WYROK TRYBUNAŁU (wielka izba)
z dnia 20 września 2016 r.(*)
[Sprostowany postanowieniem z dnia 20 grudnia 2017 r.]
Odwołanie – Program wsparcia na rzecz stabilności Republiki Cypru – Protokół ustaleń z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie szczególnych warunków polityki gospodarczej zawarty między Republiką Cypryjską a europejskim mechanizmem stabilności (EMS) – Zadania Komisji Europejskiej i Europejskiego Banku Centralnego – Odpowiedzialność pozaumowna Unii Europejskiej – Artykuł 340 akapit drugi TFUE – Przesłanki – Obowiązek zapewnienia zgodności tego protokołu ustaleń z prawem Unii
W sprawach połączonych od C‑8/15 P do C‑10/15 P
mających za przedmiot trzy odwołania w trybie art. 56 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wniesione w dniu 9 stycznia 2015 r.,
Ledra Advertising Ltd, z siedzibą w Nikozji (Cypr) (C‑8/15 P),
Andreas Eleftheriou, zamieszkały w Limassol (Cypr) (C‑9/15 P),
Eleni Eleftheriou, zamieszkała w Limassol (C‑9/15 P),
Lilia Papachristofi, zamieszkała w Limassol (C‑9/15 P),
Christos Theophilou, zamieszkały w Nikozji (C‑10/15 P),
Eleni Theophilou, zamieszkała w Nikozji (C‑10/15 P),
reprezentowani przez A. Paschalidesa, dikigoros, A. Paschadlidou, barrister, oraz A. Rizę, QC, upoważnionych przez Ch. Paschalidesa, solicitor,
wnoszący odwołania,
w której drugą stroną postępowania są:
Komisja Europejska, reprezentowana przez J.P. Keppennego oraz M. Konstantinidisa, działających w charakterze pełnomocników, z adresem do doręczeń w Luksemburgu,
oraz
[Sprostowano postanowieniem z dnia 20 grudnia 2017 r.] Europejski Bank Centralny (EBC), reprezentowany przez G. Várhelyiego, K. Laurinavičiusa i O. Heinza, działających w charakterze pełnomocników, wspieranych przez H.G. Kamanna Rechtsanwalt,
strona pozwana w pierwszej instancji,
TRYBUNAŁ (wielka izba),
w składzie: K. Lenaerts, prezes, A. Tizzano, wiceprezes, R. Silva de Lapuerta, T. von Danwitz, J.L. da Cruz Vilaça, A. Arabadjiev (sprawozdawca) i D. Šváby, prezesi izb, A. Rosas, E. Juhász, M. Berger, A. Prechal, E. Jarašiūnas, C.G. Fernlund, M. Vilaras i E. Regan, sędziowie,
rzecznik generalny: N. Wahl,
sekretarz: I. Illéssy, administrator,
uwzględniając pisemny etap postępowania i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 2 lutego 2016 r.,
po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 21 kwietnia 2016 r.,
wydaje następujący
Wyrok
1 W swych odwołaniach Ledra Advertising Ltd, w sprawie C‑8/15 P, Andreas Eleftheriou, Eleni Eleftheriou i Lilia Papachristofi, w sprawie C‑9/15 P, oraz Christos Theophilou i Eleni Theophilou, w sprawie C‑10/15 P, wnoszą o uchylenie, odpowiednio, postanowień Sądu Unii Europejskiej: z dnia 10 listopada 2014 r., Ledra Advertising/Komisja i EBC (T‑289/13, EU:T:2014:981), z dnia 10 listopada 2014 r., Eleftheriou i Papachristofi/Komisja i EBC (T‑291/13, niepublikowane, EU:T:2014:978), i z dnia 10 listopada 2014 r., Theophilou/Komisja i EBC (T‑293/13, niepublikowane, EU:T:2014:979) (zwanych dalej łącznie „zaskarżonymi postanowieniami”), mocą których Sąd uznał za w części niedopuszczalne, a w części bezzasadne ich skargi zmierzające, po pierwsze, do stwierdzenia nieważności pkt 1.23–1.27 protokołu ustaleń w sprawie szczególnych warunków polityki gospodarczej zawartego między Republiką Cypryjską a europejskim mechanizmem stabilności (EMS) w dniu 26 kwietnia 2013 r. (zwanego dalej „protokołem ustaleń z dnia 26 kwietnia 2013 r.”), oraz po drugie, do zasądzenia odszkodowania za szkodę, jaką mieli ponieść wnoszący odwołania z uwagi na włączenie wskazanych punktów do tego protokołu oraz naruszenie ciążącego na Komisji Europejskiej obowiązku nadzoru.
Ramy prawne
Traktat EMS
2 W dniu 2 lutego 2012 r. w Brukseli (Belgia) zawarty został Traktat ustanawiający europejski mechanizm stabilności pomiędzy Królestwem Belgii, Republiką Federalną Niemiec, Republiką Estońską, Irlandią, Republiką Grecką, Królestwem Hiszpanii, Republiką Francuską, Republiką Włoską, Republiką Cypryjską, Wielkim Księstwem Luksemburga, Maltą, Królestwem Niderlandów, Republiką Austrii, Republiką Portugalską, Republiką Słowenii, Republiką Słowacką i Republiką Finlandii (zwany dalej „traktatem EMS”). Traktat ten wszedł w życie w dniu 27 września 2012 r.
3 Motyw 1 traktatu EMS ma następujące brzmienie:
„Rada Europejska uzgodniła w dniu 17 grudnia 2010 r., że niezbędne jest utworzenie przez państwa członkowskie, których walutą jest euro, stałego mechanizmu stabilności. Europejski mechanizm stabilności [EMS] będzie pełnił zadania wykonywane obecnie przez europejski instrument stabilności finansowej (»EISF«) oraz europejski mechanizm stabilizacji finansowej (»EMSF«), udzielając w razie potrzeby pomocy finansowej państwom członkowskim strefy euro”.
4 Zgodnie z art. 1 i 2 oraz art. 32 ust. 2 wskazanego traktatu umawiające się strony, czyli państwa członkowskie, których walutą jest euro, ustanawiają między sobą międzynarodową instytucję finansową pod nazwą EMS, która ma osobowość prawną.
5 Artykuł 4 ust. 1 i 3 oraz art. 4 ust. 4 akapit pierwszy traktatu EMS stanowi:
„1. Organami EMS są rada gubernatorów, rada dyrektorów i dyrektor generalny. Dysponuje on również personelem, jaki zostanie uznany za właściwy.
