TUAIRIM AN ABHCÓIDE GHINEARÁLTA

EMILIOU

arna tabhairt an 14 Meán Fómhair 2023(1)

Cás C-582/21

FY

v

Profi Credit Polska S.A. w Bielsku Białej

[Iarraidh ar réamhrialú ó Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie (Cúirt Réigiúnach, Warszawa-Praga, Vársá, an Pholainn)]

(Tarchur chun réamhrialú – Treoir 93/13/CEE – Téarmaí éagóracha i gconarthaí tomhaltóra – Iarratas chun imeachtaí a athoscailt i ndiaidh clabhsúr a chur leis le breithiúnas mainneachtana – Res judicata – Forais le haghaidh imeachtaí a athoscailt – Prionsabail na coibhéise agus na héifeachtachta – Léiriú an dlí náisiúnta i gcomhréir le dlí an Aontais)

I.      Réamhrá

1.        Leis an gcás seo, tugtar isteach gné nua den chosaint nós imeachta atá le soláthar do thomhaltóirí in aghaidh téarmaí conarthacha éagóracha. Go sonrach, iarrtar ar an gCúirt Bhreithiúnais a shoiléiriú an gá éifeacht náisiúnta res judicata a chur ar leataobh leis an gcosaint sin ionas go mbeifear in ann imeachtaí a athoscailt, ar imeachtaí iad a líomhnaítear a bhfuil smal éillithe orthu mar gheall ar mhainneachtain na cúirte náisiúnta athbhreithniú a dhéanamh, uaithi féin, ar mhíchothromas féideartha an chaidrimh chonarthaigh faoi cheist.

2.        Is féidir achoimre a dhéanamh ar an gcomhthéacs fíorasach agus dlíthiúil náisiúnta inar tháinig an cheist sin chun cinn mar seo a leanas. Ordaíodh don achomharcóir sna príomhimeachtaí – FY – méid na hiasachta a bhí gan íoc a aisíoc le Profi Credit Polska, cuideachta iasachta tomhaltóra. Taifeadadh a hoibleagáid íocaíochta i mbreithiúnas mainneachtana a tugadh ar bhonn nóta gealltanais bán, sínithe ag an bhféichiúnaí, a líonadh isteach ina dhiaidh sin ag Profi Credit Polska agus ar bhraith sé air.

3.        Thug an chúirt náisiúnta an breithiúnas mainneachtana gan téarmaí an chomhaontaithe iasachta a bheith ar fáil di. Dá bhrí sin, ní dhearna sé scrúdú ar an éagóir a d’fhéadfadh a bheith orthu. Cé nár fhéach FY le cur i gcoinne an bhreithiúnais sin, bhí sí den tuairim ina dhiaidh sin nach raibh na coinníollacha faoinar tugadh é ag teacht le breithiúnais na Cúirte, a tugadh roinnt míonna ina dhiaidh sin. Dá réir sin, chuir sí iarratas isteach chun na himeachtaí a athoscailt.

4.        Faoin dlí náisiúnta, d’fhéadfadh sé go n-éireodh le hiarratas den chineál sin i gcás, inter alia, (i) ina ndearbhaigh an chúirt bhunreachtúil náisiúnta ina dhiaidh sin go raibh an fhoráil náisiúnta ar a bhfuiltear ag brath sna himeachtaí breithiúnacha i dtrácht ar neamhréir le dlí níos airde, nó (ii) ina raibh an páirtí i gceist “bainte go neamhdhleathach as an gcumas chun gníomhú”.

5.        Sa chomhthéacs sin, fiafraíonn an chúirt a rinne an tarchur an gá – i bhfianaise na chéad fhéidearthachta – le prionsabal na coibhéise athoscailt na n-imeachtaí, ar an leibhéal náisiúnta, a leathnú ar bhonn cinneadh ón gCúirt ina dhiaidh sin, arna thabhairt i bhfoirm réamhrialú de bhun Airteagal 267 CFAE.

6.        Thairis sin, fiafraíonn sí an gceanglaítear leis an oibleagáid an dlí náisiúnta a léiriú i gcomhréir le dlí an Aontais – i bhfianaise an dara féidearthacht – nach mór a mheas go bhfuil páirtí “go neamhdhleathach gan a bheith in ann gníomhú” i gcás mhainneachtain na cúirte náisiúnta scrúdú a dhéanamh ar an éagóir a d’fhéadfadh a bheith ann maidir le téarmaí conartha tomhaltóra.

II.    An dlí lena mbaineann

A.      Dlí an Aontais Eorpaigh

7.        I gcomhréir le hAirteagal 6(1) de Threoir 93/13/CEE, (2) “Déanfaidh na Ballstáit foráil nach mbeidh téarmaí éagóracha a úsáidtear i gconradh arna chur i gcrích le tomhaltóir ag díoltóir nó soláthróir ina gceangal ar an tomhaltóir, amhail dá bhforáiltear faoina ndlí náisiúnta, agus go leanfaidh an conradh sin de bheith ina cheangal ar na páirtithe de réir na dtéarmaí céanna, más féidir leis leanúint de bheith ann gan na téarmaí éagóracha.” [Aistriúchán neamhoifigiúil]

8.        Foráiltear le hAirteagal 7(1) de Threoir 93/13 go “[n]Áiritheoidh na Ballstáit, ar mhaithe le leas na dtomhaltóirí agus na n-iomaitheoirí, gurb ann do mhodhanna leordhóthanacha agus éifeachtacha chun cosc a chur ar úsáid leanúnach a bhaint as téarmaí éagóracha i gconarthaí arna dtabhairt i gcrích ag díoltóirí nó ag soláthróirí le tomhaltóirí.” [Aistriúchán neamhoifigiúil]

B.      Dlí na Polainne

1.      Bunreacht na Polainne

9.        I gcomhréir le hAirteagal 190(4) de Bhunreacht na Polainne, “beidh breithiúnas ón Trybunał Konstytucyjny (Cúirt Bhunreachtúil, “an Chúirt Bhunreachtúil”) maidir le neamh-chomhréireacht an Bhunreachta, comhaontú nó reacht idirnáisiúnta, gníomh normatach ar eisíodh breithiúnas cúirte atá éifeachtach ó thaobh dlí de, cinneadh riaracháin críochnaitheach nó socrú ar ábhair eile ar a bhonn, ina bhonn chun imeachtaí a athoscailt, nó chun an cinneadh nó an socrú eile a neamhniú ar dhóigh agus ar phrionsabail atá sonraithe sna forálacha is infheidhme maidir leis na himeachtaí áirithe.” [Aistriúchán neamhoifigiúil]

2.      Cód Nós Imeachta Shibhialta

10.      Foráiltear leis an ordú tarchuir an fhaisnéis seo a leanas maidir leis an dlí náisiúnta is infheidhme. Luaitear in Airteagal 339(1) den Kodeks postępowania cywilnego (Cód an Nós Imeachta Shibhialta; “KPC”) go n-eiseoidh an chúirt breithiúnas mainneachtana mura mbíonn an cosantóir i láthair ag éisteacht atá sceidealaithe nó a bhíonn i láthair ach nach nglacann sé páirt iontu.

11.      Déantar foráil le hAirteagal 339(1) de KPC maidir leis an bhféidearthacht a iarraidh go n-athosclófaí imeachtaí a tugadh i gcrích le breithiúnas críochnaitheach.

12.      Foráiltear le hAirteagal 401(2) de KPC go bhféadfar iarraidh a dhéanamh imeachtaí a athoscailt ar fhorais neamhbhailíochta na n-imeachtaí sin mura raibh an cumas ag páirtí a bheith ina pháirtí in imeachtaí cúirte nó gníomhú iontu, nó mura raibh ionadaíocht chuí aige, nó mura raibh sé ar a chumas go neamhdhleathach gníomhú.

13.      De bhun Airteagal 407(1) de KPC, déanfar iarratas ar imeachtaí a athoscailt a chomhdú laistigh de thrí mhí; tosóidh an tréimhse ama ar an lá a dtiocfaidh an páirtí ar an eolas faoi na forais lena athoscailt agus más é na forais sin nach féidir leis an bpáirtí gníomhú nó nach bhfuil ionadaíocht chuí aige, an lá a thiocfaidh an páirtí, a chomhlacht rialaithe nó a ionadaí dlíthiúil ar an eolas faoin mbreithiúnas.

14.      Foráiltear le hAirteagal 401¹ de KPC go mbeidh iarratas ar imeachtaí a athoscailt indéanta freisin má dhearbhaíonn an Chúirt Bhunreachtúil nach bhfuil píosa reachtaíochta, ar eisíodh rialú ar a bonn ag luí leis an mBunreacht, le comhaontú idirnáisiúnta daingnithe nó le reacht.

15.      I gcomhréir le hAirteagal 407(2) de KPC, comhdófar an t-iarratas ar imeachtaí a athoscailt laistigh de thrí mhí ó theacht i bhfeidhm an rialaithe ón gCúirt Bhunreachtúil.

16.      I gcomhréir le hAirteagal 410(1) de KPC, diúltóidh an chúirt d’iarratas a chomhdaítear tar éis don teorainn ama dul in éag, atá neamh-inghlactha nó nach bhfuil bunaithe ar fhorais reachtúla.

III. Fíorais, imeachtaí náisiúnta agus na ceisteanna arna dtarchur

17.      An 16 Meitheamh 2015, rinne FY comhaontú iasachta leis an gcuideachta iasachta tomhaltóra Profi Credit Polska. Rinneadh aisíocaíocht na hiasachta a urrú trí nóta gealltanais bán a eisiúint, arna shíniú ag FY.

18.      An 30 Deireadh Fómhair 2017, rinne Profi Credit Polska éileamh i gcoinne FY a chomhdú le Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe (Cúirt Dúiche Warszawa Praga-Południe, Vársá, an Pholainn; ‘an Chúirt Dúiche’) chun an méid atá dlite a íoc le hús. Ní shonraítear san ordú tarchuir na himthosca a bhí ina gcúis leis an ngníomh sin. Mar sin féin, is é an rud is cosúil a bheith ábhartha ná nach raibh ach an nóta gealltanais (a chuir an chuideachta sin i gcrích, agus an méid atá dlite in iúl) agus an fógra faoi fhoirceannadh an chomhaontaithe iasachta ag gabháil leis an ráiteas éilimh.

19.      Tar éis don Chúirt Dúiche a chinneadh nach raibh aon fhorais ann chun ordú íocaíochta a eisiúint, lean sí ar aghaidh le héisteacht a shocrú. (3) Measadh seirbheáil ar FY a bheith déanta. An 17 Aibreán 2018, thug an chúirt breithiúnas mainneachtana inar ordaíodh di an méid a éilíodh a íoc (gan an chaingean a dhiúltú ach amháin maidir le cuid den ús a éilíodh), agus ar ábhar an nóta gealltanais agus an ráitis éilimh amháin a bhí sí bunaithe. Níor iarr sé go soláthródh Profi Credit Polska an comhaontú iasachta dó agus, dá réir sin, níor scrúdaigh sí an raibh téarmaí éagóracha sa chomhaontú sin. Dearbhaíodh an breithiúnas mainneachtana sin a bheith infhorfheidhmithe láithreach agus níor chuir FY ina choinne.

20.      Mar sin féin, an 25 Meitheamh 2019, chuir FY iarratas faoi bhráid na Cúirte Dúiche chun na himeachtaí a athoscailt. D’áitigh sí go ndearna an chúirt sin Treoir 93/13 a léiriú go mícheart agus nár chuir sí san áireamh, go háirithe, breithiúnas na Cúirte Breithiúnais in Profi Credit Polska I (4) (a tugadh tar éis an breithiúnas mainneachtana a thabhairt). Ina tuairim, mhainnigh an Chúirt Dúiche grinnscrúdú a dhéanamh ar mhíchothromaíocht na dtéarmaí conarthacha faoi cheist, rud a bhain di an cumas chun gníomhú de réir bhrí Airteagal 401(2) de KPC.

21.      Le hordú an 27 Lúnasa 2020, dhiúltaigh an Chúirt Dúiche an t-iarratas sin agus chinn sí gur comhdaíodh lasmuigh den teorainn ama é agus nach raibh sé bunaithe ar aon fhorais reachtúla. Thug sí dá haire freisin gur chóir do FY iarracht a cás a chosaint (sna himeachtaí a raibh an breithiúnas mainneachtana mar thoradh orthu), rud a theip uirthi a dhéanamh.

22.      Rinne FY achomharc i gcoinne an ordaithe sin os comhair Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie (Cúirt Réigiúnach, Warszawa-Praga, Vársá, an Pholainn), arb í an chúirt a rinne an tarchur sna príomhimeachtaí.

23.      Le linn na n-imeachtaí os comhair na cúirte sin, thug Rzecznik Finansowy (Ombudsman Airgeadais) faoi deara go bhféadfadh foras chun na himeachtaí a athoscailt mar thoradh ar an mbreithiúnas mainneachtana a bheith bunaithe ar léiriú leathan ar Airteagal 401¹ de KPC, a bhaineann le hathoscailt na n-imeachtaí bunaithe ar chinneadh (ina dhiaidh sin) ón gcúirt bhunreachtúil náisiúnta. Ina thuairim, tugadh an breithiúnas mainneachtana de shárú ar oibleagáid na Cúirte Dúiche téarmaí conarthacha an chomhaontaithe iasachta faoi cheist a scrúdú uaithi féin. (5) Léirigh an tOmbudsman Airgeadais an chosúlacht idir ról na Cúirte Bunreachtúla agus ról na Cúirte Breithiúnais chun bunús a thabhairt leis an argóint go bhféadfadh cinneadh ón gCúirt sin a bheith mar bhonn bailí freisin chun imeachtaí a athoscailt, i gcomhréir le prionsabal an chomhionannais.

24.      Mar fhophointe, chuir an tOmbudsman Airgeadais in iúl go bhféadfadh sé a bheith indéanta freisin na himeachtaí faoi cheist a athoscailt ar bhonn Airteagal 401(2) de KPC ós rud é go dtagann mainneachtain cúirte an t-athbhreithniú ex officio a dhéanamh faoin raon feidhme den fhoráil sin (agus is ionann é agus cailleadh chumas an pháirtí gníomhú). (6) Ina theannta sin, d’aontaigh sé le FY maidir le héagothroime na dtéarmaí faoi cheist.

25.      Sa chomhthéacs sin, tá amhras ar an gcúirt a rinne an tarchur maidir leis an ngníomh ceart atá le déanamh.

26.      Ar thaobh amháin, leagann sí béim ar thábhacht prionsabail res judicata agus cuireann sí in iúl nach bhforchuireann aon fhoráil de dhlí an Aontais ná den dlí náisiúnta oibleagáid ar chúirteanna náisiúnta imeachtaí a athoscailt a raibh cinneadh críochnaitheach breithiúnach mar thoradh orthu d’fhonn breithiúnas ón gCúirt Bhreithiúnais lena léirmhínítear dlí an Aontais a chur san áireamh.

27.      Ar an taobh eile, fiafraíonn an chúirt an féidir teacht chun na conclúide contrártha bunaithe ar phrionsabal an chomhionannais nó ar an oibleagáid an dlí náisiúnta a léiriú i gcomhréir le dlí an Aontais.

28.      Is den tábhacht é go dtugann an chúirt a rinne an tarchur faoi deara, i bhfianaise bhreithiúnais na Cúirte Breithiúnais in Profi Credit Polska I, Profi Credit Polska II (7) agus Kancelaria Medius, gur “rídhócha” gur tugadh an breithiúnas mainneachtana mar “s[h]árú soiléir” ar na rialacha náisiúnta lena dtrasuitear Airteagail 6 agus 7 de Threoir 93/13. (8) Míníonn sí, áfach, nach bhfuil sí in ann measúnú a dhéanamh ar an ábhar sin toisc go bhfuil sí teoranta ina hinniúlacht chun a fhíorú, sa chéad áit, ar comhlíonadh na teorainneacha ama agus sa dara háit, an bhfuil an t-iarratas chun na himeachtaí a athoscailt ag brath ar cheann de na forálacha reachtúla. Is sa chomhthéacs nós imeachta sin nach mór di a fháil amach an bhféadfadh réamhrialú léirmhínitheach a bheith ina fhoras den sórt sin.

29.      Is i bhfianaise na gcúinsí sin gur chinn Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie (Cúirt Réigiúnach, Warszawa-Praga, Vársá) bac a chur ar na himeachtaí agus na ceisteanna seo a leanas a tharchur chuig an gCúirt Bhreithiúnais le haghaidh réamhrialú:

“(1)      An gá Airteagail 4(3) agus 19(1) CAE, ag féachaint do phrionsabal na coibhéise a eascraíonn as cásdlí na [Cúirte Breithiúnais], a léiriú sa chiall nach mór breithiúnas [na Cúirte Breithiúnais] maidir le léiriú dhlí an Aontais arna thabhairt de bhun Airteagal 267(1) CFAE a bheith mar fhorais chun imeachtaí sibhialta a tugadh i gcrích le breithiúnas críochnaitheach a athoscailt, má cheadaítear le foráil den dlí náisiúnta, amhail Airteagal 401¹ de [KPC], imeachtaí a athoscailt i gcás ina dtabharfar breithiúnas críochnaitheach ar bhonn foráil ina ndearbhaigh Trybunał Konstytucyjny (Cúirt Bhunreachtúil, an Pholainn) go raibh sé ar neamhréir le dlí níos airde?

(2)      An gá an prionsabal go gcaithfear an dlí náisiúnta a léiriú i gcomhréir le dlí an Aontais a eascraíonn as Airteagal 4(3) CAE agus ó chásdlí na [Cúirte Breithiúnais] léiriú leathan a thabhairt ar fhoráil den dlí náisiúnta, amhail Airteagal 401(2) de [KPC], ionas go n-áireofar sna forais chun imeachtaí a athoscailt atá leagtha amach ann breithiúnas mainneachtana deiridh ina sáraíonn an chúirt na hoibleagáidí a eascraíonn as breithiúnas na Cúirte Breithiúnais in [Profi Credit Polska I], trí mhainneachtain scrúdú a dhéanamh ar chonradh idir tomhaltóir agus iasachtóir maidir le téarmaí conarthacha éagóracha agus theorannaigh sí í féin do scrúdú a dhéanamh ar bhailíocht fhoirmiúil an nóta gealltanais amháin?”

