Sprawa T‑139/09
Republika Francuska
przeciwko
Komisji Europejskiej
Pomoc państwa – Sektor owoców i warzyw – „Plany interwencyjne” mające na celu wsparcie rynku owoców i warzyw we Francji – Decyzja stwierdzająca niezgodność pomocy ze wspólnym rynkiem – Pojęcie pomocy państwa – Zasoby państwowe – Współfinansowanie przez instytucję publiczną i z dobrowolnych wkładów organizacji producentów – Argumenty niepodniesione w toku postępowania administracyjnego – Obowiązek uzasadnienia
Streszczenie – wyrok Sądu (szósta izba) z dnia 27 września 2012 r.
1. Akty instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres – Decyzja Komisji w dziedzinie pomocy państwa
(art. 87 WE, 253 WE)
2. Pomoc przyznawana przez państwa – Decyzja Komisji stwierdzająca niezgodność pomocy ze wspólnym rynkiem – Obowiązek uzasadnienia – Zakres – Ocena pojęcia zasobów państwowych w przypadku środków finansowanych równocześnie z wkładów państwowych i dobrowolnych wkładów producentów danego sektora
(art. 87 WE)
3. Pomoc przyznawana przez państwa – Decyzja Komisji – Ocena zgodności z prawem w oparciu o informacje dostępne w momencie wydania decyzji – Obowiązek współpracy państwa członkowskiego
(art. 87 WE; rozporządzenie Rady nr 659/1999, art. 13 ust. 1)
4. Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Pomoc z zasobów państwowych
(art. 87 WE)
5. Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Pomoc z zasobów państwowych – Środki finansowane równocześnie z wkładów państwowych i dobrowolnych wkładów producentów danego sektora – Właściwe kryterium – Stopień interwencji organu władzy publicznej w określenie środków finansowanych z udziałów producentów i zasad ich finansowania
(art. 87 WE)
1. Zobacz tekst orzeczenia.
(por. pkt 37–39)
2. Zobacz tekst orzeczenia.
(por. pkt 41–46)
3. Państwo członkowskie, które udzieliło lub zamierza udzielić pomocy z zastosowaniem odstępstwa od norm traktatu, jest zobowiązane do współpracy z Komisją w toku postępowania, w którym uczestniczy, wobec czego do niego należy w szczególności dostarczenie wszelkich dowodów pozwalających tej instytucji na zbadanie, czy przesłanki zastosowania odstępstwa, o które ono zabiega, zostały spełnione. Zgodność z prawem decyzji w sprawie pomocy państwa powinna być tym samym oceniana w oparciu o informacje, którymi Komisja mogła dysponować w momencie jej wydania. Wynika z tego w szczególności, że w związku z tym, iż pojęcie pomocy państwa odpowiada obiektywnej sytuacji, którą ocenia się w dniu, w którym Komisja wydaje swoją decyzję, celem przeprowadzenia tej kontroli sądowej należy uwzględnić oceny dokonane w tym dniu. Jeśli więc zainteresowane strony nie przedstawią informacji przeciwnych, Komisja ma prawo oprzeć się na okolicznościach faktycznych, którymi dysponuje w chwili wydania decyzji końcowej, nawet jeśli są one błędne, o ile te okoliczności faktyczne stanowiły przedmiot nakazu udzielenia niezbędnych informacji skierowanego przez Komisję do państwa członkowskiego.
Podobnie z art. 13 ust. 1 rozporządzenia nr 659/1999 w sprawie stosowania art. 88 WE wynika, że po zakończeniu formalnego postępowania wyjaśniającego w sprawie bezprawnie przyznanej pomocy Komisja podejmuje decyzję na podstawie dostępnych informacji, w szczególności informacji dostarczonych przez państwo członkowskie w odpowiedzi na żądania udzielenia informacji skierowane przez Komisję.
W tym kontekście i w świetle zasady skuteczności postępowania administracyjnego państwo członkowskie nie może kwestionować po raz pierwszy na etapie postępowania sądowego treści uwag faktycznych sformułowanych przez zainteresowaną osobę trzecią w toku postępowania administracyjnego i które zostały jej wcześniej przekazane.
(por. pkt 52, 53, 55)
4. Zobacz tekst orzeczenia.
(por. pkt 57–60)
5. W sytuacji gdy system subwencji, z którego korzystają niektórzy producenci danego sektora jest finansowany w całości lub w części z wkładów narzuconych przez organ władzy publicznej i pobieranych od danych producentów, nie powoduje to samo w sobie pozbawienia tego systemu jego charakteru pomocy udzielonej przez państwo w rozumieniu art. 87 ust. 1 WE.
Z drugiej strony nie można zakwalifikować jako zasobów państwowych funduszy zgromadzonych przez podmiot publiczny za pośrednictwem wkładów pobieranych wyłącznie od producentów będących beneficjentami rozpatrywanego środka, które jednak nigdy nie zostały przekazane do dyspozycji władz krajowych i służyły finansowaniu działań określonych przez samych zainteresowanych producentów.
Tym samym kryterium właściwym dla oceny występowania zasobów publicznych, niezależnie od ich pierwotnego pochodzenia, jest kryterium stopnia interwencji organu władzy publicznej w określenie danych środków i zasad ich finansowania. Sam fakt, iż wkłady zainteresowanych podmiotów gospodarczych przeznaczone na częściowe finansowanie danych środków mają charakter jedynie fakultatywny, a nie obowiązkowy, nie wystarcza do podważenia tej zasady. Poziom interwencji organu władzy publicznej w te wkłady może być bowiem znaczny, nawet jeżeli nie mają one charakteru obowiązkowego.
Co się tyczy oceny roli organu władzy publicznej w określeniu środków finansowanych przez instytucję publiczną i z dobrowolnych wkładów organizacji producentów, Sąd musi przeprowadzić ją w sposób całościowy, przy czym nie jest możliwe dokonanie rozróżnienia w zależności od sposobu ich finansowania, gdyż wkłady publiczne i prywatne zostały połączone w sposób zamienny w jednym funduszu operacyjnym.
W przypadku gdy określenie tych środków i zasad ich finansowania należy do instytucji publicznej o charakterze przemysłowo-handlowym znajdującej się pod nadzorem państwa, a beneficjenci tych środków mają jedynie uprawnienie do uczestniczenia lub nieuczestniczenia w systemie określonym w ten sposób przez tą instytucję, zgadzając się na wpłatę udziałów producentów ustalonych przez tą ostatnią lub odmawiając tej wpłaty, należy uznać, że przedmiotowe środki stanowią pomoc państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 WE.
(por. pkt 61–64, 66, 88)