[…]
3. Podjęcie decyzji za wspólną zgodą wymaga jednomyślności biorących udział w głosowaniu. Wstrzymanie się od głosu nie stoi na przeszkodzie podjęciu decyzji za wspólną zgodą.
4. Jeżeli Komisja oraz [Europejski Bank Centralny (EBC)] wspólnie uznają, iż brak pilnej decyzji w sprawie przyznania lub wdrożenia pomocy finansowej określonej w art. 13–18 stwarza zagrożenie dla gospodarczej i finansowej równowagi strefy euro, w drodze odstępstwa od ust. 3 stosuje się nadzwyczajną procedurę głosowania […]”.
6 Artykuł 5 ust. 3 traktatu EMS przewiduje, że „[c]złonek Komisji Europejskiej właściwy do spraw gospodarczych i walutowych oraz prezes [Europejskiego Banku Centralnego], a także przewodniczący Eurogrupy (jeżeli nie jest przewodniczącym ani gubernatorem) mogą uczestniczyć w posiedzeniach rady gubernatorów [EMS] jako obserwatorzy”.
7 Artykuł 6 ust. 2 traktatu EMS przewiduje, że „[c]złonek Komisji Europejskiej właściwy do spraw gospodarczych i pieniężnych oraz prezes EBC mogą wyznaczyć obserwatorów [do rady dyrektorów EMS]”.
8 Artykuł 12 traktatu EMS określa zasady, którym podlega wsparcie na rzecz stabilności. Jego ust. 1 stanowi:
„EMS może, jeżeli jest to niezbędne dla zachowania stabilności finansowej strefy euro w całości lub jej państw członkowskich, udzielić członkowi EMS wsparcia na rzecz stabilności, uzależnionego od rygorystycznych warunków dostosowanych do wybranego systemu pomocy finansowej. Warunki te mogą mieć formę zwłaszcza programu dostosowania makroekonomicznego lub obowiązku dalszego spełniania wcześniej ustanowionych warunków kwalifikowalności”.
9 Procedura przyznania członkowi EMS wsparcia na rzecz stabilności została określona w art. 13 traktatu EMS w następujący sposób:
„1. Członek EMS może zwrócić się do przewodniczącego rady gubernatorów z wnioskiem o udzielenie wsparcia na rzecz stabilności. Wniosek wskazuje instrument lub instrumenty pomocy finansowej, jakie można zastosować. Z chwilą otrzymania wniosku przewodniczący rady gubernatorów zleca Komisji Europejskiej we współpracy z EBC następujące zadania:
a) ocenę zagrożenia dla stabilności finansowej strefy euro w całości i jej państw członkowskich, chyba że EBC przedstawił już analizę zgodnie z art. 18 ust. 2;
b) ocenę równowagi zadłużenia publicznego; oczekuje się, że ocena ta zostanie przeprowadzona we współpracy z [Międzynarodowym Funduszem Walutowym (MFW)], jeżeli jest to użyteczne i możliwe;
c) ocenę rzeczywistych i potencjalnych potrzeb członka EMS w zakresie finansowania.
2. Na podstawie wniosku członka EMS oraz oceny, o której mowa w ust. 1, rada gubernatorów może podjąć decyzję o przyznaniu co do zasady temu członkowi EMS wsparcia na rzecz stabilności w postaci programu pomocy finansowej.
3. W razie podjęcia decyzji na podstawie ust. 2 rada gubernatorów zleca Komisji Europejskiej – we współpracy z EBC oraz, jeżeli jest to możliwe, wspólnie z MFW – uzgodnienie z zainteresowanym członkiem EMS protokołu ustaleń określającego szczegółowo warunki korzystania z programu pomocy finansowej. Protokół ustaleń uwzględnia powagę stwierdzonych trudności oraz charakter wybranego instrumentu pomocy finansowej. Jednocześnie dyrektor generalny EMS sporządza projekt umowy w sprawie programu pomocy finansowej określającej zasady finansowe pomocy oraz wybrane instrumenty; projekt podlega akceptacji rady gubernatorów.
Protokół ustaleń musi być w pełni zgodny ze środkami koordynacji polityki gospodarczej przewidzianymi w [traktacie FUE], w szczególności z wszelkimi aktami prawa Unii Europejskiej, w tym z opiniami, ostrzeżeniami, zaleceniami i decyzjami skierowanymi do zainteresowanego członka EMS.
4. Komisja Europejska podpisuje protokół ustaleń w imieniu EMS, jeżeli jest on zgodny z warunkami, o których mowa w ust. 3, i po zatwierdzeniu przez radę gubernatorów.
5. Rada dyrektorów zatwierdza umowę w sprawie programu pomocy finansowej, która określa zasady udzielonego wsparcia [aspekty finansowe wsparcia, które ma zostać udzielone] na rzecz stabilności oraz ewentualnie sposób wypłaty pierwszej transzy pomocy.
[…]
7. Komisja Europejska – we współpracy z EBC oraz, jeżeli jest to możliwe, wspólnie z MFW – zapewnia przestrzeganie warunków korzystania z programu pomocy finansowej”.
Protokół ustaleń z dnia 26 kwietnia 2013 r.
10 Poprzedzone tytułem „Restrukturyzacja i uporządkowana likwidacja Cyprus Popular Banku i Bank of Cyprus” pkt 1.23–1.27 protokołu ustaleń z dnia 26 kwietnia 2013 r. (zwane dalej „spornymi punktami”) mają następujące brzmienie:
„1.23. Wskazane badanie wartości finansowej i księgowej ujawniło, że dwa największe cypryjskie banki były niewypłacalne. W celu uregulowania tej sytuacji rząd wprowadził plan restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji na dużą skalę. W celu uniknięcia przyszłych zakłóceń równowagi i przywrócenia rentowności sektora, przy jednoczesnym poszanowaniu konkurencji, przyjęta została strategia składająca się z czterech części, która nie wiąże się z wykorzystaniem pieniędzy podatników.
1.24. Po pierwsze, wszystkie aktywa (w tym pożyczki w dziedzinie transportu morskiego) oraz pasywa odnoszące się do Grecji, szacowane, odpowiednio, na 16,4 i 15 mld EUR, zgodnie z pesymistycznym scenariuszem, zostały przeniesione. Greckie aktywa i pasywa nabył Piraeus Bank, którego restrukturyzacja zostanie dokonana przez władze greckie. Przeniesienie zostało dokonane na podstawie porozumienia zawartego w dniu 26 marca 2013 r. Ponieważ wartość księgowa aktywów wynosiła 19,2 mld EUR, przeniesienie to pozwoliło na istotne obniżenie wzajemnej ekspozycji pomiędzy Grecją a Cyprem.
