Language of document : ECLI:EU:T:2003:100

WYROK SĄDU PIERWSZEJ INSTANCJI (trzecia izba)

z dnia 3 kwietnia 2003 r.

Konkurencja – Koncentracje – Rozporządzenie (EWG) nr 4064/89 – Skarga wniesiona przez osobę trzecią – Dopuszczalność – Zobowiązania w trakcie pierwszej fazy badania – Licencja na znak towarowy – Zmiana zobowiązań – Terminy – Pomoc finansowa ze strony państwa – Rażąco niska cena przejęcia – Istnienie poważnych wątpliwości co do zgodności koncentracji ze wspólnym rynkiem – Brak zobowiązań na rynkach wykazujących poważne problemy w zakresie konkurencji

W sprawie T‑114/02

BaByliss SA, z siedzibą w Montrouge (Francja), reprezentowana przez adwokata J.P. Gunthera,

strona skarżąca,

popierana przez:

DeLonghi SpA, z siedzibą w Treviso (Włochy), reprezentowaną przez adwokatów M. Merolę, D. Domenicucciego i I. van Schendel,

interwenient,

przeciwko

Komisji Wspólnot Europejskich, reprezentowanej przez V. Superti, K. Wiednera i F. Lelièvre’a, działających w charakterze pełnomocników, z adresem do doręczeń w Luksemburgu,

strona pozwana,

popieranej przez:

SEB SA, z siedzibą w Écully (Francja), reprezentowaną przez adwokatów D. Voillemota i R. Hautbourga,

interwenient,

mającej za przedmiot skargę o stwierdzenie nieważności decyzji Komisji SG (2002) D/228078 z dnia 8 stycznia 2002 r. o niewnoszeniu sprzeciwu wobec koncentracji pomiędzy SEB a Moulinex i uznaniu jej za zgodną ze wspólnym rynkiem oraz z Porozumieniem o Europejskim Obszarze Gospodarczym pod warunkiem wypełnienia zaproponowanych zobowiązań (sprawa COMP/M.2621 – SEB/Moulinex),

SĄD PIERWSZEJ INSTANCJI

WSPÓLNOT EUROPEJSKICH (trzecia izba),

w składzie: K. Lenaerts, prezes, J. Azizi i M. Jaeger, sędziowie,

sekretarz: J. Palacio González, główny administrator,

uwzględniając procedurę pisemną i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 9 października 2002 r.,

wydaje następujący

Wyrok

 Ramy prawne

1        Zgodnie z art. 1 rozporządzenia Rady (EWG) nr 4064/89 z dnia 21 grudnia 1989 r. w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw [Dz.U. L 395, s. 1, w wersji sprostowanej w Dz.U. 1990, L 257, s. 13, zmienionej rozporządzeniem Rady (WE) nr 1310/97 z dnia 30 czerwca 1997 r. (Dz.U. L 180, s. 1), zwanego dalej „rozporządzeniem nr 4064/89”] rozporządzenie to stosuje się do wszystkich koncentracji o wymiarze wspólnotowym określonych w ust. 2 i 3 tego przepisu.

2        Zgodnie z art. 4 ust. 1 rozporządzenia nr 4064/89 koncentracje o wymiarze wspólnotowym powinny być uprzednio zgłoszone Komisji.

3        Ponadto art. 7 ust. 1 rozporządzenia nr 4064/89 stanowi, że koncentracja o wymiarze wspólnotowym nie może być wprowadzona w życie ani przed jej zgłoszeniem, ani zanim zostanie uznana za zgodną ze wspólnym rynkiem. Artykuł 7 ust. 4 upoważnia jednak Komisję do przyznania na wniosek odstępstwa od powyższego obowiązku zawieszenia koncentracji.

4        Zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 4064/89 jeżeli Komisja stwierdza, że zgłoszona koncentracja podlega wprawdzie temu rozporządzeniu, ale nie wzbudza poważnych wątpliwości co do jej zgodności ze wspólnym rynkiem, to podejmuje ona decyzję o niewnoszeniu sprzeciwu i uznaje ją za zgodną ze wspólnym rynkiem (dalej „faza I”).

5        Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. c) rozporządzenia nr 4064/89 jeżeli Komisja stwierdza, że zgłoszona koncentracja podlega temu rozporządzeniu i wzbudza poważne wątpliwości co do jej zgodności ze wspólnym rynkiem, to podejmuje ona decyzję o wszczęciu postępowania (dalej „faza II”).

6        Artykuł 6 ust. 2 wspomnianego rozporządzenia stanowi:

„Jeżeli Komisja stwierdza, że na skutek zmian wprowadzonych przez zainteresowane przedsiębiorstwa, zgłoszona koncentracja nie budzi już poważnych wątpliwości w rozumieniu ust. 1 lit. c), to zgodnie z ust. 1 lit. b) może ona zdecydować o uznaniu tej koncentracji za zgodną ze wspólnym rynkiem.

Komisja może opatrzyć decyzję, o której mowa w ust. 1 lit. b), warunkami i obowiązkami w celu zapewnienia, że zainteresowane przedsiębiorstwa wywiążą się z zobowiązań złożonych wobec Komisji w celu uczynienia koncentracji zgodną ze wspólnym rynkiem” [tłumaczenie nieoficjalne].

7        Zgodnie z art. 18 ust. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 447/98 z dnia 1 marca 1998 r. w sprawie zgłoszeń, terminów i przesłuchań przewidzianych w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 4064/89 (Dz.U. L 61, s. 1), „[z]obowiązania proponowane Komisji przez zainteresowane przedsiębiorstwa na podstawie art. 6 ust. 2 rozporządzenia […] nr 4064/89, które w zamiarze stron mają tworzyć podstawę dla decyzji na podstawie art. 6 ust. 1 lit. b) niniejszego rozporządzenia, są przedstawiane Komisji w ciągu nie więcej niż trzech tygodni od daty otrzymania zgłoszenia”.

8        W komunikacie w sprawie środków zaradczych dopuszczalnych na mocy rozporządzenia nr 4064/89 i rozporządzenia nr 447/98 (Dz.U. 2001, C 68, s. 3, zwanym dalej „komunikatem w sprawie środków zaradczych”) Komisja ustanawia wytyczne, którymi zamierza się kierować w kwestii zobowiązań.

9        Na podstawie art. 21 ust. 1 rozporządzenia nr 4064/89 Komisja ma wyłączne kompetencje do wydawania decyzji przewidzianych w tym rozporządzeniu. Artykuł 21 ust. 2 precyzuje ponadto, że państwa członkowskie nie stosują własnych przepisów krajowych z zakresu konkurencji do koncentracji o wymiarze wspólnotowym.

10      Artykuł 9 akapit drugi lit. a) rozporządzenia nr 4064/89 pozwala jednak Komisji na przekazanie badania koncentracji o wymiarze wspólnotowym państwom członkowskim, w przypadku gdy ta koncentracja grozi stworzeniem lub umocnieniem pozycji dominującej, w wyniku czego skuteczna konkurencja byłaby znacząco utrudniona na rynku w obrębie tego państwa członkowskiego, który to rynek wykazuje wszystkie cechy rynku odrębnego.

 Okoliczności faktyczne leżące u podstaw sporu

I –  Przedsiębiorstwa, których dotyczy sprawa

11      Niniejsza skarga, wniesiona przez BaByliss SA (zwaną dalej również „skarżącą”), zmierza do stwierdzenia nieważności decyzji, w której Komisja zaaprobowała – pod pewnymi warunkami – koncentrację pomiędzy SEB i Moulinex.

12      Skarżąca jest przedsiębiorstwem francuskim, kontrolowanym przez amerykańską grupę Conair, która specjalizuje się w produkcji i sprzedaży małych artykułów gospodarstwa domowego (zwanych dalej także „małym AGD”), określanych mianem urządzeń do pielęgnacji urody (np. suszarek do włosów, lokówek i elektrycznych szczotek do włosów, maszynek elektrycznych, depilatorów dla kobiet i urządzeń do pielęgnacji ciała), oznaczonych znakiem towarowym BaByliss. Grupa Conair prowadzi działalność we wszystkich segmentach małych artykułów gospodarstwa domowego (kuchnia, pielęgnacja urody, czyszczenie) w Stanach Zjednoczonych i na świecie, głównie pod znakami towarowymi Conair, BaByliss, Interplak, Forfex, Cuisinart, Revlon i Vidal Sassoon.

13      SEB jest przedsiębiorstwem francuskim działającym w sektorze projektowania, produkcji i sprzedaży małych artykułów gospodarstwa domowego na poziomie światowym. SEB sprzedaje swoje towary w ponad 120 krajach pod dwoma znakami towarowymi o zasięgu światowym (Tefal i Rowenta) oraz czterema lokalnymi znakami towarowymi (Calor i SEB we Francji i w Belgii, Arno w Brazylii i w państwach Mercosur, Samurai w państwach paktu andyjskiego). Grupy towarów sprzedawane przez SEB pod tymi różnymi znakami towarowymi to: urządzenia kuchenne (minipiekarniki, frytownice, tostery, urządzenia do przygotowywania posiłków nieformalnych), urządzenia do ciepłych napojów (kafetiery elektryczne, ekspresy do kawy, czajniki elektryczne), roboty kuchenne, żelazka i wytwornice pary, urządzenia do pielęgnacji ciała (depilacja, czesanie, golenie itp.), odkurzacze, wentylatory i grzejniki domowe, przybory kuchenne.

14      Moulinex jest również przedsiębiorstwem francuskim prowadzącym działalność w sektorze projektowania, produkcji i sprzedaży małych artykułów gospodarstwa domowego na poziomie światowym. Moulinex sprzedaje te same grupy towarów co SEB pod dwoma międzynarodowymi znakami towarowymi (Moulinex i Krups) oraz jednym lokalnym znakiem towarowym (Swan w Zjednoczonym Królestwie). Moulinex prowadzi również sprzedaż kuchenek mikrofalowych.

II –  Postępowanie krajowe

15      W dniu 7 września 2001 r. tribunal de commerce de Nanterre (sąd handlowy w Nanterre) wszczął postępowanie naprawcze w stosunku do grupy Moulinex. Zgodnie z prawem francuskim zarządcy sądowi ustanowieni przez tribunal de commerce mieli za zadanie ustalenie, czy przedsiębiorstwo będące przedmiotem sądowego postępowania naprawczego jest w stanie kontynuować swą działalność czy też powinno zostać przejęte przez osoby trzecie, czy wreszcie powinno zostać zlikwidowane. Jako że w niniejszym przypadku kontynuowanie działalności Moulinex okazało się niemożliwe, zarządcy sądowi próbowali znaleźć przedsiębiorstwo, które by przejęło całość lub część działalności Moulinex.

16      W ramach tego postępowania grupa SEB zgłosiła swoją kandydaturę do przejęcia pewnych składników majątkowych Moulinex związanych z małymi artykułami gospodarstwa domowego, to jest:

–        wszystkich praw związanych z używaniem znaków towarowych Moulinex, Krups i Swan w odniesieniu do wszystkich produktów objętych tymi znakami;

–        części środków produkcji (osiem z 18 zakładów produkcyjnych i niektórych elementów wyposażenia znajdujących się w nieprzejmowanych zakładach) umożliwiających produkcję przynajmniej niektórych modeli wszystkich produktów wytwarzanych przez Moulinex, z wyjątkiem odkurzaczy i kuchenek mikrofalowych;

–        pewnych spółek zajmujących się sprzedażą, co w Europie ograniczało się do spółek niemieckiej i hiszpańskiej.

17      W piśmie z dnia 25 września 2001 r. Babyliss – mając zamiar rozszerzenia swojej działalności w sektorze małych artykułów gospodarstwa domowego we Francji i na szczeblu światowym – przesłała zarządcom sądowym Moulinex ofertę zakupu całości przedsiębiorstwa Krups na świecie, w tym w szczególności materiałów, elementów wyposażenia, zapasów, praw własności przemysłowej i sieci dystrybucji Krups.

18      W orzeczeniu z dnia 22 października 2001 r. tribunal de commerce de Nanterre przyjął plan przejęcia zaproponowany przez SEB.

III –  Postępowanie przed Komisją

19      W dniu 27 września 2001 r. Komisja przyznała na wniosek SEB odstępstwo od zawieszenia, o którym mowa w art. 7 ust. 4 rozporządzenia nr 4064/89. W uzasadnieniu swej decyzji Komisja podniosła przede wszystkim fakt, iż zarządcy sądowi postawili wymóg, aby wszelkie oferty przejęcia miały charakter bezwarunkowy. Odstępstwo przyznane przez Komisję ograniczało się do zarządu przejętymi częściami przedsiębiorstwa.

20      W dniu 13 listopada 2001 r. Komisja otrzymała na podstawie art. 4 rozporządzenia nr 4064/89 zgłoszenie planu nabycia przez SEB pewnych składników majątkowych Moulinex.

21      W dniu 21 listopada 2001 r. Komisja opublikowała w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich zawiadomienie przewidziane w art. 4 ust. 3 rozporządzenia nr 4064/89. Zgodnie z pkt 4 tego zawiadomienia Komisja wzywała „zainteresowane osoby trzecie do przedstawienia jej ewentualnych uwag na temat planowanej koncentracji”.

22      W wyniku tej publikacji BaByliss w swych pismach z dnia 27 i 29 listopada 2001 r. podzieliła się z Komisją swoimi obawami w związku z planowaną koncentracją ze względu na istotne skutki antykonkurencyjne zbliżenia między SEB i Moulinex w sektorze, do którego BaByliss zamierzała wkrótce wejść. BaByliss podkreślała w tym zakresie, iż widzi siebie jako potencjalnego konkurenta SEB‑Moulinex w dziedzinie małych artykułów gospodarstwa domowego, a w szczególności w sektorze małych urządzeń kuchennych, w którym rozwija swoją działalność pod znakiem towarowym Cuisinart. Pismem z dnia 29 listopada 2001 r., załączonym do pisma opatrzonego tą samą datą, BaByliss zwróciła się do Komisji z propozycją całkowitego przejęcia obejmującego cały personel i wszystkie składniki majątkowe Moulinex we Francji, załączając biznesplan Cuisinart („Stratégie Cuisinart en France”), datowany na listopad 2001 r.

23      W piśmie z dnia 30 listopada 2001 r. BaByliss odpowiedziała na kwestionariusz skierowany przez Komisję do konkurentów, który został jej przesłany w dniu 27 listopada 2001 r.

24      W dniu 5 grudnia 2001 r. strony koncentracji zaproponowały Komisji zobowiązania.

25      Tego samego dnia przedstawiciele BaByliss spotkali się z Komisją w związku z planowaną koncentracją.

26      Pismem z dnia 6 grudnia 2001 r. BaByliss wyraziła względem Komisji swoje zastrzeżenia co do możliwości przekazania przez tę instytucję na podstawie art. 9 rozporządzenia nr 4064/89 całości lub części sprawy krajowym organom ochrony konkurencji, gdyby złożyły one odpowiedni wniosek.

27      W dniu 7 grudnia 2001 r. francuskie organy ochrony konkurencji złożyły do Komisji na podstawie art. 9 ust. 2 lit. a) rozporządzenia nr 4064/89 wniosek o częściowe przekazanie sprawy w odniesieniu do skutków przedmiotowej koncentracji dla konkurencji we Francji na niektórych rynkach sprzedaży małych artykułów gospodarstwa domowego.

28      Wskutek krytycznych uwag zgłoszonych przez Komisję strony koncentracji zmieniły swoje początkowe zobowiązania w dniu 18 grudnia 2001 r.

29      W dniu 20 grudnia 2001 r. BaByliss przekazała Komisji swoje uwagi odnoszące się do udziałów w rynku, jakie SEB‑Moulinex posiadałaby w wyniku przedmiotowej koncentracji w kategoriach produktów badanych przez Komisję.

30      W piśmie z dnia 21 grudnia 2001 r. BaByliss odpowiedziała na kwestionariusz dotyczący zobowiązań stron koncentracji, który to kwestionariusz został jej przesłany przez Komisję w dniu 20 grudnia 2001 r.

31      W wyniku uwag zainteresowanych osób trzecich strony koncentracji po raz kolejny zmieniły swoje zobowiązania.

32      W dniu 28 grudnia 2001 r. skarżąca przedstawiła ofertę częściowego przejęcia Moulinex.

33      W dniu 3 stycznia 2002 r. BaByliss uzupełniła swoje odpowiedzi na kwestionariusz dotyczący zobowiązań stron koncentracji, który to kwestionariusz został jej przesłany przez Komisję w dniu 20 grudnia 2001 r. Skarżąca wyraziła ponadto po raz kolejny swoje zainteresowanie nabyciem w całości bądź w części składników majątkowych Moulinex. Powtórzyła ona również swoje obawy co do swojej pozycji oraz pozycji dominującej SEB‑Moulinex, która byłaby wynikiem przedmiotowej koncentracji w odniesieniu do pewnych kategorii produktów małego AGD w najważniejszych krajach europejskich.

34      W dniu 8 stycznia 2002 r. Komisja zatwierdziła pod pewnymi warunkami koncentrację pomiędzy SEB i Moulinex (zwana dalej „zaskarżoną decyzją”) na podstawie art. 6 ust. 1 lit. b) i art. 6 ust. 2 rozporządzenia nr 4064/89 oraz art. 57 Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG).

35      Zaskarżona decyzja nie dotyczy jednak rynku francuskiego, albowiem Komisja tego samego dnia przychyliła się do wniosku władz francuskich o częściowe przekazanie sprawy.

36      W dniu 8 lipca 2002 r. francuski ministre de l’Économie (minister gospodarki) zatwierdził koncentrację, nie nakładając zobowiązań, na podstawie tzw. „doktryny niewypłacalnego przedsiębiorstwa”.

 Zaskarżona decyzja

I –  Właściwe rynki produktowe

37      W motywie 16 zaskarżonej decyzji Komisja podnosi, że sektor gospodarczy, którego dotyczy przedmiotowa koncentracja, to sektor sprzedaży małych artykułów gospodarstwa domowego, na który składa się trzynaście kategorii produktów: frytownice, minipiekarniki, tostery, opiekacze do kanapek i gofrownice, urządzenia do posiłków nieformalnych („stone grill”, „wok party”, „raclette”, „fondue” itp.), grille elektryczne i stołowe, urządzenia do gotowania ryżu i do gotowania na parze, kafetiery elektryczne, czajniki elektryczne, ekspresy do kawy, miksery i podobne roboty kuchenne, żelazka i wytwornice pary oraz urządzenia do pielęgnacji ciała (urządzenia do pielęgnacji zdrowia i urody). Pierwszych jedenaście kategorii produktów określa się wspólnie jako urządzenia kuchenne.

38      Komisja uważa, że każda kategoria urządzeń małego AGD może stanowić odrębny rynek produktowy (motyw 25 zaskarżonej decyzji). Wnioski Komisji opierają się głównie na analizie zastępowalności z punktu widzenia popytu, albowiem każda z kategorii spełnia właściwe sobie funkcje i jest przeznaczona do innego rodzaju użytku końcowego. Komisja zaprzecza przy tym istnieniu zastępowalności z punktu widzenia podaży. Podkreśla ona bowiem, że nawet przy założeniu, iż wszyscy producenci są w stanie produkować wszystkie urządzenia małego AGD, koszty i czas potrzebne do wejścia na nowy rynek produktowy mogą być znaczące.

II –  Właściwe rynki geograficzne

39      Komisja uważa, że „krajową definicję właściwych rynków geograficznych należy uznać za najbardziej prawdopodobną na końcu badania w pierwszej fazie” (motyw 30 zaskarżonej decyzji).

III –  Znaczenie znaku towarowego

40      Komisja stwierdza, że znaki towarowe są dla konsumentów końcowych jednym z głównych czynników wyboru i stanowią zatem jeden z najważniejszych elementów konkurencji pomiędzy producentami małego AGD (motyw 36 zaskarżonej decyzji).

41      W tym względzie Komisja podnosi, że SEB i Moulinex inwestują znaczne kwoty, aby ich znaki towarowe pozostały nadal znane (motyw 38 zaskarżonej decyzji). Stwierdza ona również, że oferty składane w ramach sprzedaży Moulinex dotyczyły niemal wyłącznie znaków towarowych tej grupy, nie zaś zakładów produkcyjnych (motyw 39 zaskarżonej decyzji).

IV –   Analiza konkurencji

42      W odniesieniu do skutków przedmiotowej koncentracji dla konkurencji Komisja w pierwszym rzędzie odrzuca tezę, według której skutki przedmiotowej koncentracji w niczym nie różnią się od sytuacji konkurencji, jaka miałaby miejsce w przypadku likwidacji grupy Moulinex. W tym względzie stwierdza ona, co następuje:

„Po przeprowadzeniu dochodzenia w pierwszej fazie nie można przyjąć argumentacji tego rodzaju, gdyż od samego początku postępowania naprawczego wszczętego przez sąd wobec Moulinex szereg przedsiębiorstw wykazało zainteresowanie przejęciem znaków towarowych będących w posiadaniu grupy. Co więcej, nie można wykluczyć, iż pewne elementy wyposażenia lub prawa własności przemysłowej zostałyby przejęte przez osoby trzecie inne niż SEB. Z uwagi na znaczenie znaku towarowego na rynkach właściwych wskazane osoby trzecie byłyby prawdopodobnie w stanie przywrócić całkowicie lub w części zdolność konkurencyjną Moulinex” (motyw 41 zaskarżonej decyzji).

43      Na koniec swej analizy Komisja dochodzi do wniosku, że zgłoszona koncentracja wzbudza poważne wątpliwości co do jej zgodności ze wspólnym rynkiem na szeregu rynków dotyczących urządzeń kuchennych (motyw 44 zaskarżonej decyzji). W kwestii rynków geograficznych badanych w zaskarżonej decyzji Komisja zauważa, co następuje:

–        w Portugalii, w Grecji, w Belgii i w Niderlandach, gdzie SEB i Moulinex jeszcze przed koncentracją zajmowały niekiedy znaczącą pozycję w zakresie małego AGD, pozycja SEB zostałaby wzmocniona przez przyłączenie Moulinex i transakcja prowadziłaby do połączenia – w pewnych przypadkach wysokich – udziałów w rynku w odniesieniu do dużej części spośród rozpatrywanych kategorii produktów. Zdaniem Komisji owa siła rynkowa zostaje dodatkowo wzmocniona za sprawą jednego jedynego „portfela” obejmującego kilka znaków towarowych, podczas gdy tacy uczestnicy rynku jak Philips, Braun czy Taurus posiadają jedynie jeden znak towarowy (motywy 43, 45–47 zaskarżonej decyzji);

–        w Niemczech, w Austrii, w Danii, w Szwecji i w Norwegii transakcja w sposób istotny zmieniłaby warunki konkurencji na szeregu rynków produktowych (motyw 43 zaskarżonej decyzji);

–        wreszcie w innych państwach członkowskich transakcja jedynie marginalnie zmieniłaby warunki konkurencji (motyw 43 zaskarżonej decyzji).

44      Zdaniem Komisji zgłoszona koncentracja wzbudza również poważne wątpliwości co do jej zgodności ze wspólnym rynkiem na następujących rynkach (motyw 128 zaskarżonej decyzji):

–        Niemcy: frytownice i grille;

–        Austria: frytownice i urządzenia do posiłków nieformalnych;

–        Belgia: roboty kuchenne, ekspresy do kawy, czajniki elektryczne, tostery, posiłki nieformalne, grille, żelazka i wytwornice pary;

–        Dania: frytownice i piekarniki przenośne;

–        Grecja: frytownice, czajniki elektryczne, opiekacze do kanapek i gofrownice, ekspresy do kawy i roboty kuchenne;

–        Norwegia: frytownice i piekarniki przenośne;

–        Niderlandy: frytownice, ekspresy do kawy, minipiekarniki, urządzenia do posiłków nieformalnych, grille, żelazka i wytwornice pary;

–        Portugalia: frytownice, tostery, kafetiery elektryczne, ekspresy do kawy, czajniki elektryczne, minipiekarniki, opiekacze do kanapek i gofrownice, urządzenia do posiłków nieformalnych, grille i roboty kuchenne;

–        Szwecja: frytownice.

45      Z drugiej strony Komisja dochodzi do wniosku, że koncentracja nie wzbudza poważnych wątpliwości w odniesieniu do rynków pielęgnacji ciała, na których bez względu na kraj (z wyjątkiem Francji) czy przyjętą definicję rynków produktowych łączny udział stron w rynku jest mniejszy niż 20% (motyw 44 zaskarżonej decyzji).

V –  Zobowiązania stron koncentracji

46      W świetle zobowiązań zaproponowanych przez strony koncentracji Komisja uważa jednak, że poważne wątpliwości co do zgodności koncentracji ze wspólnym rynkiem mogą zostać wyeliminowane, albowiem zobowiązania te stanowią bezpośrednią i natychmiastową odpowiedź na problemy związane z konkurencją, które zostały stwierdzone w decyzji w odniesieniu do poszczególnych rynków poza Francją.

47      Początkowo zobowiązania zaproponowane przez strony koncentracji w dniu 5 grudnia 2001 r. przewidywały wycofanie na okres dwóch lat z całego EOG produktów oznaczonych znakiem towarowym Moulinex należących do następujących kategorii: frytownice, piekarniki przenośne, urządzenia do posiłków nieformalnych, grille, żelazka i wytwornice pary. Niemniej zdaniem Komisji te początkowe zobowiązania nie pozwoliłyby na zajęcie miejsca grupy Moulinex przez jednego uczestnika rynku i nie dotyczyły wszystkich rynków, na których koncentracja mogłaby wzbudzać poważne wątpliwości (motyw 135 zaskarżonej decyzji).

48      Wobec tego w dniu 18 grudnia 2001 r. strony „ulepszyły swoją propozycję, aby uczynić ją bardziej wykonalną i skuteczną” (motyw 135 zaskarżonej decyzji). Propozycja ta przewidywała wyłączną licencję na znak towarowy Moulinex na okres trzech lat (połączoną z zobowiązaniem do niewprowadzania na rynek produktów pod znakiem towarowym Moulinex przez okres kolejnego roku) dla wszystkich kategorii produktów w Belgii, w Grecji, w Niderlandach i w Portugalii oraz dla frytownic w Niemczech, w Austrii, w Danii, w Norwegii i w Szwecji. Podmioty korzystające z takiej licencji byłyby zobowiązane do zaopatrywania się w tostery, kafetiery elektryczne, czajniki elektryczne i roboty kuchenne u licencjodawcy.

49      Niemniej osoby trzecie wezwane do przedstawienia uwag wypowiedziały się krytycznie na temat powyższych zobowiązań, w szczególności w odniesieniu do okresu obowiązywania licencji oraz okresu niewprowadzania na rynek, obowiązku zaopatrywania się u licencjodawcy, braku środków służących zaradzeniu skutkom zgłoszonej koncentracji dla konkurencji na niektórych rynkach, braku wystarczająco poważnych okoliczności uzasadniających pod względem gospodarczym wejście nowego podmiotu na rynki właściwe, jak również braku rzeczywistej kontroli licencjobiorcy nad znakiem towarowym Moulinex w ramach środków zaradczych dotyczących w szczególności frytownic, ponieważ SEB zachowuje prawo do korzystania z tego znaku towarowego w stosunku do innych produktów (motyw 136 zaskarżonej decyzji).

50      Jak wynika z decyzji, SEB „dopracowała” zatem swoje zobowiązania, rozszerzając licencję na znak towarowy na wszystkie produkty małego AGD dla terytorium Niemiec, Austrii, Danii, Norwegii i Szwecji. W ten sposób SEB dostosowała swoje zobowiązania odnoszące się do tych pięciu krajów do zobowiązań zaproponowanych już w stosunku do Belgii, Grecji, Niderlandów i Portugalii. Jednocześnie SEB przedłużyła okres obowiązywania licencji do pięciu lat (i do trzech lat okres niewprowadzania na rynek) oraz zniosła obowiązek zaopatrywania się u licencjodawcy ciążący na licencjobiorcy (motyw 137 zaskarżonej decyzji).

51      Zobowiązania zaakceptowane przez Komisję zostały streszczone w zaskarżonej decyzji w następujący sposób:

„129      W każdym z tych państw członkowskich SEB zobowiązuje się do udzielenia osobie trzeciej wyłącznej licencji na używanie znaku towarowego Moulinex, obejmującej sprzedaż wszystkich trzynastu kategorii małych artykułów gospodarstwa domowego.

130      W myśl owych zobowiązań umowa licencyjna zostanie zawarta z jedną lub kilkoma osobami trzecimi na okres pięciu lat. Podczas obowiązywania umowy licencyjnej i przez kolejne trzy lata po jej wygaśnięciu SEB nie będzie miała prawa do wprowadzania do obrotu w państwach członkowskich, o których mowa w niniejszej sprawie, żadnych urządzeń przeznaczonych do użytku domowego pod znakiem towarowym Moulinex. Grupa SEB zobowiązała się ponadto do niewprowadzania do obrotu w powyższych państwach modeli z gamy Moulinex pod innym znakiem towarowym, w zakresie w jakim licencjobiorca zdecydował się na zaopatrywanie się u SEB bądź na korzystanie z licencji obejmującej prawa własności przemysłowej.

131      Powyższa licencja ma zezwalać na używanie znaku towarowego Moulinex w celu umożliwienia licencjobiorcy ustanowienia lub umocnienia jego własnego znaku towarowego na właściwych rynkach geograficznych. W tym celu w okresie obowiązywania licencji licencjobiorca będzie miał prawo do używania znaku towarowego Moulinex samego lub w połączeniu z jego własnym znakiem towarowym oraz do przejścia w każdej chwili z »co-branding« na swój własny znak towarowy. SEB będzie uprawniona do czuwania nad tym, aby logotyp Moulinex był przestrzegany przez licencjobiorcę lub licencjobiorców.

132      Licencjobiorca lub licencjobiorcy będą mieli wolny wybór w przedmiocie tego, czy i jak zaopatrywać się w poszczególne produkty w poszczególnych krajach, o których mowa. Jeśli taka jest ich wola, będą oni mogli zażądać od SEB zawarcia umowy dostawy na cały okres obowiązywania umowy licencyjnej lub na część tego okresu oraz w odniesieniu do wszystkich lub części kategorii produktów, o których mowa. Tego rodzaju dostawa powinna odpowiadać 65% wolumenu sprzedaży pod znakiem towarowym Moulinex w 2000 r. Należy zauważyć, że SEB proponuje jednak, aby na licencjobiorcę uprawnionego na terytorium Niemiec nałożony został obowiązek zaopatrywania się u SEB w roboty kuchenne. SEB uzasadnia ten wyjątek koniecznością utrzymania miejsc pracy w zakładach produkcji przejętych w wyniku orzeczenia tribunal de commerce de Nanterre.

133      Grupa SEB zobowiązuje się ponadto do udzielenia każdemu licencjobiorcy, który złoży odpowiedni wniosek, licencji obejmującej prawa własności przemysłowej (wzory, patenty i know-how) dotyczącej jednego modelu lub kilku modeli z gamy Moulinex, aby licencjobiorcy mogli sami wytwarzać te modele lub mogli zlecać ich wytwarzanie wybranym przez siebie osobom trzecim.

134      Grupa SEB zobowiązuje się wyznaczyć pełnomocnika, który będzie miał najpierw za zadanie zapewnić należyte wykonanie zobowiązań przez grupę SEB. SEB zobowiązuje się do zawarcia umowy lub umów licencyjnych dotyczących znaku towarowego, o którym mowa w zobowiązaniach, w ciągu […] licząc od dnia otrzymania decyzji Komisji w sprawie zezwolenia. Jeżeli po upływie powyższego terminu SEB nie zawarła wszystkich lub części umów przewidzianych w zobowiązaniach, pełnomocnik będzie odpowiedzialny za znalezienie jednego lub kilku licencjobiorców i zawarcie powyższych umów najpóźniej w ciągu […]. Wybór licencjobiorcy lub licencjobiorców wymaga zgody Komisji”.

52      Komisja uważa, że dzięki powyższym zobowiązaniom pozyskanie dodatkowych udziałów w rynku spowodowane przez zgłoszoną koncentrację zostaje znacznie ograniczone. Stwierdza ona, że jedynie zwiększenie wartości sprzedaży produktów oznaczonych znakiem towarowym Krups nie zostało wyeliminowane. Niemniej, zdaniem Komisji, zwiększenie udziałów w rynku związane ze znakiem towarowym Krups może stwarzać problemy z punktu widzenia konkurencji jedynie na rynkach ekspresów do kawy i urządzeń do nieformalnych posiłków w Portugalii (motyw 139 zaskarżonej decyzji).

53      W opinii Komisji zaproponowane zobowiązania pozwalają na przywrócenie w sposób trwały warunków skutecznej konkurencji. Pięcioletni okres przewidziany dla licencji umożliwi bowiem licencjobiorcy przeprowadzenie migracji z produktów oznaczonych znakiem towarowym Moulinex do produktów objętych jego własnym znakiem towarowym z niewielką stratą dla SEB, jeżeli SEB będzie w stanie ponownie wprowadzić znak towarowy Moulinex na rynki właściwe. Komisja zwraca w tym względzie uwagę na to, że średnia żywotność produktów małego AGD wynosi trzy lata. Zdaniem Komisji przejście na własny znak towarowy jest tym bardziej ułatwione, że licencjobiorca będzie jedynym uprawnionym do znaku towarowego Moulinex dla wszystkich produktów małego AGD w danej strefie geograficznej (motyw 140 zaskarżonej decyzji).

54      Komisja uważa, że rozszerzenie zobowiązań odnoszących się do licencji wyłącznej na wszystkie produkty małego AGD, a zatem na produkty, co do których Komisja nie miała poważnych wątpliwości, jest konieczne dla zapewnienia skuteczności i wykonalności powyższych środków zaradczych. Gdyby bowiem licencje dotyczyły ograniczonej liczby produktów, licencjobiorca miałby znacznie ograniczone pole manewru do przeprowadzenia „rebrandingu”, albowiem znak towarowy Moulinex byłby używany w danych krajach przez dwa konkurujące ze sobą podmioty: SEB i podmiot uprawniony do korzystania z licencji ograniczonej do niektórych produktów (motyw 141 zaskarżonej decyzji).

55      Co więcej, Komisja podnosi, że licencjobiorca będzie miał możliwość samodzielnego wytwarzania produktów Moulinex, jeśli tylko będzie chciał, zaś SEB może zostać zmuszona do umożliwienia licencjobiorcy korzystania z nowych modeli, które zaprojektuje dla gamy produktów Moulinex w krajach, których nie dotyczą zobowiązania (motyw 142 zaskarżonej decyzji).

56      Wreszcie Komisja podkreśla, że zgodnie z zobowiązaniami licencjobiorca lub licencjobiorcy muszą być już obecni na rynku lub być ewentualnie w stanie wejść na rynek, jak również muszą być oni zdolni do utrzymania się na rynku i być niezależni, nie mogą mieć żadnych powiązań z SEB oraz muszą mieć kompetencje i motywację konieczne do prowadzenia aktywnej i skutecznej konkurencji na rynkach właściwych. W myśl zobowiązań ten licencjobiorca lub ci licencjobiorcy muszą dysponować własnym znakiem towarowym, który będzie mógł być używany w połączeniu ze znakiem towarowym Moulinex (motyw 144 zaskarżonej decyzji).

57      Komisja uważa zatem (w motywie 146 zaskarżonej decyzji), że zobowiązania zaproponowane przez strony wystarczają do usunięcia wątpliwości co do zgodności koncentracji ze wspólnym rynkiem we wskazanych powyżej dziewięciu krajach, pod warunkiem że strony wypełnią następujące zobowiązania:

„a)      zobowiązanie do udzielenia licencji wyłącznej na używanie znaku towarowego Moulinex przez okres pięciu lat w odniesieniu do sprzedaży artykułów gospodarstwa domowego z trzynastu kategorii produktów wymienionych w niniejszej decyzji, jak zostało określone w pkt 1 lit. a) zobowiązań znajdujących się w załączniku do niniejszej decyzji;

b)      zobowiązanie do niewprowadzania do obrotu we wskazanych krajach produktów oznaczonych znakiem towarowym Moulinex przez okres obowiązywania umowy licencyjnej oraz przez okres trzech lat po jej wygaśnięciu, jak zostało przewidziane w pkt 1 lit. c);

c)      zobowiązanie do niewprowadzania do obrotu modeli produktów Moulinex pod innym znakiem towarowym niż Moulinex na terytoriach, w odniesieniu do których licencjobiorca lub licencjobiorcy zawarli umowę dostawy lub otrzymali licencję obejmującą prawa własności przemysłowej, jak zostało przewidziane w pkt 1 lit. e);

d)      zobowiązanie do zawarcia z każdym licencjobiorcą, który sobie tego zażyczy, umowy dostawy (za cenę sprzedaży odpowiadającą kosztowi wytworzenia powiększonemu o ogólne koszty związane z produkcją i dostawą produktów licencjobiorcy), lub do udzielenia licencji obejmującej prawa własności przemysłowej dla wszystkich produktów, których dotyczy niniejsza sprawa, z wyjątkiem robotów kuchennych w Niemczech, jak zostało przewidziane w pkt 1 lit. d) zobowiązań;

e)      zobowiązanie do prowadzenia ogólnej polityki zmierzającej do rozwoju nowych modeli i do zachowania pełnej wartości gospodarczej i konkurencyjnej znaku towarowego Moulinex w każdym z dziewięciu państw, których dotyczy niniejsza sprawa, aż do wygaśnięcia umów licencyjnych, jak zostało przewidziane w pkt 1 lit. h) zobowiązań;

f)      zobowiązanie do zawarcia umowy lub umów dotyczących licencji wyłącznej na znak towarowy dla 9 wskazanych powyżej krajów w terminach przewidzianych w pkt 1 lit. h) i w pkt 2 lit. e) ppkt iv) zobowiązań;

g)      zobowiązanie odnoszące się do zatwierdzenia przez Komisję licencjobiorcy lub kilku licencjobiorców przewidziane w pkt 1 lit. i) zobowiązań, oraz

h)      zastosowanie się do wszelkich sugestii ze strony pełnomocnika służących wypełnieniu zobowiązań lub wykonaniu powierzonych mu zadań, jak zostało przewidziane w pkt 2 lit. e) ppkt ii) zobowiązań”.

