Language of document : ECLI:EU:T:2012:333

Sprawa T‑370/09

GDF Suez SA

przeciwko

Komisji Europejskiej

Konkurencja – Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Niemiecki i francuski rynek gazu ziemnego – Decyzja stwierdzająca naruszenie art. 81 WE – Podział rynku – Czas trwania naruszenia – Grzywny

Streszczenie wyroku

1.      Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Naruszenie konkurencji – Kryteria oceny – Cel antykonkurencyjny – Wystarczające ustalenie

(art. 81 ust. 1 WE)

2.      Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Naruszenie konkurencji – Kryteria oceny – Zamiar ograniczenia konkurencji przez strony porozumienia – Czynnik, który nie jest konieczny – Wzięcie pod uwagę takiego zamiaru przez Komisję lub sąd Unii – Dopuszczalność

(art. 81 ust. 1 WE)

3.      Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Naruszenie konkurencji – Porozumienie mające na celu ograniczenie konkurencji – Równoczesne dążenie do uzasadnionych celów – Brak wpływu

(art. 81 ust. 1 WE)

4.      Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Naruszenie konkurencji – Porozumienie mające na celu ograniczenie konkurencji – Zawarcie w handlowym interesie przedsiębiorstw lub nie – Brak wpływu

(art. 81 ust. 1 WE)

5.      Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Naruszenie konkurencji – Kryteria oceny – Cel antykonkurencyjny – Wzięcie pod uwagę kontekstu prawnego i gospodarczego – Rynek charakteryzujący się monopolem ustawowym lub faktycznym – Perspektywy liberalizacji – Ocena

(art. 81 ust. 1 WE)

6.      Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Naruszenie konkurencji – Kryteria oceny – Kwalifikacja przedsiębiorstwa jako potencjalnego konkurenta – Kryteria – Zasadniczy czynnik – Zdolność przedsiębiorstwa do wejścia na rynek właściwy – Rynek charakteryzujący się monopolem ustawowym lub faktycznym– Wpływ

(art. 81 ust. 1 WE)

7.      Akty instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres – Decyzja w przedmiocie zastosowania reguł konkurencji – Obowiązek rozpatrzenia wszystkich kwestii faktycznych i prawnych podniesionych przez zainteresowanych – Brak

(art. 81 WE, 82 WE, 235 WE)

8.      Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Wpływ na handel między państwami członkowskimi – Kryteria oceny – Porozumienia lub praktyki dotyczące rynku charakteryzującego się brakiem jakiejkolwiek potencjalnej konkurencji

(art. 81 ust. 1 WE)

9.      Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Złożone naruszenie wykazujące elementy porozumienia i elementy uzgodnionej praktyki – Jednolita kwalifikacja jako „porozumienie lub uzgodniona praktyka” – Dopuszczalność – Konsekwencje w zakresie dowodów, jakie należy zgromadzić

(art. 81 ust. 1 WE)

10.    Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Decyzja Komisji stwierdzająca naruszenie – Ciężar udowodnienia naruszenia i czasu jego trwania spoczywający na Komisji – Przedstawienie dowodu na podstawie szeregu poszlak i zbieżnych okoliczności poświadczających istnienie i czas trwania ciągłego zachowania antykonkurencyjnego – Brak dowodu w odniesieniu do określonych odcinków czasu w ramach rozpatrywanego całościowego okresu – Brak wpływu

(art. 81 ust. 1 WE)

11.    Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Decyzja Komisji stwierdzająca naruszenie – Środek dowodowy – Dowody z dokumentów – Ocena wartości dowodowej dokumentu – Kryteria – Dokumenty wewnętrzne przedsiębiorstwa

(art. 81 ust. 1 WE)

12.    Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Decyzja Komisji stwierdzająca naruszenie – Decyzja oparta na dowodzie z dokumentów – Obowiązek przedstawienia dowodu przez przedsiębiorstwa kwestionujące wystąpienie naruszenia

(art. 81 WE, 82 WE)

