaġa li l-Kummissjoni naqset milli teżamina.

111    F’dan ir-rigward, ir-rikorrenti ssostni li d-deċiżjoni kkontestata hija vvizzjata minn żbalji fl-analiżi, minn naħa, tal-kwistjoni dwar jekk it-tieni miżura tagħmilx distinzjoni bejn impriżi f’sitwazzjonijiet paragunabbli u, min-naħa l-oħra, il-kwistjoni dwar jekk din id-distinzjoni setgħetx tkun iġġustifikata fir-rigward tal-għanijiet tas-sistema ta’ riferiment. Fil-fatt, ir-roħs introdott fil-punt 7.3 tat-tieni miżura jikkostitwixxi deroga mis-sistema ta’ riferiment li tiddiskrimina bejn il-kumpanniji tal-ajru li użaw l-ajruport, li kienu f’sitwazzjoni paragunabbli.

112    Barra minn hekk, l-ammont ta’ roħs (bejn 72 u 85 %) ma jkunx iġġustifikat ekonomikament, sa fejn ma jkun hemm ebda indikazzjoni li l-użu ta’ inġenju tal-ajru ikbar iwassal għal roħs ta’ iktar minn 70 % tal-ispejjeż tal-ajruport, kif il-Kummissjoni nnotat fil-premessa 164 tad-deċiżjoni tal-ftuħ. Barra minn hekk, fiż-żmien tal-adozzjoni tat-tieni miżura, l-infrastruttura tal-ajruport ma setgħetx tiflaħ inġenji tal-ajru kbar. It-tagħbija żejda fuq il-karreġġata minħabba l-operazzjonijiet tal-Wizz Air kienet saħansitra tirriżulta fi spejjeż ogħla għall-ajruport.

113    Fit-tieni lok, ir-rikorrenti ssostni li l-Kummissjoni għamlet evalwazzjoni żbaljata tan-natura selettiva tat-tieni miżura, li hija de facto selettiva. L-ewwel, Wizz Air kienet l-uniku trasportatur bl-ajru intitolat jikseb tali roħs fit-tariffi tal-ajruport u l-uniku wieħed li effettivament kiseb dan, kif irrikonoxxiet il-Kummissjoni fil-premessi 154 u 226 tad-deċiżjoni tal-ftuħ. Fil-fatt, skont ir-rikorrenti, Tarom kellha inġenju tal-ajru wieħed b’MTOW ta’ iktar minn 70 tunellata u ma setgħetx tiġġenera traffiku ta’ iktar minn 10 000 passiġġier fix-xahar (fl‑2009, in-numru medju fix-xahar ta’ passiġġieri ta’ Tarom fi tluq kien ta’ 5 480).

114    It-tieni, l-emenda tat-tariffi tal-ajruport bit-tieni miżura kien tentattiv minn AITTV sabiex tagħmel iktar leġittimu ir-roħs mogħti lil Wizz Air permezz tal-Ftehimiet ta’ Emenda tal‑2010.

115    Min-naħa tagħha, il-Kummissjoni, sostnuta minn AITTV, targumenta, fl-ewwel lok, li n-numru ta’ impriżi li effettivament setgħu jibbenefikaw mir-roħs ma kienx ikkunsidrat bħala fattur determinanti sabiex jiġi konkluż li kien hemm assenza ta’ natura selettiva tal-miżura. Hija tinnota wkoll li t-tieni miżura pprovdiet mhux biss roħs għal inġenji tal-ajru b’MTOW ikbar minn 70 tunnellata, iżda wkoll roħs ieħor, b’mod partikolari għal inġenji tal-ajru iżgħar bħal dawk operati mir-rikorrenti.

116    Il-Kummissjoni ssostni wkoll li l-argument tar-rikorrenti, imressaq fir-replika, li d-deċiżjoni kkontestata hija vvizzjata minn żbalji fl-analiżi tal-kwistjoni dwar jekk it-tieni miżura tagħmilx distinzjoni bejn impriżi f’sitwazzjonijiet paragunabbli, u jekk din id-distinzjoni setgħetx tiġi ġġustifikata fir-rigward tal-għanijiet tas-sistema ta’ riferiment, jikkostitwixxi motiv ġdid u, bħala tali, inammissibbli.

117    Fi kwalunkwe każ, ir-roħs previst fil-punt 7.3 tat-tieni miżura ma jikkostitwixxix deroga mis-sistema ta’ riferiment, jiġifieri l-PIA meħuda kollha kemm hi. Fir-rigward tal-ġustifikazzjoni ekonomika ta’ dan ir-roħs, hija stabbilita fil-premessi 101 u 102 tad-deċiżjoni kkontestata. Id-deċiżjoni li jiżdied it-traffiku fl-ajruport billi jitbaxxew it-tariffi għal inġenji tal-ajru kbar kienet ibbażata fuq ir-raġunament ekonomiku li d-dħul totali miġbur ikun ogħla.

118    Fit-tieni lok, il-Kummissjoni ssostni li t-tieni miżura msemmija fid-deċiżjoni tal-ftuħ kienet tinkludi l-iskemi kollha ta’ roħs stabbiliti mill-PIA tal-2007, tal_2008 u tal‑2010. Madankollu tgħid li l-ewwel motiv jirrigwarda r-roħs previst biss fil-punt 7.3 tat-tieni miżura, jiġifieri miżura differenti minn dik eżaminata fid-deċiżjoni kkontestata, u hija, għal din ir-raġuni, ineffettiva.

119    Fi kwalunkwe każ, Wizz Air ma kinitx l-unika kumpannija tal-ajru li topera inġenji tal-ajru b’MTOW ta’ iktar minn 70 tunnellata. Dan kien ukoll il-każ ta’ Tarom, li setgħet iżżid dan l-użu sabiex tkun tista’ tibbenefika mir-roħs previst fil-punt 7.3 tat-tieni miżura. F’dan ir-rigward, Wizz Air u AITTV jargumentaw li dan ir-roħs kien maħsub sabiex jinkoraġġixxi kumpanniji tal-ajru low-cost oħrajn jibbażaw inġenji tal-ajru b’MTOW ogħla minn 70 tunellata fl-ajruport, billi jistabbilixxu livell ta’ traffiku li jista’ jintlaħaq (il-limitu ta’ 10 000 passiġġier li, skont Wizz Air, jista’ jintlaħaq b’inqas minn żewġ titjiriet li jitilqu kuljum).

120    Fl-aħħar nett, il-Kummissjoni tinnota li miżura tista’ titqies li tikkostitwixxi diskriminazzjoni de facto biss jekk tiddiskrimina kontra impriżi f’sitwazzjoni paragunabbli fir-rigward tal-għan imfittex mill-iskema ta’ riferiment. Madankollu, it-tieni miżura ma hijiex diskriminatorja fl-ebda parti tagħha fir-rigward ta’ kumpanniji tal-ajru f’sitwazzjoni paragunabbli.

–       Fuq levalwazzjoni tat-tieni miżura fiddeċiżjoni kkontestata

121    Il-Kummissjoni eżaminat l-eżistenza ta’ għajnuna mill-Istat fir-rigward tat-tariffi tal-ajruport ippubblikati fil-PIA tal‑2007, tal‑2008 u tal‑2010 fil-premessi 267 sa 299 tad-deċiżjoni kkontestata. Hija evalwat il-kundizzjoni dwar is-selettività fil-premessi 284 sa 299 tad-deċiżjoni kkontestata.

122    B’hekk, fil-premessa 289 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni indikat li l-qafas ta’ riferiment rilevanti sabiex jiġi eżaminat jekk il-PIA tal‑2007, tal‑2008 u tal‑2010 kellu l-effett li jiffavorixxu ċerti kumpanniji tal-ajru fuq oħrajn li kienu f’sitwazzjoni fattwali u legali paragunabbli kien dak previst mill-iskema applikabbli fl-ajruport. F’dan ir-rigward, hija rrilevat, fil-premessa 290 tad-deċiżjoni kkontestata, li l-iskema tat-tariffi tal-ajruport u l-iskontijiet u r-roħs kienu applikabbli għall-kumpanniji tal-ajru kollha li jużaw jew li aktarx jużaw l-ajruport, li jissodisfaw il-kundizzjonijiet deskritti fil-PIA tal‑2007, tal‑2008 u tal‑2010, skont il-każ.

