WYROK SĄDU (piąta izba)
z dnia 8 listopada 2018 r.(*)
Dyrektywa 2010/30/UE – Wskazania poprzez etykietowanie oraz standardowe informacje o produkcie dotyczące zużycia energii oraz innych zasobów przez produkty związane z energią – Rozporządzenie delegowane Komisji uzupełniające dyrektywę – Etykietowanie energetyczne odkurzaczy – Istotny element aktu upoważniającego
W sprawie T‑544/13 RENV
Dyson Ltd, z siedzibą w Malmesbury (Zjednoczone Królestwo), reprezentowana przez F. Carlin, barrister, E. Batchelora i M. Healy, solicitors, wspieranych przez A. Patsę, avocat,
strona skarżąca,
przeciwko
Komisji Europejskiej, reprezentowanej przez L. Flynna, K. Herrmann i K. Talabér-Ritz, działających w charakterze pełnomocników,
strona pozwana,
mającej za przedmiot oparte na art. 263 TFUE żądanie stwierdzenia nieważności rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 665/2013 z dnia 3 maja 2013 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/30/UE w odniesieniu do etykietowania energetycznego odkurzaczy (Dz.U. 2013, L 192, s. 1),
SĄD (piąta izba),
w składzie: D. Gratsias, prezes, I. Labucka (sprawozdawca) i I. Ulloa Rubio, sędziowie,
sekretarz: N. Schall, administrator,
uwzględniając pisemny etap postępowania i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 13 marca 2018 r.,
wydaje następujący
Wyrok
1 Przedmiotem niniejszej skargi jest żądanie stwierdzenia nieważności rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 665/2013 z dnia 3 maja 2013 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/30/UE w odniesieniu do etykietowania energetycznego odkurzaczy (Dz.U. 2013, L 192, s. 1, zwanego dalej „zaskarżonym rozporządzeniem”), podniesione przez skarżącą – Dyson Ltd, spółkę prawa angielskiego zatrudniającą 4400 osób na całym świecie, która projektuje, wytwarza i sprzedaje w ponad sześćdziesięciu państwach odkurzacze do użytku domowego wyposażone w zbiorniki na kurz niewymagające użycia worków.
Ramy prawne
2 Zaskarżone rozporządzenie zostało przyjęte przez Komisję Europejską w celu uzupełnienia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/30/UE z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie wskazania poprzez etykietowanie oraz standardowe informacje o produkcie, zużycia energii oraz innych zasobów przez produkty związane z energią (Dz.U. 2010, L 153, s. 1) w odniesieniu do etykietowania energetycznego odkurzaczy.
Dyrektywa 2010/30
3 Zgodnie z jej art. 1 ust. 1 i 2 dyrektywa 2010/30 „ustanawia ramy dla harmonizacji krajowych przepisów dotyczących informacji dla użytkownika końcowego, w szczególności w formie etykiet oraz standardowych informacji o produkcie, dotyczącej zużycia energii i w miarę potrzeb innych podstawowych zasobów podczas użytkowania oraz informacji dodatkowych o niektórych produktach związanych z energią, umożliwiając tym samym użytkownikom końcowym wybór bardziej efektywnych produktów” oraz obejmuje „produkty związane z energią wywierające znaczący bezpośredni lub pośredni wpływ na zużycie energii oraz, w stosownych przypadkach, [na] inn[e] podstawow[e] zasob[y] podczas użytkowania”.
4 Zgodnie z art. 5 lit. a) dyrektywy 2010/30 państwa członkowskie zapewniają, aby „dostawcy wprowadzający na rynek lub oddający do użytku produkty objęte aktem delegowanym załączali etykietę i kartę zgodnie z niniejszą dyrektywą i aktem delegowanym”.
5 Artykuł 10 dyrektywy 2010/30, zatytułowany „Akty delegowane”, stanowi:
„1. Komisja określa szczegółowe informacje dotyczące etykiety i karty za pomocą aktów delegowanych zgodnie z art. 11, 12 i 13, w odniesieniu do każdego rodzaju produktu zgodnie z niniejszym artykułem.
W przypadku gdy dany produkt spełnia kryteria określone w ust. 2, jest on objęty aktem delegowanym zgodnie z ust. 4.
Przepisy zawarte w aktach delegowanych dotyczące informacji podawanej na etykiecie i w karcie w odniesieniu do zużycia energii oraz innych podstawowych zasobów podczas użytkowania umożliwiają użytkownikowi końcowemu dokonywanie bardziej świadomych decyzji dotyczących zakupu oraz umożliwiają organom nadzoru rynku sprawdzenie, czy produkty odpowiadają podanym informacjom.