13.    Prawo Unii – Zasady – Prawa podstawowe – Domniemanie niewinności – Procedura z zakresu konkurencji – Stosowanie

14.    Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Uzgodniona praktyka – Pojęcie – Cel lub skutek antykonkurencyjny – Kryteria oceny – Wymiana informacji na silnie skoncentrowanym rynku oligopolistycznym – Niedopuszczalność

(art. 81 ust. 1 WE)

15.    Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Uczestniczenie w spotkaniach mających cel antykonkurencyjny – Okoliczność umożliwiająca stwierdzenie jego uczestnictwa w późniejszym kartelu – Obowiązek przedstawienia dowodu przez przedsiębiorstwo kwestionujące wystąpienie naruszenia

(art. 81 ust. 1 WE)

16.    Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Przedawnienie w zakresie grzywien – Pojęcie sankcji w rozumieniu rozporządzenia nr 1/2003 – Sankcje pieniężne – Zaliczenie – Decyzja stwierdzająca naruszenie – Wyłączenie

(art. 81 WE, 82 WE; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 7, 25)

17.    Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Przedawnienie w zakresie grzywien – Rozpoczęcie biegu terminu – Jednolite i ciągłe naruszenie – Brak przejawów naruszenia w określonych odcinkach czasu w ramach rozpatrywanego całościowego okresu – Brak wpływu

(art. 81 ust. 1 WE)

18.    Konkurencja – Zasady Unii – Przedmiotowy zakres stosowania – Działanie narzucone przez uregulowania państwowe – Wyłączenie – Rynek krajowy charakteryzujący się monopolem ustawowym sprzecznym z prawem Unii – Brak ram prawnych, które same z siebie eliminują wszelkie możliwości działania zgodnego z regułami konkurencji – Stwierdzenie naruszenia reguł konkurencji przez przedsiębiorstwo kontrolowane przez państwo – Dopuszczalność

(art. 81 WE, 82 WE)

19.    Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Zakaz – Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki, których skutki utrzymują się po ich formalnym zaprzestaniu – Zastosowanie art. 81 WE

(art. 81 ust. 1 WE)

20.    Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Porozumienia między przedsiębiorstwami – Przedsiębiorstwo, które uczestniczyło w porozumieniu antykonkurencyjnym – Zachowanie odmienne od uzgodnionego w ramach kartelu – Skargi na konkurencję ze strony danego przedsiębiorstwa – Okoliczności niepozwalające samoistnie wykluczyć udziału przedsiębiorstwa w porozumieniu

(art. 81 ust. 1 WE)

21.    Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Uzgodniona praktyka – Pojęcie – Wymiana informacji w ramach kartelu – Podmiot biorący pod uwagę skargi innego podmiotu na konkurencję ze strony tego podmiotu – Zaliczenie

(art. 81 ust. 1 WE)

22.    Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Uzgodniona praktyka – Wymiana informacji w ramach kartelu lub w celu jego przygotowania – Uwzględnienie wymienionych informacji – Domniemanie

(art. 81 ust. 1 WE)

23.    Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Decyzja Komisji stwierdzająca naruszenie – Ciężar udowodnienia naruszenia i czasu jego trwania spoczywający na Komisji – Jednolite i ciągłe naruszenie na dwóch rynkach krajowych – Różny czas trwania naruszenia na każdym z tych rynków – Zakres ciężaru dowodu

(art. 81 WE, 82 WE)

24.    Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Zasada równego traktowania – Praktyka decyzyjna Komisji – Charakter informacyjny

(art. 81 ust. 1 WE, art. 82 WE; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2, 3)

25.    Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Kryteria – Zakres swobodnego uznania przysługujący Komisji – Podwyższenie ogólnego wymiaru grzywien – Dopuszczalność – Naruszenie zasady niedziałania wstecz nałożonych kar – Brak

(art. 81 WE, 82 WE; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2)

