Υπόθεση T-281/21
Nowhere Co. Ltd
κατά
Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα) της 16ης Μαρτίου 2022
«Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Διαδικασία ανακοπής – Αίτηση καταχωρίσεως εικονιστικού σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης APE TEES – Μη καταχωρισμένα προγενέστερα εικονιστικά εθνικά σήματα που απεικονίζουν μια μαϊμού – Σχετικός λόγος απαραδέκτου – Άρθρο 8, παράγραφος 4, του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009 [νυν άρθρο 8, παράγραφος 4, του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1001] – Σύστημα κανόνων που διέπουν την αγωγή του common law λόγω απατηλής χρήσης διακριτικού σημείου (action for passing off) – Συμφωνία αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση και την Ευρατόμ»
1. Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Κρίσιμος χρόνος για την εξέταση συνδρομής σχετικού λόγου απαραδέκτου – Ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης καταχωρίσεως – Αποχώρηση του οικείου κράτους μέλους από την Ένωση – Δεν ασκεί επιρροή
(Άρθρο 50 ΣΕΕ· κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 8· Συμφωνία για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας, άρθρα 126 και 127)
(βλ. σκέψεις 28-30)
2. Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο μη καταχωρισμένου σήματος ή άλλου σημείου χρησιμοποιούμενου στις εμπορικές συναλλαγές – Ανακοπή στηριζόμενη στο προστατευόμενο στο Ηνωμένο Βασίλειο σήμα – Αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση – Συνέπειες – Απόφαση του τμήματος προσφυγών εκδοθείσα μετά τη μεταβατική περίοδο – Διατήρηση του εννόμου συμφέροντος για το χρονικό διάστημα μεταξύ της ημερομηνίας κατάθεσης της αίτησης καταχωρίσεως και της λήξης της μεταβατικής περιόδου
(Άρθρο 50 ΣΕΕ· κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρα 8 § 4, και 42 §§ 2 και 3· κανονισμός 2017/1001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 51 και 52· κανονισμός 2868/95 της Επιτροπής, άρθρο 1, κανόνας 19 § 1, και 20 § 1· Συμφωνία για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας, άρθρα 126 και 127)
(βλ. σκέψεις 34, 36-39, 41-43, 45, 46)
3. Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Διαδικασία προσφυγής – Προσφυγή ενώπιον του δικαστή της Ένωσης – Δυνατότητα του Γενικού Δικαστηρίου να μεταρρυθμίσει την προσβαλλόμενη απόφαση – Όρια
(Κανονισμός 2017/1001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 72 § 3)
(βλ. σκέψη 47)
Σύνοψη
Ο Junguo Ye ζήτησε από το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO) την καταχώριση του εικονιστικού σήματος APE TEES ως σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε σχέση με διάφορα προϊόντα και υπηρεσίες. Η Nowhere Co. Ltd άσκησε ανακοπή κατά της καταχωρίσεως του σήματος αυτού στηριζόμενη σε τρία μη καταχωρισμένα προγενέστερα εικονιστικά σήματα τα οποία χρησιμοποιούνται στις συναλλαγές στο Ηνωμένο Βασίλειο και, κατ’αυτή, της παρέχουν, δυνάμει του ισχύοντος δικαίου στην εν λόγω χώρα, το δικαίωμα να εμποδίσει τη χρήση του σήματος του οποίου ζητήθηκε η καταχώριση.
Με απόφαση της 10ης Φεβρουαρίου 2021, το τμήμα προσφυγών του EUIPO απέρριψε την ανακοπή με την αιτιολογία ότι, μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση και μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου που προβλεπόταν στη Συμφωνία αποχώρησης(1), η Nowhere Co. δεν μπορούσε πλέον να αξιώσει την εφαρμογή του συστήματος των κανόνων που διέπουν την αγωγή του common law λόγω απατηλής χρήσης διακριτικού σημείου (action for passing off) κατά το δίκαιο του Ηνωμένου Βασιλείου. Έκρινε, αφενός, ότι ο κρίσιμος χρόνος για την ύπαρξη των προγενέστερων δικαιωμάτων είναι εκείνος της έκδοσης της προσβαλλομένης αποφάσεως, η οποία έλαβε χώρα, εν προκειμένω, μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου. Αφετέρου, έκρινε ότι από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου και έπειτα δεν μπορεί να ανακύψει σύγκρουση μεταξύ του σήματος του οποίου ζητήθηκε η καταχώριση και των μη καταχωρισμένων προγενέστερων σημάτων, καθόσον τα σήματα αυτά χρησιμοποιούνται στις συναλλαγές στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Το Γενικό Δικαστήριο ακυρώνει την απόφαση του τμήματος προσφυγών του EUIPO. Εκτιμά ότι, παρά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, η Nowhere Co. έχει έννομο συμφέρον για την ευδοκίμηση της ανακοπής της σε σχέση με την περίοδο μεταξύ της ημερομηνίας κατάθεσης της αίτησης καταχωρίσεως σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της λήξης της μεταβατικής περιόδου.