30.      Chuir Rialtas na Polainne agus an Coimisiún Eorpach barúlacha i scríbhinn isteach. Chuir an dá pháirtí barúlacha ó bhéal i láthair ag an éisteacht a tionóladh an 24 Eanáir 2023.

IV.    Anailís

31.      Tabharfaidh mé aghaidh ar fhiúntas na gceisteanna a tharchuirtear sa chás seo trí réamhbharúlacha a dhéanamh, ar an gcéad dul síos, maidir leis an seasamh a ghlactar le dlí an Aontais i leith éifeacht náisiúnta res judicata in ábhair a bhaineann le cosaint tomhaltóirí, go háirithe, agus maidir le deimhneacht dhlíthiúil arb ionann éifeacht res judicata agus léiriú sonrach (1) ina leith.

32.      Ar an dara dul síos, míneoidh mé nach gceanglaítear le prionsabal na coibhéise go mbeadh athoscailt imeachtaí sibhialta ar fáil bunaithe ar réamhrialú léirmhínitheach ón gCúirt seo, nuair is féidir sin, faoin dlí náisiúnta, ar bhonn breithiúnais áirithe ón gcúirt bhunreachtúil náisiúnta (2).

33.      Ar an tríú dul síos, chun freagra a thabhairt ar an dara ceist a tharchuirtear (agus an oibleagáid maidir le léiriú comhsheasmhach a ardú), beidh gá le soiléiriú ar roinnt saincheisteanna a thugann an cheist sin le fios. Sa chomhthéacs sin, míneoidh mé nach gceanglaítear le héifeachtacht chosaint na dtomhaltóirí ar théarmaí éagóracha go huathoibríoch ar na Ballstáit foráil a dhéanamh do leigheas urghnách nuair a mhainnigh an chúirt náisiúnta athbhreithniú a dhéanamh ar cibé an bhfuil na téarmaí conarthacha sin atá ina gceangal ar an tomhaltóir éagórach nó nach bhfuil. Míneoidh mé freisin, áfach, gur gá leigheas a chur ar fáil don tomhaltóir lena mbaineann de bharr na n-imthosca sonracha faoina ndealraíonn sé gur tugadh an breithiúnas mainneachtana agus ina ndearnadh breithiúnas críochnaitheach. Cé go mbeidh an deis géilleadh don iarratas chun na himeachtaí a athoscailt ag brath, dar liom, ar na roghanna léirmhínitheacha atá ar fáil faoi dhlí na Polainne (agus ar na teorainneacha ama is infheidhme), míneoidh mé go dtugtar le cásdlí na Cúirte bealaí nós imeachta eile di lenar féidir a ceart gan bheith faoi cheangal ag na téarmaí conarthacha éagóracha (a líomhnaítear) a thabhairt ar ais (3).

A.      Dlí an Aontais, éifeachtaí náisiúnta res judicata agus prionsabal na deimhneachta dlíthiúla

34.      Ba cheart a chur in iúl, i dtosach báire, go gceadaítear, i gcoitinne, le leigheasanna urghnácha, amhail an ceann faoi cheist sna príomhimeachtaí, go ndéanfaí cinntí críochnaitheacha a aisiompú. Dá bhrí sin, déanann na leigheasanna difear, de bharr a nádúir féin, do phrionsabal res judicata lena gcuirtear cosc ar chinntí críochnaitheacha a cheistiú ar shlí eile.

35.      Cé gur léiriú é prionsabal res judicata ar phrionsabal na deimhneachta dlíthiúla, (9) ní bhíonn a chur i bhfeidhm daingean i gcónaí (mar a léirítear gurb ann do na leigheasanna urghnácha). I ndáil leis sin, leanann sé ó chásdlí na Cúirte, maidir leis na heisceachtaí ón bprionsabal sin, a shainítear iad leis an reachtas náisiúnta, gur féidir le heisceachtaí eile a bheith ag teastáil mar thoradh ar dhlí an Aontais.

36.      Tugtar aghaidh ar an gceist an bhféadfaí, i gcásanna áirithe, a cheangal go ndéanfaí neamhaird ar éifeachtaí náisiúnta res judicata, in éagmais aon rialacha sonracha maidir leis an ábhar sin, ó dhearcadh clasaiceach phrionsabal na coibhéise agus trí phrionsabal na héifeachtachta, lena leagtar síos feidhmiú uathriail nós imeachta na mBallstát i gcomhréir le dualgas an chomhair dhílis a chumhdaítear in Airteagal 4(3) CAE. Dá réir sin, is é seasamh ginearálta dhlí an Aontais nach gceanglaítear leis éifeachtaí náisiúnta res judicata a chur i leataobh chun neamh-chomhoiriúnacht staide náisiúnta le dlí an Aontais a cheartú, mura rud é go n-éilítear a mhalairt de réir ceann de na prionsabail thuasluaite. (10)

37.      Sa chreat sin, déantar an measúnú go cúramach de ghnáth. Meabhraíonn an Chúirt arís agus arís eile a thábhachtaí atá prionsabal res judicata, a léirítear go bhfuil bonn cirt leis de bharr an leasa i gcobhsaíocht an dlí agus na gcaidreamh dlíthiúil, chomh maith le dea-riarachán an cheartais. (11) Mar a cuireadh in iúl, fóntar leis an bprionsabal sin freisin do leasanna na ndlíthithe maidir lena n-ábhar a shocrú go críochnaitheach agus, ar an gcúis sin, féadfar a mheas gur ráthaíocht é a eascraíonn as an gceart chun cosaint bhreithiúnach éifeachtach a fháil, agus ag an am céanna rannchuidiú le cuspóir níos leithne leas an phobail maidir le córas dlí a bheith ann ar féidir leis an tsochaí muinín a bheith aici as a chobhsaíocht. (12)

38.      Dá réir sin, ní mór leigheasanna urghnácha – mar eisceachtaí ar phrionsabal res judicata – a láimhseáil go cúramach. Cé go bhféadfadh coinníollacha beachta a n-infheidhmeachta a bheith éagsúil ag brath ar an dlíchóras arna bhreithniú, léirítear leo cothromaíocht íogair a bhain an reachtas náisiúnta amach idir an leas ginearálta sa deimhneacht dhlíthiúil, ar thaobh amháin, agus an leas a bhaineann le toradh cothrom a bhaint amach in imthosca sonracha agus teoranta, ar an taobh eile. (13)

39.      Léirítear lena múnlú cúramach an fíoras a meabhraíodh cheana go ndéantar difear leo do chobhsaíocht na gcaidreamh dlíthiúil agus go gcuirtear cosc leo ar phrionsabal na deimhneachta dlíthiúla, atá intuigthe in Airteagal 6 den Choinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine (ECHR) (14), a mheastar a bheith ina “cheann de gnéithe bunúsacha an smachta reachta”. (15) Chuige sin, meastar gur cheart na breithiúnais chríochnaitheacha a fhágáil slán mura rud é go n-iarrtar conclúid contrártha le himthosca de chineál substaintiúil láidir, amhail lochtanna bunúsacha a cheartú nó iomrall ceartais. (16)

40.      Ar ndóigh, tá na barúlacha ginearálta sin ábhartha freisin maidir le measúnú a dhéanamh ar an gcás seo agus ciallaíonn siad, chun freagra a thabhairt ar an dá cheist a d’ardaigh an chúirt a rinne an tarchur sa chás seo, go mbeidh tástáil de dhíth ar na prionsabail thuasluaite, arb é is aidhm dóibh cur i bhfeidhm dhlí an Aontais a fheabhsú, i gcomhthéacs an-chasta agus íoga.

B.      Prionsabal na coibhéise agus cinntí na Cúirte Bunreachtúla

41.      Chun freagra ar an gcéad cheist a tarchuireadh a mholadh, tosóidh mé trí phlé níos mionsonraithe a dhéanamh ar na teorainneacha a fhorchuirtear le dlí an Aontais i gcoitinne, agus prionsabal na coibhéise go háirithe, ar éifeachtaí náisiúnta res judicata (a). Leis an gcreat anailíseach is infheidhme arna leagan amach, sainaithneoidh mé catagóir na gcinntí ón gCúirt Bhunreachtúil a bheidh le scrúdú ina fhianaise. Spreag an ghné sin plé forleathan le linn na n-imeachtaí reatha (b). Ar an mbonn sin, leagfaidh mé amach na cúiseanna a thug orm a mheas go gcuirtear cosc leis na difríochtaí idir gnéithe na gcinntí náisiúnta ábhartha ar thaobh amháin, agus réamhrialuithe léirmhínitheacha na Cúirte ar an taobh eile, ar phrionsabal na coibhéise chun a cheangal go mbeidh na rialuithe sin ina bhforas reachtúil (nua) don leigheas urghnách atá i gceist (c).

1.      Prionsabal na coibhéise agus éifeachtaí náisiúnta res judicata

42.      Mar a luaigh mé cheana féin, féadfaidh prionsabal an chomhionannais, difear a dhéanamh do raon feidhme éifeachtaí náisiúnta res judicata faoi choinníollacha áirithe.

43.      Go sonrach, cuirtear toirmeasc leis an bprionsabal sin ar na Ballstáit rialacha nós imeachta is lú fabhar a leagan síos maidir le héilimh a bhaineann le sárú ar dhlí an Aontais ná na rialacha sin is infheidhme maidir le nós imeachta comhchosúil bunaithe ar shárú ar an dlí náisiúnta. (17) Sa chomhthéacs seo, ciallaíonn sé sin, i gcás ina ndéantar foráil sa dlí náisiúnta maidir le heisceachtaí ó éifeachtaí náisiúnta res judicata ionas gur féidir sáruithe ar chearta a eascraíonn ón dlí náisiúnta a leigheas, ní mór feidhm a bheith ag na heisceachtaí sin freisin maidir le gníomhaíochtaí comhchosúla atá bunaithe ar shárú ar dhlí an Aontais.

44.      D’fhonn a fháil amach an bhféadfar a mheas, go ginearálta, go bhfuil caingean náisiúnta cosúil le caingean arna tabhairt chun cearta a eascraíonn ó dhlí an Aontais a chosaint, ba cheart, i bprionsabal, aird a thabhairt ar a gcuspóir faoi seach, ar an gcúis atá leo agus ar shaintréithe bunúsacha. (18)

45.      I gcomhthéacs an cháis seo, áfach, ní gá a mheas an bhfuil dhá nós imeachta ar leith cosúil lena chéile (agus nach mór, dá bhrí sin, iad a rialú faoi choinníollacha coibhéiseacha), (19) ach an gá nós imeachta amháin a bheith ar fáil bunaithe ar réamhrialú léirmhínitheach nuair is féidir é a thionscnamh le cineál sonrach cinntí breithiúnacha náisiúnta.

46.      San am atá caite, tugadh na breithiúnais in Impresa Pizzarotti, (20)XC agus Hochtief (21) mar thoradh ar imthosca den chineál céanna.

47.      Bhain na himthosca ba chríoch leis an mbreithiúnas in Impresa Pizzarotti le cúirt náisiúnta (céime deiridh) a raibh cumhacht sách leathan aici a breithiúnais chríochnaitheacha féin a fhorlíonadh chun sáruithe ar an dlí náisiúnta a leigheas, trí shásra dá ngairtear “res judicata a bunaíodh de réir a chéile”. (22) Chinn an Chúirt gur ghá, in imthosca den sórt sin, an sásra sin a chur ar fáil ionas go mbeadh an staid i gcomhréir le reachtaíocht ábhartha an Aontais (i réimse na gconarthaí poiblí).

48.      Sa bhreithiúnas in Hochtief, cás a bhain le soláthair phoiblí, chuir an Chúirt in iúl i ráiteas sách leathan, i gcás ina bhfágann rialacha nós imeachta gur féidir breithiúnas críochnaitheach a fhreaschur chun go mbeadh an cás comhoiriúnach le cinneadh breithiúnach a bhí ann roimhe sin, i gcás ina raibh an chúirt agus na páirtithe araon ar an eolas faoin gcinneadh sin, gur cheart go mbeadh an fhéidearthacht sin i réim freisin chun go mbeadh an cás comhoiriúnach le breithiúnas na Cúirte a bhí ann roimhe sin. (23)

49.      Agus an méid sin soiléirithe, léirítear le scrúdú cúramach ar réasúnaíocht na Cúirte gur cuireadh na coinníollacha sin, a cheadaigh breithiúnas críochnaitheach a fhreaschur, i láthair mar chás hipitéiseach a bheadh le fíorú ag an gcúirt a rinne an tarchur. Múnlaíodh an cás sin chun léiriú a thabhairt ar an staid a tháinig chun cinn sa chás sin a bhain le réamhrialú a líomhnaítear gur tugadh neamhaird air ag an gcéim ina dhiaidh sin de na himeachtaí inar iarradh é. Níor sonraíodh fós, i mo thuairim, cé acu an raibh nó nach raibh na rialacha náisiúnta lena gceadaítear éifeacht res judicata a fhreaschur ag teacht leis an gcás hipitéiseach sin. (24)

50.      Ar deireadh, ina breithiúnas in XC, dhiúltaigh an Chúirt go bhféadfaí prionsabal na coibhéise a thionscnamh chun atriail imeachtaí coiriúla, mar gheall ar shárú ar ECHR, a leathnú chuig sáruithe líomhnaithe ar chearta bunúsacha a ráthaítear le dlí an Aontais. Bhunaigh an Chúirt a réasúnú ar “an dlúthchaidreamh feidhmiúil” idir an leigheas náisiúnta a bhí faoi cheist agus na himeachtaí os comhair ECtHR. (25) Cuireadh an leigheas sin i bhfeidhm chun, go bunúsach, breithiúnais ECtHR a eisíodh i gcásanna a bhaineann ina n-aonar a chur chun feidhme, mar a thuigim. (26) Mar phrionsabal, ní féidir iarratas a dhéanamh ar na breithiúnais sin, agus iad a thabhairt, ach amháin tar éis gach leigheas náisiúnta a bheith ídithe. Chuir an Chúirt an staid sin i gcodarsnacht leis an loighic lena rialaítear forfheidhmiú breithiúnach chearta an Aontais atá bunaithe ar dhlí, a mbaintear leas as sula nglacfar cinneadh breithiúnach náisiúnta críochnaitheach, go háirithe trí shásra an nós imeachta réamhrialuithe.

51.      Cé go soláthraítear leis an gcásdlí sin creat tagartha úsáideach, ar ndóigh, níl aon cheann de na breithiúnais a luaitear thuas ag teacht go díreach leis an staid atá idir lámha. Go deimhin, is gá go mbeadh an scrúdú ar impleachtaí phrionsabal na coibhéise sonrach de réir an cháis toisc go mbaineann sé le comparáid a dhéanamh idir gnéithe ar leith na leigheasanna atá faoi cheist.

52.      Chun a bheith in ann anailís den sórt sin a dhéanamh sa chás seo, déanfaidh mé soiléiriú anois ar na cineálacha cinntí ón gCúirt Bhunreachtúil a mheasfar a bheith ábhartha chun na críche sin.

2.      Cinntí ábhartha na Cúirte Bunreachtúla

53.      Cé nach bhfuil sé sonraithe i bhfoclaíocht na chéad cheiste a tarchuireadh, leanann sé go n-iardhátaíonn na breitheanna ón gCúirt Bhunreachtúil ar féidir brath orthu chun críocha imeachtaí a athoscailt de bhun Airteagal 401¹ de KPC an cinneadh breithiúnach críochnaitheach a bhfuiltear ag iarraidh a athoscailt. A mhéid a thuigim é, leis an réasúnaíocht atá mar bhonn le hAirteagal 401¹ de KPC, dá dtagraíonn an cheist sin, cuimsítear an coincheap gur trí bhreithiúnas ina dhiaidh sin ón gCúirt Bhunreachtúil a thagann sé chun solais go mbraitheann cinneadh breithiúnach roimh ré ar bhonn neamhdhleathach.

54.      Ar an gcaoi chéanna, tugadh na trí réamhrialú léirmhínitheacha dá dtagraítear thuas, (27) ar mheas an chúirt a rinne an tarchur gur forais iad a d’fhéadfadh a bheith ann chun na himeachtaí atá i gceist a athoscailt, ina dhiaidh sin ar an mbreithiúnas mainneachtana. Dá bhrí sin, ní mór a thuiscint leis an gcéad cheist a tharchuirtear an féidir coibhéis a bhunú idir breithiúnais na Cúirte Bunreachtúla faoi seach, ar thaobh amháin, agus réamhrialuithe léirmhínitheacha na Cúirte, ar an taobh eile, a tugadh, sa dá chás, tar éis an chinnidh bhreithiúnaigh chríochnaithigh a bhfuil a fhreaschur á lorg.

55.      Agus é sin á shoiléiriú, mhínigh an chúirt a rinne an tarchur go bhfuil dhá chatagóir de chinntí ón gCúirt Bhunreachtúil ar féidir leo a bheith mar bhonn le himeachtaí a athoscailt de bhun Airteagal 401¹ de KPC. Tagraíodh dóibh mar ‘bhreithiúnais shimplí’, ar thaobh amháin, agus mar ‘bhreithiúnais dhiúltacha léirmhínitheacha’, ar an taobh eile. (28)

56.      Mar fhreagra ar cheist a chuir an Chúirt Bhreithiúnais uirthi, mhínigh an chúirt a rinne an tarchur go lorgaíonn sí, faoina céad cheist, soiléiriú maidir leis na hiarmhairtí atá le baint as prionsabal na coibhéise i ndáil leis an dá chatagóir sin.

57.      Breathnaím ar an méid seo a leanas i dtaca leis sin.

58.      Mar a míníodh san ordú tarchuir, i gcás ina gcinneann an Chúirt Bhunreachtúil, trí “bhreithiúnas simplí”, nach bhfuil an fhoráil náisiúnta atá faoi athbhreithniú ag luí le dlí níos airde, baintear an fhoráil náisiúnta faoi athbhreithniú ar a feidhm dlí.

59.      Is cosúil go n-aontaíonn Rialtas na Polainne agus an Coimisiún leis an seasamh sin, agus leis an bhfíoras gur foras é “breithiúnas simplí” ón gCúirt Bhunreachtúil chun imeachtaí sibhialta a athoscailt ar bhonn Airteagal 401¹ de KPC.

