Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα)
της 6ης Σεπτεμβρίου 2013 —
Export Development Bank of Iran κατά Συμβουλίου

(Συνεκδικασθείσες υποθέσεις T‑4/11 και T‑5/11)

«Κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας — Περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν με σκοπό την παρεμπόδιση διαδόσεως των πυρηνικών όπλων — Δέσμευση κεφαλαίων — Υποχρέωση αιτιολογήσεως — Δικαιώματα άμυνας — Δικαίωμα αποτελεσματικής ένδικης προστασίας — Πλάνη εκτιμήσεως»

1.                     Ένδικη διαδικασία — Απόφαση η οποία αντικαθιστά κατά την εκκρεμοδικία την εν τω μεταξύ ανακληθείσα προσβαλλομένη απόφαση — Επιτρέπονται νέα αιτήματα — Όρια — Υποθετικής φύσεως πράξεις που δεν έχουν ακόμα εκδοθεί (βλ. σκέψη 32)

2.                     Προσφυγή ακυρώσεως — Φυσικά ή νομικά πρόσωπα — Πράξεις που τα αφορούν άμεσα και ατομικά — Κανονισμοί του Συμβουλίου εκδοθέντες στο πλαίσιο της κοινής εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφαλείας με τους οποίους προβλέπονται περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν — Πράξεις περιλαμβάνουσες εκτελεστικά μέτρα κατά το άρθρο 263, τέταρτο εδάφιο, ΣΛΕΕ — Δεν υπάρχει άμεσος και ατομικός επηρεασμός — Απαράδεκτο (Άρθρα 263, εδ. 4, ΣΛΕΕ και 275 ΣΛΕΕ· κανονισμοί του Συμβουλίου 961/2010 και 267/2012) (βλ. σκέψεις 36, 40-43)

3.                     Ένδικη διαδικασία — Απόφαση ή κανονισμός που αντικαθιστά κατά την εκκρεμοδικία την προσβαλλομένη πράξη — Νέο στοιχείο — Επέκταση των αρχικών αιτημάτων και ισχυρισμών (βλ. σκέψεις 48-51)

4.                     Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Θεμελιώδη δικαιώματα — Προσωπικό πεδίο εφαρμογής — Νομικά πρόσωπα αποτελούντα φορείς τρίτων κρατών — Εμπίπτουν — Ευθύνη του τρίτου κράτους για τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων στο έδαφός του — Δεν ασκεί επιρροή (Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρθρα 17, 41 και 47) (βλ. σκέψεις 58, 61-63)

5.                     Πράξεις των οργάνων — Αιτιολογία — Υποχρέωση αιτιολογήσεως — Περιεχόμενο — Περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν — Δέσμευση κεφαλαίων προσώπων, οντοτήτων ή οργανισμών που μετέχουν ή στηρίζουν τη διάδοση πυρηνικών όπλων — Υποχρέωση κοινοποιήσεως της αιτιολογίας στον ενδιαφερόμενο συγχρόνως με την έκδοση της βλαπτικής γι’ αυτόν πράξεως ή αμέσως μετά την έκδοσή της — Όρια — Ασφάλεια της Ένωσης και των κρατών μελών ή χειρισμός των διεθνών τους σχέσεων (Άρθρο 296, εδ. 2, ΣΛΕΕ· απόφαση 2010/413/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, άρθρο 24 § 3· κανονισμοί του Συμβουλίου 423/2007, άρθρο 15 § 3, 961/2010, άρθρο 36 § 3, και 267/2012, άρθρο 46 § 3) (βλ. σκέψεις 70-72, 75, 76)

6.                     Πράξεις των οργάνων — Αιτιολογία — Υποχρέωση αιτιολογήσεως — Περιεχόμενο — Περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν — Δέσμευση κεφαλαίων προσώπων, οντοτήτων ή οργανισμών που μετέχουν ή στηρίζουν τη διάδοση πυρηνικών όπλων — Υποχρέωση προσδιορισμού των δραστηριοτήτων συμμετοχής και στηρίξεως του αποδέκτη των περιοριστικών μέτρων για λογαριασμό των οντοτήτων που μετέχουν στη διάδοση πυρηνικών όπλων — Εξαιρετικώς αόριστη αιτιολογία — Περίσταση μη επαρκούσα για την ακύρωση των προσβαλλομένων πράξεων (Άρθρο 296, εδ. 2, ΣΛΕΕ· απόφαση 2010/413/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, άρθρο 24 § 3· κανονισμοί του Συμβουλίου 423/2007, άρθρο 15 § 3, 961/2010, άρθρο 36 § 3, και 267/2012, άρθρο 46 § 3) (βλ. σκέψεις 70-72, 93-95, 102, 103)

