Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (πέμπτο τμήμα) της 6ης Νοεμβρίου 2014 —
Ελλάδα κατά Επιτροπής

(Υπόθεση T‑632/11)

«ΕΓΤΠΕ — Τμήμα “Εγγυήσεων” — ΕΓΤΕ και ΕΓΤΑΑ — Δαπάνες αποκλεισθείσες από τη χρηματοδότηση — Κανονισμός (ΕΚ) 1782/2003 — Καθεστώς των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης — Καλόπιστη συνεργασία — Επιείκεια — Αναλογικότητα — Εθνικό απόθεμα — Κριτήρια κατανομής — Κατ’ αποκοπήν δημοσιονομική διόρθωση — Κίνδυνος για το Ταμείο — Κανονισμός (ΕΚ) 1493/1999 — Αμπελοοινικός τομέας — Καθεστώτα απόσταξης και ενισχύσεων υπέρ συγκεκριμένων χρήσεων των γλευκών — Ενισχύσεις για την αναδιάρθρωση και τη μετατροπή των αμπελώνων»

1.                     Γεωργία — Κοινή γεωργική πολιτική — Χρηματοδότηση από το ΕΓΤΕ — Εκκαθάριση των λογαριασμών — Άρνηση καλύψεως δαπανών που απορρέουν από παρατυπίες κατά την εφαρμογή της κανονιστικής ρυθμίσεως της Ένωσης — Προϋπόθεση — Σφάλμα που καταλογίζεται σε θεσμικό όργανο της Ένωσης (Κανονισμός 1782/2003 του Συμβουλίου· κανονισμός 795/2004 της Επιτροπής) (βλ. σκέψη 29)

2.                     Γεωργία — Κοινή γεωργική πολιτική — Χρηματοδότηση από το ΕΓΤΕ — Εκκαθάριση των λογαριασμών — Άρνηση καλύψεως δαπανών που απορρέουν από παρατυπίες κατά την εφαρμογή της κανονιστικής ρυθμίσεως της Ένωσης — Αμφισβήτηση από το οικείο κράτος μέλος — Επίκληση της αρχής της ισότητας προς στήριξη υποχρεώσεως για κάλυψη — Δεν χωρεί (Κανονισμός 1782/2003 του Συμβουλίου· κανονισμός 795/2004 της Επιτροπής) (βλ. σκέψη 33)

3.                     Κράτη μέλη — Υποχρεώσεις — Υποχρέωση αγαστής συνεργασίας με τα θεσμικά όργανα της Ένωσης — Αμοιβαιότητα (Άρθρο 4 § 3 ΣΕΕ· κανονισμός 1782/2003 του Συμβουλίου· κανονισμός 795/2004 της Επιτροπής, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό 1974/2004) (βλ. σκέψεις 34, 35)

4.                     Γεωργία — Κοινή γεωργική πολιτική — Χρηματοδότηση από το ΕΓΤΠΕ, το ΕΓΤΕ και το ΕΓΤΑΑ — Εκκαθάριση των λογαριασμών — Άρνηση καλύψεως δαπανών που απορρέουν από παρατυπίες κατά την εφαρμογή της κανονιστικής ρυθμίσεως της Ένωσης — Κατ’ αποκοπήν δημοσιονομική διόρθωση που αποφάσισε η Επιτροπή σύμφωνα με τις υφιστάμενες εσωτερικές κατευθυντήριες οδηγίες στον τομέα αυτόν — Νομική βάση — Κανονισμοί 729/70, 1258/1999 ή 1290/2005 (Κανονισμοί του Συμβουλίου 729/70, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό 1287/95, άρθρο 5 § 2, στοιχείο γ΄, 1258/1999, άρθρο 7 § 4, εδ. 4, και 1290/2005, άρθρο 31 § 1) (βλ. σκέψη 46)

