POSTANOWIENIE SĄDU (szósta izba)
z dnia 2 października 2015 r.(*)
Skarga o stwierdzenie nieważności – REACH – Nałożenie opłaty administracyjnej za błąd w oświadczeniu dotyczącym rozmiaru przedsiębiorstwa – System językowy – Termin do wniesienia skargi – Niedopuszczalność
W sprawie T‑540/13
Société européenne des chaux et liants, z siedzibą w Bourgoin-Jallieu (Francja), reprezentowana przez J. Dezarnaud, adwokata,
strona skarżąca,
przeciwko
Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA), reprezentowanej przez M. Heikkilä, A. Iber oraz C. Schultheissa, działających w charakterze pełnomocników,
strona pozwana,
mającej za przedmiot żądanie stwierdzenia nieważności decyzji ECHA SME (2013) 1665 z dnia 21 maja 2013 r. w części, w której nakłada na skarżącą opłatę administracyjną,
SĄD (szósta izba),
w składzie: S. Frimodt Nielsen, prezes, F. Dehousse (sprawozdawca) i A.M. Collins, sędziowie,
sekretarz: E. Coulon,
wydaje następujące
Postanowienie
Okoliczności powstania sporu
1 W dniu 9 grudnia 2010 r. skarżąca Société européenne des chaux et liants przystąpiła do rejestracji substancji na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniającego dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE (Dz.U. L 396, s. 1).
2 W trakcie postępowania rejestracyjnego skarżąca oświadczyła ECHA, że jest „małym” przedsiębiorstwem w rozumieniu zalecenia Komisji 2003/361/WE z dnia 6 maja 2003 r. w sprawie definiowania mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw (Dz.U. L 124, s. 36). Złożenie tego oświadczenia pozwoliło jej skorzystać z obniżki opłaty pobieranej od wszystkich wniosków o rejestrację, przewidzianej w art. 6 ust. 4 rozporządzenia nr 1907/2006.
3 W dniu 13 lutego 2013 r. ECHA zwróciła się do skarżącej na podstawie art. 13 ust. 3 rozporządzenia Komisji (WE) nr 340/2008 z dnia 16 kwietnia 2008 r. w sprawie opłat i należności wnoszonych na rzecz Europejskiej Agencji Chemikaliów na mocy rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 (Dz.U. L 107, s. 6) o dostarczenie określonej liczby dokumentów celem zweryfikowania jej oświadczenia o posiadaniu statusu małego przedsiębiorstwa.
4 Pismem z dnia 12 kwietnia 2013 r. skarżąca odpowiedziała, że jej oświadczenie o posiadaniu statusu małego przedsiębiorstwa w rozumieniu zalecenia 2003/361 było błędne i że jest ona „dużym” przedsiębiorstwem w rozumieniu tego zalecenia.
5 Pocztą elektroniczną i pismem z dnia 21 maja 2013 r. ECHA doręczyła skarżącej decyzję SME (2013) 1665 (zwaną dalej „zaskarżoną decyzją”). W decyzji tej ECHA w związku z pismem z dnia 12 kwietnia 2013 r. i na podstawie art. 13 ust. 4 akapit drugi rozporządzenia nr 340/2008 zdecydowała, że skarżąca nie kwalifikuje się do obniżek opłaty mających zastosowanie do „małych” przedsiębiorstw i że skieruje do niej w konsekwencji obok dwóch faktur pokrywających różnicę między uiszczonymi początkowo opłatami a opłatami ostatecznie należnymi fakturę opiewającą na 9950 EUR tytułem opłaty administracyjnej. Zaskarżona decyzja zawierała odrębne odesłanie dotyczące warunków wniesienia skargi przez jej adresata.
6 ECHA skierowała więc do skarżącej pocztą elektroniczną fakturę datowaną na dzień 22 maja 2013 r. na kwotę 9950 EUR dotyczącą opłaty administracyjnej.
7 Pismem z dnia 15 lipca 2013 r., które zostało skierowane do ECHA i wpłynęło do tej agencji w dniu 25 lipca 2013 r., skarżąca zakwestionowała nałożenie opłaty administracyjnej i wniosła o zwolnienie z niej.
