Iarraidh ar réamhrialú ón Sąd Najwyższy (an Pholainn) a taisceadh an 18 Aibreán 2024 - X.Y.
(Cás C-273/24, Naski) 1
Teanga an cháis: an Pholainnis
An chúirt a rinne an tarchur
Sąd Najwyższy
Páirtithe sna príomhimeachtaí
Achomharcóir: X.Y.
Idiragraithe: Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Obywatelskich
Na ceisteanna a tharchuirtear
I gcás ina ndéanann cúirt céime deiridh Ballstáit (an Sąd Najwyższy (Cúirt Uachtarach, an Pholainn)) – i ndiaidh léiriú a fháil ó CBAE maidir leis na hiarmhairtí dlíthiúla a bhaineann le sárú ar rialacha bunúsacha dhlí an Stáit sin maidir le breithiúna na Cúirte Uachtaraí a cheapadh, arb é atá ann ná:
(a) gníomhartha lena gceaptar breithiúna na Cúirte Uachtaraí a thabhairt uaidh ag Uachtarán Phoblacht na Polainne in ainneoin rún Krajowa Rada Sądownictwa (Comhairle Náisiúnta na mBreithiúna, an Pholainn; ‘KRS’), lena n-áirítear an togra maidir le breithiúna a cheapadh, ar cuireadh faoi chonspóid roimhe sin os comhair na cúirte náisiúnta a bhfuil dlínse aici (Naczelny Sąd Administracyjny (an Chúirt Uachtarach Riaracháin, an Pholainn)), gur chuir an Chúirt Uachtarach Riaracháin cur chun feidhme an rúin sin ar fionraí i gcomhréir leis an dlí náisiúnta, agus nár cuireadh clabhsúr ar na himeachtaí achomhairc, agus ina dhiaidh sin chuir an Chúirt Uachtarach Riaracháin rún KRS ar cuireadh agóid ina choinne ar ceal mar gheall ar a neamhdhleathacht, dá réir gur bhain sí é go buan ón dlíchóras, de bhrí gur chuir sí ceapachán bhreithiúna na Cúirte Uachtaraí ón mbunús a cheanglaítear le hAirteagal 179 de Bhunreacht Phoblacht na Polainne i bhfoirm iarratas KRS maidir le breitheamh a cheapadh?
(b) imeachtaí réamhcheapacháin arna seoladh gan beann ar phrionsabail na trédhearcachta agus na cothroime ag comhlacht náisiúnta (KRS), i bhfianaise na n-imthosca a bhaineann lena bhunú (roghnú na mbreithiúna) agus an chaoi a fheidhmítear é, nach gcomhlíonann ceanglais comhlachta bhunreachtúil a bhfuil neamhspleáchas na gcúirteanna agus na mbreithiúna á seasamh aige, ar de réir a bunaíodh é faoin nós imeachta a shonraítear in ustawy z 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dlí an 8 Nollaig 2017 lena leasaítear an Dlí maidir le KRS agus dlíthe áirithe eile) (IO 2018, Mír 3),
– go bhfuil sé de cheangal uirthi ceist dlí a cuireadh faoi bhráid na cúirte sin a réiteach trí léiriú dhlí an Aontais arna ghlacadh ag CBAE a chur i bhfeidhm, i gcás ina ndéantar léiriú ar Airteagal 2, Airteagal 6(1) agus (3) agus an dara fomhír d’Airteagal 19(1) de Chonradh an Aontais Eorpaigh (CAE) agus Airteagal 267 CFAE, i gcomhar le hAirteagal 47 den Chairt um Chearta Bunúsach an Aontais Eorpaigh, amhail go gcuirtear cosc leo ar rannpháirtíocht, i bhfoirmíocht na Cúirte Uachtaraí a dhéanann cinneadh faoin gceist dlí sin, aon duine de na daoine arna gceapadh mar bhreithiúna den Chúirt Uachtarach de shárú ar rialacha dlí náisiúnta Ballstáit a chuirtear síos orthu in 1(a) nó (b) thuas, agus sa chaoi go gcuirtear cosc leo ar athruithe ar fhoirmíocht bhinse nó chúirt an Bhallstáit a rinne an tarchur chun réamhrialú do CBAE, i gcás ina dtarlaíonn na hathruithe sin tar éis do CBAE a bhreithiúnas a thabhairt mar fhreagairt ar an gceist sin agus nach bhfuil údar leo ar fhorais oibiachtúla (mar shampla, bás, dul ar scor an bhreithimh a bhí ina chomhalta den chúirt a rinne an tarchur chun réamhrialú),