26.    Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Kryteria – Poszanowanie zasady proporcjonalności – Brak zastosowania sankcji wobec podmiotu gospodarczego – Okoliczność, która nie może sama w sobie stanąć na przeszkodzie nałożeniu grzywny na sprawcę naruszenia o takim samym charakterze

(art. 81 WE, 82 WE; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2)

27.    Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Kryteria – Waga naruszenia – Elementy oceny – Naruszenia o szczególnej wadze – Podział rynku

(art. 81 WE, 82 WE; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2, 3; komunikat Komisji 2006/C 210/02, pkt 19, 21, 23)

28.    Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Metoda obliczania zdefiniowana przez wydane przez Komisję wytyczne – Obliczanie kwoty podstawowej grzywny – Ustalenie udziału procentowego osiągniętej przez przedsiębiorstwo wartości sprzedaży – Kryteria

(art. 81 ust. 1 WE; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2, 3; komunikat Komisji 2006/C 210/02, pkt 22, 25)

29.    Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Kryteria – Okoliczności łagodzące – Zachowanie odmienne od uzgodnionego w ramach kartelu – Ograniczony udział – Przesłanki – Zakres ciężaru dowodu

(art. 81 ust. 1 WE; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2, 3; komunikat Komisji 2006/C 210/02, pkt 29 akapit trzeci)

30.    Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Kryteria – Okoliczności łagodzące – Zachowanie antykonkurencyjne wynikające z udzielenia upoważnienia lub zachęty przez organy władzy publicznej – Rynek krajowy charakteryzujący się monopolem ustawowym na etapie liberalizacji – Kryteria oceny

(art. 81 ust. 1 WE; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2, 3; komunikat Komisji 2006/C 210/02, pkt 29 akapit piąty)

31.    Konkurencja – Grzywny – Kwota – Uprawnienia dyskrecjonalne Komisji – Kontrola sądowa – Nieograniczone prawo orzekania – Skutek

(art. 229 WE; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 31)

1.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 62, 63)

2.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 64)

3.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 65, 74)

4.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 70)

5.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 77–80)

6.      Artykuł 81 ust. 1 WE ma zastosowanie jedynie do sektorów otwartych na konkurencję ze względu na postawione w nim wymogi dotyczące wpływu na wymianę handlową między państwami członkowskimi oraz następstwa dla konkurencji. Badanie warunków konkurencji opiera się nie tylko na rzeczywistej konkurencji między przedsiębiorstwami już obecnymi na rynku właściwym, lecz także na konkurencji potencjalnej. W tym względzie, jeżeli wyrażany przez przedsiębiorstwo zamiar wejścia na rynek ma w danym przypadku znaczenie dla celów zbadania, czy może być ono zaliczone do potencjalnych konkurentów na tym rynku, to zasadniczy czynnik, na którym musi się opierać taka kwalifikacja, polega na jego zdolności do wejścia na dany rynek.

Co się tyczy rynku krajowego charakteryzującego się istnieniem faktycznych monopoli terytorialnych, okoliczność, że na tym rynku nie istniał monopol ustawowy, jest bezznaczenia. Aby ustalić, czy na danym rynku istnieje potencjalna konkurencja, Komisja powinna bowiem zbadać rzeczywiste i konkretne możliwości, by dane przedsiębiorstwa mogły ze sobą konkurować lub by na rynek mógł wejść nowy uczestnik i konkurować z już działającymi na nim przedsiębiorstwami. Badanie to Komisja powinna przeprowadzać, oceniając te możliwości w sposób obiektywny, wobec czego okoliczność, że są one wykluczone ze względu na istnienie monopolu mającego swe źródło bezpośrednio w przepisach krajowych lub pośrednio w sytuacji faktycznej powstałej w wyniku stosowania tychże przepisów, jest tu bez znaczenia.

Ponadto czysto teoretyczna możliwość wejścia przez spółkę na rynek nie wystarczy do wykazania, że konkurencja taka istnieje.

