Υπόθεση T‑465/11

Globula a.s.

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής

«Εσωτερική αγορά φυσικού αερίου — Οδηγία 2003/55/EΚ — Υποχρέωση των επιχειρήσεων φυσικού αερίου να οργανώνουν σύστημα για την κατόπιν διαπραγματεύσεως πρόσβαση σε εγκαταστάσεις αποθηκεύσεως φυσικού αερίου — Απόφαση των τσεχικών αρχών με την οποία χορηγήθηκε στην προσφεύγουσα προσωρινή παρέκκλιση για τις μελλοντικές εγκαταστάσεις υπόγειας αποθηκεύσεως φυσικού αερίου του Dambořice — Απόφαση της Επιτροπής με την οποία επιβλήθηκε στην Τσεχική Δημοκρατία η υποχρέωση να ανακαλέσει την απόφαση περί χορηγήσεως παρεκκλίσεως — Διαχρονική εφαρμογή της οδηγίας 2003/55»

Περίληψη — Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα)
της 6ης Σεπτεμβρίου 2013

1.      Προσφυγή ακυρώσεως — Έννομο συμφέρον — Φυσικά ή νομικά πρόσωπα — Προσφυγή δυνάμενη να προσπορίσει όφελος στον προσφεύγοντα

(Άρθρο 263, εδ. 4, ΣΛΕΕ)

2.      Προσέγγιση των νομοθεσιών — Μέτρα προσεγγίσεως — Κοινοί κανόνες για την εσωτερική αγορά φυσικού αερίου — Οδηγία 2009/73 — Τροποποίηση της διαδικασία λήψεως των αποφάσεων περί χορηγήσεως παρεκκλίσεως από τις διατάξεις της οδηγίας 2003/55 — Αναδρομική ισχύς — Δεν υφίσταται — Υπαγωγή των εκκρεμών κατά τη θέση σε ισχύ της οδηγίας 2009/73 διαδικασιών περί χορηγήσεως παρεκκλίσεων στο παλαιό καθεστώς

(Οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 2003/55, άρθρο 22, και 2009/73, άρθρα 36, 53 και 54)

1.      Βλ. το κείμενο της διατάξεως.

(βλ. σκέψεις 21-23)

2.      Καίτοι θεωρείται γενικώς ότι οι διαδικαστικοί κανόνες έχουν εφαρμογή εφ’ όλων των διαφορών που ήταν εκκρεμείς κατά τον χρόνο ενάρξεως της ισχύος των κανόνων αυτών, τούτο δεν συμβαίνει με τους κανόνες ουσιαστικού δικαίου οι οποίοι ερμηνεύονται συνήθως υπό την έννοια ότι δεν αφορούν τις καταστάσεις που δημιουργήθηκαν πριν από την έναρξη της ισχύος τους. Εντούτοις, έχει γίνει δεκτή εξαίρεση από την αρχή αυτή στην περίπτωση κατά την οποία η νομοθετική ρύθμιση περιλαμβάνει τόσο διαδικαστικούς όσο και ουσιαστικούς κανόνες, οι οποίοι αποτελούν αδιαίρετο σύνολο οι επιμέρους διατάξεις του οποίου δεν δύνανται να εξετάζονται μεμονωμένως ως προς το διαχρονικό τους αποτέλεσμα. Σε τέτοιου είδους περιπτώσεις, είναι δυνατή η αναγνώριση αναδρομικού αποτελέσματος, εκτός αν αρκούντως σαφείς ενδείξεις δικαιολογούν τέτοιο συμπέρασμα.

Όσον αφορά τις ουσιώδεις τροποποιήσεις διαδικαστικής και ουσιαστικής φύσεως που εισήγαγε το άρθρο 36 της οδηγίας 2009/73, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά φυσικού αερίου και την κατάργηση της οδηγίας 98/30/ΕΚ, οι κανόνες που διέπουν την έκδοση από τις εθνικές αρχές αποφάσεως για τη χορήγηση παρεκκλίσεως από τις διατάξεις της εν λόγω οδηγίας δεν μπορούν να λογίζονται αυτοτελώς ως προς τα διαχρονικά τους αποτελέσματα σε σχέση με τις τροποποιήσεις που αφορούν την ουσία. Ειδικότερα, πρώτον, η διαδικασία για τη χορήγηση παρεκκλίσεως που διέπεται από το άρθρο 36 είναι ενιαία διαδικασία, έστω και αν λαμβάνει χώρα εν μέρει σε εθνικό επίπεδο και εν μέρει σε επίπεδο Ένωσης. Συνεπώς, οι τροποποιήσεις που ασκούν επιρροή στη διαδικασία σε εθνικό επίπεδο, δεν μπορούν να αξιολογούνται αυτοτελώς σε σχέση με τις τροποποιήσεις που επηρεάζουν τη διαδικασία σε επίπεδο Ένωσης. Δεύτερον, οι τροποποιήσεις που αφορούν την κατανομή των αρμοδιοτήτων λήψεως αποφάσεων μεταξύ των διάφορων φορέων που εμπλέκονται στη διαδικασία είναι μεγάλης εμβέλειας και, πιο συγκεκριμένα, είναι δυνατό να επηρεάσουν την έκβαση της διαδικασίας.

Επομένως, οι εν λόγω τροποποιήσεις αποτελούν ένα αδιαίρετο σύνολο, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να προσδοθεί συνολικώς αναδρομικό αποτέλεσμα στο άρθρο 36, εκτός και αν συνάγεται τέτοιου είδους συμπέρασμα από αρκούντως σαφείς ενδείξεις. Τέτοιου είδους ενδείξεις δεν υφίστανται, δεδομένου ότι η οδηγία 2009/73 προβλέπει κατά τρόπο σαφή, στα άρθρα της 53 και 54, την ημερομηνία από την οποία είναι εφαρμοστέοι οι κανόνες που θεσπίζει. Δεν περιλαμβάνει, ωστόσο, κανόνες σχετικά με τις διαδικασίες που ήταν ήδη εκκρεμείς όταν τέθηκε σε ισχύ, δυνάμενους να δικαιολογήσουν παρέκκλιση από την εν λόγω αρχή.

(βλ. σκέψεις 24, 25, 27, 31-33, 36, 37)