7.                     Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Αρχές — Δικαιώματα άμυνας — Περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν — Δέσμευση κεφαλαίων προσώπων, οντοτήτων ή οργανισμών που μετέχουν ή στηρίζουν τη διάδοση πυρηνικών όπλων — Υποχρέωση κοινοποιήσεως των επιβαρυντικών στοιχείων συγχρόνως με την έκδοση της βλαπτικής πράξεως ή αμέσως μετά την έκδοσή της — Λήψη θέσεως των ενδιαφερομένων κατόπιν της επιβολής περιοριστικών μέτρων — Σεβασμός του δικαιώματος ακροάσεως, πλην της περιπτώσεως εξαιρετικώς αόριστης αιτιολογίας (Απόφαση 2010/413/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου· κανονισμοί του Συμβουλίου 961/2010 και 267/2012) (βλ. σκέψεις 73-76, 107, 108, 113)

8.                     Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Αρχές — Δικαίωμα αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας — Περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν — Δέσμευση κεφαλαίων προσώπων, οντοτήτων ή οργανισμών που μετέχουν ή στηρίζουν τη διάδοση πυρηνικών όπλων — Υποχρέωση κοινοποιήσεως των επιβαρυντικών στοιχείων συγχρόνως με την έκδοση της βλαπτικής πράξεως ή αμέσως μετά την έκδοσή της — Σεβασμός του δικαιώματος αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας μέσω της κοινοποιήσεως συγκεκριμένων λόγων, πλην της περιπτώσεως εξαιρετικώς αόριστης αιτιολογίας (Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρθρο 47) (βλ. σκέψεις 77, 111-113)

9.                     Κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας — Περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν στο πλαίσιο της καταπολεμήσεως της διαδόσεως πυρηνικών όπλων — Δέσμευση κεφαλαίων προσώπων, οντοτήτων ή οργανισμών που μετέχουν ή στηρίζουν τη διάδοση πυρηνικών όπλων — Δικαστικός έλεγχος της νομιμότητας — Περιεχόμενο — Εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών και εξακρίβωση των αποδεικτικών στοιχείων — Πλάνη εκτιμήσεως του Συμβουλίου όσον αφορά τη λήψη περιοριστικών μέτρων (Απόφαση 2010/413/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, παράρτημα II· κανονισμοί του Συμβουλίου 961/2010, παράρτημα VIII, 1245/2011 και 267/2012, παράρτημα IX) (βλ. σκέψεις 118, 120-122, 124)

10.                     Προσφυγή ακυρώσεως — Ακυρωτική απόφαση — Αποτελέσματα — Μερική ακύρωση κανονισμού και αποφάσεως περί της επιβολής περιοριστικών μέτρων κατά του Ιράν — Έναρξη ισχύος της ακυρώσεως του κανονισμού μετά την πάροδο της προθεσμίας ασκήσεως αναιρέσεως ή της απορρίψεώς της — Εφαρμογή της προθεσμίας αυτής από την έναρξη ισχύος της ακυρώσεως της αποφάσεως (Άρθρο 264, εδ. 2, ΣΛΕΕ και 280 ΣΛΕΕ· Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρο 60, εδ. 2· απόφαση 2010/413/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, παράρτημα II· κανονισμός 267/2012 του Συμβουλίου, παράρτημα IX) (βλ. σκέψεις 127, 128)

11.                     Προσφυγή ακυρώσεως — Ακυρωτική απόφαση — Αποτελέσματα — Περιορισμός από το Δικαστήριο — Περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν — Ακύρωση, σε δύο διαφορετικά χρονικά σημεία, δύο πράξεων που περιλαμβάνουν παρεμφερή περιοριστικά μέτρα — Κίνδυνος να θιγεί σοβαρώς η ασφάλεια δικαίου — Διατήρηση των αποτελεσμάτων της πρώτης από τις πράξεις αυτές μέχρι την έναρξη ισχύος της ακυρώσεως της δεύτερης (Άρθρο 264, εδ. 2, ΣΛΕΕ· Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρο 56, εδ. 1, και 60, εδ. 2· απόφαση 2010/413/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, παράρτημα II· κανονισμός 267/2012 του Συμβουλίου, παράρτημα IX) (βλ. σκέψεις 129, 130)

