Sprawa T‑68/09

Soliver NV

przeciwko

Komisji Europejskiej

Konkurencja – Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Europejski rynek szkła samochodowego – Decyzja stwierdzająca naruszenie art. 81 WE – Porozumienia w przedmiocie podziału rynków i wymiany szczególnie chronionych informacji handlowych – Rozporządzenie (WE) nr 1/2003 – Jednolite i ciągłe naruszenie – Uczestnictwo w naruszeniu

Streszczenie – wyrok Sądu (druga izba) z dnia 10 października 2014 r.

1.      Prawo Unii Europejskiej – Zasady – Prawa podstawowe – Domniemanie niewinności – Procedura z zakresu konkurencji – Stosowanie – Moc dowodowa wymagana od dowodów przyjętych przez Komisję

(art. 81 ust. 1 WE; Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 48 ust. 1; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 2)

2.      Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Porozumienia i uzgodnione praktyki stanowiące jednolite naruszenie – Przedsiębiorstwa, którym można zarzucić naruszenie polegające na uczestnictwie w kartelu całościowym – Kryteria – Ciężar dowodu

(art. 81 ust. 1 WE)

3.      Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Naruszenie konkurencji – Kryteria oceny – Cel antykonkurencyjny – Wystarczające ustalenie – Zachowanie przedsiębiorstwa, które utrzymywało określone kontakty o charakterze antykonkurencyjnym, lecz nie uczestniczyło w żadnym spotkaniu kartelu – Okoliczności niepozwalające wykazać jego udziału w kartelu całościowym

(art. 81 ust. 1 WE)

4.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Wyrok stwierdzający nieważność – Zakres – Stwierdzenie częściowej nieważności aktu prawa Unii – Przesłanki – Stwierdzenie nieważności w całości decyzji Komisji kwalifikującej kartel całościowy jako jednolite i ciągłe naruszenie i nakładającej grzywnę, pomimo utrzymywania przez skarżące przedsiębiorstwa określonych kontaktów o charakterze antykonkurencyjnym – Decyzja niepozwalająca temu przedsiębiorstwu na zrozumienie wysuniętych przeciwko niemu zarzutów dotyczących tych kontaktów, niezależnie od jego uczestnictwa w jednolitym i ciągłym naruszeniu

(art. 81 ust. 1 WE; art. 264 akapit pierwszy TFUE)

1.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 57–59)

2.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 60–65, 101, 105)

3.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 76)

4.      Artykuł 264 akapit pierwszy TFUE należy interpretować w ten sposób, że o nieważności aktu zaskarżonego w ramach skargi o stwierdzenie nieważności orzeka się jedynie w zakresie, w jakim skarga jest zasadna. Zatem sama okoliczność, iż Sąd uznaje zarzut podniesiony przez skarżącą na poparcie jej skargi o stwierdzenie nieważności za zasadny, nie pozwala mu na stwierdzenie automatycznie nieważności zaskarżonego aktu w całości. Stwierdzenie nieważności w całości nie może bowiem nastąpić, gdy z całą oczywistością zarzut ten, odnoszący się wyłącznie do specyficznego aspektu kwestionowanego aktu, może uzasadniać jedynie stwierdzenie nieważności częściowej.

Jeżeli więc przedsiębiorstwo uczestniczyło bezpośrednio w jednym lub większej liczbie zachowań antykonkurencyjnych stanowiących jednolite i ciągłe naruszenie, ale nie zostało wykazane, że poprzez swoje własne zachowanie zamierzało ono przyczynić się do realizacji wspólnych celów wyznaczonych przez pozostałych uczestników kartelu i że znało pozostałe zachowania stanowiące naruszenie, planowane lub wdrażane przez wspomnianych uczestników dla realizacji tych samych celów, lub że w sposób rozsądny mogło je przewidzieć oraz że było gotowe ponieść związane z tym ryzyko, Komisja jest uprawniona do przypisania mu odpowiedzialności jedynie za zachowania, w których uczestniczyło ono bezpośrednio, i za zachowania planowane lub wdrażane przez innych uczestników dla realizacji tych samych celów co cele tego przedsiębiorstwa, co do których wykazano, że o nich wiedziało lub że w sposób rozsądny mogło je przewidzieć i było gotowe ponieść związane z tym ryzyko. Nie może to jednak prowadzić do zwolnienia tego przedsiębiorstwa z odpowiedzialności za zachowania, co do których bezsporne jest, że wzięło w nich udział, lub za które może być faktycznie uznane za odpowiedzialne.

Podzielenie w ten sposób decyzji Komisji kwalifikującej kartel całościowy jako jednolite i ciągłe naruszenie jest jednak możliwe, jedynie jeżeli z jednej strony danemu przedsiębiorstwu umożliwiono w toku postępowania administracyjnego zrozumienie, że zarzuca mu się nie tylko uczestnictwo w rzeczonym naruszeniu, ale również w niektórych zachowaniach stanowiących ten kartel, a tym samym obronę w tym zakresie, i jeżeli z drugiej strony decyzja ta jest wystarczająco jasna w tym względzie.

Tak nie jest wówczas, gdy rozpatrywana decyzja nie uznaje w sposób autonomiczny tych zachowań jako naruszenie art. 101 TFUE, ponieważ sąd Unii nie może w takich okolicznościach samodzielnie dokonać takiej kwalifikacji pod groźbą naruszenia uprawnień przysługujących Komisji na mocy art. 85 WE.

(por. pkt 108–113)