Language of document : ECLI:EU:T:2010:185

Υπόθεση T-237/08

Abadía Retuerta, SA

κατά

Γραφείου Εναρμονίσεως στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς (εμπορικά σήματα, σχέδια και υποδείγματα) (ΓΕΕΑ)

«Κοινοτικό σήμα – Αίτηση καταχωρίσεως του λεκτικού κοινοτικού σήματος CUVÉE PALOMAR – Απόλυτος λόγος απαραδέκτου – Σήματα για οίνους εμπεριέχοντα γεωγραφικές ενδείξεις – Συμφωνία ΔΠΙΤΕ – Άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο ι΄, του κανονισμού (ΕΚ) 40/94 [νυν άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο ι΄, του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009]»

Περίληψη της αποφάσεως

1.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Σήματα για οίνους ή για οινοπνευματώδη ποτά, τα οποία εμπεριέχουν ή αποτελούνται από γεωγραφικές ενδείξεις που προορίζονται για τον προσδιορισμό οίνων ή οινοπνευματωδών ποτών που δεν έχουν τη συγκεκριμένη καταγωγή – Έννοια

(Συμφωνία ΔΠΙΤΕ, άρθρο 23· κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχείο ι΄)

2.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Σήματα για οίνους ή για οινοπνευματώδη ποτά, τα οποία εμπεριέχουν ή αποτελούνται από γεωγραφικές ενδείξεις που προορίζονται για τον προσδιορισμό οίνων ή οινοπνευματωδών ποτών που δεν έχουν τη συγκεκριμένη καταγωγή

(Κανονισμοί του Συμβουλίου 40/94, άρθρο 7 § 1, στοιχείο ι΄, και 1493/1999, άρθρο 52)

3.      Γεωργία – Κοινή οργάνωση των αγορών – Οίνος – Οίνοι ποιότητας παραγόμενοι σε καθορισμένες περιοχές – Κοινοτική προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων – Προϋποθέσεις

(Κανονισμός 1493/1999 του Συμβουλίου, άρθρα 52 § 1, εδ. 1, και 54 §§ 4 και 5)

4.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Σήματα για οίνους ή για οινοπνευματώδη ποτά, τα οποία εμπεριέχουν ή αποτελούνται από γεωγραφικές ενδείξεις που προορίζονται για τον προσδιορισμό οίνων ή οινοπνευματωδών ποτών που δεν έχουν τη συγκεκριμένη καταγωγή – Παραπλανητικός χαρακτήρας – Κίνδυνος συγχύσεως – Δεν ασκεί επιρροή

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχείο ι΄)

5.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Σήματα για οίνους ή για οινοπνευματώδη ποτά, τα οποία εμπεριέχουν ή αποτελούνται από γεωγραφικές ενδείξεις που προορίζονται για τον προσδιορισμό οίνων ή οινοπνευματωδών ποτών που δεν έχουν τη συγκεκριμένη καταγωγή – Οριστικά ή αόριστα άρθρα – Δεν ασκούν επιρροή

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχείο ι΄)

6.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Σήματα για οίνους ή για οινοπνευματώδη ποτά, τα οποία εμπεριέχουν ή αποτελούνται από γεωγραφικές ενδείξεις που προορίζονται για τον προσδιορισμό οίνων ή οινοπνευματωδών ποτών που δεν έχουν τη συγκεκριμένη καταγωγή – Έλλειψη γνώσεως, εκ μέρους του ευρέος κοινού ή των ενδιαφερόμενων κατηγοριών προσώπων, του ονόματος που προστατεύεται ως ελεγχόμενη ονομασία προελεύσεως – Πολύσημος χαρακτήρας – Δεν ασκεί επιρροή

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχείο ι΄)

1.      Καίτοι οι διατάξεις της Συμφωνίας για τα Δικαιώματα Πνευματικής Ιδιοκτησίας στον Τομέα του Εμπορίου (ΔΠΙΤΕ) δεν έχουν άμεσο αποτέλεσμα, γεγονός παραμένει ότι η περί σημάτων νομοθεσία, συμπεριλαμβανομένου του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο ι΄, του κανονισμού 40/94 για το κοινοτικό σήμα, πρέπει να ερμηνεύεται, στο μέτρο του δυνατού, σε συνάρτηση με το κείμενο και τους σκοπούς της συμφωνίας αυτής.

