WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ UNII EUROPEJSKIEJ (trzecia izba)
z dnia 11 września 2008 r.(*)
Sprawy pracownicze – Urzędnicy – Konkurs otwarty – Niewpisanie na listę rezerwową – Ocena egzaminu pisemnego i egzaminu ustnego
W sprawie F‑127/07
mającej za przedmiot skargę wniesioną na podstawie art. 236 WE i art. 152 EA,
Juana Maria Coto Moreno, urzędniczka Komisji Wspólnot Europejskich, zamieszkała w Gaborone (Botswana), reprezentowana przez adwokatów K. Lemmensa i C. Doutrelepont,
strona skarżąca,
przeciwko
Komisji Wspólnot Europejskich, reprezentowanej przez B. Eggers i M. Velardo, działające w charakterze pełnomocników,
strona pozwana,
SĄD (trzecia izba),
w składzie: P. Mahoney, prezes, H. Kanninen i S. Gervasoni (sprawozdawca), sędziowie,
sekretarz: R. Schiano, administrator,
uwzględniając procedurę pisemną i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 11 czerwca 2008 r.,
wydaje następujący
Wyrok
1 W skardze, która wpłynęła do sekretariatu Sądu w dniu 30 października 2007 r. faksem (złożenie oryginału nastąpiło w dniu 6 listopada tego samego roku), J.M. Coto Moreno żąda in meriti stwierdzenia przez Sąd nieważności decyzji z dnia 12 lutego 2007 r., w której komisja konkursowa konkursu EPSO/AD/28/05 odmówiła umieszczenia nazwiska skarżącej na liście rezerwowej konkursu, zobowiązania właściwych organów do wpisania jej nazwiska na listę rezerwową i zasądzenia od Komisji Wspólnot Europejskich odszkodowania z tytułu doznanych przez skarżącą w jej przekonaniu uszczerbku dla kariery zawodowej i szkody majątkowej oraz zadośćuczynienia z tytułu krzywdy niemajątkowej.
Okoliczności faktyczne leżące u podstaw sporu
2 W dniu 16 września 2004 r. skarżąca została mianowana urzędnikiem z grupą zaszeregowania B*3 i przydzielona do pracy w delegaturze Komisji w Botswanie.
3 Skarżąca wzięła następnie udział w konkursie EPSO/AD/28/05, którego celem było stworzenie listy rezerwowej 100 laureatów dla potrzeb późniejszego naboru administratorów z grupą zaszeregowania AD 5 w zakresie „Zarządzania zasobami finansowymi”.
4 Jak wynika z ogłoszenia o konkursie EPSO/AD/28/05, opublikowanego w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 20 lipca 2005 r. (Dz.U. C 178 A, s. 3, zwanego dalej „ogłoszeniem o konkursie”), konkurs ten obejmował trzy etapy.
5 Po pierwsze, konkurs rozpoczynał się od trzech testów kwalifikacyjnych w drugim języku wybranym przez kandydata, składających się z pytań wielokrotnego wyboru. Kandydaci, którzy uzyskali wymagane minimum z każdego z tych testów i zmieścili się wśród 300 najlepszych kandydatów, zostali dopuszczeni do egzaminu pisemnego.
6 Po drugie, egzamin pisemny w głównym języku kandydata dotyczył jednego z tematów do wyboru przez kandydata, związanego z dziedziną konkursu i służył do oceny wiedzy kandydata, jego umiejętności rozumienia, dokonywania analizy i syntezy, a także umiejętności w zakresie redagowania tekstu. Z egzaminu można było uzyskać od 0 do 50 punktów, przy czym wymagane minimum wynosiło 25 punktów. Kandydaci, którzy uzyskali wymagane minimum i zmieścili się wśród 150 najlepszych kandydatów, byli zapraszani na egzamin ustny.
7 Po trzecie, egzamin ustny, zawsze w języku głównym kandydata, miał umożliwić komisji konkursowej ocenienie przydatności kandydata do wykonywania obowiązków związanych ze stanowiskami, których obsadzenie było celem konkursu. Przedmiotem egzaminu była wiedza specjalistyczna związana z dziedziną konkursu i wiedza na temat Unii Europejskiej, jej instytucji oraz jej polityk. Sprawdzana była również znajomość drugiego języka, a także zdolność przystosowania się do pracy w środowisku wielokulturowym w ramach europejskiej służby publicznej. Z egzaminu można było uzyskać od 0 do 50 punktów, przy czym wymagane minimum wynosiło 25 punktów.
8 Testy kwalifikacyjne i egzamin pisemny odbyły się w dniu 31 marca 2006 r. Skarżąca je zaliczyła i została zaproszona na egzamin ustny, który obył się w dniu 10 stycznia 2007 r. w Brukseli.
