Sprawa T‑20/17
Węgry
przeciwko
Komisji Europejskiej
Wyrok Sądu (dziewiąta izba) z dnia 27 czerwca 2019 r.
Pomoc państwa – Węgierski podatek obrotowy od publikacji reklam – Progresywny charakter stawek – Odliczenie od podstawy opodatkowania 50% przeniesionych strat w odniesieniu do spółek, które nie odnotowały zysków w 2013 r. – Decyzja kwalifikująca środki pomocy jako niezgodne z rynkiem wewnętrznym i nakazująca ich odzyskanie – Pojęcie pomocy państwa – Warunek dotyczący selektywności
1. Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Udzielenie niektórym przedsiębiorstwom przez władze publiczne korzystnego traktowania pod względem podatkowym – Zaliczenie
(art. 107 ust. 1 TFUE)
(zob. pkt 71–73)
2. Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Charakter selektywny środka – Środek przyznający korzyść podatkową – Ramy referencyjne dla ustalenia istnienia korzyści – Fizyczne rozgraniczenie – Kryteria – Ustalenie powszechnego lub „normalnego” systemu podatkowego – Nieuzasadnione charakterem i strukturą powszechnego lub „normalnego” systemu podatkowego zróżnicowanie między podmiotami gospodarczymi znajdującymi się w porównywalnej sytuacji faktycznej i prawnej – Charakter i struktura systemu podatkowego – Pojęcie
(art. 107 ust. 1 TFUE)
(zob. pkt 74–77)
3. Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Charakter selektywny środka – Ramy referencyjne dla ustalenia istnienia korzyści – Podatek sektorowy od obrotu podmiotów zajmujących się publikacją reklam – Ustalenie powszechnego lub „normalnego” systemu podatkowego – Progresywna struktura podatkowa – Zaliczenie – Zdefiniowanie przez Komisję niekompletnego lub hipotetycznego systemu podatkowego odniesienia – Niedopuszczalność
(art. 107 ust. 1 TFUE)
(zob. pkt 78–83)
4. Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Charakter selektywny środka – Podatek sektorowy od obrotu podmiotów zajmujących się publikacją reklam – Charakter podatku – Wskazany przez zainteresowane państwo cel wprowadzenia opodatkowania sektorowego zgodnie z logiką redystrybucji – Cel zgodny z progresywną strukturą podatkową – Dopuszczalność
(art. 107 ust. 1 TFUE)
(zob. pkt 84–90)
5. Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Charakter selektywny środka – Progresywny podatek sektorowy od obrotu podmiotów zajmujących się publikacją reklam – Struktura podatku – Zasada progresywnej struktury podatkowej – Niedyskryminacyjne zróżnicowanie uzasadnione realizowanym celem redystrybucji podatkowej – Brak selektywności
(art. 107 ust. 1 TFUE)
(zob. pkt 91–105)
6. Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Charakter selektywny środka – Progresywny podatek sektorowy od obrotu podmiotów zajmujących się publikacją reklam – Struktura podatku – Kontrola przyjętej w konkretnym wypadku progresywnej struktury podatkowej – Zgodność z istotą realizowanego celu redystrybucji podatkowej – Brak dyskryminacyjnego traktowania podatników znajdujących się w porównywalnej sytuacji faktycznej i prawnej – Brak selektywności
(art. 107 ust. 1 TFUE)
(zob. pkt 107–111)
7. Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Charakter selektywny środka – Podatek sektorowy od obrotu podmiotów zajmujących się publikacją reklam – Mechanizm odliczania strat poprzez zmniejszenie podstawy opodatkowania w pierwszym roku podatkowym – Dopuszczalność – Przesłanki – Zgodność z realizowanym celem redystrybucji podatkowej – Brak dyskryminacji
(art. 107 ust. 1 TFUE)
(zob. pkt 117–124)
Streszczenie
W ogłoszonym w dniu 27 czerwca 2019 r. wyroku Węgry/Komisja Sąd stwierdził nieważność decyzji Komisji kwalifikującej wprowadzony przez Węgry progresywny podatek od obrotu z publikacji reklam jako pomoc państwa niezgodną z rynkiem wewnętrznym(1).