58      Szczegóły zobowiązań podjętych przez SEB są zawarte w załączniku do zaskarżonej decyzji.

59      Punkt 2 lit. g) załącznika przewiduje:

„Gdyby zatwierdzenie niniejszej koncentracji przez inny organ ochrony konkurencji zostało uzależnione od zobowiązań, które pozostają w sprzeczności z niniejszymi zobowiązaniami albo prowadzą do sytuacji wykraczającej poza to, co konieczne do przywrócenia konkurencji na każdym z rynków właściwych, to grupa SEB może wystąpić do Komisji z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie niniejszych zobowiązań w celu wyeliminowania tych sprzeczności lub zwolnienia grupy SEB z całości lub z części warunków i obowiązków zawartych w niniejszych zobowiązaniach, które nie są już konieczne”.

VI –  Pomoc państwa

60      W odpowiedzi na argumenty niektórych osób trzecich, które zarzucały SEB korzystanie z pomocy państwa ze strony władz francuskich w związku z planowanym przejęciem, Komisja stwierdza w motywie 10 zaskarżonej decyzji, że mając na uwadze wstępne badanie programu władz francuskich, nie wydaje się, aby interwencje publiczne przewidziane w ramach sądowego postępowania naprawczego były środkami przysparzającymi korzyści SEB. Komisja uważa zatem, że ich skutki nie powinny być brane pod uwagę przy badaniu przewidywanej koncentracji dokonywanym na podstawie rozporządzenia nr 4064/89.

 Przebieg postępowania i żądania stron

61      Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 15 kwietnia 2002 r. skarżąca wniosła niniejszą skargę. W odrębnym piśmie złożonym tego samego dnia skarżąca przedstawiła wniosek o rozpoznanie sprawy w trybie przyspieszonym na podstawie art. 76a regulaminu postępowania przed Sądem.

62      W piśmie z dnia 30 kwietnia 2002 r. Komisja poinformowała Sąd, że nie sprzeciwia się wnioskowi o rozpoznanie sprawy w trybie przyspieszonym. Ponadto Komisja podkreśliła, że skarżąca nie wykazała, że zaskarżona decyzja dotyczy jej indywidualnie.

63      Pismem z dnia 8 maja 2002 r. sekretarz Sądu poinformował pozwaną, iż jej wniosek o przedłużenie terminu do złożenia odpowiedzi na skargę do dnia 24 czerwca 2002 r. został uwzględniony. Ponadto, aby nie opóźniać postępowania, wezwał on pozwaną do poruszenia ewentualnych kwestii dopuszczalności skargi wraz ze stanowiskiem co do istoty sprawy.

64      Pismem z dnia 17 czerwca 2002 r. sekretarz Sądu wezwał skarżącą w ramach środków organizacji postępowania do udzielenia odpowiedzi na szereg pisemnych pytań w terminie do dnia 28 czerwca 2002 r.

65      W dniu 24 czerwca 2002 r. Komisja przedłożyła swoją odpowiedź na skargę zawierającą jej zastrzeżenia co do dopuszczalności skargi oraz posiłkowo jej stanowisko co do istoty sprawy.

66      W dniu 28 czerwca 2002 r. skarżąca przedłożyła swoje odpowiedzi na pytania Sądu.

67      Postanowieniem z dnia 2 lipca 2002 r. Sąd (trzecia izba) przychylił się do wniosku o rozpoznanie sprawy w trybie przyspieszonym na podstawie art. 76a regulaminu postępowania przed Sądem.

68      Stosownie do żądania sekretarza w dniu 18 lipca 2002 r. skarżąca złożyła swoje uwagi na temat dopuszczalności skargi, odnosząc się do odpowiedzi na skargę przedłożoną przez Komisję.

69      Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 19 lipca 2002 r. SEB wniosła o dopuszczenie jej do sprawy w charakterze interwenienta w celu poparcia żądań Komisji. Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 29 lipca 2002 r. De’Longhi wniosła o dopuszczenie jej do sprawy w charakterze interwenienta w celu poparcia żądań skarżącej. Postanowieniem z dnia 16 września 2002 r. prezes trzeciej izby uwzględnił te wnioski. Co więcej, na wnioski złożone odpowiednio przez SEB i De’Longhi pierwszej z nich zezwolono na złożenie uwag, zaś drugiej – na przedstawienie pewnych dokumentów przytoczonych w jej wniosku o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta.

70      Na podstawie sprawozdania sędziego sprawozdawcy Sąd (trzecia izba) postanowił otworzyć procedurę ustną i w ramach środków organizacji postępowania wezwał strony do przedstawienia określonych dokumentów oraz do udzielenia odpowiedzi na pytania pisemne. Strony zastosowały się do powyższego wezwania w wyznaczonym im terminie.

71      Podczas rozprawy w dniu 9 października 2002 r. wysłuchano wystąpień stron i ich odpowiedzi na pytania ustne.

72      Skarżąca, popierana przez De’Longhi, wnosi do Sądu o:

–        stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji;

–        obciążenie Komisji kosztami postępowania.

73      Komisja wnosi do Sądu o:

–        odrzucenie skargi jako niedopuszczalnej lub, ewentualnie, oddalenie skargi jako bezzasadnej;

–        obciążenie skarżącej kosztami postępowania.

74      SEB wnosi do Sądu o:

–        odrzucenie skargi jako niedopuszczalnej lub, ewentualnie, oddalenie skargi jako bezzasadnej;

–        obciążenie skarżącej kosztami postępowania.

 W przedmiocie dopuszczalności

I –  Argumenty stron

75      Skarżąca, popierana przez De’Longhi, twierdzi, że zaskarżony akt dotyczy jej bezpośrednio i indywidualnie w rozumieniu art. 230 WE. BaByliss jest bowiem nowym podmiotem wchodzącym na rynek małego AGD kuchennego, a zatem znajduje się on w bezpośredniej konkurencji do SEB i Moulinex. Ponadto skarżąca podkreśla, że brała czynny udział w postępowaniu administracyjnym poprzedzającym wydanie zaskarżonej decyzji.

76      Komisja utrzymuje, że zaskarżona decyzja nie dotyczy indywidualnie skarżącej.

77      W pierwszej kolejności Komisja podnosi, że sama okoliczność, iż BaByliss zareagowała spontanicznie na przewidzianą w art. 4 ust. 3 rozporządzenia nr 4064/89 publikację zawiadomienia o planowanej koncentracji w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich, nawiązując z nią kontakt, nie wystarcza do wykazania, że zaskarżona decyzja dotyczy indywidualnie BaByliss. Zdaniem Komisji BaByliss nie wykazała w żaden sposób, że zaskarżona decyzja ma wpływ na jej sytuację ze względu na pewne szczególne dla niej cechy lub na sytuację faktyczną, która indywidualizuje ją w sposób podobny do SEB.

78      Komisja podkreśla, że podobnie jak skarżąca wiele przedsiębiorstw uczestniczyło czynnie w postępowaniu. Sama okoliczność, że przedsiębiorstwo przedstawiło uwagi, nie uzasadnia tego, iż decyzja dotyczy indywidualnie tego przedsiębiorstwa. Wnikliwa analiza koncentracji wymaga bowiem regularnego kontaktu z licznymi podmiotami występującymi w obrocie gospodarczym.

79      W drugiej kolejności Komisja stwierdza, że zgodnie z art. 2 statutu BaByliss „przedmiotem działalności spółki są: wszelkie działania w zakresie produkcji, przetwarzania, reprezentowania, przywozu, wywozu, sprzedaży hurtowej, półhurtowej i detalicznej wszelkich artykułów i towarów odnoszących się w szczególności do fryzjerstwa i urody, perfumerii i upominków”, podczas gdy koncentracja będąca przedmiotem zezwolenia udzielonego w zaskarżonej decyzji dotyczy sektora małych artykułów gospodarstwa domowego, który nie pozostaje w żadnym związku z „fryzjerstwem, urodą, perfumerią i innymi artykułami upominkowymi”.

80      W trzeciej kolejności Komisja zwraca uwagę na to, że skarżąca przedstawia się jako „nowy podmiot wchodzący na rynek” małego AGD kuchennego, ale – jak przyznaje sama skarżąca – ani w dacie wydania zaskarżonej decyzji, ani w dacie wniesienia jej skargi skarżąca nie wprowadziła na rynek choćby jednego urządzenia małego AGD. Zresztą sama BaByliss definiuje siebie jako „potencjalnego konkurenta”. Komisja podnosi, że choć skarżąca oświadczyła, iż „oficjalnie” wprowadzi na rynek tego rodzaju towary w dniu 15 maja 2002 r., nie przedstawiła jednak na to żadnego dowodu.

81      W czwartej kolejności Komisja podnosi, że nic nie pozwala uznać, że produkty sprzedawane przez BaByliss, spółkę z siedzibą we Francji, pozostają w bezpośredniej konkurencji z urządzeniami sprzedawanymi przez SEB na rynkach geograficznych, wobec których Komisja wyraziła poważne wątpliwości, albowiem Komisja nie wypowiedziała się na temat sytuacji na rynku francuskim, która jest analizowana przez francuskie organy ochrony konkurencji.

82      W piątej kolejności Komisja utrzymuje, że skarżąca niesłusznie sądzi, iż może oprzeć się na „wyrokach w sprawie Air France”. Jej sytuacja jest zupełnie odmienna od sytuacji Air France. W sprawie T‑2/93 Francja przeciwko Komisji zakończonej wydaniem wyroku z dnia 19 maja 1994 r., Rec. s. II‑323 Sąd stwierdził bowiem przede wszystkim, że sytuacja konkurencji na rynkach właściwych została oceniona przez Komisję zwłaszcza z uwzględnieniem sytuacji Air France (pkt 45 wyroku), która była jedynym poważnym konkurentem przedsiębiorstw uczestniczących w koncentracji, podczas gdy skarżąca jest całkowicie nieobecna na rynkach, których dotyczy koncentracja. Komisja podnosi również, że Sąd zwrócił uwagę na to, że Air France była zmuszona – na podstawie porozumienia zawartego pomiędzy nią, rządem francuskim i Komisją – do całkowitego pozbycia się swych udziałów w spółce TAT (pkt 46 wyroku), podczas gdy w niniejszej sprawie BaByliss nie może powołać się na żadne porozumienie lub decyzję o analogicznym zakresie, które pozwoliłyby jej wykazać, że jej sytuacja faktyczna indywidualizuje ją w sposób podobny do SEB. Komisja podkreśla, że w wyroku Sądu z dnia 24 marca 1994 r. w sprawie T‑3/93 Air France przeciwko Komisji, Rec. s. II‑121 Air France była głównym konkurentem British Airways, podczas gdy w niniejszej sprawie BaByliss jest jedynie jednym z wielu przedsiębiorstw, które uważa się za konkurenta (w dodatku potencjalnego) SEB.

83      Komisja pragnie wreszcie zwrócić uwagę na to, że nowa wykładnia art. 230 WE, jaką Sąd przyjął w wyroku z dnia 3 maja 2002 r. w sprawie T‑177/01 Jégo-Quéré SA przeciwko Komisji Rec. s. II‑2365, pkt 51, nie skutkuje dopuszczalnością skargi, gdyż z jednej strony zaskarżona decyzja jest decyzją indywidualną, która nie ma generalnego charakteru, zaś z drugiej strony zaskarżona decyzja nie ogranicza w żaden sposób praw skarżącej (która w dodatku nie jest obecna na rynkach, których dotyczy koncentracja) i nie nakłada na nią żadnego obowiązku. Powyższa decyzja nie wpływa zatem w sposób pewny i bezpośredni na sytuację prawną skarżącej.

84      SEB utrzymuje, że zaskarżona decyzja nie dotyczy indywidualnie skarżącej. SEB podkreśla w tym względzie między innymi, że skarżąca mogła sama przedstawić konkretną i poważną ofertę przejęcia w ramach sądowego postępowania naprawczego, gdyby była rzeczywiście zainteresowana przejęciem całości lub części składników majątkowych Moulinex. Tymczasem, jak przypomina SEB, pierwsza oferta przejęcia Moulinex przedstawiona przez skarżącą nie była poważna i została uznana za niedopuszczalną przez tribunal de commerce de Nanterre, zaś kolejne oferty miały miejsce po koncentracji, a ich jedynym celem było podanie w wątpliwość planu zbycia zaproponowanego przez SEB. SEB dodaje, że skarżąca nie wykazała żadnego zainteresowania uzyskaniem licencji na znak towarowy Moulinex, chociaż taka licencja mogłaby – w świetle wspomnianej przez nią strategii rozwoju – umożliwić jej wejście na rynki właściwe i na zajęcie na nich trwałej i skutecznej pozycji.

85      SEB zauważa również, że do tej pory produkty BaByliss nie zostały jeszcze wprowadzone do obrotu na żadnym z rynków geograficznych, których dotyczy zaskarżona decyzja; odnosi się to nawet do Francji, gdzie działalność skarżącej ograniczyła się do prezentacji w liońskiej restauracji w maju 2002 r. SEB podkreśla, że skarżąca nie została również wymieniona przez Komisję w ramach przeprowadzonej przez nią analizy konkurencji, i to ani jako obecny, ani jako potencjalny konkurent.

86      SEB podnosi wreszcie, że skarżąca nie uczestniczyła w szczegółowym postępowaniu dochodzeniowym prowadzonym przez sprawozdawców Conseil de la concurrence (rady ds. konkurencji) we Francji, ani nawet nie była obecna, ani reprezentowana na rozprawie przed Conseil de la concurrence.

II –  Ocena Sądu

87      Zgodnie z art. 230 akapit czwarty WE „każda osoba fizyczna lub prawna może wnieść […] skargę na decyzje, których jest adresatem, oraz na decyzje, które mimo przyjęcia w formie rozporządzenia lub decyzji skierowanej do innej osoby dotyczą jej bezpośrednio i indywidualnie”.

88      Skarżąca nie jest jedną ze stron koncentracji i nie jest adresatem zaskarżonej decyzji. Należy zatem zbadać, czy decyzja ta dotyczy jej bezpośrednio i indywidualnie.

89      Bezpośredni charakter oddziaływania nie może być kwestionowany. Jako że zaskarżona decyzja pozwala na natychmiastową realizację planowanej koncentracji, jest ona w stanie spowodować natychmiastową zmianę sytuacji na rynkach właściwych, która zależy wówczas wyłącznie od woli stron (zob. ww. wyrok z dnia 24 marca 1994 r. w sprawie Air France przeciwko Komisji, pkt 80).

90      Należy zatem zbadać, czy powyższa decyzja dotyczy również indywidualnie skarżącej.

91      Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem „podmioty inne niż adresaci decyzji mogą utrzymywać, że decyzja ta dotyczy ich indywidualnie tylko wtedy, gdy ma ona wpływ na ich sytuację ze względu na szczególne dla nich cechy charakterystyczne lub na sytuację faktyczną, która odróżnia ich od wszelkich innych osób i w związku z tym indywidualizuje w sposób podobny jak adresata decyzji” (zob. wyrok Trybunału z dnia 15 lipca 1963 r. w sprawie 25/62 Plaumann przeciwko Komisji, Rec. s. 197, 223).

92      W pierwszej kolejności w odniesieniu do udziału w postępowaniu Sąd stwierdza, że bezsporne jest, iż skarżąca – po opublikowaniu komunikatu przewidzianego w art. 4 ust. 3 rozporządzenia nr 4064/89 – pismami z dnia 27, 29 i 30 listopada 2001 r. oraz z dnia 6, 20, 21 i 28 grudnia 2001 r. przedstawiła Komisji swoje uwagi na temat skutków omawianej koncentracji dla sytuacji konkurencji na rynkach właściwych, jak również na temat swojej własnej sytuacji. Ponadto Komisja wysłuchała skarżącej przy okazji spotkania w dniu 5 grudnia 2001 r., jak również przy okazji konferencji telefonicznej w dniu 4 stycznia 2002 r. z pracownikami odpowiedzialnymi za zbadanie projektu koncentracji.

93      Ponadto BaByliss zgłosiła przy tej okazji zasadniczo te same uwagi krytyczne, które przedstawiła w skardze wniesionej do Sądu. Jej uwagi odnosiły się głównie do oceny skutków koncentracji dla różnych właściwych rynków geograficznych i produktowych, a w szczególności dla sytuacji BaByliss, jak również do oceny skuteczności zobowiązań zaproponowanych przez SEB w celu rozwiązania problemów w zakresie konkurencji powstałych w związku z przejęciem Moulinex.

94      Należy wreszcie zauważyć, że pisma skierowane przez skarżącą do Komisji nie stanowią jedynie jednostronnego działania, o które Komisja nie prosiła, lecz że Komisja wezwała ją między innymi do przedłożenia jej uwag w przedmiocie zobowiązań zaproponowanych przez strony koncentracji.

95      Z powyższego wynika, że skarżąca brała czynny udział w postępowaniu. Choć – jak słusznie podnosi Komisja – zwykły udział w postępowaniu nie wystarcza wprawdzie sam w sobie do wykazania, że decyzja dotyczy skarżącej indywidualnie, w szczególności w dziedzinie koncentracji, których wnikliwe badanie wymaga regularnego kontaktu z wieloma przedsiębiorstwami, to jednak czynny udział w postępowaniu administracyjnym stanowi okoliczność braną zazwyczaj pod uwagę przez orzecznictwo w dziedzinie konkurencji, w tym w bardziej szczególnej dziedzinie kontroli koncentracji, w celu ustalenia – w połączeniu z innymi szczególnymi okoliczności – dopuszczalności skargi (zob. w szczególności wyroki Trybunału: z dnia 28 stycznia 1986 r. w sprawie 169/84 Cofaz i in. przeciwko Komisji, Rec. s. 391, pkt 24, 25; z dnia 31 marca 1998 r. w sprawach połączonych C‑68/94 i C‑30/95 Francja przeciwko Komisji, zwany „wyrokiem w sprawie Kali & Salz”, Rec. s. I‑1375, pkt 54; jak również ww. wyrok z dnia 19 maja 1994 r. w sprawie Air France przeciwko Komisji, pkt 44).

96      W drugiej kolejności w odniesieniu do statusu skarżącej jako konkurenta należy przede wszystkim przypomnieć, że BaByliss oświadczyła – czemu nie zaprzeczyły ani Komisja, ani SEB – że jest jednym z głównych podmiotów działających na rynku produktów małego AGD, zwanych produktami „dla urody” lub produktami do pielęgnacji ciała (suszarki, lokówki i szczotki elektryczne, maszynki elektryczne, depilatory dla kobiet i urządzenia do pielęgnacji ciała itp.).

97      Zgodnie z motywem 16 zaskarżonej decyzji sektorem gospodarczym, którego dotyczy przedmiotowa koncentracja, jest sektor sprzedaży małych artykułów gospodarstwa domowego, na który składa się trzynaście kategorii produktów, tj. jedenaście kategorii urządzeń kuchennych, żelazka i wytwornice pary oraz kategoria urządzeń do pielęgnacji ciała. Z tego wynika, że omawiana koncentracja – jak wskazano zresztą w motywie 16 zaskarżonej decyzji – dotyczy rynku urządzeń do pielęgnacji ciała. Tymczasem ani Komisja, ani SEB nie kwestionowały tego, że skarżąca jest jednym z głównych konkurentów/uczestników na tym rynku produktów zwanych produktami „dla urody” lub do pielęgnacji ciała.

98      Ponadto należy zauważyć, że zobowiązania również dotyczą wszystkich trzynastu kategorii małych artykułów gospodarstwa domowego, a zatem również urządzeń zwanych urządzeniami „dla urody” lub do pielęgnacji ciała.

99      Poza tym, nawet jeśli skarżąca ani w chwili wydawania zaskarżonej decyzji, ani w chwili wniesienia skargi nie była bezpośrednio obecna na żadnym z dwunastu pozostałych rynków, do których odnosi się koncentracja, to jednak twierdziła ona, że jest co najmniej potencjalnym konkurentem, albowiem obecnie wchodzi na europejski rynek małego AGD kuchennego.

100    Komisja i SEB nie podważały dopuszczalności skargi wniesionej przez potencjalnego konkurenta, jeżeli – tak jak w niniejszej sprawie – chodzi o rynki oligopolistyczne, które charakteryzują się między innymi istnieniem znaczących barier wejścia wynikających z silnej lojalności wobec marki oraz trudnościami w dostępie do sprzedaży detalicznej (zob. podobnie wyrok Sądu z dnia 27 listopada 1997 r. w sprawie T‑290/94 Kaysersberg przeciwko Komisji, Rec. s. II‑2137).

101    Komisja i SEB podkreśliły natomiast, że twierdzenie, jakoby skarżąca była potencjalnym konkurentem, nie jest wykazane ani poparte żadnymi dowodami. Niemniej w swych odpowiedziach na pisemne pytania Sądu oraz w swych uwagach odnoszących się do zarzutu niedopuszczalności skarżąca podniosła w tym względzie, że korzystając z doświadczenia na rynku amerykańskim, od początku 2001 r. podejmuje kroki w celu wprowadzenia w życie strategii wejścia na europejski rynek małego AGD kuchennego pod znakiem towarowym Cuisinart, a w szczególności do segmentów rynku obejmujących minipiekarniki, tostery, ekspresy do kawy, miksery i inne roboty kuchenne, co potwierdzają następujące fakty: pierwsze studium europejskiego rynku małego AGD kuchennego (luty 2001 r.), techniczne studium dotyczące dostosowania napięcia elektrycznego produktów Cuisinart (luty–sierpień 2001 r.), trzyletnia umowa w sprawie partnerstwa z Paulem Bocusem (październik 2001 r.) i specjalistyczne wystawy z Paulem Bocusem w Orlando i w Chicago prezentujące produkty Cuisinart (wrzesień 2001 r. i maj 2002 r.), finalizacja strategii i budżetu na 2002 r. w związku z wprowadzeniem Cuisinart w Europie (listopad 2001 r.), negocjacje z najważniejszymi klientami francuskimi dotyczące umieszczenia znaku towarowego Cuisinart na liście oferowanych produktów (grudzień 2001 r. – maj 2002 r.), oficjalna promocja w prasie francuskiej (przewidziana na marzec 2002 r., ale ostatecznie odroczona) i wreszcie 16 maja 2002 r. „oficjalna data wprowadzenia Cuisinart we Francji u Paula Bocusego w Lyonie, w obecności około pięćdziesięciu zaproszonych gości”. BaByliss zamierza następnie przeprowadzić penetrację segmentu kafetier elektrycznych i ekspresów do kawy oraz segmentu frytownic.

102    Podkreślana przez Komisję oraz SEB okoliczność, że rzeczywiste wejście skarżącej na rynki, na które ma wpływ koncentracja, było wielokrotnie odraczane w stosunku do zapowiedzi BaByliss, nie może stanowić wystarczającego powodu do wyciągnięcia wniosku, że BaByliss nie może zostać uznana za potencjalnego konkurenta. Sam fakt, że wejście na rynek zabiera więcej czasu, niż to było przewidziane, nie oznacza bowiem, że wejście to nie będzie miało miejsca, tym bardziej, że – jak sama Komisja stwierdza w motywie 24 zaskarżonej decyzji – „koszty i czas potrzebne do wejścia na nowy rynek produktowy mogą być znaczne, zważywszy na charakterystyczne cechy danego rynku”, i że „aby wejść na nowy rynek produktowy, konkurent – bez względu na to, czy jest już obecny, czy też nie na innych sąsiednich rynkach lub na właściwym rynku produktowym w innej strefie geograficznej – musi upewnić się, że będzie miał wystarczający zbyt, a zatem że będzie miał wystarczający wolumen sprzedaży [i że w związku z tym] musi zadbać o wpisanie jego produktów na listę oferowanych produktów przez klientów będących sprzedawcami detalicznymi oraz o to, że konsumenci końcowi zapoznają się z jego znakiem towarowym, co zabiera pewną ilość czasu i pochłania znaczne środki finansowe na marketing i reklamę”.

103    Z powyższego wynika również, że zanim jeszcze produkty BaByliss zostały rzeczywiście wprowadzone do sprzedaży na rynkach, BaByliss znalazła się w stosunku bezpośredniej konkurencji do SEB‑Moulinex w zakresie jej produktów wpisanych na listę produktów oferowanych przez głównych klientów‑dystrybutorów. W tym względzie skarżąca wyjaśniła, że testy pokazowe są przewidziane w „pewnej liczbie sklepów” wybranych w ramach sieci Auchan i Monoprix, począwszy od października 2002 r. W tym zakresie BaByliss jawi się jako aktualny konkurent stron koncentracji w odniesieniu do wszystkich rynków małego AGD kuchennego, na które ma ona zamiar wejść w krótkim czasie pod znakiem towarowym Cuisinart. Podobnie skarżąca zauważa, co nie zostało podważone, że produkty do pielęgnacji ciała, jak również małe urządzenia kuchenne należą do tego samego działu towarów u wszystkich klientów, że ci sami kupcy wpisują produkty na listy oferowanych produktów oraz że polityki zakupu są powiązane, w wyniku czego łączny obrót ze sprzedaży tych kategorii jest brany pod uwagę w ramach wspólnych celów odnoszących się do obniżek związanych z osiągnięciem całkowitego obrotu.

104    Choć – jak podkreśla Komisja – biznesplan skarżącej datowany na listopad 2001 r. przewidywał wyraźnie, przynajmniej krótkoterminowo, wejście jedynie na rynek francuski, którego właśnie nie dotyczy zaskarżona decyzja, należy jednak zauważyć, że skarżąca wyjaśniła, iż strategia grupy BaByliss polega na wprowadzeniu znaku towarowego Cuisinart najpierw na rynku francuskim w celu nabycia doświadczenia w marketingu produktów i skoncentrowania istotnych inwestycji tam, gdzie całość organizacji grupy jest silna, oraz że zamierza ona oprzeć się na sukcesie penetracji powyższego rynku francuskiego, aby następnie dokonać ekspansji również na inne państwa członkowskie.

105    Ponadto należy przypomnieć, że BaByliss należy w 100% do Conair, spółki prawa amerykańskiego, która prowadzi działalność we wszystkich segmentach małego AGD (kuchnia, pielęgnacja urody, czyszczenie) w Stanach Zjednoczonych i na świecie, głównie pod znakami towarowymi BaByliss, Conair i Revlon.

106    Nawet jeśli BaByliss nie jest obecna na rynku, na który ma wpływ koncentracja w rozumieniu rozporządzenia nr 4064/89, jej pozycja na rynku urządzeń do pielęgnacji ciała, jak również działalność i doświadczenie jej spółki dominującej Conair dają jej podstawy, które uzasadniają uznanie jej za „potencjalnego” konkurenta i ułatwiają jej wejście na rynek małego AGD kuchennego.

107    Wreszcie w odniesieniu do argumentu Komisji opartego na przedmiocie działalności spółki BaByliss wystarczy stwierdzić, że działalność BaByliss nie ogranicza się jedynie do sektora fryzjerstwa i urody, o czym świadczy użycie wyrażenia „w szczególności” w definicji przedmiotu jej działalności.

108    W trzeciej kolejności należy zauważyć, że z uwagi na planowaną penetrację europejskiego rynku małych artykułów gospodarstwa domowego BaByliss wielokrotnie zgłaszała swoją gotowość przejęcia Moulinex bądź przynajmniej niektórych składników majątkowych tego przedsiębiorstwa.

109    I tak w dniu 25 września 2001 r. skarżąca przedłożyła pierwszą ofertę częściowego przejęcia odnoszącą się do wszystkich składników majątkowych Krups (praw własności intelektualnej, materiału i elementów wyposażenia, zakładu produkcyjnego w Meksyku, zapasów, sieci dystrybucji) za cenę 100 mln EUR.

110    SEB utrzymuje, że powyższa oferta nie może indywidualizować skarżącej, ponieważ była ona niedopuszczalna i nie została nawet wzięta pod uwagę przez tribunal de commerce de Nanterre.

111    W tym względzie skarżąca twierdzi, że nie dano jej możliwości przygotowania globalnej oferty odnoszącej się do wszystkich składników majątkowych i personelu Moulinex, albowiem mimo odpowiednich wniosków złożonych na piśmie nie uzyskała dostępu do żadnych informacji finansowych dotyczących spółki. Jedynie spółka SEB była w stanie przeprowadzić kompletny audyt zakładów Moulinex i tym samym przedstawić zarządcom sądowym bardziej całościową ofertę przejęcia Moulinex.

112    Podobnie De’Longhi w piśmie skierowanym do Komisji w dniu 3 grudnia 2001 r. w następujących słowach powiadomiła o braku przejrzystości charakteryzującym postępowanie w sprawie zbycia Moulinex:

„SEB przygotowała swoją ofertę jako ofertę nabycia częściowego, które ograniczało się do niektórych zakładów produkcyjnych Moulinex i do związanej z nimi działalności. Następnie udało jej się jednak przejąć również matryce i inne narzędzia produkcyjne związane z działalnością, która nie została przeniesiona […], co nie spowodowało nawet zmiany proponowanej ceny. Podobnie SEB uzyskała w praktyce możliwość używania znaku towarowego Moulinex dla całości swojej produkcji, za co nie przewidziano żadnego świadczenia wzajemnego mimo wartości tego znaku towarowego, który jest liderem w Europie w rozpatrywanym sektorze […]. Tłumaczy to niepewność, jaka towarzyszyła warunkom zbycia w chwili pojawienia się przejawów zainteresowania. Wynikiem takiej sytuacji było to, że większość konkurentów SEB nie przedstawiła żadnej oferty. To stanowiło też powód, dla którego warunki i sposób przeprowadzenia transakcji nie zostały podane do wiadomości publicznej lub zostały upublicznione dopiero bardzo niedawno, już po udzieleniu przybicia”.

113    SEB zaprzeczyła tym twierdzeniom. W tym zakresie przypomniała ona, że ponieważ w niniejszej sprawie nie chodziło o sądowe postępowanie likwidacyjne, przedkładane mogły być jedynie oferty mające na celu uzdrowienie przedsiębiorstwa, oraz że w terminach przewidzianych w ramach sądowego postępowania naprawczego zarządcom sądowym zostały złożone jedynie trzy oferty całkowitego lub częściowego przejęcia składników majątkowych Moulinex, tj. oferty złożone przez Euroland, przez spółkę Participation industrielle i przez grupę SEB. Pierwsze dwie oferty zostały uznane przez tribunal de commerce de Nanterre za niedopuszczalne, podczas gdy inne przejawy zainteresowania, które docierały do zarządców sądowych, dotyczyły głównie jedynie znaku towarowego Krups. Te różne przejawy zainteresowania, w szczególności te ze strony BaByliss, które nie dotyczyły akcji spółki Krups, lecz jedynie niektórych z jej aktywów, miały zdaniem SEB bardzo ograniczony charakter i nie wpisywały się w plan uzdrowienia, albowiem nie przewidywały przejęcia żadnego z zakładów przemysłowych Moulinex ani żadnych pracowników, a zatem nie były dopuszczalne. W tych okolicznościach tribunal de commerce de Nanterre zadecydował, że „w rzeczywistości pozostaje jedynie” oferta „złożona przez grupę SEB”. SEB podkreśla, że w ramach odwołania wniesionego od tego orzeczenia cour d’appel de Versailles (sąd odwoławczy w Wersalu) oddalił wszelkie zarzuty dotyczące postępowania prowadzonego przez zarządców sądowych, podczas gdy między innymi BaByliss, która dobrowolnie uczestniczyła w tym postępowaniu jako interwenient, podnosiła, że „tempo i pośpiech w przejęciu nie pozwoliły zainteresowanym spółkom, a w szczególności spółce Euroland i SA BaByliss, na zaznajomienie się z aktami i przygotowanie w normalnych warunkach i w odpowiednich terminach planu kontynuacji przez Euroland i planu zbycia przez SA BaByliss”.

114    Należy przypomnieć w tym względzie, że kwalifikacje dokonane na szczeblu krajowym są nieistotne dla oceny charakteru działalności w świetle przepisu prawa wspólnotowego (wyrok Sądu z dnia 12 grudnia 2000 r. w sprawie T‑128/98 Aéroports de Paris przeciwko Komisji, Rec. s. II‑3929, pkt 128). Ponadto okoliczność, że oferta BaByliss została uznana w świetle prawa francuskiego za niedopuszczalną, gdyż nie odpowiadała ona planowi uzdrowienia poprzez przejęcie przedsiębiorstwa, nie zmienia w niczym tego, iż poprzez ową ofertę skarżąca już w dnia 25 września 2001 r. przejawiła swoje zainteresowanie przejęciem co najmniej części Moulinex.

115    Następnie skarżąca okazała swoje zainteresowanie spółką Moulinex, składając trzy dodatkowe oferty jej częściowego lub całkowitego przejęcia, tj.:

–        ofertę całkowitego przejęcia Moulinex z dnia 29 listopada 2001 r., która to oferta przewidywała przejęcie całego personelu we Francji, czyli około 5500 osób, oraz składników majątkowych Moulinex, w tym zapasów za symboliczną cenę jednego euro; o ofercie tej powiadomione zostały: Komisja w ramach przeprowadzanego przez nią badania omawianej tu koncentracji, jak również dyrekcja generalna ds. konkurencji, konsumentów i zwalczania oszustw (DGCCRF) i przedstawiciel ministra gospodarki we Francji;

–        ofertę częściowego przejęcia Moulinex z dnia 28 grudnia 2001 r.: ta nowa oferta odnosiła się do nabycia całej działalności Krups na świecie, przemysłowych elementów wyposażenia i związanego z nią personelu za kwotę, która zostanie określona na podstawie rozmiaru aktywów, których będzie dotyczyć; o ofercie tej została powiadomiona Komisja w ramach przeprowadzanego przez nią badania omawianej tu koncentracji i została ona przekazana władzom francuskim;

–        ofertę przejęcia niektórych składników majątkowych Moulinex z dnia 15 lutego 2002 r.: BaByliss skierowała nową ofertę przejęcia Moulinex do zarządców sądowych tego przedsiębiorstwa, która to oferta obejmowała składniki majątkowe Moulinex nieprzejęte przez SEB, w których skład wchodziły zakłady w Alençon, Bayeux i Falaise oraz wszystkie materiały przeznaczone do produkcji kuchenek mikrofalowych; cena zaproponowana przez BaByliss wynosiła 150 000 EUR.

116    Jakkolwiek powyższe oferty nie spełniały ustalonych warunków lub były skierowane do władz, które nie były właściwe do ich rozpatrzenia, lub też zostały przedłożone po przeprowadzeniu koncentracji, a w przypadku oferty z dnia 15 lutego 2002 r. – dopiero po wydaniu zaskarżonej decyzji, to świadczą one jednak o wyraźnym i ciągłym zainteresowaniu skarżącej przejęciem Moulinex lub niektórych składników majątkowych tego przedsiębiorstwa okazywanym od dnia 25 września 2001 r.

117    Z całości powyższych rozważań wynika, że koncentracja pomiędzy SEB i Moulinex dotyczy skarżącej bezpośrednio i indywidualnie oraz że jej skarga zmierzająca do stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji jest dopuszczalna.

 Co do istoty

118    Skarżąca podnosi cztery zarzuty na poparcie swojej skargi o stwierdzenie nieważności. Zarzut pierwszy opiera się na naruszeniu istotnych wymogów proceduralnych, jako że Komisja przyjęła zobowiązania SEB przedstawione po terminie. W zarzucie drugim skarżąca utrzymuje, że Komisja naruszyła prawo, zezwalając na koncentrację po zakończeniu fazy I bez wszczynania fazy II. W zarzucie trzecim skarżąca podnosi, że decyzja jest dotknięta oczywistym błędem w ocenie, albowiem podjęte zobowiązania nie są wystarczające do zaradzenia problemom w zakresie konkurencji. W zarzucie czwartym skarżąca twierdzi, że Komisja naruszyła prawo, nie badając, czy rażąco niska cena zapłacona przez SEB za przejęcie Moulinex oraz pomoc finansowa przyznana przez państwo francuskie nie umocniły pozycji SEB.

I –  W przedmiocie zarzutu pierwszego, opartego na naruszeniu istotnych wymogów proceduralnych, jako że Komisja przyjęła zobowiązania SEB przedstawione po terminie

 Argumenty stron

119    Skarżąca twierdzi, że zaskarżona decyzja jest dotknięta wadą formalną, jako że Komisja zezwoliła w niej na przeprowadzenie spornej transakcji na podstawie zobowiązań przedstawionych przez SEB po upływie przepisowego trzytygodniowego terminu biegnącego od dnia otrzymania zgłoszenia.