W przypadku gdy akt delegowany ustanawia przepisy w odniesieniu zarówno do efektywności energetycznej produktu, jak i zużycia przez niego podstawowych zasobów, projekt i treść etykiety akcentują dane dotyczące efektywności energetycznej produktu.
2. Kryteria, o których mowa w ust. 1, są następujące:
a) zgodnie z najnowszymi dostępnymi danymi liczbowymi oraz uwzględniając ilości wprowadzone do obrotu w Unii, produkty muszą posiadać znaczący potencjał oszczędności energii oraz, w stosownych przypadkach, innych podstawowych zasobów;
b) dostępne na rynku produkty o równorzędnej funkcjonalności muszą wykazać znaczne rozbieżności pod względem odpowiednich poziomów wydajności;
c) Komisja bierze pod uwagę stosowne prawodawstwo unijne i samoregulację, jak np. dobrowolne porozumienia, które w założeniu powinny umożliwić osiągnięcie celów politycznych szybciej lub po niższych kosztach, niż zostało przyjęte w obowiązkowych wymogach.
3. Przygotowując projekt atu delegowanego, Komisja:
a) bierze pod uwagę parametry dotyczące aspektów środowiskowych określone w części 1 załącznika I do dyrektywy 2009/125/WE, które zostały określone jako istotne w obowiązującym środku wykonawczym przyjętym na mocy dyrektywy 2009/125/WE oraz które mają znaczenie dla użytkownika końcowego podczas użytkowania produktu;
b) ocenia wpływ aktu na środowisko, użytkowników końcowych i producentów, w tym na małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), w odniesieniu do konkurencyjności, z uwzględnieniem wpływu na rynki poza Unią, innowacyjność, dostęp do rynku oraz koszty i korzyści;
c) przeprowadza odpowiednie konsultacje z zainteresowanymi stronami;
d) ustala datę/daty wdrożenia, wszelkie stopniowe lub przejściowe środki lub okresy, uwzględniając w szczególności ewentualny wpływ na MŚP lub na poszczególne grupy produktów wytwarzanych przede wszystkim przez MŚP.
4. Akty delegowane określają w szczególności:
a) dokładną definicję typu produktów objętych dyrektywą;
b) normy i metody pomiaru wykorzystywane w celu uzyskania informacji, o których mowa w art. 1 ust. 1;
c) szczegóły dokumentacji technicznej wymaganej zgodnie z art. 5;
d) projekt i treść etykiety, o której mowa w art. 4, a które są ujednolicone w największym możliwym stopniu w różnych grupach produktów i są zawsze wyraźnie widoczne i czytelne. Format etykiety w dalszym ciągu jest oparty na klasyfikacji z zastosowaniem liter od A do G; progi klasyfikacji odpowiadają istotnym oszczędnościom energii i kosztów z punktu widzenia użytkownika końcowego.
Do tej klasyfikacji można dodać trzy klasy dodatkowe, jeżeli będzie to konieczne ze względu na postęp techniczny. Będą to klasy A+, A++ i A+++ dla klasy najbardziej efektywnej. Z zasady łączna liczba klas będzie ograniczona do siedmiu, chyba że będą jeszcze reprezentanci większej liczby klas.
Gama barw zawiera nie więcej niż siedem różnych barw od ciemnozielonej do czerwonej. Jedynie barwa przypisana najwyższej klasie będzie zawsze ciemnozielona. Jeżeli będzie więcej niż siedem klas, jedynie barwa czerwona może się powtarzać.
Klasyfikacja jest poddawana przeglądowi, szczególnie jeżeli znaczna część produktów obecnych na rynku wewnętrznym osiągnie dwie najwyższe klasy efektywności energetycznej i kiedy możliwe będzie osiągnięcie dodatkowych oszczędności poprzez dalsze zróżnicowanie produktów.
Szczegółowe kryteria ewentualnej reklasyfikacji produktów, w stosownych przypadkach, określane są indywidualnie w odnośnym akcie delegowanym;
e) […]
f) treść oraz, w stosownych przypadkach, format, a także inne szczegóły dotyczące karty lub dodatkowe informacje określone w art. 4 i art. 5 lit. c). Informacje na etykiecie umieszczane są również na karcie;
g) szczegółową treść etykiety wskazującą, w stosownych przypadkach, klasę energetyczną oraz inne odpowiednie poziomy wydajności danego produktu w czytelnej i widocznej formie;
h) w stosownych przypadkach – okres obowiązywania klasyfikacji energetycznej zgodnie z lit. d);
i) poziom rzetelności informacji zawartych na etykiecie i w kartach;
j) datę poddania ocenie oraz ewentualnym zmianom aktu delegowanego z uwzględnieniem tempa postępu technicznego”.