9 Pismem z dnia 12 lutego 2007 r. (zwanym dalej „sporną decyzją”) Europejskie Biuro Selekcji Kadr Wspólnot Europejskich (EPSO) poinformowało skarżącą, że komisja konkursowa nie wpisała jej nazwiska na listę rezerwową, ponieważ uzyskany przez nią wynik nie znalazł się wśród 100 najlepszych wyników. W istocie podczas gdy ostatni z przyjętych kandydatów uzyskał 56,1 punktu, skarżąca otrzymała zaledwie 54 punkty, tj. 25/50 z egzaminu pisemnego i 29/50 z egzaminu ustnego.
10 W wiadomości elektronicznej wysłanej do EPSO w dniu 22 lutego 2007 r. skarżąca wyraziła zdziwienie oceną otrzymaną z egzaminu ustnego i przedstawiła swoje uwagi na temat tego egzaminu, a na koniec zażądała powtórnego rozpatrzenia przez komisję konkursową swoich egzaminów pisemnego i ustnego.
11 W piśmie z dnia 22 marca 2007 r. przewodniczący komisji konkursowej odpowiedział skarżącej, że komisja po ponownym rozpatrzeniu egzaminów pisemnego i ustnego potwierdziła wyniki skarżącej, oraz przekazał kopię jej egzaminu pisemnego wraz z kartą oceny tej pracy przez komisję.
12 Z karty oceny pracy skarżącej dokonanej przez komisję konkursową wynika, że odpowiedź skarżącej na pierwsze pytanie była „dostateczna, ale nie dość szczegółowa” pod względem wiedzy oraz „dobra” pod względem umiejętności w zakresie dokonywania analizy i syntezy oraz redagowania tekstu. Jeśli chodzi o odpowiedź na pytanie nr 3, wybrane przez skarżącą jako temat egzaminu spośród pytań nr 2, 3 i 4, komisja stwierdziła, że „brakowało w niej niektórych pojęć”, oceniając równocześnie tę odpowiedź jako „dostateczną” pod względem wiedzy oraz jako „dobrą” pod względem umiejętności w zakresie dokonywania analizy, syntezy i redagowania tekstu.
13 W dniu 29 marca 2007 r. skarżąca wysłała do EPSO kolejne pismo, w którym stwierdziła, że nie otrzymała pełnej odpowiedzi na swoje uwagi dotyczące egzaminu ustnego, oraz oceniła komentarze komisji konkursowej jako wyjątkowo skrótowe. Żądała również zapewnienia ekwiwalentności liczby punktów w stosunku do ocen słownych „dostateczny” i „dobry”. Na koniec skarżąca zakwestionowała ocenę swojej odpowiedzi na pytanie nr 3 egzaminu pisemnego.
14 W piśmie z dnia 2 maja 2007 r. przewodniczący komisji konkursowej ponownie odpowiedział skarżącej. W szczególności uzasadniał on ocenę egzaminu skarżącej wystawioną przez komisję. Wskazał, że cztery kryteria oceny tego egzaminu nie mają takiej samej wagi, ponieważ wiedza z dziedziny objętej egzaminem jest uważana za ważniejszą od umiejętności rozumienia, analizowania i wypowiedzi. Przewodniczący komisji konkursowej stwierdził, że jeśli chodzi o pierwsze pytanie, luki w treści pracy rekompensowała jakość analizy, syntezy i redakcji tekstu, co pozwoliło skarżącej na uzyskanie oceny 25/50.
15 Jeśli chodzi o ocenę odpowiedzi na pytanie nr 3, przewodniczący komisji konkursowej w korespondencji z dnia 2 maja 2007 r. przedstawił następujące wyjaśnienia:
„Ponieważ prosiła Pani o więcej szczegółów dotyczących odpowiedzi na pytanie 3, w opinii komisji Pani odpowiedź miała liczne braki. Na wstępie kryteria wyboru nie zostały ani wyjaśnione, ani uzasadnione. Czemu służyły zaproponowane górne limity? Dlaczego wysokość obrotów powinna być dziesięciokrotnością wartości zamówienia? Dlaczego 50% obrotów powinno być osiągane w dziedzinie związanej z zamówieniem? Dlaczego 50% pracowników powinno zajmować się dziedziną związaną z zamówieniem?, itp.
Jeśli chodzi o kryteria udzielenia zamówienia, nie zostały wymienione parametry użytkowe oraz jakość wyposażenia. Pominięte zostały kryteria takie jak na przykład stawka amortyzacji oraz stosunek kosztów zakupu do kosztów konserwacji. Kryterium doświadczenia pracowników oraz doświadczenia spółki są niewątpliwie kryteriami wyboru, a nie kryteriami udzielania zamówień; nie został też wspomniany tak podstawowy, aczkolwiek kluczowy, element jak termin dostawy.