120    Skarżąca przypomina, że zgodnie z art. 18 ust. 1 rozporządzenia nr 447/98 „[z]obowiązania [w trakcie fazy I] […] są przedstawiane Komisji w ciągu nie więcej niż trzech tygodni od daty otrzymania zgłoszenia”. Przytacza ona ponadto pkt 37 swojego komunikatu w sprawie środków zaradczych:

„Ponieważ środki zaradcze w fazie I mają zapewnić bezpośrednie rozstrzygnięcie dla wyraźnie widocznych problemów dla konkurencji, jedynie ograniczone modyfikacje proponowanych zobowiązań mogą być zaakceptowane. Modyfikacje te, przedstawiane w ramach bezpośredniej odpowiedzi na wynik konsultacji, obejmują objaśnienia, sprecyzowania i/lub inne udoskonalenia zapewniające, by zobowiązania były wykonalne i skuteczne”.

121    Skarżąca twierdzi, że w niniejszym przypadku Komisja naruszyła art. 18 rozporządzenia nr 447/98 oraz pkt 37 komunikatu w sprawie środków zaradczych, akceptując nowe zobowiązania ze strony SEB ponad dziesięć dni po upływie przepisanego trzytygodniowego terminu.

122    W dniu 5 grudnia 2001 r., tj. dniu, w którym upływał termin do złożenia zobowiązań, SEB zaproponowała bowiem Komisji zobowiązanie polegające na zwykłym wstrzymaniu sprzedaży niektórych grup produktów oznaczonych znakiem towarowym Moulinex na całym EOG przez okres dwóch lat (motyw 135 zaskarżonej decyzji). Sama Komisja uznała, że zobowiązanie tego rodzaju nie było w stanie rozwiązać problemów w zakresie konkurencji powstałych w wyniku omawianej koncentracji. W tym względzie znamienne jest to, że Komisja nie uznała nawet za konieczne przeprowadzenie badania rynku mającego na celu dokonanie oceny ich skuteczności.

123    Skarżąca podnosi, iż dopiero w dniu 18 grudnia 2001 r., tj. pięć tygodni po zgłoszeniu omawianej koncentracji, SEB przedstawiła nowe zobowiązania polegające na udzieleniu osobie trzeciej licencji wyłącznej na znak towarowy Moulinex w odniesieniu do wszystkich grup produktów, których dotyczy koncentracja, na okres trzech lat. Dodaje ona, że ta druga propozycja zobowiązań stanowiła ze swej strony przedmiot trzeciej propozycji, która wprowadziła istotne zmiany w przededniu wydania zaskarżonej decyzji, doprowadzając do rozwiązania ostatecznie zatwierdzonego przez Komisję (motywy 129–134 zaskarżonej decyzji).

124    Zdaniem skarżącej z powyższego wynika, że propozycje zobowiązań druga i trzecia przedstawione przez SEB odbiegają w znacznym stopniu od propozycji przedstawionej początkowo przez SEB, i to zarówno pod względem ich charakteru, jak i pod względem ich zasięgu i czasu trwania. Wobec tego propozycje te nie mogą zostać uznane za zwykłe ulepszenie pierwotnych zobowiązań w rozumieniu komunikatu Komisji, lecz stanowią nowe zobowiązania. Komisja powinna była zatem w tym stadium postępowania podjąć decyzję o wszczęciu fazy II.

125    Tytułem porównania skarżąca podkreśla, że w sprawie zakończonej wydaniem decyzji Komisji z dnia 14 marca 2000 r. uznającej koncentrację za niezgodną ze wspólnym rynkiem oraz z funkcjonowaniem porozumienia EOG (sprawa COMP/M.1672 – Volvo/Scania) (Dz.U. 2001, L 143, s. 74) zgodnie z motywami 359 i 362 Volvo przedstawiła pierwszą propozycję zobowiązań w wyznaczonym terminie (w fazie II w tym przypadku), a następnie piętnaście dni później przygotowała nową propozycję zobowiązań. Komisja odmówiła wzięcia pod uwagę tych drugich zobowiązań z tego powodu, że „nowa propozycja nie zawierała żadnego elementu, którego Volvo nie mogła była zawrzeć w zobowiązaniu przedstawionym w ramach trzymiesięcznego terminu”.

126    Komisja utrzymuje, że twierdzenie, iż „naruszyła istotne wymogi proceduralne, przyjmując zobowiązania przedstawione przez SEB po terminie”, jest pozbawione wszelkich podstaw.

 Ocena Sądu

127    Należy przypomnieć, że w trakcie fazy I strony koncentracji zaproponowały Komisji trzy razy zobowiązania, tj. w dniu 5 grudnia 2001 r., w dniu 18 grudnia 2001 r. oraz w późniejszej, bliżej nieokreślonej dacie przed wydaniem zaskarżonej decyzji, co miało miejsce w dniu 8 stycznia 2002 r.

128    Treść poszczególnych zobowiązań można streścić następująco:

–        w pierwotnej wersji z dnia 5 grudnia 2001 r. (zwanej dalej „pierwotną wersją zobowiązań”) zobowiązania przewidywały wycofanie z całego EOG na okres dwóch lat pięciu kategorii omawianych produktów oznaczonych znakiem towarowym Moulinex;

–        w zmienionej wersji z dnia 18 grudnia 2001 r. (zwanej dalej „zmienioną wersją zobowiązań”) zobowiązania przewidywały licencję wyłączną na znak towarowy Moulinex na okres trzech lat, której towarzyszyło zobowiązanie do niewprowadzania na rynek produktów pod znakiem towarowym Moulinex przez kolejny rok po wygaśnięciu licencji, dla wszystkich kategorii produktów w Belgii, w Grecji, w Niderlandach i w Portugalii oraz dla kategorii frytownic w Niemczech, w Austrii, w Danii, w Norwegii i w Szwecji, jak również zobowiązanie licencjobiorcy do zaopatrywania się u licencjodawcy w cztery kategorie omawianych produktów;

–        wreszcie w ostatecznej wersji zatwierdzonej w zaskarżonej decyzji (zwanej dalej „ostateczną wersją zobowiązań”), zobowiązania przewidywały licencję wyłączną na znak towarowy Moulinex na okres pięciu lat, której towarzyszyło zobowiązanie do niewprowadzania na rynek produktów pod znakiem towarowym Moulinex przez kolejne trzy lata po wygaśnięciu licencji, dla wszystkich kategorii produktów małego AGD w Austrii, w Niemczech, w Belgii, w Danii, w Grecji, w Norwegii, w Niderlandach, w Portugalii i w Szwecji oraz zobowiązanie licencjobiorcy w Niemczech do zaopatrywania się u licencjodawcy przez okres dwóch lat w jedną kategorię omawianych produktów.

129    Należy zwrócić uwagę na to, że zgodnie z art. 18 ust. 1 rozporządzenia nr 447/98:

„Zobowiązania proponowane Komisji przez zainteresowane przedsiębiorstwa na podstawie art. 6 ust. 2 rozporządzenia […] nr 4064/89, które w zamiarze stron mają tworzyć podstawę dla decyzji na podstawie art. 6 ust. 1 lit. b) niniejszego rozporządzenia, są przedstawiane Komisji w ciągu nie więcej niż trzech tygodni od daty otrzymania zgłoszenia”.

130    Jako że w niniejszej sprawie zgłoszenie koncentracji zostało dokonane w dniu 13 listopada 2001 r., zgodnie z metodą obliczania terminów zdefiniowaną w art. 6–9 oraz w art. 18 ust. 3 rozporządzenia nr 447/98 termin do przedstawienia Komisji propozycji zobowiązań w trakcie fazy I upłynął w dniu 5 grudnia 2001 r. Z tego wynika, że pierwotna wersja zobowiązań została złożona Komisji w terminie wymaganym przez art. 18 ust. 1 rozporządzenia nr 447/98.

131    Niemniej jednak bezsporne jest, że pierwotna wersja zobowiązań nie jest wersją, która została ostatecznie zatwierdzona przez Komisję w zaskarżonej decyzji. Zgodnie z motywem 135 zaskarżonej decyzji pierwotna wersja zobowiązań nie pozwalała Komisji na rozwianie wszystkich poważnych wątpliwości co do zgodności koncentracji ze wspólnym rynkiem, albowiem nie umożliwiała wstąpienia jednego uczestnika rynku w miejsce Moulinex i nie dotyczyła wszystkich rynków, na których koncentracja mogła wzbudzać poważne wątpliwości.

132    Bezsporne jest zatem, że zarówno zmieniona wersja zobowiązań, jak i ostateczna wersja zobowiązań zostały złożone przez strony koncentracji po upływie trzytygodniowego terminu przewidzianego w art. 18 ust. 1 rozporządzenia nr 447/98. W tych okolicznościach należy zbadać, czy Komisja miała prawo przyjąć powyższe zobowiązania bez naruszania powyższego przepisu.

133    Celem przeprowadzenia tego badania należy najpierw wziąć pod uwagę brzmienie mających tu zastosowanie przepisów rozporządzeń nr 4064/89 i nr 447/98.

134    Należy zauważyć, że zgodnie z art. 18 ust. 1 rozporządzenia nr 447/98 strony koncentracji mają obowiązek przedstawić Komisji w terminie trzech tygodni zobowiązania, które „w zamiarze stron mają tworzyć podstawę” dla decyzji wydanej na końcu fazy I.

135    Podobnie art. 10 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia nr 4064/89 przewiduje, że faza I może zostać przedłużona do sześciu tygodni, jeśli po zgłoszeniu koncentracji uczestniczące w niej przedsiębiorstwa przedstawiają na podstawie art. 6 ust. 2 owego rozporządzenia zobowiązania, które „w opinii stron powinny zostać wzięte pod uwagę” przy wydawaniu decyzji kończącej fazę I.

136    Z brzmienia powyższych przepisów wynika, że trzytygodniowy termin przewidziany w art. 18 ust. 1 rozporządzenia nr 447/98 jest terminem wiążącym strony koncentracji w tym znaczeniu, że jeśli przedstawią one zobowiązania po upływie tego terminu, Komisja nie ma obowiązku brać ich pod uwagę na etapie fazy I. Natomiast z treści przytoczonych powyżej przepisów nie wynika, że Komisji zakazuje się wzięcia pod uwagę tego rodzaju spóźnionych zobowiązań.

137    Aby ustalić, czy art. 18 ust. 1 rozporządzenia nr 447/98 powinien być interpretowany w ten sposób, należy jednak przeanalizować treść wskazanego przepisu w świetle celów, jakie przepis ten realizuje.

138    W tym względzie należy zwrócić uwagę na to, że powyższy przepis został wprowadzony przez rozporządzenie nr 447/98, na mocy którego uchylone zostało rozporządzenie Komisji (WE) nr 3384/94 z dnia 21 grudnia 1994 r. w sprawie zgłoszeń, terminów i przesłuchań przewidzianych w rozporządzeniu nr 4064/89 (Dz.U. L 377, s. 1) po wydaniu rozporządzenia nr 1310/97. To ostatnie rozporządzenie wprowadziło do rozporządzenia nr 4064/89 przepisy regulujące ofertę w przedmiocie zobowiązań w trakcie fazy I. Zgodnie z motywem 16 rozporządzenia nr 447/98 Komisja wskazuje, że terminy do przedstawiania zobowiązań przewidzianych przez owo rozporządzenie są konieczne „[w] celu umożliwienia Komisji dokonania prawidłowej oceny zobowiązań, których celem jest osiągnięcie koncentracji zgodnej ze wspólnym rynkiem, oraz aby zapewnić należyte konsultacje z innymi zaangażowanymi [zainteresowanymi] stronami, stronami trzecimi oraz władzami państw członkowskich”.

139    Z powyższego motywu wynika, że wprowadzając termin przewidziany w art. 18 ust. 1 rozporządzenia nr 447/98, Komisja miała na celu zapewnienie sobie koniecznego czasu dla dokonania oceny zaproponowanych zobowiązań i skonsultowania się z osobami trzecimi. Chociaż cel ten wymaga koniecznie, aby termin przewidziany w powyższym przepisie był wiążący dla stron koncentracji, by nie mogły one przedstawiać zobowiązań przed zakończeniem fazy I w terminie, który nie pozostawiałby Komisji czasu koniecznego do dokonania oceny i przeprowadzenia konsultacji z osobami trzecimi, to jednak nie jest konieczne, aby termin ten był również wiążący dla Komisji, gdyż mając na uwadze okoliczności danego przypadku, może ona uznać, iż krótszy termin jest wystarczający do przeprowadzenia takiej oceny i konsultacji.

140    Z powyższego wynika, że art. 18 ust. 1 rozporządzenia nr 447/98 powinien być rozumiany w ten sposób, iż strony koncentracji nie mogą wprawdzie zmusić Komisji do wzięcia pod uwagę zobowiązań i zmian do tych zobowiązań przedstawionych po upływie trzytygodniowego terminu, ale Komisja musi mieć możliwość zezwolenia na przeprowadzenie koncentracji na podstawie owych zobowiązań, nawet jeśli zmiany zostały wprowadzone po upływie trzytygodniowego terminu, jeśli uważa, że dysponuje wystarczającą ilością czasu na ich zbadanie.

141    Wobec tego Komisja miała prawo przyjąć zmienioną wersję zobowiązań, jak również ostateczną wersję zobowiązań po upływie trzytygodniowego terminu przewidzianego w art. 18 ust. 1 rozporządzenia nr 447/98, albowiem termin ten nie jest dla niej wiążący.

142    W każdym razie należy stwierdzić, że wbrew temu, co twierdzi skarżąca, przyjmując powyższe zobowiązania, Komisja działała zgodnie z zasadami, które przedstawiła w swoim komunikacie w sprawie środków zaradczych.

143    Tytułem wstępu należy w tej kwestii podkreślić, że – w przeciwieństwie do tego, co sugeruje Komisja w swej odpowiedzi na skargę – wskazany komunikat nie jest pozbawiony wszelkiej mocy wiążącej. Komisja jest bowiem związana komunikatami, które wydaje w dziedzinie kontroli koncentracji w zakresie, w jakim nie odbiegają one od norm traktatu i rozporządzenia nr 4064/89 (zob. podobnie wyroki Trybunału: z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie C‑382/99 Niderlandy przeciwko Komisji, Rec. s. I‑5163, pkt 24; z dnia 26 września 2002 r. w sprawie C‑351/98 Hiszpania przeciwko Komisji, Rec. s. I‑8031, pkt 53). Ponadto Komisja nie może odchodzić od reguł, które sama sobie narzuciła (zob. w szczególności wyrok Sądu z dnia 17 grudnia 1991 r. w sprawie T‑7/89 Hercules Chemicals przeciwko Komisji, Rec. s. II‑1711, pkt 53).

144    W swoim komunikacie w sprawie środków zaradczych Komisja oświadczyła:

„37      Jeżeli ocena wykaże, że oferowane zobowiązania nie są dostateczne do usunięcia problemów dla konkurencji wynikłych z koncentracji, strony zostaną o tym odpowiednio poinformowane. Ponieważ środki zaradcze w fazie I mają zapewnić bezpośrednie rozstrzygnięcie dla wyraźnie widocznych problemów dla konkurencji, jedynie ograniczone modyfikacje proponowanych zobowiązań mogą być zaakceptowane. Modyfikacje te, przedstawiane w ramach bezpośredniej odpowiedzi na wynik konsultacji, obejmują objaśnienia, sprecyzowania i/lub inne udoskonalenia zapewniające, by zobowiązania były wykonalne i skuteczne”.

145    Jeśli chodzi o zmiany wprowadzone w niniejszej sprawie w zmienionej wersji zobowiązań przez ostateczną wersję zobowiązań, oczywiste jest – czemu nie przeczy zresztą skarżąca – że stanowią one ograniczone modyfikacje w rozumieniu pkt 37 komunikatu w sprawie środków zaradczych. W porównaniu z poprzednią wersją ostateczna wersja zobowiązań ogranicza się bowiem do wydłużenia okresu obowiązywania licencji wyłącznej i następującego po nim zakazu wprowadzania na rynek określonych produktów, do rozciągnięcia na kolejnych pięć państw członkowskich przyjętej dla pierwszych czterech państw zasady, zgodnie z którą licencja obejmować będzie wszystkie produkty małego AGD, jak również do zredukowania zakresu obowiązku zaopatrywania się u licencjodawcy. Ponieważ powyższe zmiany dotyczą wyłącznie zakresu obowiązywania w czasie, w aspekcie produktowym i w aspekcie geograficznym zobowiązań przewidzianych w ich zmienionej wersji, mogą one zostać uznane za ograniczone modyfikacje zmierzające do sprecyzowania lub udoskonalenia pierwotnej wersji zobowiązań w rozumieniu pkt 37 komunikatu w sprawie środków zaradczych.

146    W odniesieniu do zmian wprowadzonych przez zmienioną wersję do pierwotnej wersji zobowiązań, które to zmiany polegają na przekształceniu obowiązku wycofania znaku towarowego Moulinex w obowiązek udzielenia licencji wyłącznej na powyższy znak towarowy, należy stwierdzić, że podobnie jak wycofanie znaku towarowego udzielenie licencji wyłącznej skutkuje pozbawieniem właściciela znaku towarowego Moulinex – tj. w tym przypadku SEB – prawa do używania tego znaku na określonych obszarach. W tym zakresie okoliczność, że udzielenie licencji wyłącznej pozwala ponadto osobie trzeciej na używanie znaku towarowego, może zostać uznana za „udoskonalenie” w stosunku do zwykłego wycofania.

147    Ponadto zgodnie z pkt 1 lit. c) zobowiązań SEB powstrzyma się od używania znaku towarowego Moulinex przez okres trzech lat po wygaśnięciu umów licencyjnych. Ponadto pkt 1 lit. a) akapit drugi pozwala licencjobiorcom na zaprzestanie używania znaku towarowego Moulinex w każdej chwili w okresie obowiązywania licencji w celu ostatecznego przejścia na ich własny znak towarowy. Na podstawie tych dwóch postanowień znak towarowy Moulinex zostanie wycofany z rynku przez okres co najmniej trzech lat i – przynajmniej teoretycznie – maksymalnie przez okres ośmiu lat. Z tego wynika, że wbrew temu, co utrzymuje skarżąca, ostateczna wersja zobowiązań nie ogranicza się do zastąpienia wycofania znaku towarowego Moulinex przewidzianego w pierwotnej wersji zobowiązań udzieleniem licencji na ów znak, lecz umacnia nieużywanie znaku towarowego Moulinex przez SEB poprzez zobowiązanie jej do udzielenia licencji. Również z tego powodu ostateczna wersja zobowiązań jawi się jako „udoskonalenie” w stosunku do ich pierwotnej wersji.

148    Ponadto nawet jeśli nie przeprowadzono w sposób wyraźny konsultacji z osobami trzecimi w sprawie pierwotnej wersji zobowiązań, powyższe udoskonalenie może zostać uznane za „bezpośredni[ą] odpowied[ź] na wynik konsultacji” z osobami trzecimi zmierzającą do zapewnienia, aby zobowiązania były „wykonalne i skuteczne”. W odpowiedzi na pytanie 25 kwestionariusza skierowanego do konkurentów sama skarżąca podkreśliła, iż trwała pozycja na każdym z krajowych właściwych rynków produktowych zakłada dwie bardzo istotne kwestie: lojalność konsumentów wobec znaku towarowego i dostęp do różnych sieci dystrybucji. Mając na uwadze tę odpowiedź, Komisja mogła logicznie wywnioskować z konsultacji z osobami trzecimi, że licencja wyłączna na znak towarowy Moulinex stanowi natychmiastową odpowiedź na problemy stwierdzone przez te osoby, albowiem w przeciwieństwie do zwykłego wycofania znaku towarowego tego rodzaju licencja umożliwia wstąpienie w miejsce Moulinex podmiotu gospodarczego dysponującego znanym znakiem towarowym i mającego dostęp do kanałów dystrybucji.

149    Jak ponadto wynika z akt sprawy Sądu, w informacji datowanej na dzień 17 grudnia 2001 r. „w sprawie ewentualnych zobowiązań SEB” De’Longhi wyraźnie wskazała Komisji, że „alternatywnie do przeniesienia SEB mogłaby zostać zobowiązana do udzielenia licencji na znak towarowy Moulinex nabywcom będącym osobami trzecimi na wszystkich rynkach krajowych, na których koncentracja pociąga za sobą wyjątkowo poważne skutki antykonkurencyjne”. Nawet jeśli De’Longhi przedstawiła ową sugestię w odpowiedzi na kwestionariusz dotyczący zobowiązań z dnia 3 stycznia 2002 r. – co podkreśliła na rozprawie – to jednak sugestia ta stanowi sygnał, który potwierdza to, że Komisja mogła zasadnie przypuszczać, nie popełniając przy tym oczywistego błędu, że zobowiązanie do udzielenia licencji stanowiło natychmiastową odpowiedź na konsultacje z osobami trzecimi, albowiem De’Longhi sama opowiedziała się za taką opcją, zanim jeszcze została ona zaproponowana przez SEB.

150    Z wszystkich powyższych powodów zmieniona wersja zobowiązań oraz ostateczna wersja zobowiązań mogą zostać uznane za ograniczone modyfikacje, które w rozumieniu pkt 37 komunikatu w sprawie środków zaradczych mogą być przyjęte przez Komisję po upływie terminu przewidzianego w art. 18 ust. 1 rozporządzenia nr 447/98.

151    W konsekwencji zarzut pierwszy należy oddalić w całości.

II –  W przedmiocie zarzutu drugiego, opartego na tym, że Komisja naruszyła prawo, zezwalając na koncentrację bez wszczynania II fazy postępowania

 Argumenty stron

152    Skarżąca podnosi, że Komisja naruszyła prawo, nie wszczynając na podstawie art. 6 ust. 1 lit. c) rozporządzenia nr 4064/89 II fazy postępowania, choć przesłanki wydania zezwolenia po zakończeniu fazy I nie zostały spełnione, gdyż zobowiązania przedstawione przez SEB nie pozwalały na jednoznaczne wykluczenie wszystkich poważnych wątpliwości co do zgodności koncentracji ze wspólnym rynkiem.

153    Skarżąca przypomina, że komunikat w sprawie środków zaradczych przewiduje, iż „zobowiązania przedłożone Komisji w fazie I muszą być wystarczające do tego, by jednoznacznie wykluczyć »poważne wątpliwości«” co do zgodności koncentracji ze wspólnym rynkiem. Mówiąc dokładniej, zobowiązania podjęte w trakcie fazy I mogą prowadzić do wydania zezwolenia bez wszczynania fazy II jedynie wtedy, gdy:

–        problemy w zakresie konkurencji powstałe w wyniku koncentracji są łatwe do stwierdzenia;

–        powyższe zobowiązania są wystarczające do jednoznacznego wykluczenia wszystkich poważnych wątpliwości, a zatem są tak skonstruowane, że dostarczają bezpośredniej odpowiedzi na stwierdzone problemy w zakresie konkurencji;

–        powyższe zobowiązania jawią się jako „natychmiastowa odpowiedź” na wyniki konsultacji prowadzonych przez Komisję z podmiotami gospodarczymi obecnymi na rynku oraz ze stronami.

154    W komunikacie w sprawie środków zaradczych Komisja dochodzi do następującego wniosku:

„Zobowiązania w fazie I mogą być wyłącznie akceptowane w pewnych rodzajach sytuacji. Kwestia konkurencji musi być tak wyraźna, a środki zaradcze tak precyzyjne, by nie było konieczne podejmowanie dogłębnej analizy [problem w zakresie konkurencji musi być tak oczywisty i środki zaradcze muszą być tak jasne, że nie jest konieczne wszczynanie szczegółowego dochodzenia]”.

155    Skarżąca podnosi również, że w ww. sprawie Volvo przeciwko Scania Komisja odrzuciła propozycję zobowiązań przedstawioną przez strony koncentracji, stwierdziwszy, co następuje:

„Nie jest możliwe dojście do wniosku, że nowa propozycja wyeliminowałaby w sposób oczywisty i bezdyskusyjny wszystkie problemy w zakresie konkurencji, które zostały zasygnalizowane. Mając na względzie złożoność nowych propozycji, Komisja nie była w stanie skutecznie ich ocenić w krótkim czasie pozostałym do upłynięcia terminu przewidzianego w art. 10 ust. 3 rozporządzenia w sprawie koncentracji. Konieczne byłoby dodatkowe dochodzenie, jak również zebranie opinii zainteresowanych osób trzecich zgodnie z właściwymi przepisami rozporządzenia w sprawie koncentracji”.

156    W świetle powyższych okoliczności skarżąca uważa, że Komisja nie mogła, nie naruszając prawa, udzielić zezwolenia na koncentrację na zakończenie fazy I. Skarżąca uważa bowiem, że Komisja nie mogła na zakończenie tej fazy uznać z wystarczającą pewnością, że przyjęte zobowiązania pozwalają na rozwianie wszelkich wątpliwości co do zgodności koncentracji ze wspólnym rynkiem.

157    Zdaniem skarżącej trzy okoliczności wskazują na to, że na zakończenie fazy I Komisja nie była w stanie ustalić z wymaganą pewnością, że zaciągnięte zobowiązania były wystarczające do rozwiązania wszelkich problemów w zakresie konkurencji powstałych w wyniku koncentracji.

158    Po pierwsze, skarżąca podkreśla, że według jej wiedzy Komisja nigdy nie zezwoliła w przeszłości na koncentrację jedynie na podstawie zobowiązań do udzielenia licencji na znak towarowy. W praktyce Komisji tego rodzaju zobowiązania towarzyszyły zawsze innym środkom zaradczym, takim jak zbycie składników majątkowych, bądź uzupełniały wspomniane środki. Skarżąca podnosi w tym względzie, że sama Komisja w pkt 16 swojego komunikatu w sprawie środków zaradczych przewiduje, iż „[g]dy problem dla konkurencji wynika z poziomego nakładania się obszaru działalności przedsiębiorstw, przedmiotem zbycia musi być jak najbardziej odpowiednie przedsiębiorstwo” [„w przypadku gdy problem w zakresie konkurencji wynika z poziomego nakładania się działalności przedsiębiorstw, przedmiotem zbycia musi być najbardziej odpowiedni obszar działalności”]. Zdaniem skarżącej Komisja nie mogła zatem dysponować doświadczeniem, które umożliwiałoby jej ustalenie z wystarczającą pewnością, czy zwykłe zobowiązanie do udzielenia licencji na znak towarowy mogło rozwiązać jednoznacznie stwierdzone problemy w zakresie konkurencji.

159    Po drugie, skarżąca twierdzi, że Komisja nie miała wystarczającego wyobrażenia o skuteczności przyjętych zobowiązań. Zdaniem skarżącej w odróżnieniu od zwykłego zobowiązania do zbycia, którego skutki mogą zostać łatwo ocenione przez Komisję, skuteczność zobowiązania do udzielenia licencji na znak towarowy jest z racji swej natury trudniejsza do ocenienia, albowiem zależy ona od wielu czynników, takich jak okres obowiązywania licencji, następujący po nim okres rezygnacji ze znaku i dokładny zakres licencji. Ponadto fakt, iż w programie zobowiązań przewidzianych przez Komisję licencje na znak towarowy Moulinex mogą zostać udzielone różnym przedsiębiorstwom w zależności od poszczególnych produktów i krajów, komplikuje jeszcze bardziej ocenę skutków tych zobowiązań. Stąd skarżąca stoi na stanowisku, że bez przeprowadzenia szczegółowego badania Komisja nie była w stanie ocenić z wystarczającą precyzją, czy po przeprowadzeniu koncentracji licencjobiorca lub licencjobiorcy mogli rzeczywiście stanowić realną przeciwwagę dla SEB‑Moulinex w zakresie każdej z kategorii produktów oraz dla każdego z krajów, których dotyczy ta sprawa.

160    Po trzecie, skarżąca podkreśla, że kwestionariusz zmierzający do dokonania oceny skuteczności zmienionej wersji zobowiązań przedstawionych przez SEB został wysłany do zainteresowanych osób trzecich w dniu 20 grudnia 2001 r., przy czym odpowiedź była wymagana do dnia 21 grudnia 2001 r. Jej zdaniem ten wyjątkowo krótki termin na odpowiedź w żadnym wypadku nie dawał zapytanym osobom trzecim możliwości przedstawienia precyzyjnej i szczegółowej opinii w przedmiocie przewidywalnych skutków proponowanych zobowiązań. Skarżąca przyznaje, że bardzo krótki termin na odpowiedź może zostać wyznaczony w pewnych przypadkach, gdy chodzi o zobowiązania, których skutki – jak na przykład w przypadku zbycia składników majątkowych – są łatwe do ocenienia. Natomiast w przypadku gdy chodzi o złożone zobowiązania, i to w dodatku rzadko praktykowane, jednodniowy termin nie może być w żadnym razie uznany za wystarczający, aby umożliwić zainteresowanym osobom trzecim przedstawienie szczegółowej opinii.

161    Komisja kwestionuje, jakoby naruszyła prawo, postanawiając o zezwoleniu na koncentrację po zakończeniu fazy I bez wszczynania postępowania w sprawie szczegółowego dochodzenia.

 Ocena Sądu

162    Tytułem wstępu należy stwierdzić, że utrzymując, iż Komisja naruszyła prawo, nie wszczynając fazy II, chociaż zobowiązania przedłożone przez SEB nie były wystarczające, aby móc jednoznacznie wykluczyć wszystkie poważne wątpliwości, skarżąca podważa ocenę gospodarczą, która skłoniła Komisję do zaakceptowania zobowiązań zaproponowanych przez SEB. W tym zakresie zarzut ten pokrywa się z zarzutem trzecim opartym na oczywistym błędzie w ocenie w odniesieniu do zdolności zobowiązań do rozwiązania powstałych problemów w zakresie konkurencji. Z tego względu ten aspekt omawianego tu zarzutu zostanie zbadany w ramach zarzutu trzeciego.

163    Należy zauważyć, że zgodnie z motywem 8 rozporządzenia nr 1310/97 zobowiązania podjęte w trakcie fazy I mogą zostać przyjęte, „gdy problem konkurencji można sprawnie zidentyfikować i łatwo mu zaradzić”. Podobnie w pkt 37 komunikatu w sprawie środków zaradczych jest także mowa o tym, że środki prawne w fazie I „mają zapewnić bezpośrednie rozstrzygnięcie dla wyraźnie widocznych problemów dla konkurencji”.

164    W odniesieniu do charakteru problemów w zakresie konkurencji w niniejszym przypadku należy stwierdzić, że skarżąca nie wskazuje na inne problemy w zakresie konkurencji niż te, które zidentyfikowała Komisja w zaskarżonej decyzji.

165    W tym względzie należy zresztą zwrócić uwagę na to, że w niniejszej sprawie Komisja oparła się na ostrożnej analizie konkurencji. Wbrew temu, co utrzymywały w trakcie postępowania administracyjnego strony dokonujące zgłoszenia, w których opinii rynki miały światowy zakres geograficzny, zgodnie z motywem 30 zaskarżonej decyzji Komisja przyjęła bowiem krajową definicję rynków geograficznych „za najbardziej prawdopodobną na końcu badania w pierwszej fazie”. Podobnie w celu dokonania oceny pozycji konkurencyjnej nowego podmiotu po przeprowadzeniu koncentracji Komisja zsumowała udziały w rynku należące do SEB i do Moulinex, zakładając brak strat w sprzedaży po stronie Moulinex, choć sam kontekst przejęcia był zdolny wywołać tego typu straty, i bezsporne jest, że zaprzestano sprzedaży niektórych modeli Moulinex. W motywie 42 zaskarżonej decyzji Komisja podniosła zatem, że nie można wykluczyć „przynajmniej na zakończenie pierwszej fazy dochodzenia, że połączony podmiot jest w stanie przywrócić zdolność konkurencyjną Moulinex do poziomu sprzed wszczęcia sądowego postępowania naprawczego”.

166    Należy więc przyznać, że Komisja precyzyjnie zidentyfikowała problemy w zakresie konkurencji wiążące się z omawianą koncentracją.

167    Skarżąca podnosi trzy argumenty mające świadczyć o tym, że Komisja nie mogła uznać z wystarczającą pewnością, że zaproponowane zobowiązania umożliwiają rozwianie wątpliwości co do zgodności koncentracji ze wspólnym rynkiem, a zatem że naruszyła prawo, zezwalając na koncentrację na zakończenie fazy I. Argumenty te dotyczą po pierwsze charakteru zobowiązań, po drugie, niewystarczająco jasnego obrazu, który miała Komisja dla dokonania oceny skuteczności zobowiązań, a po trzecie, terminu wyznaczonego osobom trzecim na przygotowanie komentarzy dotyczących zobowiązań.

168    W pierwszej kolejności w kwestii charakteru zaproponowanych zobowiązań należy przypomnieć, że w niniejszym przypadku zobowiązania te polegają na zawarciu umów o licencję wyłączną na znak towarowy Moulinex w dziewięciu państwach członkowskich w odniesieniu do wszystkich trzynastu produktów, o których tu mowa, na okres pięciu lat, oraz na zobowiązaniu grupy SEB do powstrzymania się od jakiejkolwiek sprzedaży pod znakiem towarowym Moulinex przez okres obowiązywania umowy licencyjnej oraz trzech kolejnych lat po wygaśnięciu tej umowy.

169    Ani rozporządzenie nr 4064/89, ani komunikat w sprawie środków zaradczych nie przewidują wyraźnie, jaki rodzaj zobowiązań może lub musi zostać zaakceptowany na zakończenie fazy II czy też w ramach fazy I. Jako że rozporządzenie nr 4064/89 ma na celu zapobieganie tworzeniu lub umacnianiu struktur rynkowych, które mogłyby znacząco utrudnić skuteczną konkurencję na wspólnym rynku, zaproponowane zobowiązania muszą mieć w każdym razie taki charakter, który pozwala Komisji na dojście do wniosku, że rozpatrywana koncentracja nie tworzy ani nie umacnia pozycji dominującej. W tym zakresie nie ma różnicy pod względem rodzaju pomiędzy zobowiązaniami podjętymi w trakcie fazy I a zobowiązaniami podjętymi w trakcie fazy II, nawet jeśli te pierwsze – biorąc pod uwagę fakt, że w trakcie fazy I nie jest przeprowadzana szczegółowa analiza rynku – nie tylko muszą umożliwiać wyciągnięcie wniosku, że koncentracja nie tworzy ani nie umacnia pozycji dominującej, ale muszą ponadto być wystarczające do jednoznacznego wykluczenia wszelkich poważnych wątpliwości w tym względzie.

170    Nawet jeśli zbycie składników majątkowych przedsiębiorstwa stanowi często najbardziej odpowiedni środek zaradczy do tego, by rozwiązać łatwo problem w zakresie konkurencji, w szczególności w przypadku poziomego nakładania się działalności przedsiębiorstw, nie można a priori wykluczyć, że umowa licencyjna może stanowić właściwy środek dla zaradzenia zidentyfikowanym problemom w zakresie konkurencji. I tak w wyroku z dnia 25 marca 1999 r. w sprawie T‑102/96 Gencor przeciwko Komisji, Rec. s. II‑753, pkt 319 Sąd uznał, że „nie można wykluczać a priori, że zobowiązania na pierwszy rzut oka dotyczące zachowań rynkowych, takie jak nieużywanie przez pewien okres danego znaku towarowego lub udostępnienie konkurentom pewnej części mocy produkcyjnej przedsiębiorstwa powstałego w wyniku koncentracji czy też bardziej ogólnie dostępu do istotnej infrastruktury na niedyskryminacyjnych warunkach, mogą także zapobiec powstaniu lub umocnieniu pozycji dominującej”.

171    Podkreślana przez skarżącą okoliczność, że Komisja nigdy nie zezwoliła w przeszłości na koncentrację jedynie na podstawie zobowiązań do udzielenia licencji na znak towarowy, jest bez znaczenia dla sprawy. Nie można bowiem zarzucać Komisji, że zaakceptowała zobowiązania zaproponowane przez SEB, jedynie z tego powodu, że nigdy przedtem nie zezwoliła na koncentrację jedynie na podstawie zobowiązań do udzielenia licencji na znak towarowy, jeśli zobowiązania te mogą skutecznie rozwiązać zidentyfikowane problemy w zakresie konkurencji. Kwestia ta, która odnosi się do treści zobowiązań, zostanie zbadana w ramach zarzutu opartego na niewystarczającym charakterze zobowiązań.

172    Ponadto z akt sprawy wynika, że podczas postępowania administracyjnego kilka osób trzecich, w tym De’Longhi, wskazało Komisji, że umowa licencyjna może w pewnych okolicznościach być wystarczająca do rozwiązania problemów w zakresie konkurencji zidentyfikowanych w niniejszym przypadku.

173    Fakt, że znaki towarowe mają zasadnicze znaczenie w sektorze, na który ma wpływ koncentracja, oraz stanowią dla konsumentów końcowych jeden z głównych czynników wyboru, nie jest podważany. Oferty przejęcia Moulinex dotyczyły zresztą niemal wyłącznie znaków towarowych tej grupy, a nie zakładów produkcyjnych. Sama skarżąca wykazała zainteresowanie przede wszystkim nabyciem znaku towarowego Krups. W niniejszym przypadku nie jest kwestionowane to, że zbycie materialnych składników majątkowych przedsiębiorstwa miałoby jedynie marginalny wpływ na strukturę konkurencji. Wymaganie zbycia niematerialnych aktywów, na które składają się prawa do znaku towarowego, sprowadzałoby się co do zasady do częściowego zakazu koncentracji, co byłoby sprzeczne z zasadą proporcjonalności, gdyby zobowiązania do udzielenia licencji na znak towarowy były w stanie zapobiec utworzeniu lub umocnieniu pozycji dominującej SEB‑Moulinex.