60.      Is cosúil, áfach, go bhfuil easaontas ann maidir leis an gcatagóir de “bhreithiúnais dhiúltacha léirmhínitheacha”.

61.      Dealraíonn sé, i mbreithiúnas léirmhínitheach, go nglacann an Chúirt Bhunreachtúil seasamh maidir le cé acu atá nó nach bhfuil léiriú áirithe ar fhoráil den dlí náisiúnta comhoiriúnach leis an tagarmharc athbhreithnithe i gceist. Go háirithe, i gcás ina dtagann toradh diúltach ar bhreithiúnas den sórt sin, cé is moite de léiriú áirithe mar bhreithiúnas neamhdhleathach (“breithiúnas diúltach léirmhínithe”), fágtar slán bailíocht an ghnímh léirmhínithe.

62.      Aithníonn an chúirt a rinne an tarchur, cé gur féidir brath ar “bhreithiúnas diúltach léirmhínitheach” chun imeachtaí riaracháin a athoscailt, nach bhfuil an cheist an féidir an rud céanna a dhéanamh i ndáil le himeachtaí sibhialta (atá faoi cheist sna príomhimeachtaí) soiléir i ndlí na Polainne. Admhaíonn an Chúirt sin go mbíonn claonadh ag an dearcadh atá i réim freagra diúltach a fháil. Mar sin féin, tá sí féin den tuairim go bhfuil freagra dearfach ar an gceist indéanta.

63.      Sa chomhthéacs sin, thug an Coimisiún faoi deara le linn na héisteachta gurb é Rialtas na Polainne é atá in ann an cheist sin a mheas níos fearr. Tharraing sí aird, áfach, ar an bhfíoras go meastar, faoin dlí náisiúnta, go bhfuil éifeacht cheangailteach erga onmes ag cinntí na Cúirte Bunreachtúla gan aon idirdhealú a dhéanamh idir na cineálacha éagsúla breithiúnas a fhéadfaidh an chúirt sin a ghlacadh.

64.      Chuir Rialtas na Polainne in iúl nach ndéanann “breithiúnas diúltach léirmhínithe” difear do bhailíocht na forála léirmhínithe agus, dá bhrí sin, nach féidir leis a bheith ina fhoras chun imeachtaí sibhialta a athoscailt. Ag an éisteacht, chuir sé i bhfios go láidir go bhfuil a seasamh bunaithe ar rún ón Sąd Najwyższy (Cúirt Uachtarach, an Pholainn; “an Chúirt Uachtarach”) a rialaíonn an ábhar sin, dar leis. (29)

65.      Tugaim faoi deara má tá “breithiúnas diúltach léirmhínitheach” ón gCúirt Bhunreachtúil ina fhoras chun imeachtaí sibhialta a athoscailt de bhun Airteagal 401¹ de KPC, ar ndóigh, ní saincheist é chun rialú a thabhairt ar an gCúirt seo. Tá na himeachtaí faoi Airteagal 267 CFAE bunaithe ar scaradh soiléir feidhmeanna i gcomhthéacs ina bhfuil dlínse eisiach ag na cúirteanna náisiúnta chun an dlí náisiúnta a léiriú. Ar an gcúis sin, ní féidir barúlacha na cúirte a rinne an tarchur maidir le hinneachar an dlí sin a thabhairt faoi cheist laistigh de na himeachtaí seo. (30)

66.      Dá bhrí sin, rachaidh mé ar aghaidh leis an mbuntuiscint arna glacadh ag an gcúirt a rinne an tarchur, ar dá réir a fhéadfaidh “breithiúnas léiritheach diúltach” a bheith ina fhoras le himeachtaí sibhialta a athoscailt de bhun Airteagal 401¹ de KPC agus cuirfidh mé an chatagóir cinntí sin san áireamh san anailís reatha.

3.      Iarmhairtí atá le baint as prionsabal an chomhionannais

67.      Tosóidh mé le mo mheasúnú ar na hiarmhairtí atá le baint as prionsabal na coibhéise sa chás seo trí chuspóir an leighis urghnách atá faoi cheist a phlé. Sa chomhthéacs sin, míneoidh mé go bhféadfaí a rá go bhfuil nasc idir an leigheas sin agus a dhealraítear a bheith ina sheasamh díreach ag an gCúirt Bhunreachtúil maidir le neamh-chomhoiriúnacht forála dlí náisiúnta (rangú níos ísle) lena mbaineann dlí de rangú níos airde nó maidir le neamhdhleathacht léirmhínithe áirithe ar dhlí níos ísle den sórt sin (i).

68.      Ansin tabharfaidh mé aghaidh ar ghnéithe sonracha na réamhrialuithe léirmhínitheacha arb é atá iontu léiriú údarásach ar dhlí an Aontais a chur ar fáil laistigh d’idirphlé breithiúnach níos leithne ina dtiocfaidh an chúirt náisiúnta ar na hiarmhairtí beachta ar an dlí náisiúnta atá faoi cheist (mar dhlí níos ísle), agus i gcás ina mbraitheann foirm bheacht na n-iarmhairtí sin ar roinnt athróg. Fágann an ghné shonrach sin, i mo thuairimse, go bhfuil sé thar a bheith deacair ag na rialuithe sin, dar liom, loighic ar leith an leighis urghnách atá faoi cheist a chur in oiriúint, gan difear a dhéanamh don riachtanas deimhneachta dlíthiúla (ii).

69.      Mura mbreathnaítear ar an difríocht bhunúsach sin mar chonstaic ar chur i bhfeidhm phrionsabal na coibhéise, pléifidh mé, ar bhonn coimhdeach, conas ba cheart an chatagóir de réamhrialuithe “spreagtha” a d’fhéadfadh a bheith ann a shainmhíniú chun a áirithiú go leanfaidh teorainneacha phrionsabal na coibhéise, chomh maith leis an ngá atá le deimhneacht dhlíthiúil, de bheith á n-urramú (iii). Leanfaidh mé den bhreithniú sin trí aghaidh a thabhairt ar shaincheist na dteorainneacha ama is infheidhme. Léiríonn gné sin an cháis, per se, na dúshláin a bhaineann le loighic na réamhrialuithe a chomhtháthú i sásra an leighis urghnách atá faoi cheist (iv).

(a)    Na cásanna náisiúnta atá faoi cheist: a gcuspóir agus a nasc feidhmiúil

70.      Maidir leis an tástáil tríbheannach cuspóra, an chúis agus na buntréithe dá dtagraítear i mír 44 thuas, leanann sé ón gcáschomhad gurb é an cuspóir a shaothraítear leis na nósanna imeachta faoi seach a bhféadfadh breithiúnas ón gCúirt Bhunreachtúil ar féidir brath air ar bhonn Airteagal 401¹ de KPC, go ginearálta, dearbhú a fháil maidir le (neamh)-chomhoiriúnacht – agus maidir le (neamh)bhailíocht – foráil náisiúnta ar leith a bhfuil dlí ag céim níos airde léi, nó dearbhú a fháil lena gcinntear léiriú áirithe ar an dlí sin a bheith neamh-chomhoiriúnach le dlí níos airde.

71.      Dá réir sin, is cosúil gurb é cuspóir an leighis urghnách dá bhforáiltear in Airteagal 401¹ de KPC go gceadaítear breithiúnas críochnaitheach a fhreaschur tar éis an bunús dlí ar a bhfuil an breithiúnas sin ag brath a bhaint d’fheidhm dlí nó tar éis a shoiléiriú go raibh an breithiúnas sin ag brath ar léiriú neamh-inghlactha ar an dlí náisiúnta.

72.      Go simplí, agus ag teacht leis an bhfoclaíocht a d’úsáid an Chúirt ina breithiúnas in XC, afach, is cosúil go bhfuil nasc feidhmiúil ann idir an leigheas a bunaíodh in Airteagal 401¹ de KPC agus an dearbhú maidir le neamh-chomhoiriúnacht fhoráil an dlí náisiúnta (nó neamhdhleathacht a léirmhínithe) a rabhthas ag brath air sna himeachtaí a bhfuiltear ag iarraidh iad a athoscailt.

73.      I gcodarsnacht leis an mbreithiúnas in XC, is é an nasc feidhmiúil beagán laige sa chás seo toisc, d’fhonn athoscailt a bheith indéanta faoi Airteagal 401¹ de KPC, nach gá breithiúnas “spreagtha” na Cúirte Bunreachtúla a thabhairt i gcás a bhaineann go leithleach leis na himeachtaí a bhfuil athoscailt á lorg.

74.      Is cosúil go bhfuil an leigheas sin ar fáil d’aon pháirtí ar cinneadh a chás bunaithe ar bhonn dlí náisiúnta a dearbhaíodh ina dhiaidh sin a bheith neamhdhleathach, ar choinníoll go ndéantar an t-iarratas ar athoscailt laistigh den teorainn ama is infheidhme.

75.      Ar an gcúis sin, agus i gcodarsnacht leis an gcás ar tháinig deireadh leis an mbreithiúnas in XC, ní cosúil go bhfuil sé ábhartha, go ginearálta, gur modh ex ante é réamhrialú léirmhínitheach chun comhlíonadh a áirithiú sula dtugtar cinneadh breithiúnach náisiúnta críochnaitheach fiú. Tá sé sin fíor, ar ndóigh, maidir le cásanna aonair ina n-iarrtar rialú den sórt sin. Mar sin féin, i mo thuairimse, ní bheidh an breithniú sonrach sin cinntitheach a thuilleadh nuair a dhéantar an nasc feidhmiúil idir an leigheas urghnách agus an breithiúnas náisiúnta “spreagtha” ón gCúirt Bhunreachtúil a leathnú chun go gcuimseofar aon bhreithiúnas ina dhiaidh sin ón gcúirt sin lena ndearnadh an bunús dlí atá faoi cheist a neamhbhailíochtú nó lena ndearnadh an léiriú ar an dlí náisiúnta a glacadh a eisiamh mar bhreithiúnas neamhdhleathach.

76.      Mar sin féin, ní ídítear gach gné sonrach lena léirítear réamhrialuithe léirmhínitheacha ar gá iad a chur san áireamh.

77.      Is iad na difríochtaí sa loighic lena rialaítear na hiarmhairtí atá le baint as na catagóirí faoi seach de chinntí bhreithiúnacha faoi cheist, gur cosúil a bheith cinntitheach i gcomhthéacs an cháis seo.

78.      Mar a thuigim é, nuair a dhearbhaíonn an Chúirt Bhunreachtúil nach bhfuil foráil den dlí náisiúnta ag luí le dlí níos airde, ní fhágtar mórán spáis le haghaidh plé maidir leis na hiarmhairtí dlíthiúla a eascraíonn as an ráiteas sin don dlí is ísle atá faoi cheist. Mar a tugadh faoi deara thuas, dearbhaítear go bhfuil an dlí sin neamh-chomhoiriúnach agus imíonn sé as an dlíchóras. Ina dhiaidh sin, is féidir leis an leigheas urghnách atá faoi cheist, léiriú nithiúil a thabhairt ar na hiarmhairtí sin ar leibhéal na gcinntí breithiúnacha a tugadh ar an mbunús dlí sin (neamhbhailithe).

79.      Is féidir an bhreathnóireacht chéanna a dhéanamh, mutatis mutandis, faoi ‘bhreithiúnais dhiúltacha léirmhínitheacha’.

80.      Cé go bhfágann breithiúnais den sórt sin bailíocht an dlí náisiúnta léirmhínithe slán, tarlaíonn sé nach féidir léirmhíniú áirithe ar an dlí is ísle atá faoi cheist a ghlacadh, ar an gcaoi chéanna a tharlaíonn mar thoradh ar na ‘breithiúnais shimplí’, mar iarmhairt dhíreach, gan idirghabháil ar thionól na Cúirte Bunreachtúla. Déantar léiriú den sórt sin a “aistriú” ansin, ar leibhéal na gcinntí breithiúnacha críochnaitheacha lena nglactar le léiriú neamh-inghlactha den sórt sin ar an dlí ag a bhfuil céim níos ísle, tríd an bhféidearthacht iad a fhreaschur tríd an leigheas urghnách atá faoi cheist.

81.      I gcodarsnacht leis sin, is é príomhchuspóir réamhrialuithe léirmhínitheacha léiriú a dhéanamh ar dhlí an Aontais (mar an dlí is airde i gceist). Cé gurb ionann iad, ar an gcaoi sin, agus bonn údarásach gur gá go n-eascródh na hiarmhairtí iomchuí don smacht náisiúnta, a d’fhéadfadh a bheith neamh-chomhoiriúnach, ní mór don chúirt náisiúnta faoi seach na hiarmhairtí sonracha sin a tharraingt, a luaithe a thabharfar an réamhrialú agus a atosófar ar na príomhimeachtaí. Níos tábhachtaí fós, braithfidh foirm bheacht na n-iarmhairtí sin, de ghnáth, ar roinnt athróg.

82.      I mo thuairim, tá baint bhunúsach ag an ngné sin ar an bhféidearthacht a aithint go héasca an spreagfaidh réamhrialú ar leith, in fine, iarmhairtí dlíthiúla is féidir a mheas a bheith cosúil leo siúd a thagann as breithiúnais na Cúirte Bunreachtúla faoi seach. Tá impleachtaí tábhachtacha aige, dá réir sin, maidir le hintuarthacht na gcásanna ina bhféadfadh feidhm a bheith ag an leigheas urghnách atá faoi cheist, arna leathnú ar an mbealach a bhí beartaithe sa chás seo. Tabharfaidh mé aghaidh ar an tsaincheist sin ar bhealach níos mionsonraithe thíos.

(b)    Gnéithe sonracha na réamhrialuithe léirmhínitheacha atá ábhartha don chás seo

83.      Mar a tugadh ar aird go hachomair cheana, is é cuspóir uileghabhálach an nós imeachta réamhrialaithe (léirmhínitheach) pointí an léirmhínithe ar dhlí an Aontais a thabhairt do na cúirteanna náisiúnta atá de dhíth orthu chun na díospóidí os a gcomhair a chinneadh (a mhicreachuspóir) agus, ar an gcaoi chéanna, léiriú agus cur i bhfeidhm aonfhoirmeach dhlí an Aontais a áirithiú ar fud an Aontais Eorpaigh (a mhacrachuspóir). (31)

84.      Rud atá tábhachtach ná go ndéantar réamhrialú a thabhairt i gcomhthéacs níos leithne d’idirphlé breithiúnach gurb ionann é agus imeachtaí réamhrialaithe agus ina gcomhlánaítear ról na Cúirte leis an idirghabháil ina dhiaidh sin ón gcúirt a rinne an tarchur faoi seach: cé gurb é ról na Cúirte léiriú ceangailteach ar dhlí an Aontais a chur ar fáil, is iad na cúirteanna náisiúnta atá freagrach as an léiriú sin, ag gníomhú dóibh i gcomhréir leis an bprionsabal uileghabhálach maidir le tosaíocht dhlí an Aontais. (32)

85.      Ina theannta sin, i gcás ina n-aithnítear coinbhleacht idir dlí an Aontais agus an dlí náisiúnta, beidh a réiteach ag brath ar roinnt athróg.

86.      Ó thaobh dhlí an Aontais de, cibé an mbeidh, go háirithe, mar thoradh ar neamh-chomhoiriúnacht shainaitheanta an dlí náisiúnta le dlí an Aontais go gcuirfear an dlí náisiúnta ar leataobh ag brath ar chineál sonrach na forála de dhlí an Aontais lena mbaineann (amhail a infheidhmeacht maidir le caidreamh cothrománach nó a éifeacht dhíreach maidir le caidreamh ingearach, agus tugtar faoi deara gurb é an éifeacht dhíreach an coinníoll go bhféadfaí dlí an Aontais a cheangal ar an dlí náisiúnta a chur ar leataobh). (33)

87.      Ó thaobh an dlí náisiúnta de, cibé an mbeidh, mar thoradh ar an neamh-chomhoiriúnacht shainaitheanta go ndéanfar an dlí náisiúnta go héifeachtach neamh-infheidhme ag brath ar na roghanna léirmhínitheacha faoin dlíchóras ar leith. Fiú nuair a thagann sé in fine as réamhrialú nach bhfuil foráil áirithe den dlí náisiúnta ag luí le dlí an Aontais, b’fhéidir nach ionann sin agus deireadh a saoil dhlíthiúil toisc go bhféadfadh an chúirt náisiúnta bealach a aimsiú chun í a léiriú i gcomhréir le dlí an Aontais. I bprionsabal, ní mór an fhéidearthacht sin a mheas ar an gcéad dul síos, agus ní cheadaítear an neamh-chomhoiriúnacht a réiteach ach amháin má chuirtear an dlí neamh-chomhoiriúnach atá faoi cheist ar leataobh (i gcás ina bhfuil gá le gníomh den sórt sin mar ábhar dhlí an Aontais). (34)

88.      Tá an loighic sin i gcodarsnacht, i mo thuairimse, leis an loighic a rialaíonn an dá chatagóir ábhartha de bhreithiúnais na Cúirte Bunreachtúla. Mar a mhínigh mé cheana féin, i gcás ina n-aithnítear neamh-chomhoiriúnacht leis na breithiúnais sin, luaitear go díreach freisin na hiarmhairtí sonracha a bheidh le baint as an dlí ag céim níos ísle (is é sin, a neamhbhailíocht nó an dodhéantacht léiriú áirithe a ghlacadh).

89.      Ba mhaith liom a chur in iúl freisin nach bhfuil tionchar ag an difríocht sin ar an bhfíoras go bhfuil an chuma ar an dá chatagóir de chinntí breithiúnacha a bheith á gcur i gcomparáid le héifeachtaí erga omnes. (35)

90.      Rinneadh roinnt plé le linn na héisteachta mar thoradh ar chomhchoitinn prima facie den sórt sin. (36)

91.      Mar sin féin, léiríonn na forbairtí thuas, i mo thuairimse, go bhfuil brí agus iarmhairtí an-difriúil ag téarmaí éifeachtaí erga omnes – sa dá chás á gcur i gcomparáid. Rud atá tábhachtach, is cosúil, sa dá chás, go mbíonn na ráitis breithiúnacha a eascraíonn astu ceangailteach, de ghnáth, mar gheall ar aon solas ar an gcaoi a n-idirghníomhaíonn siad leis an dlí íseal-rangaithe neamh-chomhoiriúnach.

