Language of document : ECLI:EU:T:2015:270

Sprawa T‑562/12

John Dalli

przeciwko

Komisji Europejskiej

Członek Komisji – Dochodzenie OLAF‑u – Domniemana ustna decyzja przewodniczącego Komisji w przedmiocie odwołania zainteresowanego – Skarga o stwierdzenie nieważności – Brak aktu podlegającego zaskarżeniu – Niedopuszczalność – Skarga o odszkodowanie lub zadośćuczynienie

Streszczenie – wyrok Sądu (trzecia izba w składzie powiększonym) z dnia 12 maja 2015 r.

1.      Postępowanie sądowe – Środki organizacji postępowania – Żądanie usunięcia z akt sprawy dokumentu wewnętrznego instytucji – Zasada ogólna – Dopuszczalność – Wyjątki – Dokumenty mające decydujące znaczenie dla zapewnienia kontroli sądowej

(regulamin postępowania przed Sądem, art. 64)

2.      Prawo Unii Europejskiej – Zasady – Prawo do obrony – Zasada równości broni – Przestrzeganie w ramach postępowania sądowego – Zakres – Złożenie nowego pisma procesowego na rozprawie – Dopuszczalność – Warunki

3.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Nieistnienie aktu podlegającego zaskarżeniu – Niedopuszczalność – Domniemana ustna decyzja przewodniczącego Komisji żądająca rezygnacji komisarza

(art. 17 ust. 6 TUE; art. 263 TFUE)

4.      Komisja – Zakończenie sprawowania funkcji przez członków – Dyskrecjonalne uprawnienie przewodniczącego Komisji do żądania rezygnacji członka Komisji – Wymogi formalne – Brak

(art. 17 ust. 6 WE)

5.      Komisja – Skład – Pełnione funkcje – Indywidualny charakter

(art. 17 ust. 1, 3, 7, 8 TUE)

1.      W kontekście wniosku o wyłączenie dokumentów z akt sprawy wniesionej przed sąd Unii ani ewentualny poufny charakter rozpatrywanych dokumentów, ani fakt, że dokumenty te mogły zostać uzyskane w sposób niezgodny z prawem, nie wyklucza pozostawienia ich w aktach sprawy. Z jednej strony bowiem nie istnieje przepis przewidujący wyraźny zakaz uwzględniania dowodów uzyskanych w sposób bezprawny. Z drugiej zaś strony nawet dokumenty o charakterze wewnętrznym mogą w pewnych przypadkach zgodnie z prawem figurować w aktach sprawy. A zatem w pewnych sytuacjach nie wymaga się od strony skarżącej, by wykazała, że uzyskała dokument poufny, przywoływany na poparcie jej skargi, w sposób zgodny z prawem. Otóż ważąc podlegające ochronie interesy, należy dokonać oceny, czy wyjątkowe okoliczności, takie jak decydujący charakter przedstawienia dokumentów w celu zapewnienia kontroli zgodności z prawem procedury wydania zaskarżonego aktu lub ustalenia istnienia nadużycia władzy, uzasadniają brak wycofania dokumentu.

(por. pkt 47, 48)

2.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 56–60)

3.      W ramach skargi o stwierdzenie nieważności, w przypadku gdy skarżący nie przedstawił żadnego dowodu ani poszlaki świadczących o istnieniu zaskarżonej decyzji, ani nie wykazał też rzeczywistego istnienia takiej decyzji, żądanie stwierdzenia nieważności zasługuje na odrzucenie jako niedopuszczalne z uwagi na brak zaskarżalnego aktu w rozumieniu art. 263 TFUE.

Co się tyczy skargi o stwierdzenie nieważności domniemanej decyzji przewodniczącego Komisji o skorzystaniu z przysługującego mu na podstawie art. 17 ust. 6 TUE uprawnienia do zażądania rezygnacji jednego z członków Komisji, okoliczność, że przewodniczący powtarzał zainteresowanemu z coraz większym naciskiem, widząc jego rezerwę i wahanie, że byłoby bardziej stosowne, gdyby ustąpił z własnej woli, niż gdyby miał być o to poproszony, nie wystarczy aby dowieść istnienia domniemanej zaskarżonej decyzji. Dopóki bowiem żądanie rezygnacji na podstawie art. 17 ust. 6 TUE nie zostało sformułowane, nie istniało żadne żądanie, w tym sensie, które mogłoby wywierać skutki prawne naruszające interesy danego członka Komisji poprzez istotną zmianę jego sytuacji prawnej.

(por. pkt 66, 67, 145, 146)

4.      Co się tyczy przyznanej w art. 17 ust. 6 TUE prerogatywy przewodniczącego Komisji, polegającej na możliwości zażądania rezygnacji członka Komisji, jak pokazuje geneza i ratio legis tego postanowienia, dotyczy ono szczególnie sytuacji, gdy członek Komisji odmawia dobrowolnej rezygnacji w okolicznościach, w których przewodniczący Komisji utracił do niego zaufanie oraz uważa, że pozostawienie go na stanowisku groziłoby prestiżowi, a nawet politycznemu przetrwaniu instytucji. W tym względzie stanowcze wyrażenie przez przewodniczącego Komisji woli skorzystania w braku złożenia dobrowolnej rezygnacji przez zainteresowanego z uprawnienia do żądania rezygnacji członka Komisji, przyznanego przewodniczącemu przez traktat UE na zasadzie dyskrecjonalności, nie może być uznane za bezprawną presję wpływającą na ważność lub dobrowolność złożonej przez skarżącego rezygnacji.

Ponadto art. 17 ust. 6 TUE nie ustanawia dla żądania przewodniczącego Komisji ani dla będącego jego następstwem złożenia rezygnacji wymogu szczególnej formy, na przykład pisemnej. Nie wydaje się również, aby taka forma była wymagana przez ogólną zasadę pewności prawa, skoro ciężar udowodnienia rezygnacji spoczywa, w każdym wypadku, na stronie, która powołuje się na tę okoliczność. Zresztą rzecz ma się podobnie w przypadku dobrowolnej rezygnacji członka Komisji.

(por. pkt 128, 141, 142, 157)

5.      Funkcje członka Komisji wiążą się z wykonywaniem mandatu o zasadniczo politycznym charakterze, który to mandat jest udzielany zainteresowanemu przez Radę Europejską za porozumieniem z przewodniczącym Komisji i po zatwierdzeniu przez Parlament. Jeżeli chodzi o funkcje związane z tym stanowiskiem określone w art. 17 ust. 1 TUE, są one głównie koordynacyjne, wykonawcze, zarządcze i kontrolne w odniesieniu do wdrażania polityk Unii w obszarach kompetencji przekazanych jej traktatami.

(por. pkt 133)