1.25. W odniesieniu do oddziału [Cyprus Popular Bank Public Co. Ltd (zwanego dalej »Cyprus Popular Bankiem«)] w Zjednoczonym Królestwie wszystkie depozyty zostały przeniesione do brytyjskiej filii [Trapeza Kyprou Dimosia Etaireia Ltd (zwanego dalej »Bank of Cyprus«)]. Powiązane aktywa zostały włączone do Bank of Cyprus.
1.26. Po drugie, Bank of Cyprus przejmuje – w drodze zakupu i absorpcji ‒ cypryjskie aktywa Cyprus Popular Banku, na poziomie ich godziwej wartości, a także jego gwarantowane depozyty i ekspozycję na nadzwyczajne wsparcie płynności po ich wartości nominalnej. Depozyty Cyprus Popular Banku, które nie są gwarantowane, pozostają w obrębie dawnej jednostki organizacyjnej. Celem tego jest, aby wartość przeniesionych aktywów przewyższała wartość przeniesionych pasywów, tak aby różnica odpowiadała rekapitalizacji Bank of Cyprus przez Cyprus Popular Bank w wysokości 9% przeniesionych aktywów ważonych ryzykiem. Bank of Cyprus jest przedmiotem rekapitalizacji w celu osiągnięcia po zakończeniu programu współczynnika kapitału podstawowego w wysokości 9%, zgodnie z pesymistycznym scenariuszem testu warunków skrajnych, co powinno przyczynić się do przywrócenia zaufania i normalizacji warunków finansowania. Zamiana 37,5% niegwarantowanych depozytów otwartych w Bank of Cyprus na akcje kategorii A, wraz z pełnym prawem głosu i prawem do dywidendy, zapewnia największą część zapotrzebowania na kapitał, wraz z dodatkowym wkładem własnego kapitału ze strony dawnej jednostki organizacyjnej Cyprus Popular Banku. Pozostała część niegwarantowanych depozytów Bank of Cyprus zostanie tymczasowo zamrożona.
1.27. Po trzecie, w celu zapewnienia realizacji celów kapitalizacji niezależna, pogłębiona i aktualna ocena aktywów Bank of Cyprus i Cyprus Popular Banku zostanie przeprowadzona zgodnie z wymogami ram restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków do końca czerwca 2013 r. W tym celu najpóźniej do połowy kwietnia 2013 r. w porozumieniu z Komisją Europejską, EBC i MFW zostaną przyjęte założenia niezależnej oceny. Po dokonaniu tej oceny zostanie przeprowadzona w razie potrzeby dodatkowa zamiana niegwarantowanych depozytów na akcje kategorii A, tak aby na zakończenie programu możliwe było osiągnięcie celu w postaci minimalnego współczynnika kapitału podstawowego w wysokości 9% w warunkach skrajnych. Jeżeli Bank of Cyprus miałby ulec nadmiernej kapitalizacji w związku z tym celem, zostanie dokonany wykup akcji w celu wypłacenia posiadaczom depozytów kwoty odpowiadającej nadmiernej kapitalizacji”.
Prawo krajowe
11 Na podstawie pkt 3 (1) i pkt 5 (1) O peri exiyiansis pistotikon kai allon idrimaton nomos (ustawy o uzdrawianiu instytucji kredytowych i innych instytucji) z dnia 22 marca 2013 r. [EE, załącznik I (I), nr 4379 z dnia 22 marca 2013 r., zwanej dalej „ustawą z dnia 22 marca 2013 r.”] Kentriki Trapeza tis Kyprou (bank centralny Cypru, zwany dalej „BCC”) został zobowiązany wraz z Ypourgeio Oikonomikon (ministerstwem finansów) do uzdrowienia instytucji wskazanych w rzeczonej ustawie. W tym celu, po pierwsze, pkt 12 (1) ustawy z dnia 22 marca 2013 r. przewiduje, że BCC może w drodze dekretu dokonać restrukturyzacji zadłużenia i zobowiązań instytucji objętej procedurą rozwiązania, w tym poprzez obniżenie, zmianę, zmianę harmonogramu spłaty lub odnowienie kapitału nominalnego lub salda wszelkiego rodzaju wierzytelności istniejących lub przyszłych tej instytucji lub w drodze przekształcenia dłużnych papierów wartościowych w kapitał własny. Po drugie, punkt ten przewiduje, że „gwarantowane depozyty” w rozumieniu pkt 2 akapit piąty ustawy z dnia 22 marca 2013 r. nie są objęte tymi środkami. Strony zgadzają się co do tego, że chodzi o depozyty w kwocie nieprzekraczającej 100 000 EUR.
12 To peri diasosis me idia mesa tis Trapezas Kyprou Dimosias Etaireias Ltd Diatagma tou 2013, Kanonistiki Dioikitiki Praxi No. 103 [dekret z 2013 r. w sprawie uzdrowienia Trapeza Kyprou Dimosia Etaireia Ltd za pomocą środków własnych, administracyjny akt regulacyjny nr 103, zwany dalej „dekretem nr 103”, EE, załącznik III (I), nr 4645 z dnia 29 marca 2013 r., s. 769, zwany dalej „dekretem nr 103”] przewiduje rekapitalizację Bank of Cyprus na koszt w szczególności jego deponentów niemających gwarancji, akcjonariuszy i wierzycieli obligacyjnych w celu umożliwienia mu dalszego świadczenia usług bankowych. Depozyty, które nie są gwarantowane, zostały zatem przekształcone w akcje Bank of Cyprus (37,5% każdego niegwarantowanego depozytu), w papiery wartościowe podlegające przekształceniu przez Bank of Cyprus bądź w akcje, bądź w depozyty (22,5% każdego niegwarantowanego depozytu) oraz w papiery wartościowe, które mogą zostać przekształcone w depozyty przez BCC (40% każdego niegwarantowanego depozytu). Dekret ten, zgodnie z jego art. 10, wszedł w życie w dniu 29 marca 2013 r. o godzinie 6.00.
13 Przepisy pkt 2 w związku z pkt 5 to Peri tis Polisis Orismenon Ergasion tis Cyprus Popular Bank Public Co. Ltd Diatagma tou 2013, Kanonistiki Dioikitiki Praxi No. 104 [dekretu w sprawie sprzedaży określonych sektorów działalności Cyprus Popular Bank Public Co. Ltd, administracyjnego aktu regulacyjnego nr 104, EE, załącznik III (I), nr 4645 z dnia 29 marca 2013 r., s. 781, zwanego dalej „dekretem nr 104”] przewidują na dzień 29 marca 2013 r. o godz. 6.10 przeniesienie z Cyprus Popular Bank Public Co. Ltd (zwanego dalej „Cyprus Popular Bankiem”) do Bank of Cyprus niektórych składników aktywów i pasywów, w tym depozytów o wysokości nieprzekraczającej 100 000 EUR. Depozyty o wysokości przekraczającej 100 000 EUR pozostały w Cyprus Popular Banku w oczekiwaniu na jego likwidację.