92.      I mo thuairimse, tá tionchar tábhachtach ag an difríocht a shainaithin mé thuas ina leith sin ar an bhféidearthacht na cásanna sonracha a réamh-mheas (bunaithe ar bhreithniú an chinnidh bhreithiúnaigh amháin) ina mbeadh feidhm ag an leigheas urghnách atá faoi cheist dá spreagfaí réamhrialuithe léirmhínitheacha: d’fhéadfadh sé a bheith amhlaidh i gcásanna áirithe, ach ní gá i gcásanna eile.

93.      Is é sin le rá, dá gcuirfí prionsabal na coibhéise i bhfeidhm faoi na himthosca sin, bheadh costas neamhdhiomaibhseach i gceist le deimhneacht dhlíthiúil laghdaithe. Go deimhin, chun na cásanna “spreagtha” a shainaithint, bheadh gá le hanailís idirmheánach ar leith (agus an gá a d’fhéadfadh a bheith ann éisteacht a thabhairt do na páirtithe), maidir le cibé an dtagann iarmhairtí in fine as réamhrialú ar leith ar féidir a mheas go bhfuil siad inchomparáide leo siúd a spreag ceachtar de na breithiúnais ábhartha ón gCúirt Bhunreachtúil.

94.      É sin ráite, más rud é nach meastar gur constaic é an gá le hidirphlé den sórt sin a dhéanamh ar phrionsabal an chomhionannais a “chur i ngníomh”, pléifidh mé thíos, ar bhonn coimhdeach, conas ba cheart catagóir na réamhrialuithe “spreagtha” a d’fhéadfadh a bheith ann a shainmhíniú chun a áirithiú go leanfar de theorainneacha phrionsabal na coibhéise, chomh maith leis an ngá atá le deimhneacht dhlíthiúil, a urramú.

(c)    Soiléiriú tánaisteach ar chatagóir ábhartha na réamhrialuithe léirmhínitheacha “spreagtha”

95.      Ar an gcéad dul síos, chaithfí cinneadh a dhéanamh maidir leis an gcatagóir ábhartha de réamhrialú léirmhínitheach arb é an toradh a bheadh air nach mór foráil áirithe den dlí náisiúnta a chur i leataobh nó na cinn sin as a n-eisiatar léirmhíniú áirithe ar an dlí náisiúnta mar nach bhfuil sé ag luí le dlí an Aontais.

96.      B’fhéidir go mbraitheann freagra na ceiste sin ar cé acu an “breithiúnas simplí” nó an “breithiúnas léirmhínithe diúltach” de chuid na Cúirte Bunreachtúla é an comparadóir náisiúnta ábhartha. Is cuimhin liom, leanann sé ón gcáschomhad, cé go ndéanann an chéad chatagóir an dlí neamh-chomhoiriúnach le rangú níos ísle a neamhbhailíochtú, nach bhfuil sa dara catagóir ach bealach amháin chun é a léiriú.

97.      Is cosúil gurb ionann freagra simplí ar an gceist sin agus nach mbeidh iarmhairtí féideartha réamhrialaithe in oiriúint iomlán don chéad chatagóir riamh (toisc nach féidir leis an gCúirt an dlí náisiúnta a neamhbhailíochtú go díreach), (37) cé go bhféadfadh sé go gcomhfhreagraíonn siad, mar a áitíonn an Coimisiún go bunúsach, don dara catagóir. (38)

98.      Ní fhéadfaidh an teorannú sin a bheith cinntitheach go hiomlán, áfach. Tugaim faoi deara go bhféadfadh neamhfheidhmeacht éifeachtach an dlí náisiúnta a bheith mar thoradh ar réamhrialú léirmhínitheach. Dá bhrí sin, d’fhéadfaí a mhaíomh, sa deireadh, nach bhfuil mórán difríochta ann idir foráil náisiúnta “marbh” a dhearbhú, ar thaobh amháin, agus í a choinneáil “beo”, agus ag an am céanna é a bhaint den fhéidearthacht atá aige caidreamh sóisialta a rialáil, ar an taobh eile.

99.      Thairis sin, a luaithe a chinnfear (i gcomhréir le mo phríomh-mholadh sa roinn roimhe seo) nach gcuirtear cosc ar phrionsabal na coibhéise a spreagadh toisc nach mbeadh iarmhairtí dlíthiúla ann (don dlí náisiúnta) arb ionann iad agus toradh neamh-idirghabhála ar réamhrialú, ba cheart an rud céanna a rá, b’fhéidir, faoin difríocht idir neamhbhailíochtú (díreach) an dlí náisiúnta agus an dlí sin a chur ar leataobh (a d’fhéadfadh, ina theannta sin, é a aisghairm go héifeachtach ag an reachtas náisiúnta tráth níos déanaí).

100. Ar deireadh, ba cheart a choinneáil i gcuimhne freisin gurb é atá i gceist leis an gcomparáid idir na leigheasanna nó na breithiúnais faoi seach chun prionsabal an chomhionannais a chur i bhfeidhm fíorú an bhfuil na leigheasanna nó na breithiúnais sin comhchosúil. Chun prionsabal na coibhéise a spreagadh, ní gá dóibh a bheith mar an gcéanna.

101. É sin ráite, cé gur cosúil nach bhfuil aon fhadhb ag baint leis an gcur chuige sin i gcomhthéacs gnáthleigheasanna, measaim gur cheart é a láimhseáil níos srianta a mhéid a bhaineann le leigheasanna urghnácha toisc go ndéanann leigheasanna den sórt sin difear do phrionsabail chomh bunúsach le prionsabal res judicata agus prionsabal na deimhneachta dlíthiúla.

102. Dá bhrí sin, maidir leis an difríocht i dtéarmaí na n-iarmhairtí dlíthiúla beachta don dlí is ísle atá faoi cheist, ba cheart, i mo thuairimse, go gciallódh sé, sa chomhthéacs áirithe sin, gur cheart an comparadóir náisiúnta ábhartha a theorannú don “bhreithiúnas diúltach léirmhínitheach” seachas don bhreithiúnas “simplí”.

103. Thairis sin, agus ar na cúiseanna céanna, níor mhór na réamhrialuithe inchomparáide a theorannú a thuilleadh do na réamhrialuithe as a n-eisiatar léiriú áirithe ar an dlí náisiúnta ach nach dtéann chomh fada lena dhífheidhmiú a shainordú. Bheadh sé sin ina chatagóir d’iarmhairt dhlíthiúil atá difriúil agus níos ionraí agus ní cosúil go bhfuil “breithiúnas diúltach léirmhínitheach” ann.

104. Ar an dara dul síos, ní fhéadfaí a áireamh i gcatagóir ábhartha na réamhrialuithe, dar liom, ach na cinn sin a bhaineann leis an reachtaíocht bheacht chéanna leis an reachtaíocht a bhfuiltear ag brath uirthi leis an mbreithiúnas críochnaitheach a bhfuil a fhreaschur á lorg. Bheadh tionchar ag aon sainmhíniú níos leithne ar an gcomparadóir ábhartha ar fhócas sonrach chatagóir ábhartha bhreithiúnais na Cúirte Bunreachtúla (agus bheadh tionchar aige, ina leith sin, ar an ngá atá le deimhneacht dhlíthiúil).

105. Is cosúil go mbaineann na breithiúnais sin le gníomh sonrach nó le foráil sa dlí náisiúnta. Mar a thuigim é, ní féidir iarratas rathúil a dhéanamh ar an leigheas urghnách atá i gceist de réir analaí, is é sin, trí bhrath ar easláine líomhnaithe, nó léiriú líomhnaithe neamh-chomhoiriúnach ar fhoráil náisiúnta atá difriúil (cé go bhfuil sé cosúil leis) ón gceann arna scrúdú ag an gCúirt Bhunreachtúil go héifeachtach.

106. Ar an tríú dul síos, ós rud é gurb é is cuspóir do “bhreithiúnais léirmhínitheacha” seasamh a ghlacadh i dtaobh an bhfuil léiriú áirithe ar an dlí náisiúnta ag luí le dlí níos airde, tuigim go léirítear freagra ar an gceist sin ina gcuid oibríochtúil, mar a mhínigh Rialtas na Polainne go bunúsach le linn na héisteachta.

107. Cé go gceanglófaí an chatagóir ábhartha de réamhrialuithe léirmhínitheacha a theorannú ar an mbealach céanna dá gcloífí le prionsabal na coibhéise (agus arís leis an ngá atá le deimhneacht dhlíthiúil), d’fhéadfadh torthaí treallacha a bheith mar thoradh ar an teorannú sin i bhfianaise na loighce lena rialaítear na rialuithe sin.

108. Cé go bhféadfadh an Chúirt, i gcásanna áirithe, an bharúil ábhartha a dhéanamh sa chuid oibríochtúil den chinneadh, d’fhéadfadh breathnóireacht den sórt sin a bheith mar thoradh ar an réasúnaíocht i gcásanna eile. Léiríonn sé sin gurb é príomhchuspóir na rialuithe sin léiriú ar dhlí an Aontais a chur ar fáil, agus go mbraitheann a bhfócas beacht ar an gcaoi a bhfuil na ceisteanna i bhfoclaíocht, agus ar ghnéithe sonracha an chomhthéacs náisiúnta dhlíthiúil agus fhíorasach.

109. Thairis sin, ba cheart a chur i bhfios go láidir go n-áirítear gné ríthábhachtach na dteorainneacha ama sna coinníollacha chun cinneadh breithiúnach críochnaitheach a fhreaschur. I ndáil leis sin, de réir phrionsabal na deimhneachta dlíthiúla, ní mór cinneadh soiléir a dhéanamh maidir leis an tráth óna dtosóidh siad. Sa chás seo, is cosúil gurb é sin foilsiú chinneadh ábhartha na Cúirte Bunreachtúla. Mar sin féin, is cosúil go measann an chúirt a rinne an tarchur gur féidir léi brath ar aon cheann de na trí réamhrialú éagsúla chun an t-iarratas ar athoscailt na n-imeachtaí ar feitheamh os a comhair a dheonú, b’fhéidir. Léiríonn an cur chuige sin amháin, i mo thuairimse, na dúshláin a bhaineann le loighic na réamhrialuithe a chomhtháthú i sásra an leighis urghnách atá i gceist.

(d)    Cén ghné den chásdlí ábhartha na Cúirte atá cinntitheach chun na teorainneacha ama is infheidhme a mheas?

110. Shainaithin an chúirt a rinne an tarchur trí réamhrialú léirmhínitheacha (Profi Credit Polska I, Profi Credit Polska II agus Kancelaria Medius) lena dtugtar le fios, dar léi, gur sháraigh an breithiúnas mainneachtana na rialacha náisiúnta lenar trasuíodh Airteagail 6 agus 7 de Threoir 93/13. Meabhraím gurb é atá i gceist leis an sárú líomhnaithe gur thug an Chúirt Dúiche an breithiúnas sin gan athbhreithniú a dhéanamh ar mhíchothromas féideartha na dtéarmaí conarthacha atá faoi cheist agus, gan iad a bheith ar fáil dó, nár iarr sí go dtabharfaí ar aird iad.

111. Cé go n-aontaím leis an gcúirt a rinne an tarchur go bhfuil an cásdlí sin ábhartha chun measúnú a dhéanamh ar na coinníollacha faoinar tugadh an breithiúnas mainneachtana, agus go bhféadfadh sé go mbainfí de thátal aisti go molann an chúirt a rinne an tarchur, (39) táim den tuairim nach bhfuil ach ceann amháin acu (Kancelaria Medius) ag teacht leis na paraiméadair a mhol mé, ar bhonn coimhdeach, sa roinn roimhe seo. Mar sin féin, ní hé an réamhrialú sin an chéad réamhrialú a d’fhéadfaí a rá gur féidir iarmhairtí comhchosúla a bhaint as.

112. Chun míniú a thabhairt, sa bhreithiúnas a thug sí in Kancelaria Medius, thug an Chúirt léiriú ar fhorálacha sonracha Threoir 93/13 lena n-eisiatar léiriú áirithe ar an dlí náisiúnta, (40) ar cosúil gurb ionann é, mar a léiríonn an Coimisiún, agus an ceann atá i gceist sna príomhimeachtaí. (41) Thairis sin, tá an ráiteas sin sa chuid oibríochtúil den chinneadh (agus fiú mura sainaithnítear an reachtaíocht neamh-chomhoiriúnach go hainmniúil ann, tá sé i gcodanna eile de bhreithiúnas na Cúirte).

113. Go sonrach, tagann sé as an mbreithiúnas sin, i gcás ina bhfuil amhras ar an gcúirt náisiúnta maidir le cineál éagórach na dtéarmaí conarthacha agus gan doiciméad ina dtaifeadtar iad a bheith ar fáil di, ní mór di a bheith in ann a iarraidh go dtabharfaí doiciméad den sórt sin ar aird (chun athbhreithniú a dhéanamh ar na téarmaí sin). (42)

114. Cé gur cosúil go n-oireann an cinneadh sin sách maith don chás sna príomhimeachtaí, cuireann an breithiúnas sin leis an gcás a bhí ann roimhe seo, lena n-áirítear (ach gan bheith teoranta dó) an dá bhreithiúnas eile a d’aithin an chúirt a rinne an tarchur.

115. Ar an gcéad dul síos, ina breithiúnas in Profi Credit Polska I, tháinig an Chúirt ar an gconclúid go gcuirtear cosc le Treoir 93/13 rialacha náisiúnta lena bhfhágtar nach féidir leis an gcúirt náisiúnta athbhreithniú a dhéanamh, uaithi féin, ar éagóir fhéideartha na dtéarmaí conarthacha i gconradh tomhaltóra, más rud é, i mbeagán focal, go bhfuil na rialacha mionsonraithe maidir le feidhmiú an chirt chun agóid a thaisceadh i gcoinne ordú íocaíochta róshriantach. In casu, mar gheall ar chineál sriantach na rialacha is infheidhme, chinn an Chúirt gurb é sin an cás. (43)

116. I ndáil leis sin, tugann an chúirt a rinne an tarchur dá haire, cé nach mbaineann na príomhimeachtaí le hordú íocaíochta (agus, dá bhrí sin, leis an reachtaíocht náisiúnta chéanna), go bhfuil na coinníollacha faoinar féidir agóid a dhéanamh i gcoinne an bhreithiúnais mainneachtana atá faoi cheist sriantach ar an gcaoi chéanna.

117. Ar an dara dul síos, thug an Chúirt aghaidh go sonrach ar na hiarmhairtí a bheadh le baint as an dodhéantacht atá ag an gcúirt náisiúnta dul ar aghaidh leis an athbhreithniú ex officio sa bhreithiúnas in Profi Credit Polska II, rud a d’fhág gur léir don chúirt náisiúnta go bhféadfadh amhras a bheith ar an gcúirt náisiúnta maidir le cineál éagórach na dtéarmaí conarthacha a iarraidh go dtabharfaí na doiciméid ábhartha ar aird. (44)

118. Ar an tríú dul síos, luadh cineál éigeantach cur chuige réamhghníomhach den sórt sin, i mo thuairimse, sa bhreithiúnas in Lintner (a tugadh roimh an mbreithiúnas in Kancelaria Medius). (45)

119. Tar éis breithniú a dhéanamh ar na gnéithe sin den chásdlí, cén breithiúnas ón gCúirt ba cheart a chur san áireamh chun a fháil amach ar cloíodh leis an teorainn ama chun iarratas a thaisceadh maidir le himeachtaí a athoscailt?

120. Ag an bpointe seo, measaim go bhfuil sé úsáideach a mheabhrú go ndearna an Coimisiún argóint sa chás seo i bhfabhar coibhéis a aimsiú idir “breithiúnas diúltach léirmhínitheach” agus réamhrialú léirmhínitheach. Mhaígh sé freisin, áfach, nár cheart an cás a bheith amhlaidh ach amháin a mhéid atá an chonclúid maidir le neamh-chomhoiriúnacht an dlí náisiúnta soiléir.

121. B’fhéidir gur fearr a bhaineann a leithéid de chaighdeán soiléireachta leis an mbreithiúnas in Kancelaria Medius. Mar a mhínigh mé díreach, áfach, is cinnte nach é an breithiúnas sin (a tugadh, mar is fiú, gan Tuairim ón Abhcóide Ginearálta), (46) an chéad bhreithiúnas a thug aghaidh ar an tsaincheist ghinearálta a tháinig chun cinn sna príomhimeachtaí.

122. Tugaim faoi deara, de réir na faisnéise sa cháschomhad, nach mór iarratas ar imeachtaí a athoscailt a dhéanamh laistigh de thrí mhí ó fhoilsiú bhreithiúnas na Cúirte Bunreachtúla faoi seach. (47)

123. Táim mar thátal as an bhfaisnéis a sholáthair an chúirt a rinne an tarchur gur chomhdaigh FY a hiarratas thart ar naoi mí tar éis thabhairt an bhreithiúnais in Profi Credit Polska I, a d’fhéadfadh, faoi réir fhíorú na cúirte a rinne an tarchur, a hiarratas a dhéanamh sé mhí déanach. B’fhéidir ar an gcúis sin go measann an chúirt a rinne an tarchur an fhéidearthacht a aithint locht líomhnaithe an bhreithiúnais mainneachtana freisin ar bhonn na mbreithiúnas ina dhiaidh sin in Profi Credit Polska II nó in Kancelaria Medius (arna tugadh faoi seach agus thart ar 4 agus 12 mhí tar éis iarratas FY).

124. Is mian liom a rá go bhfágann na breithnithe sin mé beagán géarchúiseach toisc go bhfuil sé deacair, dar liom, a admháil go bhféadfadh sé a bheith mar thoradh ar phrionsabal na coibhéise go bhféadfadh an tréimhse ama atá faoi cheist tosú le gach réamhrialú nua ón gCúirt a thabharfadh léargas breise ar na hiarmhairtí a bheadh le tarraingt as dlí an Aontais maidir le léiriú ar fhoráil áirithe den dlí náisiúnta.