(por. pkt 81, 82, 84, 95, 98, 99)

7.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 117, 195)

8.      Artykuł 81 ust. 1 WE ma zastosowanie wyłącznie do porozumień, które mogą wpływać na handel między państwami członkowskimi.

Wpływ na wymianę wewnątrz Wspólnoty wynika zwykle z kombinacji wielu czynników, które wzięte z osobna niekoniecznie byłyby decydujące. W celu zbadania, czy porozumienie ma znaczący wpływ na handel między państwami członkowskimi, należy zbadać je w jego kontekście gospodarczym i prawnym. Niewielkie znaczenie w tym względzie ma okoliczność, że wpływ kartelu na wymianę handlową jest niekorzystny, obojętny lub korzystny. W rzeczywistości ograniczenie konkurencji jest w stanie wpływać na handel pomiędzy państwami członkowskimi, kiedy jest w stanie zmienić kierunki wymiany handlowej, które rozwijałyby się przy braku tego ograniczenia.

Poza tym zdolność kartelu do wywierania wpływu na handel między państwami członkowskimi, to znaczy potencjalny skutek kartelu, wystarczy, aby kartel ten był objęty zakresem zastosowania art. 81 WE, a wykazywanie rzeczywistego zakłócenia wymiany handlowej nie jest potrzebne. Jednakże konieczne jest, by potencjalny wpływ kartelu na handel międzypaństwowy był odczuwalny lub, innymi słowy, by nie był mało znaczący.

Skutkiem kartelu rozciągającego się na całe terytorium danego państwa członkowskiego jest ponadto, z samej jego istoty, umacnianie podziałów rynków na poziomie krajowym, a tym samym utrudnianie wzajemnej penetracji gospodarczej, której ma służyć traktat.

Co się tyczy rynków krajowych charakteryzujących się monopolem ustawowym lub faktycznym, Komisja nie może uznać, że porozumienia lub praktyki odnoszące się do takich rynków są w stanie wywrzeć odczuwalny wpływ na wymianę handlową między państwami członkowskimi, o ile nie wykaże istnienia potencjalnej konkurencji na tych rynkach.

(por. pkt 122–126)

9.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 133–135)

10.    Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 136–138, 141, 151, 155, 156, 220, 221, 223, 228)

11.    Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 161, 172, 224–226)

12.    Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 178, 264)

13.    Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 202, 203)

14.    Uzgodniona praktyka oznacza pewien rodzaj koordynacji pomiędzy przedsiębiorstwami, która wprawdzie nie prowadzi jeszcze do zawarcia umowy we właściwym tego słowa znaczeniu, lecz pozwala świadomie zastąpić konkurencję i związane z nią ryzyko praktyczną współpracą przedsiębiorstw. Kryteria koordynacji i współpracy stanowiące przesłanki uzgodnionej praktyki winny być postrzegane w świetle koncepcji właściwej postanowieniom traktatu dotyczącym konkurencji, zgodnie z którą każdy podmiot gospodarczy winien określać w sposób autonomiczny politykę, jaką zamierza realizować na wspólnym rynku.

O ile taki wymóg autonomii nie wyłącza prawa podmiotów gospodarczych do przystosowywania się w sprawny sposób do stwierdzonego lub spodziewanego zachowania konkurentów, o tyle jednak stoi on na przeszkodzie wszelkim kontaktom między tymi podmiotami gospodarczymi, tak bezpośrednim jak i pośrednim, które mogłyby wywrzeć wpływ na zachowanie aktualnego lub potencjalnego konkurenta na rynku bądź ujawnić temu konkurentowi postępowanie, które ten podmiot sam zdecydował lub planuje realizować na rynku, jeżeli celem lub skutkiem tych kontaktów jest doprowadzenie do warunków konkurencji, które nie odpowiadają normalnym warunkom konkurencji na rynku właściwym, przy uwzględnieniu charakteru produktów lub świadczonych usług, znaczenia i liczby przedsiębiorstw, jak również rozmiaru wspomnianego rynku.