Okoliczności powstania sporów
14 W początkowych miesiącach 2012 r. niektóre banki z siedzibą na Cyprze, w tym Cyprus Popular Bank oraz Bank of Cyprus, napotkały trudności finansowe. Republika Cypryjska uznała zatem, że konieczna jest ich rekapitalizacja, i wystąpiła w tym celu do przewodniczącego Eurogrupy z wnioskiem o pomoc finansową z EISF lub z EMS.
15 W deklaracji z dnia 27 czerwca 2012 r. Eurogrupa stwierdziła, że pomoc finansowa będąca przedmiotem wniosku zostanie udzielona bądź przez EISF, bądź przez EMS w ramach programu dostosowań makroekonomicznych, który miał zostać sprecyzowany w protokole ustaleń w wyniku negocjacji prowadzonych przez Komisję wspólnie z EBC i MFW z jednej strony a władzami cypryjskimi z drugiej strony.
16 Republika Cypryjska i inne państwa członkowskie, których walutą jest euro, osiągnęły porozumienie polityczne w sprawie projektu protokołu ustaleń w marcu 2013 r. W deklaracji z dnia 16 marca 2013 r. Eurogrupa z zadowoleniem przyjęła to porozumienie i wspomniała o pewnych przewidzianych środkach dostosowujących, w tym o wprowadzeniu podatku od depozytów bankowych. Eurogrupa stwierdziła, że uwzględniając ten kontekst, uznała ona, iż przyznanie pomocy finansowej mogącej zapewnić stabilność finansową Cypru i strefy euro było co do zasady uzasadnione, i zwróciła się do zainteresowanych stron o przyspieszenie trwających negocjacji.
17 W dniu 18 marca 2013 r. Republika Cypryjska zarządziła zamknięcie banków w dniach roboczych 19 i 20 marca 2013 r. Władze Cypru postanowiły przedłużyć zamknięcie banków do dnia 28 marca 2013 r., aby uniknąć masowego wycofywania depozytów.
18 W dniu 19 marca 2013 r. parlament cypryjski odrzucił projekt ustawy rządu cypryjskiego dotyczącej wprowadzenia podatku od wszystkich depozytów bankowych na Cyprze. Następnie parlament ten uchwalił ustawę z dnia 22 marca 2013 r.
19 W deklaracji z dnia 25 marca 2013 r. Eurogrupa stwierdziła, że udało się dojść do porozumienia z władzami cypryjskimi co do zasadniczych aspektów przyszłego programu makroekonomicznego w zakresie dostosowań przy poparciu wszystkich państw członkowskich, w których walutą jest euro, a także Komisji, EBC i MFW. Ponadto Eurogrupa z zadowoleniem przyjęła plany restrukturyzacji sektora finansowego wspomniane w załączniku do tejże deklaracji.
20 W dniu 25 marca 2013 r. gubernator BCC poddał Bank of Cyprus i Cyprus Popular Bank procedurze naprawczej. W tym celu w dniu 29 marca 2013 r. opublikowano na podstawie ustawy z dnia 22 marca 2013 r. dekrety nr 103 i 104.
21 W chwili wejścia w życie tych dekretów wnoszący odwołania byli właścicielami depozytów w Bank of Cyprus lub w Cyprus Popular Banku. Zastosowanie środków przewidzianych we wskazanych dekretach spowodowało wyraźne obniżenie wartości tych depozytów, dokładnie obliczone przez wnoszących odwołanie.
22 Na swoim posiedzeniu w dniu 24 kwietnia 2013 r. rada gubernatorów EMS:
– postanowiła przyznać wsparcie na rzecz stabilności Republice Cypryjskiej w postaci programu pomocy finansowej, zgodnie z propozycją dyrektora generalnego EMS;
– zatwierdziła projekt protokołu ustaleń wynegocjowany przez Komisję, we współpracy z EBC i MFW, oraz przez Republikę Cypryjską;
– zobowiązała Komisję do podpisania tego protokołu w imieniu EMS.
23 Protokół ustaleń z dnia 26 kwietnia 2013 r. został podpisany przez ministra finansów Republiki Cypryjskiej, gubernatora BCC i O. Rehna, wiceprzewodniczącego Komisji, w imieniu EMS.
24 W dniu 8 maja 2013 r. rada dyrektorów EMS zatwierdziła porozumienie dotyczące programu pomocy finansowej oraz propozycję dotyczącą zasad wypłacenia pierwszej transzy pomocy Republice Cypryjskiej. Transza ta została podzielona na dwie części, wypłacone, odpowiednio, w dniu 13 maja 2013 r. (2 mld EUR) oraz w dniu 26 czerwca 2013 r. (1 mld EUR). Druga transza pomocy – rzędu 1,5 mld EUR – została wypłacona w dniu 27 września 2013 r.
Postępowania przed Sądem i zaskarżone postanowienia
25 Pismami złożonymi w sekretariacie Sądu w dniu 24 maja 2013 r. wnoszący odwołania wnieśli trzy skargi mające na celu:
– zasądzenie od Komisji i EBC na ich rzecz odszkodowania w kwocie odpowiadającej obniżce wartości ich depozytów;
– „ponadto lub tytułem żądania ewentualnego” ‒ stwierdzenie nieważności spornych fragmentów, oraz
– rozstrzygnięcie w trybie pilnym skargi, a w oczekiwaniu na to ‒ zarządzenie „niezbędnych środków tymczasowych na podstawie art. [279 TFUE] w celu zabezpieczenia ich sytuacji […], bez naruszania przy tym wsparcia na rzecz stabilności przyznanego [Republice Cypryjskiej]”.
26 Odrębnymi pismami złożonymi w sekretariacie Sądu, odpowiednio, w dniach 24 września i 1 października 2013 r. Komisja i EBC podniosły zarzuty niedopuszczalności na podstawie art. 114 regulaminu postępowania przed Sądem.
27 Mocą zaskarżonych postanowień Sąd w części odrzucił skargi jako niedopuszczalne, a w części oddalił je jako oczywiście pozbawione podstaw prawnych.
Żądania stron
28 Wnoszący odwołania zwracają się do Trybunału o:
– uchylenie zaskarżonych postanowień w odniesieniu do dwóch pierwszych żądań podniesionych w pierwszej instancji, a mianowicie żądania odszkodowania lub żądania uchylenia spornych fragmentów, oraz
– odesłanie spraw do Sądu.
