Sprawa T‑8/09
Dredging International NV
i
Ondernemingen Jan de Nul NV
przeciwko
Europejskiej Agencji ds. Bezpieczeństwa na Morzu (EMSA)
Zamówienia publiczne na usługi – Procedury przetargowe EMS-y – Udostępnianie statków do usuwania skutków zanieczyszczeń olejami – Odrzucenie oferty – Skarga o stwierdzenie nieważności – Niezgodność oferty z przedmiotem zamówienia – Konsekwencje – Równość traktowania – Proporcjonalność – Określenie przedmiotu zamówienia – Brak przekazania ogólnych danych i informacji na temat zalet wygrywającej oferty – Uzasadnienie – Udzielenie zamówienia – Brak interesu prawnego – Wniosek o stwierdzenie nieważności umowy zawartej z wygrywającym – Wniosek o odszkodowanie
Streszczenie wyroku
1. Zamówienia publiczne Unii Europejskiej – Procedura przetargowa – Przedmiot zamówienia – Określenie w dokumentach przetargowych – Zgodność oferty z tym określeniem
(rozporządzenia: Rady nr 1605/2002, art. 92, 97, 98 ust. 4; Komisji nr 2342/2002, art. 138, art. 146 ust. 3 akapit pierwszy)
2. Zamówienia publiczne Unii Europejskiej – Procedura przetargowa – Obowiązek przekazania odrzuconym oferentom informacji dotyczących wybranej oferty – Zakres
(rozporządzenie Rady nr 1605/2002, art. 98 ust. 4, art. 100 ust. 2)
3. Skarga o stwierdzenie nieważności – Interes prawny – Osoby fizyczne lub prawne – Skarga mogąca przynieść korzyść skarżącemu – Skarga na decyzję w sprawie przyznania zamówienia wniesiona przez oferenta odrzuconego przed etapem udzielenia zamówienia – Niedopuszczalność
(art. 263 akapit czwarty TFUE)
1. W ramach procedury przetargowej okoliczności dotyczące zgodności oferty z przewidzianym czasem trwania umowy, a tym samym z budżetem, takie jak wskazane w ogłoszeniu o zamówieniu i w innych dokumentach przetargowych odnoszą się do warunków, jakie musi spełniać oferta, by zaspokoić zapotrzebowanie instytucji zamawiającej. Należą one do zakresu określenia przedmiotu zamówienia, o którym mowa w art. 92 rozporządzenia nr 1605/2002 w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich, przepisu z którego wynika, że to określenie jest kwestią odrębną od kryteriów wykluczenia, wyboru i udzielenia zamówienia. Z związku z tym wspomniane okoliczności nie stanowią kryteriów udzielenia zamówienia w rozumieniu art. 97 tego rozporządzenia i art. 138 rozporządzenia nr 2342/2002 ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia finansowego.
Zgodność oferty z przedmiotem zamówienia, w takim kształcie, w jakim określony on został we wskazanych dokumentach, stanowi zatem wstępny warunek, który muszą spełniać wszystkie oferty, by można je było uwzględnić w ramach postępowania przetargowego. Brak spełnienia tego warunku powinien powodować eliminację danej oferty przez instytucję zamawiającą, bez porównywania jej z pozostałymi złożonymi ofertami, zgodnie z tym co jest przewidziane w art. 146 ust 3 akapit pierwszy rozporządzenia nr 2342/2002.
W tym względzie fakt przyjęcia przez instytucję zamawiającą ofert nieodpowiadających przedmiotowi zamówienia w takim kształcie, w jakim został on określony w dokumentach przetargowych, po pierwsze, byłby nie do pogodzenia z zasadami przejrzystości i równego traktowania, a po drugie uniemożliwiłby porównanie tych ofert z innymi złożonymi ofertami.
(por. pkt 57, 62, 63, 66, 67, 70–72, 79)
2. W ramach procedury przetargowej, jeżeli odrzucenie oferty nastąpiło przed etapem udzielenia zamówienia, z definicji nie wynika ono z porównania z wygrywającą ofertą. Zatem sprawdzenie zasadności odrzucenia nie zależy od przekazania informacji dotyczących wybranej oferty.
W tym względzie obowiązek przekazania informacji określony w art. 100 ust. 2 rozporządzenia nr 1605/2002 w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich nie ma na celu umożliwienia oferentowi sprawdzenia wszystkich pozostałych ofert pod kątem kryteriów wykluczenia i wyboru oraz przedmiotu zamówienia. Gdyby bowiem tak było, przepis ten nie ograniczałby się do nakazania przekazania informacji dotyczących jedynie wygrywającej oferty.
(por. pkt 107, 108)
3. Skarga o stwierdzenie nieważności wniesiona przez osobę fizyczną lub prawną jest dopuszczalna tylko wówczas, gdy skarżący ma interes w stwierdzeniu nieważności zaskarżonego aktu. Istnienie takiego interesu wymaga, by stwierdzenie nieważności zaskarżonego aktu mogło samo w sobie wywołać skutki prawne i by w wyniku skargi strona skarżąca mogła uzyskać jakąś korzyść..
Tymczasem, jeżeli oferta któregoś z oferentów została odrzucona przez instytucję zamawiającą przed etapem poprzedzającym wydanie decyzji w sprawie udzielenia zamówienia, przez co nie była porównywana z pozostałymi ofertami, interes prawny danego oferenta w zaskarżeniu decyzji o udzieleniu zamówienia zależy od stwierdzenia nieważności decyzji w sprawie odrzucenia jego oferty. Jedynie gdyby stwierdzono nieważność tej drugiej decyzji, stwierdzenie nieważności decyzji w sprawie udzielenia zamówienia mogłoby bowiem, w odpowiednim przypadku, wywołać skutki prawne wobec oferenta, którego oferta została odrzucona przed etapem poprzedzającym wydanie decyzji w sprawie udzielenia zamówienia, i przynieść mu korzyść, poprzez zniesienie decyzji wydanej w wyniku porównania, w którym niesłusznie nie brała udziału jego oferta.
Natomiast jeżeli wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji w sprawie odrzucenia oferty nie zostanie uwzględniony, stwierdzenie nieważności decyzji w sprawie udzielenia zamówienia nie może wywrzeć skutków prawnych wobec oferenta, którego oferta została odrzucona przed etapem poprzedzającym wydanie decyzji w sprawie udzielenia zamówienia. W takiej sytuacji decyzja o odrzuceniu oferty sprawia, że na zainteresowanego oferenta nie może mieć wpływu późniejsza decyzja w sprawie udzielenia zamówienia innemu oferentowi.
(por. pkt 133–135)