174    Należy zatem dojść do wniosku, że skarżąca nie wykazała, iż Komisja nie miała możliwości ustalenia, czy osoba lub osoby trzecie są w stanie stanowić realną przeciwwagę dla SEB‑Moulinex. W tym względzie należy wręcz stwierdzić, że w ostatecznej wersji zobowiązań Komisja zawarła uwagę odnoszącą się do cech licencjobiorcy i nakazała, aby osoba lub osoby mające korzystać z licencji zostały jej przedstawione do zatwierdzenia, by były zdolne do utrzymania się na rynku i niezależne oraz by miały kompetencje do prowadzenia skutecznej konkurencji na rynku właściwym.

175    Wreszcie wbrew temu, co sugeruje skarżąca, z zobowiązań zaproponowanych przez SEB wynika, iż nie będzie możliwości istnienia kilku licencjobiorców w jednym kraju, albowiem zobowiązania wprost przewidują w pkt 1 lit. a), że licencja jest wyłączna w każdym z państw członkowskich, których dotyczy koncentracja, oraz w pkt 1 lit. c), że licencja będzie dotyczyć wszystkich małych artykułów gospodarstwa domowego oraz że ani licencjobiorca, ani SEB nie będą mogli używać znaku towarowego Moulinex dla innych produktów.

176    W drugiej kolejności w przedmiocie zarzutu, że Komisja nie dysponowała wystarczającym obrazem sytuacji w zakresie skuteczności zatwierdzonych zobowiązań, wystarczy zauważyć, że nawet jeśli skuteczność licencji na znak towarowy zależy od szeregu czynników trudniejszych do skontrolowania niż zbycie składników majątkowych przedsiębiorstwa, to nie można jednak wykluczyć a priori tego, iż Komisja była w stanie dokonać oceny odpowiednich parametrów w ramach fazy I.

177    Należy zresztą stwierdzić, że Komisja właśnie wzięła pod uwagę wszystkie kryteria przytoczone przez skarżącą i mogła je przetestować na rynku. Dzięki własnej analizie oraz odpowiedziom udzielonych przez osoby trzecie, z którymi Komisja się skonsultowała, instytucja ta była zatem w stanie lepiej zidentyfikować braki początkowo zaproponowanych zobowiązań i wprowadzić do nich konieczne ulepszenia w odniesieniu do okresu obowiązywania licencji, następującego po nim okresu rezygnacji ze znaku towarowego oraz dokładnego zakresu licencji. Ostateczna wersja zobowiązań przewiduje zatem w szczególności:

–        przedłużenie o dwa lata okresu obowiązywania umowy licencyjnej i następującego po nim okresu obowiązywania zakazu konkurencji, przewidzianych początkowo na okres, odpowiednio, trzech lat i jednego roku [pkt 1 lit. c) akapit pierwszy zobowiązań];

–        rozszerzenie umów licencyjnych na wszystkie produkty, których dotyczy sprawa, oraz zakaz wprowadzania do obrotu przez SEB wszystkich produktów (nawet tych, których sprawa nie dotyczy) pod znakiem towarowym Moulinex we wszystkich dziewięciu państwach członkowskich, których dotyczy sprawa [pkt 1 lit. a) i pkt 1 lit. c) akapit drugi zobowiązań];

–        zniesienie obowiązku zaopatrywania się przez licencjobiorców w niektóre wskazane produkty u SEB (z zastrzeżeniem szczególnego przypadku Niemiec) [pkt 1 lit. d) zobowiązań];

–        wymóg, by kandydaci na licencjobiorców byli już obecni na rynku lub byli ewentualnie zdolni do wejścia na rynek [pkt 1 lit. g) zobowiązań].

178    W tych okolicznościach nie można uznać, że zobowiązania były na tyle rozległe i skomplikowane, że Komisja nie miała możliwości ustalenia z wymaganą pewnością, że na rynku zostanie przywrócona skuteczna konkurencja, albowiem ostateczna wersja zobowiązań odzwierciedla w znacznym stopniu uwagi krytyczne sformułowane przez osoby trzecie. Należy również stwierdzić, że z tego samego powodu zobowiązania zaakceptowane przez Komisję były wystarczająco precyzyjne, aby umożliwić Komisji dokonanie oceny wszystkich elementów.

179    Wreszcie w trzeciej kolejności w odniesieniu do terminu wyznaczonego osobom trzecim na dostarczenie ich komentarzy należy przypomnieć, że w pkt 34 komunikatu w sprawie środków zaradczych Komisja przewiduje:

„34      Dla zapewnienia podstawy do wydania decyzji na podstawie art. 6 ust. 2 propozycje zobowiązań muszą spełniać następujące wymogi:

a)      muszą być przedłożone w odpowiednim czasie, najpóźniej w ostatnim dniu trzytygodniowego terminu;

[…]

Jednocześnie ze składaniem zobowiązań strony muszą dostarczyć nieobjętą tajemnicą wersję zobowiązań dla potrzeb testu rynkowego”.

180    Skarżąca ubolewa, że do dnia 21 grudnia 2001 r. musiała dostarczyć swoje uwagi na temat zmienionej wersji zobowiązań, która została jej przedłożona w dniu 20 grudnia 2001 r. Niemniej – jak podkreśla Komisja – z akt sprawy wynika, że zarzut ten nie ma oparcia w faktach, albowiem w swoim piśmie Komisja wyraźnie wskazała, że wyznaczony termin upływa w dniu 2 stycznia 2002 r., a nie w dniu 21 grudnia 2001 r. Z tego wynika, że osoby trzecie, w tym skarżąca, dysponowały dwunastodniowym terminem na przedstawienie swoich uwag na temat zmienionej wersji zobowiązań. Termin ten jest ewidentnie więcej niż wystarczający, mając w szczególności na uwadze wymóg szybkości postępowania w sprawie kontroli koncentracji. I tak w ww. wyroku w sprawie Kaysersberg przeciwko Komisji Sąd uznał za zgodny z prawem 24‑godzinny termin, który został przyznany osobom trzecim na zajęcie stanowiska w kwestii nowej wersji zobowiązań. Należy również zauważyć, że skarżąca krytykuje wprawdzie czas, jaki został jej przyznany na skomentowanie ostatnich propozycji zobowiązań, ale nie kwestionuje, że mimo tak krótkiego czasu była w stanie złożyć uwagi na piśmie na temat zmienionej wersji zobowiązań. Wreszcie skarżąca nie powołała się na żadne okoliczności, które mogłyby wykazać, w jaki sposób dłuższy termin umożliwiłby jej przedstawienie takich elementów, które mogłyby spowodować zmianę zaskarżonej decyzji. W tym zakresie godne uwagi jest również to, że skarżąca przedstawiła przed Sądem zasadniczo takie same uwagi krytyczne jak w trakcie postępowania administracyjnego. W tych okolicznościach należy dojść do wniosku, że Komisja wydała zaskarżoną decyzję, mając pełną znajomość sprawy, po tym jak przeprowadziła w należyty sposób konsultacje z osobami trzecimi w przedmiocie skuteczności środków zaproponowanych w celu rozwiązania zidentyfikowanych problemów w zakresie konkurencji.

181    Z powyższego wynika, że ani wchodzące w rachubę problemy w zakresie konkurencji, ani charakter zobowiązań zaproponowanych przez SEB czy też termin wyznaczony osobom trzecim nie mogły przeszkodzić Komisji w zajęciu stanowiska, że poważne wątpliwości mogły zostać rozwiane na zakończenie fazy I.

182    Z tego wynika, że zarzut oparty na tym, że Komisja naruszyła prawo, nie wszczynając fazy II, powinien zostać oddalony.

III –  W przedmiocie zarzutu trzeciego opartego na oczywistym błędzie w ocenie, gdyż zobowiązania były niewystarczające do zaradzenia powstałym problemom w zakresie konkurencji

183    Skarżąca podnosi, że zaskarżona decyzja jest dotknięta oczywistym błędem w ocenie, gdyż zobowiązania podjęte przez SEB są niewystarczające do zaradzenia problemom w zakresie konkurencji powstałym w wyniku koncentracji.

184    Zarzut ten składa się z pięciu części. Skarżąca uważa, że Komisja popełniła oczywisty błąd w ocenie, ponieważ:

–        zobowiązanie do udzielenia licencji na znak towarowy nie może ze swej natury rozwiązać problemów w zakresie konkurencji powstałych w wyniku koncentracji;

–        okres obowiązywania zobowiązań jest niewystarczający;

–        zobowiązanie do zaopatrywania się u SEB w odniesieniu do rynku niemieckiego oraz warunki związane z możliwością zaopatrywania się przez wszystkich licencjobiorców u SEB będą skutkowały umocnieniem pozycji SEB‑Moulinex;

–        fakt, iż Komisja zaakceptowała, że ten sam znak towarowy może być używany przez różne przedsiębiorstwa w ramach Unii Europejskiej, może doprowadzić do zmowy pomiędzy SEB‑Moulinex a osobą lub osobami trzecimi będącymi licencjobiorcami;

–        żadne zobowiązanie nie zostało nałożone na rynkach, które wykazują jednak poważne problemy w zakresie konkurencji.

185    De’Longhi utrzymuje ponadto, że zobowiązania wprowadzają w życie podział rynku w odniesieniu do znaku towarowego Moulinex.

 W przedmiocie części pierwszej opartej na twierdzeniu, że zobowiązanie do udzielenia licencji na znak towarowy nie może ze swej natury rozwiązać problemów w zakresie konkurencji powstałych w wyniku koncentracji


A –  Argumenty stron

186    Skarżąca uważa, że zobowiązanie do udzielenia licencji na znak towarowy nie jest ze swej natury w stanie rozwiązać w niniejszym przypadku problemów w zakresie konkurencji. I tak zwykłe zobowiązanie do udzielenia licencji na znak towarowy nie umożliwia zrekompensowania negatywnych skutków związanych z udziałem w rynku rzędu 40% na całym rynku małego AGD kuchennego, poza Francją.

187    Skarżąca zauważa, że w komunikacie w sprawie środków zaradczych sama Komisja podkreśla, że:

–        jeśli problem w zakresie konkurencji wynika z poziomego nakładania się działalności przedsiębiorstw, przedmiotem zbycia musi być jak najbardziej odpowiedni obszar działalności (pkt 16);

–        w pewnych wyjątkowych przypadkach pakiet zbycia obejmujący wyłącznie znaki towarowe i związane z nimi aktywa produkcyjne może być wystarczający do stworzenia warunków skutecznej konkurencji. Niemniej jednak w takich okolicznościach „Komisja musiałaby zostać przekonana, iż kupujący może skutecznie i niezwłocznie zintegrować te aktywa” (pkt 18).

188    Skarżąca zauważa, że Komisja nie przewiduje jednak we wspomnianym powyżej komunikacie, iż sama licencja na znak towarowy jest w stanie rozwiązać problemy poziomego nakładania się działalności przedsiębiorstw. Ponadto jej zdaniem Komisja nigdy wcześniej nie nałożyła jako zobowiązania środka w postaci licencji na znak towarowy, nie przewidując równocześnie innych środków zaradczych takich jak zbycie znaku towarowego i działalności przedsiębiorstwa, zbycie zdolności produkcyjnych przedsiębiorstwa, przeniesienie części pracowników zajmujących się sprzedażą i działalnością administracyjną oraz robotników związanych ze zbywanym zakładem przemysłowym [zob. przykładowo decyzja Komisji 96/435/WE z dnia 16 stycznia 1996 r. dotycząca postępowania na podstawie rozporządzenia nr 4064/89 uznająca koncentrację za zgodną ze wspólnym rynkiem i funkcjonowaniem porozumienia EOG (sprawa IV/M.623 – Kimberly-Clark/Scott) (Dz.U. L 183, s. 1).

189    Tytułem przykładu skarżąca powołuje się na decyzję Komisji z dnia 27 lipca 2001 r. uznającą koncentrację za zgodną ze wspólnym rynkiem (sprawa N IV/M.2337 – Nestlé/Ralston Purina, Dz.U. C 239, s. 8), w której Komisja zażądała podjęcia zobowiązań do zbycia znaków towarowych, które byłyby w stanie wyeliminować poziome nakładanie się działalności stron i doprowadzić do tego, że nowy podmiot będzie dysponował takim udziałem w rynku, jaki Ralston Purina posiadał przed koncentracją. Ponadto Komisja postawiła wymaganie zbycia wszystkich produktów z gamy objętej zobowiązaniami, tak by umożliwić nabywcy znaku towarowego uniknięcie pośredniej konkurencji ze strony Nestlé/Ralston Purina. Podobne środki były przewidziane w decyzji Komisji w ww. sprawie Kimberly-Clark/Scott.

190    Komisja przeczy, jakoby zobowiązanie do udzielenia licencji na znak towarowy nie było w stanie rozwiązać problemów w zakresie konkurencji powstałych w wyniku koncentracji.

B –  Ocena Sądu

191    Należy przede wszystkim przypomnieć, że – jak zostało to już powiedziane w ramach rozważań dotyczących poprzedniego zarzutu – nic nie pozwala wykluczyć a priori, iż zobowiązanie dotyczące zachowań rynkowych, takie jak zobowiązanie do udzielenia licencji na znak towarowy, może rozwiązać problemy w zakresie konkurencji powstałe w wyniku koncentracji oraz iż istotną kwestią nie jest to, czy Komisja kiedykolwiek wcześniej zaakceptowała już koncentrację jedynie na podstawie zobowiązań do udzielenia licencji na znak towarowy, lecz czy tego rodzaju zobowiązania są w niniejszym przypadku w stanie zapobiec stworzeniu lub umocnieniu pozycji dominującej.

192    Bezsporne jest w tym względzie, że znaki towarowe stanowią najważniejszy czynnik konkurencji na rynkach właściwych. Liczni producenci zdecydowali się zresztą na outsourcing całości lub części produkcji i na zachowanie jedynie znaków towarowych, pracowników zajmujących się sprzedażą i zespołów marketingu.

193    Ponadto bezsporne jest, że średnia żywotność produktów małego AGD wynosi około trzech lat, stąd pięcioletnia licencja na znak towarowy wraz z dodatkowym trzyletnim okresem, podczas którego SEB powstrzyma się od wszelkiej sprzedaży pod znakiem towarowym Moulinex małych artykułów gospodarstwa domowego, umożliwia licencjobiorcom skłonienie klientów do przejścia z produktów Moulinex na ich własny znak towarowy. Jest tak tym bardziej, że zgodnie z zobowiązaniami licencjobiorca lub licencjobiorcy muszą być zdolni do utrzymania się na rynku i niezależni, muszą mieć kompetencje do prowadzenia skutecznej konkurencji na rynku właściwym oraz w każdym razie muszą zostać zaaprobowani przez Komisję.

194    Należy również przypomnieć, że udzielenie licencji na znak towarowy stanowi środek zaradczy, który był rozważany i którego żądały osoby trzecie w stosunku do koncentracji. Środek ten wydawał się zatem odpowiedni do rozwiązania problemów w zakresie konkurencji powstałych w niniejszym przypadku.

195    Z powyższego wynika, że – z zastrzeżeniem kwestii, czy okres obowiązywania zobowiązania jest wystarczający, która to kwestia zostanie zbadana poniżej – zobowiązania do udzielenia licencji na znak towarowy zaproponowane przez SEB są w stanie rozwiązać problemy w zakresie konkurencji powstałe w wyniku spornej koncentracji.

196    Powyższego wniosku nie podważają przykłady przytoczone przez skarżącą. Z jednej strony wiele twierdzeń skarżącej nie znajduje poparcia w faktach. I tak średni udział w rynku posiadany przez SEB‑Moulinex w sektorze małego AGD w Europie jest mniejszy niż 30%, a zatem nie wynosi on 40%. Podobnie w sprawie Nestlé/Ralston Purina Komisja nie postawiła wymogu zbycia znaków towarowych dla rynków hiszpańskich, lecz zaakceptowała – jako jedną z dwóch opcji – zobowiązania, zgodnie z którymi strony zgadzały się na udzielenie licencji na znak towarowy na całkowity okres około ośmiu lat (obejmujący dwie fazy), co pozwalało na ustanowienie na rynku nowego znaku towarowego (motyw 68 ww. decyzji w sprawie Nestlé/Ralston Purina). Z drugiej strony skarżąca nie wykazała, że rynki oraz problemy powstałe w wyniku powyższej koncentracji nosiły cechy zasadniczo podobne do tych w niniejszej sprawie. Okoliczność – przy założeniu, że zostanie ona udowodniona – że Komisja uznała, iż zobowiązania dotyczące jedynie udzielenia licencji na znak towarowy nie są w stanie rozwiązać problemów w zakresie konkurencji powstałych w wyniku określonej koncentracji, nie oznacza, że tego rodzaju zobowiązania nie są wystarczające do wyeliminowania ryzyka stworzenia lub umocnienia pozycji dominującej będącej wynikiem innej koncentracji przeprowadzonej na innym rynku charakteryzującym się odmiennymi cechami.

 W przedmiocie części drugiej opartej na twierdzeniu, że Komisja popełniła oczywisty błąd w ocenie, zatwierdzając zobowiązania o niewystarczającym okresie obowiązywania


 A ‑ Argumenty stron

197    Skarżąca podnosi, że okres obowiązywania zobowiązań zaakceptowanych przez Komisję jest niewystarczający. Zdaniem skarżącej przywrócenie skutecznej konkurencji zakłada bowiem, że ewentualny podmiot przejmujący znak towarowy Moulinex ma środki na rozwinięcie danych znaków towarowych oraz że zostaje do tego zachęcony. W zaskarżonej decyzji (motyw 36) Komisja sama zresztą przyznaje, że „znaki towarowe są dla konsumentów końcowych jednym z głównych czynników wyboru i stanowią zatem jeden z najważniejszych elementów konkurencji pomiędzy producentami małego AGD”. Zdaniem BaByliss stanowisko to uzasadnia fakt, że w sektorze, w którym cechy technologiczne produktów nie stanowią czynnika determinującego zakup produktu przez konsumenta, wizerunek znaku towarowego odgrywa istotną rolę przy pozyskiwaniu lojalności klientów przez producentów.

198    W tym kontekście powszechna znajomość znaków towarowych stanowi jeden z najważniejszych elementów rynków właściwych, a utrzymanie tej znajomości na wysokim poziomie zakłada poważne inwestycje w reklamę w celu przezwyciężenia przyzwyczajeń konsumentów i barier związanych z reputacją podmiotów zajmujących ugruntowaną pozycję na rynku. W opinii skarżącej tego typu inwestycje mogą zostać zamortyzowane pod względem gospodarczym jedynie w bardzo długim okresie i pod warunkiem że wszystkie zyski z tych inwestycji przypadają podmiotom, które pokryły wydatki na inwestycje. Wobec tego podczas gdy przedsiębiorstwa działające już na rynku mogą zadowolić się stosunkowo niskimi nakładami reklamowymi mającymi na celu utrzymanie ukształtowanego już wizerunku, inaczej jest w przypadku nowego podmiotu wchodzącego na rynek, w szczególności gdy na rynku tym obecna jest potężna grupa posiadająca bardzo znane znaki towarowe.

199    Skarżąca twierdzi, że opracowania ekonomiczne w sposób jasny pokazują, że rozsądny przedsiębiorca inwestuje systematycznie poniżej swoich możliwości, jeśli spodziewa się odzyskać jedynie część poczynionych nakładów. W konsekwencji podmiot przejmujący znaki towarowe, który nie jest ich właścicielem i który ma inwestować w zwiększenie znajomości tych znaków towarowych, wiedząc przy tym, że będzie je następnie musiał zwrócić konkurentowi, nie ma żadnej zachęty do utrzymania czy też rozwijania znaków towarowych. Z tego wynika bardzo silne osłabienie przejętych znaków towarowych. Okres obowiązywania licencji i następujący po nim okres nieużywania mają zatem decydujące znaczenie dla skuteczności zobowiązania.

200    Tytułem przykładu skarżąca zauważa, że w ww. sprawie Kimberly-Clark/Scott, w której podmiot powstały w wyniku koncentracji był liderem na rynku czyściwa papierowego w Zjednoczonym Królestwie i w Irlandii posiadającym skumulowany udział w rynku wielkości między 50 a 60%, Komisja postawiła wymóg zawarcia umowy licencyjnej w odniesieniu do znaków towarowych, których dotyczyła owa sprawa, na łączny okres piętnastu lat.

201    W decyzji C (2001) 3014 wersja ostateczna z dnia 10 października 2001 r. uznającej koncentrację za niezgodną ze wspólnym rynkiem oraz funkcjonowaniem porozumienia EOG (sprawa COMP/M.2283 – Schneider/Legrand) Komisja potwierdza wyraźnie powyższy pogląd, stwierdzając:

„Dochodzenie Komisji potwierdziło, że niekorzystna jest sytuacja, w której nie można czerpać korzyści z własnego znaku towarowego od samego początku, i wykazało, że podmiot przejmujący znak towarowy potrzebowałby długiego okresu (około siedmiu lat), aby doprowadzić do proponowanego zastąpienia znaku towarowego. Jednocześnie dochodzenie Komisji wykazało, że podmiot przejmujący znak towarowy powinien być chroniony przez klauzule ustanawiające zakaz używania pierwotnego znaku towarowego na rynkach właściwych przez okres przekraczający dziesięć lat”.

202    Skarżąca uważa, że elementy wskazane przez Komisję w celu wykazania niedostateczności zobowiązań zaproponowanych w sprawie Schneider-Legrand mogą zostać bezpośrednio przeniesione na grunt niniejszej sprawy.

203    W związku z tym Komisja popełniła oczywisty błąd w ocenie, uznając w niniejszym przypadku, że zobowiązanie do udzielenia licencji na znak towarowy na okres pięciu lat w połączeniu z zobowiązaniem SEB do nieużywania znaku towarowego Moulinex przez dodatkowy okres trzech lat „umożliwi licencjobiorcy przeprowadzenie migracji z produktów oznaczonych znakiem towarowym Moulinex do produktów objętych jego własnym znakiem towarowym z niewielką stratą dla SEB, jeżeli SEB będzie w stanie ponownie wprowadzić znak towarowy Moulinex na rynki właściwe”.

204    Komisja, popierana przez SEB, zaprzecza, jakoby popełniła oczywisty błąd w ocenie, zatwierdzając zobowiązania o rzekomo niewystarczającym okresie obowiązywania.

 B – Ocena Sądu

205    W celu przeanalizowania zarzutu skarżącej dotyczącego czasu trwania zobowiązań należy przypomnieć, że zgodnie z pkt 1 lit. a) akapit drugi zobowiązań ich celem jest wyrażenie zgody na używanie znaku towarowego Moulinex w połączeniu z własnym znakiem towarowym licencjobiorcy, aby licencjobiorca mógł w tym okresie „co‑branding” oraz po tym okresie stworzyć lub umocnić swój własny znak towarowy na rynku właściwym. W tym celu w okresie obowiązywania licencji na znak towarowy Moulinex licencjobiorca będzie uprawniony bądź do natychmiastowego używania znaku towarowego Moulinex w połączeniu ze swoim własnym znakiem towarowym, bądź do czasowego używania samego znaku Moulinex w zamiarze przejścia na „co-branding”. Zgodnie z tym samym postanowieniem licencjobiorca może także w okresie obowiązywania licencji przejść w każdej chwili z „co‑branding” na swój własny znak towarowy.

206    Należy również przypomnieć, że dla realizacji owego celu w pkt 1 lit. g) akapit trzeci zobowiązania przewidują, że licencjobiorcami muszą być podmioty gospodarcze dysponujące własnym znakiem towarowym, który może być używany w połączeniu ze znakiem towarowym Moulinex; wykluczone są podmioty gospodarcze, których głównym przedmiotem działalności jest sprzedaż detaliczna.

207    Z powyższego wynika, że cel zobowiązań nie polega na umożliwieniu używania znaku towarowego Moulinex jako takiego przez poszczególnych licencjobiorców, lecz na tym, by w okresie przejściowym, w trakcie którego licencjobiorcy będą mieli prawo używać swoje własne znaki towarowe w połączeniu ze znakiem towarowym Moulinex, mogli oni zapewnić przejście ze znaku towarowego Moulinex na swoje własne znaki towarowe, aby znaki te były w stanie skutecznie konkurować ze znakiem towarowym Moulinex po upływie owego okresu przejściowego, gdy SEB znowu będzie mieć prawo do używania znaku towarowego Moulinex w dziewięciu państwach członkowskich, o których mowa w niniejszej sprawie.

208    Wobec tego – w przeciwieństwie do tego, co twierdzi skarżąca – zobowiązania nie mają na celu wprowadzenia we wskazanych dziewięciu państwach członkowskich nowego znaku towarowego, lecz umożliwienie licencjobiorcom ustanowienia lub umocnienia swoich własnych znaków towarowych jako znaków skutecznie konkurujących ze znakiem towarowym Moulinex.

209    Ponadto, ponieważ celem zobowiązań jest umożliwienie licencjobiorcom ustanowienia lub umocnienia swoich własnych znaków towarowych jako znaków skutecznie konkurujących ze znakiem towarowym Moulinex, bez znaczenia jest okoliczność podnoszona przez skarżącą, że SEB – dzięki swojemu obecnemu wysokiemu udziałowi w rynku, portfelowi znaków towarowych oraz powszechnej znajomości znaku towarowego Moulinex – będzie w stanie łatwo wprowadzić ponownie znak towarowy Moulinex we wspomnianych dziewięciu państwach członkowskich. Sedno problemu nie leży bowiem w tym, czy SEB będzie w stanie ponownie wprowadzić znak towarowy Moulinex w danych dziewięciu państwach członkowskich – co należy zresztą założyć przy sprawdzaniu, czy zobowiązania zatwierdzone w zaskarżonej decyzji są wystarczające – lecz w tym, czy licencjobiorcy będą w stanie stworzyć lub umocnić swoją własną pozycję jako skuteczni konkurenci SEB.

210    Należy zatem sprawdzić, czy okres przejściowy ustanowiony w ramach zobowiązań jest wystarczająco długi do osiągnięcia tego celu.

211    W tym względzie należy po pierwsze zauważyć, że zgodnie z pkt 1 lit. c) akapit pierwszy zobowiązań każda z umów licencyjnych dotycząca znaku towarowego Moulinex we wskazanych powyżej dziewięciu państwach członkowskich będzie zawarta na okres pięciu lat. Ponadto zgodnie z tym samym postanowieniem oraz zgodnie z pkt 1 lit. c) akapit drugi SEB powstrzyma się przez okres obowiązywania umowy licencyjnej oraz przez okres trzech lat po jej wygaśnięciu od prowadzenia sprzedaży pod znakiem towarowym Moulinex we wspomnianych dziewięciu państwach członkowskich małych artykułów gospodarstwa domowego wchodzących w skład jednej z trzynastu kategorii produktów, których dotyczy sprawa, jak również innych urządzeń do użytku domowego niezawierających się w powyższych kategoriach produktów, takich jak odkurzacze czy kuchenki mikrofalowe.

212    Z postanowień tych wynika, że wbrew temu, co sugeruje skarżąca, łączny czas trwania zobowiązań, na mocy których SEB nie będzie mogła sprzedawać produktów oznaczonych znakiem towarowym Moulinex, nie wynosi pięć lat, lecz osiem lat, to jest pierwszy pięcioletni okres, podczas którego licencjobiorca będzie miał wyłączne prawo używania znaku towarowego Moulinex samodzielnie lub w połączeniu ze swoim własnym znakiem towarowym, oraz drugi trzyletni okres, podczas którego SEB będzie miała zakaz prowadzenia wszelkiej sprzedaży pod znakiem towarowym Moulinex w krajach, których dotyczy niniejsza sprawa. Z tego wynika, że przez okres ośmiu lat SEB będzie pozbawiona prawa używania znaku towarowego Moulinex we wskazanych dziewięciu państwach członkowskich.

213    Ze wspomnianych powyżej postanowień wynika również, że znak towarowy Moulinex nie będzie w żaden sposób używany w owych dziewięciu państwach członkowskich przez okres co najmniej trzech lat i – przynajmniej teoretycznie – maksymalnie przez okres ośmiu lat. Zgodnie z zobowiązaniami każdy licencjobiorca może swobodnie wybrać moment, w którym zdecyduje się na przejście z „co-branding” na wyłącznie własny znak towarowy. W swoich uwagach przedstawionych w charakterze interwenienta SEB zwróciła Sądowi uwagę na to, że obecni kandydaci do otrzymania licencji przewidują przejście z „co-branding” na swoje własne znaki towarowe po okresie od trzech do czterech lat, czego skutkiem będzie to, że we wspomnianych dziewięciu państwach członkowskich znak towarowy Moulinex zniknie na okres około pięciu lat.

214    Taka nieobecność w sprzedaży znaku towarowego Moulinex pozwoli licencjobiorcom na trwałe ugruntowanie renomy ich własnych znaków towarowych. Ponadto tego rodzaju nieobecność oznacza również, że SEB nie będzie w stanie odzyskać automatycznie pozycji zajmowanej przez Moulinex, w momencie gdy znowu będzie miała prawo do wprowadzenia tego znaku towarowego na rynki właściwe po upływie okresu nieużywania.

215    Ponadto należy przypomnieć, że w motywie 140 zaskarżonej decyzji Komisja stwierdziła, iż średnia żywotność towarów małego AGD wynosi około trzech lat, zaś skarżąca nie zaprzeczyła temu stwierdzeniu.

216    Czas trwania zobowiązań obejmie zatem okres, który odpowiada niemal trzem cyklom żywotności produktów, podczas gdy okres nieużywania znaku towarowego Moulinex odpowiada co najmniej jednemu cyklowi żywotności produktów.

217    W tym względzie należy stwierdzić, że Komisja słusznie podkreśliła, czemu skarżąca zresztą nie zaprzeczyła, że na rynku sąsiednim w stosunku do rynku produktów, o które chodzi w niniejszej sprawie, tj. na rynku dużych artykułów gospodarstwa domowego Whirpool udało się przejść ze znaku towarowego Philips na znak towarowy Whirpool w ciągu trzech lat, w latach 1990–1993, co odpowiada jednemu cyklowi żywotności produktu. Przejście to nastąpiło, mimo że znak towarowy Philips wciąż był obecny i był popierany przez Philips na rynkach sąsiednich. Komisja podniosła również tytułem porównania, że na podobnych rynkach produktowych Dyson stała się liderem na brytyjskim rynku odkurzaczy w mniej niż pięć lat, Colgate uzyskała znaczący udział we francuskim rynku elektrycznych szczoteczek do zębów w ciągu jednego roku, zaś Moulinex, początkowo nieobecnej w sektorze elektrycznych urządzeń do gotowania (posiłki nieformalne), udało się w ciągu pięciu lat uzyskać udział w rynku wynoszący od 5 do 15% w różnych krajach europejskich.

218    Należy również zauważyć, że w komunikacie w sprawie ograniczeń bezpośrednio związanych i koniecznych do realizacji koncentracji przedsiębiorstw (Dz.U. 2001, C 188, s. 5, pkt 15) Komisja oświadczyła, że w przypadku przeniesienia przedsiębiorstwa akceptowalny okres obowiązywania zakazu konkurencji, który jest nakładany na sprzedawcę w celu zagwarantowania przejścia na nabywcę pełnej wartości przenoszonych składników majątkowych, wynosi co najwyżej trzy lata, gdy przeniesienie przedsiębiorstwa obejmuje renomę przedsiębiorstwa (goodwill) i know-how oraz co najwyżej dwa lata, gdy obejmuje ono jedynie renomę przedsiębiorstwa. W niniejszym przypadku okres, w trakcie którego SEB powstrzyma się od używania znaku towarowego Moulinex na terytoriach licencjobiorców, wynosi osiem lat.

219    Wbrew temu, co utrzymuje skarżąca, licencjobiorca nie będzie systematycznie inwestował poniżej swoich możliwości z tego względu, że nie jest właścicielem znaku towarowego, lecz wręcz przeciwnie będzie on skłonny do intensywnego inwestowania w rozwój swojego własnego znaku towarowego, którego będzie właścicielem, po tym jak początkowo czerpał korzyści ze wsparcia znaku towarowego Moulinex we wprowadzaniu lub umacnianiu własnego znaku towarowego. Jako że celem zobowiązań nie jest korzystanie ze znaku towarowego Moulinex przez okres pięciu lat, lecz umożliwienie przejścia ze znaku towarowego Moulinex na inne znaki towarowe, licencjobiorca lub licencjobiorcy będą zatem mieli wszelki interes w inwestowaniu we własne znaki towarowe, aby przedłużyć w czasie korzyści uzyskane z wykorzystywania znaku towarowego Moulinex w ciągu pierwszych lat. Okres połączenia dwóch znaków towarowych stanowi zatem jedynie konieczny etap w przejściu licencjobiorcy na własny znak towarowy. W tych okolicznościach zwrot z inwestycji będzie nadal następował po ośmioletnim okresie przewidzianym w zobowiązaniach i nie zatrzyma się w dniu, w którym SEB będzie mogła znowu używać znaku towarowego Moulinex.

220    Po drugie, należy zwrócić uwagę na to, że zgodnie z pkt 1 lit. g) akapit pierwszy zobowiązań licencjobiorcy muszą być podmiotami gospodarczymi, które „już są obecne na rynku lub są ewentualnie w stanie wejść na rynek oraz są zdolne do utrzymania się na rynku i niezależne, bez żadnych powiązań z grupą SEB, i które mają kompetencje i motywację konieczne do prowadzenia aktywnej i skutecznej konkurencji na rynkach właściwych”. Ponadto – jak już przypomniano powyżej – zgodnie z pkt 1 lit. g) akapit trzeci licencjobiorcy muszą dysponować własnym znakiem towarowym, który może być używany w połączeniu ze znakiem towarowym Moulinex; wykluczone są podmioty gospodarcze, których głównym przedmiotem działalności jest sprzedaż detaliczna.

221    Należy stwierdzić, że powyższe postanowienia – ograniczając udzielanie licencji do podmiotów gospodarczych już obecnych na rynku lub będących w stanie wejść na rynek w krótkim czasie oraz posiadających własny znak towarowy – mogą przyczynić się skutecznie do tego, aby licencjobiorcy stali się skutecznymi konkurentami w terminie przewidzianym w zobowiązaniach. Potęguje to jeszcze okoliczność, że podmioty gospodarcze, których głównym przedmiotem działalności jest sprzedaż detaliczna, nawet jeśli dysponują własnym znakiem towarowym, są jednak zgodnie z pkt 1 lit. g) akapit trzeci zobowiązań wykluczeni z kręgu potencjalnych użytkowników licencji na znak towarowy Moulinex. W motywach 27 lit. d) i 37 zaskarżonej decyzji Komisja stwierdziła bowiem – co nie zostało podważone przez skarżącą – że własne znaki towarowe tych podmiotów gospodarczych, tj. „marki dystrybutorskie” są słabo reprezentowane na rynkach właściwych.

222    Mając na względzie powyższe okoliczności, należy dojść do wniosku, że Komisja nie popełniła oczywistego błędu w ocenie, uznając, iż okres obowiązywania zobowiązań jest wystarczający, aby umożliwić licencjobiorcom znaku towarowego Moulinex ustanowienie lub umocnienie własnego znaku towarowego jako znaku towarowego mogącego skutecznie konkurować ze znakiem towarowym Moulinex w dziewięciu państwach członkowskich, których dotyczy niniejsza sprawa.

223    Wobec tego zarzut skarżącej dotyczący okresu obowiązywania zobowiązań należy oddalić.

224    Dwie decyzje przytoczone przez skarżącą nie mogą podważyć tego wniosku. Oba rynki, do których odnoszą się sprawy Kimberly-Clark/Scott i Schneider/Legrand, charakteryzują się bowiem cechami, które nie są porównywalne z cechami rynków rozpatrywanych w niniejszej sprawie, w związku z czym – jak wyjaśniono powyżej – porównanie dokonane przez skarżącą jest pozbawione znaczenia.

225    I tak w sprawie Kimberly-Clark/Scott długi okres obowiązywania zobowiązań (licencja na maksymalnie dziesięć lat w połączeniu z pięcioletnim okresem nieużywania) był uzasadniony, co według twierdzenia Komisji nie było podważane przez Kimberly-Clark, albowiem wprowadzenie nowego znaku towarowego na rynek papieru toaletowego, ręczników papierowych i chusteczek higienicznych było wyjątkowo trudne, gdyż istniały na nim jedynie dwa liczące się znaki towarowe (Kleenex i Andrex), inne zaś znaki towarowe były słabo znane i cieszyły się niewielką lojalnością klientów. Tymczasem w niniejszej sprawie istnieją ugruntowane znaki towarowe, na które mogą przejść klienci znaku towarowego Moulinex.