123    Fil-premessa 292 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni rrilevat li l-“iskontijiet applikabbli kienu fuq skala flessibbli, bl-inqas skont ikun ta’ 10 % għal 250 – 500 inżul fis-sena, jiġifieri madwar 5 inżul fil-ġimgħa” u li “fil-perjodu li qed jiġi vvalutat, minbarra Wizz Air, kien hemm numru ta’ linji tal-ajru oħra li joperaw fl-[ajruport] li fil-flotta tagħhom kellhom inġenji tal-ajru tad-daqsijiet rilevanti u/jew biżżejjed frekwenzi u għalhekk, ibbenefikaw jew setgħu bbenefikaw mill-iskontijiet rilevanti”.

124    Fil-premessi 293 u 294 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni kkonkludiet li r-rata bażi, l-iskontijiet u r-roħs previsti fil-PIA tal‑2007, tal‑2008 u tal‑2010 ma kinux selettivi, peress li kienu applikabbli b’mod mhux diskriminatorju. Il-Kummissjoni għalhekk ikkonkludiet li din il-miżura ma kinitx tikkostitwixxi għajnuna mill-Istat fis-sens tal-Artikolu 107(1) TFUE.

–       Fuq ilfondatezza talevalwazzjoni tattieni miżura

125    Bis-saħħa tal-Artikolu 107(1) TFUE, “kull għajnuna, ta’ kwalunkwe forma, mogħtija minn Stat Membru jew permezz ta’ riżorsi ta’ l-Istat, li twassal għal distorsjoni jew theddida ta’ distorsjoni għall-kompetizzjoni billi tiffavorixxi ċerti impriżi jew ċerti produtturi għandha, safejn tolqot il-kummerċ bejn l-Istati Membri, tkun inkompatibbli mas-suq intern”.

126    Għaldaqstant, huma biss il-miżuri li b’mod selettiv jagħtu vantaġġ lil ċerti impriżi jew kategoriji ta’ impriżi jew lil ċerti setturi ekonomiċi li jaqgħu taħt il-kunċett ta’ “għajnuna”.

127    Madankollu, il-ġurisprudenza ppreċizat li anki interventi li, mad-daqqa ta’ għajn, huma applikabbli għall-kumpanniji b’mod ġenerali jistgħu jippreżentaw ċerta selettività u, għalhekk, jitqiesu bħala miżuri intiżi li jiffavorixxu ċerti kumpanniji jew ċerti prodotti (ara s-sentenza tas‑6 ta’ Marzu 2002, Diputación Foral de Álava et vs Il‑Kummissjoni, T‑127/99, T‑129/99 u T‑148/99, EU:T:2002:59, punt 149 u l-ġurisprudenza ċċitata).

128    Is-selettività de facto tista’ tiġi stabbilita f’sitwazzjonijiet fejn, għalkemm il-kriterji formali għall-applikazzjoni tal-miżura huma fformulati f’termini ġenerali u oġġettivi, il-miżura hija strutturata b’tali mod li l-effetti tagħha jiffavorixxu b’mod sinjifikattiv grupp partikolari ta’ impriżi (ara, li f’dan is-sens, is-sentenza tal‑15 ta’ Novembru 2011, Il‑Kummissjoni u Spanja vs Il‑Gvern ta’ Ġibiltà u r-Renju Unit, C‑106/09 P u C‑107/09 P, EU:C:2011:732, punti 101 sa 107; ara wkoll il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar il-kunċett ta’ għajnuna mill-Istat kif imsemmi fl-Artikolu 107(1) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (ĠU 2016, C 262, p. 1), punt 121).

129    Minn ġurisprudenza stabbilita jirriżulta li l-evalwazzjoni ta’ din il-kundizzjoni timponi li jiġi ddeterminat jekk, fil-kuntest ta’ sistema legali partikolari, miżura nazzjonali tkunx ta’ natura li tiffavorixxi “ċerti impriżi jew ċerti produtturi” meta mqabbla ma’ oħrajn, li, fir-rigward tal-għan imfittex mill-imsemmija sistema, ikunu jinsabu f’sitwazzjoni fattwali u ġuridika komparabbli. Il-kunċett ta’ “għajnuna mill-Istat” ma jirrigwardax il-miżuri mill-Istat li jintroduċu differenzjazzjoni bejn impriżi u, għaldaqstant, a priori selettivi, meta din id-differenzjazzjoni tkun tirriżulta min-natura jew mill-istruttura tas-sistema li jaqgħu fiha (ara s-sentenza tal‑21 ta’ Diċembru 2016, Il‑Kummissjoni vs Hansestadt Lübeck, C‑524/14 P, EU:C:2016:971, punt 41 u l-ġurisprudenza ċċitata).

130    Hija wkoll ġurisprudenza stabbilita li l-Artikolu 107(1) TFUE ma jagħmilx distinzjoni skont il-kawżi jew l-għanijiet tal-intervent tal-Istat, iżda jiddefinixxihom skont l-effetti tagħhom (ara s-sentenza tal‑21 ta’ Diċembru 2016, Il‑Kummissjoni vs Hansestadt Lübeck, C‑524/14 P, EU:C:2016:971, punt 48 u l-ġurisprudenza ċċitata; ara wkoll, f’dan is-sens, is-sentenza tas‑6 ta’ Marzu 2002, Diputación Foral de Álava et vs Il‑Kummissjoni, T‑92/00 u T‑103/00, EU:T:2002:61, punt 51 u l-ġurisprudenza ċċitata).

131    Għaldaqstant, minkejja li ma jistax jiġi eskluż li miżura li permezz tagħha impriża pubblika tistabbilixxi l-kundizzjonijiet ta’ użu tal-oġġetti jew tas-servizzi tagħha, minkejja li tkun ta’ applikazzjoni ġenerali għall-impriżi kollha li jużaw dawn l-oġġetti jew dawn is-servizzi, għandha karattru distintiv, hemm lok, sabiex jiġi ddeterminat jekk dan huwiex il-każ, li wieħed jieħu kont mhux tan-natura ta’ din il-miżura, iżda tal-effetti tagħha billi wieħed ifittex jekk il-vantaġġ li hija intiża li tagħti, fil-verità jkunx ta’ benefiċċju biss għal uħud minn dawn l-impriżi meta mqabbla mal-oħrajn, minkejja li, fir-rigward tal-għan imfittex mill-iskema kkonċernata, l-imsemmija impriżi kollha jkunu jinsabu f’sitwazzjoni fattwali u ġuridika paragunabbli (sentenza tal‑21 ta’ Diċembru 2016, Il‑Kummissjoni vs Hansestadt Lübeck, C‑524/14 P, EU:C:2016:971, punt 49).

132    Id-determinazzjoni tal-impriżi kollha li jinsabu f’sitwazzjoni fattwali u legali paragunabbli tiddependi mid-definizzjoni minn qabel tas-sistema legali li fir-rigward tal-għan tagħha għandha tiġi eżaminata, jekk ikun il-każ, il-komparabbiltà tas-sitwazzjoni fattwali u legali rispettiva tal-impriżi ffavoriti mill-miżura inkwistjoni u ta’ dawk li ma humiex (sentenza tal‑21 ta’ Diċembru 2016, Il‑Kummissjoni vs Hansestadt Lübeck, C‑524/14 P, EU:C:2016:971, punt 60).