5.                     Γεωργία — Κοινή γεωργική πολιτική — Χρηματοδότηση από το ΕΓΤΠΕ, το ΕΓΤΕ και το ΕΓΤΑΑ — Εκκαθάριση των λογαριασμών — Άρνηση καλύψεως δαπανών που απορρέουν από παρατυπίες κατά την εφαρμογή της κανονιστικής ρυθμίσεως της Ένωσης — Εκτίμηση των ζημιών που υπέστη το ταμείο — Παράτυπες δαπάνες που δεν μπορούν να καθορισθούν με επαρκή ακρίβεια — Εκτίμηση στηριζόμενη σε κατ’ αποκοπήν διορθώσεις — Επιτρέπεται — Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας — Δεν υφίσταται (Κανονισμός 1782/2003 του Συμβουλίου· κανονισμός 795/2004 της Επιτροπής) (βλ. σκέψεις 59, 60, 63)

6.                     Γεωργία — Κοινή γεωργική πολιτική — Ολοκληρωμένο σύστημα διαχειρίσεως και ελέγχου σχετικά με ορισμένα συστήματα ενισχύσεων — Καθεστώς ενιαίας ενίσχυσης — Υπολογισμός του ποσού αναφοράς — Δικαίωμα ενίσχυσης από το εθνικό απόθεμα — Γεωργοί που βρίσκονται σε ειδική κατάσταση — Διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών — Περιεχόμενο — Όρια — Χορήγηση, κατά προτεραιότητα, δικαιωμάτων από το εθνικό απόθεμα στους νέους γεωργούς — Δικαιολόγηση αντλούμενη από το συμβατό του κριτηρίου της ηλικίας με τους σκοπούς του καθεστώτος ενιαίας ενίσχυσης — Επιτρέπεται (Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρθρο 21 § 1· κανονισμοί του Συμβουλίου 1493/1999, άρθρο 11, και 1782/2003, άρθρα 42 και 128 § 3· κανονισμός 795/2004 της Επιτροπής, άρθρο 21) (βλ. σκέψεις 77-79, 81, 82, 84-87, 89, 94, 95, 98)

7.                     Γεωργία — Κοινή γεωργική πολιτική — Ολοκληρωμένο σύστημα διαχειρίσεως και ελέγχου σχετικά με ορισμένα συστήματα ενισχύσεων — Καθεστώς ενιαίας ενίσχυσης — Υπολογισμός του ποσού αναφοράς — Δικαίωμα ενίσχυσης από το εθνικό απόθεμα — Γεωργοί που βρίσκονται σε ειδική κατάσταση — Γεωργοί που πραγματοποίησαν επενδύσεις — Διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών — Περιεχόμενο — Όρια — Υποχρέωση περί διατηρήσεως ενός συσχετισμού μεταξύ της αξίας των χορηγηθέντων δικαιωμάτων και του αριθμού των εκταρίων που αγόρασε ο γεωργός ως επένδυση (Κανονισμός 1782/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 42 § 4· κανονισμός 795/2004 της Επιτροπής, άρθρα 6 § 5 και 21 § 1) (βλ. σκέψεις 104-107)

8.                     Προσφυγή ακυρώσεως — Ακυρωτική απόφαση — Περιεχόμενο — Μερική ακύρωση πράξεως του δικαίου της Ένωσης — Προϋπόθεση — Δυνατότητα διαχωρισμού των ακυρώσιμων στοιχείων της προσβαλλόμενης πράξεως — Απόφαση της Επιτροπής σχετικά με την εκκαθάριση λογαριασμών όσον αφορά τις δαπάνες που χρηματοδοτήθηκαν από το ΕΓΤΠΕ, το ΕΓΤΕ και το ΕΓΤΑΑ — Δυνατότητα διαχωρισμού μιας δημοσιονομικής διορθώσεως που εφαρμόστηκε αδικαιολόγητα όσον αφορά τη χορήγηση δικαιωμάτων από το εθνικό απόθεμα σε ορισμένους γεωργούς — Μερική ακύρωση (Άρθρο 263, εδ. 1, ΣΛΕΕ· κανονισμός 1782/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 42 §§ 3 και 4) (βλ. σκέψεις 111, 113, 114)

9.                     Γεωργία — Κοινή γεωργική πολιτική — Χρηματοδότηση από το ΕΓΤΕ — Εκκαθάριση των λογαριασμών — Άρνηση καλύψεως δαπανών που απορρέουν από παρατυπίες κατά την εφαρμογή της κανονιστικής ρυθμίσεως της Ένωσης — Αμφισβήτηση από το οικείο κράτος μέλος — Βάρος αποδείξεως — Κατανομή μεταξύ της Επιτροπής και του κράτους μέλους (Κανονισμοί του Συμβουλίου 1493/1999 και 1290/2005, άρθρο 31) (βλ. σκέψεις 116-120, 172, 206)