W dniu 15 sierpnia 2014 r. na Węgrzech weszła w życie ustawa w sprawie podatku od reklam, wprowadzająca oparty na progresji szczeblowej podatek od obrotu pochodzącego z publikacji reklam. Ten pobierany od obrotu netto podmiotów prowadzących na Węgrzech działalność w zakresie publikacji reklam (gazet codziennych, mediów audiowizualnych, podmiotów zajmujących się rozlepianiem reklam) podatek miał strukturę sześciu progresywnych stawek uzależnionych od wysokości obrotu, przy czym podatnicy, których zysk przed opodatkowaniem w 2013 r. był zerowy lub ujemny, mieli możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania 50% strat przeniesionych z ubiegłych lat podatkowych. Uznawszy, że zarówno progresywna struktura tego podatku, jak i obniżenie podstawy opodatkowania ze względu na możliwość odliczenia strat kryją w sobie elementy pomocy państwa, Komisja w dniu 12 marca 2015 r.(2) powiadomiła Węgry o swej decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego w przedmiocie tych środków, w połączeniu z nakazem zawieszenia ich stosowania(3). W decyzji z dnia 4 listopada 2016 r. Komisja uznała w szczególności, że środek ten, zarówno ze względu na progresywną strukturę opodatkowania, jak i na związaną z nim możliwość odliczania strat, stanowi niezgodną z rynkiem wewnętrznym pomoc państwa, i nakazała natychmiastowe i skuteczne odzyskanie od beneficjentów uzyskanej przez nich pomocy.
W związku z tym, że w następstwie wyroku z dnia 16 maja 2019 r., Polska/Komisja(4), do Sądu ponownie zwrócono się o ustalenie, czy podatek obrotowy o strukturze progresywnej jest ze względu na tę cechę środkiem selektywnym stanowiącym pomoc państwa, w niniejszej sprawie Sąd uznał, że Komisja popełniła szereg błędów.
I tak przede wszystkim Sąd stwierdził, że w celu ustalenia, czy podatek ten ma charakter selektywny, Komisja nie mogła przyjąć niepełnego lub hipotetycznego systemu podatkowego odniesienia. Komisja określiła bowiem „normalny” system o strukturze obejmującej jedną stawkę podatku, niezależnie od jego wysokości, podczas gdy powinna była zachować rzeczywiste cechy „normalnego” systemu podatkowego ustanowionego przez prawo, tj. samego podatku od reklam, ze strukturą, która obejmuje progresywną skalę stawek i przedziały tego podatku. Zauważywszy jednak, że wniosek Komisji może być uzasadniony innymi względami wskazującymi na istnienie selektywnej korzyści po stronie przedsiębiorstw osiągających niewielki obrót, Sąd zbadał również, czy instytucji tej udało się wykazać, że konstrukcja tego podatku, tj. struktura stawek podatkowych, jest sprzeczna z jego charakterem, a więc jego celami.
W tym względzie Sąd stwierdził przede wszystkim, że Komisja naruszyła również prawo, uznając, że celem podatku było jedynie pozyskiwanie wpływów budżetowych, podczas gdy zdaniem władz węgierskich chodziło o wprowadzenie podatku od obrotu podmiotów zajmujących się publikacją reklam powiązanego z logiką redystrybucyjną. Sąd stwierdził dalej, że Komisja nie zdołała wykazać, iż progresywna struktura podatku jest zasadniczo sprzeczna z zamierzonym celem. Sąd wskazał w szczególności, że brak jest selektywności, jeżeli różnice w opodatkowaniu wynikają ze stosowania bez odstępstw „normalnego” systemu, jeżeli porównywalne sytuacje są traktowane w sposób porównywalny i jeżeli nie są one sprzeczne z celem danego podatku. Sąd stwierdził wreszcie, że Komisja nie wykazała, iż konkretnie przyjęta progresywna struktura opodatkowania została ustalona w sposób, który sprawia, że cel danego podatku staje się w znacznym stopniu bezprzedmiotowy.
Sąd orzekł również, że Komisja nie wykazała, iż obniżenie podstawy opodatkowania ze względu na możliwość odliczenia strat zawiera element dyskryminujący, sprzeczny z celem tego podatku, stanowiący selektywną korzyść charakteryzującą pomoc państwa. W tym względzie Sąd wskazał w szczególności, że owo obniżenie podstawy opodatkowania zostało ustalone na podstawie obiektywnych kryteriów, na które zainteresowane przedsiębiorstwa nie mają wpływu.