29 Komisja i EBC wnoszą do Trybunału o:
– oddalenie odwołań oraz
– obciążenie wnoszących odwołania kosztami postępowania.
30 Postanowieniem prezesa Trybunału z dnia 21 sierpnia 2015 r. sprawy od C‑8/15 P do C‑10/15 P zostały połączone do łącznego rozpoznania w ramach ustnego etapu postępowania i do wydania wyroku.
W przedmiocie odwołań
31 Na poparcie odwołań wnoszący odwołania podnoszą zarzut dotyczący błędów, jakich miał dopuścić się Sąd przy ocenie przesłanek powstania odpowiedzialności pozaumownej Unii.
32 Komisja i EBC wnoszą o stwierdzenie niedopuszczalności odwołań i dodają, że zarzut podniesiony na poparcie odwołań należy w każdym wypadku oddalić jako bezpodstawny.
W przedmiocie dopuszczalności
33 Komisja i EBC twierdzą, że odwołania są niedopuszczalne ze względu na to, że wnoszący odwołania zasadniczo ograniczają się do powtórzenia zarzutów i argumentów, które zostały już podniesione przed Sądem oraz ze względu na to, że kwestionują oni dokonane przez Sąd oceny o charakterze faktycznym odnoszące się do rożnych przedstawionych dowodów.
34 W tym względzie należy przypomnieć, że zgodnie z art. 256 TFUE oraz art. 58 akapit pierwszy statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej odwołanie jest ograniczone do kwestii prawnych i musi się opierać na zarzutach dotyczących braku właściwości Sądu, naruszenia przepisów postępowania przed Sądem w sposób wpływający niekorzystnie na interesy wnoszącego odwołanie lub naruszenia przez Sąd prawa Unii (zob. w szczególności wyrok z dnia 4 września 2014 r., Hiszpania/Komisja, C‑192/13 P, EU:C:2014:2156, pkt 42 i przytoczone tam orzecznictwo).
35 Ponadto z art. 256 TFUE, art. 58 akapit pierwszy statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, art. 168 § 1 lit. d) oraz art. 169 § 2 regulaminu postępowania przed Trybunałem wynika, że odwołanie musi dokładnie wskazywać zakwestionowane części wyroku, którego uchylenie ma na celu, oraz zawierać argumenty prawne, które szczegółowo uzasadniają to żądanie (zob. w szczególności wyroki: z dnia 4 lipca 2000 r., Bergaderm i Goupil/Komisja, C‑352/98 P, EU:C:2000:361, pkt 34; z dnia 4 września 2014 r., Hiszpania/Komisja, C‑192/13 P, EU:C:2014:2156, pkt 43).
36 W szczególności w art. 169 § 2 tego regulaminu sformułowany został wymóg, aby zarzuty i argumenty prawne wskazywały precyzyjnie motywy orzeczenia Sądu, które wnoszący odwołanie kwestionuje.
37 Wymogom uzasadnienia wynikającym z powyższych przepisów nie odpowiada zatem odwołanie ograniczające się do powtórzenia lub dosłownego zacytowania zarzutów i argumentów przedstawionych przed Sądem, w tym opartych na okolicznościach faktycznych wyraźnie nieuwzględnionych przez Sąd. Takie odwołanie sprowadza się bowiem w rzeczywistości do żądania ponownego rozpatrzenia skargi wniesionej do Sądu, co nie należy do kompetencji Trybunału (zob. wyrok z dnia 4 września 2014 r., Hiszpania/Komisja, C‑192/13 P, EU:C:2014:2156, pkt 44 i przytoczone tam orzecznictwo).
38 Jednakże w sytuacji gdy wnoszący odwołanie kwestionuje interpretację lub zastosowanie przez Sąd prawa Unii, okoliczności prawne rozpatrywane w pierwszej instancji mogą ponownie stanowić przedmiot sporu w ramach odwołania. Gdyby bowiem wnoszący odwołanie nie mógł oprzeć odwołania na zarzutach i argumentach podniesionych przed Sądem, postępowanie odwoławcze byłoby częściowo pozbawione sensu (zob. wyrok z dnia 4 września 2014 r., Hiszpania/Komisja, C‑192/13 P, EU:C:2014:2156, pkt 45 i przytoczone tam orzecznictwo).
39 W niniejszej sprawie wnoszący odwołania zamierzają wykazać za pomocą swego zarzutu brak bądź niewystarczający charakter uzasadnienia zaskarżonych postanowień i kwestionują odpowiedź, jakiej Sąd wyraźnie udzielił na zagadnienia prawne, które mogą być przedmiotem kontroli Trybunału w ramach odwołania.
40 Ponadto, chociaż argumentacja przedstawiona w odwołaniach przez wnoszących odwołania nie ma wprawdzie uporządkowanej struktury, to jednak należy stwierdzić, że zgodnie z art. 169 § 2 regulaminu postępowania przed Trybunałem w odwołaniach zostały wskazane kwestionowane punkty uzasadnienia zaskarżonych postanowień, a także zarzuty i argumenty prawne umożliwiające Trybunałowi przeprowadzenie kontroli zgodności z prawem.
41 Oznacza to, że odwołania są dopuszczalne.
Co do istoty
Argumentacja wnoszących odwołania
42 Wnoszący odwołania twierdzą, że Sąd naruszył prawo, ograniczając się w pkt 45 zaskarżonych postanowień do stwierdzenia, że zadania powierzone Komisji i EBC nie obejmują wykonywania żadnych uprawnień decyzyjnych sensu stricto. Tym samym Sąd naruszył art. 13 ust. 4 traktatu EMS, pomijając okoliczność, że Komisja podpisała protokół ustaleń z dnia 26 kwietnia 2013 r., mimo że zawierał on niezgodny z prawem warunek. Tak więc rzeczywistą odpowiedzialność za wewnętrzne finansowanie wskazanych banków cypryjskich ponoszą Komisja i EBC.
43 W tym względzie wnoszący odwołanie wskazują, że w postępowaniu przed Sądem podnieśli, iż prawdziwymi przyczynami obniżenia wartości ich depozytów były warunki, na jakich został wprowadzony program pomocy finansowej udzielonej Republice Cypryjskiej, oraz wymagany przez Komisję i EBC sposób spełnienia tych warunków. Wskazane państwo członkowskie zostało bowiem zmuszone przez Komisję i EBC do przyjęcia dekretów nr 103 i 104 pod nadzorem urzędników tych instytucji, którzy w tym zakresie działali w trybie pilnym. Wnoszący odwołanie wyjaśniają w tym względzie, że Republika Cypryjska zwróciła się o zastosowanie programu pomocy finansowej w celu dokapitalizowania Cyprus Popular Banku i Bank of Cyprus, a nie w celu ich rozwiązania w drodze przedwczesnego zastosowania instrumentu uporządkowanej likwidacji. Natomiast według wnoszących odwołania Komisja i EBC początkowo stały nas stanowisku, że instrument ten powinien zostać zastosowany.