8 Pocztą elektroniczną i pismami skierowanymi do skarżącej w dniu 26 lipca 2013 r. ECHA wskazała, że jak wspomniano w zaskarżonej decyzji, zgodnie z art. 94 ust. 1 rozporządzenia nr 1907/2006 i art. 263 TFUE, skargę na zaskarżoną decyzję można wnieść do Sądu w terminie dwóch miesięcy od jej doręczenia. Dodała, że z tego powodu, jeżeli skarżąca zamierza wnieść skargę na legalność zaskarżonej decyzji, powinna ją wnieść do Sądu.
9 Pismem z dnia 30 lipca 2013 r., które wpłynęło do Sądu w dniu 5 sierpnia 2013 r. i zawierało w załączniku odwołanie z dnia 15 lipca 2013 r., skarżąca, posługując się podpisem swego dyrektora – pana M., zamierzała wnieść skargę do Sądu.
10 Pismem i faksem z dnia 14 sierpnia 2013 r. sekretarz Sądu zwrócił uwagę skarżącej na fakt, że aby wnieść skargę leżącą w zakresie kompetencji Sądu, skarżący musi być reprezentowany przez adwokata wpisanego na listę adwokatów jednego z państw członkowskich, że skarga niepodpisana przez adwokata nie może być zarejestrowana i że w konsekwencji pismu z dnia 30 lipca 2013 r. nie można nadać dalszego biegu.
Postępowanie
11 Pismem datowanym na dzień 27 września 2013 r., złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 1 października 2013 r., skarżąca wniosła niniejszą skargę.
12 Odrębnym pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 19 lutego 2014 r. na podstawie art. 114 ust. 1 regulaminu postępowania przed Sądem z dnia 2 maja 1991 r. ECHA podniosła zarzut niedopuszczalności skargi z powodu terminów.
13 Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 11 marca 2014 r. skarżąca złożyła uwagi w przedmiocie zarzutu niedopuszczalności.
14 Pisemny etap postępowania w przedmiocie zarzutu niedopuszczalności został zamknięty w dniu 25 marca 2014 r. po uregulowaniu przez skarżącą złożenia uwag w przedmiocie zarzutu niedopuszczalności.
15 W dniu 9 stycznia 2015 r. w ramach środków organizacji postępowania przewidzianych w art. 64 regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r. strony zostały wezwane do przedstawienia swoich uwag co do ewentualnego znaczenia wyroku z dnia 2 października 2014 r., Spraylat/ECHA (T‑177/12, Zb.Orz., EU:T:2014:849) dla niniejszego sporu oraz do udzielenia odpowiedzi na jedno pytanie do dnia 12 lutego 2015 r.
16 ECHA ustosunkowała się do tego wezwania w dniu 11 lutego 2015 r. a skarżąca w dniu 23 lutego 2015 r. Postanowieniem Sądu z dnia 27 lutego 2015 r. odpowiedź skarżącej została włączona do akt sprawy
Żądania stron
17 ECHA wnosi do Sądu o:
– stwierdzenie niedopuszczalności skargi;
– obciążenie skarżącej kosztami postępowania.
18 Skarżąca wnosi do Sądu o:
– oddalenie zarzutu niedopuszczalności;
– obciążenie ECHA kosztami postępowania.
Co do prawa
19 Na podstawie art. 130 § 1 regulaminu postępowania przed Sądem, jeżeli pozwany o to wnosi, Sąd może rozstrzygnąć w przedmiocie niedopuszczalności lub niewłaściwości bez rozpatrywania sprawy co do istoty. W niniejszej sprawie Sąd uznaje, że po zapoznaniu się z aktami sprawy ma wystarczającą wiedzę, w związku z czym postanawia orzec bez kontynuowania postępowania.
Argumentacja stron
20 ECHA podnosi, że skarga złożona w dniu 1 października 2013 r. jest niedopuszczalna z powodu wniesienia jej po terminie.