Ponadto wymienione postanowienia umowne (na przykład gwarancja wstępnego finansowania) nie zawsze są istotne dla tego rodzaju zamówienia, natomiast brakowało innych, ważniejszych postanowień, jak klauzula dotycząca sankcji w razie opóźnienia lub niesprawności, odpowiedzialności umownej za szkody zawinione, obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia z tytułu prowadzonej działalności. Nie było również mowy o klauzulach o unieważnieniu umowy w razie błędu w sztuce” [tłumaczenie nieoficjalne].
(„As you specifically requested more detail as regards your answer to question 3, the opinion of the Board is that your answer contained many weaknesses. First, the selection criteria were not explained or justified. What were the purposes of the proposed ceilings? Why would the turnover have to be 10 times the value of the market? Why did 50% of the turnover have to come from the tender domain? Why would 50% of the personnel have to be dedicated to the tender domain? etc.
As regards the award criteria there was no mention of performance and quality of the equipment. Criteria such as the rate of becoming obsolete and the purchase cost versus maintenance, for example, were not mentioned. The criteria on the experience of the personnel and the company are clearly selection criteria and not award criteria; the simple but crucial date of delivery was also not mentioned.
Further the contractual clauses given were not always pertinent (e.g. Pre-financing guarantee) for such a market, but other more important possible clauses were missing such as a clause for the sanctions in case of delay or non-function, the contractual responsibility for damages resulting from faults, the obligation to subscribe a professional insurance. Clauses for cancelling the contract in case of professional misconduct were also not mentioned”.).
16 W dniu 3 maja 2007 r. skarżąca złożyła zażalenie na sporną decyzję. Decyzją z dnia 31 lipca tego samego roku organ powołujący (zwany dalej „AIPN”) oddalił to zażalenie.
Żądania stron
17 Skarżąca wnosi do Sądu o:
– stwierdzenie nieważności spornej decyzji;
– zasądzenie od Komisji na rzecz skarżącej zadośćuczynienia za doznaną przez nią w jej przekonaniu krzywdę moralną w łącznej wysokości 25 000 EUR;
– zasądzenie od Komisji na rzecz skarżącej odszkodowania w kwocie 8000 EUR odpowiadającej wysokością honorariom adwokatów;
– zobowiązanie właściwych organów do wpisania skarżącej na listę rezerwową, jako żądanie główne, lub tytułem żądania ewentualnego, w przypadku niedokonania takiego wpisu, zasądzenie na rzecz skarżącej odszkodowania z tytułu poniesionej przez nią w jej przekonaniu szkody majątkowej, w kwocie 384 000 EUR;
– obciążenie Komisji kosztami postępowania.
18 Komisja wnosi do Sądu o:
– oddalenie skargi;
– obciążenie skarżącej kosztami postępowania.
W przedmiocie żądania stwierdzenia nieważności
19 W uzasadnieniu żądania stwierdzenia nieważności skarżąca podnosi cztery zarzuty:
– zarzut pierwszy, dotyczący oczywistego błędu w ocenie popełnionego przez komisję konkursową przy ocenianiu jej odpowiedzi na egzaminach pisemnym i ustnym;
– zarzut drugi, dotyczący naruszenia warunków ogłoszenia o konkursie oraz zasady równego traktowania i „zasady racjonalności”;
– zarzut trzeci, dotyczący naruszenia obowiązku uzasadnienia;
– zarzut czwarty, dotyczący oczywistego błędu w ocenie związanego z brakiem zgodności między oceną cyfrową za egzamin pisemny a ocenami słownymi komisji.
W przedmiocie zarzutów pierwszego i czwartego dotyczących oczywistych błędów w ocenie popełnionych przez komisję konkursową
Argumenty stron
– W przedmiocie zarzutu pierwszego dotyczącego oczywistego błędu w ocenie popełnionego przez komisję konkursową przy ocenianiu odpowiedzi skarżącej na egzaminach pisemnym i ustnym
20 Po pierwsze, skarżąca utrzymuje, iż komisja konkursowa dopuściła się oczywistego błędu w ocenie, stwierdzając „liczne braki” w jej odpowiedzi na pytanie nr 3 egzaminu pisemnego. Nie można bowiem zarzucać skarżącej, że nie wyjaśniła ani nie uzasadniła kryteriów wyboru związanych z potencjałem ekonomicznym i zdolnością techniczną oferentów, skoro od kandydatów wymagano wskazania kryteriów wyboru, a nie uzasadnienia ich wyboru. Skądinąd kryteria wyboru oferentów wymienione przez skarżącą były tak oczywiste, że wyjaśnianie lub uzasadnianie ich wyboru byłoby zbyteczne. Ponadto kryteria wyboru przedstawione przez skarżącą są istotne i równocześnie powszechnie stosowane w praktyce, ponieważ znajdują się w „Praktycznym przewodniku po procedurach udzielania zamówień w ramach działań zewnętrznych WE” opracowanym przez Komisję. Skoro skarżąca wymieniła kryteria z przewodnika Komisji, komisja konkursowa nie mogła uznać, że jej odpowiedź miała „liczne braki”.