226    Podobnie w sprawie Schneider/Legrand – pomijając fakt, że Sąd stwierdził nieważność decyzji Komisji – propozycja stron polegająca na zaoferowaniu opcji, by kilka znaków towarowych było używanych przez trzy lata, została odrzucona, gdyż badanie rynku wykazało, że podmiot przejmujący znak towarowy potrzebowałby około siedmiu lat, aby doprowadzić do zastąpienia zaproponowanego znaku towarowego, z uwagi na to, że żywotność wyrobów elektrycznych „niskiego napięcia” jest bardzo długa, podczas gdy jest ona krótka w przypadku urządzeń AGD. Ponadto Schneider proponowała, aby znak towarowy został podzielony na tym samym rynku krajowym i mógł być używany przez Schneider i przez licencjobiorcę, podczas gdy w niniejszym przypadku nie będzie na jednym rynku produktów oznaczonych znakiem towarowym Moulinex, pochodzących od dwóch różnych przedsiębiorstw, jako że zobowiązania przewidują licencję wyłączną i następujący po niej zakaz używania znaku towarowego Moulinex.

 W przedmiocie części trzeciej opartej na twierdzeniu, że zobowiązanie dotyczące zaopatrywania się u SEB w zakresie rynku niemieckiego oraz warunki związane z możliwością zaopatrywania się u SEB przez wszystkich licencjobiorców będą skutkowały umocnieniem pozycji SEB‑Moulinex


 A ‑ Argumenty stron

227    W odniesieniu do robotów kuchennych w Niemczech skarżąca utrzymuje, że zobowiązanie licencjobiorcy znaku towarowego Moulinex do zaopatrywania się u SEB przez okres dwóch lat we wszystkie urządzenia wchodzące w skład tej grupy towarów w wysokości 65% sprzedaży zrealizowanej przez Moulinex w tej grupie towarów w 2000 r. może umocnić w większym stopniu pozycję SEB‑Moulinex na rynku niemieckim.

228    Po pierwsze, skarżąca podnosi, że tego rodzaju zobowiązanie zapewnia SEB‑Moulinex gwarantowany zbyt jej produkcji. W tym zakresie zobowiązanie to umożliwia SEB‑Moulinex korzystanie w wyższym stopniu z ekonomii skali i w ten sposób przyczynia się do obniżenia jej marginalnych kosztów produkcji.

229    Po drugie, skarżąca uważa, że fakt, iż SEB zgadza się na zaopatrywanie licencjobiorców na średnich warunkach zaopatrzenia wewnętrznego stosowanych w obrębie grupy SEB pomiędzy spółkami przemysłowymi a filiami handlowymi na danym terytorium, uniemożliwi licencjobiorcy korzystanie z tańszych źródeł zaopatrzenia, które mógłby znaleźć. W konsekwencji licencjobiorca będzie mógł konkurować cenowo z SEB jedynie na poziomie marży.

230    Po trzecie, skarżąca jest zdania, że wskutek tego środka licencjobiorca może stracić wszelką motywację do proponowania technologicznie innowacyjnej oferty, gdyż SEB jako lider na rynku może określać normy techniczne różnych produktów, eliminując w ten sposób wszelką konkurencję w zakresie właściwości produktów.

231    Wreszcie po czwarte, skarżąca uważa, że środek ten nie jest niezbędny dla działalności licencjobiorcy. W szczególności sądzi ona, że samo przyznanie licencjobiorcy możliwości zaopatrywania się u SEB, jak zostało to przewidziane dla innych krajów, wystarczyłoby, by licencjobiorca mógł wykonywać swą działalność, nawet jeśli nie ma on koniecznej zdolności produkcyjnej.

232    W tych warunkach skarżąca dochodzi do wniosku, że Komisja popełniła oczywisty błąd w ocenie, zatwierdzając zobowiązanie, które może prowadzić do umocnienia pozycji SEB‑Moulinex na rynku niemieckim.

233    Pomocniczo skarżąca podkreśla, że aspekty zobowiązania dotyczące zaopatrywania się u SEB‑Moulinex mogą ograniczyć w większym stopniu konkurencję cenową w określonych segmentach rynku.

234    Z jednej strony podnosi ona, że zobowiązanie przewiduje, iż licencjobiorca może zaopatrywać się u SEB‑Moulinex w jeden lub więcej produktów w jednym lub w wielu krajach, których dotyczy sprawa. Niemniej w przypadku gdyby licencjobiorca chciał zaopatrywać się u SEB w produkty Moulinex „[t]ego rodzaju dostawa powinna odpowiadać 65% wolumenu sprzedaży pod znakiem towarowym Moulinex w 2000 r.” (motyw 132 zaskarżonej decyzji). Zdaniem BaByliss tego rodzaju zobowiązanie zapewnia SEB gwarantowany zbyt, pozbawiając jednocześnie licencjobiorcę wszelkiej swobody w wyborze źródeł zaopatrzenia.

235    Z drugiej strony skarżąca twierdzi, że zmuszenie licencjobiorcy do zaopatrywania się u SEB‑Moulinex w wysokości co najmniej 65% sprzedaży zrealizowanej przez Moulinex w ciągu 2000 r. może spowodować w przypadku danych produktów ujednolicenie cen sprzedaży SEB‑Moulinex i licencjobiorcy. Zdaniem skarżącej licencjobiorca będzie bowiem dzielił z SEB‑Moulinex całość kosztów produkcji tej grupy, i to prawdopodobnie w odniesieniu do bardzo znacznej części swojego całkowitego zapotrzebowania na dany produkt. Taki stopień podobieństwa struktur kosztów może doprowadzić do mechanicznego lub uzgodnionego w niedozwolony sposób zrównania cen sprzedaży danych towarów, gdyż konkurencja cenowa będzie mogła być wykonywana jedynie w ramach kosztów wprowadzania do obrotu i na poziomie marży licencjobiorcy. Skarżąca uważa, że im bardziej skoncentrowane są rynki znajdujące się na poziomie downstream w stosunku do rynku sprzedaży produktów końcowych, tym większe jest ryzyko zmowy. Komisja wyraźnie podkreśla istnienie tego rodzaju ryzyka w swych wytycznych w sprawie stosowania art. 81 traktatu WE do horyzontalnych porozumień kooperacyjnych (Dz.U. 2001, C 3, s. 2).

236    Komisja zaprzecza temu, jakoby zobowiązanie do zaopatrywania się u SEB w zakresie rynku niemieckiego skutkowało umocnieniem pozycji SEB‑Moulinex na rynku niemieckim.

 B ‑ Ocena Sądu

237    Skarżąca kwestionuje zasadniczo z jednej strony zobowiązanie do zaopatrywania się u SEB nałożone na licencjobiorcę niemieckiego w zakresie robotów kuchennych, z drugiej zaś strony możliwość zawarcia przez wszystkich licencjobiorców w dziewięciu państwach członkowskich umowy dostawy w odniesieniu do jednego lub drugiego produktu objętego decyzją.

238    W odniesieniu do obowiązku zaopatrywania się u SEB nałożonego na licencjobiorcę w Niemczech należy przypomnieć przede wszystkim, że zgodnie z decyzją – niekwestionowaną przez skarżącą w tym względzie – obowiązek ten ma na celu zachowanie działalności produkcyjnej zakładów, aby zagwarantować związany z nimi poziom zatrudnienia.

239    Należy następnie zauważyć, że zobowiązanie to dotyczy tylko jednego produktu – robotów kuchennych – w jednym tylko kraju i w okresie ograniczonym do dwóch lat. Należy następnie zwrócić uwagę na to, że Komisja nie stwierdziła istnienia pozycji dominującej SEB‑Moulinex na rynku robotów kuchennych w Niemczech, albowiem nowy podmiot posiada w tym rynku jedynie udział rzędu 20–30%. Należy też podkreślić, że zobowiązanie do zaopatrywania się u SEB dotyczy jedynie 65% sprzedaży zrealizowanej przez Moulinex w 2000 r., a zatem licencjobiorca zachowuje możliwość zaopatrywania się u osoby trzeciej lub samodzielnego wytwarzania danego produktu w zakresie nadwyżki sprzedaży. W związku z tym nic nie stoi na przeszkodzie, by wprowadzić innowacje technologiczne, gdyż mając na uwadze ograniczony okres obowiązywania zobowiązania do zaopatrywania się u SEB, nic nie powstrzymuje licencjobiorcy od rozwijania własnych produktów obok produktów nabytych u SEB w celu zastąpienia urządzeń dostarczanych przez SEB.

240    Wreszcie klauzula zobowiązań, która przewiduje, że SEB musi sprzedawać licencjobiorcy produkty po cenie dostawy odpowiadającej kosztowi wytworzenia powiększonemu o ogólne koszty, nie wpływa wcale na zdolność konkurencyjną licencjobiorcy, lecz przeciwnie, zapewnia mu korzystną cenę. W każdym razie wbrew temu, co zakłada argumentacja skarżącej, SEB nie jest konkurentem licencjobiorcy, na którym ciąży wspomniane powyżej zobowiązanie do zaopatrywania się w produkty Moulinex, ponieważ zgodnie z zobowiązaniami SEB nie może sprzedawać żadnych produktów Moulinex na rynku niemieckim przez okres obowiązywania licencji oraz przez trzy lata po jej wygaśnięciu.

241    Z powyższego wynika, że w przeciwieństwie do tego, co twierdzi skarżąca, ograniczony obowiązek zaopatrywania się u SEB, jak zostało to przewidziane w zobowiązaniach, nie skutkuje umocnieniem pozycji SEB‑Moulinex ani nie wpływa na skuteczność licencji.

242    W przedmiocie zarzutu dotyczącego zaopatrywania się u SEB w produkty inne niż roboty kuchenne w Niemczech wystarczy zauważyć, że nie mamy tu do czynienia z obowiązkiem nałożonym na licencjobiorców, a jedynie z możliwością, z której mogą oni skorzystać według własnego interesu. Jeśli zaś chodzi o to, że w razie skorzystania z tej możliwości licencjobiorcy są zobowiązani nabyć pewną minimalną ilość, nie wydaje się, by mogło to podważać daną klauzulę.

243    Z powyższego wynika, że zarzut skarżącej powinien zostać oddalony.

 W przedmiocie części czwartej opartej na tym, że okoliczność, iż Komisja zaakceptowała możliwość używania tego samego znaku towarowego przez różne przedsiębiorstwa w poszczególnych państwach Unii Europejskiej, może doprowadzić do koordynacji zachowań SEB‑Moulinex i licencjobiorcy lub licencjobiorców


 A ‑ Argumenty stron

244    Zdaniem skarżącej okoliczność, że Komisja zaakceptowała możliwość używania tego samego znaku towarowego przez różne przedsiębiorstwa w ramach Unii Europejskiej, może doprowadzić do zmowy między SEB‑Moulinex a licencjobiorcą lub licencjobiorcami.

245    Skarżąca uważa bowiem, że nie jest możliwe dokonanie podziału używania jednego jedynego znaku towarowego na terytorium państw członkowskich, bez jednoczesnego ustanowienia systemu koordynacji na płaszczyźnie handlowej, marketingowej i reklamowej oraz bez narażania przy tym samej trwałości tego znaku towarowego. Jej zdaniem za takim podejściem opowiedział się wyraźnie francuski minister gospodarki w sprawie Pernod‑Ricard/Coca‑Cola (decyzja z dnia 24 listopada 1999 r. w sprawie projektu nabycia przez spółkę Coca‑Cola części przedsiębiorstwa grupy Pernod‑Ricard związanych z napojami oznaczonymi znakiem towarowym Orangina) i zostało ono potwierdzone przez francuską Conseil d’État (radę stanu) (wyrok Conseil d’État z dnia 6 października 2000 r. dotyczący spółki Pernod‑Ricard). Podobnie – w opinii skarżącej – Komisja podkreśla od zawsze konieczność koordynacji podejścia w sprawach handlowych i marketingowych na położonych bardzo blisko siebie rynkach (ww. decyzja w sprawie Schneider/Legrand, motyw 796).

246    W niniejszym przypadku skarżąca zauważa, że Komisja nie przewidziała w zaskarżonej decyzji możliwości zmowy wynikającej z tego, że licencje na znak towarowy mogą zostać udzielone różnym przedsiębiorstwom dla poszczególnych krajów i dla poszczególnych produktów.

247    Komisja utrzymuje, że zarzut skarżącej jest bezzasadny.

 B ‑ Ocena Sądu

248    Należy przypomnieć, że bezsporne jest to, że rynki małych artykułów gospodarstwa domowego mają wymiar krajowy. Jak zostało bowiem wskazane w motywie 27 zaskarżonej decyzji, „właściwości” produktów mogą się różnić w poszczególnych państwach członkowskich ze względu na szczególne cechy i upodobania konsumentów; stosunki między klientami a dostawcami powstają głównie na bazie krajowej; większość producentów znanych znaków towarowych posiada własną miejscową sieć sprzedaży dla każdego państwa członkowskiego; struktury dystrybucyjne mają charakter krajowy.

249    W tych okolicznościach Komisja słusznie uznała, że ten sam znak towarowy może być wykorzystywany przez różne podmioty gospodarcze w poszczególnych państwach członkowskich, jako że każdy z nich ma własną organizację i strategię w zakresie marketingu, reklamy i organizacji sprzedaży, a zatem licencjobiorca będzie mógł zarządzać znakiem towarowym Moulinex niezależnie od SEB i rozwijać swój własny znak towarowy bez potrzeby koordynowania swych działań z SEB czy też innymi licencjobiorcami.

250    Ponadto SEB ani nie będzie mogła udzielić licencji innemu licencjobiorcy w odniesieniu do tego samego terytorium, ani nie będzie mogła sama używać znaku towarowego Moulinex na tym terytorium. Nie będzie zatem potrzeby koordynowania zachowań konkurencyjnych odnoszących się do znaku towarowego Moulinex. Ponadto wybór licencjobiorców wymaga zatwierdzenia przez Komisję. Wreszcie Komisja będzie w każdym razie w stanie czuwać nad tym, aby potencjalne ryzyko koordynowania zachowań pomiędzy licencjobiorcami, o którym wspomina skarżąca, zostało wykluczone.

251    Z powyższego wynika, że zarzut skarżącej jest bezzasadny.

252    Wniosku tego nie mogą podważyć sprawy przytoczone przez skarżącą, gdyż cechy rynków właściwych w owych sprawach były zupełnie inne. I tak w sprawie Pernod‑Ricard/Coca‑Cola nie było mowy o niezależności licencjobiorcy, podczas gdy w niniejszym przypadku licencjobiorca będzie musiał być niezależny, aby móc zostać zatwierdzonym przez Komisję. Ponadto zdaniem Conseil d’État owe dwa rynki bezalkoholowych napojów gazowanych „poza domem” i „żywnościowych” we Francji nie były „rozdzielone” i chodziło o dwa sąsiednie rynki produktowe, a nie – jak to ma miejsce w niniejszym przypadku – o dwa różne rynki geograficzne o rozmiarach i cechach krajowych. Również ryzyko koordynacji pomiędzy licencjobiorcą a spółką Coca‑Cola nie zostało wykluczone, zwłaszcza że właściciel znaku towarowego nadal dokonywał kontroli jakości produktów oraz zajmował się pakowaniem i reklamą. Sytuacja ta nie jest zatem porównywalna z rozpatrywaną tu koncentracją, jako że różne rynki krajowe są odrębne, oraz z tego względu, że licencjobiorcy będą mieli swobodę w zakresie kontroli jakości produktów, pakowania i reklamy oraz będą mieli możliwość rozwijania własnego znaku towarowego we własnym interesie.

253    Z tego wynika, że czwarta część omawianego tu zarzutu jest bezzasadna.

 W przedmiocie części piątej opartej na tym, że Komisja zezwoliła na koncentrację mimo braku zobowiązań odnoszących się do rynków wykazujących poważne problemy w zakresie konkurencji


 A ‑ Argumenty stron

254    Skarżąca zarzuca Komisji, iż nie nałożyła żadnego zobowiązania w odniesieniu do rynków, które wykazują jednak poważne problemy w zakresie konkurencji. Przykładowo podnosi ona, że żadne zobowiązanie nie zostało nałożone w zakresie rynku włoskiego, mimo że SEB‑Moulinex posiadała w wyniku koncentracji udział rzędu 65–75% w rynku czajników elektrycznych oraz udział rzędu 40–50% w rynkach urządzeń do posiłków nieformalnych i robotów kuchennych. Podobnie skarżąca zauważa, że w wyniku koncentracji SEB‑Moulinex posiadała w Norwegii udział rzędu 55–65% w rynku frytownic, ekspresów do kawy i urządzeń do posiłków nieformalnych oraz udział rzędu 70–80% w rynkach minipiekarników.

255    Zdaniem skarżącej problematyczne sytuacje można również zaobserwować na rynkach brytyjskim, irlandzkim, hiszpańskim, fińskim i norweskim.

256    Skarżąca uważa, że zobowiązania wymagane przez Komisję nie są wystarczające do rozwiązania problemów w zakresie konkurencji powstałych w wyniku koncentracji.

257    Tytułem porównania skarżąca zauważa, że równoważny udział rynkowy w innych segmentach doprowadził do nałożenia zobowiązań przez Komisję. I tak podnosi ona, że w Portugalii wymagane było podjęcie zobowiązania, jakkolwiek SEB‑Moulinex posiadała w wyniku koncentracji udział rzędu 65–75% w rynku minipiekarników, urządzeń do posiłków nieformalnych i robotów kuchennych oraz udział rzędu 40–50% w rynku kafetier elektrycznych i frytownic. Ponadto zauważa ona, że Komisja ustaliła zobowiązania dla segmentów rynku, w których nowy podmiot posiadał mniejszy udział rynkowy.

258    W odpowiedzi na pytanie pisemne zadane przez Sąd, poprzez które skarżąca została wezwana do sprecyzowania charakteru swojego zarzutu odnoszącego się do rynków brytyjskiego, irlandzkiego, hiszpańskiego, fińskiego i norweskiego, skarżąca wyjaśniła, co następuje.

259    Skarżąca podnosi, że w Hiszpanii w wyniku koncentracji SEB‑Moulinex osiągnęła pozycję rynkową, która dawała jej ponad 35‑procentowy, a nawet ponad 40‑procentowy udział rynkowy na czterech rynkach małego AGD kuchennego. Niemniej po przeprowadzeniu swej analizy Komisja stwierdziła zgodność koncentracji ze wspólnym rynkiem na rynku hiszpańskim, podnosząc, że:

–        nowy podmiot nie będzie w stanie zachowywać się w antykonkurencyjny sposób, ponieważ będzie musiał stawić czoła znaczącym konkurentom;

–        wszelkie próby zachowań antykonkurencyjnych na właściwych rynkach będą karane mniejszymi zakupami produktów SEB‑Moulinex na rynkach innych niż rynki czajników elektrycznych i piekarników przenośnych, w których to rynkach nowy podmiot będzie realizował 85–95% swoich obrotów.

260    Skarżąca uważa, że Komisja nie wykazała braku poważnych wątpliwości co do zgodności koncentracji ze wspólnym rynkiem, co pozwoliłoby zrezygnować z nakładania zobowiązań w tym kraju, jako że:

–        w każdym z państw członkowskich analizowanych głównie w zaskarżonej decyzji (Portugalia, Belgia, Niderlandy, Grecja) Komisja doszła do wniosku, że istnieją poważne wątpliwości, które sprawiają, iż konieczne jest nałożenie zobowiązań, opierając się w szczególności na wartości, jaką stanowiły rynki, na których SEBMoulinex posiada łączny udział w rynku przekraczający 40% w stosunku do całkowitej wartości wszystkich rynków gamy urządzeń kuchennych (Portugalia, Belgia, Niderlandy, Grecja) – w ten sposób Komisja mogła ustalić, że dla przykładu w Belgii sześć rynków, w których SEB‑Moulinex posiada udział przekraczający 40% po przeprowadzeniu koncentracji, stanowi łącznie 44% wartości wszystkich rynków urządzeń kuchennych, których dotyczy niniejsza sprawa;

–        w szczególności w przypadku Grecji Komisja zażądała od SEB podjęcia zobowiązań, mimo to że cztery rynki, w których SEB‑Moulinex posiada łącznie udział przekraczający 40%, stanowiły 24% wartości wszystkich rynków urządzeń kuchennych.

261    W związku z tym zdaniem skarżącej w przypadku Hiszpanii Komisja nie mogła stwierdzić braku ryzyka wystąpienia antykonkurencyjnych zachowań ze strony SEB‑Moulinex na rynkach właściwych bez dokładnego obliczenia wartości, jaką stanowią rynki, w których SEB‑Moulinex posiada udział przekraczający 40% w Hiszpanii w stosunku do wszystkich rynków z „rodziny kuchennej”. Tymczasem Komisja zadowoliła się w swej analizie obliczeniem udziału, jaki stanowią jedynie dwa rynki, na których SEB‑Moulinex posiada znaczącą pozycję (rynki czajników elektrycznych i piekarników przenośnych), w całkowitym obrocie zrealizowanym przez SEB‑Moulinex na wszystkich rynkach urządzeń kuchennych. W opinii skarżącej ocena Komisji jest zatem błędna, gdyż Komisja nie uwzględniła w swych obliczeniach obrotu odnoszącego się do rynków robotów kuchennych i urządzeń do posiłków nieformalnych, choć udział SEB‑Moulinex w tych rynkach wynosi odpowiednio 55–65% i 35–45%.

262    Z całości powyższych powodów skarżąca uważa, że Komisja nie mogła jedynie na podstawie danych przedstawionych w zaskarżonej decyzji dojść do wniosku, że realizacja koncentracji SEB‑Moulinex nie wzbudza poważnych wątpliwości co do jej zgodności ze wspólnym rynkiem w Hiszpanii, i zrezygnować w ten sposób z nałożenia zobowiązań w tym kraju.

263    Zdaniem skarżącej argumenty przedstawione przez nią powyżej znajdują zastosowanie mutatis mutandis do sytuacji konkurencji na rynku fińskim. Komisja nie obliczyła bowiem wartości, jaką stanowią rynki, w których SEB‑Moulinex posiada łączny udział przekraczający 40% w stosunku do całkowitej wartości wszystkich rynków urządzeń kuchennych. Ponadto Komisja zadowoliła się oceną sytuacji konkurencji na rynku tosterów, aby wyciągnąć wniosek o braku poważnego ryzyka dla konkurencji na właściwych rynkach w Finlandii, nie biorąc pod uwagę istnienia trzech innych rynków produktowych, w których SEB‑Moulinex posiadać będzie po przeprowadzeniu koncentracji udział przekraczający 40% (tj. rynek minipiekarników: 35–45%, rynek ekspresów do kawy: 40–50% i rynek grillów: 40–50%). Ponadto Komisja nie zwróciła uwagi na to – jak to czyniła w swojej analizie odnoszącej się do rynku greckiego – że nowy podmiot posiada również silną pozycję na rynku robotów kuchennych w Finlandii (30–40%).

264    W odniesieniu do Włoch skarżąca twierdzi, że identyczne argumenty mogą zostać wysunięte wobec analizy Komisji dotyczącej sytuacji konkurencji w tym państwie członkowskim. I tak zdaniem skarżącej Komisja uczyniła wprawdzie odniesienie do wartości, jaką stanowiły rynki czajników elektrycznych i urządzeń do posiłków nieformalnych we Włoszech w stosunku do wartości całej „rodziny kuchennej”, ale nie uwzględniła rynku robotów kuchennych, w którym SEB‑Moulinex posiada udział rzędu 40–50%. W opinii skarżącej Komisja nie mogła w tych okolicznościach dojść zasadnie do wniosku, że koncentracja nie wzbudza poważnych wątpliwości co do jej zgodności ze wspólnym rynkiem we Włoszech.

265    Jeśli chodzi o Zjednoczone Królestwo i Irlandię, skarżąca uważa, że Komisja nie zastosowała do rynku brytyjskiego wszystkich odpowiednich kryteriów wartości bądź obrotu, które uwzględniła w swej analizie sytuacji konkurencji w innych krajach. Jej zdaniem w ten sposób Komisja nie zmierzyła zakresu ryzyka, jakie koncentracja niesie ze sobą na rynkach brytyjskim i irlandzkim. W celu wykluczenia istnienia ryzyka dla konkurencji Komisja ograniczyła się bowiem do zastosowania wartości progowej 40% oraz do stwierdzenia, że istnieje konkurent posiadający udział w rynku rzędu 15–25% oraz ograniczone nakładanie się działalności przedsiębiorstw. Komisja nie przeanalizowała przy tym w ogóle, jaki wpływ wywiera na konkurencję połączenie znaczących pozycji rynkowych zajmowanych przez SEB‑Moulinex na rynkach frytownic (udział rzędu 30–40%), urządzeń do gotowania na parze (udział rzędu 30–40%) i żelazek (udział rzędu 35–45%) w wyniku omawianej tu koncentracji.

266    Komisja zaprzecza twierdzeniu skarżącej, jakoby żadne zobowiązanie nie zostało podjęte na rynkach ujawniających poważne problemy w zakresie konkurencji.

267    Przede wszystkim Komisja podkreśla, że wbrew temu, co utrzymuje skarżąca, z motywu 137 zaskarżonej decyzji wynika, że „SEB dopracowała swoje zobowiązania, rozszerzając licencję na znak towarowy na wszystkie produkty małego AGD dla […] Norwegii”.

268    Ponadto w odniesieniu do rynku włoskiego Komisja uważa, że skarżąca nie może opierać się wyłącznie na udziałach nowego podmiotu w rynkach robotów kuchennych, urządzeń do posiłków nieformalnych i czajników elektrycznych, aby wywnioskować z tego, że zobowiązania były konieczne. Należy mieć na uwadze wszystkie okoliczności istotne dla ustalenia, czy koncentracja tworzy lub umacnia pozycję dominującą na wspólnym rynku. I tak na rynku robotów kuchennych trzech ważnych konkurentów jest w stanie stawić czoła nowemu podmiotowi. Podobnie – jak wynika to z decyzji – pozycja stron na rynkach urządzeń do posiłków nieformalnych i czajników elektrycznych we Włoszech musi ulec relatywizacji, albowiem niektórzy konkurenci stron zajmują istotne pozycje na wielu innych rynkach produktowych, takich jak rynek piekarników przenośnych, rynek frytownic czy rynek ekspresów do kawy. Komisja jest zdania, że wszelkie próby zachowań antykonkurencyjnych na rynkach urządzeń do posiłków nieformalnych i czajników elektrycznych będą karane mniejszymi zakupami produktów SEB i Moulinex na innych rynkach.

269    Ponadto sytuacja na tych rynkach, na które skarżąca zwraca szczególną uwagę, jest zupełnie inna od sytuacji występującej w Portugalii, jako że na rynku portugalskim nowy podmiot posiada udziały w rynku przekraczające 40% w dziesięciu z jedenastu kategorii produktów. Nowy podmiot osiągnął w Portugalii praktycznie na wszystkich właściwych rynkach produktowych niezrównaną siłę, której nie mogli się przeciwstawić ani inni producenci, ani dystrybutorzy.

270    Wreszcie argument skarżącej, jakoby Komisja zignorowała problemy w zakresie konkurencji na rynkach brytyjskim, irlandzkim, hiszpańskim, fińskim i norweskim, jest niedopuszczalny zgodnie z art. 44 § 1 lit. c) regulaminu postępowania przed Sądem, gdyż nie jest on opatrzony żadnym wyjaśnieniem bądź uzasadnieniem.

271    W odpowiedzi na pytania pisemne zadane przez Sąd Komisja przypomniała najpierw rozumowanie, w wyniku którego doszła do wniosku, że istnienie poważnych wątpliwości w Portugalii, Grecji, Belgii, Niderlandach, Niemczech, Austrii, Danii, Szwecji i Norwegii uzasadniało nałożenie zobowiązań obejmujących wszystkie rynki produktowe owych dziewięciu krajów oraz że nie jest konieczne nałożenie zobowiązań obejmujących Włochy, Hiszpanię, Zjednoczone Królestwo, Irlandię i Finlandię, gdyż w tych krajach nie stwierdzono istnienia poważnych wątpliwości.

272    Przed przedstawieniem swojego rozumowania w czterech etapach Komisja zauważa, że przy przeprowadzaniu analizy opierała się na swojej praktyce decyzyjnej oraz informacjach na temat funkcjonowania rynku zebranych podczas swojego dochodzenia.

273    I tak Komisja stwierdziła, że dla funkcjonowania konkurencji na rynkach właściwych istotne są dwa elementy: posiadanie znanego znaku towarowego (motyw 36 zaskarżonej decyzji) i dostęp do klientów będących sprzedawcami detalicznymi (zob. dla przykładu motyw 35 zaskarżonej decyzji), które to elementy są jednakowe dla wszystkich kategorii produktów.

274    Jeśli chodzi o pierwszy element, Komisja odsyła do swej decyzji 98/602/WE z dnia 15 października 1997 r. uznającej koncentrację za zgodną ze wspólnym rynkiem oraz z funkcjonowaniem porozumienia EOG (sprawa IV/M.938 – Guinness/Grand Metropolitan) (Dz.U. 1998, L 228, s. 24), w której podkreśliła ona, że „posiadacz portfela wiodących znaków towarowych może korzystać pod pewnymi względami z przewagi” oraz że w szczególności „posiada on silniejszą pozycję w stosunku do swoich klientów, albowiem może im zaproponować całą gamę produktów, która stanowi większą część ich obrotu” (motyw 38 i nast. decyzji). W tej samej decyzji w motywie 41 zostaje wyjaśnione, że „znaczenie tej przewagi i jej potencjalny wpływ na strukturę konkurencyjną rynku zależą od wielu czynników, takich jak: okoliczność, czy do posiadacza portfela znaków towarowych należy znak towarowy numer jeden bądź jeden lub więcej wiodących znaków towarowych na określonym rynku; udziały w rynku przypadające na różne znaki towarowe, w szczególności w stosunku do znaków produktów konkurencyjnych; względne znaczenie rynków, w których strony posiadają istotne udziały oraz ważne znaki towarowe na wszystkich rynkach produktowych objętych portfelem; liczba rynków, na których posiadacz portfela posiada znak towarowy numer jeden lub jeden z wiodących znaków towarowych”.

275    Siła negocjacyjna dystrybutorów jest drugim elementem ważnym dla funkcjonowania konkurencji na rynku właściwym. W tym względzie SEB wskazała, że „wszelkie próby [z jej strony] zmierzające do podniesienia jej cen na różne linie produktów […], dla których jej udział w rynku przekracza teoretycznie 35%, mogą prowadzić do środków odwetowych ze strony zawodowych kupców na innych liniach produktów małego AGD, przy czym te środki odwetowe byłyby o tyle dotkliwsze, że odnosiłyby się do dwóch trzecich części sprzedaży małych artykułów gospodarstwa domowego”.

276    Aby dojść do wniosku, że nie jest konieczne nakładanie zobowiązań obejmujących Włochy, Hiszpanię, Zjednoczone Królestwo, Irlandię i Finlandię, Komisja uwzględniła kolejno cztery czynniki wynikające z identyfikacji warunków konkurencji charakterystycznych dla spornej koncentracji.

277    Pierwszy czynnik odnosił się do ustalenia rynków, w których nowy podmiot posiada udziały w rynku przewyższające 40%. Drugi czynnik zmierzał do ustalenia istnienia znaczącego nakładania się działalności stron na właściwym rynku produktowym (zob. motywy 86–88, 90–92, 95, 97, 98, 101, 102, 107, 110, 111, 113, 121, 123 zaskarżonej decyzji). Trzeci czynnik polegał na ustaleniu pozycji podmiotu powstałego w wyniku połączenia w stosunku do jego konkurentów (zob. motywy 87, 92, 96–98, 101, 102, 105, 107, 110, 111, 113, 116, 119, 123 zaskarżonej decyzji). Wreszcie czwarty czynnik dotyczył ustalenia znaczenia właściwego rynku produktowego w stosunku do całkowitej sprzedaży połączonego podmiotu i odpowiednio możliwości stosowania środków odwetowych przez dystrybutorów (zob. motywy 83, 97, 101, 102, 105, 110, 116, 119, 123 zaskarżonej decyzji). Komisja wyjaśnia, że w ramach analizy konkurencji wzięcie pod uwagę tego ostatniego czynnika zwanego „efektem gamy” okazało się konieczne, jako że te same znaki towarowe i ci sami pośredni klienci są obecni na wszystkich rynkach produktowych tego samego kraju.

278    Biorąc pod uwagę różne kryteria wymienione powyżej, Komisja uznała, że koncentracja wzbudza poważne wątpliwości co do jej zgodności ze wspólnym rynkiem w Portugalii, w Niderlandach, w Belgii i w Grecji w przypadku wszystkich produktów. W kwestii pierwszego czynnika Komisja zauważyła, że nowy podmiot posiada udziały w rynku przekraczające 40% w przypadku większości produktów gamy, o której tu mowa (motywy 48, 55, 63, 72 zaskarżonej decyzji). Następnie Komisja stwierdziła (motyw 83 i nast. zaskarżonej decyzji), że rynki, w których podmiot posiada udziały przekraczające 40%, stanowią ponad 50% całkowitej sprzedaży połączonego podmiotu. W kwestii efektów gamy Komisja uznała, że w tych okolicznościach umacniają one jeszcze siłę rynkową, jaką strony mogłyby dysponować na rynkach właściwych. Z tego powodu Komisja nałożyła zobowiązania obejmujące wszystkie rynki produktowe w tych krajach.

279    Jako że ostatnie kryterium nie zostało spełnione w przypadku innych krajów, Komisja zbadała, czy koncentracja pociąga za sobą znaczące nakładanie się działalności stron na właściwych rynkach produktowych. Komisja wykluczyła najpierw istnienie poważnych wątpliwości w odniesieniu do rynków produktowych, na których nakładanie się działalności przedsiębiorstw jest minimalne, albowiem w takim przypadku koncentracja nie powoduje odczuwalnej zmiany w sytuacji konkurencji. Tak było w przypadku: Finlandii w zakresie piekarników przenośnych (motyw 87), Niemiec w zakresie urządzeń do posiłków nieformalnych (motyw 88 zaskarżonej decyzji), Finlandii, Norwegii i Szwecji w zakresie rynku ekspresów do kawy (motyw 90 zaskarżonej decyzji). Na rynku urządzeń do posiłków nieformalnych i robotów kuchennych w Hiszpanii nakładanie się działalności przedsiębiorstw było wyjątkowo niewielkie. W tym względzie Komisja wzięła pod uwagę połączoną pozycję stron w stosunku do ich konkurentów. Na przykład na rynku robotów kuchennych we Włoszech połączony podmiot wyeliminowałby jedynie czwartego co do wielkości uczestnika rynku. Ze względu na brak znaczącego nakładania się działalności stron oraz mając na uwadze silną pozycję konkurentów (Braun: 10–20%, Philips: 10–20%, De’Longhi: 0–10%), Komisja uznała, że koncentracja nie wzbudza poważnych wątpliwości na rynku włoskim (motyw 121 zaskarżonej decyzji).

280    W odniesieniu do tych samych krajów Komisja starała się następnie ustalić, w których z nich koncentracja wywiera wpływ w rozumieniu efektu gamy, który zmienia istotnie stosunki siły pomiędzy SEB‑Moulinex a popytem. W tym celu Komisja oceniła znaczenie właściwego rynku produktowego lub właściwych rynków produktowych, na które ma wpływ koncentracja, w stosunku do całkowitej sprzedaży połączonego podmiotu w tym samym kraju. W przypadku gdy ten stosunek był nieznaczny, tzn. leżał poniżej 10%, Komisja wychodziła z założenia, że zdolność do zastosowania środków odwetowych przez klientów będących sprzedawcami detalicznymi nie ulega zmianie wskutek koncentracji oraz jest wystarczająca, by umożliwić im wykorzystywanie efektu gamy na ich korzyść. W tym kontekście Komisja wzięła oczywiście pod uwagę fakt, że klienci będący sprzedawcami detalicznymi mieli do dyspozycji alternatywne oferty na rynku krajowym (zob. motywy 116, 119, 122, 123 zaskarżonej decyzji). Natomiast Komisja wyraziła poważne wątpliwości co do wszystkich rynków, na których koncentracja powoduje odczuwalną zmianę pozycji stron w stosunku do popytu.

281    W szczególności w odniesieniu do rynków czajników elektrycznych i urządzeń do posiłków nieformalnych we Włoszech Komisja uznała, że mając na uwadze niewielką część obrotu, jaką stanowią wskazane rynki produktowe dla podmiotu powstałego w wyniku połączenia, oraz okoliczność, że klienci będący sprzedawcami detalicznymi mają możliwość wyboru alternatywnych renomowanych znaków towarowych, koncentracja nie może wzbudzać poważnych wątpliwości (motywy 115–117, 121–124 zaskarżonej decyzji).

282    Na pytanie Sądu, czy wniosek Komisji w sprawie Włoch byłby inny, gdyby w celu ustalenia zdolności sprzedawców detalicznych do „ukarania” ewentualnego antykonkurencyjnego zachowania SEB‑Moulinex do rynków czajników elektrycznych i urządzeń do posiłków nieformalnych został dodany rynek robotów kuchennych, Komisja odpowiedziała, że operacja polegająca na zsumowaniu tych trzech rynków nie jest niczym uzasadniona i że w każdym razie, nawet gdyby należało zsumować wskazane powyżej rynki, nie zmieniłoby to wyciągniętego przez nią wniosku.