21 Fakt, że zaskarżona decyzja została sporządzona w innym języku niż język skarżącej, nie może zmienić tego wniosku.
22 Skarżąca złożyła bowiem do ECHA wniosek o rejestrację w języku angielskim. ECHA odpowiedziała i nadała bieg temu wnioskowi w tym samym języku zgodnie z art. 2 zdanie drugie rozporządzenia Rady nr 1 z dnia 15 kwietnia 1958 r. w sprawie określenia systemu językowego Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (Dz.U. 1958, 17, s. 385).
23 W każdym razie skarżąca zapoznała się z zaskarżoną decyzją we właściwym czasie i niewątpliwie ją zrozumiała.
24 Poza tym w braku ogólnego obowiązku informowania adresatów aktów przyjętych przez instytucje wspólnotowe o środkach prawnych przeciwko tym aktom fakt, że pouczenie o przysługujących środkach odwoławczych zostało sporządzone w języku angielskim, nie może mieć wpływu na termin do wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności.
25 Skarżąca podnosi w odniesieniu do złożenia swojego wniosku o rejestrację substancji chemicznych chemikaliów w języku angielskim, że formularz wniosku o rejestrację był zredagowany w tym języku i dołączony do korespondencji ECHA, wobec czego pozostawało jej tylko wpisanie danych księgowych i zakreślenie odpowiedniego pola dotyczącego rozmiaru przedsiębiorstwa.
26 Co się tyczy twierdzenia ECHA, zgodnie z którym skarżąca nie utrzymuje, iż nie zrozumiała zaskarżonej decyzji, skarżąca nie kwestionując tego twierdzenia, wskazuje, że faktura dołączona do tej decyzji, sporządzona w języku francuskim, wystarczała sama w sobie, by pozwolić jej na wyciągnięcie z tego wniosku, że obciążono ją karą pieniężną.
27 Skarżąca przypomina, że dwukrotnie, to jest w dniach 15 i 30 lipca 2013 r., zakwestionowała zaskarżoną decyzję, „co prawda w sposób źle dostosowany na płaszczyźnie formalnej z powodu, jej zdaniem, niejasności korespondencji sporządzonej przez ECHA w języku, który nie był [jej językiem krajowym]”.
28 Mimo to zdaniem skarżącej fakt, że rzeczywiście zakwestionowała tę karę pieniężną, nie oznacza, że dokładnie zrozumiała otrzymaną pierwotnie dokumentację wniosku rejestracyjnego. Jest bowiem jej zdaniem bezsporne, że wybór języka dokonany przez ECHA przyczynił się do błędu interpretacyjnego dokumentacji rejestracyjnej, gdyż skarżąca w swoim wniosku rejestracyjnym umieściła jedynie informacje finansowe dotyczącej jej samej, a nie przedsiębiorstwa partnerskiego mającego udział w jej kapitale.
Ocena Sądu
29 Co się tyczy w pierwszej kolejności zasad mających zastosowanie do terminów zaskarżenia, należy przypomnieć, że terminy do wniesienia skargi na podstawie w art. 263 TFUE są bezwzględnie wiążące i nie pozostają do dyspozycji ani stron, ani sądu (postanowienie z dnia 15 listopada 2012 r., Städter/BCE, C‑102/12 P, EU:C:2012:723, pkt 13).
30 Należy przypomnieć również, że ścisłe stosowanie przepisów proceduralnych odpowiada wymogom pewności prawa oraz konieczności zapobieżenia jakiejkolwiek dyskryminacji lub arbitralnemu traktowaniu w ramach wymiaru sprawiedliwości (zob. postanowienie z dnia 29 stycznia 2014 r., Gbagbo/Rada, C‑397/13 P, EU:C:2014:46, pkt 7 i przytoczone tam orzecznictwo).
31 Zgodnie z art. 45 akapit drugi statutu Trybunału od terminów procesowych można wprowadzić odstępstwo w okolicznościach całkowicie wyjątkowych, nieprzewidywalnych lub w przypadku siły wyższej (zob. postanowienie Gbagbo/Rada, pkt 30 wyżej, EU:C:2014:46, pkt 8 i przytoczone tam orzecznictwo).