21 Po drugie, komisja konkursowa dopuściła się również oczywistego błędu w ocenie, uznając, iż doświadczenie pracowników oraz doświadczenie przedsiębiorstwa zostały niesłusznie wymienione przez skarżącą jako kryteria udzielania zamówienia, podczas gdy chodziło o kryteria wyboru. W istocie „Praktyczny przewodnik po procedurach udzielania zamówień w ramach działań zewnętrznych WE” Komisji wymienia curriculum vitae proponowanych specjalistów wśród kryteriów udzielenia zamówienia na usługi. Tym samym komisja konkursowa pominęła reguły, jakie Komisja ustaliła dla swoich potrzeb, i w związku z tym naruszyła zasadę patere legem quam ipse fecisti.
22 Po trzecie, komisja konkursowa niesłusznie twierdziła, iż postanowienia umowne zaproponowane przez skarżącą w celu zapewnienia jakości produktów i usług oraz ograniczenia ryzyka finansowego nie zawsze są istotne. Gwarancja wstępnego finansowania wymieniona przez komisję konkursową tytułem przykładu w piśmie z dnia 2 maja 2007 r. jest – przeciwnie – nie tylko istotna, ale wręcz obowiązkowa w umowach z Europejskim Funduszem Rozwoju (EDF).
23 Wreszcie na zadane na egzaminie ustnym pytanie dotyczące tego, jak można ograniczyć ryzyko strat finansowych związanych z wahaniami kursów wymiany walut w ramach umowy zawartej pomiędzy kontrahentami z dwóch krajów, które posługują się różnymi walutami, skarżąca udzieliła odpowiedzi zgodnej z praktyką EDF: zapłata ceny w dwóch walutach i umieszczenie w umowie postanowień umożliwiających zmianę ceny. Zatem komisja konkursowa niesłusznie uznała tę odpowiedź za niedostateczną.
24 Komisja przypomina o ograniczonym charakterze kontroli sprawowanej przez Sąd w zakresie ocen komisji konkursowej.
25 Jeżeli chodzi o egzamin pisemny, Komisja uważa, że poszczególne wzmianki skarżącej na temat „Przewodnika Biura Współpracy EuropAid” zamieszczone w skardze w celu wykazania prawidłowości jej odpowiedzi wskazują wyraźnie na błąd perspektywy. Wspomniany przewodnik dotyczy zamówień na usługi udzielanych przez EDF, podczas gdy w treści pytania na egzaminie pisemnym nie było mowy o EDF i dotyczyło ono zamówień na dostawę towarów.
– W przedmiocie zarzutu czwartego dotyczącego oczywistego braku zgodności między oceną cyfrową za egzamin pisemny a ocenami słownymi komisji
26 Skarżąca utrzymuje, że komisja konkursowa popełniła oczywisty błąd w ocenie, kiedy przekładała ocenę słowną z jej egzaminu pisemnego na ocenę cyfrową. Skoro komisja uznała jej odpowiedzi za „dostateczne” pod względem wiedzy i „dobre” z punktu widzenia umiejętności rozumienia, dokonywania analizy i syntezy oraz redagowania tekstu, o jakich świadczyły odpowiedzi, komisja konkursowa w oczywisty sposób pomyliła się, przyznając jej ocenę 25/50, tzn. minimalną ilość punktów wymaganą do dopuszczenia do egzaminu ustnego.
27 Przyznając skarżącej ocenę 25/50, komisja konkursowa naruszyła ponadto zasadę równego traktowania. W istocie komisja potraktowała skarżącą jak obojętnie którego kandydata, który uzyskał dwa razy ocenę „dostateczny” za wiedzę i dwa razy ocenę „dostateczny” za umiejętności dokonywania analizy, syntezy, umiejętności rozumienia i redagowania tekstu. Skarżąca uważa, że jej ocena powinna odzwierciedlać fakt, iż w zakresie wszystkich kryteriów niezwiązanych z wiedzą uzyskała ocenę „dobry”.
28 W każdym razie ocena punktowa uzyskana z egzaminu pisemnego jest nieproporcjonalna w stosunku do oceny słownej zawartej w karcie oceny.