125. Meabhraím gur leigheas urghnách é athoscailt na n-imeachtaí atá faoi cheist sa chás seo agus, de bharr a chineáil, gur eisceacht é ar phrionsabal res judicata. D’fhonn seasamh le prionsabal na deimhneachta dlíthiúla, ní mór na coinníollacha faoinar féidir feidhm a bheith ag leigheas den sórt sin a shainmhíniú go soiléir chun intuarthacht a áirithiú, lena n-áirítear tréimhse shonraithe ama inar féidir an leigheas sin a iarraidh.

126. Fágann an ceanglas sin, dá bhrí sin, gur gá a chinneadh an chéad réamhrialú in am lena gceadaítear conclúid a bheith ann go raibh breithiúnas críochnaitheach ag brath ar léiriú ar an dlí náisiúnta atá ar neamhréir le dlí an Aontais. Mar sin féin, agus ar na cúiseanna a shainaithin mé thuas, d’fhéadfadh sé a bheith beagán deacair más ionann an leibhéal soiléireachta ainmniúla atá á lorg agus cén dlí nach bhfuil ag luí le dlí an Aontais agus cad iad na hiarmhairtí beachta atá mar thoradh ar chinneadh den sórt sin.

127. I bhfianaise na mbreithnithe sin, is é an freagra a mholaim ar an gcéad cheist arna tarchur ná nach cheanglaítear le prionsabal na coibhéise, mar cheann de na léirithe ar dhualgas an chomhair dhílis atá cumhdaithe in Airteagal 4(3) CAE leigheas urghnách lena gceadaítear imeachtaí sibhialta a athoscailt ar bhonn breithiúnas ón gcúirt bhunreachtúil náisiúnta (i) ina ndearbhaítear go bhfuil foráil dlí náisiúnta, a bhfuiltear ag brath uirthi sna himeachtaí sin, ar neamhréir le dlí níos airde agus go bhfuil sé neamhbhailí dá bhrí sin, nó (ii) ina ndearbhaítear go bhfuil léiriú ar leith ar fhoráil an dlí náisiúnta, ar a bhfuiltear ag brath sna himeachtaí sin, ar neamhréir le dlí níos airde, a bheith ar fáil freisin ar bhonn breithiúnas ón gCúirt a tugadh in imeachtaí de bhun Airteagal 267 CFAE agus foráil de dhlí an Aontais a léiriú.

C.      An léiriú i gcomhréir le dlí an Aontais (agus breithnithe níos leithne maidir le héifeachtacht agus coibhéis)

128. Leis an dara ceist dá cuid, fiafraíonn an chúirt a rinne an tarchur an gá an oibleagáid an dlí náisiúnta a léiriú i gcomhréir le dlí an Aontais sa chiall go gcaithfear an foras le hathoscailt na n-imeachtaí sibhialta dá bhforáiltear in Airteagal 401(2) de KPC a léiriú ar bhonn leathan chun go n-áireofar, faoin gcoincheap reachtúil maidir le “díothacht neamhdhleathach chumas an pháirtí chun gníomhú”, an sárú ag an gcúirt náisiúnta ar a hoibleagáid athbhreithniú a dhéanamh, uaithi féin, cibé an bhfuil na téarmaí a áirítear i gconradh tomhaltóra éagórach.

129. Chun freagra úsáideach a thabhairt ar an dara ceist a tarchuireadh, tosóidh mé trí mhíniú a thabhairt ar na cúiseanna is dócha a spreag an cheist sin sa chéad áit. Le cleachtadh den sórt sin, is gá breathnú níos géire ar an bhfaisnéis a chuireann an chúirt a rinne an tarchur ar fáil maidir leis an tuiscint ar choincheap reachtúil an “díothacht neamhdhleathach chumas an pháirtí chun gníomhú” (a).

130. Agus foclaíocht an dara ceist á cur san áireamh, míneoidh mé ansin gur ábhar a thagann faoi inniúlacht na cúirte náisiúnta é an toradh beacht a d’fhéadfaí a bhaint amach trí léiriú i gcomhréir le dlí an Aontais (b).

131. Rud atá tábhachtach, ionas go mbeidh an modh léirithe sin ábhartha ar chor ar bith, ní mór a fháil amach ar dtús cad é riail bheacht dhlí an Aontais, lena bhfuil a comhréireacht le háirithiú. I ndáil leis sin, is cosúil go bhfuil ceist na cúirte a rinne an tarchur ag brath ar an bhfodhlí lena gceanglaítear le dlí an Aontais ar na Ballstáit foráil a dhéanamh maidir le leigheas urghnách lena bhféadfaí agóid a dhéanamh i gcoinne cinneadh breithiúnach críochnaitheach a glacadh in éagmais scrúdú ar théarmaí conarthacha conartha tomhaltóirí. In éagmais riail shonrach chuige sin, déanfaidh mé réamhiarraidh na cúirte a rinne an tarchur a thástáil trí scrúdú a dhéanamh an féidir é a dhíorthú ó phrionsabal an chomhionannais (c) nó ón éifeachtacht a bhreithniú. (d)

1.      An coincheap maidir le díothacht neamhdhleathach chumas an pháirtí chun gníomhú

132. Leanann sé ón gcáschomhad gurb ionann cás inar baineadh de pháirtí go neamhdhleathach ó chumas gníomhartha a dhéanamh agus foras ar leith, i ndlí na Polainne, chun na himeachtaí sibhialta a athoscailt. Tagraítear dó in Airteagal 401(2) de KPC, mar aon leis na forais a bhaineann le duine “nach raibh cumas aige nó aici a bheith ina pháirtí in imeachtaí cúirte ná gníomhú iontu, nó nach raibh ionadaíocht chuí aige nó aici”.

133. Baineann na forais sin, i gcomhréir le foclaíocht na chéad abairte d’Airteagal 401(2) de KPC, neamhbhailíocht na n-imeachtaí agus, dá bhrí sin, mar a thuigim é, le lochtanna áirithe nós imeachta a chuir deireadh leis na himeachtaí le breithiúnas críochnaitheach. (48) Sa chomhthéacs sin, liosta na lochtanna nós imeachta a bhféadfadh athoscailt imeachtaí a bheith mar thoradh orthu, dá bhforáiltear in Airteagal 401(2) de KPC is cosúil go bhfuil KPC réasúnta gearr, rud a d’fhéadfaí a rá go bhfuil sé mar gheall ar nádúr eisceachtúil na leigheasanna urghnácha i gcoitinne. (49)

134. Míníonn an chúirt a rinne an tarchur go gcumhdaítear cás nach páirtí in ann páirt a ghlacadh sna himeachtaí ar leith, nó i gcuid shubstaintiúil díobh, mar gheall ar shárú ar rialacha nós imeachta arna dhéanamh ag an gcúirt nó ag an bpáirtí freasúrach.

135. Ar an gcaoi chéanna, mhínigh Rialtas na Polainne ag an éisteacht gur gnách go ndíothaítear an fhéidearthacht chun gníomhú go neamhdhleathach nuair nach dtugtar fógra cuí don fhreagróir maidir leis na himeachtaí atá á dtionscnamh ina choinne nó ina coinne.

136. Mar sin féin, míníonn an chúirt a rinne an tarchur freisin gur chuir an Chúirt Uachtarach an coincheap sin i bhfeidhm i gcás inar iarradh imeachtaí a athoscailt bunaithe ar chinneadh (ina dhiaidh sin agus nasctha go fíorasach) ó ECtHR inar cinneadh go ndearnadh sárú ar an gceart chun triail chóir a fháil, arna ráthú in Airteagal 6(1) ECHR. (50)

137. In éagmais tuilleadh faisnéise san ordú tagartha, agus faoi réir a fhíoraithe ag an gcúirt a rinne an tarchur, tuigim gur thángthas ar an gconclúid sin toisc gur theip ar chúirt náisiúnta cúiseanna a lua nuair a diúltaíodh d’iarraidh ar chúnamh dlíthiúil a rinne páirtí i ndáil le achomharc a lorg sa chúirt freaschuir (a raibh ionadaíocht dhlíthiúil éigeantach ina leith). Tuigim freisin gur measadh go raibh an cás i dtrácht ag cur isteach ar fhéidearthacht an ghearánaigh an leigheas nós imeachta sin a úsáid.

138. Is cosúil go dtugann an ghné sin den chásdlí náisiúnta ar an gcúirt a rinne an tarchur a fhiosrú ar cheart an foras le hathoscailt faoi cheist a léiriú (ar an gcaoi chéanna) go ginearálta ionas go gclúdódh sé mainneachtain, ag cúirt náisiúnta, scrúdú a dhéanamh uaithi féin, ar dhlíthiúlacht na dtéarmaí a áirítear i gconradh tomhaltóirí, de shárú ar na ceanglais a luaitear i gcásdlí na Cúirte. Sa chomhthéacs sin, fiafraíonn an chúirt a rinne an tarchur an bhféadfaí an léirmhíniú sin a shainordú leis an bprionsabal faoina gcaithfear an dlí náisiúnta a léiriú i gcomhréir le dlí an Aontais. Pléifidh mé an cheist sin anois.

2.      Oibleagáid an dlí náisiúnta a léiriú i gcomhréir le dlí an Aontais agus le teorainneacha dhlínse na Cúirte

139. De bhun cásdlí socair, ní mór do chúirteanna náisiúnta “a mhéid is féidir, forálacha dlí náisiúnta a léiriú ar bhealach gur féidir iad a chur i bhfeidhm ar bhealach a chuireann le cur chun feidhme dhlí an Aontais”. (51) Chuige sin, cé nach mór do chúirteanna náisiúnta, i mbeagán focal, úsáid a bhaint as na modhanna féideartha go léir dá bhforáiltear sa dlíchóras áirithe chun na críche sin, ní fhéadfaidh an modh sin a bheith mar bhunús le léiriú ar dhlí náisiúnta atá contra legem. (52)

140. Leanann sé ón tuairisc sin, cé go bhfuil sé d’aidhm ag an modh léirmhínithe comhréireachta ar éifeachtacht iomlán dhlí an Aontais a áirithiú, (53) go bhfágtar a úsáid, agus a theorainneacha a shainaithint, go riachtanach i lámha na gcúirteanna náisiúnta, bunaithe ar an treoir a d’fhéadfadh an Chúirt a chur ar fáil, nuair is féidir, ar bhonn na faisnéise sa cháschomhad. (54)

141. I gcomhréir le deighilt na bhfeidhmeanna idir an Chúirt, ar thaobh amháin, agus na cúirteanna náisiúnta, ar an taobh eile, laistigh den nós imeachta faoi Airteagal 267 CFAE, tagann léiriú an dlí náisiúnta faoi dhlínse eisiach an dlí náisiúnta. (55) Dá bhrí sin, ní féidir leis an gCúirt cinneadh foirmiúil a dhéanamh i dtaobh an dtugtar sainordú do thoradh léirmhínitheach sonrach ar an leibhéal náisiúnta leis an bprionsabal maidir le léiriú a chomhlíonadh, toisc go mbraitheann an féidir comhréireacht le dlí an Aontais a bhaint amach ar an mbealach sin ar raon feidhme na forála náisiúnta atá faoi cheist agus ar a “leaisteachas léirmhínitheach”.

142. Mar sin féin, chun cúnamh a thabhairt don chúirt a rinne an tarchur, is gá, go háirithe, chun ábharthacht an phrionsabail maidir le léiriú a chomhlíonadh a dheimhniú, cad é an “beart dlíthiúlachta” beacht a chinneadh, ar leibhéal dhlí an Aontais, a bhfuil an chomhréireacht le háirithiú leis.

143. I ndáil leis sin, is cosúil go bhfuil an dara ceist a tarchuireadh ag brath ar an mbonn go gceanglaítear le dlí an Aontais, go háirithe Airteagal 6(1) agus Airteagal 7(1) de Threoir 93/13, go bhféadfaí imeachtaí sibhialta a cuireadh clabhsúr ar na himeachtaí le breithiúnas críochnaitheach a athoscailt chun an mhainneachtain líomhnaithe atá ag an gcúirt náisiúnta athbhreithniú a dhéanamh ar dhlíthiúlacht na dtéarmaí i gconradh tomhaltóra a leigheas. Ós rud é gur cosúil nach bhfuil aon bhonn reachtúil sainráite ann chun na himeachtaí sibhialta a athoscailt sa dlí náisiúnta is infheidhme a thiocfadh go díreach le cás den sórt sin, tá léiriú leathan ar Airteagal 401(2) de KPC á bheartú ag an gcúirt a rinne an tarchur chun é a chuimsiú.

144. I gcomhréir leis na seasaimh a chuir Rialtas na Polainne agus an Coimisiún in iúl, go bunúsach, tugaim faoi deara nach gcuirfeadh athoscailt imeachtaí sibhialta chun leigheas a fháil ar mhainneachtain cúirte náisiúnta dul ar aghaidh le hathbhreithniú ex officio ar na téarmaí i gconradh tomhaltóra le héifeachtacht na cosanta tomhaltóirí. Mar sin féin, chuir an Chúirt i dtábhacht go seasta gurb iad na Ballstáit atá freagrach, i gcomhréir le prionsabal an neamhspleáchais ó thaobh nósanna imeachta de, nósanna imeachta náisiúnta a bhunú chun scrúdú a dhéanamh an bhfuil téarma conarthach éagórach, agus cloí le prionsabail na coibhéise agus na héifeachtachta ag an am céanna. (56)

145. Dá bhrí sin, in éagmais foráil shainráite chuige sin i ndlí an Aontais, ní féidir a thoimhdiú, gan tuilleadh scrúdaithe, toisc nach gcomhlíonann an chúirt náisiúnta ceann de cheanglais Airteagal 6(1) agus Airteagal 7(1) de Threoir 93/13, in imeachtaí a cuireadh clabhsúr orthu le breithiúnas críochnaitheach, go n-eascraíonn sé as go huathoibríoch nach mór do na Ballstáit foráil a dhéanamh do leigheas urghnách ionas gur féidir breithiúnas críochnaitheach den sórt sin a fhreaschur.

146. Ní fhéadfaí, i mo thuairimse, oibleagáid den sórt sin a bhunú ach amháin mar thoradh ar phrionsabal na coibhéise nó bunaithe ar bhreithnithe a bhaineann le héifeachtacht na gceart arna ndíorthú faoi dhlí an Aontais. Scrúdóidh mé na gnéithe sin sa dá chuid thíos.

3.      Breithnithe ar phrionsabal na coibhéise

147. Mar a meabhraíodh cheana i mír 43 den Tuairim seo, cuirtear cosc le prionsabal na coibhéise toirmeasc ar na Ballstáit rialacha nós imeachta is lú fabhar a leagan síos maidir le héilimh a bhaineann le sárú ar dhlí an Aontais ná na rialacha sin is infheidhme maidir le héilimh chomhchosúla ar bhonn sárú ar an dlí náisiúnta.

148. Sa chomhthéacs sin, agus de réir mar a mheabhraíonn an Coimisiún, mhínigh an Chúirt arís agus arís eile gurb é atá in Airteagal 6(1) de Threoir 93/13 (lena gceanglaítear go bunúsach nach bhfuil téarmaí éagóracha ina gceangal ar thomhaltóirí), ná “foráil ina bhfuil seasamh comhionann le rialacha náisiúnta a rangaítear, laistigh den dlíchóras náisiúnta, mar rialacha beartais phoiblí”. (57) Thug an Chúirt dá haire freisin (i gcúrsaí tomhaltóirí, agus ar bhonn níos ginearálta) nach bhféadfadh “na coinníollacha a fhorchuirtear leis an dlí náisiúnta faoina bhféadfaidh na cúirteanna agus na binsí riail dlí [an Aontais] a chur i bhfeidhm as a stuaim féin, a bheith níos lú fabhar ná na coinníollacha lena rialaítear cur i bhfeidhm rialacha dlí náisiúnta den rangú céanna ag na comhlachtaí sin as a stuaim féin.” (58)

149. Dá bhrí sin, más rud é go mbunaítear go gcuirtear i bhfeidhm an foras chun imeachtaí sibhialta a athoscailt bunaithe ar easpa an pháirtí maidir leis an gcumas chun gníomhú, sa dlí náisiúnta, ionas go gcumhdófar mainneachtain na gcúirteanna náisiúnta ábhair a bhaineann le beartas poiblí a ardú, as a stuaim féin, chuirfí prionsabal na coibhéise i ngníomh ionas go mbeadh feidhm ag an bhforas sin freisin le haghaidh an cháis sna príomhimeachtaí. (59)

150. É sin ráite, is mian liom a chur in iúl go láidir nach dtugtar le fios leis an bhfaisnéis atá ar fáil sa cháschomhad gur glacadh i ndáiríre le léiriú Airteagal 401(2) de KPC, mar a léiríodh go díreach anois. Dá bhrí sin, is cás hipitéiseach é an gá a d’fhéadfadh a bheith ann prionsabal na coibhéise a spreagadh sna himthosca sin agus ní mór don chúirt a rinne an tarchur é a fhíorú.

4.      Éifeachtacht chosaint cheart na dtomhaltóirí gan bheith faoi cheangal ag téarmaí conarthacha éagóracha

151. Ag tógáil ar an mbonn atá intuigthe i bhfiosrúchán na cúirte a rinne an tarchur, mar a mhínítear i mír 143 thuas, éiríonn an cheist maidir le héifeachtacht na gceart a eascraíonn ó dhlí an Aontais agus, go sonrach ó Threoir 93/13, an gá le leigheas urghnách a bheith ar fáil nuair a líomhnaítear nach ndearnadh na cearta sin a chosaint go leordhóthanach. Áirítear leis sin cásanna – maidir lena bhfuil ábhartha anseo – i gcás ina líomhnaítear gur mhainnigh an chúirt náisiúnta scrúdú ex officio a dhéanamh ar mhíchothromaíocht fhéideartha na dtéarmaí conarthacha i gconradh tomhaltóra.

152. I mo thuairimse, tá sé sách intuigthe go n-ardaítear ceist den sórt sin i bhfianaise na cosanta sách fairsing atá curtha ar fáil go dtí seo i gcásdlí na Cúirte do chearta tomhaltóirí faoi dhlí an Aontais, agus go háirithe Treoir 93/13.