32 Ponadto, co się tyczy terminów do wniesienia skargi, pojęcie usprawiedliwionego błędu należy interpretować w sposób ścisły i może ono dotyczyć jedynie wyjątkowych okoliczności, w szczególności kiedy zachowanie danej instytucji samo doprowadziło albo w decydującym zakresie przyczyniło się do powstania zrozumiałych wątpliwości w świadomości osoby działającej w dobrej wierze, zachowującej wszelką staranność wymaganą od osoby przeciętnie zorientowanej (zob. wyrok 22 września 2011 r., Bell & Ross/OHIM, C‑426/10 P, Rec, EU:C:2011:612, pkt 19 i przytoczone tam orzecznictwo).
33 W niniejszym przypadku zaskarżona decyzja została doręczona skarżącej w dniu 21 maja 2013 r. Zgodnie z art. 263 akapit szósty TFUE w związku z art. 102 ust. 2 regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r. termin do wniesienia skargi na tę decyzję upłynął więc we środę 31 lipca 2013 r. o północy.
34 Co się tyczy w drugiej kolejności systemu językowego Unii, należy przypomnieć, że zgodnie z art. 2 rozporządzenia nr 1 dokumenty kierowane do instytucji przez państwo członkowskie lub osobę podlegającą jurysdykcji państwa członkowskiego są sporządzane w jednym z języków urzędowych do wyboru przez nadawcę, a odpowiedź jest sporządzana w tym samym języku.
35 Poza tym zgodnie z art. 3 rozporządzenia nr 1 dokumenty kierowane przez instytucję do państwa członkowskiego lub osoby podlegającej jurysdykcji państwa członkowskiego są sporządzane w języku tego państwa.
36 Artykuł 104 rozporządzenia nr 1907/06 stanowi, że rozporządzenie nr 1 ma zastosowanie do ECHA.
37 W niniejszej sprawie jest bezsporne, że wniosek rejestracyjny został złożony przez skarżącą w języku angielskim.
38 Bezsporne jest również, że zaskarżona decyzja została doręczona w języku angielskim i dołączona była do niej faktura dotycząca spornej opłaty administracyjnej, sporządzona w części w języku angielskim, a w części francuskim.
39 Poza tym bezsporne jest, że odwołanie wniesione przez skarżącą do ECHA w dniu 15 lipca 2013 r. sporządzone było w języku francuskim i że w dniu 26 lipca 2013 r. ECHA odpowiedziała na to odwołanie wiadomością elektroniczną sformułowaną w tym języku.
40 W uwagach w przedmiocie zarzutu niedopuszczalności skarżąca – chociaż ECHA podnosi, że zrozumiała ona zaskarżoną decyzję – nie przedstawia żadnego konkretnego argumentu i twierdzi, że nie zrozumiała tej decyzji nakładającej na nią w języku angielskim opłatę administracyjną. W szczególności co się tyczy konkretnie kwestii terminów do wniesienia skargi, których dochowanie jest kwestionowane w ramach niniejszego zarzutu niedopuszczalności, skarżąca nie utrzymuje, że nie zrozumiała informacji zawartych w tej decyzji dotyczących warunków i terminów do wniesienia skargi.
41 Co do istoty sprawy skarżąca ogranicza się do twierdzenia, że użycie języka angielskiego i słownictwa technicznego w postępowaniu przeprowadzonym w celu rejestracji jej dwóch substancji chemicznych przyczyniło się do błędu popełnionego w zgłoszeniu rozmiaru jej przedsiębiorstwa, co uzasadnia jej zdaniem, że nie powinno się na nią nakładać opłaty administracyjnej.
42 Ogólnie rzec biorąc skarżąca nie przedstawia więc ani w skardze, ani w uwagach w przedmiocie zarzutu niedopuszczalności żadnego wyjaśnienia, które mogłoby uzasadniać w świetle orzecznictwa wspomnianego w pkt 31 i 32 powyżej, że złożenie skargi nastąpiło dopiero w dniu 1 października 2013 r.
43 Skarżąca wspomina co najwyżej w skardze, że dwukrotnie – to jest w dniach 15 i 30 lipca 2013 r. – wyraziła swoje zakwestionowanie zaskarżonej decyzji, „co prawda w sposób źle dostosowany na płaszczyźnie formalnej z powodu, jej zdaniem, niejasności korespondencji sporządzonej przez ECHA w języku, który nie był [jej językiem krajowym]”.