29 Komisja odpowiada na ten argument, iż nie ma żadnej niespójności między oceną cyfrową 25/50 a oceną opisową. W istocie, jak to wyjaśnił przewodniczący komisji konkursowej w piśmie z dnia 2 maja 2007 r., wiedza z dziedziny objętej konkursem miała przeważające znaczenie przy ocenie kandydatów. Nawet przy założeniu, że między oceną cyfrową a słowną istnieje pewna niespójność, jest ona całkowicie bez znaczenia i w żadnym razie nie jest oczywista.
Ocena Sądu
30 Skarżąca zarzuca komisji konkursowej dwa oczywiste błędy w ocenie: pierwszy, który jej zdaniem odnosi się do oceny odpowiedzi kandydatów przez komisję konkursową, drugi zaś dotyczy zgodności oceny cyfrowej z egzaminu pisemnego z ocenami słownymi komisji.
31 Na wstępie należy przypomnieć o zakresie kontroli wykonywanej przez Sąd nad decyzją, na mocy której komisja konkursowa odmawia wpisania kandydata na listę laureatów.
32 Jeżeli sprawa dotyczy legalności tego rodzaju decyzji, Sąd bada przestrzeganie właściwych przepisów prawnych, tzn. w szczególności przepisów proceduralnych określonych w regulaminie i ogłoszeniu o konkursie oraz reguł, jakim podlega praca komisji konkursowej, a zwłaszcza obowiązek zachowania bezstronności przez komisję i przestrzegania przez nią zasady równego traktowania kandydatów (wyroki Sądu Pierwszej Instancji: z dnia 5 marca 2003 r. w sprawie T‑24/01 Staelen przeciwko Parlamentowi, RecFP s. I‑A‑79 i II‑423, pkt 47–52; z dnia 25 czerwca 2003 r. w sprawie T‑72/01 Pyres przeciwko Komisji, RecFP s. I‑A‑169 i II‑861, pkt 32–42; z dnia10 listopada 2004 r. w sprawie T‑165/03 Vonier przeciwko Komisji, Zb.Orz.SP s. I‑A‑343 i II‑1575, pkt 39), a także pod względem występowania nadużycia władzy (wyrok Trybunału z dnia 9 października 1974 r. w sprawach połączonych 112/73, 144/73 i 145/73 Campogrande i in. przeciwko Komisji, Rec. s. 957, pkt 34–53; wyrok Sądu Pierwszej Instancji z dnia 11 lutego 1999 r. w sprawie T‑200/97 Jiménez przeciwko OHIM, RecFP s. I‑A‑19 i II‑73, pkt 43–57). W niektórych przypadkach, kiedy komisja konkursowa nie dysponuje swobodą uznania, kontrola ta może dotyczyć prawdziwości okoliczności faktycznych, na których komisja oparła się w celu podjęcia decyzji (wyrok Sądu Pierwszej Instancji z dnia 12 marca 2008 r. w sprawie T‑100/04 Giannini przeciwko Komisji, dotychczas nieopublikowany w Zbiorze, pkt 277 i 278).
33 Natomiast oceny wystawiane przez komisję konkursową przy ocenianiu wiedzy i przydatności kandydatów nie podlegają kontroli Sądu (ww. wyrok w sprawie Campogrande i in. przeciwko Komisji, pkt 53; wyrok Sądu Pierwszej Instancji z dnia 26 stycznia 2005 r. w sprawie T‑267/03 Roccato przeciwko Komisji, Zb.Orz.SP s. I‑A‑1 i II‑1, pkt 42).
34 Nie dotyczy to jednak zgodności oceny cyfrowej z ocenami słownymi komisji konkursowej. W istocie zgodność ta, gwarantująca równe traktowanie kandydatów, jest jedną z reguł, jakim podlega praca komisji konkursowej, których przestrzeganie podlega, zgodnie z wyżej wymienionym orzecznictwem, kontroli Sądu. Co więcej zgodność oceny cyfrowej z oceną słowną może stanowić przedmiot odrębnej kontroli ze strony Sądu, niezależnej od kontroli oceny prac kandydatów dokonanej przez komisję konkursową, której to wykonywania Sąd odmawia, zważywszy, że kontrola zgodności ogranicza się do badania oczywistego braku spójności. Dlatego właśnie w wyroku z dnia 13 grudnia 2007 r. w sprawie F‑73/06 Van Neyghem przeciwko Komisji, dotychczas nieopublikowanym w Zbiorze, pkt 87, Sąd zbadał, czy wziąwszy pod uwagę ocenę słowną zapisaną na karcie oceny pracy, komisja konkursowa nie dopuściła się oczywistego błędu w ocenie przy wystawieniu oceny punktowej za tę pracę.