44 Wnoszący odwołania podnoszą zastrzeżenie, że Sąd nie odniósł się do ich argumentów zmierzających do wykazania, że rola, jaką pełniły owe instytucje przy przyjmowaniu protokołu ustaleń z dnia 26 kwietnia 2013 r., a w efekcie ich wpływ na powstanie szkody finansowej związanej z dokapitalizowaniem Bank of Cyprus i rozwiązaniem Cyprus Popular Banku miały charakter decydujący.
45 Wnoszący odwołania podnoszą również, że Sąd naruszył prawo, kiedy badał ich argument, według którego Komisja nie zapewniła, aby protokół ustaleń z dnia 26 kwietnia 2013 r. był zgodny z prawem Unii.
46 Wnoszący odwołania zarzucają Sądowi, że nie uwzględnił we właściwy sposób podnoszonej bezczynności Komisji, mimo że w myśl pkt 164 wyroku z dnia 27 listopada 2012 r., Pringle (C‑370/12, EU:C:2012:756), zadania powierzone Komisji w traktacie EMS umożliwiają jej, jak przewiduje art. 13 ust. 3 i 4 tego traktatu, zapewnienie zgodności protokołów ustaleń sporządzonych w ramach EMS z prawem Unii, zaś w myśl pkt 174 wskazanego wyroku zgodnie z art. 13 ust. 3 tego traktatu protokół ustaleń uzgodniony z państwem członkowskim wnioskującym o udzielenie wsparcia na rzecz stabilności musi być w pełni zgodny z prawem Unii. Trybunał orzekł zatem, że warunki korzystania z programu pomocy finansowej powinny być zgodne z prawem Unii.
47 Tymczasem zastosowanie środka uporządkowanej likwidacji takiego jak ten, o którym mowa w spornych fragmentach, stanowi oczywiste naruszenie prawa własności, sprzeczne z art. 17 ust. 1 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „kartą”) i z art. 1 protokołu dodatkowego nr 1 do europejskiej Konwencji ochrony praw człowieka i podstawowych wolności, podpisanej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r.
48 Komisja i EBC kwestionują zasadność argumentów przedstawionych przez wnoszących odwołania.
Ocena Trybunału
49 Wnoszący odwołania kwestionują poprzez swój zarzut dokonaną przez Sąd ocenę dotyczącą roli, jaką pełniły Komisja i EBC przy przyjmowaniu protokołu ustaleń z dnia 26 kwietnia 2013 r. W szczególności podnoszą oni, że instytucje te są rzeczywistymi autorami przeprowadzonej na Cyprze uporządkowanej likwidacji i że Sąd naruszył prawo przy badaniu ich argumentu, według którego Komisja nie zapewniła, aby protokół ustaleń z dnia 26 kwietnia 2013 r. był zgodny z prawem Unii.
50 Zarzut ten odnosi się, po pierwsze, do pkt 44–47 zaskarżonych postanowień, w których Sąd stwierdził, że Komisja i EBC nie stoją za przyjęciem protokołu ustaleń z dnia 26 kwietnia 2013 r., wobec czego uznał się za niewłaściwy do wydania orzeczenia w przedmiocie skarg o odszkodowanie w zakresie, w jakim są one oparte na niezgodności z prawem spornych fragmentów. Po drugie, zarzut ten dotyczy pkt 48–54 zaskarżonych postanowień, w których Sąd orzekł zasadniczo, że wnoszący odwołania nie wykazali, iż szkoda, którą – jak twierdzą – ponieśli, została spowodowana przez naruszenie przez Komisję domniemanego obowiązku zapewnienia zgodności protokołu ustaleń z dnia 26 kwietnia 2013 r. z prawem Unii.
51 W pkt 44 zaskarżonych postanowień Sąd orzekł, że rzeczony protokół ustaleń został przyjęty wspólnie przez EMS i Republikę Cypryjską i że, jak wynika z art. 13 ust. 4 traktatu EMS, Komisja podpisała ów protokół ustaleń wyłącznie w imieniu EMS. Następnie, opierając się na pkt 161 wyroku z dnia 27 listopada 2012 r., Pringle (C‑370/12, EU:C:2012:756), Sąd przypomniał, w pkt 45 rzeczonych postanowień, że chociaż w traktacie EMS powierzono Komisji i EBC określone zadania związane z realizacją celów tego traktatu, to po pierwsze, zadania powierzone Komisji i EBC w ramach traktatu EMS nie obejmują żadnych uprawnień decyzyjnych sensu stricto, a po drugie, działania podejmowane przez te dwie instytucje w ramach omawianego traktatu wiążą wyłącznie EMS.
52 W tym względzie należy przypomnieć, że – jak wynika z deklaracji Eurogrupy z dnia 27 czerwca 2012 r. – Komisji i EBC zostało powierzone zadanie wynegocjowania z władzami cypryjskimi programu dostosowań makroekonomicznych, który miał być sprecyzowany w protokole ustaleń. Uczestnicząc w negocjacjach z władzami cypryjskimi, dzieląc się swą specjalistyczną wiedzą, udzielając porad i wskazówek, Komisja i EBC działały w granicach kompetencji, jakie zostały im przyznane w art. 13 ust. 3 traktatu EMS. Przewidziane w tym przepisie uczestnictwo Komisji i EBC w procedurze prowadzącej do podpisania protokołu ustaleń z dnia 26 kwietnia 2013 r. nie pozwala jednak uznać tego protokołu za akt, który należy przypisać wskazanym instytucjom.
53 Jak podkreślił bowiem Trybunał w pkt 161 wyroku z dnia 27 listopada 2012 r., Pringle (C‑370/12, EU:C:2012:756), zadania powierzone Komisji i EBC w ramach traktatu EMS, jakkolwiek istotne, nie obejmują żadnych uprawnień decyzyjnych sensu stricto. Poza tym działania podejmowane przez te instytucje w ramach omawianego traktatu wiążą wyłącznie EMS.
54 Ponadto, jak stwierdził rzecznik generalny w pkt 53 opinii, okoliczność, że jedna lub więcej instytucji Unii może odgrywać określoną rolę w ramach EMS, nie zmienia charakteru aktów EMS, które nie należą do porządku prawnego Unii.