133    Preliminarjament, għandu, fl-ewwel lok, jiġi rrilevat li l-punti 1 sa 4 tat-tieni miżura indikaw ir-rati tad-diversi tariffi tal-ajruport (jiġifieri l-inżul, id-dwal, l-ipparkjar u s-servizzi għall-passiġġieri, inkluża s-sigurtà). It-tariffi attwalment iffatturati jistgħu jkunu suġġetti għal diversi tipi ta’ roħs. Il-punti 7.1, 7.2 u 7.3 tat-tieni miżura pprovdew, rispettivament, għal tliet tipi ta’ roħs, mhux kumulattivi:

–        l-ewwel, roħs ta’ 10 sa 70 % skont in-numru ta’ nżul li sar is-sena preċedenti għat-titjiriet internazzjonali;

–        it-tieni, roħs ta’ 50 % għal perijodu ta’ tnax-il xahar għal trasportaturi tal-ajru ġodda li joperaw mill-inqas tliet titjiriet fil-ġimgħa, b’inġenju tal-ajru b’kapaċità ta’ mill-inqas 70 post. Għal kull destinazzjoni ġdida servuta, ir-roħs applikat kien ta’ 50 % għal perjodu ta’ sitt xhur; minbarra dan ir-roħs, AITTV tat ukoll rimbors ta’ 10 sa 30 % tad-dħul li ġej mit-tariffi tal-imbark, skont in-numru ta’ passiġġieri imbarkati fis-sena;

–        fit-tielet lok, roħs ta’ 72 sa 85 % għal inġenji tal-ajru b’MTOW ikbar minn 70 tunellata b’iktar minn 10 000 passiġġier imbarkat fix-xahar.

134    Mill-premessi 46 sa 49 tad-deċiżjoni kkontestata jirriżulta li r-roħs deskritt fl-ewwel u fit-tieni inċiż iktar ’il fuq kien diġà previst fil-PIA tal-2008. Fost ir-roħs previst mit-tieni miżura, dak previst fil-punt 7.3, deskritt fit-tielet inċiż iktar ’il fuq, kien l-unika novità fir-rigward tal-PIA tal-2008.

135    It-tieni, il-Kummissjoni ssostni li l-ewwel motiv huwa ineffettiv peress li jirrigwarda biss ir-roħs previst fil-punt 7.3 tat-tieni miżura (jiġifieri roħs ta’ 72 sa 85 % għal inġenji tal-ajru b’MTOW ta’ iktar minn 70 tunellata b’iktar minn 10 000 passiġġier imbarkati kull xahar), filwaqt li t-tieni miżura msemmija fid-deċiżjoni tal-ftuħ kienet tinkludi t-tipi kollha ta’ roħs stabbiliti mill-PIA tal‑2007, tal‑2008 u tal‑2010.

136    Dan l-argument għandu jiġi miċħud. Ċertament, fid-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni eżaminat ir-roħs previst fit-tieni miżura kollu kemm hu, mingħajr ma eżaminat separatament ir-roħs previst fil-punt 7.3. Jibqa’ l-fatt li dan l-aħħar roħs huwa wkoll kopert mid-deċiżjoni kkontestata u li r-rikorrenti speċifikament tallega li l-Kummissjoni bi żball naqset milli teżamina jekk dan ir-roħs, meħud individwalment, kienx selettiv fir-rigward ta’ Wizz Air.

137    It-tielet, matul is-seduta, il-Kummissjoni sostniet ukoll li l-punt 7.3 tat-tieni miżura ma kienx applikabbli għal Wizz Air, peress li din tal-aħħar kienet ikkonkludiet ftehimiet mal-ajruport. F’dan ir-rigward, madankollu, għandu jitfakkar li, skont id-deċiżjoni kkontestata, l-iskema tat-tariffi tal-ajruport kif ukoll l-iskontijiet u r-roħs kienu applikabbli għall-kumpanniji tal-ajru kollha li jużaw jew li jistgħu jużaw l-ajruport, inkluża Wizz Air.

138    F’dan il-każ, ir-rikorrenti essenzjalment tikkritika lill-Kummissjoni talli qieset in-natura tar-roħs bħala mhux selettiva previst fil-punt 7.3 tat-tieni miżura, għar-raġuni li kumpanniji tal-ajru oħra bbenefikaw jew setgħu jibbenefikaw mir-roħs ikkonċernat u li t-tieni miżura kienet tapplika għall-kumpanniji tal-ajru kollha li joperaw fl-ajruport.

139    F’dan ir-rigward, fl-ewwel lok, fil-premessa 290 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni osservat li l-iskema tat-tariffi tal-ajruport kif ukoll l-iskontijiet u r-roħs kienu applikabbli għall-kumpanniji tal-ajru kollha li jużaw jew li aktarx jużaw l-ajruport li jissodisfaw il-kundizzjonijiet deskritti fil-PIA tal‑2007, tal‑2008 jew tal‑2010, skont il-każ.

140    Madankollu, in-natura tat-tieni miżura, li ħadet il-forma ta’ applikazzjoni ta’ skema “ġenerali”, ibbażata fuq kriterji, fihom innifishom, ukoll ta’ natura ġenerali, ma tipprekludix li tiġi kkonstatata n-natura selettiva ta’ din il-miżura. Fil-fatt, il-kundizzjoni dwar is-selettività għandha kamp ta’ applikazzjoni usa’ inklużi miżuri li, bl-effetti tagħhom, jiffavorixxu ċerti impriżi minħabba karatteristiċi speċifiċi għal dawk l-impriżi. Bl-istess mod, mill-ġurisprudenza jirriżulta li l-fatt li l-għajnuna ma hijiex immirata lejn benefiċjarju partikolari wieħed jew iktar iddefiniti minn qabel, iżda li hija suġġetta għal sensiela ta’ kriterji oġġettivi li fl-applikazzjoni tagħhom tista’ tingħata lil numru indefinit ta’ benefiċjarji, mhux identifikati individwalment fil-bidu, ma jistax ikun biżżejjed sabiex ipoġġi f’dubju n-natura selettiva tal-miżura u, għalhekk, il-klassifikazzjoni tagħha bħala għajnuna mill-Istat fis-sens tal-Artikolu 107(1) TFUE. Tali ċirkustanza fil-fatt ma teskludix li dan l-intervent pubbliku jkollu jiġi analizzat bħala li jikkostitwixxi miżura selettiva jekk, bis-saħħa tal-kriterji ta’ applikazzjoni tagħha, hija ġġib vantaġġ lil ċerti impriżi, bl-esklużjoni ta’ oħrajn (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tad‑29 ta’ Settembru 2000, CETM vs Il‑Kummissjoni, T‑55/99, EU:T:2000:223, punt 40). B’hekk, in-natura ġenerali tal-PIA ma eskludietx, bħala tali, diskriminazzjoni de facto possibbli bejn il-kumpanniji tal-ajru li jużaw l-ajruport.

141    Fit-tieni lok, fil-premessa 292 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni osservat li “[l]-iskontijiet applikabbli kienu fuq skala flessibbli, bl-inqas skont ikun ta’ 10 % għal 250 - 500 inżul fis-sena, jiġifieri madwar [ħames] inżul fil-ġimgħa” u li “fil-perjodu li qed jiġi vvalutat, minbarra Wizz Air, kien hemm numru ta’ linji tal-ajru oħra li joperaw fl-[ajruport] li fil-flotta tagħhom kellhom inġenji tal-ajru tad-daqsijiet rilevanti u/jew biżżejjed frekwenzi u għalhekk, ibbenefikaw jew setgħu bbenefikaw mill-iskontijiet rilevanti”.

142    Issa, meta għamlet dan, fl-ewwel lok, il-Kummissjoni eżaminat flimkien it-tliet tipi ta’ roħs previsti mit-tieni miżura, mingħajr ma spjegat fiex, għall-finijiet li jiġi ddeterminat jekk din il-miżura kinitx selettiva, tali evalwazzjoni konġunta kienet rilevanti, peress li kull tip ta’ roħs issodisfa kundizzjonijiet differenti u li l-imsemmi roħs ma kienx kumulattiv. Għaldaqstant, hija naqset milli teżamina jekk it-tip ta’ roħs speċifikament previst fil-punt 7.3 tat-tieni miżura, meħud b’mod iżolat, iffavorixxiex lil Wizz Air minħabba l-kundizzjonijiet ta’ applikazzjoni tagħha, bl-esklużjoni tal-linji tal-ajru l-oħra preżenti fl-ajruport.

143    It-tieni, il-Kummissjoni ma ddeċidietx dwar il-kwistjoni jekk, fir-rigward speċifikament tat-tip ta’ roħs previst fil-punt 7.3 tat-tieni miżura, kumpanniji tal-ajru għajr għal Wizz Air kellhomx fil-flotta tagħhom inġenji tal-ajru, ta’ daqs xieraq u li jipprovdu frekwenzi suffiċjenti, li effettivament jippermettulhom li jibbenefikaw minnu.

