Αίτηση προδικαστικής αποφάσεως την οποία υπέβαλε το Bundesarbeitsgericht (Γερμανία) στις 18 Μαΐου 2021 – CM κατά TimePartner Personalmanagement GmbH
(Υπόθεση C-311/21)
Γλώσσα διαδικασίας: η γερμανική
Αιτούν δικαστήριο
Bundesarbeitsgericht
Διάδικοι στην υπόθεση της κύριας δίκης
Ενάγουσα, εκκαλούσα και αναιρεσείουσα: CM
Εναγομένη, εφεσίβλητη και αναιρεσίβλητη: TimePartner Personalmanagement GmbH
Προδικαστικά ερωτήματα
Πώς ορίζεται η έννοια της «γενικής προστασίας των προσωρινά απασχολουμένων» στο άρθρο 5, παράγραφος 3, της οδηγίας 2008/104/ΕΚ1 και ειδικότερα, έχει η έννοια αυτή ευρύτερο περιεχόμενο από εκείνο που προβλέπουν, κατά τρόπο δεσμευτικό, το εθνικό δίκαιο και το δίκαιο της Ένωσης ως προστασία για όλους τους εργαζομένους;
Ποιες προϋποθέσεις και ποια κριτήρια πρέπει να πληρούνται για να γίνει δεκτό ότι οι διατάξεις που παρεκκλίνουν από την αρχή της ίσης μεταχειρίσεως, την οποία κατοχυρώνει το άρθρο 5, παράγραφος 1, της οδηγίας 2008/104 όσον αφορά τους όρους εργασίας και απασχόλησης των προσωρινά απασχολουμένων, περιλαμβάνονται σε συλλογική σύμβαση η οποία σέβεται τη γενική προστασία των προσωρινά απασχολουμένων;
α) Πρέπει ο έλεγχος τηρήσεως της γενικής προστασίας να στηρίζεται –κατά τρόπο αφηρημένο– στους συλλογικούς όρους εργασίας των προσωρινά απασχολουμένων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής τέτοιας συλλογικής συμβάσεως ή επιβάλλεται συγκριτική εκτίμηση μεταξύ των συλλογικών όρων εργασίας και των όρων εργασίας που υφίστανται στην επιχείρηση στη διάθεση της οποίας τίθενται οι προσωρινά απασχολούμενοι (έμμεσος εργοδότης);
β) Σε περίπτωση παρεκκλίσεως από την αρχή της ίσης μεταχειρίσεως όσον αφορά τις αποδοχές, επιβάλλει ο σεβασμός της γενικής προστασίας, που υπαγορεύει το άρθρο 5, παράγραφος 3, της οδηγίας 2008/104, την ύπαρξη μόνιμης σχέσης εργασίας μεταξύ της εταιρίας προσωρινής απασχόλησης και του προσωρινά απασχολούμενου;
Πρέπει ο εθνικός νομοθέτης να υπαγορεύει στους κοινωνικούς εταίρους τις προϋποθέσεις και τα κριτήρια σχετικά με τον σεβασμό της γενικής προστασίας των προσωρινά απασχολουμένων κατά την έννοια του άρθρου 5, παράγραφος 3, της οδηγίας 2008/104, όταν τους παρέχει τη δυνατότητα να συνάπτουν συλλογικές συμβάσεις οι οποίες περιέχουν διατάξεις παρεκκλίνουσες από την επιταγή της ίσης μεταχειρίσεως όσον αφορά τους όρους εργασίας και απασχόλησης των προσωρινά απασχολουμένων και το εθνικό καθεστώς συλλογικών συμβάσεων προβλέπει απαιτήσεις που θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν τη δέουσα στάθμιση συμφερόντων μεταξύ των συμβαλλομένων μερών της συλλογικής συμβάσεως;
Σε περίπτωση καταφατικής απαντήσεως στο τρίτο ερώτημα:
