Sprawa T‑362/08
IFAW Internationaler Tierschutz-Fonds gGmbH
przeciwko
Komisji Europejskiej
Dostęp do dokumentów – Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 – Dokumenty dotyczące wykonania projektu przemysłowego w obszarze chronionym zgodnie z dyrektywą 92/43/EWG – Dokumenty pochodzące od państwa członkowskiego – Sprzeciw zgłoszony przez państwo członkowskie – Częściowa odmowa dostępu – Wyjątek dotyczący polityki gospodarczej państwa członkowskiego – Artykuł 4 ust. 5–7 rozporządzenia nr 1049/2001
Streszczenie wyroku
1. Unia Europejska – Instytucje – Prawo publicznego dostępu do dokumentów – Rozporządzenie nr 1049/2001 – Wyjątki od prawa dostępu do dokumentów – Dokumenty pochodzące od państwa członkowskiego
(rozporządzenie nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 4 ust. 1–3, 5)
2. Unia Europejska – Instytucje – Prawo publicznego dostępu do dokumentów – Rozporządzenie nr 1049/2001 – Wyjątki od prawa dostępu do dokumentów – Ochrona interesu publicznego – Dokumenty pochodzące od państwa członkowskiego
(rozporządzenie nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 4 ust. 1 lit. a), art. 4 ust. 5)
3. Unia Europejska – Instytucje – Prawo publicznego dostępu do dokumentów – Rozporządzenie nr 1049/2001 – Wyjątki od prawa dostępu do dokumentów – Obowiązek uzasadnienia – Zakres
(art. 253 WE; rozporządzenie nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 4, 9, 11 ust. 2)
4. Unia Europejska – Instytucje – Prawo publicznego dostępu do dokumentów – Rozporządzenie nr 1049/2001 – Wyjątki od prawa dostępu do dokumentów – Obowiązek udzielenia częściowego dostępu do danych nieobjętych wyjątkami
(rozporządzenie nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 4 ust. 1–3, 6)
1. W przypadku zgodności decyzji instytucji o odmowie dostępu do dokumentu pochodzącego od państwa członkowskiego z wnioskiem tego państwa na podstawie art. 4 ust. 5 rozporządzenia nr 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji do właściwości sądu Unii należy dokonanie kontroli, na wniosek wnioskodawcy, któremu instytucja wydała decyzję odmawiającą dostępu, czy odmowa ta mogła zostać skutecznie oparta na wyjątkach wymienionych w art. 4 ust. 1–3 rozporządzenia nr 1049/2001 i czy wynika ona z dokonania oceny tych wyjątków przez samą instytucję czy przez dane państwo członkowskie. Z powyższego wynika, że z uwagi na zastosowanie art. 4 ust. 5 tego rozporządzenia kontrola sądu Unii nie jest ograniczona do kontroli prima facie. Stosowanie tego przepisu nie stoi na przeszkodzie dokonaniu pełnej kontroli wydanej przez instytucję decyzji odmownej, która w szczególności musi zadośćuczynić obowiązkowi uzasadnienia i opiera się na dokonanej przez państwo członkowskie materialnoprawnej ocenie stosowania wyjątków ustanowionych w art. 4 ust. 1–3 omawianego rozporządzenia.
Dokonywanie pełnej kontroli przez sąd Unii w zakresie stosowania rozpatrywanych przedmiotowych wyjątków niekoniecznie oznacza, że instytucja, która wydała decyzję, jest lub nie jest uprawniona do dokonywania pełnej kontroli dotyczącej sprzeciwu zgłoszonego przez państwo członkowskie zgodnie z art. 4 ust. 5 rozporządzenia nr 1049/2001. Nawet jeśli omawiana instytucja odmawia dostępu do dokumentu pochodzącego od państwa członkowskiego po stwierdzeniu na podstawie kontroli prima facie, że jej zdaniem uzasadnienie sprzeciwu przedstawione przez wspomniane państwo członkowskie nie zostało wskazane w oczywiście nieodpowiedni sposób, kontrola sądu Unii nie jest ograniczona z uwagi na zastosowanie art. 4 ust. 5 do kontroli prima facie stosowania wyjątków przedmiotowych określonych w ust. 1–3 tego artykułu, jako że dokonuje on kontroli stosowania tych wyjątków na podstawie przeprowadzonej przez dane państwo oceny materialnoprawnej.