153. Maidir leis an gcásdlí atá socair anois, measann an Chúirt go gciallaíonn sé go bhfuil oibleagáid ar na cúirteanna náisiúnta athbhreithniú a dhéanamh, as a stuaim féin, an bhfuil téarmaí i gconarthaí tomhaltóirí éagórach. Gan gá a bheith ann sonraí an chásdlí sin a leagan amach, (60) dheimhnigh an Chúirt ar an gcéad dul síos go bhfuil an oibleagáid sin ag brath ar “na gnéithe dlíthiúla agus fíorasacha is gá don chúram sin” a bheith ag an gcúirt náisiúnta. (61) Dhearbhaigh sí freisin i mbreithiúnais níos déanaí, nuair nach bhfuil na heilimintí ábhartha sin ar fáil don chúirt náisiúnta (ach go bhfuil amhras uirthi maidir le cothroime na dtéarmaí atá i gceist), nach mór di a bheith in ann a iarraidh go dtabharfaí ar aird iad. (62)

154. Díorthaíodh gnéithe faoi seach na hoibleagáide atá ar chúirteanna náisiúnta cur chuige réamhghníomhach den sórt sin a ghlacadh de réir a chéile ó Airteagal 6(1) agus Airteagal 7(1) de Threoir 93/13 lena gceanglaítear, go bunúsach, ar na Ballstáit a áirithiú nach mbeidh téarmaí éagóracha ina gceangal ar thomhaltóirí agus go soláthraíonn siad “modhanna leordhóthanacha éifeachtacha” chun úsáid leanúnach na dtéarmaí sin a chosc.

155. Níl aon amhras ach gur ceanglaíodh, i ndlíchórais áirithe, leis na dualgais a fhorchuirtear ar na cúirteanna náisiúnta, coigeartú tábhachtach a dhéanamh ar an ról a mheastar a bheith ag an mbreitheamh a mbeifí ag súil leis, i ndlíthíocht shibhialta, go gcuirfí siar go ginearálta ar líomhaintí fíorasacha na bpáirtithe. Níl aon amhras ach an oiread go bhféadfadh an leibhéal cosanta atá ag teastáil faoi láthair a bheith éagsúil leis na ceanglais i réimsí eile de dhlí an Aontais Eorpaigh ina bhféadfadh páirtithe príobháideacha iad féin a bheith i staideanna leochaileach. (63)

156. Is cosúil go bhfuil na ceanglais sonracha sin, agus i gcásanna áirithe, na ceanglais nua-fhorchurtha ar chúirteanna náisiúnta i réimse chosaint na dtomhaltóirí, sách aitheanta agus comhtháite anois.

157. É sin ráite, cé go ndéanann cásdlí na Cúirte é a shoiléiriú, i mo thuairimse, nach mór an t-athbhreithniú ex officio ar na téarmaí a áirítear i gconradh tomhaltóirí a dhéanamh, i bprionsabal, ag céim éigin de na himeachtaí, measaim go bhfuil na hiarmhairtí a bheadh ann mura mbeidh athbhreithniú den sórt sin ann don chinneadh breithiúnach a thagann as sin (ar cinneadh críochnaitheach é sa deireadh) níos mine. Go háirithe, agus cé go bhféadfadh neamhláithreacht den sórt sin, i gcásanna áirithe, cosc a chur ar éifeacht res judicata, ní chiallaíonn sé sin, i mo thuairimse, go bhféadfadh sé gur gá neamhaird a thabhairt ar an éifeacht sin i ngach cás nach bhfuil na clásail i gconradh tomhaltóra curtha ina leith. athbhreithnithe (i). Táim den tuairim freisin, áfach, go gciallaíonn na coinníollacha sriantacha faoina bhféadfaí agóid a dhéanamh i gcoinne an bhreithiúnais mainneachtana, atá i gceist sna príomhimeachtaí, nach mór don tomhaltóir a ndearnadh difear dó leigheas a bheith ar fáil chun an staid a thagann as sin a réiteach. Féadfaidh an leigheas sin a bheith i bhfoirm athoscailt na n-imeachtaí, más féidir toradh den sórt sin a bhaint amach trí léiriú a chomhlíonadh, ach ní gá gur san fhoirm sin (ii) a bheadh sé.

(a)    Breithnithe maidir le héifeachtacht agus éifeachtaí náisiúnta res judicata

158. I gcomhréir leis an méid atá luaite agam thuas, is é seasamh dhlí an Aontais i leith éifeachtaí náisiúnta res judicata nach bhfuil aon oibleagáid ghinearálta ann a d’éileodh go dtabharfaí amhras ar chinntí breithiúnacha críochnaitheacha lena sáraítear dlí an Aontais, go háirithe trí leigheas sonrach dlí a bhunú. (64)

159. Mar sin féin, is fíor gur tháinig an Chúirt ar chonclúid a mhalairt i roinnt cásanna, bunaithe ar bhreithnithe éifeachtachta atá le háirithiú vis-à-vis roinnt rialacha de dhlí an Aontais.

160. Tharla sé sin, ar an gcéad dul síos, i gcás inar chuir breithiúnas críochnaitheach náisiúnta lena sáraítear dlí an Aontais cosc ar aisghabháil státchabhrach a deonaíodh go neamhdhleathach agus, dá thoradh sin, inar cuireadh isteach ar roinnt na n-inniúlachtaí idir an tAontas Eorpach agus na Ballstáit sa réimse sin. (65)

161. Ar an dara dul síos, tharla sé sin freisin, áit ar sainmhíníodh éifeachtaí náisiúnta res judicata chomh leathan sin go raibh sé dodhéanta ó thaobh struchtúr de thorthaí a chomhlíonann dlí an Aontais a bhaint amach i gcásanna comhchosúla eile. Tháinig an Chúirt ar an gconclúid sin i gcásanna a bhaineann le CBL agus, arís, le Státchabhair. (66)

162. Ní cosúil go bhfuil ceachtar den dá chatagóir cásanna (cibé acu le feiceáil i dtéarmaí an réimse ábhartha a cumhdaíodh nó, níos tábhachtaí fós, deacrachtaí struchtúracha), ábhartha sa chás sna príomhimeachtaí.

163. Ar an tríú dul síos, ghlac an Chúirt cur chuige sách dian i leith éifeachtaí náisiúnta res judicata i réimse chosaint na dtomhaltóirí. Go sonrach, tá sé soiléir go n-éilítear neamhaird a thabhairt ar éifeachtaí náisiúnta res judicata ag céim achomhairc na ngnáthimeachtaí nó le linn imeachtaí forfheidhmithe chun cosaint éifeachtach cheart na dtomhaltóirí gan bheith faoi cheangal ag téarmaí conarthacha a mheastar a bheith éagórach faoi Threoir 93/13 a áirithiú.

164. Maidir leis an gcéad ghné, ina breithiúnas in Unicaja Banco, (67) thug an Chúirt sainordú neamhaird ar chineál críochnaitheach breithiúnais a tugadh ag an gcéad chéim, i gcás inar chuir an breithiúnas sin cosc, go bunúsach, ar an tomhaltóir aisghabháil a dhéanamh ar chuid den tsuim a íocadh leis an ngairmí bunaithe ar “chlásail íosráta” a mheastar a bheith éagórach. Cé gur ordaíodh leis an gcinneadh céadchéime sin aisíoc na méideanna a íocadh faoin gclásal sin, d’fhorchuir sé teorainn ama ar oibleagáid aisghníomhach den sórt sin, i gcomhréir le cásdlí (an tráth sin) na cúirte uachtaraí náisiúnta. (68)

165. Ina dhiaidh sin chinn an Chúirt go raibh teorainn ama den sórt sin contrártha do Threoir 93/13. (69) Mar sin féin, rinneadh an cinneadh sin tar éis do na teorainneacha ama chun achomharc a dhéanamh sa chás sin dul as feidhm, agus níor thug ach an banc lena mbaineann achomharc (i gcoinne chinneadh na cúirte céadchéime chun na costais ar fad a fhorchur air). D’éirigh leis an achomharc sin. Mar fhreagra ar cheist a tharchuir an Tribunal Supremo (Cúirt Uachtarach, an Spáinn), shoiléirigh an Chúirt go raibh sé de cheangal ar an gcúirt achomhairc, i ndáiríre, an chuid den bhreithiúnas céadchéime a tháinig chun bheith ina res judicata a fhreaschur agus, uaithi féin, éagóir na teorann ama a ardú, ar an gcéad dul síos, cé nach ndearnadh an chuid sin den bhreithiúnas céadchéime a chonspóid agus, ar an dara dul síos, mar gheall ar an staid a bhí ann dá bharr, is measa seasamh dlíthiúil an bhainc a thionscain an t-achomharc chun agóid a dhéanamh i gcoinne gné dhifriúil den chinneadh céadchéime.

166. Maidir leis an dara gné a luaitear i mír 164 thuas, d’éiligh an Chúirt go ndéanfaí éifeacht res judicata na gcinntí breithiúnacha a tugadh chun imeachtaí íocaíochta nó in imeachtaí forfheidhmithe morgáiste a fhreaschur.

167. Go sonrach, ina breithiúnas in Finanmadrid EFC, d’éiligh an Chúirt go ndéanfaí éifeacht res judicata a fhreaschur ag céim forfheidhmithe an ordaithe maidir le nós imeachta íocaíochta, lena dtabharfaí de chumhacht don chúirt náisiúnta measúnú a dhéanamh, uaithi féin, ar cé acu a bhí nó nach raibh téarma sa bhunchonradh éagórach, nuair nach raibh an chumhacht sin ag an gcúirt sin faoin dlí náisiúnta agus nuair nach ndearnadh athbhreithniú ar na téarmaí conarthacha ag na céimeanna roimhe sin de na himeachtaí. (70)

168. Thairis sin, ina breithiúnas in Banco Primus, chuir an Chúirt an cur chuige sin i bhfeidhm maidir le cásanna ina ndearnadh scrúdú, in imeachtaí forfheidhmithe morgáiste, ach ina raibh sé teoranta do théarmaí áirithe den bhunchonradh amháin. Chinn an Chúirt, go bunúsach, go mbeadh an chosaint atá le soláthar do thomhaltóirí faoi Threoir 93/13 “neamhiomlán agus neamhleor” dá gcuirfí cosc ar an gcúirt forfheidhmithe morgáiste scrúdú a dhéanamh, uaithi féin, ar éagothroime na gclásal eile a fágadh gan tástáil. (71)

169. Ceanglaíodh leis an mbreithiúnas in Ibercaja Banco (72), mar an gcéanna agus i bprionsabal, go ndéanfaí neamhaird, in imeachtaí forfheidhmithe morgáiste, ar éifeachtaí náisiúnta res judicata i gcás ina raibh scrúdú déanta ag an gcúirt náisiúnta ar na clásail chonarthacha a bhí i gceist gan aon ráiteas sainráite chuige sin sa chinneadh críochnaitheach, áfach. Chuir an Chúirt béim ar an bhfíoras nár cuireadh in iúl don tomhaltóir, in imthosca den sórt sin, go raibh an t-athbhreithniú sin ann agus, go hachomair ar a laghad, faoi na forais ar chinn an chúirt nach raibh na téarmaí atá faoi cheist éagórach, rud a chuir cosc air nó uirthi cinneadh feasach a dhéanamh maidir le hagóid a dhéanamh i gcoinne an chinnidh sin. (73)

170. Prima facie, féadfaidh sé a bheith mar thoradh ar an gcásdlí sin, go seasfaidh éifeacht res judicata cinnidh bhreithiúnaigh grinnscrúdú i dtéarmaí éifeachtacht na cosanta atá le deonú do thomhaltóirí, in aon chás a bhreithnítear, ach amháin nuair a tugadh an cinneadh sin tar éis scrúdú a dhéanamh ar na téarmaí conarthacha ábhartha (agus nuair a dhéantar ráiteas sainráite maidir le toradh an scrúdaithe sin). (74)

171. Mar sin féin, i mo thuairimse, níl an chonclúid ghinearálta sin ceart, ina hiomláine.

172. Ar an gcéad dul síos, tugaim faoi deara go ndéanfadh conclúid den sórt sin an dá cheist a ardaíodh sa chás seo a mhaolú láithreach toisc gurb é an toradh loighciúil a bheadh air ná nach mbeidh feidhm ag éifeachtaí dlíthiúla res judicata in ainneoin é a bheith críochnaitheach go foirmiúil, ní féidir le cinneadh breithiúnach a thugtar gan scrúdú a dhéanamh ar an gcaidreamh conarthach bunúsach cosc a chur ar athdhlíthíocht de chineál éigin. Dá bhrí sin, ní bheadh aon ghá le breithniú a dhéanamh ar shaincheist na leigheasanna urghnácha toisc gur uirlisí eisceachtúla iad sin, mar a mhínigh mé cheana féin, lenar féidir cinneadh breithiúnach críochnaitheach a fhreaschur.

173. Ar an dara dul síos, agus níos tábhachtaí fós, tá sé deacair, dar liom, foráil a dhéanamh maidir leis na hiarmhairtí níos leithne a bheadh ag léamh den sórt sin ar chásdlí na Cúirte, go háirithe nuair a chuirtear iad i gcomhthéacs a cásdlí maidir le teorainneacha ama a bhaineann le caingean i saibhriú éagórach arna thionscnamh ag tomhaltóir. (75)

174. Ar an tríú dul síos, agus níos tábhachtaí fós, ní mór an cásdlí a phléitear thuas a léamh i bhfianaise chásdlí na Cúirte níos luaithe agus a bhaineann le “táimhe iomlán ó thaobh an tomhaltóra”, (76) ar dheimhnigh an Chúirt a ábharthacht leanúnach le déanaí.

175. Chun míniú a thabhairt, thug an Chúirt faoi deara ina breithiúnas níos luaithe in Asturcom Telecomunicaciones nach dtéann prionsabal na héifeachtachta chomh fada agus a fhorchuirtear ar an gcúirt náisiúnta a éisteann caingean chun dámhachtain eadrána a fhorfheidhmiú (arna déanamh in éagmais an tomhaltóra) an oibleagáid measúnú a dhéanamh uaithi féin an bhfuil clásal eadrána i gconradh tomhaltóra éagórach, i gcás nár iarr an tomhaltóir go gcuirfí an dámhachtain sin ar neamhní, agus i gcás nach bhféadfaí an teorainn ama dhá mhí is infheidhme, a leagadh síos chun na críche sin, a mheas mar fhadhb. (77)

176. Rinne an Chúirt tagairt don chásdlí níos luaithe sin sa bhreithiúnas a thug sí le déanaí in Unicaja Banco, a pléadh thuas, chun a dheimhniú nach raibh easpa gníomhaíocht iomlán ó thaobh an tomhaltóra i gceist leis na fíorais: cé nár chuir sé i gcoinne chéad bhreithiúnais a tugadh sna príomhimeachtaí, ba é sin toisc nár tugadh breithiúnas na Cúirte in Gutierrez Naranjo, ag a raibh an cásdlí náisiúnta, ar a raibh an breithiúnas céadchéime sin bunaithe, ar neamhréir le Treoir 93/13 ach amháin tar éis do na teorainneacha ama chun an t-achomharc a thionscnamh dul in éag. (78)

177. I bhfianaise an mhéid sin, measaim go bhféadfadh fíoréifeacht res judicata a bheith mar thoradh ar an easpa scrúdaithe a d’fhéadfadh a bheith ann maidir le héagothroime na gclásal i gconradh tomhaltóra i gcás, go háirithe, nár ghlac an tomhaltóir páirt ag céim ar bith de na himeachtaí.

178. Ní mór, dá bhrí sin, a mheas ar tharla staid den sórt sin sna himthosca sna príomhimeachtaí.

179. Eascraíonn sé as an ordú tarchuir nár ghlac FY páirt sna himeachtaí mar thoradh ar an mbreithiúnas mainneachtana agus nár fhéach sí le cur i gcoinne an bhreithiúnais sin (cé gur cuireadh an breithiúnas sin in iúl go cuí di). Is léiriú prima facie iad na heilimintí sin ar a hidirghníomhaíocht de réir bhrí chásdlí na Cúirte, dá dtagraítear thuas.

180. Mar sin féin, ní mór measúnú a dhéanamh ar a cás sonrach i bhfianaise chúlra ginearálta na rialacha nós imeachta náisiúnta is infheidhme atá i gceist.

181. Faoi réir fíorú ag an gcúirt a rinne an tarchur, is cosúil gur cuireadh cosc leis na rialacha nós imeachta is infheidhme maidir leis an mbreithiúnas mainneachtana ar an gcúirt chéadchéime seasaimh faoi seach athbhreithniú a dhéanamh ar na téarmaí conarthacha atá faoi cheist toisc go raibh ar an gcúirt sin iarchur a dhéanamh ar líomhaintí fíorasacha an iarratasóra. (79)

182. Leanann sé, i mo thuairimse, ón mbreithiúnas in Profi Credit Polska I, nach bhfuil réiteach nós imeachta den sórt sin ag luí per se le ceanglais Threoir 93/13, ar choinníoll go bhféadfadh an t-athbhreithniú sin tarlú sa dara céim agus ar choinníoll go sainítear na coinníollacha achomhairc ar bhealach nach bhfágann go bhfuil sé ródheacair nó dodhéanta don tomhaltóir achomharc a thabhairt go héifeachtach.

183. I ndáil leis sin, leanann sé as an ordú tarchuir go raibh an breithiúnas mainneachtana infheidhmithe láithreach agus go bhféadfaí agóid a dhéanamh ina choinne le tréimhse dhá sheachtain agus bheadh ar FY na pléadálacha dlí agus an fhianaise ar theastaigh uaithi a bheith ag brath a thabhairt ar aird.

184. Mar a thugann an chúirt a rinne an tarchur agus an Coimisiún araon faoi deara, is cosúil go bhfuil na coinníollacha sin cosúil leis na coinníollacha sin a mheas an Chúirt a bheith róshriantach ina breithiúnas in Profi Credit Polska I. (80) Táim den tuairim, in éineacht leis an easpa scrúdaithe ar an éagóir a d’fhéadfadh a bheith ann maidir leis na téarmaí ag an gcéad chéim, go bhféadfadh an chonclúid chéanna a bheith mar thoradh orthu, eadhon nach gcumasaítear leo comhlíonadh na gceart a fhaigheann an tomhaltóir ó Threoir 93/13 a áirithiú. É sin ráite, ní bhaineann na ceisteanna a tharchuirtear sna himeachtaí seo leis an ngné áirithe sin agus, is faoin gcúirt a rinne an tarchur fós a fhíorú an bhfuil an tuairisc sin ceart ar na rialacha nós imeachta is infheidhme.