144    Ċertament, mid-deċiżjoni kkontestata jirriżulta li, matul il-proċedura amministrattiva, Wizz Air sostniet li kumpanniji tal-ajru li operaw inġenji tal-ajru fosthom il-MTOW ta’ iktar minn 70 tunellata u jistgħu għalhekk jibbenefikaw mit-tip ta’ roħs previst f’punt 7.3 tat-tieni miżura (ara l-premessa 122 tad-deċiżjoni kkontestata). Fis-sottomissjonijiet bil-miktub tagħha, il-Kummissjoni rrilevat li Tarom kienet tħaddem inġenji tal-ajru bħal dawn u li setgħet tfittex li żżid it-traffiku tagħha fl-ajruport sabiex tibbenefika minn dan ir-roħs.

145    Jibqa’ l-fatt li, f’dan il-każ, it-tip ta’ roħs previst fil-punt 7.3 tat-tieni miżura bbenefikat esklużivament minnu Wizz Air u li ebda kumpannija tal-ajru oħra, inkluża Tarom, ma laħqet in-numru minimu ta’ passiġġieri mbarkati fix-xahar rikjest minn dan il-punt 7.3.

146    Fir-rigward ukoll tal-argument ta’ Wizz Air u ta’ AITTV li jgħid li dan ir-roħs kien intiż sabiex iżid it-traffiku fl-ajruport u b’hekk id-dħul effettivament miġbur, għandu jiġi enfasizzat, kif jirriżulta mill-ġurisprudenza ċċitata fil-punt 130 iktar ’il fuq, li l-Artikolu 107(1) TFUE ma jagħmilx distinzjoni skont il-kawżi jew l-għanijiet tal-interventi tal-Istat, iżda jiddefinixxihom skont l-effetti tagħhom, b’tali mod li dawn l-għanijiet fil-qasam tat-traffiku u tad-dħul ma jkunux rilevanti għall-finijiet tal-evalwazzjoni tan-natura selettiva tar-roħs previst fil-punt 7.3 tat-tieni miżura. Fi kwalunkwe każ, għandu jiġi kkonstatat li d-deċiżjoni kkontestata ma fiha ebda element li turi l-imsemmi l-għanijiet.

147    It-tielet, hemm lok li jiġi rrilevat li t-teħid inkonsiderazzjoni, kif invokat mill-Kummissjoni, taż-żewġ miżuri ta’ roħs l-oħrajn previsti mit-tieni miżura huwa iktar u iktar probabbli li jqiegħed fid-dubju n-natura mhux selettiva tar-roħs previst fil-punt 7.3 ta’ din il-miżura. Fil-fatt, dawn iż-żewġ miżuri l-oħrajn kienu pprovdew roħs minn 10 % sa 70 % u 10 % sa 30 %, filwaqt li l-punt 7.3 ippermetta roħs ogħla u ħafna inqas gradwali li jibda minn 72 % u jogħla sa 85 %.

148    Għaldaqstant, għandu jiġi konkluż li l-Kummissjoni wettqet żball ta’ liġi meta naqset milli teżamina jekk ir-roħs previst fil-punt 7.3 tat-tieni miżura, meħud individwalment, kienx intiż li jiġi applikat b’mod selettiv, mingħajr ma jkun meħtieġ li jiġu eżaminati la n-natura allegatament tardiva u lanqas il-fondatezza tal-argument tar-rikorrenti li jgħid li r-roħs previst fil-punt 7.3 tat-tieni miżura jikkostitwixxi deroga għas-sistema ta’ riferiment stabbilita minn din il-miżura.

149    Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, l-ewwel motiv għandu jiġi milqugħ.

 Fuq ittieni motiv, ibbażat fuq żball manifest ta’ evalwazzjoni, żball ta’ liġi u nuqqas ta’ motivazzjoni peress li ddeċiżjoni kkontestata tikkonkludi li t-tielet miżura ma tatx vantaġġ indebitu lil Wizz Air.

150    It-tieni motiv jinqasam f’żewġ partijiet. Permezz tal-ewwel parti, dwar l-evalwazzjoni tal-fatti, ir-rikorrenti ssostni li d-deċiżjoni kkontestata injorat il-provi li juru li l-aġir ta’ AITTV ma kienx paragunabbli ma’ dak ta’ operatur privat f’ekonomija tas-suq.

151    B’mod partikolari, l-ebda analiżi ex ante ma saret minn AITTV sabiex jiġi ddeterminat jekk il-Ftehimiet tal‑2008 setgħux jipprovdulha rendiment pożittiv jew, għall-inqas, li jkopru l-ispejjeż operattivi ta’ Wizz Air, minkejja li l-ftehim ta’ kummerċjalizzazzjoni kellu l-effett li jagħti lil Wizz Air roħs sa 85 % tat-tariffi kollha tal-ajruport. Issa, operatur tas-suq prudenti kien iwettaq analiżi ex ante tal-profittabbiltà qabel ma jimmodifika l-istrateġija kummerċjali tiegħu b’dan il-mod.

152    Permezz tat-tieni parti, ibbażata fuq żball ta’ liġi, ir-rikorrenti ssostni li d-deċiżjoni kkontestata applikat b’mod żbaljat il-kriterju ta’ operatur privat f’ekonomija tas-suq għat-tielet miżura. Il-Kummissjoni ħalliet barra fil-fatt il-kuntest ġenerali tat-tielet miżura kif ukoll l-iżviluppi prevedibbli, bħall-ispejjeż tat-tisħiħ tan-numru tal-klassifikazzjoni tal-karreġġata, li jirriżultaw minn din il-miżura u l-konsegwenzi tagħha fuq terminu medju u twil. B’mod partikolari, adottat b’mod żbaljat perijodu ta’ tliet snin biss sabiex tevalwa l-profittabbiltà tal-Ftehimiet tal‑2008.

153    Min-naħa tagħha, il-Kummissjoni ssostni, preliminarjament, li r-rikorrenti ma tikkontestax l-analiżi tagħha tal-profittabbiltà tal-Ftehimiet ta’ Emenda tal-2010, iżda biss l-analiżi tagħha tal-profittabbiltà tal-Ftehimiet tal-2008. F’dan ir-rigward, hija tosserva li, sabiex tikkontesta b’suċċess l-applikazzjoni tal-kriterju ta’ operatur privat f’ekonomija tas-suq fid-deċiżjoni kkontestata, ir-rikorrenti jkollha turi li l-evalwazzjoni tal-Kummissjoni ma kinitx biss żbaljata, iżda wkoll nieqsa minn plawsibbiltà.

154    Fir-rigward tal-ewwel parti, il-Kummissjoni ssostni, dwar l-assenza ta’ analiżi ex ante, li ma jistax jiġi eskluż li studju li jevalwa ex post il-profittabbiltà addizzjonali mistenni minn ftehim iffirmat minn ajruport u kumpannija tal-ajru, iżda li huwa bbażat fuq data li kienet tkun disponibbli fiż-żmien tal-iffirmar ta’ dan il-ftehim, jista’ jiġi aċċettat.

155    Fir-rigward tat-tieni parti, li tirrigwarda b’mod partikolari l-perijodu użat għall-evalwazzjoni tal-profittabbiltà tal-Ftehimiet tal‑2008, il-Kummissjoni ssostni li għażlet perijodu ta’ tliet snin, li jikkorrispondi għall-perijodu inizjali ta’ applikazzjoni tal-ftehim ta’ kummerċjalizzazzjoni, peress li, b’mod partikolari, operatur privat prudenti f’ekonomija tas-suq ma kienx joqgħod fuq tiġdid tal-ftehimiet fi tmiem tal-eżekuzzjoni tagħhom, kif huwa spjegat fil-premessi 334 sa 336 tad-deċiżjoni kkontestata.

156    Fir-replika, ir-rikorrenti ssostni li Wizz Air rċeviet għajnuna mill-Istat permezz tal-Ftehimiet ta’ Emenda tal‑2010, peress li, essenzjalment, it-tieni miżura u l-Ftehimiet ta’ Emenda tal‑2010 taw l-istess vantaġġ lil Wizz Air.

157    F’dan ir-rigward, il-Kummissjoni ssostni, fil-kontroreplika, li l- Ftehimiet ta’ Emenda tal‑2010 u t-tieni miżura ma jikkostitwixxux miżura waħda u li hija evalwathom separatament.