6 Artykuł 11 dyrektywy 2010/30, zatytułowany „Wykonywanie przekazanych uprawnień”, stanowi, co następuje:
„1. Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 10, powierza się Komisji na okres pięciu lat, który rozpoczyna się dnia 19 czerwca 2010 r. Komisja przedkłada sprawozdanie na temat przekazanych uprawnień nie później niż w terminie sześciu miesięcy przed końcem tego pięcioletniego okresu. Przekazanie uprawnień jest automatycznie przedłużone na taki sam okres, chyba że Parlament Europejski lub Rada odwołają je zgodnie z art. 12.
2. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja powiadamia o tym równocześnie Parlament Europejski i Radę.
[…]”.
Zaskarżone rozporządzenie
7 W celu uzupełnienia dyrektywy 2010/30 w odniesieniu do etykietowania energetycznego odkurzaczy Komisja przyjęła w dniu 3 maja 2013 r. zaskarżone rozporządzenie.
8 Zgodnie z jego art. 1 ust. 1 zaskarżone rozporządzenie „ustanawia wymogi dotyczące etykietowania i dostarczania dodatkowych informacji o produktach w odniesieniu do zasilanych z sieci odkurzaczy elektrycznych, w tym odkurzaczy hybrydowych”.
9 Artykuł 3 zaskarżonego rozporządzenia, zatytułowany „Obowiązki dostawców i harmonogram”, stanowi:
„1. Dostawcy dopilnowują, aby od dnia 1 września 2014 r.:
a) każdy odkurzacz był dostarczany wraz z drukowaną etykietą uwzględniającą format oraz informacje określone w załączniku II;
b) karta produktu określona w załączniku III była dostępna;
c) dokumentacja techniczna określona w załączniku IV była udostępniana na żądanie organom państw członkowskich oraz Komisji;
d) każda reklama konkretnego modelu odkurzacza uwzględniała klasę efektywności energetycznej, jeżeli reklama przedstawia informacje na temat zużycia energii lub ceny;
e) wszelkie techniczne materiały promocyjne dotyczące konkretnego modelu odkurzacza, które opisują jego szczegółowe parametry techniczne, uwzględniały klasę efektywności energetycznej tego modelu.
2. Format etykiety określonej w załączniku II stosuje się zgodnie z następującym harmonogramem:
a) dla odkurzaczy wprowadzanych do obrotu od dnia 1 września 2014 r. etykiety są zgodne z etykietą 1 w załączniku II;
b) dla odkurzaczy wprowadzanych do obrotu od dnia 1 września 2017 r. etykiety są zgodne z etykietą 2 w załączniku II”.
10 Artykuł 5 zaskarżonego rozporządzenia, zatytułowany „Metody pomiaru”, precyzuje, że „informacje, które należy dostarczyć na podstawie art. 3 i 4, uzyskuje się przy zastosowaniu rzetelnych, dokładnych i odtwarzalnych metod pomiarów i obliczeń, z uwzględnieniem uznanych najnowocześniejszych metod pomiarów i obliczeń zgodnie z załącznikiem VI”.
11 Artykuł 7 zaskarżonego rozporządzenia, zatytułowany „Zmiany”, stanowi:
„Przed upływem pięciu lat od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia Komisja dokonuje jego przeglądu w kontekście postępu technicznego. Przegląd obejmuje w szczególności ocenę dopuszczalnych odchyleń na potrzeby weryfikacji, określonych w załączniku VII, możliwość objęcia zakresem niniejszego rozporządzenia pełnowymiarowych odkurzaczy akumulatorowych oraz możliwość stosowania metod pomiaru rocznego zużycia energii, wskaźnika zbierania kurzu i reemisji kurzu przy zbiorniku częściowo zapełnionym, a nie pustym”.
12 Punkt 1 załącznika VI do zaskarżonego rozporządzenia uściśla:
„Do celów zgodności i weryfikacji zgodności z wymogami niniejszego rozporządzenia pomiarów i obliczeń dokonuje się przy użyciu wiarygodnych, dokładnych i odtwarzalnych metod uwzględniających powszechnie uznane najnowocześniejsze metody pomiarowe i obliczeniowe, w tym zharmonizowane normy, których numery referencyjne zostały opublikowane w tym celu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Muszą one odpowiadać definicjom technicznym, warunkom, równaniom i parametrom określonym w niniejszym załączniku”.
13 Zaskarżone rozporządzenie zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 13 lipca 2013 r.
Przebieg postępowania przed Sądem i Trybunałem
14 W skardze złożonej w sekretariacie Sądu w dniu 7 października 2013 r. skarżąca wniosła do Sądu o stwierdzenie nieważności zaskarżonego rozporządzenia.
