Υπόθεση C‑244/12

Salzburger Flughafen GmbH

κατά

Umweltsenat

(αίτηση του Verwaltungsgerichtshof για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων στο περιβάλλον — Οδηγία 85/337/ΕΟΚ — Άρθρα 2, παράγραφος 1, και 4, παράγραφος 2 — Έργα που εμπίπτουν στο παράρτημα II — Έργα επεκτάσεως της υποδομής αεροδρομίου — Εξέταση βάσει κατώτατων ορίων ή κριτηρίων — Άρθρο 4, παράγραφος 3 — Κριτήρια επιλογής — Παράρτημα III, σημείο 2, στοιχείο ζ΄ — Πυκνοκατοικημένες περιοχές»

Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (πέμπτο τμήμα)

της 21ης Μαρτίου 2013

1.        Περιβάλλον — Εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων στο περιβάλλον — Οδηγία 85/337 — Περιθώριο εκτιμήσεως των κρατών μελών όσον αφορά την πραγματοποίηση εκτιμήσεως περιβαλλοντικών επιπτώσεων για οποιαδήποτε τροποποίηση ή επέκταση έργων τα οποία έχουν ήδη εγκριθεί, εκτελεσθεί ή εκτελούνται, και αφορούν αεροδρόμια — Έκταση και όρια — Εργασίες αναμορφώσεως της υποδομής υφισταμένου αεροδρομίου χωρίς επιμήκυνση του διαδρόμου απογειώσεως και προσγειώσεως και χωρίς να επηρεάζονται οι υπάρχουσες υποδομές — Εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής — Ορισμός κριτηρίων και κατώτατων ορίων κατά τρόπο ώστε να ενδέχεται να εξαιρεθεί στην πράξη ολόκληρη κατηγορία σχεδίων από την υποχρέωση πραγματοποιήσεως εκτιμήσεως περιβαλλοντικών επιπτώσεων — Ασυμβατότητα προς την οδηγία

(Οδηγία 85/337 του Συμβουλίου, όπως έχει τροποποιηθεί με την οδηγία 97/11, άρθρα 2 § 1 και 4 §§ 2, στοιχείο β΄, και 3, και παραρτήματα II και ΙΙΙ, σημείο 2, στοιχείο ζ΄)

2.        Περιβάλλον — Εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων στο περιβάλλον — Οδηγία 85/337 — Τροποποίηση ή επέκταση έργων τα οποία έχουν ήδη εγκριθεί, εκτελεσθεί ή εκτελούνται, και αφορούν αεροδρόμια — Σωρευτική συνεκτίμηση των αποτελεσμάτων έργου και των αποτελεσμάτων σχεδίων που έχουν ήδη εγκριθεί και εκτελεσθεί προς τον σκοπό σφαιρικής εκτιμήσεως των επιπτώσεων των επίμαχων σχεδίων στο περιβάλλον — Εκτίμηση από το εθνικό δικαστήριο

(Οδηγία 85/337 του Συμβουλίου, όπως έχει τροποποιηθεί με την οδηγία 97/11, άρθρα 2 § 1 και 4 §§ 2 και 3, και παραρτήματα II και ΙΙΙ)

3.        Περιβάλλον — Εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων στο περιβάλλον — Οδηγία 85/337 — Εργασίες αναμορφώσεως της υποδομής αεροδρομίου — Ορισμός κατώτατου ορίου κατά τρόπο ώστε να ενδέχεται να εξαιρεθεί ολόκληρη κατηγορία σχεδίων από την υποχρέωση πραγματοποιήσεως εκτιμήσεως περιβαλλοντικών επιπτώσεων — Ασυμβατότητα προς την οδηγία — Υποχρέωση των εθνικών αρχών να πραγματοποιήσουν εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων πριν τη χορήγηση της άδειας — Άμεσο αποτέλεσμα — Επιπτώσεις στα δικαιώματα τρίτων — Δεν ασκεί επιρροή

(Οδηγία 85/337 του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 97/11, άρθρα 2 § 1 και 4 §§ 2, στοιχείο α΄ και β΄, και 3, και παραρτήματα ΙΙ και ΙΙΙ)

1.        Αντιβαίνει στα άρθρα 2, παράγραφος 1, καθώς και 4, παράγραφοι 2, στοιχείο β΄, και 3, της οδηγίας 85/337, για την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 97/11, εθνική ρύθμιση η οποία εξαρτά την πραγματοποίηση εκτιμήσεως των επιπτώσεων στο περιβάλλον έργων που αφορούν την αναμόρφωση της υποδομής αεροδρομίου και εμπίπτουν στο παράρτημα II της εν λόγω οδηγίας αποκλειστικώς από το αν τα έργα αυτά δύνανται να αυξήσουν τον αριθμό των εναέριων κινήσεων τουλάχιστον κατά 20 000 κατ’ έτος.

Έτσι, αφενός, ένα κράτος μέλος που καθορίζει τα κριτήρια και/ή τα κατώτατα όρια με τέτοιον τρόπο ώστε, στην πράξη, το σύνολο των σχεδίων (ορισμένης κατηγορίας) να εξαιρείται εκ προοιμίου από την υποχρέωση εκτιμήσεως των επιπτώσεων υπερβαίνει το περιθώριο εκτιμήσεως που διαθέτει δυνάμει των άρθρων 2, παράγραφος 1, και 4, παράγραφος 2, της οδηγίας 85/337, εκτός εάν το σύνολο των εξαιρουμένων σχεδίων μπορεί να θεωρηθεί, βάσει συνολικής εκτιμήσεως, ότι δεν είναι ικανό να επηρεάσει σημαντικά το περιβάλλον.

Αφετέρου, ορίζοντας τέτοιου είδους κατώτατο όριο, η επίμαχη εθνική νομοθεσία λαμβάνει αποκλειστικώς υπόψη την ποσοτική σκοπιά των συνεπειών των έργων, χωρίς να επιβάλλει τη συνεκτίμηση άλλων κριτηρίων επιλογής του παραρτήματος III της εν λόγω οδηγίας, ιδίως το προβλεπόμενο στο σημείο 2, στοιχείο ζ΄, του εν λόγω παραρτήματος κριτήριο, ήτοι την πυκνότητα του πληθυσμού της περιοχής την οποία αφορά το έργο.

(βλ. σκέψεις 27-35, 38, διατακτ. 1)

2.        Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 36, 37)

3.        Όταν κράτος μέλος, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 4, παράγραφος 2, στοιχείο β΄, της οδηγίας 85/337, για την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 97/11, επιβάλλει, όσον αφορά σχέδια που εμπίπτουν στο παράρτημα II αυτής, κατώτατο όριο το οποίο είναι ασυμβίβαστο προς τις υποχρεώσεις που επιβάλλουν τα άρθρα 2, παράγραφος 1, και 4, παράγραφος 3, της εν λόγω οδηγίας, οι διατάξεις των άρθρων 2, παράγραφος 1, καθώς και το άρθρο 4, παράγραφοι 2, στοιχείο α΄, και 3, της εν λόγω οδηγίας αναπτύσσουν άμεσο αποτέλεσμα, συνεπεία του οποίου οι αρμόδιες εθνικές αρχές πρέπει να διασφαλίζουν ότι πρώτον θα εξετασθεί αν τα επίμαχα έργα ενδέχεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και ότι, σε περίπτωση καταφατικής απαντήσεως, θα εκτιμηθούν εν συνεχεία οι επιπτώσεις αυτές.

(βλ. σκέψεις 43-48, διατακτ. 2)