–       Fuq levalwazzjoni tattielet miżura fiddeċiżjoni kkontestata

158    Il-Ftehimiet tal‑2008 kienu jinkludu memorandum ta’ ftehim, ftehim ta’ kummerċjalizzazzjoni, ftehim operattiv u ftehim ta’ ground handling.

159    Bis-saħħa tal-memorandum ta’ ftehim u l-ftehim ta’ kummerċjalizzazzjoni, li sar għal perijodu inizjali ta’ tliet snin, AITTV impenjat ruħha, fost l-oħrajn, li tespandi t-terminal tal-passiġġieri sabiex takkomoda sa tliet miljun passiġġier fis-sena qabel l‑1 ta’ Jannar 2011, sabiex ittejjeb il-klassifikazzjoni tal-mitjar tal-inżul u t-tlugħ qabel tmiem l‑2009 u sabiex isiru disponibbli slots skont it-talba ta’ Wizz Air. Din tal-aħħar kienet impenjat ruħha li twettaq attivitajiet ta’ kummerċjalizzazzjoni għal AITTV.

160    Il-ftehim operattiv u l-ftehim ta’ ground handling, konklużi għal perijodu inizjali ta’ sena, iffissaw it-tariffi tal-ajruport li kellhom jitħallsu minn Wizz Air, kif ukoll l-iskontijiet u l-eżenzjonijiet mill-ħlas tagħhom. It-tariffi kienu essenzjalment l-istess bħal dawk fil-PIA tal-2008. Fil‑25 ta’ Ġunju 2010, il-ftehim operattiv u l-ftehim ta’ ground handling ġew emendati mill-Ftehimiet ta’ Emenda tal‑2010, skema ġdida ta’ roħs li kienet tikkorrispondi għal dak li kien ġie ddefinit fit-tieni miżura (ara l-punt 5 iktar ’il fuq).

161    Il-Kummissjoni eżaminat l-eżistenza ta’ għajnuna mill-Istat fir-rigward tat-tielet miżura fil-premessi 300 sa 440 tad-deċiżjoni kkontestata. Hija evalwat il-kundizzjoni dwar l-eżistenza ta’ vantaġġ ekonomiku fil-premessi 322 sa 415 tad-deċiżjoni kkontestata għall-Ftehimiet tal‑2008, li hija evalwat b’mod konġunt, u fil-premessi 416 sa 439 għall-Ftehimiet ta’ Emenda tal‑2010.

162    Fir-rigward tal-Ftehimiet tal‑2008, il-Kummissjoni eżaminat jekk id-dħul marġinali ġġenerat mill-attività ta’ Wizz Air bħala riżultat ta’ dawn il-ftehimiet (jiġifieri d-dħul minn attivitajiet ajrunawtiċi, li ġej minn tariffi imposti mħallsa minn Wizz Air, u dħul minn attivitajiet mhux ajrunawtiċi) qabeż l-ispejjeż marġinali (jiġifieri l-ispejjeż operattivi, ta’ kummerċjalizzazzjoni u ta’ investiment) attribwibbli għall-preżenza ta’ Wizz Air fl-ajruport (ara l-premessi 341 sa 343 tad-deċiżjoni kkontestata).

163    Sabiex tagħmel dan, il-Kummissjoni eżaminat suċċessivament analiżijiet ex ante tal-profittabbiltà, irrikostitwiti ex post fuq il-bażi tad-data disponibbli qabel il-konklużjoni tal-Ftehimiet tal‑2008, ippreżentati rispettivament mir-Rumanija fid‑9 ta’ Diċembru 2014 (ara l-premessi 344 sa 356 tad-deċiżjoni kkontestata), u minn Wizz Air, fl‑10 ta’ Frar 2015 (iktar ’il quddiem ir-“rapport Oxera tal‑2015”) (ara l-premessi 357 sa 381 tad-deċiżjoni kkontestata). Hija eżaminat ukoll studju ppreżentat mir-rikorrenti fl‑10 ta’ Novembru 2014 (ara l-premessi 382 sa 392 tad-deċiżjoni kkontestata).

164    Fir-rigward tal-analiżi ppreżentata mir-Rumanija, il-Kummissjoni nnutat li kellha diversi nuqqasijiet. B’mod partikolari, ma pprovdiet l-ebda kalkolu tal-ispejjeż marġinali, iżda biss tad-dħul marġinali. Konsegwentement, il-Kummissjoni kkunsidrat li din l-analiżi ma wrietx li l-kriterju ta’ operatur privat f’ekonomija tas-suq kien ġie osserva fil-Ftehimiet tal‑2008 (ara l-premessi 355 u 356 tad-deċiżjoni kkontestata).

165    Fir-rigward tar-rapport Oxera tal‑2015, dan ibassar valur attwali nett (iktar ’il quddiem “VAN”) tal-Ftehimiet tal‑2008 ta’ 7.6 miljuni lei Rumeni (RON) (madwar Eur 1.5 miljun). Il-Kummissjoni aċċettat il-biċċa l-kbira tal-ipoteżijiet bażiċi tar-rapport Oxera 2015. Hija rrevediet xi wħud minnhom sabiex iżżomm spejjeż marġinali iktar baxxi, li wasslu għal benefiċċji marġinali ogħla, meta jiġi kkunsidrat b’mod partikolari li l-ebda wieħed mill-investimenti li saru, fir-rigward b’mod partikolari tat-terminal tal-passiġġieri u tal-mitjar tat-tlugħ u l-inżul, ma nħoloq bil-preżenza ta’ Wizz Air fl-ajruport (ara l-premessi 362 u 372 sa 379 tad-deċiżjoni kkontestata). Wara li b’hekk ikkalkulat mill-ġdid l-ispejjeż, id-dħul u l-benefiċċji marġinali fuq il-bażi tar-rapport Oxera tal‑2015, il-Kummissjoni qieset li dan tal-aħħar ippermetta li jiġi konkluż li l-Ftehimiet tal‑2008 għandhom iwasslu għal redditu b’mod marġinali għal AITTV (ara l-premessa 381 tad-deċiżjoni attakkata).

166    Fir-rigward tal-istudju x ta’ redditu, ippreżentat mir-rikorrenti, li kkonkluda li l-Ftehimiet tal‑2008 ma kinux rentabbli, il-Kummissjoni ċaħdet il-biċċa l-kbira tal-ipoteżijiet ta’ bażi, u b’mod partikolari dik li l-investimenti għax-xogħlijiet ta’ tisħiħ tan-numru ta’ klassifikazzjoni tal-karreġġata kif ukoll għax-xogħol imwettaq fit-terminal tal-passiġġieri kienu jkunu spejjeż marġinali marbuta mal-preżenza ta’ Wizz Air fl-ajruport. Il-Kummissjoni kkonkludiet li dan l-istudju ma setax jintuża sabiex jiġi prodott il-prova li l-Ftehimiet tal‑2008 ma kinux konformi mal-kriterju ta’ operatur privat f’ekonomija tas-suq (ara l-premessi 388 sa 392 tad-deċiżjoni kkontestata).

167    Il-Kummissjoni qieset ukoll studji ex post imwettqa minn Oxera u RBB fis‑27 ta’ Ottubru 2011 bħala li jsostnu r-riżultati tar-rapport Oxera tal‑2015. L-istudju ex post li sar minn Oxera qies li l-Ftehimiet tal‑2008 kellhom VAN pożittiv ta’ EUR 145 249 matul il-perijodu ta’ tliet snin previst minn dawn il-ftehimiet (ara l-premessa 398 tad-deċiżjoni kkontestata).

168    Fir-rigward tal-Ftehimiet ta’ Emenda tal‑2010, ir-rapport Oxera tal‑2015 bassar VAN ta’ RON 2.3 miljun, jew madwar EUR 469 852 (ara l-premessa 417 tad-deċiżjoni kkontestata). Il-Kummissjoni ħadet inkunsiderazzjoni wkoll l-istudju ex post li sar minn Oxera, li stmat li l-Ftehimiet ta’ Emenda tal‑2010 kellhom VAN pożittiv ta’ EUR 483 147 fuq il-perijodu ta’ disa’ xhur li jikkorrispondi mal-applikazzjoni tagħhom (ara l-premessa 429 tad-deċiżjoni kkontestata).