15 Na poparcie skargi skarżąca podniosła trzy zarzuty oparte kolejno na braku uprawnień po stronie Komisji, na braku uzasadnienia zaskarżonego rozporządzenia i na naruszeniu zasady równego traktowania.
16 Komisja złożyła odpowiedź na skargę w sekretariacie Sądu w dniu 18 listopada 2013 r., w której zwróciła się do Sądu o oddalenie skargi oraz obciążenie skarżącej kosztami postępowania.
17 Wyrokiem z dnia 11 listopada 2015 r., Dyson/Komisja (T‑544/13, zwanym dalej „wyrokiem pierwotnym”, EU:T:2015:836) Sąd oddalił skargę i obciążył skarżącą kosztami postępowania.
18 Pismem złożonym w sekretariacie Trybunału w dniu 25 stycznia 2016 r. skarżąca odwołała się od wyroku pierwotnego.
19 Wyrokiem z dnia 11 maja 2017 r., Dyson/Komisja (C‑44/16 P, zwanym dalej „wyrokiem odwoławczym”, EU:C:2017:357) Trybunał uchylił pierwotny wyrok w zakresie, w jakim oddalono w nim część pierwszą zarzutu pierwszego oraz zarzut trzeci podniesione w pierwszej instancji, i skierował sprawę do ponownego rozpoznania przez Sąd, aby ten wydał rozstrzygnięcie w przedmiocie podniesionych w pierwszej instancji części pierwszej zarzutu pierwszego oraz zarzutu trzeciego, a kwestię kosztów Trybunał pozostawił do rozstrzygnięcia w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.
Przebieg postępowania i żądania stron po skierowaniu sprawy do ponownego rozpoznania
20 Wskutek wydania wyroku odwoławczego i zgodnie z art. 215 regulaminu postępowania przed Sądem niniejsza sprawa została przydzielona piątej izbie Sądu.
21 Zgodnie z art. 217 § 1 regulaminu postępowania skarżąca oraz Komisja w wyznaczonym terminie przedstawiły na piśmie uwagi w przedmiocie wniosków, jakie wynikają z wyroku odwoławczego dla rozstrzygnięcia sporu.
22 Zgodnie z art. 217 § 3 regulaminu postępowania skarżąca złożyła wniosek o zezwolenie na przedstawienie uzupełniających uwag na piśmie w odniesieniu do pisemnych uwag Komisji.
23 Decyzją prezesa piątej izby Sądu z dnia 9 sierpnia 2017 r. Sąd oddalił wniosek skarżącej.
24 Zgodnie z art. 67 § 2 regulaminu postępowania skarżąca zwróciła się do Sądu o rozpoznanie sprawy w pierwszej kolejności.
25 Decyzją prezesa piątej izby Sądu z dnia 9 sierpnia 2017 r. Sąd zdecydował potraktować niniejszą sprawę jako priorytetową.
26 Zgodnie z art. 106 § 2 regulaminu postępowania skarżąca oraz Komisja odpowiednio w dniach 29 i 30 sierpnia 2017 r. złożyły wniosek o przedstawienie swojego stanowiska ustnie podczas rozprawy.
27 Pismem z dnia 21 lutego 2018 r. skarżąca zwróciła się z pytaniem o możliwość użycia środków technicznych podczas rozprawy, aby móc skorzystać podczas swego wystąpienia z prezentacji PowerPoint.
28 Decyzją prezesa piątej izby Sądu z dnia 26 lutego 2018 r. Sąd zezwolił skarżącej na użycie wskazanych przez nią środków technicznych.
29 Bez formalnego sprzeciwu wobec użycia środków technicznych podczas rozprawy Komisja zwróciła się do Sądu o nakazanie skarżącej wyraźnego określenia w prezentacji PowerPoint pozycji w aktach sprawy, do których się odniesiono pod rygorem niedopuszczalności.
30 Ponadto Komisja zwróciła się do Sądu, aby ten nakazał skarżącej dostarczyć kopię prezentacji PowerPoint na dwa dni robocze przed rozprawą.
31 W ramach środków organizacji postępowania w dniu 7 marca 2018 r. Sąd (piąta izba) wezwał skarżącą do przedłożenia papierowej wersji prezentacji PowerPoint przed terminem rozprawy.
32 W dniu 12 marca 2018 r. skarżąca przekazała do sekretariatu Sądu papierową wersję prezentacji PowerPoint.
33 Wystąpień stron wysłuchano w dniu 13 marca 2018 r.
34 Podczas rozprawy Komisja wskazała, że wykresy dotyczące trzeciego zarzutu skargi zawarte w prezentacji PowerPoint nie odpowiadają ani aktom sprawy T‑544/13, ani aktom niniejszej sprawy, i zwróciła się do Sądu o uznanie ich za niedopuszczalne.