(por. pkt 86-88)
2. W odniesieniu do zakresu kontroli legalności decyzji o odmowie dostępu do dokumentu przez sąd Unii w ramach zastosowania jednego z wyjątków przedmiotowych określonych w art. 4 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji należy przyznać instytucji, która wydała decyzję szeroki zakres uznania dla celów ustalenia, czy ujawnienie dokumentów z dziedzin, których dotyczą te wyjątki, może naruszyć interes publiczny. Taki zakres uznania opiera się w szczególności na okoliczności faktycznej, iż taka decyzja odmowna ma złożony i delikatny charakter, co wymaga szczególnie wysokiego stopnia ostrożności, i że kryteria zawarte w omawianym art. 4 ust. 1 lit. a) są bardzo ogólne.
Rozumowanie to jest również trafne, jeżeli w przypadku odmowy udzielenia przez instytucję dostępu do dokumentu pochodzącego od państwa członkowskiego zgodnie z art. 4 ust. 5 rozporządzenia nr 1049/2001 stosowanie wyjątku przedmiotowego określonego w art. 4 ust. 1 lit. a) tego rozporządzenia opiera się na ocenie państwa członkowskiego. Ocena bowiem kwestii, czy ujawnienie dokumentu narusza interesy chronione takimi wyjątkami przedmiotowymi, może wynikać z odpowiedzialności politycznej tego państwa członkowskiego. W takim przypadku owo państwo członkowskie musi dysponować, w taki sam sposób jak instytucja, szerokim zakresem uznania.
Kontrola sądu Unii powinna się zatem ograniczać do badania zgodności z przepisami proceduralnymi i dotyczącymi obowiązku uzasadnienia, a także dokładności ustaleń faktycznych oraz tego, czy nie zachodzi oczywisty błąd w ocenie lub nadużycie władzy.
(por. pkt 104, 105, 107)
3. W przypadku decyzji odmawiającej dostępu do dokumentu na podstawie wyjątku wymienionego w art. 4 rozporządzenia nr 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji uzasadnienie powinno dostarczyć wyjaśnień dotyczących kwestii, w jaki sposób dostęp do dokumentu może konkretnie i rzeczywiście naruszyć interes chroniony tym wyjątkiem. Jednakże wskazanie podstaw uzasadniających poufność w odniesieniu do każdego dokumentu może być niemożliwe, bez względu na to, czy chodzi tu o dokument sensytywny w rozumieniu art. 9 omawianego rozporządzenia, bez ujawnienia jego zawartości i w konsekwencji pozbawienia wyjątku jego podstawowego celu.
Konieczność odstępowania od ujawniania informacji, które pośrednio mogłyby zagrażać interesom, których ochronę mają na celu te właśnie wyjątki, jest szczególnie wyraźnie podkreślona w art. 11 ust. 2 rozporządzenia nr 1049/2001. Przepis ten stanowi w szczególności, że kiedy dokument bez względu na to, czy ma w rozumieniu art. 9 tego rozporządzenia charakter dokumentu sensytywnego, posiada referencje w rejestrze instytucji, referencje te są sporządzane w sposób nienaruszający ochrony interesów, o których mowa w art. 4 tego rozporządzenia.
(por. pkt 110-112)
4. Artykuł 4 ust. 6 rozporządzenia nr 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji nie jest nieodłącznie związany z art. 4 ust. 1–3. Chociaż bowiem konkretne badanie wyjątków określonych przez te przepisy jest niewątpliwie konieczną przesłanką, aby zdecydować o możliwości udzielenia częściowego dostępu do dokumentu, badanie takiej możliwości nie dotyczy przesłanek stosowania rozpatrywanych wyjątków. Wymóg dokonania takiego badania wynika z zasady proporcjonalności. W ramach omawianego art. 4 ust. 6 należy bowiem zbadać, czy zamierzony przez odmowę udzielenia dostępu do dokumentu cel może być osiągnięty również za pomocą ocenzurowania tylko tych fragmentów, które mogą naruszyć chroniony interes.
Dlatego też przesłanki stosowania art. 4 ust. 6 rozporządzenia nr 1049/2001 są badane oddzielnie i na odmiennym etapie analizy niż dotyczącym wyjątków od prawa dostępu określonych w art. 4 ust. 1–3.
(por. pkt 147, 148)