35 Po pierwsze, z orzecznictwa przytoczonego w pkt 33 niniejszego wyroku wynika, że skarżąca nie może skutecznie powoływać się przed Sądem na oczywisty błąd w ocenie, którym – jej zdaniem – dotknięta jest ocena prac kandydatów dokonana przez komisję konkursową, i że w związku z powyższym zarzut pierwszy można jedynie odrzucić.
36 Po drugie, z pkt 34 niniejszego wyroku wynika, że do obowiązków Sądu należy natomiast zbadanie, czy komisja konkursowa nie przyznała skarżącej oceny punktowej oczywiście niespójnej z ocenami słownymi, które wpisała na karcie oceny jej pracy.
37 Skarżąca twierdzi in meriti, że komisja dopuściła się oczywistego błędu w ocenie, przyznając jej 25/50 z egzaminu pisemnego, tj. najniższą liczbę punktów, jaka umożliwiała dopuszczenie do egzaminu ustnego, mimo iż uznała jej odpowiedzi na dwa pytania egzaminacyjne za „dostateczne”, jeśli chodzi o wiedzę, i „dobre” z punktu widzenia umiejętności dokonywania analizy i syntezy oraz redagowania tekstu.
38 Należy przypomnieć, że w ramach konkursu walory prac kandydatów są oceniane w sposób względny, w szczególności nie ma żadnych przeszkód, by jedynie kandydaci, których poziom uznano za dobry, byli dopuszczani do egzaminu ustnego. Tak więc skarżąca nie ma podstaw, by wnioskować z oceny punktowej, jaką otrzymała z egzaminu pisemnego (25/50), dokładnie wystarczającej do dopuszczenia jej do egzaminu ustnego, że komisja konkursowa nie uznała jej pracy za zadowalającą. W tych okolicznościach fakt, że skarżąca uzyskała minimalną ocenę umożliwiającą jej przystąpienie do egzaminu ustnego, chociaż jej odpowiedzi pisemne zostały ogólnie uznane za więcej niż dostateczne, nie wskazuje na oczywistą niezgodność między oceną punktową a oceną słowną. W związku z tym w niniejszej sprawie oczywisty błąd w ocenie nie może zostać wywiedziony z porównania liczby punktów przyznanych za pracę pisemną skarżącej z ocenami słownymi umieszczonymi przez komisję konkursową na tej pracy.
39 Czwarty zarzut skargi powinien w związku z powyższym zostać oddalony.
W przedmiocie zarzutu drugiego dotyczącego naruszenia ogłoszenia o konkursie oraz zasady równego traktowania i „zasady racjonalności”
Argumenty stron
40 Według skarżącej, mimo iż ogłoszenie o konkursie przewidywało, że celem egzaminu pisemnego jest sprawdzenie „wiedzy kandydatów, ich umiejętności rozumienia, dokonywania analizy i syntezy, a także umiejętności redagowania tekstu”, komisja konkursowa oceniła jedynie wiedzę skarżącej, a przynajmniej wiedza była kryterium uprzywilejowanym, przeważającym nad pozostałymi kryteriami.
41 Ponieważ przestrzeganie warunków określonych w ogłoszeniu o konkursie ma zapewniać równe traktowanie kandydatów, jeżeli warunki ogłoszenia o konkursie nie są przestrzegane, równe traktowanie kandydatów nie jest zagwarantowane.
42 Uzyskana przez skarżącą ocena punktowa, dokładnie wystarczająca do dopuszczenia jej do egzaminu ustnego, odzwierciedlała jedynie ocenę „dostateczną” wystawioną przez komisję konkursową za wiedzę skarżącej, nie zaś pozytywną ocenę za jej pracę pod względem umiejętności analizowania, dokonywania syntezy i redagowania tekstu. Niezgodność między oceną punktową a ocenami słownymi uwidaczniała w ten sposób wyraźnie, że kryterium wiedzy było nadmiernie uwypuklone, jeśli nie uwzględnione jako jedyne istotne. Komisja konkursowa naruszyła w ten sposób – zdaniem skarżącej – „zasadę racjonalności”.
43 Komisja zwraca uwagę, że egzamin pisemny był oceniany przy uwzględnieniu wszystkich ustalonych kryteriów, i uważa, że w przypadku konkursu organizowanego w związku z naborem urzędników o specjalnych kwalifikacjach w dziedzinie zarządzania zasobami finansowymi, przywiązywanie większej wagi do wiadomości kandydatów z tej dziedziny jest racjonalne.
Ocena Sądu
44 Na poparcie zarzutu dotyczącego naruszenia ogłoszenia o konkursie, zasady równego traktowania oraz „zasady racjonalności” skarżąca wysuwa dwa argumenty.