W przypadku silnie skoncentrowanego rynku oligopolistycznego wymiana informacji na rynku może umożliwić przedsiębiorstwom poznanie pozycji na rynku i strategii handlowej ich konkurentów i ten sposób istotnie osłabić istniejącą między podmiotami gospodarczymi konkurencję. Informacje objęte wymianą niekoniecznie muszą być informacjami szczegółowymi. Na rynku oligopolistycznym wymiana informacji, nawet o charakterze ogólnym, dotyczących w szczególności strategii handlowej przedsiębiorstwa, może doprowadzić do zakłócenia konkurencji. Ponadto w zakresie, w jakim przedsiębiorstwo uczestniczące w uzgodnieniu dalej działa na danym rynku, domniemanie istnienia związku przyczynowego pomiędzy uzgodnieniem a zachowaniem tego przedsiębiorstwa na tym rynku ma zastosowanie, nawet jeżeli uzgodnienie zostało oparte tylko i wyłącznie na jednorazowym spotkaniu.

W rezultacie w takim kontekście okoliczność, że przedsiębiorstwa nie wymieniały informacji dotyczących kosztów, cen, marż, poziomu sprzedaży czy klientów, jest bez znaczenia, ponieważ w wypadku silnie skoncentrowanego rynku oligopolistycznego wystarczy, aby po prostu doszło do wymiany informacji.

(por. pkt 211–213, 247, 249)

15.    Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 215)

16.    W ramach postępowania w dziedzinie konkurencji decyzja stwierdzająca istnienie naruszenia nie stanowi kary w rozumieniu art. 25 rozporządzenia nr 1/2003, a zatem nie jest objęta przedawnieniem przewidzianym w tym przepisie. Rozdział VI rozporządzenia nr1/2003, który dotyczy kar, odnosi się bowiem jedynie do grzywien i okresowych kar pieniężnych, zaś żaden z przepisów tego rozporządzenia nie pozwala uznać, że decyzje Komisji, o których mowa w art. 7, mocą których instytucja ta stwierdza istnienie naruszenia przepisów art. 81 WE lub 82 WE, należą do wskazanych w tym rozdziale sankcji. Tak więc z przedawnienia uprawnienia do nałożenia grzywien i okresowych kar pieniężnych nie może wynikać przedawnienie dorozumianego uprawnienia do stwierdzenia istnienia naruszenia.

(por. pkt 272)

17.    Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 275)

18.    Artykuły 81 WE i 82 WE dotyczą tylko działań antykonkurencyjnych podjętych przez przedsiębiorstwa z ich własnej inicjatywy. Jeśli działanie antykonkurencyjne zostaje narzucone przedsiębiorstwom przez ustawodawstwo krajowe lub jeśli ustawodawstwo to tworzy ramy prawne, które same z siebie eliminują wszelkie możliwości działania zgodnego z regułami konkurencji z ich strony, art. 81 WE i 82 WE nie znajdują zastosowania. W takiej sytuacji bowiem ograniczenie konkurencji nie znajduje swej przyczyny w niezależnych działaniach przedsiębiorstw. Natomiast art. 81 WE i 82 WE mogą znaleźć zastosowanie, jeśli okaże się, że ustawodawstwo krajowe pozostawia możliwość istnienia konkurencji, która może być uniemożliwiona, ograniczona lub zakłócona poprzez niezależne działania przedsiębiorstw.

A zatem w przypadku rynku krajowego charakteryzującego się istnieniem monopolu ustawowego Komisja może stwierdzić naruszenie art. 81 WE, jeżeli dane państwo członkowskie nie dokonało w przepisanym terminie transpozycji dyrektywy mającej na celu utworzenie konkurencyjnego rynku, a przepisy krajowe, chociaż wciąż pozostające formalnie w mocy, nie pozwalają w praktyce na uznanie ich za narzucające antykonkurencyjne zachowanie lub za tworzące ramy prawne, które same z siebie eliminują po stronie przedsiębiorstw wszelkie możliwości działania zgodnego z regułami konkurencji.