35 Skarżąca wnosi do Sądu o:
– stwierdzenie nieważności zaskarżonego rozporządzenia;
– obciążenie Komisji kosztami postępowania w całości.
36 Komisja wnosi do Sądu o:
– oddalenie skargi;
– obciążenie skarżącej kosztami postępowania.
Co do prawa
W przedmiocie zakresu skargi po skierowaniu do ponownego rozpoznania
37 Na poparcie skargi przedstawionej w pierwszej instancji skarżąca podnosi trzy zarzuty. Pierwszy zarzut został oparty na braku kompetencji Komisji, drugi – na braku uzasadnienia, trzeci natomiast – na naruszeniu zasady równego traktowania.
38 Wyrokiem odwoławczym Trybunał z jednej strony uchylił pierwotny wyrok w zakresie, w którym Sąd oddalił pierwszą część zarzutu pierwszego oraz zarzut trzeci podniesione w pierwszej instancji, a z drugiej strony skierował sprawę do ponownego rozpoznania przez Sąd, aby ten wydał nowe rozstrzygnięcie w przedmiocie podniesionych w pierwszej instancji części pierwszej zarzutu pierwszego oraz zarzutu trzeciego (wyrok odwoławczy, pkt 1 i 2 sentencji).
39 W odniesieniu do zarzutu pierwszego zakres uchylenia pierwotnego wyroku ogranicza się do pierwszej części.
40 Zdaniem Trybunału odwołanie wniesione przez skarżącą nie miało na celu podważenia rozumowania Sądu, które doprowadziło do oddalenia drugiej części tego zarzutu (wyrok odwoławczy, pkt 48).
41 W związku z tym w niniejszej sprawie należy zbadać legalność zaskarżonego rozporządzenia w świetle pierwszej części zarzutu pierwszego oraz zarzutu trzeciego.
W przedmiocie zarzutu pierwszego, dotyczącego braku uprawnień po stronie Komisji
W przedmiocie dopuszczalności zarzutu pierwszego
42 Trybunał w wyroku odwoławczym orzekł, że Sąd dopuścił się naruszenia prawa, nie wydawszy orzeczenia w sprawie jednego z podniesionych zarzutów skargi (wyrok odwoławczy, pkt 54).
43 Zdaniem Trybunału takie naruszenie prawa wynika z przekwalifikowania przez Sąd pierwszego zarzutu skargi w ten sposób, że zdaniem Sądu skarżąca nie powołała się na brak uprawnień po stronie Komisji w odniesieniu do przyjęcia zaskarżonego rozporządzenia, lecz że zasadniczo zakwestionowała wykonanie tych uprawnień. Sąd uznał zatem, że zarzut pierwszy skargi był oparty zasadniczo na oczywistym błędzie w ocenie (wyrok odwoławczy, pkt 51).
44 Niemniej jednak zdaniem Trybunału ze skargi bezspornie wynika, że zarzut pierwszy skargi opiera się na braku uprawnień po stronie Komisji do przyjęcia zaskarżonego rozporządzenia (wyrok odwoławczy, pkt 50).
45 Zdaniem Trybunału skarżąca zasadniczo zarzuca Komisji, że w przyjętym rozporządzeniu pominęła ona istotny element aktu upoważniającego, to jest obrała metodę obliczania wydajności energetycznej odkurzaczy przy pustych zbiornikach, mimo że art. 10 dyrektywy 2010/30 ustanawia wymóg, aby metoda ta odzwierciedlała normalne warunki użytkowania (wyrok odwoławczy, pkt 50).
46 Trybunał dodaje, że zakres uprawnień dyskrecjonalnych przyznany aktem upoważniającym jest kwestią prawną odmienną od tej, która dotyczy poszanowania granic kompetencji udzielonej na mocy aktu upoważniającego (wyrok odwoławczy, pkt 52).
47 W konsekwencji, zgodnie z wyrokiem odwoławczym, należy stwierdzić, że pierwszy zarzut skargi jest oparty na nieuwzględnieniu przez Komisję istotnego elementu aktu upoważniającego zawartego w dyrektywie 2010/30, a nie na oczywistym błędzie w ocenie popełnionym przez Komisję przy przyjęciu zaskarżonego rozporządzenia.
W przedmiocie pierwszej części zarzutu pierwszego, dotyczącej naruszenia przez Komisję istotnego elementu aktu upoważniającego zawartego w dyrektywie 2010/30
48 W ramach pierwszej części zarzutu pierwszego skarżąca podnosi, że zaskarżone rozporządzenie wprowadza konsumentów w błąd co do efektywności energetycznej odkurzaczy, ponieważ wydajność sprzątania jest poddawana pomiarom wyłącznie w czasie testów przeprowadzanych przy pustym zbiorniku, a więc nie „podczas użytkowania”, co oznacza, że zaskarżone rozporządzenie narusza treść, cele i ogólną systematykę dyrektywy 2010/30 co do efektywności energetycznej odkurzaczy.