169    B’hekk, il-Kummissjoni kkonkludiet, fuq il-bażi tar-rapport Oxera tal‑2015 kif kienet ikkalkulatu mill-ġdid u sostnut mill-istudji ex post ta’ Oxera u ta’ RBB, li t-tielet miżura kellha twassal għal redditu marġinali għal AITTV. Barra minn hekk, din il-miżura kienet tkun parti minn strateġija ġenerali u sforz fit-tul biex tiġi promossa l-profittabbiltà ġenerali tal-ajruport. Għalhekk, il-Kummissjoni qieset li operatur prudenti ta’ ekonomija tas-suq privat kien jidħol fi ftehimiet bħal dawn. Il-Kummissjoni għalhekk ikkonkludiet li dawn il-ftehimiet ma kinux jagħtu lil Wizz Air vantaġġ ekonomiku li hija ma kinitx tikseb f’kundizzjonijiet normali tas-suq u li ma kinux jikkostitwixxu għajnuna mill-Istat (ara l-premessi 413 sa 415 u 437 sa 440 tad-deċiżjoni kkontestata).

–       Fuq ilfondatezza talevalwazzjoni tattielet miżura

170    Skont il-ġurisprudenza, il-kundizzjonijiet li għandha tissodisfa miżura sabiex taqa’ taħt il-kunċett ta’ għajnuna, fis-sens tal-Artikolu 107 TFUE, ma humiex issodisfatti jekk l-impriża benefiċjarja setgħet tikseb l-istess vantaġġ bħal dak li tpoġġa għad-dispożizzjoni tagħha permezz tar-riżorsi tal-Istat, f’ċirkustanzi li jikkorrispondu għall-kundizzjonijiet normali tas-suq, fejn din l-evalwazzjoni ssir bħala prinċipju bl-applikazzjoni tal-kriterju tal-investitur privat fl-ekonomija tas-suq (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑25 ta’ Ġunju 2015, SACE u Sace BT vs Il‑Kummissjoni, T‑305/13, EU:T:2015:435, punt 91 u l-ġurisprudenza ċċitata).

171    Sabiex ikun eżaminat jekk l-Istat Membru jew l-entità pubblika kkonċernata adottawx jew le l-aġir ta’ investitur prudenti li jopera fl-ekonomija tas-suq, huwa neċessarju li wieħed ipoġġi lilu nnifsu fil-kuntest tal-perjodu li fih il-miżuri ta’ appoġġ finanzjarju ttieħdu sabiex tiġi vvalutata r-razzjonalità ekonomika tal-aġir tal-Istat Membru jew l-entità pubblika, u għaldaqstant ma għandha tingħata l-ebda evalwazzjoni bbażata fuq sitwazzjoni suċċessiva (sentenzi tas‑16 ta’ Mejju 2002, Franza vs Il‑Kummissjoni, C‑482/99, EU:C:2002:294, punt 71, u tal‑25 ta’ Ġunju 2015, SACE u Sace BT vs Il‑Kummissjoni, T‑305/13, EU:T:2015:435, punt 93).

172    F’dan il-kuntest, l-Istat Membru jew l-entità pubblika kkonċernata għandha tikkomunika lill-Kummissjoni l-elementi oġġettivi u verifikabbli li juru li d-deċiżjoni tagħha hija bbażata fuq evalwazzjonijiet ekonomiċi preliminari paragunabbli ma’ dawk li, fiċ-ċirkustanzi tal-każ, operatur privat razzjonali li jkun jinsab fl-eqreb sitwazzjoni possibbli għal dik li jinsab fiha dak l-Istat jew dik l-entità, kien jistabbilixxi, qabel jadotta l-miżura inkwistjoni, bil-għan li jiddetermina l-profitabbiltà futura ta’ din il-miżura (ara s-sentenza tal‑25 ta’ Ġunju 2015, SACE u Sace BT vs Il‑Kummissjoni, T‑305/13, EU:T:2015:435, punt 97 u l-ġurisprudenza ċċitata).

173    Għaldaqstant, huma biss rilevanti, b’mod partikolari għall-finijiet tal-applikazzjoni tal-kriterju ta’ operatur privat, l-elementi disponibbli u l-iżviluppi prevedibbli fiż-żmien meta ttieħdet id-deċiżjoni li għandha ssir it-tranżazzjoni inkwistjoni (sentenza tal‑5 ta’ Ġunju 2012, Il‑Kummissjoni vs EDF, C‑124/10 P, EU:C:2012:318, punt 105). Dan huwa l-każ, b’mod partikolari, meta, bħal f’dan il-każ, il-Kummissjoni teżamina l-eżistenza ta’ għajnuna mill-Istat meta mqabbla ma’ miżura li ma ġietx innotifikata lilha u li diġà ġiet implimentata mill-entità pubblika kkonċernata fil-mument meta din twettaq l-eżami tagħha (sentenza tal‑25 ta’ Ġunju 2015, SACE u Sace BT vs Il‑Kummissjoni, T‑305/13, EU:T:2015:435, punt 94).

174    Għaldaqstant, meta jidher li l-kriterju ta’ operatur privat jista’ jkun applikabbli, hija l-Kummissjoni li għandha titlob lill-Istat Membru kkonċernat jipprovdilha l-informazzjoni rilevanti kollha li tippermettilha tivverifika jekk il-kundizzjonijiet ta’ applikabbiltà u ta’ applikazzjoni ta’ dan il-kriterju humiex issodisfatti u hija ma tistax tirrifjuta li teżamina tali informazzjoni ħlief jekk l-elementi prodotti jkunu ġew stabbiliti wara l-adozzjoni tad-deċiżjoni li jsir l-investiment inkwistjoni (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tal‑5 ta’ Ġunju 2012, Il‑Kummissjoni vs EDF, C‑124/10 P, EU:C:2012:318, punt 104, u tal‑25 ta’ Ġunju 2015, SACE u Sace BT vs Il-Kummissjoni, T‑305/13, EU:T:2015:435, punt 96).

175    Huwa l-Istat Membru kkonċernat jew, f’dan il-każ, l-impriża pubblika kkonċernata, li għandu jipprovdi l-informazzjoni li turi li xi ħadd minnhom wettaq evalwazzjoni ekonomika minn qabel tal-profittabbiltà tal-miżura inkwistjoni, paragunabbli ma’ dik li operatur privat kien jagħmel f’sitwazzjoni simili (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑25 ta’ Ġunju 2015, SACE u Sace BT vs Il‑Kummissjoni, T‑305/13, EU:T:2015:435, punt 184).

176    Ladarba l-impriża pubblika tibgħat lill-Kummissjoni elementi tan-natura rikjesta, hija madankollu r-responsabbiltà ta’ din tal-aħħar li twettaq evalwazzjoni globali billi tieħu inkunsiderazzjoni, minbarra l-elementi provduti minn din l-impriża, kull element rilevanti ieħor li jippermetti li jiġi ddeterminat jekk il-miżura inkwistjoni tikkonformax mal-kriterju ta’ operatur privat. L-impriża pubblika kkonċernata b’hekk għandha l-possibbiltà, matul il-proċedura amministrattiva, li tipproduċi provi addizzjonali, li jiġu kkompilati wara l-adozzjoni tal-miżura, iżda li huma bbażati fuq l-elementi li kienu disponibbli u fuq l-iżviluppi li kienu prevedibbli fil-mument ta’ din l-adozzjoni (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑25 ta’ Ġunju 2015, SACE u Sace BT vs Il‑Kummissjoni, T‑305/13, EU:T:2015:435, punt 186).

177    L-impossibbiltà li jsiru previżjonijiet iddettaljati u sħaħ ma teżentax investitur pubbliku milli jagħmel evalwazzjoni xierqa minn qabel tal-profittabbiltà tal-investiment tiegħu, paragunabbli ma’ dik li operatur privat f’sitwazzjoni simili kien iwettaq, skont l-informazzjoni disponibbli u prevedibbli (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑25 ta’ Ġunju 2015, SACE u Sace BT vs Il‑Kummissjoni, T‑305/13, EU:T:2015:435, punt 182).