α) Διασφαλίζεται ο σεβασμός της γενικής προστασίας των προσωρινά απασχολουμένων κατά την έννοια του άρθρου 5, παράγραφος 3, της οδηγίας 2008/104, με νομοθετικές διατάξεις οι οποίες, όπως και ο Arbeitnehmerüberlassungsgesetz [γερμανικός νόμος περί διαθέσεως προσωπικού] ως ισχύει από την 1η Απριλίου 2017, προβλέπουν κατώτατο όριο αμοιβής για τους προσωρινά απασχολούμενους, μέγιστη διάρκεια διαθέσεως στον ίδιο έμμεσο εργοδότη, χρονικό περιορισμό της παρεκκλίσεως από την αρχή της ίσης μεταχειρίσεως όσον αφορά τις αποδοχές, τη μη εφαρμογή καθεστώτος που απορρέει από συλλογική σύμβαση και παρεκκλίνει από την αρχή της ίσης μεταχειρίσεως όσον αφορά προσωρινά απασχολούμενους οι οποίοι, κατά τους έξι τελευταίους μήνες πριν από τη διάθεσή τους στον έμμεσο εργοδότη απολύθηκαν από αυτόν ή από εργοδότη που ανήκει στον ίδιο όμιλο με τον έμμεσο εργοδότη κατά την έννοια του άρθρου 18 του Aktiengesetz [γερμανικού νόμου περί ανωνύμων εταιριών], καθώς και την υποχρέωση του έμμεσου εργοδότη να εξασφαλίζει στους προσωρινά απασχολούμενους, καταρχήν, υπό τους ίδιους όρους με αυτούς που ισχύουν για τους μόνιμους εργαζομένους, πρόσβαση σε εγκαταστάσεις ή υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας (όπως, μεταξύ άλλων, εγκαταστάσεις φύλαξης παιδιών, παροχή σίτισης και μέσα μεταφοράς);
β) Σε περίπτωση καταφατικής απαντήσεως στο ερώτημα αυτό:
Ισχύει τούτο ακόμη και στην περίπτωση που ανάλογες νομοθετικές διατάξεις, όπως αυτές του Arbeitnehmerüberlassungsgesetz ως ίσχυε μέχρι τις 31 Μαρτίου 2017, δεν προβλέπουν χρονικό περιορισμό της παρεκκλίσεως από την αρχή της ίσης μεταχειρίσεως όσον αφορά τις αποδοχές και η απαίτηση ότι η διάθεση μπορεί να είναι μόνον «προσωρινή» δεν συγκεκριμενοποιείται από απόψεως χρόνου;
Σε περίπτωση αρνητικής απαντήσεως στο τρίτο ερώτημα:
Όταν υφίστανται διατάξεις συλλογικών συμβάσεων που παρεκκλίνουν από την αρχή της ίσης μεταχειρίσεως όσον αφορά τους όρους εργασίας και απασχόλησης των προσωρινά απασχολουμένων δυνάμει του άρθρου 5, παράγραφος 3, της οδηγίας 2008/104, μπορούν τα εθνικά δικαστήρια να ελέγχουν τις εν λόγω συλλογικές συμβάσεις χωρίς περιορισμούς, προκειμένου να διαπιστώσουν αν οι παρεκκλίσεις πραγματοποιήθηκαν με σεβασμό στη γενική προστασία των προσωρινά απασχολουμένων ή επιτάσσει το άρθρο 28 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή/και η επισήμανση της «αυτονομίας των κοινωνικών εταίρων» στην αιτιολογική σκέψη 19 της οδηγίας 2008/104 να παρέχεται στα συμβαλλόμενα μέρη των συλλογικών συμβάσεων διακριτική ευχέρεια ως προς τον σεβασμό της γενικής προστασίας των προσωρινά απασχολουμένων η οποία μπορεί να ελεγχθεί δικαστικά μόνον σε περιορισμένο βαθμό και –αν ναι– πόσο ευρεία είναι η ευχέρεια αυτή;
____________
1 Οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Νοεμβρίου 2008, περί της εργασίας μέσω εταιρείας προσωρινής απασχόλησης (ΕΕ 2008, L 327, σ. 9).