55 Chociaż wniosek ten może wprawdzie mieć wpływ na przesłanki dopuszczalności skargi o stwierdzenie nieważności, która może zostać wniesiona na podstawie art. 263 TFUE, to jednak nie może on stać na przeszkodzie zarzuceniu Komisji i EBC niezgodnych z prawem zachowań, jakie mogą być związane z przyjęciem protokołu ustaleń w imieniu EMS, w ramach skargi o odszkodowanie na podstawie art. 268 i art. 340 akapity drugi i trzeci TFUE.
56 W tym względzie należy przypomnieć, że zadania powierzone Komisji i EBC w ramach traktatu EMS nie są sprzeczne z charakterem uprawnień powierzonych tym instytucjom w traktatach UE i FUE (wyrok z dnia 27 listopada 2012 r., Pringle, C‑370/12, EU:C:2012:756, pkt 162).
57 Co się tyczy w szczególności Komisji, z art. 17 ust. 1 TUE wynika bowiem, że instytucja ta „wspiera ogólny interes Unii” i „nadzoruje stosowanie prawa Unii” (wyrok z dnia 27 listopada 2012 r., Pringle, C‑370/12, EU:C:2012:756, pkt 163).
58 Poza tym zadania powierzone Komisji w traktacie EMS obejmują, jak przewiduje art. 13 ust. 3 i 4 tego traktatu, obowiązek zapewnienia zgodności protokołów ustaleń sporządzonych w ramach EMS z prawem Unii (zob. podobnie wyrok z dnia 27 listopada 2012 r., Pringle, C‑370/12, EU:C:2012:756, pkt 164).
59 A zatem, jak sama przyznała Komisja w odpowiedzi na zadane podczas rozprawy pytanie, w ramach traktatu EMS instytucja ta zachowuje swą rolę strażniczki traktatów, która wynika z art. 17 ust. 1 TUE, wobec czego powinna ona odmówić podpisania protokołu ustaleń, w sytuacji gdy ma wątpliwości co do jego zgodności z prawem Unii.
60 Wynika stąd, że Sąd naruszył prawo przy dokonywaniu wykładni i stosowaniu art. 268 i art. 340 akapity drugi i trzeci TFUE, uznając w pkt 46 i 47 zaskarżonych postanowień, że nie jest on właściwy do zbadania skargi o odszkodowanie, opartej na niezgodności z prawem spornych fragmentów, wyłącznie na podstawie stwierdzenia, że przyjęcia rzeczonych fragmentów nie można formalnie przypisać ani Komisji, ani EBC.
61 Należy zatem uwzględnić odwołania i uchylić zaskarżone postanowienia.
W przedmiocie skarg przed Sądem
62 Zgodnie z art. 61 akapit pierwszy statutu Trybunału Unii Europejskiej w przypadku uchylenia orzeczenia Sądu Trybunał może wydać orzeczenie ostateczne w sprawie, jeśli stan postępowania na to pozwala. Sytuacja taka ma miejsce w niniejszej sprawie.
63 Trybunał jest bowiem w stanie wydać rozstrzygnięcie w przedmiocie przedstawionego na podstawie art. 268 i art. 340 akapity drugi i trzeci TFUE żądania wnoszących odwołania dotyczącego naprawienia domniemanej szkody, wynikającej, po pierwsze, z umieszczenia przez Komisję i EBC spornych fragmentów w treści protokołu ustaleń z dnia 26 kwietnia 2013 r., a po drugie, z bezczynności Komisji skutkującej naruszeniem obowiązku zapewnienia przy przyjmowaniu tego protokołu ustaleń, aby był on zgodny z prawem Unii.
64 W tym względzie należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem powstanie pozaumownej odpowiedzialności Unii w rozumieniu art. 340 akapit drugi TFUE zależy od łącznego spełnienia przesłanek dotyczących bezprawności zachowania zarzucanego instytucjom Unii, rzeczywistości szkody oraz istnienia związku przyczynowego pomiędzy tym zachowaniem a podniesioną szkodą (wyrok z dnia 14 października 2014 r., Giordano/Komisja, C‑611/12 P, EU:C:2014:2282, pkt 35 i przytoczone tam orzecznictwo).
65 W odniesieniu do pierwszej z tych przesłanek Trybunał przy szeregu okazji wyjaśniał już, że wymagane jest wykazanie wystarczająco istotnego naruszenia normy prawnej mającej na celu przyznanie uprawnień jednostkom (zob. w szczególności wyroki: z dnia 4 lipca 2000 r., Bergaderm i Goupil/Komisja, C‑352/98 P, EU:C:2000:361, pkt 42; a także z dnia 10 lipca 2014 r., Nikolaou/Trybunał Obrachunkowy, C‑220/13 P, EU:C:2014:2057, pkt 53).
66 W niniejszej sprawie normą prawną, której przestrzegania Komisja – w ocenie wnoszących odwołania – nie zapewniła przy przyjmowaniu protokołu ustaleń z dnia 26 kwietnia 2013 r., jest art. 17 ust. 1 karty. Wskazany przepis, w myśl którego każdy ma prawo do władania mieniem nabytym zgodnie z prawem, stanowi normę prawną mającą na celu przyznanie uprawnień jednostkom.
67 Ponadto należy podkreślić, że chociaż działając w ramach traktatu EMS, państwa członkowskie nie stosują prawa Unii, wobec czego karta nie wiąże ich w tym zakresie (zob. podobnie wyrok z dnia 27 listopada 2012 r., Pringle, C‑370/12, EU:C:2012:756, pkt 178–181), to jednak wiąże ona instytucje Unii, w tym – jak wskazał rzecznik generalny w pkt 85 opinii – w sytuacji gdy działają one poza porządkiem prawnym Unii. Co więcej, przy przyjmowaniu protokołu ustaleń, takiego jak ten z dnia 26 kwietnia 2013 r., Komisja jest zobowiązana – na podstawie zarówno art. 17 ust. 1 TUE, który powierza jej sprawowanie ogólnego nadzoru nad stosowaniem prawa Unii, jak i art. 13 ust. 3 i 4 traktatu EMS, który zobowiązuje ją do zapewnienia zgodności z prawem Unii protokołów ustaleń zawieranych przez EMS (zob. podobnie wyrok z dnia 27 listopada 2012 r., Pringle, C‑370/12, EU:C:2012:756, pkt 163, 164) – do zapewnienia, aby taki protokół był zgodny z prawami podstawowymi zagwarantowanymi w karcie.