44 Nawet gdyby to spostrzeżenie, które nie dotyczy terminów, lecz jedynie formy kontestacji z dnia 15 i 30 lipca 2013 r., należało jednak interpretować jako dotyczące również kwestii wniesienia skargi po terminie, należałoby je oddalić.
45 Należy bowiem zaznaczyć, że przynajmniej w odniesieniu do części zaskarżonej decyzji dotyczącej warunków i terminów do wniesienia skargi odniesienie dotyczące „niejasności” jest w oczywisty sposób nie na miejscu.
46 Z jednej strony ta część zaskarżonej decyzji dotycząca warunków i terminów wniesienia do skargi jest w jej sformułowaniu w języku angielskim pozbawiona jakiejkolwiek niejasności w opisie tych warunków i terminów.
47 Z drugiej strony samo przywołanie rzekomej niejasności zakłada logicznie jej uprzednie zidentyfikowanie, a zatem siłą rzeczy wystarczającą dla tego zidentyfikowania znajomość języka tekstu rzekomo niejasnego. Tymczasem skarżąca zarzucając w niewyraźny sposób niejasności, nie wskazuje ich.
48 Wynika z tego, że przy założeniu, iż spostrzeżenie przywołane w pkt 43 powyżej należy interpretować jako dotyczące również kwestii terminów do wniesienia skargi, spostrzeżenie to nie może wyjaśniać, a tym bardziej uzasadniać, złożenia skargi dopiero w dniu 1 października 2013 r.
49 Ponadto należy przypomnieć dla uzupełnienia, że w odpowiedzi na odwołanie w języku francuskim z dnia 15 lipca, które wpłynęło do ECHA w dniu 25 lipca 2013 r., agencja ta pocztą elektroniczną z dnia 26 lipca 2013 r. wskazała skarżącej w tym samym języku, że skargę należy wnieść do Sądu w terminie dwóch miesięcy od dnia wydania zaskarżonej decyzji, i podała jej link do strony internetowej Trybunału Sprawiedliwości.
50 Następnie przywołanie przez skarżącą rzekomych niejasności –wystarczająco podważone w rozważaniach w pkt 42–47 powyżej – zakwestionowane zostaje jeszcze powtórzeniem przez ECHA w języku francuskim informacji zawartych w zaskarżonej decyzji dotyczących warunków i terminów do wniesienia skargi.
51 W następstwie informacji zawartych w zaskarżonej decyzji i ich powtórzenia przez ECHA w dniu 26 lipca 2013 r. skarżąca zamiast zlecić złożenie swej skargi podpisanej przez adwokata w terminie do jej wniesienia, zadowoliła się wysłaniem jej do Sądu w formie listu nadanego w przeddzień upływu tego terminu, podpisanego przez osobę z kierownictwa. Należy przypomnieć, że zgodnie z orzecznictwem skarga, która nie została podpisana przez adwokata lub radcę prawnego, jest dotknięta brakiem, który z upływem terminów procesowych prowadzi do niedopuszczalności skargi i nie może być konwalidowany (wyrok Bell & Ross/OHMI, EU:C:2011:612, pkt 32 wyżej, pkt 42).
52 Z całości powyższych rozważań wynika, że z uwagi na okoliczności faktyczne niniejszej sprawy i brak okoliczności takich jak wymienione w pkt 31 i 32 powyżej, należy uwzględnić zarzut niedopuszczalności podniesiony przez ECHA i odrzucić niniejszą skargę jako wniesioną po terminie.
W przedmiocie kosztów
53 Zgodnie z art. 134 § 1 regulaminu postępowania kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ skarżąca przegrała sprawę, należy zgodnie z żądaniem ECHA obciążyć ją kosztami postępowania.
Z powyższych względów
SĄD (szósta izba)
postanawia, co następuje:
1) Skarga zostaje odrzucona.
2) Société européenne des chaux et liants pokrywa oprócz własnych kosztów koszty poniesione przez Europejską Agencję Chemikaliów (ECHA).
Sporządzono w Luksemburgu w dniu 2 października 2015 r.
E. Coulon | | S. Frimodt Nielsen |