Władze krajowe powinny odstąpić od stosowania – wraz z upływem terminu transpozycji dyrektywy, której celem jest utworzenie konkurencyjnego rynku – wszelkich sprzecznych z tym aktem przepisów. W szczególności nie mogą one powoływać się na takie przepisy wobec konkurentów danego przedsiębiorstwa, pragnących wejść na rynek krajowy. Pierwszeństwo prawa Unii wymaga bowiem, by nie stosować przepisów prawa krajowego, które są sprzeczne z przepisem prawa Unii, niezależnie od tego, czy zostały one wydane przed przepisem prawa Unii czy też po nim. Ponadto wśród podmiotów, przeciwko którym dopuszczalne jest powołanie się na dyrektywę, która może być bezpośrednio skuteczna, figuruje również podmiot, któremu – niezależnie od jego formy prawnej – na podstawie aktu władzy publicznej i pod jej kontrolą powierzono wykonywanie usług użyteczności publicznej i który w tym celu dysponuje uprawnieniami wykraczającymi poza normy obowiązujące w stosunkach między jednostkami.

(por. pkt 312–314, 317, 323)

19.    Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 326)

20.    Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 354, 355)

21.    W dziedzinie konkurencji, gdy podmiot gospodarczy uznaje kierowane do niego przez inny podmiot skargi w dziedzinie konkurencji, którą stanowią dla tego drugiego podmiotu produkty sprzedawane przez pierwszy podmiot, opisane zachowanie zainteresowanych stanowi uzgodnioną praktykę.

(por. pkt 357)

22.    Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 363)

23.    Jeżeli w decyzji Komisji nakładającej grzywnę za naruszenie reguł konkurencji dokonano rozróżnienia między czasem trwania naruszenia na rynku krajowym a czasem trwania naruszenia na sąsiednim rynku, to Komisja powinna niezbędnych dowodów umożliwiających wykazanie w wymagany prawem sposób istnienia naruszenia na obu tych rynkach i w obu wskazanych okresach. Na Komisji spoczywa bowiem ciężar dowodu istnienia naruszenia, a zatem również czasu jego trwania.

Wniosków tych nie podważa okoliczność, że badane naruszenie stanowi naruszenie jednolite i ciągłe. Okoliczność dotycząca charakteru stwierdzonego naruszenia nie ma bowiem wpływu na fakt, że skoro w rozstrzygnięciu spornej decyzji Komisja celowo wskazała odrębne czasy trwania dla naruszeń na każdym z rynków dotkniętych naruszeniem, to była ona zobowiązana do udowodnienia w wymagany prawem sposób przyjętych czasów trwania naruszeń.

(por. pkt 374, 375)

24.    Wcześniejsza praktyka decyzyjna Komisji nie stanowi ram prawnych dla grzywien w dziedzinie konkurencji, ponieważ ramy te zostały określone wyłącznie w rozporządzeniu nr 1/2003 i w wytycznych w sprawie metody ustalania grzywien nakładanych na mocy art. 23 ust. 2 lit. a) rozporządzenia 1/2003. Decyzje dotyczące innych spraw mają więc jedynie charakter informacyjny, jeżeli chodzi o ewentualne istnienie dyskryminacji, zważywszy, że jest mało prawdopodobne, by okoliczności charakteryzujące te sprawy, takie jak rynki, towary, zainteresowane przedsiębiorstwa i brane pod uwagę okresy, były identyczne.

Niemniej przy nakładaniu na przedsiębiorstwa grzywien za naruszenia reguł konkurencji Komisja, tak jak każda instytucja w ramach wszystkich jej działań, zobowiązana jest do poszanowania zasady równego traktowania, która sprzeciwia się temu, aby sytuacje porównywalne traktowane były w odmienny sposób, zaś sytuacje odmienne traktowane były w sposób podobny, o ile traktowanie takie nie jest obiektywnie uzasadnione.