178    Huwa fid-dawl ta’ din il-ġurisprudenza li għandu jiġi eżaminat it-tieni motiv tar-rikorrenti, li permezz tiegħu hija ssostni b’mod partikolari li AITTV ma wettqet l-ebda analiżi ex ante tal-profittabbiltà fir-rigward tal-Ftehimiet tal‑2008.

179    F’dan ir-rigward, fl-ewwel lok, kif jirriżulta mill-premessa 147 tad-deċiżjoni kkontestata, li tidher fil-punt 6.3, iddedikata għas-sommarju tal-osservazzjonijiet ta’ AITTV dwar it-tielet miżura, u mhux fil-parti dwar l-evalwazzjoni ta’ din il-miżura mill-Kummissjoni:

“[AITTV] iddikjara[t] li kien[et wettqet] kalkoli qabel ma kkonklud[iet] l-Ftehimiet tal‑2008. Skont [AITTV], ma kien hemm l-ebda obbligu legali li [t]ħejji pjan ta’ direzzjoni tan-negozju. [AITTV] ma kell[ha] l-ebda raġuni għaliex iżomm xi dokumentazzjoni.”

180    Għandu jiġi kkonstatat, madankollu, li l-kalkoli allegati li AITTV wettqet qabel il-konklużjoni tal-Ftehimiet tal-2008 ma ġewx ikkomunikati lill-Kummissjoni u li din tal-aħħar ma bbażatx ruħha, fid-deċiżjoni kkontestata, fuq dawn il-kalkoli sabiex tevalwa l-profittabbiltà ta’ dawn il-ftehimiet fir-rigward tal-kriterju ta’ operatur privat f’ekonomija tas-suq.

181    B’hekk, kuntrarjament għal dak li huwa rikjest mill-ġurisprudenza ċċitata fil-punti 175 u 177 iktar ’il fuq, mid-deċiżjoni kkontestata bl-ebda mod ma jirriżulta li d-deċiżjoni ta’ AITTV li tikkonkludi l-Ftehimiet tal-2008 ma’ Wizz Air kienet ibbażata fuq evalwazzjonijiet ekonomiċi preċedenti li jkun għamel operatur privat f’sitwazzjoni simili, skont l-informazzjoni disponibbli u prevedibbli.

182    Anki jekk AITTV kienet evalwat ex ante il-profittabbiltà futura tal-Ftehimiet tal-2008, hija fi kwalunkwe każ naqset mill-obbligu tagħha li tikkomunika lill-Kummissjoni elementi ta’ evalwazzjoni preċedenti xierqa li tippermetti lil din tal-aħħar tivverifika jekk l-attitudni ta’ din l-impriża pubblika kinitx paragunabbli ma’ dik ta’ operatur privat razzjonali (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑25 ta’ Ġunju 2015, SACE u Sace BT vs Il‑Kummissjoni, T‑305/13, EU:T:2015:435, punti 182 u 185).

183    Verament, ir-rapport Oxera tal‑2015 jirreferi għal “pjan ta’ negozju” mħejji minn AITTV fil-kuntest tal-Ftehimiet tal‑2008 u pprovdut minn AITTV lil Oxera għat-tħejjija ta’ dan ir-rapport. It-tweġibiet ta’ Wizz Air u AITTV għall-mistoqsijiet tal-Qorti Ġenerali tad‑19 ta’ Lulju 2022, madankollu, għamluha possibbli li jiġi kkonfermat li dan il-“pjan ta’ negozju” ma kienx ġie ppreparat fl‑2008, iżda kien ġie rrikostitwit ex post matul il-proċedura amministrattiva, fuq il-bażi tal-informazzjoni allegatament disponibbli għal AITTV fl‑2008.

184    Minn dan isegwi li l-Kummissjoni ma kellha l-ebda dokument bil-miktub ippreparat qabel il-konklużjoni tal-Ftehimiet tal‑2008 meta analizzat il-kwistjoni dwar jekk AITTV kinitx aġixxiet bħala operatur privat f’sitwazzjoni simili, fuq il-bażi ta’ informazzjoni disponibbli u prevedibbli.

185    Barra minn hekk, mid-deċiżjoni kkontestata jirriżulta li l-analiżi ex ante tal-profittabbiltà, irrikostitwit ex post fuq il-bażi tad-data disponibbli qabel il-konklużjoni tal-Ftehimiet tal-2008, ippreżentata mir-Rumanija fid‑9 ta’ Diċembru 2014, fuq talba tal-Kummissjoni, kien fiha nuqqasijiet u ma kinitx tippermetti li jintwera li l-kriterju ta’ operatur privat f’ekonomija tas-suq kien ġie osservat fil-Ftehimiet tal‑2008 (ara l-premessi 344 u 356 tad-deċiżjoni kkontestata u l-punti 163 u 164 iktar ’il fuq). B’hekk, huwa improbabbli li l-kalkoli ipotetiċi li saru minn qabel u li huma msemmija fil-premessa 147 tad-deċiżjoni kkontestata, li AITTV wettqet qabel il-konklużjoni tal-Ftehimiet tal‑2008, kienu jippermettu li jintwerew prospetti ta’ redditu ex ante sodisfaċenti għal dawn il-ftehimiet.

186    Fit-tieni lok, il-Kummissjoni kkonkludiet li l-Ftehimiet tal-2008 kellhom redditu fuq il-bażi tar-rapport Oxera tal‑2015, jiġifieri analiżi ex ante tal-profittabbiltà, irrikostitwita ex post fuq il-bażi tad-data disponibbli qabel il-konklużjoni tal-Ftehimiet tal‑2008, ippreżentata minn Wizz Air fl‑10 ta’ Frar 2015, u kkalkulata mill-ġdid mill-Kummissjoni (ara l-punti 163 u 165 iktar ’il fuq).

187    Kif issostni l-Kummissjoni, ir-rapport Oxera tal‑2015, għalkemm sar kważi seba’ snin wara l-konklużjoni tal-Ftehimiet tal‑2008, huwa bbażat fuq data disponibbli qabel il-konklużjoni ta’ dawn il-ftehimiet.

188    Madankollu, kuntrarjament għal dak li ssostni l-Kummissjoni, ma jistax jiġi kkunsidrat, minħabba l-fatt biss li dan ir-rapport huwa bbażat fuq l-elementi disponibbli u fuq l-iżviluppi prevedibbli fiż-żmien meta ġiet adottata t-tielet miżura fl‑2008, li dan jammonta għal analiżi ex ante kapaċi li turi konformità mal-kriterju ta’ operatur privat f’ekonomija tas-suq.

189    Ċertament, skont il-ġurisprudenza, hija l-Kummissjoni li għandha twettaq evalwazzjoni globali li tieħu inkunsiderazzjoni kull element rilevanti f’dan il-każ li jippermettilha tiddetermina jekk l-impriża benefiċjarja manifestament ma kinitx tikseb faċilitajiet paragunabbli minn tali operatur privat. F’dan ir-rigward, kull informazzjoni li tista’ tinfluwenza b’mod sinjifikattiv il-proċess deċiżjonali ta’ operatur privat normalment prudenti u diliġenti li jinsab fl-eqreb sitwazzjoni possibbli għal dik tal-Istat, għandha titqies bħala rilevanti (ara s-sentenza tas‑26 ta’ Marzu 2020, Larko vs Il‑Kummissjoni, C‑244/18 P, EU:C:2020:238, punti 29 u 30 u l-ġurisprudenza ċċitata; ara wkoll, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑20 ta’ Settembru 2017, Il‑Kummissjoni vs Frucona Košice, C‑300/16 P, EU:C:2017:706, punt 60).

190    Madankollu, elementi sussegwenti għall-mument li fih il-miżura kkonċernata ġiet adottata ma jistgħux jittieħdu inkunsiderazzjoni għall-finijiet tal-applikazzjoni tal-kriterju ta’ operatur privat (ara s-sentenza tas‑26 ta’ Marzu 2020, Larko vs Il‑Kummissjoni, C‑244/18 P, EU:C:2020:238, punt 32 u l-ġurisprudenza ċċitata; ara wkoll, f’dan is-sens, is-sentenzi tal‑5 ta’ Ġunju 2012, Il‑Kummissjoni vs EDF, C‑124/10 P, EU:C:2012:318, punt 104, u tal‑25 ta’ Ġunju 2015, SACE u Sace BT vs Il‑Kummissjoni, T‑305/13, EU:T:2015:435, punti 93 u 94).