283    W przypadku Włoch rynki czajników elektrycznych i urządzeń do posiłków nieformalnych stanowiły bowiem 0–10% wartości całej „rodziny kuchennej” małego AGD każdy. Rynek urządzeń do posiłków nieformalnych stanowił 0–10% wartości całej „rodziny kuchennej” małych artykułów gospodarstwa domowego. Rynek robotów kuchennych stanowił 25–35% wartości całej „rodziny kuchennej” małych artykułów gospodarstwa domowego. Te trzy rynki produktowe wynosiły zatem łącznie 30–40% wartości całej „rodziny kuchennej” małego AGD we Włoszech.

284    Ze względu na silną obecność na rynku robotów kuchennych konkurentów, takich jak Braun, Philips i De’Longhi, zdaniem Komisji wykluczone jest, aby koncentracja doprowadziła do stworzenia lub umocnienia pozycji dominującej. Ponadto ze względu na nieobecność siły rynkowej na rynku robotów kuchennych dodanie udziału SEB‑Moulinex w tym rynku do udziałów posiadanych w rynkach czajników elektrycznych i urządzeń do posiłków nieformalnych nie byłoby uzasadnione.

285    W każdym razie Komisja dodaje, że jej wniosek nie uległby zmianie ze względu na szczególne cechy rynku włoskiego. Charakteryzuje się on obecnością dwóch silnych istniejących od lat podmiotów (zob. motyw 123 zaskarżonej decyzji): z jednej strony Saeco – lidera światowego w ekspresach do kawy, który posiada 60–70% rynku włoskiego, a z drugiej strony De’Longhi – lidera na czterech rynkach produktowych, tj. na rynkach piekarników przenośnych, frytownic, tosterów i grillów, zaś te cztery rynki stanowią łącznie 30–40% wartości całej „rodziny kuchennej” małych artykułów gospodarstwa domowego we Włoszech.

286    Niemniej Komisja precyzuje, że ewentualny skutek odstraszający, jaki klienci będący sprzedawcami detalicznymi mogą wywrzeć, zależy w dużym stopniu od stosunku wartości, jaki zachodzi między rynkami produktowymi, w których SEB‑Moulinex posiada udział rzędu co najmniej 40%, a całkowitą sprzedażą SEB‑Moulinex. W motywie 123 zaskarżonej decyzji stwierdza się, że „wszelkie próby zachowań antykonkurencyjnych na tych rynkach będą zatem karane mniejszymi zakupami produktów SEB i Moulinex na innych rynkach, na których połączony podmiot realizuje 90–100% swego obrotu, co mogłoby doprowadzić do tego, że wszelkie podwyższanie cen przez strony stałoby się nieopłacalne”.

287    Komisja dodaje, że należy mieć na względzie nie tylko presję konkurencyjną wywieraną przez aktualnych konkurentów na rynku właściwym, ale również potencjalną presję ze strony przedsiębiorstw obecnych na sąsiednich rynkach. Przykładowo na włoskim rynku robotów kuchennych silna obecność aktualnych konkurentów, takich jak Braun, Philips i De’Longhi, ogranicza siłę nowego podmiotu. Ponadto Saeco może w każdej chwili wejść na ten rynek produktowy z powodu swej decydującej pozycji na sąsiednich rynkach.

288    W odniesieniu do nierozważanej początkowo przez Komisję możliwości naruszenia konkurencji przez obniżkę cen instytucja ta uważa, że kwestię tę należy rozważyć pod kątem praktyk mających na celu wykluczenie innych przedsiębiorstw z rynku, ponieważ różne produkty, których dotyczy koncentracja, są „dobrami niezależnymi lub substytutami”, a zatem tymczasowa obniżka cen mogłaby skłonić niektórych konkurentów do opuszczenia rynku lub uniemożliwić wejście nowych konkurentów na rynek, zwłaszcza że w zakresie wszystkich wchodzących tu w rachubę produktów producenci kierują swoją ofertę do tych samych klientów pośrednich, tj. klientów będących sprzedawcami detalicznymi.

289    W odpowiedzi na pytanie Sądu w tej kwestii Komisja oświadczyła, że żaden element ujawniony podczas dochodzenia nie pozwala przypuszczać, że rozpatrywana koncentracja może prowadzić do takich praktyk. Przedsiębiorstwo mogłoby bowiem sięgnąć po tego rodzaju środki jedynie wtedy, gdyby było w stanie wytrzymać finansowo w dłuższym czasie utrzymanie cen poniżej kosztów marginalnych w przekonaniu, że doprowadzi to do wyeliminowania konkurentów.

290    Żaden element nie wskazuje na to, aby SEB była finansowo silniejsza od swych konkurentów czy też, aby posiadała ona niższe koszty marginalne. Ponadto konkurent wyparty z rynku mógłby na niego wrócić, gdyby ceny powróciły do poziomu umożliwiającego prowadzenie rentownej działalności, ponieważ posiada nadal własny znak towarowy, który stanowi istotny element konkurencji na rynku małego AGD.

291    Ponadto Komisja twierdzi, że nie jest pewne to, iż obniżka cen jest wystarczająca do tego, by uniemożliwić wejście na rynek nowych konkurentów, takich jak skarżąca, która w pkt 7 i 11 swoich uwag z dnia 28 czerwca 2002 r. i z dnia 25 lipca 2002 r. skierowanych do Sądu twierdzi, że jej udziały w rynku mogłyby osiągnąć […%] w […], gdyby rozpoczęła działalność w 2002 r.

292    Wreszcie Komisja utrzymuje, że podjęcie przez dostawcę polityki obniżania cen skutkującej wyparciem konkurentów jest uwarunkowane zachowaniem dystrybutorów. Zachęta, jaką może mieć dostawca do podjęcia tego rodzaju polityki, jest ograniczona, albowiem ceny sklepowe na małe AGD są ustalane przez dystrybutorów, którzy w przypadku obniżenia cen przez dostawców mogą utrzymać te same ceny detaliczne, osiągając w ten sposób dodatkowy zysk kosztem dostawców.

293    W rezultacie Komisja przyznaje, że ograniczyła się w swej analizie do bezpośrednich i pewnych skutków koncentracji i nie wzięła pod uwagę późniejszych i bardziej niepewnych skutków w niniejszym przypadku, takich jak praktyki wykluczające.

294    W kwestii możliwości determinowania przez sprzedawców detalicznych wyboru danych produktów przez konsumentów końcowych Komisja zauważa przede wszystkim, że badanie rynku wykazało, iż konsumenci zdecydowanie preferują produkty oznaczone renomowanym znakiem towarowym, nawet jeśli, po pierwsze, produkty te są droższe niż produkty oznaczone nieznanym znakiem towarowym oraz po drugie – jak już wspomniano – dostęp do dystrybucji jest niezbędny, aby móc konkurować na rynku właściwym.

295    W trakcie dochodzenia Komisja miała możliwość zidentyfikowania decydujących cech charakteryzujących stosunki między producentami i sprzedawcami detalicznymi, a tym samym stwierdzenia, jak sprzedawcy detaliczni mogą determinować wybory dokonywane przez konsumentów końcowych.

296    Komisja podkreśla znaczenie polityki wpisywania produktów na listę oferowanych produktów, która to polityka polega na tym, że dystrybutorzy unikają konkurowania ze sobą w ramach tych samych modeli oraz starają się przygotowywać oferty sprzedaży ze wskazaniem specyficznych cech produktów, aby uniknąć zbyt ścisłego porównywania przez konsumenta cen sprzedaży w poszczególnych sklepach.

297    Komisja podnosi ponadto, że skarżąca w swej odpowiedzi na jej pytania z dnia 30 listopada 2001 r. twierdzi w pkt 11, że „dobry produkt o dobrym stosunku jakości do ceny nie ma szans zaistnienia na rynku, jeśli dystrybutorzy nie umieszczą go na liście oferowanych produktów”.

298    W ten sposób sprzedawcy detaliczni determinują wybór konsumentów zarówno dzięki możliwości wywierania przez nich wpływu na listę oferowanych produktów, jak i decydowania o cenach sprzedaży i promocjach sprzedawanych produktów.

 B ‑ Ocena Sądu

1.     W przedmiocie dopuszczalności

299    Skarżąca utrzymuje, że Komisja zezwoliła na koncentrację mimo braku zobowiązań na rynkach wykazujących poważne problemy w zakresie konkurencji.

300    Komisja i SEB uważają, że zarzut ten, który został przedstawiony przez skarżącą w wyniku pisemnych pytań Sądu oraz pytań zadanych na rozprawie, jest niedopuszczalny w myśl art. 48 § 2 akapit pierwszy regulaminu postępowania przed Sądem, zgodnie z którym podnoszenie nowych zarzutów w trakcie postępowania jest zakazane, oraz w myśl art. 44 § 1 lit. c) tegoż regulaminu, zgodnie z którym skarga wszczynająca postępowanie musi wskazywać przedmiot sporu oraz zawierać zwięzłe przedstawienie powołanych zarzutów celem zapewnienia poszanowania prawa do obrony.

301    W tym względzie należy po pierwsze przypomnieć, że skarga wyraźnie zawiera zarzut oparty na tym, że Komisja zezwoliła na koncentrację mimo braku zobowiązań na rynkach wykazujących poważne problemy w zakresie konkurencji. Jako że art. 48 § 2 akapit pierwszy regulaminu postępowania przed Sądem zakazuje jedynie przedstawiania nowych zarzutów, zarzut niedopuszczalności należy oddalić.

302    Ponadto w odniesieniu do rynków włoskich Komisja w swej odpowiedzi na skargę ustosunkowała się merytorycznie do owego zarzutu, nie podnosząc jego niedopuszczalności.

303    Niemniej jednak w swych odpowiedziach na pisemne pytania Sądu Komisja twierdziła następnie, że w przypadku Włoch i tym bardziej w przypadku innych krajów, w których Komisja nie nałożyła zobowiązań, skarżąca nie krytykowała rozumowania Komisji, zgodnie z którym klienci będący sprzedawcami detalicznymi mają możliwość karania wszelkich prób zachowania antykonkurencyjnego.

304    Chociaż należy przyznać, że argumentacja przedstawiona w skardze była lakoniczna, w szczególności jeśli chodzi o rynki brytyjski, irlandzki, hiszpański, fiński i norweski, w odniesieniu do których skarżąca ograniczyła się do nadmienienia, że również tam sytuacja jest problematyczna, nie zmienia to jednak faktu, że dalsze wywody skarżącej przedstawione zarówno w jej odpowiedziach na pisemne pytania Sądu, który wezwał ją do sprecyzowania charakteru jej zarzutów, jak i podczas rozprawy, nie mogą zostać uznane za nowy niedopuszczalny zarzut, lecz jedynie za elementy mające na celu poparcie zasadności zarzutu podniesionego w skardze. Stwierdzenie to dotyczy również wywodów odnoszących się do rynków włoskich.

305    Po drugie, sprzeciw oparty na art. 44 § 1 lit. c) regulaminu postępowania przed Sądem powinien również zostać oddalony. Zgodnie bowiem z tym przepisem zarzut został zwięźle przedstawiony w skardze. Ponadto celem tego przepisu jest poszanowanie prawa do obrony. Należy zatem stwierdzić, że Komisji umożliwiono w pełni ustosunkowanie się do zarzutów skarżącej w tej kwestii. W szczególności należy zauważyć, że już w odpowiedzi na skargę Komisja przedstawiła tezę, że nie należy nakładać zobowiązań na rynkach włoskich ze względu na to, że wszelkie próby zachowań antykonkurencyjnych ze strony SEB‑Moulinex będą karane mniejszymi zakupami produktów SEB i Moulinex na innych rynkach we Włoszech. Komisja została również wezwana przez Sąd do udzielenia odpowiedzi na piśmie na szereg pytań dotyczących omawianego tu zarzutu. Wreszcie podczas rozprawy Komisja miała dodatkowo możliwość szczegółowego przedstawienia argumentów na poparcie swego stanowiska w tej kwestii.

306    Po trzecie, w zakresie w jakim Komisja zarzuca Sądowi, że on sam wysunął nowy zarzut, gdyż nie został on podniesiony przez skarżącą, wystarczy przypomnieć, że zarzut oparty na braku zobowiązań w krajach wykazujących problemy w zakresie konkurencji został sformułowany przez skarżącą już w jej skardze. Dopiero wskutek argumentacji podniesionej przez Komisję w odpowiedzi na skargę Sąd uznał za konieczne postawienie, w ramach środków organizacji postępowania przewidzianych w art. 64 regulaminu postępowania przed Sądem, szeregu pytań pisemnych w celu wyjaśnienia argumentów każdej ze stron. Ponadto należy przypomnieć w tym względzie, że Trybunał już poprzednio orzekł (wyrok Trybunału z dnia 19 listopada 1998 r. w sprawie C‑252/96 P Parlament przeciwko Gutiérrez de Quijano y Lloréns, Rec. s. I‑7421, pkt 30), iż z samej lektury art. 48 § 2 akapit pierwszy regulaminu postępowania przed Sądem w kontekście tytułu II rozdział I tegoż regulaminu zatytułowanego „Procedura pisemna” jednoznacznie wynika, że chodzi tu o przepis, który wiąże strony, nie Sąd.

307    Z powyższego wynika, że zarzut oparty na braku zobowiązań na rynkach wykazujących poważne problemy w zakresie konkurencji jest dopuszczalny, co dotyczy również rynków hiszpańskiego, brytyjskiego, irlandzkiego, fińskiego i norweskiego.

2.     Co do istoty

308    Należy przede wszystkim przypomnieć, że w zaskarżonej decyzji Komisja stwierdziła, że koncentracja wzbudza poważne wątpliwości na niektórych rynkach produktowych w Portugalii, w Grecji, w Belgii, w Niderlandach, w Niemczech, w Austrii, w Danii, w Szwecji i w Norwegii (motyw 128 zaskarżonej decyzji). W konsekwencji nałożyła ona zobowiązania w tych krajach.

309    Należy następnie przypomnieć, że zgodnie z zaskarżoną decyzją Komisja przyjęła krajową definicję właściwych rynków geograficznych (motyw 30) oraz uznała, że każda z trzynastu kategorii produktów stanowi odrębny rynek (motywy 17–25 zaskarżonej decyzji). Z tego wynika, że analiza sytuacji konkurencji powinna, przynajmniej początkowo, być dokonana oddzielnie rynek po rynku, zarówno pod względem geograficznym, jak i produktowym. Niemniej jednak licencje wyłączne na znak towarowy Moulinex przewidziane w zobowiązaniach w każdym z dziewięciu państw wskazanych powyżej dotyczą w każdym przypadku wszystkich trzynastu rynków produktowych, nawet jeżeli poważne wątpliwości zostały stwierdzone w odniesieniu do jednego czy innego rynku produktowego. Komisja słusznie bowiem uznała w tym względzie w motywie 141 zaskarżonej decyzji, że rozszerzenie zobowiązań dotyczących licencji wyłącznej na całość produktów małego AGD, a zatem również na produkty, w stosunku do których Komisja nie miała poważnych wątpliwości, jest konieczne dla zagwarantowania skuteczności i wykonalności środków zaradczych przewidzianych w zobowiązaniach, jako że ten sam znak towarowy nie może być jednocześnie w posiadaniu dwóch różnych podmiotów gospodarczych na tym samym rynku geograficznym.

310    Z powyższego wynika, że stwierdzenie, iż koncentracja wzbudza poważne wątpliwości jedynie na jednym rynku produktowym danego kraju, wystarczyło do nałożenia zobowiązania w odniesieniu do wszystkich rynków produktowych owego kraju. I tak, jak wynika z motywów 113, 114 i 128 zaskarżonej decyzji, zobowiązania zostały nałożone w Szwecji, chociaż Komisja uważała, że koncentracja wzbudza poważne wątpliwości jedynie na rynku frytownic w Szwecji.

311    W przypadku rynków we Włoszech, w Hiszpanii, w Zjednoczonym Królestwie, w Irlandii oraz w Finlandii Komisja doszła natomiast do wniosku, że koncentracja zmienia jedynie marginalnie warunki konkurencji i dlatego nie nałożyła zobowiązań obejmujących te kraje.

312    Skarżąca utrzymuje zasadniczo, że poważne problemy w zakresie konkurencji występowały na niektórych rynkach w Norwegii, we Włoszech, w Hiszpanii, w Zjednoczonym Królestwie, w Irlandii oraz w Finlandii i że zgodnie z analizą sytuacji konkurencji przeprowadzoną przez Komisję w państwach członkowskich, których dotyczą zobowiązania, Komisja powinna była nałożyć zobowiązania również w odniesieniu do tych rynków.

313    W odpowiedzi na pisemne pytania Sądu Komisja wyjaśniła, że analizę swą przeprowadziła, biorąc pod uwagę kolejno cztery czynniki, które wynikają z identyfikacji warunków konkurencji charakterystycznych dla rozpatrywanej tu koncentracji, tj.:

–        na jakich rynkach nowy podmiot posiada udział w rynku przekraczający 40%;

–        czy ma miejsce znaczące nakładanie się działalności stron na właściwym rynku produktowym;

–        jaka jest pozycja podmiotu powstałego w wyniku połączenia w stosunku do jego konkurentów;

–        jakie jest znaczenie właściwego rynku produktowego w stosunku do całkowitej sprzedaży połączonego podmiotu i, odpowiednio, w jakim zakresie dystrybutorzy są w stanie stanowić przeciwwagę (zwaną dalej „efektem gamy”)?

314    Zanim zostanie zbadane, czy wspomniana czteroetapowa analiza prowadzi – jak utrzymuje Komisja – do wykluczenia poważnych wątpliwości na poszczególnych rynkach geograficznych, dla których nie zostały nałożone zobowiązania, należy przede wszystkim zweryfikować, czy Komisja rzeczywiście posłużyła się tego rodzaju analizą w swej decyzji w celu dokonania oceny skutków koncentracji na różnych rynkach.

a)     W przedmiocie czterech etapów analizy

–       W przedmiocie 40‑procentowego progu dominacji

315    Z zaskarżonej decyzji – a w szczególności z motywów 44, 48, 55, 56, 63, 72 i 83 – wynika, że zgodnie z pierwszym etapem wymienionym przez Komisję w jej odpowiedziach na pytania Sądu cała analiza sytuacji konkurencji w decyzji opiera się na założeniu, że udział w rynku w wysokości 40% jest oznaką pozycji dominującej. W przypadku gdy połączony podmiot SEB‑Moulinex osiągał lub przekraczał na danym rynku produktowym 40‑procentowy próg udziału w rynku, należało uznać, że z zastrzeżeniem zbadania trzech pozostałych czynników posiada on pozycję dominującą i że powinny zostać nałożone zobowiązania. W ramach odpowiedzi udzielonych na pytania Sądu Komisja wyjaśniła, że stwierdziła ona nawet istnienie pozycji dominującej na rynku robotów kuchennych w Grecji, chociaż podmiot SEB‑Moulinex posiada tam jedynie udział w rynku w wysokości 39%. Co więcej, z motywów 55, 58, 62 i 128 zaskarżonej decyzji wynika, że Komisja uznała, że koncentracja wzbudza poważne wątpliwości na rynku tosterów w Belgii, chociaż strony posiadają tam jedynie udział w rynku wynoszący 20–30% i muszą stawić czoła konkurencji Philips, która posiada udział w rynku wynoszący 25–35%.

–       W przedmiocie braku znaczącego nakładania się działalności przedsiębiorstw

316    Komisja przeanalizowała następnie – zgodnie z wyjaśnieniem udzielonym przez nią w odpowiedzi na pisemne pytania Sądu – w przypadku rynków, w których udział w rynku przypadający na nowy podmiot przekracza 40%, czy miało miejsce znaczące nakładanie się działalności stron na właściwych rynkach produktowych. Komisja podniosła, że jeżeli mogła stwierdzić, że nakładanie się działalności przedsiębiorstw nie miało miejsca lub że było ono minimalne, wykluczała ona poważne wątpliwości co do właściwego rynku produktowego, uzasadniając to tym, że koncentracja nie pociąga za sobą żadnych odczuwalnych zmian sytuacji konkurencji.

317    Zgodnie z tym, co Komisja wyjaśniła w swej odpowiedzi na pisemne pytania Sądu, brak znaczącego nakładania się działalności przedsiębiorstw faktycznie skłonił ją do wykluczenia istnienia poważnych wątpliwości w odniesieniu do szeregu rynków produktowych, na których nakładanie się działalności przedsiębiorstw było minimalne [(zob. w szczególności odnośnie do rynku piekarników przenośnych w Finlandii (motyw 87 zaskarżonej decyzji), rynku urządzeń do posiłków nieformalnych w Niemczech (motyw 88 zaskarżonej decyzji), rynku ekspresów do kawy w Norwegii i Szwecji (motyw 90 zaskarżonej decyzji)].

318    Jak słusznie utrzymuje Komisja, brak znaczącego nakładania się działalności stron pozwala rozwiać poważne wątpliwości nawet w przypadku rynków produktowych, w których podmiot posiada udział w rynku przekraczający 40%, albowiem w tym przypadku to nie koncentracja tworzy lub umacnia pozycję dominującą, lecz pozycja ta istniała już wcześniej.

319    Należy jednak wprowadzić dwa ograniczenia.

320    Z jednej strony, nawet jeśli nakładanie się działalności przedsiębiorstw jest słabe, koncentracja pociąga za sobą umocnienie pozycji dominującej, a zatem poważne wątpliwości należy wykluczyć jedynie wtedy, gdy nakładanie się działalności przedsiębiorstw jest rzeczywiście nieznaczne.

321    W tym względzie należy zauważyć, że w decyzji udziały w rynku zostają podane jedynie z widełkami wynoszącymi 10%. Wprawdzie można stwierdzić, że nie ma znaczącego nakładania się działalności przedsiębiorstw, w przypadku gdy udział w rynku jest bliski 0%, ale sytuacja ma się inaczej, gdy udział w rynku zbliża się do 10%, gdyż w tym przypadku należy stwierdzić stworzenie lub umocnienie pozycji dominującej. W związku z tym zaskarżona decyzja nie umożliwia Sądowi skutecznego przeprowadzenia kontroli legalności. Ponadto, mimo że w swych pisemnych pytaniach Sąd wyraźnie wezwał Komisję do sprecyzowania dokładnych udziałów w rynku posiadanych przez SEB-Moulinex w rynkach czajników elektrycznych i urządzeń do posiłków nieformalnych we Włoszech, Komisja ograniczyła się w swych odpowiedziach do ponownego przytoczenia wskaźników z zawartymi w decyzji widełkami 10%.

322    Niemożność przeprowadzenia skutecznej kontroli decyzji ze względu na zbyt duży stopień ogólności danych w niej przedstawionych wynika zresztą ze stwierdzeń zawartych w niej samej. I tak na podstawie tego samego stwierdzenia, że jedna ze stron koncentracji posiada udział w rynku wynoszący 0–10%, Komisja raz wykluczała poważne wątpliwości, uzasadniając to brakiem znaczącego nakładania się działalności przedsiębiorstw, a innym razem stwierdzała istnienie takich wątpliwości.

323    Z taką sytuacją mamy do czynienia między innymi w przypadku rynku robotów kuchennych w Grecji. Na tym rynku, w którym nowy podmiot posiada jedynie połączony udział niewiele niższy od progu dominacji (39%, zob. motyw 72 zaskarżonej decyzji oraz odpowiedź na pytania Sądu), Komisja nie wykluczyła bowiem istnienia poważnych wątpliwości, mimo że nakładanie się działalności przedsiębiorstw wahało się pomiędzy 0 i 10%, przy czym udział w rynku wspomnianych powyżej produktów wynosi w przypadku Moulinex 30–40%, a w przypadku SEB jedynie 0–10% (zob. tabela załączona do zaskarżonej decyzji).

324    Podobnie Komisja stwierdziła istnienie poważnych wątpliwości na rynku żelazek w Niderlandach, gdzie strony koncentracji posiadają połączony udział w rynku rzędu 40–50% i nakładanie się działalności przedsiębiorstw ogranicza się do 0–10% w przypadku Moulinex.

325    W przypadku innych rynków produktowych, w których połączony podmiot posiada udział wynoszący 40–50%, Komisja również uznała, że koncentracja wzbudza poważne wątpliwości, mimo że jedna ze stron posiadała jedynie udział w rynku rzędu 0–10%. Dotyczy to między innymi rynku grillów w Niemczech (motyw 97), na którym to rynku strony będą musiały ponadto stawić czoła silnym konkurentom, w szczególności Severin posiadającej udział w rynku rzędu 25–35%, rynku żelazek i wytwornic pary w Belgii (zob. motywy 55, 56, 59 zaskarżonej decyzji) oraz rynków frytownic, tosterów i kafetier elektrycznych w Portugalii (zob. motywy 48, 49, 54 zaskarżonej decyzji).

326    Z drugiej strony, o ile brak znaczącego nakładania się działalności przedsiębiorstw stanowi zasadny powód wykluczenia poważnych wątpliwości, gdy Komisja bada w pierwszym rzędzie sytuację konkurencji na poziomie indywidualnego rynku produktowego, o tyle elementu tego nie należy już brać pod uwagę na poziomie bardziej ogólnego badania sytuacji na wszystkich rynkach produktowych danego kraju.

327    Należy ponadto stwierdzić w tym względzie, że wielokrotnie Komisja oparła się na okoliczności, że jedna ze stron koncentracji posiada silną pozycję na rynkach, na których druga strona jest słaba i na odwrót, aby wyciągnąć wniosek, że koncentracja wzbudza poważne wątpliwości. I tak w przypadku Grecji w motywie 73 zaskarżonej decyzji Komisja podkreśliła:

„Jedynie w przypadku urządzeń do kanapek i gofrownic strony posiadały jednocześnie bardzo wysokie udziały w rynku (30–40% i 20–30%). Skutkiem koncentracji jest zatem dodanie do pozycji Moulinex w przypadku ekspresów do kawy znacznych pozycji dominujących na rynkach frytownic, czajników elektrycznych, urządzeń do kanapek i robotów kuchennych”.

–       W przedmiocie pozycji podmiotu powstałego w wyniku połączenia w stosunku do jego konkurentów

328    Komisja twierdzi, że wzięła następnie pod uwagę połączoną pozycję stron koncentracji w stosunku do ich konkurentów, aby dojść do wniosku, że koncentracja nie wzbudza poważnych wątpliwości.

329    W tym względzie należy przede wszystkim zauważyć, że ponieważ próg dominacji przyjęty w decyzji wynosi 40%, proste stwierdzenie, że połączony podmiot będzie musiał stawić czoła konkurentom na danym rynku produktowym, nie oznacza, że koncentracja nie wzbudza poważnych wątpliwości na tym rynku. Istnienie konkurentów może osłabić, a wręcz wyeliminować pozycję dominującą zajmowaną przez połączony podmiot jedynie w przypadku, gdy konkurenci posiadają na tyle silną pozycję, by móc stanowić realną przeciwwagę.

330    Należy następnie przypomnieć, że rynki, których dotyczy niniejsza sprawa, charakteryzują się raczej oligopolistyczną strukturą, przy czym niektóre przedsiębiorstwa dysponują szeroką gamą produktów i zarazem są obecne w całej Europie. Jak zostało wskazane w motywie 32 zaskarżonej decyzji, są to przede wszystkim takie podmioty jak SEB, Moulinex, Philips, Bosch, Braun czy De’Longhi. W tych okolicznościach obecność jednego czy innego z tych konkurentów na danym rynku nie wydaje się stanowić szczególnej okoliczności, która jako taka uzasadniałaby twierdzenie, że koncentracja nie wzbudza wątpliwości na tym rynku. To samo odnosi się do przedsiębiorstw albo dysponujących szeroką gamą produktów, ale obecnych jedynie w niektórych państwach (Taurus w Hiszpanii czy Morphy w Zjednoczonym Królestwie), albo dysponujących ograniczoną liczbą produktów (Saeco w przypadku ekspresów do kawy).

331    Z zaskarżonej decyzji wynika zresztą, że niemal na wszystkich rynkach, w odniesieniu do których Komisja uznała, że koncentracja wzbudza poważne wątpliwości, stwierdziła ona jednak obecność jednego lub kilku ze wspomnianych powyżej konkurentów.

332    Z powyższego wynika, że obecność jednego lub innego z tych konkurentów na rynkach, na których połączony podmiot posiada udział w rynku równy lub przekraczający 40%, nie może jako taka wykluczyć istnienia poważnych wątpliwości, oraz że obecność ta mogłaby ewentualnie wywołać taki skutek, gdyby owi konkurenci posiadali udziały w rynku na tyle silne, aby być w stanie stanowić realną przeciwwagę dla pozycji zajmowanej przez SEB‑Moulinex, eliminując w ten sposób poważne wątpliwości.

333    W tym względzie należy zwrócić uwagę na to, że Komisja stwierdziła zresztą istnienie poważnych wątpliwości na szeregu rynków, w których konkurenci stron koncentracji posiadali niebagatelne udziały rynkowe.

334    I tak na rynku frytownic w Grecji Komisja nie wykluczyła istnienia poważnych wątpliwości co do zgodności koncentracji, chociaż główny konkurent stron koncentracji, De’Longhi, posiadał udział w rynku rzędu 35–45%, co oznacza, że zajmował on nie tylko bardzo silną pozycję, ale wręcz pozycję równoważną z pozycją zajmowaną przez SEB‑Moulinex (zob. motyw 72 zaskarżonej decyzji).

335    Podobnie Komisja stwierdziła istnienie poważnych wątpliwości na rynku żelazek i wytwornic pary w Niderlandach, chociaż SEB‑Moulinex, która posiadała udział w rynku rzędu 40–50% (zob. motyw 63 zaskarżonej decyzji), musiała stawić czoła konkurencji Philips, która posiadała udział w rynku wielkości 35–45% (zob. motyw 67 zaskarżonej decyzji).

336    Komisja odmówiła też wykluczenia istnienia poważnych wątpliwości mimo obecności konkurentów zajmujących istotne pozycje na rynkach czajników elektrycznych i żelazek w Belgii. W pierwszym z tych rynków nowy podmiot posiadał udział rzędu 35–45% (zob. motyw 55 zaskarżonej decyzji), a jego główny konkurent Braun – udział rzędu 20–30% (zob. motyw 58 zaskarżonej decyzji). Na drugim ze wskazanych powyżej rynków nowy podmiot posiadał udział w rynku wielkości 40–50% (zob. motyw 55 zaskarżonej decyzji), zaś jego główny konkurent Philips – udział w rynku wielkości 25–35% (zob. motyw 59 zaskarżonej decyzji).

337    Wreszcie na rynku tosterów w Belgii, w którym główny konkurent Philips posiadał udział w rynku wielkości 25–35% (zob. motyw 58 zaskarżonej decyzji), Komisja nie wykluczyła istnienia poważnych wątpliwości co do zgodności koncentracji ze wspólnym rynkiem, mimo że nowy podmiot posiadał tam jedynie udział w rynku rzędu 20–30% (zob. motyw 55 zaskarżonej decyzji), tj. udział w rynku, który nie tylko jest znacznie niższy niż próg dominacji ustalony przez Komisję, ale również niższy od udziału głównego konkurenta.

338    Z powyższego wynika, że zgodnie z analizą przeprowadzoną przez Komisję w zaskarżonej decyzji obecność konkurentów nie była zasadniczo uznawana za okoliczność wykluczającą stwierdzenie, że koncentracja wzbudza poważne wątpliwości, nawet jeżeli konkurenci posiadali dość znaczne udziały w rynku.

–       W przedmiocie efektu gamy

339    Tytułem wstępu należy przypomnieć, że każdy rynek produktowy stanowi odrębny rynek. Z tego wynika, że warunki konkurencji na każdym rynku produktowym w każdym państwie członkowskim powinny co do zasady być oceniane niezależnie od warunków panujących na innych rynkach lub na ich całości. Jeśli chodzi o dziewięć państw członkowskich objętych zobowiązaniami, Komisja wzbogaciła wprawdzie niekiedy swoją analizę rozważaniami na temat globalnej sytuacji wszystkich rynków produktowych w pewnym zakresie geograficznym, jednak zawsze stwierdzała najpierw istnienie poważnych wątpliwości na niektórych rynkach produktowych na podstawie odrębnej oceny każdego rynku produktowego.

340    I tak w przypadku Portugalii, Grecji, Niderlandów i Belgii Komisja, stwierdziwszy istnienie poważnych wątpliwości na szeregu rynków produktowych, uznała ponadto, że mając na uwadze połączenie znaczących pozycji dominujących, strony koncentracji będą w stanie rozciągnąć swą siłę rynkową na całość pozostałych rynków produktowych (motywy 54, 62, 71, 82 zaskarżonej decyzji).

341    Zgodnie z motywem 83 zaskarżonej decyzji ryzyko stworzenia potęgi rynkowej dla całej gamy produktów może zostać wykluczone, jeżeli rynki produktowe, w których połączony podmiot posiada udział w rynku przekraczający 40%, nie stanowią więcej niż 35% całkowitego obrotu obu stron. Niemniej owo rozróżnienie między krajami, w których połączony podmiot byłby w stanie rozciągnąć swoją potęgę rynkową na wszystkie rynki produktowe, a krajami, w których koncentracja wzbudza poważne wątpliwości jedynie na niektórych rynkach produktowych lub wręcz na jednym z nich (jak ma to miejsce w Szwecji), wydaje się w rzeczywistości pozbawione znaczenia, albowiem – jak zostało wcześniej przedstawione – takie same zobowiązania zostały nałożone w obu przypadkach.

342    Odrębny charakter poszczególnych rynków produktowych nie może być jednak postrzegany jako absolutny i konieczne może okazać się rozważenie oceny dotyczącej konkretnego rynku produktowego w świetle sytuacji konkurencji istniejącej na wszystkich pozostałych rynkach produktowych danego państwa członkowskiego.

343    Takie uwzględnienie bardziej ogólnej sytuacji konkurencji było w niniejszym przypadku tym bardziej uzasadnione, że bezsporne jest, iż znak towarowy stanowi najważniejszy czynnik konkurencji na rynkach właściwych oraz że renoma znaku towarowego działa na korzyść wszystkich produktów, które są nim oznaczone. Podobnie w celu dokonania oceny pozycji konkurencyjnej zajmowanej przez przedsiębiorstwo Komisja może stanąć przed koniecznością uwzględnienia portfela znaków towarowych będącego w posiadaniu tego przedsiębiorstwa bądź okoliczności, że posiada ono znaczne udziały rynkowe na licznych właściwych rynkach produktowych (zwanej dalej „efektem portfela”).

344    W tym względzie należy zauważyć, że w niniejszym przypadku Komisja wzięła pod uwagę wspomniany efekt portfela. W całej zaskarżonej decyzji – z wyjątkiem analizy poświęconej krajom nieobjętym zobowiązaniami – Komisja podkreślała bowiem fakt, że siłę połączonego podmiotu potęgują jedyny w swoim rodzaju portfel znaków towarowych, podczas gdy jego konkurenci posiadają jedynie jeden znak towarowy, silna obecność na wielu rynkach oraz scalenie pozycji zajmowanych przez SEB i Moulinex.

345    Jak zostało wyjaśnione w motywie 52 zaskarżonej decyzji, „[m]ając na względzie omawiane wcześniej znaczenie znaków towarowych na tego rodzaju rynku, znaczenie stron na niemal wszystkich rynkach właściwych, gamę produktów i portfel znaków towarowych nowego podmiotu, jest mało prawdopodobne, aby konkurenci byli w stanie podważyć pozycje stron i wywierać wystarczającą presję konkurencyjną na nowy podmiot”.

346    Należy zauważyć, że ów efekt portfela działa nie tylko w stosunku do konsumenta i konkurentów, ale również, a nawet przede wszystkim, w stosunku do klientów będących sprzedawcami detalicznymi. W szczególności w motywie 53 zaskarżonej decyzji Komisja wyjaśnia, że „odnosi się to również do klientów będących sprzedawcami detalicznymi, którzy mimo swojej teoretycznej siły negocjacyjnej (na przykład przez użycie groźby wycofania z listy oferowanych produktów) nie będą w stanie panować nad zachowaniem stron w odpowiedzi na podniesienie cen”; że „[p]ortfel znaków towarowych i jednolita silna obecność nowego podmiotu na wszystkich właściwych rynkach produktowych będą bowiem tego rodzaju, że podmiot ten będzie w stanie odwieść klientów będących sprzedawcami detalicznymi od sprzeciwiania się podniesieniu cen na przykład przy użyciu groźby wycofania znaków towarowych nowego podmiotu z listy oferowanych produktów oznaczonych tymi znakami”; że „[p]ołączony podmiot będzie mógł przykładowo oferować rabaty łączone lub progowe” oraz że „[p]odobnie z uwagi na wiodącą pozycję znaków towarowych SEB i Moulinex sprzedawcy detalicznemu trudno będzie z nich zrezygnować w swojej ofercie”. Powyższe spostrzeżenia poczynione w ramach analizy rynków w Portugalii zostały również powtórzone w odniesieniu do rynków w Belgii (motywy 60, 61 zaskarżonej decyzji), w Niderlandach (motywy 69, 70 zaskarżonej decyzji), w Grecji (motywy 80, 81 zaskarżonej decyzji). Należy jeszcze dodać w tym zakresie, że skoro ze względu na efekt portfela Komisja doszła do wniosku, że nowy podmiot SEB‑Moulinex jest w stanie rozciągnąć swoją potęgę rynkową na wszystkie rynki produktowe we wskazanych czterech krajach, mimo że posiada on jedynie udziały w rynku leżące poniżej progu 40%, efekt portfela tym bardziej potwierdza, że koncentracja wzbudza poważne wątpliwości na rynkach, w których nowy podmiot posiada udziały przekraczające 40%.