185. Dá mba rud é go mbeadh a gcineál róshriantach le deimhniú, leanfadh sé, i mo thuairimse, nach féidir a mheas gur léirigh FY neamhghníomh iomlán.

186. I gcás den sórt sin, táim den tuairim gur gá leigheas a thabhairt di de bharr éifeachtacht cheart na dtomhaltóirí gan bheith faoi cheangal ag téarmaí conarthacha éagóracha.

187. Mar sin féin, ní chreidim gur gá go mbeadh an leigheas sin i bhfoirm athoscailt na n-imeachtaí. Casfaidh mé ar an tsaincheist sin sa roinn seo a leanas.

(b)    Leigheasanna féideartha chun ceart an tomhaltóra a athbhunú gan bheith faoi cheangal ag téarma conarthach a líomhnaítear a bheith éagórach

188. Ar an gcéad dul síos, mheabhraigh mé cheana féin go bhféadfaí imeachtaí forfheidhmiúcháin a chumhdach leis an oibleagáid atá ar an gcúirt náisiúnta athbhreithniú a dhéanamh ar dhlíthiúlacht na dtéarmaí conarthacha a dhéanann difear do thomhaltóirí. (81) I ndáil leis sin, ní léirítear leis an bhfaisnéis atá ar fáil sa cháschomhad cé acu a tionscnaíodh nó nár tugadh imeachtaí forfheidhmithe chun críche nó ar comhlíonadh, b’fhéidir, an breithiúnas mainneachtana go deonach. Más rud é, áfach, go mbeadh ionchas an fhorfheidhmithe fós oscailte, agus dá dtionscnófaí imeachtaí forfheidhmithe den sórt sin, leanann sé i mo thuairim ón gcásdlí dá dtagraítear thuas gur cheart go mbeadh deis ag FY éagóir fhéideartha an chonartha fholuitigh a agairt, sa chomhthéacs sin. (82)

189. Ar an dara dul síos, leanann sé, i mo thuairimse, chomh maith leis na himthosca nós imeachta ar leith faoinar tugadh an breithiúnas mainneachtana agus inar thángthas ar an gconclúid nach féidir lena éifeacht res judicata cosc a chur uirthi brath ar chineál féideartha éagórach na dtéarmaí atá i gceist chun éileamh a dhéanamh ar aisíocaíocht na méideanna faoi seach.

190. Dar liomsa, tacaítear leis an léiriú sin leis an mbreithiúnas in Ibercaja Banco, inar dhearbhaigh an Chúirt ceart an tomhaltóra cúiteamh a lorg (ón ngairmí áirithe, mar a thuigim é) i gcás inar mhainnigh an chúirt náisiúnta a hoibleagáid a chomhlíonadh i gceart athbhreithniú a dhéanamh ar mhíchothromas féideartha an bhun-chomhaontaithe iasachta, ach i gcás inar tháinig deireadh le himeachtaí forfheidhmithe morgáiste cheana féin, rud a d’fhág go raibh úinéireacht ar an maoin eastáit réadaigh áirithe á haistriú chuig tríú páirtí. (83) Measaim nach mór feidhm a bheith ag an réasúnaíocht sin, a fortiori, nuair a d’íoc an tomhaltóir comaoin airgid leis an ngairmí (ar bhonn téarma chonarthaigh nach mór a mheas go bhfuil sé éagórach agus dá bhrí sin ar neamhní agus i gcás nach raibh na coinníollacha maidir le cur i gcoinne breithiúnas mainneachtana ag luí leis an leibhéal cosanta a bhí le háirithiú maidir le tomhaltóirí faoi Threoir 93/13, mar a thug mé faoi deara thuas cheana féin).

191. Ar deireadh, d’fhéadfadh an leigheas náisiúnta faoi seach a bheith i bhfoirm an leighis urghnách atá i gceist ar choinníoll go bhfágann an dlí náisiúnta gur féidir an coincheap maidir le díothacht neamhdhleathach an chumais chun gníomhú ar bhealach lena gcumhdaítear an cás i dtrácht a léiriú.

192. I ndáil leis sin, tugann an fhaisnéis sa cháschomhad le tuiscint dom go bhféadfadh an chúirt a rinne an tarchur a mheas an bhféadfaí an creat nós imeachta is infheidhme a mheas, mar a thuairiscítear i míreanna 183 agus 184 thuas, mar chosc ar rochtain FY ar leigheas sonrach, mar a dhealródh an Chúirt Uachtarach (faoi réir fíorú ag an gcúirt a rinne an tarchur) i gcás nár luaigh an chúirt náisiúnta cúiseanna i dtaobh cén fáth ar diúltaíodh cúnamh dlíthiúil d’éilitheoir chun críche achomharc a lorg sa chúirt freaschuir. (84)

193. É sin ráite, fiú dá bhféadfaí léiriú comhréireach den sórt sin a dhéanamh, bheadh ar an iarratas atá faoi cheist fós an teorainn ama is infheidhme a chomhlíonadh. (85) Tosaíonn an tréimhse ama ábhartha ag rith, mar a thuigim ó fhoclaíocht Airteagal 407(1) de KPC, ón uair a thagann an páirtí faoi leith ar an eolas faoin “mbreithiúnas”. (86) Níl tuilleadh faisnéise san ordú tarchuir faoin gcaoi a dtuigfear an riail sin. Prima facie, tuigim a fhoclaíocht mar thagairt don bhreithiúnas críochnaitheach a tugadh in imeachtaí ina líomhnaítear gur baineadh de chumas an chosantóra gníomhú. Ar ndóigh, is féidir leis an gcúirt a rinne an tarchur an tuiscint sin a fhíorú.

194. Más rud é, áfach, go gcinneann an chúirt a rinne an tarchur nach féidir an leigheas urghnách atá faoi cheist a spreagadh, mar gheall ar na teorainneacha a bhaineann le léiriú a chomhlíonadh nó mar gheall ar na teorainneacha ama is infheidhme, ní chreidim go dtéann an ceanglas maidir le héifeachtacht cheart na dtomhaltóirí i dtrácht a mhéid a bhaineann le sainordú a thabhairt chun an leigheas urghnách atá faoi cheist a chur ar fáil, d’ainneoin na gcoinníollacha faoina bhféadfaidh sí feidhm a bheith aici, mar a shainítear iad leis an dlí náisiúnta.

195. Mhínigh an Chúirt nach mór cineál leordhóthanach agus éifeachtach na cosanta nós imeachta a thugtar do thomhaltóirí a mheasúnú i bhfianaise na leigheasanna atá ar fáil cheana féin. (87)

196. I ndáil leis sin, leanann sé ón ordú tarchuir gurb ionann an mhainneachtain ar thaobh na cúirte náisiúnta a pléadh sa chás seo agus bonn do leigheas urghnách eile, eadhon achomharc urghnách. Tugann an chúirt a rinne an tarchur faoi deara go bhfuil infhaighteacht an leighis seo teoranta don Ombudsman agus don Ard-Aighne agus mar thoradh air sin déanfar athbhreithniú ar an mbealach sin ar líon srianta cásanna. Mar sin féin, is amhlaidh fós go bhfuil an leigheas mar chuid den chomhthéacs foriomlán náisiúnta nós imeachta cheana féin.

197. Thairis sin, agus níos tábhachtaí fós, táim den tuairim go léirítear i gcásdlí na Cúirte atá ann cheana na gnéithe éagsúla den nós imeachta náisiúnta a d’fhéadfadh bac a chur ar thomhaltóirí (nach bhfuil táimhe iomlán léirithe acu) ar bhealach eile, cur i gcoinne fhorfheidhmiú teidil nach ndearnadh athbhreithniú ar a mhíchothromaíocht fhéideartha nó cúiteamh a fháil as an méid a d’íoc siad (nó a chaill siad) ar bhonn neamhdhleathach den sórt sin.

198. Sna himthosca sin, ní fheictear dom gur gá sraith bhreise cosanta a thabhairt isteach lena n-éileofaí, mar ábhar dhlí an Aontais, go n-athosclófaí imeachtaí, go háirithe má mheastar gur leigheas eisceachtúil é an leigheas sin.

199. Mar a mhínigh mé thuas, tá infheidhmeacht na leigheasanna urghnácha, go ginearálta, bunaithe ar chothromaíocht fhoriomlán a bhain an reachtas náisiúnta amach idir na luachanna iomaíocha atá i gceist. Dá gceanglófaí go mbeadh raon feidhme (substainteach nó pearsanta) na leigheasanna sin níos leithne chun cúiteamh a dhéanamh, go sonrach, i gcás mhainneachtain na cúirte náisiúnta dlíthiúlacht conartha tomhaltóra a scrúdú, d’fhéadfaí an chothromaíocht fhoriomlán sin a shuaitheadh más rud é, mar shampla, nach ann do chosaint nós imeachta inchomparáide i réimsí eile dlí, cé go bhféadfadh réimsí den sórt sin a bheith ina gcúis le cásanna diúltaithe neamhdhleathaigh cosanta chomh maith, a ráthófaí ar shlí eile do dhaoine i gcás leochaileachta. (88)

200. I bhfianaise na mbreithnithe sin, táim den tuairim nach éilítear leis an bhforáil seo leigheas urghnách a áirithiú faoi Airteagal 6(1) agus Airteagal 7(1) de Threoir 93/13 go gcuirfí leigheas urghnách ar fáil ionas go mbeifear in ann imeachtaí a cuireadh clabhsúr orthu le cinneadh breithiúnach críochnaitheach, a tugadh gan scrúdú a dhéanamh ar mhíchothromas féideartha na dtéarmaí a áirítear i gconradh tomhaltóra. Fágann an oibleagáid sin, áfach, gur gá foráil a dhéanamh maidir le leigheas, a shainaithneofar sa dlíchóras náisiúnta lena mbaineann, nuair a tugadh cinneadh breithiúnach críochnaitheach den sórt sin, agus nuair a rinneadh breithiúnas críochnaitheach de, bunaithe ar rialacha nós imeachta nach gcumasaíonn urramú na gceart a dhíorthaíonn an tomhaltóir ó Threoir 93/13 a áirithiú.

V.      Conclúid

201. Molaim go dtabharfadh an Chúirt freagra ar na ceisteanna a tharchuir Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie (Cúirt Réigiúnach, Warszawa-Praga, Vársá, an Pholainn) mar seo a leanas:

(1) Ní mór prionsabal na coibhéise, mar cheann de na comharthaí de dhualgais an chomhair dhílis a chumhdaítear in Airteagal 4(3) CAE,

a léiriú sa chaoi

nach gá leigheas urghnách a bheith ag teastáil lena gceadaítear imeachtaí sibhialta a athoscailt ar bhonn na nithe seo a leanas:

–        breithiúnas ón gcúirt bhunreachtúil náisiúnta ina ndearbhaítear go bhfuil foráil dlí náisiúnta, a bhfuiltear ag brath uirthi sna himeachtaí sin, ar neamhréir le dlí níos airde agus go bhfuil sé neamhbhailí dá bhrí sin, nó

–        á dhearbhú go bhfuil léiriú áirithe ar fhoráil dlí náisiúnta, a bhfuiltear ag brath uirthi sna himeachtaí sin, ar neamhréir le dlí níos airde,

a bheith ar fáil ar bhonn breithiúnas ón gCúirt a tugadh in imeachtaí de bhun Airteagal 267 CFAE agus foráil de dhlí an Aontais á léiriú.

2. Ní mór Airteagal 6(1) agus Airteagal 7(1) de Threoir 93/13/CEE ón gComhairle an 5 Aibreán 1993 maidir le téarmaí éagóracha i gconarthaí tomhaltóra

a léiriú sa chaoi

nach gceanglaítear go gcuirfí leigheas urghnách ar fáil ionas go bhféadfar athoscailt imeachtaí arna dtabhairt le cinneadh breithiúnach críochnaitheach a tugadh gan scrúdú a dhéanamh ar mhíchothromas féideartha na dtéarmaí a áirítear i gconradh tomhaltóra. Léireofar na forálacha sin, áfach, mar fhorálacha lena gceanglaítear leigheas a chur ar fáil, agus a shainaithint sa dlíchóras náisiúnta lena mbaineann, nuair a tugadh cinneadh breithiúnach críochnaitheach den sórt sin, agus nuair a rinneadh breithiúnas críochnaitheach de, bunaithe ar rialacha nós imeachta nach gcumasaíonn urramú na gceart a fhaigheann an tomhaltóir ó Threoir 93/13 a áirithiú.

1      Teanga an cháis: an Béarla.

2      Treoir 93/13/CEE ón gComhairle an 5 Aibreán 1993 maidir le téarmaí éagóracha i gconarthaí tomhaltóra (IO 1993 L 95, lch. 29).

3      Ní thugtar tuilleadh sonraí san ordú tarchuir maidir leis na cúiseanna a thug ar an gcúirt a rinne an tarchur a mheas nach bhféadfadh sí ordú íocaíochta a eisiúint.

4      Breithiúnas an 13 Meán Fómhair 2018, Profi Credit Polska (C-176/17, EU:C:2018:711; ‘Breithiúnas in Profi Credit Polska I’).

5      Rinne an tOmbudsman Airgeadais tagairt don bhreithiúnas in Profi Credit Polska I agus don ord dar dáta an 28 Samhain 2018, PKO Bank Polski (C-632/17, EU:C:2018:963).

6      Ag déanamh tagairt do bhreithiúnas an 4 Meitheamh 2020, Kancelaria Medius (C-495/19, EU:C:2020:431; ‘an breithiúnas in Kancelaria Medius’).

7      Breithiúnas an 7 Samhain 2019, Profi Credit Polska (C-419/18 agus C-483/18, EU:C:2019:930; “Breithiúnas in Profi Credit Polska II”).

8      Maidir le haibíocht na bhforálacha sin, féach míreanna 7 agus 8 den Tuairim seo.

9      Breithiúnas an 1 Meitheamh 1999, Eco Swiss (C-126/97, EU:C:1999:269, mír 46).

10      Féach, mar shampla, breithiúnas an 11 Meán Fómhair 2019, Călin (C-676/17, EU:C:2019:700; “Breithiúnas in Călin”, míreanna 28 go 30 agus an cásdlí dá dtagraítear).

11      Féach, mar shampla, breithiúnas an 24 Deireadh Fómhair 2018, XC agus páirtithe eile (C-234/17, EU:C:2018:853, “Breithiúnas in XC”, mír 52 agus an cásdlí dá dtagraítear).

12      Féach, chuige sin agus le breithniú níos leithne, Turmo, A., “Res Judicata in European Union Law – A multi-faceted principle in a multilevel judicial system”, EU Law Live Press, 2022, lch. 46.

13      Féach freisin, Wiśniewski, T., “Extraordinary remedies in Polish civil procedure”, Studia Prawnicze – The Legal Studies, Uimh. 4 (220), 2019, lch. 107.

14      ECtHR, 19 Bealtaine 2020, REDQUEST LIMITED v. An tSlóvaic, ECLI:CE:ECHR:2020:0519JUD000274917, § 29 (“ECHR in REDQUEST”).

15      ECtHR, 25 Meitheamh 2009, OOO LINK OIL SPB v. an Rúis, ECLI:CE:2009:0625DEC004260005 (“ECHR in Link Oil”; ní eagraítear an téacs i míreanna).

16      ECtHR in REDQUEST, § 29; in Link Oil agus in ECtHR, 9 Meitheamh 2015, PSMA, SPOL. S R.O. v. an tSlóvaic, ECLI:CE:ECHR:2015:0609JUD004253311, §§ 68 go 70.

17      Féach, i measc an uiliomad samplaí, breithiúnas an 17 Bealtaine 2022, Unicaja Banco (C-869/19, EU:C:2022:397, “Breithiúnas in Unicaja Banco”, mír 22 agus an cásdlí dá dtagraítear).

18      Ibid., mír 23, breithiúnais in Călin, mír 35 agus in XC, mír 27. Uaireanta níor thagair an Chúirt ach don “chuspóir” agus do “shaintréithe riachtanacha”, amhail i mbreithiúnas an 26 Eanáir 2010, Transportes Urbanos y Servicios Generales (C-118/08, EU:C:2010:39, “breithiúnas in Transportes Urbanos”, mír 35). Is beag difríocht atá idir an dá chur chuige, in aon chás, ós rud é go bhfuil an chatagóir “saintréithe riachtanacha” forleathan go leor chun aon ghné ábhartha de na himeachtaí breithiúnacha a chumhdach.

19      Féach, mar shampla, breithiúnas in Transportes Urbanos.

20      Breithiúnas an 10 Iúil 2014, Impresa Pizzarotti (C-213/13, EU:C:2014:2067; “breithiúnas in Impresa Pizzarotti”).

21      Breithiúnas an 29 Iúil 2019, Hochtief Solutions Magyarországi Fióktelepe (C-620/17, EU:C:2019:630, “breithiúnas in Hochtief”).

22      Breithiúnas in Impresa Pizzarotti, mír 55.

23      Breithiúnas in Hochtief, mír 63.

24      I mír 63 den bhreithiúnas sin, tháinig an Chúirt ar an gconclúid “gur faoin gcúirt a rinne an tarchur a chinneadh an bhfuil an fhéidearthacht i rialacha nós imeachta na hUngáire breithiúnas a fhreaschur a bhfuil feidhm res judicata bainte amach aige chun go mbeadh an staid a eascraíonn as an mbreithiúnas sin comhoiriúnach le cinneadh breithiúnach a bhí ann roimhe sin, cinneadh atá tagtha chun bheith críochnaitheach i gcás ina raibh an chúirt a thug an breithiúnas sin agus na páirtithe sa chás as ar tháinig an breithiúnas sin ar an eolas cheana féin faoin gcinneadh a tugadh roimhe sin. Dá mba amhlaidh an cás [...]”. Béim curtha leis.