10.                     Γεωργία — Κοινή γεωργική πολιτική — Χρηματοδότηση από το ΕΓΤΕ — Εκκαθάριση των λογαριασμών — Άρνηση καλύψεως δαπανών που απορρέουν από παρατυπίες κατά την εφαρμογή της κανονιστικής ρυθμίσεως της Ένωσης — Εκτίμηση των ζημιών που υπέστη το ταμείο — Παράτυπες δαπάνες που δεν μπορούν να καθορισθούν με επαρκή ακρίβεια — Εκτίμηση στηριζόμενη σε κατ’ αποκοπήν διορθώσεις — Επιτρέπεται (Κανονισμοί του Συμβουλίου 1258/1999, 1782/2003, άρθρο 42, και 1290/2005, άρθρο 31) (βλ. σκέψεις 126, 127)

11.                     Γεωργία — Κοινή γεωργική πολιτική — Χρηματοδότηση από το ΕΓΤΕ — Εκκαθάριση των λογαριασμών — Άρνηση καλύψεως δαπανών που απορρέουν από παρατυπίες κατά την εφαρμογή της κανονιστικής ρυθμίσεως της Ένωσης — Κατ’ αποκοπήν δημοσιονομική διόρθωση που αποφάσισε η Επιτροπή σύμφωνα με τις υφιστάμενες εσωτερικές κατευθυντήριες οδηγίες στον τομέα αυτόν — Πλημμελής ή μη ικανοποιητικός χαρακτήρας των βασικών ελέγχων που διενήργησε κράτος μέλος — Παραδεκτό της επιβολής δημοσιονομικής διόρθωσης ύψους 10 % σε περίπτωση μη τηρήσεως των κριτηρίων που διέπουν τη χορήγηση δικαιωμάτων από το εθνικό απόθεμα (Κανονισμός 1290/2005 του Συμβουλίου, άρθρο 31) (βλ. σκέψεις 127, 132, 133, 135)

12.                     Γεωργία — Κοινή γεωργική πολιτική — Χρηματοδότηση από το ΕΓΤΕ — Εκκαθάριση των λογαριασμών — Άρνηση καλύψεως δαπανών που απορρέουν από παρατυπίες κατά την εφαρμογή της κανονιστικής ρυθμίσεως της Ένωσης — Διαφορετική μεταχείριση των παρατυπιών αναλόγως του επιπέδου ανεπαρκείας και του μεγέθους του κινδύνου για το ταμείο — Αμφισβήτηση από το οικείο κράτος μέλος — Βάρος αποδείξεως (Κανονισμός 1782/2003 του Συμβουλίου· κανονισμός 795/2004 της Επιτροπής) (βλ. σκέψεις 137-139)

Αντικείμενο

Αίτημα περί ακυρώσεως της εκτελεστικής αποφάσεως 2011/689/ΕΕ της Επιτροπής, της 14ης Οκτωβρίου 2011, για τον αποκλεισμό από τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ορισμένων δαπανών που πραγματοποιήθηκαν από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΕΓΤΠΕ), τμήμα Εγγυήσεων, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) και στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) (ΕΕ L 270, σ. 33), κατά το μέρος που αφορά την Ελληνική Δημοκρατία.

Διατακτικό

Το Γενικό Δικαστήριο αποφασίζει:

1) Ακυρώνει την εκτελεστική απόφαση 2011/689/ΕΕ της Επιτροπής, της 14ης Οκτωβρίου 2011, για τον αποκλεισμό από τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ορισμένων δαπανών που πραγματοποιήθηκαν από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΕΓΤΠΕ), τμήμα Εγγυήσεων, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) και στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), κατά το μέρος που επιβάλλει στην Ελληνική Δημοκρατία κατ’ αποκοπήν διόρθωση σχετικά με τη χορήγηση των δικαιωμάτων του εθνικού αποθέματος στους νέους γεωργούς.

2) Απορρίπτει την προσφυγή κατά τα λοιπά.

3) Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ελληνική Δημοκρατία φέρουν τα δικαστικά τους έξοδα.