Nie zmienia to jednak faktu, iż wcześniejsze decyzje Komisji w przedmiocie grzywien mogą mieć znaczenie dla przestrzegania zasady równego traktowania jedynie w przypadku wykazania, że okoliczności w sprawach związanych z tymi decyzjami, takie jak rynki, produkty, państwa, przedsiębiorstwa i właściwe okresy, są porównywalne z okolicznościami rozpatrywanego przypadku.

(por. pkt 385–387)

25.    Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 397)

26.    Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 398)

27.    Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 414–416, 420, 421)

28.    Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 427, 428, 430, 431)

29.    Z pkt 29 wytycznych w sprawie metody ustalania grzywien nakładanych na mocy art. 23 ust. 2 lit. a) rozporządzenia 1/2003 wynika, że w ramach postępowania wszczętego w przedmiocie naruszenia reguł konkurencji kwota podstawowa grzywny może zostać obniżona w szczególności, gdy przepisy prawne lub organy publiczne zezwalają na działania zakłócające konkurencję lub zachęcają do nich bądź gdy dane przedsiębiorstwo dostarczy dowód, że jego udział w naruszeniu przepisów jest istotnie ograniczony, a w konsekwencji udowodni, że w okresie, w którym przystąpiło ono do wywołujących naruszenie przepisów porozumień, w istocie powstrzymywało się ono od stosowania postanowień tych porozumień, przyjmując na rynku postawę prokonkurencyjną.

Aby móc skorzystać z okoliczności łagodzącej związanej z ograniczonym udziałem w spornym naruszeniu, przedsiębiorstwo powinno wykazać, że w okresie, w którym przystąpiło ono do porozumień będących źródłem tego naruszenia, rzeczywiście uchylało się od ich stosowania poprzez przyjęcie konkurencyjnej postawy na rynku lub przynajmniej, że wyraźnie i w znaczącym stopniu naruszało zobowiązania mające na celu wprowadzenie tego kartelu w życie, do tego stopnia, iż zakłócało samo funkcjonowanie tego kartelu. Inaczej mówiąc, powinna ono wykazać, że nie zastosowało spornych porozumień, zachowując w tym względzie taką postawę na rynku, która mogła zakłócić antykonkurencyjne skutki stwierdzonego naruszenia.

W tym względzie przedsiębiorstwo, które mimo uzgodnień ze swymi konkurentami prowadzi na rynku bardziej lub mniej niezależną politykę, może próbować zwyczajnie wykorzystać kartel dla swojej korzyści. W tym stanie rzeczy fakt, że przedsiębiorstwo próbowało obejść sporne ograniczenie, nie pozwala wykazać, iż przyjęło ono postawę mogącą zakłócić antykonkurencyjne skutki stwierdzonego naruszenia.

(por. pkt 436, 439, 441)

30.    Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 447–451)

31.    Poza zwykłą kontrolą zgodności z prawem sankcji pozwalającą jedynie na oddalenie skargi o stwierdzenie nieważności albo stwierdzenie nieważności zaskarżonego aktu, nieograniczone prawo orzekania przyznane Sądowi na podstawie art. 229 WE w art. 31 rozporządzenia nr 1/2003 uprawnia go do zastąpienia swoją oceną oceny dokonanej przez Komisję, a w konsekwencji do zmiany zaskarżonego aktu, nawet jeżeli nie stwierdza jego nieważności, z uwzględnieniem wszystkich okoliczności faktycznych, poprzez zmianę w szczególności wysokości nałożonej grzywny, w przypadku gdy kwestia jej wysokości zostaje mu przedłożona do rozważenia.

W tym względzie Sąd nie jest związany obliczeniami dokonanymi przez Komisję ani wytycznymi tej instytucji, gdy orzeka na podstawie nieograniczonego prawa orzekania, ale powinien przeprowadzić własną ocenę przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy.

(por. pkt 461, 462)