Sprawa C‑29/08

Skatteverket

przeciwko

AB SKF

(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym
złożony przez Regeringsrätten)

Szósta dyrektywa VAT – Artykuły 2, 4, art. 13 część B lit. d) pkt 5 i art. 17 – Dyrektywa 2006/112/WE – Artykuły 2, 9, art. 135 ust. 1 lit. f) i art. 168 – Zbycie przez spółkę dominującą spółki zależnej i udziału w spółce powiązanej – Zakres stosowania podatku VAT – Zwolnienie – Świadczenie usług nabytych w ramach transakcji zbycia akcji – Możliwość odliczenia podatku VAT

Streszczenie wyroku

1.        Postanowienia podatkowe – Harmonizacja ustawodawstw – Podatki obrotowe – Wspólny system podatku od wartości dodanej – Działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4 szóstej dyrektywy – Pojęcie

(dyrektywy Rady: 77/388, art. 2 ust. 1, art. 4 ust. 1, 2; 2006/112, art. 2 ust. 1, art. 9 ust. 1)

2.        Postanowienia podatkowe – Harmonizacja ustawodawstw – Podatki obrotowe – Wspólny system podatku od wartości dodanej – Zwolnienia przewidziane w szóstej dyrektywie – Transakcje dotyczące papierów wartościowych, o których mowa w art. 13 część B lit. d) pkt 5

(dyrektywy Rady: 77/388, art. 13 część B lit. d) pkt 5; 2006/112, art. 135 ust. 1 lit. f))

3.        Postanowienia podatkowe – Harmonizacja ustawodawstw – Podatki obrotowe – Wspólny system podatku od wartości dodanej – Odliczenie podatku naliczonego

(dyrektywy Rady: 77/388, art. 17 ust. 1, 2; 2006/112, art. 168)

1.        Artykuł 2 ust. 1 oraz art. 4 ust. 1 i 2 szóstej dyrektywy 77/388 w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych, zmienionej dyrektywą 95/7, jak również art. 2 ust. 1 i art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, iż zbycie przez spółkę dominującą całości akcji spółki zależnej, w której posiada 100% udziałów, oraz udziału pozostałego w spółce powiązanej, w której wcześniej posiadała 100% udziałów, a na rzecz których świadczyła usługi podlegające opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej, stanowi działalność gospodarczą objętą zakresem stosowania rzeczonych dyrektyw.

W istocie spółka dominująca kończy udział w spółce zależnej i spółce powiązanej, zbywając całość akcji posiadanych w tych spółkach. Gdy owa spółka dominująca będąca spółką dominującą w grupie przemysłowej ingerowała w zarządzanie wspomnianą spółką zależną i spółką powiązaną, świadcząc odpłatnie na ich rzecz różne usługi o charakterze administracyjnym, księgowym i handlowym, z tytułu których podlegała opodatkowaniu podatkiem o wartości dodanej, wówczas wspomniane zbycie akcji, którego dokonano w celu restrukturyzacji grupy spółek przez tę spółkę dominującą, można uznać za transakcję polegającą na uzyskiwaniu stałego dochodu z działalności przekraczającej ramy samej sprzedaży akcji. Transakcja ta pozostaje w bezpośrednim związku z działalnością wykonywaną przez grupę, stanowiąc bezpośrednią, stałą i niezbędną kontynuację podlegającej opodatkowaniu działalności podatnika. Transakcja taka objęta jest zatem zakresem stosowania podatku od wartości dodanej.

Jednakże w zakresie, w jakim zbycie akcji można zrównać z przekazaniem całości lub części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 5 ust. 8 szóstej dyrektywy, zmienionej dyrektywą 95/7, lub art. 19 akapit pierwszy dyrektywy 2006/112, oraz pod warunkiem, że zainteresowane państwo członkowskie skorzystało z możliwości przewidzianej w tych przepisach, transakcja ta nie stanowi działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej.

Na ocenę tę nie wpływa okoliczność, że zbycie akcji przebiega w wielu następujących po sobie transakcjach.

(por. pkt 32, 33, 41; pkt 1, 4 sentencji)

2.        Zbycie przez spółkę dominującą całości akcji spółki zależnej, w której posiada 100% udziałów, oraz udziału pozostałego w spółce powiązanej, w której wcześniej posiadała 100% udziałów, a na rzecz których świadczyła usługi podlegające opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej winno być zwolnione z omawianego podatku na podstawie art. 13 część B lit. d) pkt 5 szóstej dyrektywy 77/388 w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych, zmienionej dyrektywą 95/7, oraz art. 135 ust. 1 lit. f) dyrektywy 2006/112 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

W istocie określenie „transakcje […] dotyczące papierów wartościowych” w rozumieniu wskazanych przepisów dotyczy transakcji mogących stworzyć, zmienić lub spowodować wygaśnięcie praw i obowiązków z tytułu papierów wartościowych, z wyłączeniem usług o charakterze administracyjnym, fizycznym lub technicznym, jak też działalności polegającej na udzielaniu informacji finansowych niezmieniających sytuacji prawnej i finansowej pomiędzy stronami. Ponieważ sprzedaż akcji zmienia sytuację prawną i finansową stron transakcji, jest ona zatem objęta, jeżeli należy do zakresu stosowania podatku od wartości dodanej, zwolnieniem przewidzianym we wskazanych powyżej przepisach.

Na ocenę tę nie wpływa okoliczność, że zbycie akcji przebiega w wielu następujących po sobie transakcjach.

(por. pkt 48–50, 53; pkt 2, 4 sentencji)

3.        Prawo do odliczenia podatku od wartości dodanej naliczonego od świadczeń wykonanych dla potrzeb zbycia przez spółkę dominującą całości akcji spółki zależnej, w której posiada 100% udziałów, oraz udziału pozostałego w spółce powiązanej, w której wcześniej posiadała 100% udziałów, przysługuje na mocy art. 17 ust. 1 i 2 szóstej dyrektywy 77/388 w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych, zmienionej dyrektywą 95/7, i art. 168 dyrektywy 2006/112 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, jeżeli istnieje bezpośredni i ścisły związek między wydatkami związanymi ze świadczeniami powodującymi naliczenie podatku a całością działalności gospodarczej podatnika.

Do sądu krajowego należy ustalenie, z uwzględnieniem ogółu okoliczności, w jakich przebiegają transakcje będące przedmiotem toczącego się przed nim postępowania, czy poczynione wydatki mogą być włączone w cenę sprzedanych akcji, czy też stanowią one jedynie elementy cenotwórcze transakcji objętych działalnością gospodarczą podatnika.

Na ocenę tę nie wpływa okoliczność, że zbycie akcji przebiega w wielu następujących po sobie transakcjach.

(por. pkt 73; pkt 3, 4 sentencji)