347    Już w swej wcześniejszej praktyce decyzyjnej Komisja podkreślała konieczność brania pod uwagę efektu portfela w celu ustalenia rzeczywistej siły rynkowej danego przedsiębiorstwa. I tak w ww. decyzji w sprawie Guinness/Grand Metropolitan Komisja wyjaśniła, że posiadacz portfela wiodących znaków towarowych może korzystać pod pewnymi względami z przewagi, a w szczególności, że posiada on silniejszą pozycję w stosunku do swoich klientów, albowiem może im zaproponować całą gamę produktów, która stanowi większą część ich obrotu.

348    W uwagach skierowanych do Komisji (załącznik 2 do pisma z dnia 3 grudnia 2001 r.) De’Longhi zwróciła zresztą uwagę Komisji na zagrożenia, które wynikają z koncentracji w ramach tej samej grupy przemysłowej wszystkich głównych znaków towarowych oraz kompletnej gamy produktów. W tym zakresie interwenient oświadczył, co następuje:

„[A]spekt, który wzbudza największe obawy De’Longhi, to stosunek, jaki będzie istniał po przeprowadzeniu koncentracji między SEB‑Moulinex i dużymi dystrybutorami, mając na względzie wzmocnioną siłę negocjacyjną, jaką nabywca będzie dysponował na rynkach, na których będzie zajmował pozycję dominującą. Siła ta będzie tym większa dzięki pełnej gamie produktów i znaków towarowych, jakimi będzie dysponował w wyniku koncentracji […] Nie ma najmniejszych wątpliwości, że SEB‑Moulinex znacznie rozszerzy swój wachlarz produktów, tak że będzie w stanie w pewnych sytuacjach dostarczyć pełną gamę produktów, co wywoła szkodliwe skutki w szczególności w zakresie kanałów dystrybucji”.

349    W odpowiedziach na pisemne pytania Sądu Komisja stwierdziła, że obecność tych samych znaków towarowych i tych samych klientów pośrednich na wszystkich rynkach produktowych jednego kraju pociąga za sobą konieczność uwzględnienia efektu gamy w analizie konkurencji. Zdaniem Komisji chociaż koncentracja przyczynia się do zapewnienia stronom silnych pozycji na rynkach produktowych, które stanowią łącznie marginalną część ich obrotu, podmiot powstały w wyniku koncentracji nie będzie skłonny do wykorzystywania swej siły na tych rynkach, ponieważ środki odwetowe, jakich mógłby się spodziewać na innych rynkach produktowych, na których nie ma pozycji siły, prowadziłyby do straty zysków zdecydowanie wyższej od zysku, jaki mógłby on osiągnąć na rynkach, na których ma pozycję siły. W przypadku gdy obroty osiągane przez połączony podmiot ze sprzedaży na zdominowanych przez niego rynkach stanowiły mniej niż 10% całkowitego obrotu połączonego podmiotu ze sprzedaży w tym samym kraju, Komisja wyjaśniła – w swych pismach do Sądu oraz podczas rozprawy – że uznała, iż zdolność do zastosowania środków odwetowych przez klientów będących sprzedawcami detalicznymi nie ulega zmianie wskutek koncentracji oraz jest wystarczająca, by umożliwić im wykorzystywanie efektu gamy na ich korzyść. Pod pojęciem „efekt gamy” Komisja rozumie to, że wszelkie próby zachowań antykonkurencyjnych ze strony SEB‑Moulinex na rynkach, na których połączony podmiot zajmuje pozycję dominującą, będą karane mniejszymi zakupami jego produktów przez klientów będących sprzedawcami detalicznymi na pozostałych rynkach.

350    Zdaniem Komisji efekt gamy pozwala na wykluczenie poważnych wątpliwości jedynie wtedy, gdy obrót realizowany przez strony koncentracji na zdominowanych rynkach produktowych stanowi zaledwie marginalną część łącznego obrotu realizowanego w tym samym kraju. Komisja ustaliła ową marginalną część obrotu realizowanego na zdominowanych rynkach na maksymalnie 10%, przy czym w przypadku wyższej wartości efekt gamy już nie działa. Ten limit 10% nie wzbudza zastrzeżeń. I tak w motywie 123 zaskarżonej decyzji Komisja wyjaśniła, że wszelkie próby zachowań antykonkurencyjnych na rynkach czajników elektrycznych i urządzeń do posiłków nieformalnych we Włoszech, w których strony posiadają odpowiednio połączone udziały w rynku w wysokości 65–75% i 40–50%, będą zatem karane mniejszymi zakupami produktów SEB i Moulinex na pozostałych rynkach we Włoszech, na których połączony podmiot realizuje 90–100% swego obrotu, co oznacza, że zdominowane rynki stanowią jedynie 0–10% jego obrotu. W przypadku Hiszpanii i Finlandii Komisja stwierdziła odpowiednio w motywach 116 i 119 zaskarżonej decyzji, że połączony podmiot realizuje tam 85–95% swego obrotu na niezdominowanych rynkach, co oznacza, że rynki zdominowane stanowią 5–15% jego obrotu, to jest ewentualnie nieco ponad 10%. Odpowiadając na pytania Sądu, Komisja niemniej wyraźnie potwierdziła, że w przypadku gdy stosunek między obrotem ze sprzedaży na rynkach zdominowanych a całkowitym obrotem ze sprzedaży w tym samym kraju był niski, tj. poniżej 10%, wychodziła ona z założenia, że sprzedawcy detaliczni mają możliwość zastosowania środków odwetowych. Na rozprawie Komisja ponownie potwierdziła ów limit maksymalny 10%, poniżej którego jej zdaniem działa efekt gamy.

351    Należy podkreślić, że owa część obrotu ustalona na 10%, która umożliwia funkcjonowanie efektu gamy, nie powinna być mylona z częścią dotyczącą obrotu poniżej 35%, o której mowa w motywie 83 zaskarżonej decyzji. Limit 35% wskazany w motywie 83 zaskarżonej decyzji dotyczy bowiem odmiennej kwestii odnoszącej się do ustalenia, od jakiego poziomu część obrotu zrealizowana na rynkach zdominowanych jest na tyle ważna, aby umożliwić stronom rozciągnięcie ich potęgi rynkowej na wszystkie pozostałe rynki danego kraju. W motywie 83 Komisja stwierdziła, że w przypadku gdy część obrotu, jaką strony zrealizowały wspólnie na rynkach zdominowanych, jest niższa niż 35%, można wykluczyć poważne wątpliwości co do stworzenia potęgi rynkowej w odniesieniu do całej gamy produktów dla danego kraju, w związku z czym należało jeszcze jedynie przeanalizować poszczególne rynki produktowe. Abstrahując od tego, że kwestia ta – jak zostało powyżej wyjaśnione – nie wydaje się mieć znaczenia w niniejszym przypadku, gdyż te same zobowiązania zostały nałożone niezależnie od tego, czy strony dysponują siła rynkową tylko na jednym rynku produktowym, czy też na wszystkich rynkach produktowych danego kraju, nie należy jej jednak mylić z kwestią, czy sprzedawcy detaliczni są w stanie ukarać strony koncentracji, gdyby strony te próbowały nadużywać ich pozycji dominującej, jaką zajmują na niektórych rynkach. Podczas gdy wartość graniczna 35% stanowi limit, po przekroczeniu którego w opinii Komisji istnieje ryzyko rozszerzenia pozycji dominującej na wszystkie rynki produktowe danego kraju, wartość graniczna 10% stanowi limit, poniżej którego dominacja stron na rynku produktowym jest zdaniem Komisji zagrożona możliwością zastosowania środków odwetowych przez sprzedawców detalicznych.

352    Efekt gamy zastosowany przez Komisję w niniejszym przypadku skłania do następujących spostrzeżeń.

353    Tytułem wstępu należy przypomnieć, że ponieważ Komisja uznała, iż każdy rynek produktowy stanowi odrębny rynek, analiza sytuacji konkurencji powinna co do zasady zostać przeprowadzona rynek po rynku. W związku z tym – jak zostało wskazane powyżej – chociaż konieczne może się okazać uzupełnienie analizy sytuacji konkurencji jednego rynku produktowego za pomocą danych dotyczących innych rynków produktowych, a nawet innych krajów, nie zmienia to jednak faktu, że z uwagi na to, że zasadą jest autonomiczna ocena każdego z rynków, wszelkie odstępstwa od tej zasady czy modyfikacje muszą opierać się na konkretnych i spójnych wskazówkach umożliwiających ustalenie istnienia tego rodzaju wzajemnego oddziaływania.

354    Po pierwsze, należy zauważyć, że podczas gdy pojęcie efektu portfela ma na celu dokonanie oceny rzeczywistej pozycji konkurencyjnej podmiotu powstałego w wyniku koncentracji oraz może prowadzić do wyciągnięcia wniosku, że zajmuje on pozycję dominującą mimo udziału w rynku, który sam w sobie nie przesądza o istnieniu pozycji dominującej, przy czym należy uwzględnić nie tylko sumę odpowiednich udziałów w rynku posiadanych przez strony, ale również dodatkową siłę wynikającą z tego, że nowy podmiot posiada dużą liczbę ważnych znaków towarowych i jest obecny na licznych rynkach, efekt gamy, na który powołuje się Komisja, aby uzasadnić brak poważnych wątpliwości w krajach nieobjętych zobowiązaniami, ma natomiast na celu zrelatywizowanie siły podmiotu powstałego w wyniku koncentracji i wykluczenie w ten sposób stwierdzenia istnienia pozycji dominującej, do której prowadzi zsumowanie udziałów w rynku.

355    Należy w tym względzie przypomnieć, że bezsporne jest, iż każda z obu stron koncentracji zajmuje silną pozycję na licznych rynkach i dysponuje wieloma renomowanymi znakami towarowymi. Koncentracja doprowadziła zaś – abstrahując od zsumowania udziałów w rynku – do powiększenia portfela znaków towarowych i liczby rynków, na których SEB i Moulinex są obecne, umacniając w ten sposób posiadaną przez nie siłę rynkową, w szczególności w stosunku do klientów będących sprzedawcami detalicznymi. I tak w zaskarżonej decyzji Komisja wielokrotnie zwracała uwagę na to, że silne pozycje, jakie SEB i Moulinex zajmowały już przed koncentracją na licznych rynkach produktowych, zostają dodatkowo umocnione przez wniesienie nowych udziałów w rynku i znaków towarowych na wielu innych rynkach (zob. w szczególności motywy 46, 47, 50–52, 56, 60, 69, 73 itd.).

356    Po drugie, Komisja nie wykazała w stopniu wymaganym prawem zasadności twierdzenia, jakoby wszelkie próby zachowań antykonkurencyjnych na zdominowanych rynkach były karane mniejszymi zakupami produktów SEB‑Moulinex na innych rynkach.

357    Jak stwierdziła De’Longhi podczas rozprawy, stawiana przez Komisję hipoteza konfliktu pomiędzy SEB‑Moulinex a sprzedawcami detalicznymi nie jest bowiem bardziej wiarygodna niż hipoteza porozumienia między nimi w celu zmaksymalizowania ich indywidualnych interesów.

358    Komisja nie wykazała zresztą nawet tego, w jakim zakresie hipoteza, na której się oparła, tj. podwyżka cen stosowana przez SEB‑Moulinex, miałaby niechybnie naruszyć interesy sprzedawców detalicznych, i tym samym skłonić ich do ukarania SEB‑Moulinex.

359    Zapytana przez Sąd o podstawy gospodarcze, na których opiera się czynnik „efektu gamy”, Komisja przyznała, że nie dysponuje żadnym studium gospodarczym w tym zakresie. Abstrahując od odesłania do swojej decyzji w sprawie Guinness/Grand Metropolitan, w której – jak wspomniano powyżej – zostało zastosowane całkiem odmienne pojęcie efektu portfela, Komisja w rzeczywistości ograniczyła się do stwierdzenia, że owa teza została sformułowana przez strony koncentracji w ich zgłoszeniu.

360    Ponadto Komisja wzięła pod uwagę jedynie hipotezę podwyższenia cen przez SEB‑Moulinex. Tymczasem SEB‑Moulinex jest zdolna do innych rodzajów zachowań antykonkurencyjnych. I tak koncentracja umożliwia podmiotowi SEB‑Moulinex między innymi korzystanie z ekonomii skali oraz z licznych środków racjonalizacji, co prowadzi do obniżenia kosztów, które może on wykorzystać na przykład w celu obniżenia cen lub przyznania większej marży sprzedawcom detalicznym, aby umocnić swoją pozycję. Podobnie SEB‑Moulinex mogłaby namawiać sprzedawców detalicznych do wycofania produktów jego konkurentów z listy oferowanych przez nich produktów.

361    Wreszcie twierdzenie, że sprzedawcy detaliczni są w stanie ukarać SEB‑Moulinex w przypadku podwyższenia cen, opiera się na nieudowodnionym założeniu, że sprzedawcy detaliczni determinują wybory dokonywane przez konsumentów końcowych. Jako że zadanie sprzedawców detalicznych polega na sprzedawaniu konsumentom końcowym produktów, które oni chcą kupować, należy zrewidować ich możliwość karania SEB‑Moulinex poprzez zmniejszenie zakupów produktów SEB‑Moulinex na innych rynkach, tym bardziej że znak towarowy jest przeważającym czynnikiem konkurencji przy wyborze produktów na rynkach właściwych.

362    Po trzecie, należy zauważyć, że efekt gamy, który w zamyśle Komisji ma polegać na tym, że sprzedawcy detaliczni będą mogli ukarać wszelkie zachowania antykonkurencyjne nowego podmiotu, prowadzi raczej do stwierdzenia, że sprzedawcy detaliczni będą w stanie powstrzymać SEB‑Moulinex od popełnienia nadużycia, aniżeli do wykazania, że połączony podmiot nie będzie zajmował pozycji dominującej. Tymczasem celem rozporządzenia nr 4064/89 jest zakazanie stworzenia lub umocnienia pozycji dominującej, a nie nadużycia takiej pozycji.

363    Z powyższego wynika, że Komisja nie wykazała w sposób wymagany prawem zasadności swojej teorii efektu gamy, na którą powołała się w celu uzasadnienia braku poważnych wątpliwości w krajach nieobjętych zobowiązaniami.

364    Ponadto nawet przy założeniu, że Komisja mogła się oprzeć na tej teorii, aby wykluczyć istnienie poważnych wątpliwości na niektórych rynkach mimo silnej pozycji zajmowanej na nich przez połączony podmiot, uzasadniając to tym, że rynki te stanowią jedynie niewielki procent w stosunku do wszystkich rynków, których dotyczy koncentracja, w każdym razie należało wziąć pod uwagę wszystkie rynki, na których strony zajmują pozycję dominującą, a w szczególności te, w których SEB‑Moulinex posiada udział rynkowy przekraczający 40%, w stosunku do których Komisja wykluczyła jednak istnienie poważnych wątpliwości ze względu na brak znaczącego nakładania się udziałów w rynku stron koncentracji.

365    Nawet jeśli koncentracja nie tworzy ani nie umacnia w odczuwalny sposób pozycji dominującej zajmowanej przez jedną ze stron przed koncentracją, nie zmienia to faktu, że nowy podmiot dysponuje tego rodzaju pozycją dominującą na tych rynkach. Brak nakładania się działalności przedsiębiorstw nie usuwa pozycji dominującej. Wobec tego nie można uznać, że sprzedawca detaliczny jest w stanie ukarać podmiot powstały w wyniku koncentracji przeprowadzonej między dwoma przedsiębiorstwami, z których każde ma monopol na połowie rynków właściwych.

b)     W przedmiocie krajów nieobjętych zobowiązaniami

366    W świetle powyższych uwag należy teraz zbadać, czy powody podane przez Komisję mogą uzasadniać jej stwierdzenie, że koncentracja nie wzbudza poważnych wątpliwości w odniesieniu do właściwych rynków produktowych we Włoszech, w Hiszpanii, w Finlandii, w Zjednoczonym Królestwie i w Irlandii, czy też – jak utrzymuje skarżąca – Komisja nie mogła zatwierdzić koncentracji bez nałożenia zobowiązań na powyższych rynkach geograficznych.

367    W tym zakresie należy przypomnieć – jak wskazano w pkt 315 powyżej – że obecność w ramach odrębnego rynku geograficznego jednego jedynego właściwego rynku produktowego, na którym koncentracja wzbudza poważne wątpliwości, była zgodnie z zaskarżoną decyzją wystarczająca do tego, by pociągnąć za sobą automatyczne nałożenie zobowiązań w odniesieniu do wszystkich właściwych rynków produktowych na danym rynku geograficznym.

–       W Norwegii

368    Należy stwierdzić, że zarzut skarżącej opiera się na błędnym zrozumieniu zaskarżonej decyzji, ponieważ decyzja ta zawiera właśnie wniosek, że poważne wątpliwości istnieją na niektórych właściwych rynkach produktowych w Norwegii, i w związku z tym przewiduje, że zobowiązania obejmują również Norwegię (motyw 137 zaskarżonej decyzji).

369    W tej kwestii zarzut jest zatem oczywiście pozbawiony podstawy faktycznej, wobec czego należy go oddalić.

–       W Hiszpanii

370    Należy przypomnieć, że zgodnie z motywem 115 zaskarżonej decyzji połączone udziały w rynku stron koncentracji w Hiszpanii wynoszą w przypadku czajników elektrycznych 40–50% (z czego 5–15% stanowią udziały SEB), a w przypadku piekarników przenośnych – 75–85% (z czego 0–10% stanowią udziały SEB).

371    Niemniej w motywie 116 zaskarżonej decyzji Komisja doszła do wniosku, że te bardzo silne pozycje nie pozwalają nowemu podmiotowi na zachowywanie się w sposób antykonkurencyjny. Wniosek ten oparty jest jedynie na następującym stwierdzeniu: „ponieważ tacy konkurenci jak De’Longhi, Taurus, Bosch i Philips zajmują znaczące pozycje na licznych rynkach produktowych, w tym na dwóch właściwych rynkach produktowych […] klienci będący sprzedawcami detalicznymi mają do dyspozycji alternatywne znaki towarowe o dużej renomie i obecne w całej gamie małych artykułów gospodarstwa domowego, które mogą zastąpić znaki towarowe stron”, w związku z czym „wszelkie próby zachowań antykonkurencyjnych na tych rynkach będą karane mniejszymi zakupami produktów SEB i Moulinex na innych rynkach, na których połączony podmiot realizuje 85–95% swego obrotu”.

372    Z powyższego wynika, że na wskazanym powyżej rynku geograficznym Komisja wykluczyła istnienie poważnych wątpliwości na podstawie dwóch czynników, tj. pozycji podmiotu powstałego w wyniku połączenia w stosunku do jego konkurentów oraz efektu gamy.

373    Po pierwsze, w kwestii pozycji podmiotu powstałego w wyniku połączenia w stosunku do jego konkurentów należy przede wszystkim zauważyć, że wbrew temu, co twierdzi Komisja, na rynku czajników elektrycznych liczni konkurenci, tacy jak De’Longhi, Taurus, Bosch i Philips, nie mogą zajmować znaczących pozycji, ponieważ SEB‑Moulinex posiada udziały w rynku rzędu 75–85%. W tych okolicznościach presja konkurencyjna wywierana na SEB‑Moulinex pochodzi bowiem albo od jednego konkurenta posiadającego co najwyżej udział w rynku rzędu 20%, który już jest prawie cztery razy niższy niż udział w rynku stron koncentracji, albo od kilku konkurentów, których udziały w rynku są jednak siłą rzeczy bardzo małe, a w każdym razie mają znikome znaczenie w porównaniu z udziałem w rynku posiadanym przez strony koncentracji. Należy ponadto zwrócić uwagę na to, że na żadnym rynku produktowym – nawet w krajach objętych zobowiązaniami – nowy podmiot nie posiada aż tak silnej pozycji jak ta, którą posiada on na rynku piekarników przenośnych w Hiszpanii.

374    Należy zatem stwierdzić, że w niniejszym przypadku Komisja nie przedstawiła żadnej szczególnej okoliczności, która mogłaby wyjaśnić, dlaczego koncentracja nie wzbudza poważnych wątpliwości, mimo że strony koncentracji dysponują w przypadku czajników elektrycznych udziałem w rynku wynoszącym 40–50% (z czego 5–15% stanowią udziały SEB), a w przypadku piekarników przenośnych – udziałem w rynku wynoszącym 75–85% (z czego 0–10% stanowią udziały SEB).

375    Po drugie, w kwestii efektu gamy należy przypomnieć, że z powodów przedstawionych w pkt 364 i 365 powyżej efekt ten nie pozwala wykluczyć istnienia poważnych wątpliwości.

376    W każdym razie nawet gdyby uznać – jak utrzymuje Komisja w motywie 116 zaskarżonej decyzji oraz w swych odpowiedziach na pisemne pytania Sądu – że efekt gamy pozwala wykluczyć istnienie poważnych wątpliwości, gdy na danym rynku geograficznym obrót realizowany przez SEB‑Moulinex na właściwych rynkach produktowych, w których połączony podmiot posiada udział w rynku przekraczający 40%, stanowi mniej niż 10% jego całkowitego obrotu na wszystkich właściwych rynkach produktowych w zakresie tego rynku geograficznego, należy dojść do wniosku, że ani w zaskarżonej decyzji, ani przed Sądem Komisja nie udowodniła, że w Hiszpanii mamy do czynienia z takim przypadkiem.

377    Wprawdzie z motywu 116 zaskarżonej decyzji wynika, że rynki czajników elektrycznych i piekarników przenośnych w Hiszpanii stanowią co najwyżej 5–15% całkowitego obrotu realizowanego przez połączony podmiot na wszystkich właściwych rynkach produktowych w Hiszpanii, ale należy zauważyć, że zgodnie z motywami 88 i 92 zaskarżonej decyzji nowy podmiot posiada również udział w rynku przekraczający 40% na rynkach urządzeń do posiłków nieformalnych i robotów kuchennych. Tabela nr 2 sporządzona przez Komisję w odpowiedzi na pytania Sądu pokazuje, że rynki, w których podmiot SEB‑Moulinex posiada udział przekraczający 40%, w tym rynki urządzeń do posiłków nieformalnych i robotów kuchennych, stanowią 25–35% ich całkowitego obrotu ze sprzedaży w Hiszpanii. Wobec tego z powodów przytoczonych w pkt 364 i 365 powyżej Komisja powinna była wziąć pod uwagę owe rynki w celu dokonania oceny możliwości ukarania podmiotu SEB‑Moulinex przez sprzedawców detalicznych.

378    Należy również zwrócić uwagę na to, że podmiot SEB‑Moulinex posiada udział w rynku przekraczający 40% na nie mniej niż czterech właściwych rynkach produktowych w Hiszpanii. W tej kwestii należy przypomnieć, że w motywie 43 zaskarżonej decyzji Komisja wyjaśniła, że skutki koncentracji dla konkurencji mogą zostać podzielone na cztery kategorie, tj. Francję, której badanie zostało przekazane władzom krajowym; kraje, w których koncentracja jedynie marginalnie zmienia warunki konkurencji; kraje, w których koncentracja wzbudza poważne wątpliwości jedynie w odniesieniu do pewnej liczby rynków produktowych i wreszcie cztery kraje (Portugalię, Grecję, Belgię i Niderlandy), w których koncentracja prowadzi do połączenia niekiedy znaczących udziałów w rynku w zakresie dużej części kategorii rozpatrywanych produktów, tak iż strony byłyby w stanie rozciągnąć swoją potęgę rynkową na wszystkie pozostałe rynki właściwe. Podmiot SEB‑Moulinex posiada w Hiszpanii udziały w rynku przekraczające 40% na nie mniej niż czterech rynkach produktowych, a zatem na tylu samych rynkach produktowych co w Grecji, która jednak zalicza się do tych krajów, w stosunku do których Komisja uznała, iż koncentracja wzbudza poważne wątpliwości na licznych rynkach.

379    Wreszcie – jak słusznie podnieśli De’Longhi i skarżąca na rozprawie – Komisja nie zbadała efektu portfela związanego z koncentracją, a w szczególności faktu, że koncentracja umożliwiła połączenie silnej pozycji zajmowanej przez SEB na rynkach czajników elektrycznych, urządzeń do posiłków nieformalnych i żelazek z silną pozycją zajmowaną przez Moulinex na rynkach tosterów, kafetier, piekarników przenośnych i robotów kuchennych. Podobnie zaskarżona decyzja nie zawiera wyjaśnienia, dlaczego okoliczność, że w wyniku koncentracji nowy podmiot będzie miał do dyspozycji zbiór czterech znaków towarowych, nie jest w stanie wzmocnić jego siły rynkowej, podczas gdy w odniesieniu do rynków geograficznych objętych zobowiązaniami Komisja wielokrotnie podkreślała, że SEB-Moulinex posiada dwa znaki towarowe, podczas gdy jego konkurenci posiadają zaledwie jeden znak towarowy.

380    Z powyższego wynika, że Komisja nie mogła wykluczyć istnienia poważnych wątpliwości w odniesieniu do rynków czajników elektrycznych i piekarników przenośnych w Hiszpanii na podstawie czynników wymienionych w motywach 115 i 116 zaskarżonej decyzji.

–       W Finlandii

381    Należy przypomnieć, że zgodnie z motywem 118 zaskarżonej decyzji połączony udział w rynku posiadany przez strony koncentracji wynosi 45–55% w fińskim rynku tosterów. Jakkolwiek ten udział w rynku przekracza próg 40%, Komisja uznała, że koncentracja nie wzbudza poważnych wątpliwości w tym kraju, ponieważ ze względu na obecność takich konkurentów jak Philips czy Bosch wszelkie próby zachowań antykonkurencyjnych na tym rynku mogą zostać ukarane mniejszymi zakupami produktów SEB‑Moulinex na pozostałych rynkach, na których połączony podmiot realizuje 85–95% swego obrotu.

382    Z tego wynika, że na wskazanym powyżej rynku geograficznym Komisja uznała wyłącznie przy zastosowaniu efektu gamy, że koncentracja nie wzbudza poważnych wątpliwości na rynku tosterów w Finlandii. Tymczasem z powodów, jakie zostały przedstawione w pkt 364 i 365 powyżej, efekt gamy nie pozwala wykluczyć istnienia poważnych wątpliwości.

383    W każdym razie nawet gdyby uznać – jak utrzymuje Komisja w motywie 119 zaskarżonej decyzji oraz w swych odpowiedziach na pisemne pytania Sądu – że efekt gamy pozwala wykluczyć istnienie poważnych wątpliwości, gdy na danym rynku geograficznym obrót realizowany przez SEB‑Moulinex na właściwych rynkach produktowych, w których połączony podmiot posiada udział w rynku przekraczający 40%, stanowi mniej niż 10% jego całkowitego obrotu na wszystkich właściwych rynkach produktowych w zakresie tego rynku geograficznego, należy dojść do wniosku, że ani w zaskarżonej decyzji, ani przed Sądem Komisja nie udowodniła, że w Finlandii mamy do czynienia z takim przypadkiem.

384    Choć zgodnie z motywem 119 zaskarżonej decyzji rynek tosterów stanowi zaledwie 5–15% obrotu realizowanego przez nowy podmiot na wszystkich właściwych rynkach produktowych w Finlandii, należy jednak stwierdzić, że nowy podmiot posiada również udział w rynku przekraczający 40% na fińskich rynkach ekspresów do kawy (40–50%), piekarników przenośnych (35–45%) i grillów (40–50%) (motywy 87, 90, 91 zaskarżonej decyzji). Tabela nr 2 sporządzona przez Komisję w odpowiedzi na pytania Sądu pokazuje, że rynki, w których podmiot SEB‑Moulinex posiada udział przekraczający 40%, w tym rynki ekspresów do kawy, piekarników przenośnych i grillów stanowią 10–20% ich całkowitego obrotu ze sprzedaży w Finlandii. Wobec tego z powodów przytoczonych w pkt 364 i 365 powyżej Komisja powinna była wziąć pod uwagę owe rynki w celu dokonania oceny możliwości ukarania SEB‑Moulinex przez sprzedawców detalicznych.

385    Należy jeszcze zwrócić uwagę na to, że podmiot SEB‑Moulinex posiada udział w rynku przekraczający 40% na nie mniej niż czterech właściwych rynkach produktowych w Finlandii, a zatem na tylu samych rynkach produktowych, co w Grecji, która zalicza się do krajów, w odniesieniu do których Komisja uznała, iż koncentracja wzbudza poważne wątpliwości na licznych rynkach.

386    Wreszcie – jak słusznie podnieśli De’Longhi i skarżąca na rozprawie – Komisja nie zbadała efektu portfela związanego z koncentracją, a w szczególności faktu, że koncentracja umożliwiła połączenie silnej pozycji zajmowanej przez SEB na rynkach grillów i tosterów z silną pozycją zajmowaną przez Moulinex na rynkach piekarników przenośnych, kafetier, ekspresów do kawy, robotów kuchennych i tosterów. Podobnie zaskarżona decyzja nie zawiera wyjaśnienia, dlaczego okoliczność, że w wyniku koncentracji nowy podmiot będzie miał do dyspozycji zbiór czterech znaków towarowych, nie jest w stanie wzmocnić jego siły rynkowej, podczas gdy w odniesieniu do rynków geograficznych objętych zobowiązaniami Komisja wielokrotnie podkreślała, że SEB‑Moulinex posiada dwa znaki towarowe, podczas gdy jego konkurenci posiadają zaledwie jeden znak towarowy.

387    Z powyższych rozważań wynika, że Komisja nie mogła wykluczyć istnienia poważnych wątpliwości w odniesieniu do rynków piekarników przenośnych, ekspresów do kawy, grillów i tosterów w Finlandii na podstawie czynników wymienionych w motywach 87, 90, 91 i 118–120 zaskarżonej decyzji

–       We Włoszech

388    Należy przypomnieć, że zgodnie z motywami 121–124 zaskarżonej decyzji nowy podmiot będzie posiadał udział w rynku przekraczający 40% we Włoszech na trzech rynkach produktowych, tj. na rynku robotów kuchennych, na rynku urządzeń do posiłków nieformalnych i na rynku czajników elektrycznych.

389    Jeśli chodzi, po pierwsze, o rynek robotów kuchennych, to Komisja stwierdziła w motywie 121 zaskarżonej decyzji, że strony koncentracji mają wspólnie udział w rynku wynoszący 40–50%, z czego 0–10% przypada na SEB, oraz że strony będą konkurowały między innymi z Braun (10–20%), Philips (0–10%) i z De’Longhi (0–10%), i na tej podstawie doszła do wniosku, że koncentracja ma niewielki wpływ na konkurencję, eliminując czwartego co do wielkości uczestnika rynku.

390    Z powyższego wynika, że Komisja wykluczyła istnienie poważnych wątpliwości we Włoszech wyłącznie na podstawie jednego z przytoczonych przez nią czynników, a mianowicie pozycji rynkowej podmiotu powstałego w wyniku połączenia w stosunku do jego konkurentów.

391    Niemniej ze względów przedstawionych w pkt 329 powyżej – chyba że zostałoby wykazane, że wspomniani konkurenci zajmują silną pozycję, która może stanowić realną przeciwwagę dla SEB‑Moulinex – okoliczność, że SEB‑Moulinex musi stawić czoła trzem konkurentom, jest sama w sobie pozbawiona wszelkiego znaczenia na rynku, w którym lider posiada udział rzędu 40–50%.

392    W niniejszym przypadku dwóch z trzech konkurentów wymienionych na rynku robotów kuchennych, tj. Philips i De’Longhi, posiadają zaledwie marginalną pozycję rzędu 0–10%. Co do trzeciego, tj. Braun, wprawdzie dysponuje on bardziej reprezentatywnym udziałem w rynku wynoszącym 10–20%, niemniej udział ten jest od dwóch do czterech razy mniejszy niż udział posiadany przez nowy podmiot. Z drugiej strony należy zauważyć, że Komisja, w szczególności w motywie 51 zaskarżonej decyzji, w odniesieniu do pozycji nowego podmiotu w Portugalii za oznakę istnienia poważnych wątpliwości przyjęła okoliczność, że strony koncentracji są liderami na rynku dzięki posiadanym przez nie udziałom w rynku, które są co najmniej dwa razy większe niż udziały ich następnego co do wielkości konkurenta.

393    Podobnie okoliczność, że koncentracja ma niewielki wpływ na konkurencję, gdyż wyeliminowany zostaje czwarty co do wielkości uczestnik rynku, wydaje się mało przekonywająca. SEB posiada bowiem jedynie niewielki udział w rynku (0–10%), podobnie zresztą jak pozostali dwaj konkurenci Moulinex, tj. Philips i De’Longhi, zaś jedynie Braun posiada większy, choć wciąż skromny udział w rynku. Należy zatem stwierdzić, że w tych okolicznościach eliminacja czwartego konkurenta nie wywołuje zasadniczo odmiennych skutków niż te, jakie wynikałyby z wyeliminowania drugiego czy trzeciego konkurenta.

394    Wobec tego z powyższego wynika, że Komisja nie mogła wykluczyć istnienia poważnych wątpliwości na rynku robotów kuchennych we Włoszech na podstawie czynnika wymienionego w motywie 121 zaskarżonej decyzji.

395    Jeśli chodzi, po drugie, o rynek urządzeń do posiłków nieformalnych, to Komisja stwierdziła w motywie 122 zaskarżonej decyzji, że strony koncentracji posiadają wspólnie udział w rynku rzędu 40–50% (z czego 0–10% przypada na Moulinex), zaś Philips posiadający udział w rynku wynoszący 0–10% jest jedynym konkurentem zidentyfikowanym przez strony. W odniesieniu do rynku czajników elektrycznych Komisja w tym samym motywie zaskarżonej decyzji stwierdziła, że strony koncentracji – przed przedsiębiorstwami De’Longhi, Philips i Braun, z których każde posiada 0–10% – osiągają wspólnie udział w rynku rzędu 65–75% (z czego 15–25% przypada na Moulinex). Niemniej w motywie 123 zaskarżonej decyzji Komisja stwierdziła, że z uwagi na to, że zarówno rynek czajników elektrycznych, jak i rynek urządzeń do posiłków nieformalnych stanowią jedynie około 0–5% całkowitej wartości „rodziny kuchennej” małego AGD, klienci będący sprzedawcami detalicznymi będą mogli ukarać wszelkie próby zachowania antykonkurencyjnego na tych rynkach mniejszymi zakupami produktów SEB‑Moulinex na innych rynkach, na których połączony podmiot realizuje 90–100% swego obrotu. Zdaniem Komisji owa możliwość ukarania sprawia, że wszelkie podwyżki cen przez strony koncentracji na tych dwóch rynkach stają się nieopłacalne. W konsekwencji uznała ona, że koncentracja nie wzbudza poważnych wątpliwości na tych rynkach.

396    Z powyższego wynika, że na tym rynku Komisja wykluczyła istnienie poważnych wątpliwości wyłącznie na podstawie efektu gamy. Komisja wymieniła wprawdzie w motywie 122 zaskarżonej decyzji pozycję podmiotu powstałego w wyniku połączenia w stosunku do jego konkurentów, ale to nie ten czynnik skłonił Komisję do wykluczenia istnienia poważnych wątpliwości na rynkach właściwych. Ponadto należy stwierdzić, że Komisja nie mogła się oprzeć na wspomnianym czynniku. W odniesieniu do rynku urządzeń do posiłków nieformalnych należy bowiem zauważyć, że w przeciwieństwie do rynku robotów kuchennych Komisja zidentyfikowała zaledwie jednego konkurenta, a nie trzech. Co więcej, na podstawie danych figurujących w zaskarżonej decyzji nie można wykluczyć, że koncentracja powoduje połączenie dwóch pierwszych uczestników rynku, ponieważ zarówno Moulinex, jak i Philips posiadają udział w rynku wynoszący 0–10%. Jeśli chodzi o rynek czajników elektrycznych, to nie wydaje się, by elementy wskazane w zaskarżonej decyzji mogły uzasadniać brak poważnych wątpliwości, z tego względu że jakkolwiek istnieje trzech konkurentów, koncentracja powoduje połączenie dwóch pierwszych uczestników rynku, którzy będą posiadać udział w rynku rzędu 65–75%, tj. niemal trzy czwarte rynku.

397    W odniesieniu do efektu gamy w pkt 364 i 365 powyżej zostały przedstawione powody, dla których Komisja nie mogła wykluczyć na jego podstawie istnienia poważnych wątpliwości. W tym względzie należy sprecyzować, że podkreślana przez Komisję okoliczność, iż we Włoszech De’Longhi jest liderem na czterech innych właściwych rynkach produktowych oraz że Saeco posiada udział rzędu 60–70% w rynku ekspresów do kawy, jest pozbawiona znaczenia. Fakt, iż SEB‑Moulinex nie posiada udziału w rynku przekraczającego 40% poza rynkami robotów kuchennych, urządzeń do posiłków nieformalnych i czajników elektrycznych, oznacza siłą rzeczy, że na tych innych rynkach inne podmioty mogą ewentualnie zajmować silną pozycję.