49 Aby stwierdzić, że Komisja nie posiada odpowiednich kompetencji, skarżąca zauważa przede wszystkim, że celem dyrektywy 2010/30 jest wspieranie efektywności energetycznej poprzez rzetelne informowanie użytkowników końcowych o zużyciu energii i innych podstawowych zasobów „podczas użytkowania”.
50 Celem dyrektywy 2010/30 jest umożliwienie użytkownikom końcowym zarówno wyboru bardziej wydajnych produktów, jak również zachęcenie producentów odkurzaczy do podejmowania środków w celu zmniejszenia zużycia energii.
51 Następnie skarżąca podnosi, że zaskarżone rozporządzenie nie jest zgodne ani z treścią, ani z celami, ani z ogólną systematyką dyrektywy 2010/30.
52 Zdaniem skarżącej zaskarżone rozporządzenie nie pozwala na udzielenie konsumentom rzetelnych informacji na temat efektywności energetycznej, ponieważ z jednej strony testy służące ocenie wydajności energetycznej odkurzaczy przewidziane w zaskarżonym rozporządzeniu prowadzą do błędnych wyników w tym sensie, że testy te są przeprowadzane przy pustym zbiorniku, a nie przy zbiorniku zapełnionym, a z drugiej strony testy przeprowadzane przy pustym zbiorniku nie mogą dokładnie odzwierciedlać wydajności energetycznej odkurzaczy, ponieważ nie są przeprowadzane w rzeczywistych warunkach użytkowania.
53 Ponadto zaskarżone rozporządzenie nie zachęca producentów odkurzaczy do podejmowania najlepszych decyzji projektowych w kierunku poprawy wydajności energetycznej wspomnianych urządzeń, ponieważ producenci nie są zachęcani do inwestycji w kierunku przeciwdziałania spadkowi ssania w odkurzaczach, a tym samym do ograniczania wzrostu zużycia energii, co jest powodowane zapełnianiem zbiornika.
54 Na koniec skarżąca podnosi, że zaskarżone rozporządzenie może prowadzić do zwiększenia zużycia energii, podczas gdy celem dyrektywy 2010/30 jest zmniejszenie jej zużycia.
55 W uwagach dotyczących wyroku odwoławczego skarżąca interpretuje ten wyrok w taki sposób, że Sąd musi zweryfikować, czy Komisja może wykazać, że w momencie przyjmowania zaskarżonego rozporządzenia nie można było skorzystać z żadnej naukowo uzasadnionej metody pomiaru efektywności energetycznej odkurzacza ze zbiornikiem zapełnionym, w przeciwnym wypadku Komisja dopuściłaby się „nadużycia władzy”.
56 Skarżąca dodaje, że Komisja przyznaje, iż test przeprowadzony przy zbiorniku zapełnionym jest wystarczająco wiarygodny, dokładny oraz powtarzalny, że metoda ta została poddana testom „międzylaboratoryjnym” potwierdzającym jej powtarzalność, że władze państwowe oraz sądy krajowe uznały, że testy przeprowadzane przy zbiorniku zapełnionym były naukowo uzasadnione i że Komisja powinna była kontynuować opracowywanie metody obliczania opartej na testach przeprowadzanych ze zbiornikiem zapełnionym.
57 W uwagach dotyczących wyroku odwoławczego Komisja interpretuje go w ten sposób, że Sąd musi dokonać oceny, czy metoda przyjęta w zaskarżonym rozporządzeniu była możliwie jak najbardziej zbliżona do rzeczywistych warunków użytkowania w dniu przyjęcia zaskarżonego rozporządzenia.
58 Komisja twierdzi, że działała w granicach swoich uprawnień w odniesieniu do istotnego elementu dyrektywy 2010/30, a mianowicie w zakresie przyjęcia metody badania, która byłaby możliwie jak najbardziej zbliżona do rzeczywistych warunków użytkowania.
59 Wynika to z upoważnienia powierzonego Europejskiemu Komitetowi Normalizacyjnemu Elektrotechniki (Cenelec), z zawartej z nim umowy o dofinansowanie oraz z późniejszych badań, gdyż – bez narzucenia z góry jakiejś konkretnej metody – wszystkie badania Ceneleca prowadzą do wniosku, że jedynie test przeprowadzony ze zbiornikiem pustym może zapewnić naukowo potwierdzoną porównywalność wyników uzyskanych w różnych laboratoriach.