45 Po pierwsze, twierdzi ona, że komisja konkursowa wzięła pod uwagę jedynie wiadomości kandydatów z dziedziny objętej konkursem, a mianowicie z zarządzania zasobami finansowymi, pomijając pozostałe kryteria oceny egzaminu pisemnego wymienione w ogłoszeniu o konkursie. Temu twierdzeniu wyraźnie przeczą oceny słowne wpisane przez komisję konkursową na karcie oceny pracy skarżącej. W istocie oceny słowne dotyczą równocześnie wiedzy skarżącej uznanej za „dostateczną”, jak i umiejętności dokonywania analizy i syntezy oraz redagowania tekstu, określonych jako „dobre”.
46 Po drugie, skarżąca uważa – aczkolwiek stoi to w sprzeczności z poprzednim argumentem – że w ramach kryteriów selekcji wymienionych w ogłoszeniu o konkursie komisja konkursowa bezprawnie przyznała przeważające znaczenie kryterium wiadomości z dziedziny objętej konkursem. Nie zostało zakwestionowane, że istotnie komisja uznała to kryterium za najważniejsze.
47 Niemniej jednak dokonane przez komisję konkursową ustalenie hierarchii kryteriów nie jest sprzeczne z ogłoszeniem o konkursie, ponieważ w ogłoszeniu nie wskazano, że wymienione w nim kryteria mają mieć jednakowe znaczenie dla oceny kandydatów.
48 Co więcej hierarchizacja kryteriów nie jest sama w sobie sprzeczna z zasadą równego traktowania kandydatów. Skarżąca nie utrzymywała bowiem, że komisja konkursowa zastosowała te kryteria do innych kandydatów w sposób odmienny.
49 Wreszcie w celu uzasadnienia twierdzenia, że komisja przywiązywała w sposób oczywiście nieproporcjonalny zbyt dużą wagę do kryterium wiedzy, skarżąca opiera się wyłącznie na niezgodności, jej zdaniem oczywistej, między liczbą punktów, jaką uzyskała z egzaminu pisemnego, a ocenami słownymi komisji konkursowej umieszczonymi na jej pracy. Otóż, jak to zostało wskazane w pkt 38 niniejszego wyroku, wbrew temu, co utrzymuje skarżąca, nie można wykazać żadnej oczywistej niezgodności między oceną punktową otrzymaną przez skarżącą z egzaminu pisemnego a ocenami słownymi komisji konkursowej.
50 Z powyższych wywodów wynika, że zarzut drugi powinien zostać oddalony.
W przedmiocie zarzutu trzeciego dotyczącego naruszenia obowiązku uzasadnienia
Argumenty stron
51 Według skarżącej, przewodniczący komisji konkursowej w piśmie z dnia 2 maja 2007 r. stwierdził, że jej odpowiedź na pytanie nr 3 na egzaminie pisemnym miała „liczne braki”, podczas gdy na karcie oceny komisja wskazała, że wyżej wymieniona odpowiedź pomijała niektóre pojęcia, ale była dostateczna. Ze względu na te sprzeczności ocena komisji konkursowej nie może być uznana za uzasadnioną.
52 W żadnej odpowiedzi komisji konkursowej na pisma skierowane do niej przez skarżącą komisja nie wyjaśniła, dlaczego odpowiedź ustna skarżącej na pytanie dotyczące ryzyka finansowego wynikającego z wahania kursów wymiany walut, nie była zadowalająca. W ten sposób komisja konkursowa uchybiła obowiązkowi uzasadnienia.
53 Komisja podkreśla, że – jak to orzekł Trybunał w wyroku z dnia 4 lipca 1996 r. w sprawie C‑254/95 P Parlament przeciwko Innamoratiemu, Rec. s. I‑3423, pkt 31 – przekazanie informacji o ocenach uzyskanych z poszczególnych egzaminów stanowi wystarczające uzasadnienie decyzji komisji konkursowej. Na tej podstawie Komisja wysuwa wniosek, że twierdzenie o braku uzasadnienia nie może się opierać na rzekomej niespójności pomiędzy dwoma pismami, które powstały po wystawieniu oceny punktowej. Ponadto skarżąca otrzymała wszystkie potrzebne wyjaśnienia na etapie postępowania ponownego rozpatrzenia oraz postępowania przedprocesowego. Komisja zwraca uwagę, iż skarżącej przekazano nie tylko jej pracę pisemną, lecz także kartę oceny tej pracy.
54 Co się tyczy pytania zadanego skarżącej podczas egzaminu ustnego na temat sposobu ograniczania ryzyka finansowego związanego z wahaniami kursów wymiany walut, komisja konkursowa wyjaśniła już skarżącej, iż jej odpowiedź nie była całkowicie błędna, ale że były odpowiedzi bardziej trafne i lepiej poparte argumentami.