Η έννοια της «γεωγραφικής ενδείξεως που προορίζεται για τον προσδιορισμό οίνων», η οποία εμφαίνεται στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο ι΄, του κανονισμού 40/94, διαφέρει, στη γαλλική γλωσσική απόδοση, από εκείνη που εμφαίνεται στο άρθρο 23 της Συμφωνίας ΔΠΙΤΕ. Ωστόσο, δύο άλλες γλώσσες είναι επίσης αυθεντικές, σύμφωνα με την τελική πράξη στην οποία περιλαμβάνονται τα πορίσματα των πολυμερών εμπορικών διαπραγματεύσεων του Γύρου της Ουρουγουάης και της οποίας το κείμενο συντάχθηκε στη γαλλική, την αγγλική και την ισπανική γλώσσα. Έτσι, οι λέξεις «geographical indication identifying wines» χρησιμοποιούνται τόσο στο άρθρο 23 της Συμφωνίας ΔΠΙΤΕ όσο και στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο ι΄, του κανονισμού 40/94 στην αγγλική γλωσσική απόδοση των διατάξεων αυτών. Εξάλλου, οι λέξεις «indicación geográfica que identifique vinos» χρησιμοποιούνται στην ισπανική γλωσσική απόδοση του άρθρου 23 της Συμφωνίας ΔΠΙΤΕ και οι λέξεις «indicaciόn geográfica que identifique el vino» στην ισπανική γλωσσική απόδοση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο ι΄, του εν λόγω κανονισμού. Κατά συνέπεια, καλύπτονται από τη διάταξη του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο ι΄, του εν λόγω κανονισμού οι γεωγραφικές ενδείξεις που προσδιορίζουν οίνους και όχι οι γεωγραφικές ενδείξεις «που προορίζονται για τον προσδιορισμό οίνων».

(βλ. σκέψεις 67-72)

2.      Το λεκτικό σημείο CUVÉE PALOMAR, του οποίου η καταχώριση ως κοινοτικού σήματος ζητείται όσον αφορά την κατηγορία των «οίνων» που υπάγονται στην κλάση 33 κατά την έννοια του Διακανονισμού της Νίκαιας, προσκρούει στον απόλυτο λόγο απαραδέκτου της καταχωρίσεως, που προβλέπεται από το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο ι΄, του κανονισμού 40/94 για το κοινοτικό σήμα, λόγω της υπάρξεως της ελεγχόμενης ονομασίας προελεύσεως «valencia».

Κατά το ισπανικό δίκαιο, η περιοχή παραγωγής που προστατεύεται δυνάμει της ελεγχόμενης ονομασίας προελεύσεως «valencia» απαρτίζεται, ιδίως, από την ελάσσονα περιφέρεια Clariano, η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, έναν δήμο που φέρει το όνομα el Palomar.

Επομένως, το όνομα el Palomar συνιστά γεωγραφική ένδειξη για έναν οίνο ποιότητας παραγόμενο σε καθορισμένη περιοχή (v.q.p.r.d.) σύμφωνα με την ισπανική νομοθεσία και, κατά συνέπεια, σύμφωνα με το άρθρο 52 του κανονισμού 1493/1999, για την κοινή οργάνωση της αμπελοοινικής αγοράς, που ορίζει ότι, εάν ένα κράτος μέλος χρησιμοποιεί το όνομα μιας καθορισμένης περιοχής, συμπεριλαμβανομένου του ονόματος ενός δήμου, για έναν οίνο v.q.p.r.d., αυτό το όνομα δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την περιγραφή προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα που δεν προέρχονται από την περιοχή αυτή ή/και στα οποία αυτό το όνομα δεν έχει αποδοθεί σύμφωνα με τις εφαρμοζόμενες κοινοτικές και εθνικές κανονιστικές διατάξεις.

Δεδομένου ότι το όνομα el Palomar αποτελεί γεωγραφική ένδειξη για έναν οίνο v.q.p.r.d., αυτό συνιστά, ως εκ τούτου, γεωγραφική ένδειξη που προσδιορίζει οίνους κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο ι΄, του κανονισμού 40/94.

Ο οίνος τον οποίο αφορά το αιτούμενο σήμα δεν προέρχεται από τον Δήμο el Palomar. Κατά συνέπεια, το αιτούμενο σήμα αποτελείται από γεωγραφική ένδειξη που προσδιορίζει έναν οίνο v.q.p.r.d., ενώ ο οίνος για τον οποίο ζητήθηκε η καταχώριση του σήματος δεν έχει τη συγκεκριμένη καταγωγή.

(βλ. σκέψεις 82, 86-88, 110-112)

3.      Η κοινοτική προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων, η οποία κατοχυρώνεται με τον κανονισμό 1493/1999, για την κοινή οργάνωση της αμπελοοινικής αγοράς, στηρίζεται στις γεωγραφικές ενδείξεις, όπως αυτές προσδιορίζονται από τη νομοθεσία των κρατών μελών, τηρουμένων των σχετικών διατάξεων του εν λόγω κανονισμού. Συγκεκριμένα, η προστασία αυτή δεν προκύπτει από αυτοτελή κοινοτική διαδικασία ούτε καν από έναν μηχανισμό κατά το πέρας του οποίου οι αναγνωριζόμενες από τα κράτη μέλη γεωγραφικές ενδείξεις θα επρόκειτο να ενσωματωθούν σε μια κοινοτική πράξη δεσμευτικού χαρακτήρα.