60 Zdaniem Komisji wniosku tego nie może podważyć fakt, że dopuszcza ona procedurę weryfikacji prowadzoną przy zbiorniku zapełnionym w celu zbadania żywotności silnika, określoną w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 666/2013 z dnia 8 lipca 2013 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla odkurzaczy (Dz.U. 2013, L 192, s. 24).
61 Zatem w ramach zarzutu pierwszego w zakresie dotyczącym braku uprawnień po stronie Komisji skarżąca podnosi w pierwszej części, że Komisja naruszyła przekazane jej uprawnienia wynikające z art. 10 ust. 1 dyrektywy 2010/30.
62 Przede wszystkim należy sprawdzić więc, czy zaskarżone rozporządzenie naruszyło istotne elementy dyrektywy 2010/30 w świetle jej treści, a jeśli tak, to w drugiej kolejności stwierdzić jego wpływ.
63 W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że w wyroku odwoławczym Trybunał wyraźnie stwierdził, iż informacja dla konsumenta dotycząca wydajności energetycznej urządzeń podczas ich użytkowania, wynikająca z art. 1 i art. 10 ust. 1 akapit trzeci dyrektywy 2010/30, stanowiła kluczowy cel tej dyrektywy i odzwierciedlała wybór polityczny wchodzący w zakres własnych kompetencji prawodawcy Unii Europejskiej (wyrok odwoławczy, pkt 64).
64 Z jednej strony z motywów 5 i 8 dyrektywy 2010/30 wynika bowiem, że „[u]dostępnianie rzetelnych, stosownych i porównywalnych informacji dotyczących zużycia energii przez produkty” „odgrywa kluczową rolę w działaniu sił rynkowych” i co za tym idzie, zwiększa możliwość bezpośredniego korzystania z urządzeń „zużywają[cych] w trakcie ich użytkowania mniej energii” (wyrok odwoławczy, pkt 64).
65 Z drugiej strony w art. 1 ust. 1 dyrektywy 2010/30 wskazano, że ustanawia ona ramy dla harmonizacji krajowych przepisów dotyczących informacji dla użytkownika końcowego dotyczącej zużycia energii „podczas użytkowania”, umożliwiając tym samym użytkownikom końcowym „wybór bardziej efektywnych produktów” (wyrok odwoławczy, pkt 64).
66 Ponadto, jak wynika z wyroku odwoławczego, interpretacja wyrażenia „podczas użytkowania”, zawartego w art. 10 ust. 1 akapit trzeci dyrektywy 2010/30, w taki sposób, że dotyczy ono rzeczywistych warunków użytkowania, nie stanowi „zbyt szerokiej interpretacji” tegoż artykułu, lecz stanowi samą istotę tego objaśnienia (wyrok odwoławczy, pkt 66).
67 Stwierdzenie to nie może zostać podważone zgodnie z wyrokiem odwoławczym przez fakt, że zaskarżone rozporządzenie ma jedynie na celu uzupełnienie dyrektywy, a nie jej zmianę (wyrok odwoławczy, pkt 65).
68 Stąd zdaniem Trybunału z powyższego wynika, że aby nie doszło do pominięcia przez Komisję istotnego elementu dyrektywy 2010/30, miała ona obowiązek przyjęcia w ramach zaskarżonego rozporządzenia takiej metody obliczania, która pozwoliłaby na zmierzenie wydajności energetycznej odkurzaczy w warunkach możliwie jak najbardziej zbliżonych do rzeczywistych warunków użytkowania, co wiąże się z wymogiem, aby zbiornik odkurzacza był wypełniony do określonego poziomu, przy czym jednak należy wziąć pod uwagę wymogi związane z naukową poprawnością uzyskanych wyników oraz rzetelnością dostarczanych konsumentom informacji, o których mowa w szczególności w motywie 5 i art. 5 lit. b) tej dyrektywy (wyrok odwoławczy, pkt 68).
69 W tym względzie, jak wynika z pkt 68 wyroku odwoławczego, należy spełnić dwie kumulatywne przesłanki, aby metoda zastosowana przez Komisję była zgodna z istotnymi elementami dyrektywy 2010/30.
70 Z jednej strony, aby zmierzyć wydajność elektryczną odkurzaczy w warunkach jak najbardziej zbliżonych do rzeczywistych warunków użytkowania, zbiornik musi być napełniony do pewnego poziomu.
71 Z drugiej strony wybrana metoda musi spełniać określone wymogi związane z naukową poprawnością uzyskanych wyników oraz rzetelnością informacji dostarczanych konsumentom.