398    W każdym razie nawet gdyby uznać – jak utrzymuje Komisja w motywie 123 zaskarżonej decyzji oraz w swych odpowiedziach na pisemne pytania Sądu – że efekt gamy pozwala wykluczyć istnienie poważnych wątpliwości, gdy na danym rynku geograficznym obrót realizowany przez SEB‑Moulinex na właściwych rynkach produktowych, w których połączony podmiot posiada udział w rynku przekraczający 40%, stanowi mniej niż 10% jego całkowitego obrotu na wszystkich właściwych rynkach produktowych w zakresie tego rynku geograficznego, należy dojść do wniosku, że ani w zaskarżonej decyzji, ani przed Sądem Komisja nie udowodniła, że we Włoszech mamy do czynienia z takim przypadkiem.

399    Wprawdzie z motywu 123 zaskarżonej decyzji wynika, że rynki urządzeń do posiłków nieformalnych i czajników elektrycznych we Włoszech stanowią co najwyżej 0–10% całkowitego obrotu realizowanego przez połączony podmiot na wszystkich właściwych rynkach produktowych we Włoszech, ale należy zauważyć, że zgodnie z motywem 121 zaskarżonej decyzji nowy podmiot posiada również udział w rynku przekraczający 40% na rynkach robotów kuchennych. Tabela nr 2 sporządzona przez Komisję w odpowiedzi na pytania Sądu pokazuje, że rynki, w których podmiot SEB‑Moulinex posiada udział przekraczający 40%, w tym rynki robotów kuchennych, stanowią 25–35%, a nawet – zgodnie z odpowiedzią Komisji na pisemne pytanie Sądu – 30–40% jego całkowitego obrotu ze sprzedaży we Włoszech. Abstrahując od tego, że z powodów przedstawionych powyżej Komisja nie mogła wykluczyć istnienia poważnych wątpliwości na wspomnianym właściwym rynku produktowym jedynie na podstawie kryterium przyjętego w motywie 121 zaskarżonej decyzji, powinna ona była – jak przedstawiono powyżej – w każdym razie wziąć pod uwagę ów rynek w celu dokonania oceny możliwości ukarania nowego podmiotu przez sprzedawców detalicznych, ponieważ podmiot ten posiada w nim udział przekraczający 40%.

400    Wreszcie – jak słusznie podnieśli De’Longhi i skarżąca na rozprawie – Komisja nie zbadała efektu portfela związanego z koncentracją, a w szczególności faktu, że koncentracja umożliwiła połączenie silnej pozycji zajmowanej przez SEB na rynkach czajników elektrycznych, urządzeń do posiłków nieformalnych, grillów i żelazek z silną pozycją zajmowaną przez Moulinex na rynkach kafetier, czajników elektrycznych, urządzeń do gotowania na parze i robotów kuchennych. Podobnie zaskarżona decyzja nie zawiera wyjaśnienia, dlaczego okoliczność, że w wyniku koncentracji nowy podmiot będzie miał do dyspozycji zbiór czterech znaków towarowych, nie jest w stanie wzmocnić jego siły rynkowej, podczas gdy w odniesieniu do rynków geograficznych objętych zobowiązaniami Komisja wielokrotnie podkreślała, że SEB‑Moulinex posiada dwa znaki towarowe, podczas gdy jego konkurenci posiadają zaledwie jeden znak towarowy.

401    Z powyższych względów należy dojść do wniosku, że Komisja nie mogła wykluczyć istnienia poważnych wątpliwości na rynkach urządzeń do posiłków nieformalnych i czajników elektrycznych we Włoszech na podstawie czynnika przyjętego w motywie 123 zaskarżonej decyzji.

402    W związku z tym zarzut w zakresie dotyczącym Włoch jest zasadny.

–       W Zjednoczonym Królestwie i w Irlandii

403    Należy przypomnieć, że zgodnie z motywami 125 i 126 zaskarżonej decyzji Komisja stwierdza, że strony koncentracji posiadają łączny udział w rynku rzędu 35–45% na rynku żelazek i wytwornic pary w Zjednoczonym Królestwie i w Irlandii. Jak wynika w szczególności z tabeli nr 2 przedłożonej przez Komisję, ów udział w rynku przekracza 40%. Niemniej w zaskarżonej decyzji Komisja doszła do wniosku, że koncentracja nie wzbudza poważnych wątpliwości w Zjednoczonym Królestwie i w Irlandii z tego powodu, że z jednej strony zmienia ona jedynie „marginalnie warunki konkurencji z niewielkim przyrostem udziałów w rynku” (przyrost w wysokości 0–5%), a z drugiej strony „strony koncentracji będą musiały stawić czoła w szczególności konkurencji Philips (udział w rynku 15–25%)”.

404    Z powyższego wynika, że na wskazanym powyżej rynku geograficznym Komisja wykluczyła istnienie poważnych wątpliwości na podstawie dwóch czynników, tj. nieistnienia znaczącego nakładania się działalności przedsiębiorstw oraz pozycji podmiotu powstałego w wyniku połączenia w stosunku do jego konkurentów.

405    Po pierwsze, w przedmiocie braku znaczącego nakładania się działalności przedsiębiorstw należy przypomnieć, że ze względu na ogólny charakter danych Sąd nie może skontrolować, czy czynnik ten pozwalał wykluczyć istnienie poważnych wątpliwości. Ponadto należy stwierdzić, że nawet jeśli przyrost udziałów w rynku jest niewielki, to jest on jednak wystarczający, aby zapewnić udział w rynku, który przewyższa 40‑procentowy próg dominacji przyjęty w zaskarżonej decyzji.

406    Po drugie, jeśli chodzi o pozycję podmiotu powstałego w wyniku połączenia w stosunku do jego konkurentów, jako że w motywie 32 zaskarżonej decyzji Philips została zidentyfikowana jako jeden z czterech podmiotów gospodarczych dysponujących szeroką gamą produktów z sektora małego AGD i zarazem obecnych w całej Europie, fakt, iż jest ona obecna na rozpatrywanym rynku, nie stanowi szczególnej okoliczności. Podobnie – jak stwierdzono powyżej – nie można sobie wyobrazić, aby przedsiębiorstwo posiadające udział w rynku rzędu 40% nie miało konkurentów.

407    Ponadto należy zauważyć, że chociaż Komisja podkreśliła niewielki przyrost udziałów w rynku w przypadku żelazek i wytwornic pary, zaniechała ona natomiast – jak słusznie podniosła skarżąca – przeanalizowania wpływu na konkurencję połączenia znaczących pozycji SEB‑Moulinex na licznych rynkach, w szczególności na rynku frytownic (na którym udział SEB wzrasta z 15–25% do 30–40%), na rynku urządzeń do gotowania na parze (na którym udział SEB wzrasta z 25–35% do 35–40%), na rynku urządzeń do posiłków nieformalnych (na którym udział SEB wzrasta z 15–25% do 25–35%) i na rynku ekspresów do kawy (na którym udział SEB wzrasta z 0–10% do 20–30%). Chociaż nowy podmiot nie osiąga progu dominacji na żadnym z tych rynków, które nie wzbudzają zatem poważnych wątpliwości, owa znaczna siła na wielu rynkach jest jednak zdolna – z uwagi na opisany powyżej efekt portfela – do umocnienia dominacji nowego podmiotu na rynku żelazek i wytwornic pary.

408    Wreszcie – jak słusznie podkreśla skarżąca – należy stwierdzić, że Komisja nie zastosowała do właściwego rynku geograficznego kryterium obrotu względnego, które uwzględniła w ramach swej analizy sytuacji konkurencji na innych rynkach geograficznych w stadium stosowania efektu gamy. Podczas gdy Komisja niesłusznie wykluczyła istnienie poważnych wątpliwości na właściwych rynkach produktowych we Włoszech, w Hiszpanii i w Finlandii, uzasadniając to tym, że właściwe rynki produktowe, na których SEB‑Moulinex zajmuje pozycję dominującą, stanowią mniej niż 10% całkowitego obrotu tego podmiotu na wszystkich właściwych rynkach produktowych w zakresie tych rynków geograficznych, z drugiej strony nie wyciągnęła ona żadnego wniosku z tego, że rynek żelazek i wytwornic pary stanowi 35–40% całkowitego obrotu, jaki SEB‑Moulinex realizuje na wszystkich właściwych rynkach produktowych w Zjednoczonym Królestwie i w Irlandii.

409    Wreszcie – jak słusznie podnieśli De’Longhi i skarżąca na rozprawie – Komisja nie zbadała efektu portfela związanego z koncentracją, a w szczególności faktu, że koncentracja umożliwiła połączenie silnej pozycji zajmowanej przez SEB na rynkach frytownic, piekarników przenośnych, urządzeń do posiłków nieformalnych, urządzeń do gotowania na parze i żelazek z silną pozycją Moulinex na rynkach frytownic, ekspresów do kawy i robotów kuchennych. Podobnie zaskarżona decyzja nie zawiera wyjaśnienia, dlaczego okoliczność, że w wyniku koncentracji nowy podmiot będzie miał do dyspozycji zbiór pięciu znaków towarowych, nie jest w stanie wzmocnić jego siły rynkowej, podczas gdy w odniesieniu do rynków geograficznych objętych zobowiązaniami Komisja wielokrotnie podkreślała, że SEB‑Moulinex posiada dwa znaki towarowe, podczas gdy jego konkurenci posiadają zaledwie jeden znak towarowy.

410    Z powyższych powodów należy dojść do wniosku, że Komisja nie mogła wykluczyć istnienia poważnych wątpliwości na rynku żelazek i wytwornic pary w Zjednoczonym Królestwie i w Irlandii na podstawie czynników przyjętych w motywach 125 i 126 zaskarżonej decyzji.

c)     Wnioski

411    Z całości powyższych rozważań wynika, że należy stwierdzić nieważność zaskarżonej decyzji w zakresie dotyczącym rynków we Włoszech, w Hiszpanii, w Finlandii, w Zjednoczonym Królestwie i w Irlandii.

 W przedmiocie zarzutu opartego na tym, że zobowiązania powodują podział rynku w odniesieniu do znaku towarowego Moulinex


 A ‑ Argumenty stron

412    Podczas rozprawy De’Longhi po raz pierwszy podniosła, że zobowiązania zatwierdzone w zaskarżonej decyzji prowadzą do podziału rynku w odniesieniu do znaku towarowego Moulinex. Podkreśla ona, że ów podział rynku zostaje wzmocniony przez pkt 1 lit. c) akapit ostatni zobowiązań, który zakazuje licencjobiorcom wywozu produktów sprzedawanych przez nich pod oznaczeniem Moulinex na terytoria innych licencjobiorców oraz na terytoria SEB.

413    Zdaniem De’Longhi taki podział rynku nie jest objęty rozporządzeniem Komisji (WE) nr 240/96 z dnia 31 stycznia 1996 r. w sprawie stosowania art. [81] ust. 3 traktatu do niektórych kategorii porozumień o transferze technologii (Dz.U. L 31, s. 2), a w konsekwencji jest on zakazany przez art. 81 ust. 1.

414    Jako że De’Longhi zwracała uwagę Komisji na tę problematykę w trakcie postępowania administracyjnego, uważa ona, iż Komisja powinna była sprawdzić, czy zobowiązania nie wzbudzają wątpliwości w tym zakresie.

415    Komisja, popierana przez Republikę Francuską i SEB, wnosi o oddalenie argumentacji De’Longhi.

 B ‑ Ocena Sądu

416    Należy zauważyć, że utrzymując, iż zobowiązania powodują podział rynku w odniesieniu do znaku towarowego Moulinex, De’Longhi wysuwa zarzut, który nie został podniesiony przez skarżącą.

417    Chociaż art. 40 akapit trzeci statutu (WE) Trybunału Sprawiedliwości i art. 116 § 3 regulaminu postępowania przed Sądem nie sprzeciwiają się temu, by interwenient przedstawił nowe lub odmienne argumenty w porównaniu z tymi przedstawionymi przez popieraną przezeń stronę, gdyż w przeciwnym razie interwencja byłaby ograniczona do powtórzenia argumentów podniesionych w skardze, nie można dopuścić, aby wspomniane przepisy umożliwiały mu zmianę lub zniekształcenie ram sporu określonych w skardze poprzez podniesienie nowych zarzutów (zob. podobnie wyroki Trybunału: z dnia 23 lutego 1961 r. w sprawie 30/59 De Gezamenlijke Steenkolenmijnen in Limburg przeciwko Wysokiej Władzy, Rec. s. 1, 37; z dnia 24 marca 1993 r. w sprawie C‑313/90 CIRFS i in. przeciwko Komisji, Rec. s. I‑1125, pkt 22; z dnia 8 lipca 1999 r. w sprawie C‑245/92 P Chemie Linz przeciwko Komisji, Rec. s. I‑4643, pkt 32; wyroki Sądu: z dnia 8 czerwca 1995 r. w sprawie T‑459/93 Siemens przeciwko Komisji, Rec. s. II‑1675, pkt 21; z dnia 25 czerwca 1998 r. w sprawach połączonych T‑371/94 i T‑394/94 British Airways i in. przeciwko Komisji, Rec. s. II‑2405, pkt 75; z dnia 1 grudnia 1999 r. w sprawach połączonych T‑125/96 i T‑152/96 Boehringer przeciwko Radzie i Komisji, Rec. s. II‑3427, pkt 183; z dnia 28 lutego 2002 r. w sprawie T‑395/94 Atlantic Container Line i in. przeciwko Komisji, Rec. s. II‑875, pkt 382).

418    W związku z tym należy stwierdzić, że ponieważ interwenienci na podstawie art. 116 § 3 regulaminu postępowania przed Sądem mają obowiązek zaakceptować stan sprawy, w jakim się ona znajduje w chwili ich wstąpienia, a na podstawie art. 40 akapit czwarty statutu Trybunału żądania zawarte we wniosku interwencyjnym nie mogą mieć innego przedmiotu niż poparcie żądań jednej ze stron, De’Longhi jako interwenient nie jest uprawniona do podniesienia niniejszego zarzutu opartego na podziale rynku wskutek zobowiązań. W konsekwencji niniejszy zarzut podniesiony przez De’Longhi musi zostać odrzucony jako niedopuszczalny.

419    W każdym razie nawet gdyby zarzut podniesiony przez De’Longhi był dopuszczalny, choć nie jest, byłby on bezzasadny.

420    Z art. 2 ust. 1 rozporządzenia nr 4064/89 wynika, że jeśli w ramach badania zgodności koncentracji ze wspólnym rynkiem Komisja dokonuje oceny zmierzającej do ustalenia, czy koncentracja stwarza lub umacnia pozycję dominującą w rozumieniu ust. 2 owego przepisu, bierze ona pod uwagę „potrzebę zachowania i rozwoju skutecznej konkurencji na wspólnym rynku, z punktu widzenia, między innymi, struktury wszystkich danych rynków [właściwych] oraz rzeczywistej lub potencjalnej konkurencji ze strony przedsiębiorstw zlokalizowanych we Wspólnocie lub poza nią”.

421    W konsekwencji zgodne z prawdą jest to, co twierdzi De’Longhi, że Komisja w ramach postępowania dotyczącego stosowania rozporządzenia nr 4064/89 nie może zatwierdzić zobowiązań, które są sprzeczne z regułami konkurencji ustanowionymi przez traktat, w zakresie w jakim zagrażają one zachowaniu lub rozwojowi skutecznej konkurencji na wspólnym rynku. W tym kontekście Komisja musi ocenić zgodność zobowiązań w szczególności według kryteriów zawartych w art. 81 ust. 1 i 3 WE (który przez odesłanie zawarte w art. 83 WE stanowi jedną z podstaw prawnych rozporządzenia nr 4064/89) (zob. wyrok Sądu z dnia 20 listopada 2002 r. w sprawie T‑251/00 Lagardère i Canal + przeciwko Komisji, dotychczas nieopublikowany w Zbiorze, pkt 85).

422    W niniejszym przypadku należy jednak po pierwsze zauważyć, że zgodnie z pkt 1 lit. c) akapit ostatni zobowiązań „licencjobiorca lub licencjobiorcy zobowiązują się do prowadzenia sprzedaży produktów oznaczonych znakiem towarowym Moulinex wyłącznie na terytorium lub na terytoriach im przyznanych i dla których przeznaczone są produkty”. Wbrew temu, co utrzymuje De’Longhi, z brzmienia tej klauzuli nie wynika, że zobowiązania w sposób wyraźny nakładają na licencjobiorców zakaz wywozu znaku towarowego Moulinex do innych państw członkowskich. Powyższa klauzula może być bowiem interpretowana w ten sposób, że licencjobiorcy są jedynie zobowiązani do sprzedaży produktów oznaczonych znakiem towarowym Moulinex na terytorium, które zostało im przyznane. Klauzula, która zobowiązuje licencjobiorcę do skoncentrowania sprzedaży produktów objętych licencją na swoim terytorium, nie ma co do zasady za cel ani za skutek ograniczenia konkurencji w rozumieniu art. 81 ust. 1 WE.

423    Po drugie należy stwierdzić, że nawet gdyby sporna klauzula miała być interpretowana – jak utrzymuje De’Longhi – w ten sposób, że zakazuje licencjobiorcom wywozu produktów opatrzonych znakiem towarowym Moulinex do innych państw członkowskich, De’Longhi nie wykazała, w jaki sposób ta klauzula jest sprzeczna w niniejszym przypadku z art. 81 ust. 1 WE. De’Longhi nie wyjaśnia bowiem, w jaki sposób, mając na uwadze krajowy wymiar właściwych rynków produktowych oraz brak istotnego przywozu równoległego pomiędzy państwami członkowskimi, sporna klauzula mogłaby w odczuwalny sposób ograniczyć konkurencję na rynkach właściwych we Wspólnocie czy też wpłynąć w istotny sposób na handel między państwami członkowskimi w rozumieniu art. 81 ust. 1 WE. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem nawet porozumienie przewidujące bezwzględną ochronę terytorialną nie jest objęte zakazem ustanowionym w art. 81 ust. 1 WE, gdy wpływa ono na rynek jedynie w nieznaczny sposób (wyroki Trybunału: z dnia 9 lipca 1969 r. w sprawie 5/69 Völk, Rec. s. 295, pkt 7; z dnia 7 czerwca 1983 r. w sprawach połączonych od 100/80 do 103/80 Musique diffusion française i in. przeciwko Komisji, Rec. s. 1825, pkt 85; z dnia 28 kwietnia 1998 r. w sprawie C‑306/96 Javico, Rec. s. I‑1983, pkt 17).

424    Ponadto De’Longhi nie wykazała, że licencjobiorca znaku towarowego Moulinex byłby gotowy zaakceptować ryzyko sprzedaży produktów oznaczonych tym znakiem w systemie „co-branding” z własnym znakiem towarowym, gdyby nie był chroniony przynajmniej przed aktywną konkurencją ze strony innych licencjobiorców na terytorium, które zostało mu przyznane. Należy w tym względzie przypomnieć, że celem zobowiązań jest umożliwienie licencjobiorcom – w okresie przejściowym, w trakcie którego będą oni mieli prawo używać swój własny znak towarowy w połączeniu ze znakiem towarowym Moulinex – zapewnienia przejścia klientów produktów oznaczonych znakiem towarowym Moulinex na ich własny znak towarowy, aby znaki towarowe licencjobiorców były w stanie stanowić skuteczną konkurencję wobec znaku towarowego Moulinex po zakończeniu owego okresu przejściowego, gdy SEB będzie miała znowu prawo do używania znaku towarowego Moulinex w dziewięciu państwach członkowskich, których dotyczy niniejsza sprawa. Należy zatem przyznać, że w tym kontekście brak jakiejkolwiek ochrony licencjobiorców przed przynajmniej aktywną konkurencją ze strony innych licencjobiorców mógłby być szkodliwy dla umocnienia znaków towarowych konkurujących ze znakiem towarowym Moulinex i tym samym mógłby naruszyć konkurencję na rynku właściwym w obrębie terytorium Wspólnoty. W konsekwencji sporna klauzula w części przewidującej zakaz aktywnej sprzedaży nie może być traktowana jako nieuchronnie ograniczająca konkurencję w rozumieniu art. 81 ust. 1 WE (zob. podobnie wyroki Trybunału: z dnia 8 czerwca 1982 r. w sprawie 258/78 Nungesser i Eisele przeciwko Komisji, Rec. s. 2015, pkt 57; z dnia 6 października 1982 r. w sprawie 262/81 Coditel, Rec. s. 3381, pkt 15).

425    Z powyższych rozważań wynika, że zarzut De’Longhi oparty na podziale rynku wskutek zobowiązań jest niedopuszczalny, a w każdym razie bezzasadny.

 IV ‑ W przedmiocie zarzutu czwartego opartego na tym, że Komisja naruszyła prawo, nie badając, czy rażąco niska cena zapłacona przez SEB za przejęcie Moulinex oraz pomoc finansowa udzielona przez Republikę Francuską nie prowadzą do umocnienia pozycji SEB na rynkach właściwych ze szkodą dla jej konkurentów

 Argumenty stron

426    Skarżąca uważa, że Komisja naruszyła prawo, nie badając, czy rażąco niska cena zapłacona przez SEB za przejęcie Moulinex oraz pomoc finansowa udzielona przez państwo francuskie nie prowadzą do umocnienia pozycji SEB na rynkach właściwych ze szkodą dla jej konkurentów.

427    Stwierdza ona, że w zaskarżonej decyzji Komisja zauważyła jedynie, nie wnikając przy tym w szczegóły, że mając na uwadze wstępne badanie programu władz francuskich nie wydaje się, aby interwencje publiczne przewidziane w ramach sądowego postępowania naprawczego były środkami przysparzającymi korzyści SEB. Zdaniem skarżącej rażąco niska cena, jaką zapłaciła SEB, miała ewidentnie umożliwić umocnienie pozycji nowego podmiotu po przeprowadzeniu koncentracji.

428    Skarżąca przypomina w tym względzie, że w wyroku z dnia 31 stycznia 2001 r. w sprawie T‑156/98 RJB Mining przeciwko Komisji, Rec. s. II‑337 Sąd stwierdził nieważność decyzji Komisji, gdyż instytucja ta nie zbadała, czy i w jakim zakresie potęga handlowa nowego podmiotu mogła zostać wzmocniona z powodu rażąco niskiej ceny nabycia. Komisja ma zatem – zdaniem skarżącej – obowiązek ustalenia, czy wysokość ceny nabycia może umocnić pozycję nowego podmiotu po przeprowadzeniu koncentracji, bez względu na to, czy sposób finansowania może zostać zakwalifikowany jako pomoc w rozumieniu traktatu, czy też nie.

429    W niniejszym przypadku skarżąca twierdzi po pierwsze, że warunki finansowe planu przejęcia przedstawionego przez SEB były bardzo dobrze znane Komisji. W szczególności była ona świadoma oczywistej dysproporcji istniejącej pomiędzy ceną nabycia Moulinex (15 mln EUR) a rzeczywistą wartością nabywanych części przedsiębiorstwa (szacowaną na ponad 850 mln EUR). Komisja wiedziała również o tym, że owa dysproporcja znajduje wytłumaczenie w szczególności w tym, że Republika Francuska zgodziła się przejąć koszty związane z wypłatą odszkodowań zwolnionym pracownikom, zmniejszając w ten sposób zadłużenie Moulinex i tym samym umożliwiając SEB z jednej strony nabycie Moulinex za cenę, która w żaden sposób nie odzwierciedla rzeczywistej wartości przedsiębiorstwa, zaś z drugiej strony dysponowanie dodatkowymi funduszami, aby dalej umocnić jego pozycję na rynku.

430    Tytułem porównania skarżąca podkreśla, że:

–        pierwotnie przedstawiła ofertę przejęcia w wysokości 100 mln EUR jedynie za składniki majątkowe Krups (tj. na kwotę przekraczającą niemal siedmiokrotnie kwotę zaoferowaną przez SEB za całą działalność Krups i Moulinex);

–        w piśmie z dnia 29 listopada 2001 r. przedstawiła ona Komisji ofertę obejmującą przejęcie wszystkich pracowników Moulinex, precyzując przy tym, że w przypadku gdyby cel oczekiwanej opłacalności nie mógł zostać zrealizowany, mogłaby ona przeprowadzić redukcję zatrudnienia. Z tych negocjacji wynikało, że zwolnienie 3600 pracowników nieprzejętych przez SEB mogło prowadzić do obciążenia finansowego rzędu 175 mln EUR;

–        przedstawiła ona zarządcom sądowym Moulinex ofertę przejęcia obejmującą składniki majątkowe Moulinex nieprzejęte przez SEB za cenę 150 000 EUR.

431    Skarżąca jest zdania, że wyjątkowo korzystne warunki finansowe przejęcia Moulinex przez SEB umożliwiły jej skorzystanie z synergii wynikającej ze wzrostu zewnętrznego, bez poniesienia przy tym kosztów z nim związanych. Środki przedsięwzięte przez władze francuskie w sposób oczywisty przysporzyły korzyści SEB, jako że umożliwiły jej użycie w ramach działalności handlowej środków finansowych, które normalnie musiałaby przeznaczyć na nabycie Moulinex.

432    W konsekwencji skarżąca jest zdania, że Komisja – nawet bez konieczności ustalania, czy publiczny wkład finansowy stanowi pomoc państwa w rozumieniu traktatu, czy też nie – miała obowiązek ustalić, czy warunki finansowe przejęcia Moulinex były same w sobie w stanie, bezpośrednio lub pośrednio, umocnić pozycję rynkową nowego podmiotu SEB‑Moulinex.

433    W opinii skarżącej z powyższego wynika, że Komisja naruszyła prawo, ograniczając się do „wstępnego badania” wpływu środków finansowych przedsięwziętych przez publiczne władze francuskie i wyciągając wniosek na podstawie pobieżnej analizy, „że interwencje publiczne przewidziane w ramach naprawczego postępowania sądowego” nie przysporzyły korzyści SEB.

434    Komisja twierdzi, że zarzut jest oczywiście pozbawiony wszelkich podstaw.

 Ocena Sądu

435    Skarżąca podnosi zasadniczo dwa zarzuty. Zarzuca ona Komisji, iż nie zbadała, czy SEB nie wzmocniła swojej pozycji dzięki zapłacie rażąco niskiej ceny za przejęcie, a ponadto dzięki temu, że Republika Francuska zgodziła się pokryć koszty związane z wypłatą odszkodowań z tytułu zwolnienia.

436    W przedmiocie ceny przejęcia zapłaconej przez SEB należy podkreślić na samym początku, że została ona oceniona w sposób niezależny przez tribunal de commerce de Nanterre w ramach sądowego postępowania naprawczego oraz że na podstawie kryteriów przyjętych przez prawo francuskie sąd ten ocenił, że SEB przedstawiła ofertę, która pozwala w najlepszy sposób chronić interesy wierzycieli.

437    Siłą rzeczy należy następnie stwierdzić, że skarżąca w żaden sposób nie wykazała, iż cena zapłacona przez SEB była rażąco niska. Co więcej, powołuje się ona na wartość bilansową składników majątkowych Moulinex w 2000 r. nabytych przez SEB oraz na własne oferty.

438    Z jednej strony oszacowanie rzeczywistej wartości przedsiębiorstwa jest złożoną operacją, która obejmuje w szczególności również subiektywne oceny, zaś wartość podana w bilansie niekoniecznie odpowiada rzeczywistej wartości czy też wartości przejęcia przedsiębiorstwa. W szczególności wartość przejęcia Moulinex na koniec roku 2001, gdy miała ona w perspektywie likwidację, nie powinna być uznawana za odpowiadającą tej, która wynikała ze skonsolidowanego sprawozdania opublikowanego przez Moulinex niemal dwa lata wcześniej.

439    Z drugiej strony oferty skarżącej w żaden sposób nie wykazywały, że cena zaoferowana przez SEB była rażąco niska. Należy zauważyć, że skarżąca zaoferowała kolejno ceny 100 mln EUR, 1 EUR i 150 000 EUR. W kwestii pierwszej oferty należy zauważyć, że dotyczyła ona jedynie praw do znaku towarowego Krups i w sposób wyraźny wykluczała pasywa. Nie można zatem brać jej pod uwagę w celu dokonania oceny oferty przejęcia złożonej przez SEB. Siłą rzeczy należy następnie stwierdzić, że kwoty znacznie się zmieniają w zależności od zakresu oferty oraz że skarżąca nie wskazuje nawet, która z ofert odnosi się do składników majątkowych przejętych przez SEB ani też w jaki sposób przy pomocy jej ofert można ustalić wartość części przedsiębiorstwa Moulinex przejętych przez SEB. W tych okolicznościach nie można było dokonać oszacowania ceny 15 mln EUR, którą SEB zapłaciła za nabycie Moulinex.

440    W przedmiocie zarzutu opartego na tym, że przejęcie przez Republikę Francuską kosztów związanych z wypłatą odszkodowań z tytułu zwolnienia umożliwiło SEB nabycie Moulinex bez obowiązku ponoszenia jej długów, należy przede wszystkim zauważyć, że w odróżnieniu od sytuacji leżącej u podstaw ww. wyroku w sprawie RJB Mining przeciwko Komisji, na który powołuje się skarżąca, Komisja w pismach z dnia 27 września i 9 listopada 2001 r. wezwała władze francuskie do przekazania jej informacji dotyczących ewentualnej interwencji Republiki Francuskiej w ramach zgłoszenia niewypłacalności oraz przejęcia grupy Moulinex. Należy następnie podkreślić, że Republika Francuska w piśmie z dnia 16 listopada 2001 r. odpowiedziała, że nie była przewidziana żadna interwencja publiczna ze strony państwa na korzyść grupy Moulinex oraz że zostały przewidziane jedynie środki związane z ponownym zatrudnieniem, z których mieli skorzystać bezpośrednio pracownicy. Ponadto z akt sprawy nie wynika, że Republika Francuska zgodziła się wypłacić odszkodowania z tytułu zwolnienia i skarżąca nie przedstawiła żadnego dowodu, że Republika Francuska przejęła długi ciążące na SEB. Komisja podkreśliła zresztą – co nie zostało podważone – że absurdalne byłoby, gdyby Republika Francuska miała wypłacać odszkodowania z tytułu zwolnienia, ponieważ we Francji wszystkie przedsiębiorstwa są ustawowo zobowiązane do zawarcia ubezpieczenia od ryzyka związanego z niewypłacaniem kwot należnych z tytułu umów o pracę w przypadku sądowego postępowania naprawczego, w związku z czym w razie niewypłacalności to ubezpieczyciel, a nie Republika Francuska musi wypłacić wspomniane odszkodowania. W każdym razie zgodnie z twierdzeniami Komisji i Republiki Francuskiej, które nie zostały podważone przez skarżącą, ewentualne interwencje publiczne nie dotyczą części przedsiębiorstwa przejętych przez SEB, a zatem nie mają żadnego wpływu na wartość dóbr nabytych przez SEB.

441    Wreszcie nie można uznać, że Komisja jest zobowiązana doprowadzić do końca postępowanie w sprawie pomocy państwa w ramach każdego postępowania koncentracyjnego, które musi ona zakończyć w bardzo ścisłych terminach. Chociaż Sąd postanowił stwierdzić nieważność decyzji Komisji w ww. wyroku w sprawie RJB Mining przeciwko Komisji, uzasadniając to tym, że Komisja nie zbadała, czy wysokość ceny nabycia mogła umocnić pozycję nowego podmiotu, nastąpiło to z powodu bardzo szczególnych okoliczności owej sprawy, w której sama cena nabycia została zgłoszona przez władze niemieckie jako pomoc. Ta sytuacja nie może być porównywana z koncentracją dwóch prywatnych spółek, z jaką mamy do czynienia w niniejszym przypadku.

442    Z powyższego wynika, że zarzut nie jest zasadny.

 W przedmiocie kosztów

443    Zgodnie z art. 87 § 3 regulaminu postępowania przed Sądem w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań każdej ze stron oraz w wypadkach szczególnych Sąd może postanowić, że koszty zostaną rozdzielone albo że każda ze stron poniesie własne koszty. Ponieważ w niniejszej sprawie żądania skarżącej i Komisji zostały uwzględnione tylko częściowo, należy postanowić, że każda z nich poniesie własne koszty.

444    Na podstawie art. 87 § 4 akapit trzeci regulaminu postępowania przed Sądem interwenienci SEB i De’Longhi pokrywają własne koszty.

Z powyższych względów

SĄD (trzecia izba),

orzeka, co następuje:

1)      Stwierdza się nieważność decyzji Komisji SG (2002) D/228078 z dnia 8 stycznia 2002 r. o niewnoszeniu sprzeciwu wobec koncentracji pomiędzy SEB a Moulinex i uznaniu jej za zgodną ze wspólnym rynkiem oraz z Porozumieniem o Europejskim Obszarze Gospodarczym pod warunkiem wypełnienia zaproponowanych zobowiązań (sprawa COMP/M.2621 – SEB/Moulinex) w części odnoszącej się do rynków we Włoszech, w Hiszpanii, w Finlandii, w Zjednoczonym Królestwie i w Irlandii.

2)      Skarga zostaje oddalona w pozostałym zakresie.

3)      Skarżąca i Komisja ponoszą własne koszty.

4)      SEB SA i De’Longhi SpA pokrywają własne koszty.

Lenaerts

Azizi

Jaeger

Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 3 kwietnia 2003 r.

Sekretarz

 

      Prezes

H. Jung

 

      K. Lenaerts

Spis treści


Ramy prawne

Okoliczności faktyczne leżące u podstaw sporu

I –  Przedsiębiorstwa, których dotyczy sprawa

II –  Postępowanie krajowe

III –  Postępowanie przed Komisją

Zaskarżona decyzja

I –  Właściwe rynki produktowe

II –  Właściwe rynki geograficzne

III –  Znaczenie znaku towarowego

IV –  Analiza konkurencji

V –  Zobowiązania stron koncentracji

VI –  Pomoc państwa

Przebieg postępowania i żądania stron

W przedmiocie dopuszczalności

I –  Argumenty stron

II –  Ocena Sądu

Co do istoty

I –  W przedmiocie zarzutu pierwszego, opartego na naruszeniu istotnych wymogów proceduralnych, jako że Komisja przyjęła zobowiązania SEB przedstawione po terminie

Argumenty stron

Ocena Sądu

II –  W przedmiocie zarzutu drugiego, opartego na tym, że Komisja naruszyła prawo, zezwalając na koncentrację bez wszczynania II fazy postępowania

Argumenty stron

Ocena Sądu

III –  W przedmiocie zarzutu trzeciego opartego na oczywistym błędzie w ocenie, gdyż zobowiązania były niewystarczające do zaradzenia powstałym problemom w zakresie konkurencji

W przedmiocie części pierwszej opartej na twierdzeniu, że zobowiązanie do udzielenia licencji na znak towarowy nie może ze swej natury rozwiązać problemów w zakresie konkurencji powstałych w wyniku koncentracji

A –  Argumenty stron

B –  Ocena Sądu

W przedmiocie części drugiej opartej na twierdzeniu, że Komisja popełniła oczywisty błąd w ocenie, zatwierdzając zobowiązania o niewystarczającym okresie obowiązywania

A ‑ Argumenty stron

B – Ocena Sądu

W przedmiocie części trzeciej opartej na twierdzeniu, że zobowiązanie dotyczące zaopatrywania się u SEB w zakresie rynku niemieckiego oraz warunki związane z możliwością zaopatrywania się u SEB przez wszystkich licencjobiorców będą skutkowały umocnieniem pozycji SEB‑Moulinex

A ‑ Argumenty stron

B ‑ Ocena Sądu

W przedmiocie części czwartej opartej na tym, że okoliczność, iż Komisja zaakceptowała możliwość używania tego samego znaku towarowego przez różne przedsiębiorstwa w poszczególnych państwach Unii Europejskiej, może doprowadzić do koordynacji zachowań SEB‑Moulinex i licencjobiorcy lub licencjobiorców

A ‑ Argumenty stron

B ‑ Ocena Sądu

W przedmiocie części piątej opartej na tym, że Komisja zezwoliła na koncentrację mimo braku zobowiązań odnoszących się do rynków wykazujących poważne problemy w zakresie konkurencji

A ‑ Argumenty stron

B ‑ Ocena Sądu

1.  W przedmiocie dopuszczalności

2.  Co do istoty

a)  W przedmiocie czterech etapów analizy

–  W przedmiocie 40‑procentowego progu dominacji

–  W przedmiocie braku znaczącego nakładania się działalności przedsiębiorstw

–  W przedmiocie pozycji podmiotu powstałego w wyniku połączenia w stosunku do jego konkurentów

–  W przedmiocie efektu gamy

b)  W przedmiocie krajów nieobjętych zobowiązaniami

–  W Norwegii

–  W Hiszpanii

–  W Finlandii

–  We Włoszech

–  W Zjednoczonym Królestwie i w Irlandii

c)  Wnioski

W przedmiocie zarzutu opartego na tym, że zobowiązania powodują podział rynku w odniesieniu do znaku towarowego Moulinex

A ‑ Argumenty stron

B ‑ Ocena Sądu

IV ‑ W przedmiocie zarzutu czwartego opartego na tym, że Komisja naruszyła prawo, nie badając, czy rażąco niska cena zapłacona przez SEB za przejęcie Moulinex oraz pomoc finansowa udzielona przez Republikę Francuską nie prowadzą do umocnienia pozycji SEB na rynkach właściwych ze szkodą dla jej konkurentów

Argumenty stron

Ocena Sądu

W przedmiocie kosztów