Οι μόνες υποχρεώσεις που απορρέουν από το άρθρο 54, παράγραφοι 4 και 5, του κανονισμού 1493/1999 συνίστανται, ως προς τα κράτη μέλη, στο να γνωστοποιούν στην Επιτροπή τον κατάλογο των οίνων ποιότητας που παράγονται σε καθορισμένες περιοχές (v.q.p.r.d.), τους οποίους έχουν αναγνωρίσει, αναφέροντας, για καθένα από τους εν λόγω οίνους v.q.p.r.d., την παραπομπή στις εθνικές διατάξεις που διέπουν την παραγωγή και την παρασκευή τους και, ως προς την Επιτροπή, στο να δημοσιεύει τον εν λόγω κατάλογο στη σειρά C –και όχι στη σειρά L– της Επίσημης Εφημερίδας.

Δεδομένου ότι η προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων διασφαλίζεται με τη νομοθεσία των κρατών μελών, εξ αυτού προκύπτει ότι η δυνατότητα να αντιταχθούν σε τρίτους τα εθνικά μέτρα με τα οποία κράτος μέλος αποδίδει το όνομα μιας καθορισμένης περιοχής σε έναν οίνο v.q.p.r.d., ή το όνομα ενός δήμου, μιας κοινότητας ή μιας μικρής περιοχής, κατά το άρθρο 52, παράγραφος 1, πρώτο εδάφιο, του κανονισμού 1493/1999, απορρέει από τη δημοσίευση των διατάξεων αυτών στην Επίσημη Εφημερίδα του κράτους μέλους που θεσπίζει τα εν λόγω μέτρα.

(βλ. σκέψεις 97-99)

4.      Ο προβλεπόμενος από το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο ι΄, του κανονισμού 40/94 για το κοινοτικό σήμα λόγος απαραδέκτου τυγχάνει εφαρμογής χωρίς να είναι αναγκαίο να ληφθεί υπόψη το ζήτημα αν τα σήματα των οποίων ζητήθηκε η καταχώριση είναι ικανά να παραπλανήσουν το κοινό ή αν τα εν λόγω σήματα προκαλούν κίνδυνο συγχύσεως του κοινού όσον αφορά την καταγωγή του προϊόντος.

(βλ. σκέψη 120)

5.      Προκειμένου να τύχει εφαρμογής ο προβλεπόμενος από το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο ι΄, του κανονισμού 40/94 για το κοινοτικό σήμα λόγος απαραδέκτου, αρκεί τα σήματα να εμπεριέχουν ή να αποτελούνται από στοιχεία που παρέχουν τη δυνατότητα να προσδιορισθεί με βεβαιότητα η επίμαχη γεωγραφική ένδειξη, χωρίς να είναι αναγκαίο να ληφθούν υπόψη τα οριστικά ή αόριστα άρθρα που μπορούν, ενδεχομένως, να αποτελούν μέρος των εν λόγω σημάτων. Τα ανωτέρω δεν θα ίσχυαν μόνον αν η γεωγραφική ένδειξη απετελείτο από τοπωνύμιο εμπεριέχον άρθρο το οποίο θα σχημάτιζε αδιάσπαστη ενότητα με το εν λόγω τοπωνύμιο και το οποίο θα του προσέδιδε ιδία και αυτοτελή σημασία.

(βλ. σκέψεις 125-126)

6.      Στον βαθμό που η καταχώριση του αιτουμένου σήματος πρέπει να απορριφθεί, δυνάμει του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο ι΄, του κανονισμού 40/94 για το κοινοτικό σήμα, μόνο για τον λόγο ότι το εν λόγω σήμα εμπεριέχει ή αποτελείται από γεωγραφική ένδειξη που προσδιορίζει οίνους, εφόσον πρόκειται για οίνους που δεν έχουν τη συγκεκριμένη καταγωγή, εξ αυτού προκύπτει ότι το γεγονός ότι το όνομα που προστατεύεται ως ελεγχόμενη ονομασία προελεύσεως είναι άγνωστο στο ευρύ κοινό ή στις ενδιαφερόμενες κατηγορίες προσώπων, ή ότι το εν λόγω όνομα έχει πολύσημο χαρακτήρα που απαμβλύνει τον χαρακτήρα του ως γεωγραφικής ενδείξεως, δεν ασκεί επιρροή επί της εφαρμογής του ως άνω απόλυτου λόγου απαραδέκτου.

(βλ. σκέψη 131)