68 Należy zatem zbadać, czy przy przyjmowaniu protokołu ustaleń z dnia 26 kwietnia 2013 r. Komisja przyczyniła się do wystarczająco istotnego naruszenia prawa własności wnoszących odwołania, w rozumieniu art. 17 ust. 1 karty.
69 W tym względzie należy przypomnieć, że zagwarantowane w tym przepisie karty prawo własności nie jest prerogatywą absolutną i że korzystanie z niego może być przedmiotem ograniczeń uzasadnionych celami związanymi z interesem ogólnym, do których dąży Unia (zob. wyroki: z dnia 16 listopada 2011 r., Bank Melli Iran/Rada, C‑548/09 P, EU:C:2011:735, pkt 113; z dnia 12 maja 2016 r., Bank of Industry and Mine/Rada, C‑358/15 P, EU:C:2016:338, pkt 55).
70 A zatem, jak wynika z art. 52 ust. 1 karty, korzystanie z prawa własności może zostać poddane ograniczeniom, pod tym wszakże warunkiem, że ograniczenia te rzeczywiście odpowiadają celom realizowanym w interesie ogólnym i nie stanowią ze względu na zamierzony cel nieproporcjonalnej i nieakceptowalnej ingerencji, która narusza istotę zagwarantowanych w ten sposób praw (zob. podobnie wyroki: z dnia 16 listopada 2011 r., Bank Melli Iran/Rada, C‑548/09 P, EU:C:2011:735, pkt 114; z dnia 12 maja 2016 r., Bank of Industry and Mine/Rada, C‑358/15 P, EU:C:2016:338, pkt 56).
71 W tym względzie należy zaznaczyć, że – jak wynika z art. 12 traktatu EMS – przyjęcie protokołu ustaleń takiego jak ten będący wynikiem negocjacji między władzami cypryjskimi a, w szczególności, Komisją służy realizacji celu leżącego w interesie ogólnym, do którego dąży Unia, a mianowicie zapewnieniu stabilności systemu bankowego w całej strefie euro.
72 Usługi finansowe grają bowiem centralną rolę w gospodarce Unii. Banki i instytucje kredytowe są istotnym źródłem finansowania dla przedsiębiorstw działających na różnych rynkach. Ponadto między bankami występują często silne wzajemne powiązania, a wiele z nich prowadzi działalność na skalę międzynarodową. Z tego to powodu upadłość jednego lub kilku banków grozi szybkim rozprzestrzenieniem się jej na inne banki, bądź to w danym państwie członkowskim, bądź to w pozostałych państwach członkowskich. To z kolei powoduje ryzyko wywołania negatywnych skutków w innych sektorach gospodarki (wyrok z dnia 19 lipca 2016 r., Kotnik i in., C‑526/14, EU:C:2016:570, pkt 50).
73 W niniejszej sprawie środki wskazane w spornych fragmentach obejmują między innymi przejęcie przez Bank of Cyprus depozytów gwarantowanych przez Cyprus Popular Bank, zamianę 37,5% niegwarantowanych depozytów otwartych w Bank of Cyprus na akcje kategorii A, wraz z pełnym prawem głosu i prawem do dywidendy, a także tymczasowe zamrożenie części owych niegwarantowanych depozytów, z tym zastrzeżeniem, że jeśli Bank of Cyprus miałby ulec nadmiernej kapitalizacji z punktu widzenia celu w postaci minimalnego współczynnika kapitału podstawowego w wysokości 9% w warunkach skrajnych, zostanie dokonany wykup akcji w celu wypłacenia posiadaczom depozytów kwoty odpowiadającej nadmiernej kapitalizacji.
74 W świetle celu, jakim jest zapewnienie stabilności systemu bankowego w strefie euro, oraz w obliczu realnej groźby powstania strat finansowych, na które zostaliby narażeni deponenci dwóch wskazanych banków w wypadku ich upadłości, tego rodzaju środki nie stanowią nadmiernej i nieakceptowalnej interwencji, naruszającej samą istotę prawa własności wnoszących odwołania. Nie można ich zatem uznać za nieuzasadnione ograniczenia tego prawa (zob. analogicznie wyrok z dnia 10 lipca 2003 r., Booker Aquaculture i Hydro Seafood, C‑20/00 i C‑64/00, EU:C:2003:397, pkt 79–86).
75 W tym stanie rzeczy nie można uznać, że pozwalając na przyjęcie spornych fragmentów, Komisja przyczyniła się do naruszenia prawa własności wnoszących odwołania, które zostało zagwarantowane w art. 17 ust. 1 karty.
76 Wynika stąd, że pierwsza z przesłanek umożliwiających podważenie odpowiedzialności pozaumownej Unii nie została w tym wypadku spełniona, wobec czego żądania odszkodowawcze podniesione przez wnoszących odwołania należy oddalić jako pozbawione podstawy prawnej.
W przedmiocie kosztów
77 Zgodnie z art. 184 § 2 regulaminu postępowania przed Trybunałem, jeżeli odwołanie jest zasadne i Trybunał wydaje orzeczenie kończące postępowanie w sprawie, rozstrzyga on również o kosztach. Zgodnie z art. 138 § 2 owego regulaminu, mającym zastosowanie do postępowania odwoławczego na podstawie art. 184 § 1 regulaminu, jeżeli więcej niż jedna strona przegrała sprawę, Trybunał rozstrzyga o podziale kosztów.
78 Ponieważ mimo uwzględnienia odwołań skargi zostały odrzucone, Ledra Advertising Ltd, A. Eleftheriou, E. Eleftheriou, L. Papachristofi, Ch. Theophilou i E. Theophilou, a także Komisja i EBC pokrywają własne koszty.
Z powyższych względów Trybunał (wielka izba) orzeka, co następuje:
1) Postanowienia Sądu Unii Europejskiej: z dnia 10 listopada 2014 r., Ledra Advertising/Komisja i EBC (T‑289/13, EU:T:2014:981), z dnia 10 listopada 2014 r., Eleftheriou i Papachristofi/Komisja i EBC (T‑291/13, niepublikowane, EU:T:2014:978), i z dnia 10 listopada 2014 r., Theophilou/Komisja i EBC (T‑293/13, niepublikowane, EU:T:2014:979), zostają uchylone.
2) Skargi wniesione do Sądu w sprawach T‑289/13, T‑291/13 i T‑293/13 zostają oddalone.
3) Ledra Advertising Ltd, Andreas Eleftheriou, Eleni Eleftheriou, Lilia Papachristofi, Christos Theophilou i Eleni Theophilou, Komisja Europejska oraz Europejski Bank Centralny (EBC) pokrywają własne koszty poniesione zarówno w postępowaniu pierwszej instancji, jak i w postępowaniu odwoławczym.
Podpisy