Ocena Sądu
55 Obowiązek uzasadnienia decyzji komisji konkursowej należy z jednej strony pogodzić z tajnością prac komisji. Zachowanie tajemnicy stoi na przeszkodzie zarówno ujawnianiu stanowiska poszczególnych członków komisji, jak i ujawnianiu jakichkolwiek informacji związanych z ocenami o charakterze indywidualnym lub porównawczym dotyczącymi kandydatów (ww. wyrok w sprawie Parlament przeciwko Innamoratiemu, pkt 24).
56 Z drugiej strony ważne jest, by obowiązek uzasadnienia nie spowalniał w sposób nie do przyjęcia czynności komisji konkursowej oraz pracy jednostek zajmujących się sprawami kadrowymi (wyroki Trybunału: z dnia 28 lutego 1980 r. w sprawie 89/79 Bonu przeciwko Radzie, Rec. s. 553, pkt 6; a contrario z dnia 28 lutego 2008 r. w sprawie C‑17/07 P Neirinck przeciwko Komisji, dotychczas nieopublikowany w Zbiorze, pkt 58). Dlatego też w konkursach, w których bierze udział wielu kandydatów, przekazanie informacji o ocenach uzyskanych z poszczególnych egzaminów stanowi wystarczające uzasadnienie decyzji komisji konkursowej (ww. wyrok w sprawie Parlament przeciwko Innamoratiemu, pkt 31).
57 W rozpoznawanej sprawie po testach kwalifikacyjnych do egzaminu pisemnego w konkursie dopuszczono 300 kandydatów i ostatecznie sporządzono listę rezerwową 100 kandydatów. Zatem konkurs, w którym skarżąca brała udział, był konkursem, w którym uczestniczyło wielu kandydatów. W tych okolicznościach – jak przypomniano w punkcie powyżej – przekazanie informacji o ocenach uzyskanych z poszczególnych egzaminów stanowiło wystarczające uzasadnienie decyzji podjętej przez komisję konkursową w odniesieniu do każdego kandydata. Wszak bezsporne jest, że skarżąca otrzymała informację o swoich ocenach. W każdym razie skarżąca uzyskała także inne informacje umożliwiające jej dokładniejsze poznanie powodów swojego niepowodzenia na konkursie, na przykład kopię pracy pisemnej, kartę oceny tej pracy oraz pismo wyjaśniające datowane na dzień 2 maja 2007 r., które zostało do niej wysłane przez przewodniczącego komisji konkursowej. Wynika stąd, że zarzut trzeci, dotyczący braku uzasadnienia spornej decyzji, nie może zostać uwzględniony.
58 Żądanie stwierdzenia nieważności omawianej decyzji powinno w związku z powyższym zostać oddalone.
W przedmiocie roszczeń odszkodowawczych
59 Skarżąca żąda odszkodowania za szkody majątkowe i zadośćuczynienia za krzywdy moralne, jakie w jej przekonaniu wyrządziła jej sporna decyzja. Oddalenie zarzutów skierowanych przeciwko tej decyzji zakłada oddalenie roszczeń odszkodowawczych zawartych w skardze.
60 Z ogółu powyższych rozważań wynika, że skargę należy oddalić.
W przedmiocie kosztów
61 Zgodnie z art. 122 regulaminu Sądu przepisy rozdziału ósmego tytułu drugiego dotyczącego kosztów postępowania przed Sądem stosują się tylko do spraw wniesionych do Sądu po dniu wejścia w życie tego regulaminu, tj. 1 listopada 2007 r. Istotne w tym zakresie przepisy regulaminu Sądu Pierwszej Instancji znajdują nadal zastosowanie odpowiednio do spraw zawisłych przed Sądem przed tą datą.
62 Zgodnie z art. 87 § 2 regulaminu Sądu Pierwszej Instancji kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Jednakże na mocy art. 88 regulaminu w sporach między Wspólnotami a ich pracownikami instytucje pokrywają poniesione przez nie koszty. Ponieważ skarżąca przegrała sprawę, należy orzec, że każda ze stron pokrywa własne koszty.
Z powyższych względów
SĄD (trzecia izba)
orzeka, co następuje:
1) Skarga J.M. Coto Moreno zostaje oddalona.
2) Każda ze stron pokrywa własne koszty.
Mahoney | Kanninen | Gervasoni |
Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 11 września 2008 r.
Treść niniejszego orzeczenia, jak również cytowanych w nim, a dotychczas nieopublikowanych orzeczeń sądów wspólnotowych, jest dostępna na stronie internetowej Trybunału Sprawiedliwości www.curia.europa.eu