– agus go gcuirtear cosc leis ar aon chinneadh a dhéanamh sa chás a bhaineann leis an gceist dlí sin a réiteach, lena n-áirítear orduithe a dhéanamh maidir le, go háirithe, foirmíocht na Cúirte Uachtaraí nó an dáta a bheidh sí le gairm, ag duine a cheaptar mar Uachtarán na Cúirte Uachtaraí a stiúrann obair Dlísheomra Shibhialta na cúirte sin agus a ceapadh freisin mar bhreitheamh den Chúirt Uachtarach de shárú ar rialacha an dlí náisiúnta de chuid Ballstáit a chuirtear síos orthu in 1(a) agus 1(b) thuas, nó ag aon duine eile a cheaptar mar bhreitheamh den Chúirt Uachtarach de shárú freisin ar rialacha an dlí náisiúnta de chuid Ballstáit a chuirtear síos orthu in 1 (a) agus 1(b) thuas, agus mar thoradh air sin nach mór a mheas go bhfuil leithéid sin d’orduithe nó cinntí gan éifeacht dhlíthiúil,
– agus a chiallaíonn go bhfuil sé de cheart agus d’oibleagáid ag breitheamh den Chúirt Uachtarach, nár cuireadh a cheapachán ó bhail mar gheall ar aon cheann de na heasnaimh a chuirtear síos orthu in 1(a) nó (b) thuas, diúltú suí ar bhinse comhchoiteann den Chúirt Uachtarach inar ceapadh tromlach díobh siúd a ceapadh mar bhreithiúna den Chúirt Uachtarach de shárú ar rialacha dhlí náisiúnta an Bhallstáit dá dtagraítear in 1(a) nó (b) thuas, agus, i gcás ina dtugtar freagra dearfach ar an gceist thuas, a chiallaíonn freisin, má cheaptar é d’oifig bhreithimh den Chúirt Uachtarach gan na sáruithe dá dtagraítear in 1(a) nó 1(b) thuas, go bhfuil sé de chumhacht ag breitheamh den chúirt sin arb é an Breitheamh is Rapóirtéir é i gcás a bhaineann leis an gceist dlí atá i gceist comhdhéanamh na Cúirte Uachtaraí a ainmniú chun an cheist sin a eisiúint, gan féachaint d’fhorálacha an dlí náisiúnta lena gcuirtear i gcumas d’Uachtarán na Cúirte Uachtaraí a stiúrann obair an tSeomra Shibhialta foirmíochtaí na gcásanna éisteachta binse a ainmniú a éistear leo i Seomra Sibhialta na Cúirte Uachtaraí d’fhonn éifeacht a thabhairt do dhlí an Aontais agus dá léiriú mar a ghlac CBAE é, agus lena gcuirtear cosc ar aon duine a cheaptar mar bhreitheamh den Chúirt Uachtarach de shárú ar rialacha dlí náisiúnta Ballstáit a chuirtear síos orthu in 1(a) nó (b) thuas nó ar aon duine eile a cheaptar mar bhreitheamh den Chúirt Uachtarach de shárú ar rialacha dlí náisiúnta Ballstáit a chuirtear síos orthu in 1(a) nó (b) thuas aon oifig feidhmiúcháin a bheith aige sa Chúirt Uachtarach (inter alia, oifig Uachtarán na cúirte sin, lena n-áirítear oifig Chéad Uachtarán na cúirte sin nó oifig Uachtaráin Dhlísheomraí na Cúirte Uachtaraí) agus aon oifig i gcomhlachtaí na Cúirte Uachtaraí (amhail oifig chomhalta nó leas-chomhalta de Choláiste na Cúirte Uachtaraí nó oifig Oifigigh Araí de Dhlísheomraí na Cúirte Uachtaraí), ar feidhmeanna nach bhfuil inchomhlíonta ach ag breithiúna den Chúirt Uachtarach arna gceapadh go dleathach, agus a choisceann ar na daoine sin aon ghníomh a dhéanamh a thagann faoi dhlínse bhreithiúna na Cúirte Uachtaraí a chomhlíonann na feidhmeanna thuasluaite, mar gheall ar an tionchar a d’fhéadfadh a bheith acu, ó fhíoras nó ó dhlí, ar chomhlíonadh fheidhmeanna dlínse na Cúirte Uachtaraí?
____________
1 Úsáidtear ainm bréige sa chás seo nach bhfreagraíonn d’fhíorainm aon pháirtí sna himeachtaí.