72 Tymczasem w niniejszym przypadku, jak wynika zarówno z art. 7 zaskarżonego rozporządzenia, jak i z całości akt sprawy, Komisja przyjęła metodę obliczania wydajności energetycznej odkurzaczy opartą na testach ze zbiornikiem pustym.
73 W związku z tym należy stwierdzić, że pierwszy warunek przewidziany w akcie upoważniającym, zgodnie z jego interpretacją w wyroku odwoławczym, nie został spełniony.
74 Stwierdzenie to wystarcza do stwierdzenia, że Komisja naruszyła istotny element aktu upoważniającego.
75 Ze względu na to, że metoda przyjęta przez Komisję nie spełnia pierwszego warunku, nie jest bowiem konieczne orzekanie w kwestii tego, czy metoda ta spełnia drugi warunek przewidziany w akcie upoważniającym zawartym w dyrektywie 2010/30.
76 Ponadto, jeżeli żadna metoda obliczeniowa przeprowadzona przy zbiorniku napełnionym do pewnego poziomu nie spełniała wymogów związanych z naukową poprawnością uzyskanych wyników i rzetelnością informacji dostarczanych konsumentom, Komisja mogła nadal skorzystać z prawa inicjatywy ustawodawczej, zgodnie z art. 289 ust. 1 TFUE, w celu zaproponowania prawodawcy Unii zmiany aktu upoważniającego.
77 W konsekwencji należy uwzględnić pierwszą część zarzutu pierwszego.
78 W drugiej kolejności zgodnie z orzecznictwem sam fakt, iż Sąd uznaje za zasadny zarzut podniesiony przez stronę skarżącą na poparcie jej skargi o stwierdzenie nieważności, nie pozwala Sądowi na automatyczne stwierdzenie nieważności zaskarżonego aktu w całości. Stwierdzenie całkowitej nieważności nie może bowiem nastąpić, gdy z całą oczywistością dany zarzut, który odnosi się wyłącznie do konkretnego elementu zakwestionowanego aktu, może uzasadniać jedynie stwierdzenie częściowej nieważności (wyrok z dnia 11 grudnia 2008 r., Komisja/Département du Loiret, C‑295/07 P, EU:C:2008:707, pkt 104).
79 Zgodnie bowiem z utrwalonym orzecznictwem stwierdzenie częściowej nieważności aktu Unii jest możliwe tylko pod warunkiem, że przepisy, o których stwierdzenie nieważności wniesiono, mogą zostać oddzielone od pozostałych przepisów tego aktu. Ten wymóg rozdzielności nie jest spełniony, kiedy stwierdzenie częściowej nieważności aktu skutkuje zmianą jego istoty (zob. wyrok z dnia 11 grudnia 2008 r., Komisja/Département du Loiret, C‑295/07 P, EU:C:2008:707, pkt 105, 106 i przytoczone tam orzecznictwo).
80 W niniejszym przypadku należy uznać, że nie można stwierdzić częściowej nieważności zaskarżonego rozporządzenia, mianowicie jedynie w zakresie, w jakim Komisja przyjęła w nim metodę obliczania opartą na testach przeprowadzonych na pustych zbiornikach.
81 Ostatni element nie może być bowiem oddzielony od reszty aktu, gdyż wszelkie informacje, które zawiera etykietowanie energetyczne odkurzaczy, powinny być zebrane na podstawie takiej metody obliczania.
82 W związku z tym należy stwierdzić nieważność zaskarżonego rozporządzenia w całości, bez konieczności orzekania zarówno w przedmiocie zarzutu trzeciego skargi, jak i zarzutu niedopuszczalności przedstawionych na rozprawie wykresów, które odnoszą się do tegoż zarzutu.
W przedmiocie kosztów
83 Zgodnie z art. 219 regulaminu postępowania w orzeczeniach Sądu wydanych po uchyleniu orzeczenia i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania Sąd orzeka o kosztach postępowania przed Sądem oraz postępowania odwoławczego przed Trybunałem.
84 Zgodnie z art. 134 § 1 regulaminu postępowania kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ Komisja przegrała sprawę, należy – zgodnie z żądaniem skarżącej – obciążyć ją jej własnymi kosztami oraz kosztami poniesionymi przez skarżącą, w tym również kosztami związanymi z postępowaniem odwoławczym przed Trybunałem.
Z powyższych względów
SĄD (piąta izba)
orzeka, co następuje:
1) Stwierdza się nieważność rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 665/2013 z dnia 3 maja 2013 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/30/UE w odniesieniu do etykietowania energetycznego odkurzaczy.
2) Komisja Europejska zostaje obciążona kosztami postępowania, w tym również kosztami związanymi z postępowaniem odwoławczym przed Trybunałem.
Gratsias | Labucka | Ulloa Rubio |
Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 8 listopada 2018 r.
Podpisy