191    F’dan ir-rigward, filwaqt li huwa minnu li, kif jirriżulta mill-ġurisprudenza ċċitata fil-punt 176 iktar ’il fuq, l-impriża pubblika kkonċernata għandha l-possibbiltà, matul il-proċedura amministrattiva, li tipproduċi provi addizzjonali, li jkunu ġew stabbiliti wara l-adozzjoni tal-miżura, tali possibbiltà ma tistax teżenta lil din l-impriża mill-obbligu li twettaq evalwazzjoni ekonomika minn qabel adegwata, ibbażata fuq analiżi tal-elementi disponibbli u l-iżviluppi prevedibbli li tkun adegwata fid-dawl tan-natura, tal-kumplessità, tal-importanza u tal-kuntest tat-tranżazzjoni (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑25 ta’ Ġunju 2015, SACE u Sace BT vs Il‑Kummissjoni, T‑305/13, EU:T:2015:435, punti 186 u 188).

192    Madankollu, f’dan il-każ, ir-rapport Oxera tal‑2015, anki jekk ibbażat fuq data disponibbli qabel il-konklużjoni tal-Ftehimiet tal‑2008, xorta jibqa’ konstatazzjoni retrospettiva tal-profittabbiltà reali ta’ dawn il-ftehimiet. Għal din ir-raġuni, skont il-ġurisprudenza ċċitata fil-punt 190 iktar ’il fuq, huwa irrilevanti għall-finijiet tal-evalwazzjoni tal-konformità mal-kriterju ta’ operatur privat f’ekonomija tas-suq.

193    Fit-tielet lok, il-Kummissjoni ħadet inkunsiderazzjoni wkoll, fid-deċiżjoni kkontestata, studji ex post imwettqa minn Oxera u RBB fis‑27 ta’ Ottubru 2011 bħala sostenn tar-riżultati tar-rapport Oxera tal‑2015 (ara l-punti 167 u 169 iktar ’il fuq).

194    Skont il-ġurisprudenza, sabiex jiġi ddeterminat jekk il-benefiċjarju tal-miżura kkonċernata effettivament irċevietx vantaġġ, fis-sens tal-Artikolu 107(1) TFUE, analiżijiet ekonomiċi addizzjonali pprovduti mill-Istat Membru waqt il-proċedura amministrattiva, huma probabbli li jitfgħu dawl fuq l-informazzjoni eżistenti fiż-żmien tad-deċiżjoni ta’ investiment u għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni mill-Kummissjoni (sentenza tat‑3 ta’ Lulju 2014, Spanja et vs Il‑Kummissjoni, T‑319/12 u T‑321/12, mhux ippubblikata, EU:T:2014:604, punt 134).

195    Madankollu, f’dan il-każ, il-provi rrikostitwiti ex post ikkunsidrati mill-Kummissjoni, kemm jekk dawk ipprovduti mir-Rumanija jew inkella dawk ipprovduti minn Wizz Air, ma kkompletawx il-provi stabbiliti qabel il-konklużjoni tal-Ftehimiet tal‑2008, li AITTV allegatament bagħtet lill-Kummissjoni. Għall-kuntrarju, kienu l-uniċi elementi li ġew prodotti lill-Kummissjoni u l-uniċi li fuqhom il-Kummissjoni bbażat l-evalwazzjoni tagħha tal-Ftehimiet tal‑2008.

196    Fir-raba’ lok u fl-aħħar nett, fil-konklużjoni tagħha dwar il-vantaġġ ekonomiku fir-rigward tal-Ftehimiet tal‑2008, il-Kummissjoni ħadet inkunsiderazzjoni wkoll il-fatt li kien “hemm indikazzjonijiet, b’mod partikolari bbażati fuq il-Pjan ta’ Żvilupp 2006‑2015 li l-Ftehimiet tal-2008 ma’ Wizz Air kienu parti minn strateġija globali u sforz fit-tul lejn il-profittabbiltà globali tal-ajruport” (ara l-premessa 414 tad-deċiżjoni kkontestata u l-punt 169 iktar ’il fuq).

197    Madankollu, tali elementi vagi, li ma huma ssostanzjati bl-ebda mod, ma jistgħux jikkostitwixxu prova suffiċjenti li evalwazzjoni ekonomika preliminari tal-profittabbiltà kienet titwettaq qabel il-konklużjoni tal-Ftehimiet tal‑2008.

198    Għaldaqstant, għandu jiġi kkonstatat li l-konklużjoni tal-Kummissjoni li operatur privat prudenti f’ekonomija tas-suq li kkonkluda il-Ftehimiet tal‑2008 hija kompletament ibbażata fuq provi stabbiliti ex post, kuntrarjament għall-ġurisprudenza ċċitata fil-punti 170 sa 177 iktar ’il fuq.

199    Għalhekk għandu jiġi kkunsidrat li l-Kummissjoni ma bbażatx legalment il-konklużjoni tagħha li t-tielet miżura ma kinitx tatx lil Wizz Air vantaġġ ekonomiku li hija kieku ma kinitx tikseb f’kundizzjonijiet normali tas-suq u li għalhekk ma kinitx tikkostitwixxi għajnuna mill-Istat.

200    Mingħajr ma hemm bżonn li jiġu eżaminati l-argumenti l-oħrajn mqajma mir-rikorrenti fil-kuntest tat-tieni motiv, dan il-motiv għandu għalhekk jintlaqa’ fejn huwa bbażat fuq żball ta’ liġi sa fejn id-deċiżjoni kkontestata tikkonkludi li t-tielet miżura ma tatx vantaġġ indebitu lil Wizz Air.

201    Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti, ir-rikors għandu għalhekk jintlaqa’ fuq il-bażi tal-ewwel u t-tieni motiv, mingħajr ma hemm bżonn li jiġu eżaminati t-tielet u r-raba’ motiv.

 Fuq l-ispejjeż

202    Skont l-Artikolu 134(1) tar-Regoli tal-Proċedura, il-parti li titlef il-kawża tiġi kkundannata għall-ispejjeż, jekk dawn ikunu ntalbu. Peress li l-Kummissjoni tilfet, hemm lok li hija tiġi kkundannata għall-ispejjeż tagħha u dawk tar-rikorrenti, skont it-talbiet ta’ din l-aħħar. Wizz Air u AITTV għandhom ibatu l-ispejjeż rispettivi tagħhom skont l-Artikolu 138(3) tar-Regoli tal-Proċedura.

Għal dawn il-motivi,

IL-QORTI ĠENERALI (it-Tmien Awla Estiża)

taqta’ u tiddeċiedi:

1)      [Kif irrettifikat permezz tad-digriet tat13 ta’ Lulju 2023] L-Artikolu 2 tad-Deċiżjoni tal-Kummissjoni (UE) 2021/1428 tal-24 ta’ Frar 2020 dwar l-Għajnuna mill-Istat SA. 31662 – C/2011 (ex NN/2011) implimentata mir-Rumanija għall-Ajruport Internazzjonali ta’ Timișoara – Wizz Air huwa annullat fejn jikkonkludi li t-tariffi tal-ajruport li jidhru fil- Pubblikazzjoni ta’ Informazzjoni Ajrunawtika tal-2010 u l-ftehimiet konklużi bejn Societatea Națională “Aeroportul Internaţional Timişoara – Traian Vuia” SA (AITTV) u Wizz Air Hungary Légiközlekedési Zrt. (Wizz Air Hungary Zrt.) fl2008 (inklużi l-Ftehimiet ta’ Emenda tal-2010) ma jikkostitwixxux għajnuna mill-Istat.

2)      Il-Kummissjoni Ewropea għandha tbati l-ispejjeż tagħha kif ukoll dawk sostnuti minn Carpatair SA.

3)      Wizz Air Hungary u AITTV għandhom ibatu l-ispejjeż tagħhom.

Papasavvas

Svenningsen

Jaeger

Mac Eochaidh

 

      Pynnä

Mogħtija f’qorti bil-miftuħ fil-Lussemburgu, fit‑8 ta’ Frar 2023.

Firem


Werrej



*      Lingwa tal-proċedura: l-Ingliż.