Αντικείμενο

Πρώτον, αίτημα περί μη εφαρμογής στην προσφεύγουσα της αποφάσεως 2010/413/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, της 26ης Ιουλίου 2010, για περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν και για την κατάργηση της κοινής θέσης 2007/140/ΚΕΠΠΑ (ΕΕ L 195, σ. 39). Δεύτερον, αίτημα ακυρώσεως του κανονισμού (ΕΕ) 961/2010 του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2010, σχετικά με περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) 423/2007 (EE L 281, σ. 1), του κανονισμού (ΕΕ) 267/2012 του Συμβουλίου, της 23ης Μαρτίου 2012, σχετικά με περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) 961/2010 (ΕΕ L 88, σ. 1) και του κανονισμού (ΕΕ) 1263/2012 του Συμβουλίου, της 21ης Δεκεμβρίου 2012, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 267/2012 σχετικά με περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν (ΕΕ L 356, σ. 34), καθώς και όλων των κανονισμών οι οποίοι θα έχουν συμπληρώσει ή αντικαταστήσει τους ως άνω κανονισμούς μέχρι την έκδοση της οριστικής αποφάσεως, κατά το μέτρο που οι εν λόγω πράξεις αφορούν την προσφεύγουσα. Τρίτον, αίτημα ακυρώσεως της αποφάσεως 2010/644/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2010, για την τροποποίηση της αποφάσεως 2010/413 (ΕΕ L 281, σ. 81), της αποφάσεως 2011/783/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, της 1ης Δεκεμβρίου 2011, για την τροποποίηση της αποφάσεως 2010/413 (ΕΕ L 319, σ. 71), του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 1245/2011 του Συμβουλίου, της 1ης Δεκεμβρίου 2011, για την εφαρμογή του κανονισμού 961/2010 (ΕΕ L 319, σ. 11), και της αποφάσεως 2012/829/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, της 21ης Δεκεμβρίου 2012, για την τροποποίηση της αποφάσεως 2010/413 (ΕΕ L 356, σ. 71), καθώς και όλες τις πράξεις οι οποίες θα έχουν συμπληρώσει ή αντικαταστήσει τις ως άνω πράξεις μέχρι την έκδοση της οριστικής αποφάσεως, κατά το μέτρο που αφορούν την προσφεύγουσα. Τέταρτον, αίτημα ακυρώσεως των αποφάσεων που περιέχονται στα έγγραφα της 28ης Οκτωβρίου 2010 και της 5ης Δεκεμβρίου 2011.

Διατακτικό

Το Γενικό Δικαστήριο αποφασίζει:

1) Ακυρώνει, κατά το μέτρο που αφορούν την Export Development Bank of Iran:

–        το παράρτημα ΙΙ της αποφάσεως 2010/413/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, της 26ης Ιουλίου 2010, για περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν και για την κατάργηση της κοινής θέσης 2007/140/ΚΕΠΠΑ, όπως τροποποιήθηκε αρχικώς με την απόφαση 2010/644/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2010 και ακολούθως με την απόφαση 2011/783/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, της 1ης Δεκεμβρίου 2011,

–        την απόφαση 2010/644,

–        το παράρτημα VIII του κανονισμού (ΕΕ) 961/2010 του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2010, σχετικά με περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) 423/2007, όπως τροποποιήθηκε με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 1245/2011 του Συμβουλίου, της 1ης Δεκεμβρίου 2011, για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) 961/2010 σχετικά με περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν,

–        την απόφαση 2011/783,

–        τον εκτελεστικό κανονισμό 1245/2011,

–        το παράρτημα IX του κανονισμού (ΕΕ) 267/2012 του Συμβουλίου, της 23ης Μαρτίου 2012, σχετικά με περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν και την κατάργηση του κανονισμού 961/2010.

2) Διατηρεί σε ισχύ τα αποτελέσματα του παραρτήματος ΙΙ της αποφάσεως 2010/413, όπως τροποποιήθηκε αρχικώς με την απόφαση 2010/644 και ακολούθως με την απόφαση 2011/783, ως προς την Export Development Bank of Iran, μέχρι την έναρξη ισχύος της ακυρώσεως του παραρτήματος IX του κανονισμού 267/2012, κατά το μέτρο που αφορά την Export Development Bank of Iran.

3) Παρέλκει η έκδοση αποφάσεως επί του αιτήματος περί μη εφαρμογής της αποφάσεως 2010/413 στην Export Development Bank of Iran.

4) Απορρίπτει την προσφυγή κατά τα λοιπά.

5) Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης φέρει, πέραν των δικών του δικαστικών εξόδων, τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκε η Export Development Bank of Iran.

6) Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φέρει τα δικά της δικαστικά έξοδα.