25      Breithiúnas in XC, míreanna 31 agus 34.

26      Féach, chuige sin, Tuairim an Abhcóide Ghinearálta Bobek in Călin (C-676/17, EU:C:2019:94, míreanna 72 go 74).

27      Féach mír 28 den Tuairim seo.

28      Féach freisin Granat, M. agus Granat, K., “The Constitution of Poland: A Contextual Analysis”, Hart Publishing, 2019, lch. 147 go 148. Leanann sé ón ordú tarchuir agus ón míniú a chuir Rialtas na Polainne ar fáil ag an éisteacht, cé go bhfuil trí chineál nós imeachta ann inar féidir leis an gCúirt Bhunreachtúil breithiúnas a thabhairt ar féidir leo a bheith mar bhonn le himeachtaí a athoscailt de bhun Airteagal 401¹ de KPC (nuair a thugtar imeachtaí os comhair na cúirte sin (i) ag comhlacht poiblí arna údarú chuige sin; (ii) ag cúirt náisiúnta faoi chuimsiú nós imeachta atá ar feitheamh; nó (iii) ag gearánach aonair), ní bheidh tionchar ag an gceist maidir le cé acu de na nósanna imeachta sin a úsáideadh go héifeachtach ar cé acu is féidir nó nach féidir an foras le hathoscailt faoi cheist a spreagadh.

29      Rún ón Sąd Najwyższy (an Chúirt Uachtarach) an 17 Nollaig 2009, III PZP 2/09.

30      Féach, mar shampla, breithiúnas an 4 Márta 2020, Telecom Italia (C-34/19, EU:C:2020:148, “an breithiúnas in Telecom Italia”, mír 56 agus an cásdlí dá dtagraítear).

31      Féach chuige sin, go háirithe, breithiúnas an 6 Deireadh Fómhair 2021, Consorzio Italian Management agus Catania Multiservizi (C-561/19, EU:C:2021:799, míreanna 27 go 30 agus an cásdlí dá dtagraítear). Féach, chun críche léiriú maidir le “micrea” agus “macreo”, Tuairim ón Abhcóide Ginearálta Bobek in Consorzio Italian Management agus Catania Multiservizi (C-561/19, EU:C:2021:291, mír 55).

32      Féach, maidir leis an bprionsabal sin, breithiúnas an 24 Meitheamh 2019, Popławski (C-573/17, EU:C:2019:530, “an breithiúnas in Popławski”, mír 53 agus an cásdlí dá dtagraítear).

33      Mar a soiléiríodh sa bhreithiúnas in Popławski, mír 64.

34      Féach, mar shampla a bhaineann leis an ábhar, an breithiúnas in Kancelaria Medius, míreanna 47 go 51, inar iarr an Chúirt ar an gcúirt a rinne an tarchur tástáil a dhéanamh ar na féidearthachtaí a bhaineann le léiriú comhlíonta na rialach náisiúnta atá faoi cheist sula meabhraítear di an oibleagáid (thánaisteach) í a dhífheidhmiú.

35      Meabhraím go bhfuil réamhrialú léirmhínitheach ceangailteach ní hamháin chun críche a chur i bhfeidhm sa díospóid atá ar feitheamh os comhair na cúirte a rinne an tarchur, ach nach mór é a urramú freisin in imeachtaí eile ina mbeidh an norm léirmhínithe céanna de dhlí an Aontais ábhartha (erga omnes), a chomhfhreagraíonn do mhicreachuspóirí agus do mhacrachuspóirí na n-imeachtaí réamhrialuithe a thuairiscítear i mír 83 thuas.

36      Bhain an plé céanna freisin le héifeachtaí dlíthiúla ex tunc. De bhun cásdlí socair, ní mór a mheas gurb ann don bhrí atá leis an riail ar leith de dhlí an Aontais, arna shoiléiriú ag an gCúirt, ón tráth a tháinig sé i bhfeidhm. Breithiúnas an 6 Iúil 2023, an tAire Dlí agus Cirt agus Comhionannais (Iarratas ar thoiliú – Éifeachtaí an bhunbharántais gabhála Eorpaigh) (C-142/22, EU:C:2023:544, mír 32 agus an cásdlí a luaitear). I ndáil leis sin, chuir an Coimisiún in iúl go síneann éifeachtaí dlíthiúla bhreithiúnais na Cúirte Bunreachtúla (ar a laghad) chomh fada siar le himeacht ama chun gur féidir na himeachtaí a athoscailt. Ar a thaobh, chuir Rialtas na Polainne in iúl go bhfuil éifeachtaí pro futuro ag breithiúnais na Cúirte Bunreachtúla.

37      Féach, chuige sin, Lenaerts, K., Maselis, I., agus Gutman, K., EU Procedural Law, Oxford European Union Law Library, 2015, lch. 238.

38      Meabhraím go molann Rialtas na Polainne nach ionann catagóir na mbreithiúnas léirmhínitheacha diúltacha agus foras chun imeachtaí sibhialta a athoscailt dá bhforáiltear dá mhalairt in Airteagal 401¹ de KPC. Féach mír 64 thuas.

39      Níl an tsaincheist sin, áfach, ina hábhar do na himeachtaí atá ann faoi láthair agus, dá bhrí sin, níor pléadh í. Féach mír 28 den Tuairim seo.

40      Féach an chuid oibríochtúil den bhreithiúnas in Kancelaria Medius, mír 53.

41      É sin ráite, tugaim faoi deara go dtagann na rialacha sonracha dá dtagraítear sa bhreithiúnas in Kancelaria Medius as an mír 2 d’Airteagal 339 de KPC, atá atáirgthe i mír 8 den bhreithiúnas sin, agus nach dtagraíonn an t-ordú tarchuir sa chás seo ach do mhír 1 d’Airteagal 339 de KPC maidir leis an bhféidearthacht breithiúnas mainneachtana a eisiúint i gcoitinne. Féach thuas, mír 10 den Tuairim seo.

42      Breithiúnas in Kancelaria Medius, míreanna 37 go 40.

43      Breithiúnas in Profi Credit Polska I, míreanna 64 go 71. Baineann na rialacha sin leis an méid seo a leanas: (i) teorainn ama dhá sheachtain chun an agóid a thaisceadh, agus (ii) an oibleagáid (a) chun a chur in iúl an bhfuil an t-ordú faoi dhíospóid go hiomlán nó go páirteach, (b) na gearáin a leagan amach agus fíricí agus fianaise a thabhairt ar aird; agus (c) costais a íoc trí huaire níos mó ná an páirtí freasúra.

44      Breithiúnas in Profi Credit Polska II, mír 77.

45      Breithiúnas an 11 Márta 2020, Lintner (C-511/17, EU:C:2020:188, mír 37). Chun barúil a fháil maidir le cineál éigeantach an athbhreithnithe, féach Tuairim an Abhcóide Ghinearálta Medina in Tuk Tuk Travel (C-83/22, EU:C:2023:245, fonóta 32).

46      Meabhraím go leanann sé as an bhfomhír dheireanach d’Airteagal 20 de Reacht na Cúirte Breithiúnais go bhféadfar cás a chinneadh gan Tuairim den sórt sin nuair nach n-ardaíonn sé aon phonc nua dlí.

47      I gcomhréir le hAirteagal 407(2) de KPC. Féach mír 15 den Tuairim seo.

48      Is dócha go bhfuil sé úsáideach a thabhairt faoi deara gur cosúil go mbaineann an dá fhoras a agraíodh sa chás seo le cineálacha éagsúla sáruithe: substainteach (Airteagal 401¹ de KPC, arna agairt i gcomhthéacs na chéad cheiste a tarchuireadh) nó nós imeachta (Airteagal 401(2) de KPC, arna agairt i gcomhthéacs an dara ceist a tarchuireadh). Mar sin féin, cuirtear an dá fhoras chun cinn i ndáil leis an mainneachtain líomhnaithe chéanna ar thaobh na cúirte náisiúnta athbhreithniú ex officio a dhéanamh. Ghlacfainn leis gur féidir teip den sórt sin a aicmiú mar mhainneachtain shubstainteach nó mar theip nós imeachta, ach ní mar sin féin. É sin ráite, níl tuilleadh faisnéise sa cháschomhad maidir leis an teorannú idir sáruithe ar an dlí náisiúnta a bhaineann le substaint agus sáruithe a bhaineann le nósanna imeachta, rud a d’fhéadfadh an leigheas urghnách atá faoi cheist a thionscnamh. Dá bhrí sin, leanann an Tuairim seo ar aghaidh ar an mbonn a dhealródh a bheith ag an gcúirt a rinne an tarchur go bhfuil dé-aicmiú indéanta sa chomhthéacs sin.

49      Faoi réir fíorú ag an gcúirt a rinne an tarchur, is cosúil go bhfuil raon feidhme teoranta na forála sin bunaithe ar Airteagal 379 de KPC (dá dtagraítear i bpáirt san ordú tarchuir), a bhfuil an chuma air go dtagraíonn sé do liosta níos leithne de shé chatagóir lochtanna nós imeachta as a n-eascraíonn imeachtaí a bheith ar neamhní go hiomlán (gan bheith riachtanach agus per se, áfach, lena gceadaítear imeachtaí a athoscailt).

50      Cinneadh I PZ 5/07 ó Chúirt Uachtarach na Polainne an 17 Aibreán 2007 agus, mar a thuigim é, faoi réir fíorú ón gcúirt a rinne an tarchur, ECtHR, 27 Meitheamh 2006, Tabor v an Pholainn (ECLI:CE:ECHR:2006:0627JUD001282502).

51      Féach, mar shampla, breithiúnas an 11 Samhain 2015, Klausner Holz Niedersachsen (C-505/14, EU:C:2015:742, “Breithiúnas in Klausner”, mír 31 agus an cásdlí dá dtagraítear).

52      Ibid., mír 32 agus an cásdlí dá dtagraítear.

53      Breithiúnas in Popławski, mír 55 agus an cásdlí dá dtagraítear.

54      Féach, mar shampla, breithiúnais an 29 Meitheamh 2017, Popławski (C-579/15, EU:C:2017:503, míreanna 39 agus 40 agus an cásdlí dá dtagraítear), agus in Klausner, míreanna 32 go 37.

55      Féach, chuige sin, breithiúnas in Telecom Italia, mír 56.

56      Féach, mar shampla, breithiúnas an 17 Bealtaine 2022, Ibercaja Banco (C-600/19, EU:C:2022:394, “Breithiúnas in Ibercaja Banco”, mír 39 agus an cásdlí dá dtagraítear).

57      Breithiúnais an 6 Deireadh Fómhair 2009, Asturcom Telecomunicaciones (C-40/08, EU:C:2009:615, “an breithiúnas in Asturcom Telecomunicaciones”, mír 52), nó, chuige sin, an breithiúnas in Ibercaja Banco, mír 43.

58      Maidir le cúrsaí a bhaineann le tomhaltóirí, féach, mar shampla, an breithiúnas in Asturcom Telecomunicaciones, mír 49. Féach freisin breithiúnas an 14 Nollaig 1995, van Schijndel agus van Veen (C-430/93 agus C-431/93, EU:C:1995:441, mír 13 agus an cásdlí dá dtagraítear) nó breithiúnas an 17 Márta 2016, Bensada Benallal (C-161/15, EU:C:2016:175, míreanna 30, 31 agus 35).

59      Faoi réir, dar ndóigh, na dteorainneacha ama is infheidhme. Féach Airteagal 407(1) de KPC, atá atáirgthe i mír 13 den Tuairim seo.

60      Chun forbhreathnú a fháil, féach Werbrouck, J. agus Dauw, E., “The national courts’ obligation to gather and establish the necessary information for the application of consumer law – The endgame?’, European Law Review, Iml. 46, Uimh. 3, 2021, lgh. 225 go 244.

61      Mar a meabhraíodh, mar shampla, sa bhreithiúnas in Profi Credit Polska I, i mír 42 agus an cásdlí dá dtagraítear). Féach breithiúnas an 4 Meitheamh 2009, Pannon GSM (C-243/08, EU:C:2009:350, mír 32).

62      Féach míreanna 117 agus 118 den Tuairim seo.

63      Féach, chun comparáid a dhéanamh, breithiúnas an 22 Meitheamh 2023, K.B. agus F.S. (Sárú a ardú ex officio in imeachtaí coiriúla) (C-660/21, EU:C:2023:498; “an breithiúnas in K.B. agus F.S. (Sárú a ardú ex officio in imeachtaí coiriúla) ina ndearbhaítear nach gcuirtear cosc, i bprionsabal, le forálacha infheidhme dhlí an Aontais ar reachtaíocht náisiúnta lena dtoirmisctear rialú na cúirte trialach in ábhair choiriúla, ex officio, chun na himeachtaí a chur ar neamhní, sárú ar an oibleagáid atá ar na húdaráis inniúla maidir le daoine atá faoi dhrochamhras nó atá cúisithe a chur ar an eolas go pras faoin gceart atá acu bheith ina dtost.

64      Tuairim ón Abhcóide Ginearálta Saugmandsgaard Øe in XC agus páirtithe eile (C-234/17, EU:C:2018:391, “Tuairim in XC”, mír 41). Féach freisin breithiúnas an 26 Eanáir 2017, Banco Primus (C-421/14, EU:C:2017:60; “Breithiúnas in Banco Primus”, mír 47 agus an cásdlí dá dtagraítear) nó breithiúnas in XC, mír 51.

65      Breithiúnas an 18 Iúil 2007, Lucchini (C-119/05, EU:C:2007:434, mír 63). Leag an Chúirt béim níos déanaí ar chineál eisceachtúil na conclúide sin, féach an breithiúnas in Impresa Pizzarotti, mír 61.

66      Féach, i réimse CBL, breithiúnais an 3 Meán Fómhair 2009, Fallimento Olimpiclub (C-2/08, EU:C:2009:506, míreanna 29 go 31), nó breithiúnas an 16 Iúil 2020, UR (Dliteanas CBL dlíodóirí) (C-424/19, EU:C:2020:581), míreanna 32 agus 33. I réimse na Státchabhrach, féach an breithiúnas in Klausner, míreanna 43 go 45. Féach freisin Tuairim in XC, mír 61.

67      Dá dtagraítear thuas i bhfonóta 17.

68      Bhí éifeachtaí aisíoca an dearbhaithe go raibh “clásail íosráta” ar neamhní teoranta do na méideanna a d’íoc an tomhaltóir tar éis an cinneadh a thabhairt ina ndearnadh an cinneadh maidir le héagothroime an chlásail atá faoi cheist.

69      Breithiúnas an 21 Nollaig 2016, Gutiérrez Naranjo agus páirtithe eile (C-154/15, C-307/15 agus C-308/15, EU:C:2016:980), míreanna 72 go 75).

70      Breithiúnas an 18 Feabhra 2016, Finanmadrid EFC (C-49/14, EU:C:2016:98, míreanna 45 go 54).

71      Breithiúnas in Banco Primus, mír 52.

72      Féach fonóta 56 den Tuairim seo.

73      Breithiúnas in Ibercaja Banco, mír 49. Féach freisin breithiúnas an 17 Bealtaine 2022, SPV Project 1503 agus páirtithe eile (C-693/19 agus C-831/19, EU:C:2022:395, “Breithiúnas in SPV Project 1503”, míreanna 65 agus 66).

74      Breithiúnas in Ibercaja Banco, mír 50.

75      Féach, mar shampla, breithiúnas an 22 Aibreán 2021, Profi Credit Slovakia (C-485/19, EU:C:2021:313, míreanna 63 go 66).

76      Breithiúnas in Asturcom Telecomunicaciones, mír 47.

77      Breithiúnas in Asturcom Telecomunicaciones, míreanna 33 go 48. Is léir ón mbreithiúnais sin nach bhféadfadh oibleagáid den sórt sin teacht as prionsabal na coibhéise ach amháin a mhéid a d’fhéadfadh an chúirt náisiúnta measúnú den sórt sin a dhéanamh i gcaingne comhchosúla de chineál náisiúnta. Féach mír 53 agus an chuid oibríochtúil den bhreithiúnas sin. Féach freisin breithiúnas an 1 Deireadh Fómhair 2015, ERSTE Bank Hungary (C-32/14, EU:C:2015:637, “Breithiúnas in ERSTE Bank Hungary”, mír 62 agus an cásdlí dá dtagraítear).

78      Breithiúnas in Unicaja Banco, míreanna 28 go 38. Féach an chuid oibríochtúil den bhreithiúnas sin freisin.

79      Níor chuir an chúirt a rinne an tarchur ar fáil, sna himeachtaí seo, ach téacs Airteagal 339(1) de KPC lena mbaineann an fhéidearthacht ghinearálta breithiúnas mainneachtana a ghlacadh. Mar a thug mé faoi deara cheana, bhí Airteagal 339(2) de KPC lena mbunaítear oibleagáid na cúirte náisiúnta géilleadh do líomhaintí fíorasacha an iarratasóra i gceist freisin leis na rialacha náisiúnta faoi cheist sa bhreithiúnas in Kancelaria Medius. Is don chúirt a rinne an tarchur, ar ndóigh, ábharthacht agus ábhar beacht na rialach sin don chás seo a fhíorú.

80      Chun tuairisc a fháil ar na rialacha is infheidhme sa chás sin, féach fonóta 43 thuas. Tugaim faoi deara go mbaineann an t-aon difríocht leis na costais. I gcodarsnacht leis an gcás sa bhreithiúnas in Profi Credit Polska I, ní luaitear san ordú tarchuir ach go bhfuil na “cánacha” atá le híoc sa chomhthéacs sin le laghdú faoina leath.

81      Féach míreanna 167 go 169, 175 agus 176 den Tuairim seo.

82      Níl aon fhaisnéis sa cháschomhad faoi na rialacha forfheidhmithe is infheidhme.

83      Féach an breithiúnas in Ibercaja Banco, míreanna 57 go 59.

84      Mar a phléadh thuas i míreanna 136 agus 137.

85      Ar an gcaoi chéanna leis an méid a thug mé faoi deara i gcomhthéacs phrionsabal na coibhéise. Féach mír 149 agus fonóta 59 thuas.

86      Féach mír 13 thuas.

87      Breithiúnas in ERSTE Bank Hungary, mír 52.

88      Féach, chun comparáid a dhéanamh, breithiúnas in K.B. agus F.S. (Sárú a ardú ex officio in imeachtaí coiriúla), a bhfuil achoimre air i bhfonóta 63.