Υπόθεση C-638/16 PPU

X
και
X

κατά

Étatbelge

[αίτηση του Conseil du Contentieux des Étrangers (Βέλγιο)
για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως]

«Προδικαστική παραπομπή – Κανονισμός (ΕΚ) 810/2009 – Άρθρο 25, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ – Θεώρηση περιορισμένης εδαφικής ισχύος – Χορήγηση θεωρήσεως για ανθρωπιστικούς λόγους ή για λόγους διεθνών υποχρεώσεων – Έννοια των “διεθνών υποχρεώσεων” – Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών – Σύμβαση της Γενεύης – Χορήγηση θεωρήσεως εισόδου σε περίπτωση αποδεδειγμένου κινδύνου παραβάσεως του άρθρου 4 και/ή του άρθρου 18 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων – Δεν υφίσταται σχετική υποχρέωση»

Περίληψη – Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως)
της 7ης Μαρτίου 2017

1.        Προδικαστικά ερωτήματα – Επείγουσα προδικαστική διαδικασία – Προϋποθέσεις –Πραγματικός κίνδυνος απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχειρίσεως

(Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρο 23α· Κανονισμός Διαδικασίας του Δικαστηρίου, άρθρο 107)

2.        Προδικαστικά ερωτήματα – Αρμοδιότητα του Δικαστηρίου – Ερωτήματα που αφορούν πράξη του δικαίου της Ένωσης της οποίας η εφαρμογή στην υπόθεση της κύριας δίκης αμφισβητείται – Εμπίπτουν – Προϋπόθεση – Αμφισβήτηση που συνδέεται αναπόσπαστα με τις απαντήσεις που πρέπει να δοθούν στα προδικαστικά ερωτήματα

(Άρθρο 267 ΣΛΕΕ)

3.        Θεμελιώδη δικαιώματα – Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Πεδίο εφαρμογής – Καταστάσεις που δεν διέπονται από το δίκαιο της Ένωσης και αποτελούν το αντικείμενο της κύριας δίκης – Δεν εμπίπτουν

(Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρθρο 51 § 1)

4.        Συνοριακοί έλεγχοι, άσυλο και μετανάστευση – Πολιτική θεωρήσεων – Κοινοτικός κώδικας θεωρήσεων – Κανονισμός 810/2009 – Πεδίο εφαρμογής – Αίτηση θεωρήσεως περιορισμένης χρονικής ισχύος για ανθρωπιστικούς λόγους – Αίτηση που υποβάλλεται από το έδαφος τρίτης χώρας, με σκοπό την υποβολή αιτήσεως διεθνούς προστασίας στο κράτος μέλος προορισμού και διαμονής στο κράτος αυτό για διάστημα μεγαλύτερο των 90 ημερών εντός περιόδου 180 ημερών – Δεν εμπίπτει

(Κανονισμός 810/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 1 και 25)

1.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 29-34)

2.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 35-37)

3.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψη 45)

4.      Το άρθρο 1 του κανονισμού (ΕΚ) 810/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, για τη θέσπιση κοινοτικού κώδικα θεωρήσεων (κώδικας θεωρήσεων), όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 610/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, έχει την έννοια ότι αίτηση χορηγήσεως θεωρήσεως περιορισμένης εδαφικής ισχύος την οποία υποβάλλει υπήκοος τρίτης χώρας για ανθρωπιστικούς λόγους, βάσει του άρθρου 25 του κώδικα θεωρήσεων, στην αντιπροσωπεία του κράτους μέλους προορισμού στο έδαφος τρίτης χώρας, προκειμένου να υποβάλει κατά την άφιξή του σε αυτό το κράτος μέλος αίτηση διεθνούς προστασίας και, εν συνεχεία, να παραμείνει στο εν λόγω κράτος μέλος για διάστημα μεγαλύτερο των 90 ημερών εντός περιόδου 180 ημερών, δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του κώδικα θεωρήσεων, αλλά, κατά το παρόν στάδιο εξελίξεως του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διέπεται αποκλειστικά και μόνον από το εθνικό δίκαιο.

Το αντίθετο συμπέρασμα θα κατέληγε στο αποτέλεσμα, ενώ ο κώδικας θεωρήσεων σχεδιάστηκε για τη χορήγηση θεωρήσεων για παραμονή στην επικράτεια των κρατών μελών που δεν υπερβαίνει σε διάρκεια τις 90 ημέρες εντός οιασδήποτε περιόδου 180 ημερών, να επιτρέπει στους υπηκόους τρίτων χωρών να υποβάλλουν, στηριζόμενοι στον κώδικα θεωρήσεων, αιτήσεις χορηγήσεως θεωρήσεως με σκοπό να τους χορηγηθεί διεθνής προστασία σε κράτος μέλος της επιλογής τους, κάτι που θα έθιγε τη γενική οικονομία του συστήματος που έχει δημιουργηθεί με τον κανονισμό 604/2013.

Επισημαίνεται, επίσης, ότι ένα τέτοιο αντίθετο συμπέρασμα θα σήμαινε ότι τα κράτη μέλη υποχρεούνται δυνάμει του κώδικα θεωρήσεων να επιτρέπουν, εν τοις πράγμασι, σε υπηκόους τρίτων χωρών να υποβάλλουν αίτηση διεθνούς προστασίας στις αντιπροσωπείες των κρατών μελών σε τρίτη χώρα. Παρότι, όμως, ο κώδικας θεωρήσεων δεν έχει ως αντικείμενο την εναρμόνιση των κανόνων που ισχύουν στα κράτη μέλη για τη διεθνή προστασία, διαπιστώνεται ότι οι πράξεις της Ένωσης που έχουν εκδοθεί βάσει του άρθρου 78 ΣΛΕΕ και διέπουν τις διαδικασίες που εφαρμόζονται στις αιτήσεις διεθνούς προστασίας δεν προβλέπουν μια τέτοια υποχρέωση και, αντιθέτως, εξαιρούν από το πεδίο εφαρμογής τους τις αιτήσεις που υποβάλλονται στις αντιπροσωπείες των κρατών μελών. Από το άρθρο 3, παράγραφοι 1 και 2, της οδηγίας 2013/32 προκύπτει ότι η οδηγία αυτή εφαρμόζεται επί των αιτήσεων διεθνούς προστασίας που υποβάλλονται στο έδαφος των κρατών μελών, περιλαμβανομένων των συνόρων, στα χωρικά ύδατα ή στις ζώνες διελεύσεως, αλλά δεν εφαρμόζεται επί αιτήσεων διπλωματικού ή εδαφικού ασύλου που υποβάλλονται σε αντιπροσωπείες των κρατών μελών. Ομοίως, από το άρθρο 1 και το άρθρο 3 του κανονισμού 604/2013 προκύπτει ότι η μόνη υποχρέωση που επιβάλλει ο κανονισμός στα κράτη μέλη είναι να εξετάζουν κάθε αίτηση διεθνούς προστασίας που υποβάλλεται στο έδαφος κράτους μέλους, συμπεριλαμβανομένων των συνόρων και των ζωνών διέλευσης και ότι οι διαδικασίες που θεσπίζονται από τον κανονισμό αυτόν εφαρμόζονται μόνο για τέτοια αιτήματα διεθνούς προστασίας.

(βλ. σκέψεις 48, 49, 51 και διατακτ.)