Εκτίμηση του Γενικού Δικαστηρίου
Προκαταρκτικώς, το Γενικό Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι, για να κριθεί αν συντρέχει σχετικός λόγος απαραδέκτου, λαμβάνεται υπόψη ο χρόνος της κατάθεσης της αίτησης καταχωρίσεως σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της οποίας ασκήθηκε η ανακοπή. Συναφώς, το γεγονός ότι η ανακοπή που ασκήθηκε βάσει του άρθρου 8, παράγραφος 4, του κανονισμού 207/2009(2) στηρίζεται σε μη καταχωρισμένα προγενέστερα σήματα τα οποία χρησιμοποιούνται στις συναλλαγές στο Ηνωμένο Βασίλειο καθώς και στην προβλεπόμενη στο δίκαιο του Ηνωμένου Βασιλείου ρύθμιση περί απατηλής χρήσεως διακριτικού σημείου δεν ασκεί επιρροή στην περίπτωση ανακοπής ασκηθείσας κατά αιτήσεως καταχωρίσεως σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία κατατέθηκε πριν από την έναρξη ισχύος της Συμφωνίας αποχώρησης και τη λήξη της μεταβατικής περιόδου.
Όσον αφορά τον ισχυρισμό του EUIPO ότι εν προκειμένω ο κρίσιμος χρόνος για τον προσδιορισμό της ύπαρξης των προγενέστερων δικαιωμάτων είναι εκείνος της έκδοσης της προσβαλλομένης αποφάσεως, το Γενικό Δικαστήριο επισημαίνει, πρώτον, ότι απλώς και μόνον από τη χρήση του ενεστώτα της οριστικής στο άρθρο 8, παράγραφος 4, του κανονισμού 207/2009 δεν είναι δυνατό να συναχθεί κανένα συμπέρασμα ως προς την ερμηνεία του. Δεδομένου ότι η διάταξη αρχίζει με τη φράση «[κ]ατόπιν ανακοπής του δικαιούχου του μη καταχωρισμένου σήματος», δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο ο ενεστώτας που χρησιμοποιείται εν συνεχεία στη διάταξη αυτή να αναφέρεται μάλλον στον χρόνο ασκήσεως της ανακοπής και όχι σε εκείνον της έκδοσης της προσβαλλομένης αποφάσεως.
Δεύτερον, το Γενικό Δικαστήριο τονίζει ότι ως καταληκτική ημερομηνία της προθεσμίας, εντός της οποίας έπρεπε να έχουν προσκομιστεί οι αποδείξεις περί της ύπαρξης, της εγκυρότητας και της έκτασης της προστασίας του προγενέστερου δικαιώματος, ορίστηκε από το EUIPO ημερομηνία προγενέστερη της έναρξης ισχύος της Συμφωνίας αποχώρησης και της λήξης της μεταβατικής περιόδου. Επιπλέον, το άρθρο 42, παράγραφος 2, του κανονισμού 207/2009, το οποίο προβλέπει υποχρέωση του ανακόπτοντος να αποδείξει την ουσιαστική χρήση του προγενέστερου σήματος, κάνει λόγο για τα πέντε έτη που προηγούνται της δημοσίευσης της αίτησης καταχωρίσεως σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όχι για το χρονικό διάστημα που λήγει την ημερομηνία εκδόσεως από το EUIPO της τελικής αποφάσεώς του επί της ανακοπής.
Τρίτον, το Γενικό Δικαστήριο εκτιμά ότι, ακόμη και αν γίνει δεκτό ότι μετά το πέρας της μεταβατικής περιόδου δεν θα μπορούσε πλέον να υπάρξει σύγκρουση μεταξύ των αντιπαρατιθέμενων σημάτων, εντούτοις, στην περίπτωση καταχωρίσεως του σήματος του οποίου ζητήθηκε η καταχώριση, μια τέτοια σύγκρουση θα μπορούσε να υπάρξει κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ της ημερομηνίας κατάθεσης της αίτησης καταχωρίσεως σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της λήξης της μεταβατικής περιόδου. Αναγνωρίζει, ως εκ τούτου, ότι η Nowhere Co. έχει έννομο συμφέρον για την ευδοκίμηση της ανακοπής της σε σχέση με την εν λόγω περίοδο. Αντιθέτως, ο J. Ye μπορούσε, ήδη από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, να υποβάλει νέα αίτηση καταχωρίσεως του επίμαχου σήματος, η οποία δεν θα προσέκρουε πλέον στα μη καταχωρισμένα προγενέστερα σήματα καθόσον είχαν χρησιμοποιηθεί στις συναλλαγές στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Κατά συνέπεια, το Γενικό Δικαστήριο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι κανένα από τα επιχειρήματα που προέβαλε το EUIPO δεν μπορεί να στηρίξει τη θέση του ότι η ημερομηνία έκδοσης της προσβαλλομένης αποφάσεως, που είναι το μόνο μεταγενέστερο της λήξης της μεταβατικής περιόδου στοιχείο, είναι η ημερομηνία που ασκεί επιρροή για την επίλυση της υπό κρίση διαφοράς.