Language of document : ECLI:EU:T:2015:206

Υπόθεση T‑576/11

Schenker Customs Agency BV

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής

«Τελωνειακή ένωση — Εκ των υστέρων είσπραξη εισαγωγικών δασμών — Εισαγωγή του προϊόντος glyphosate, καταγωγής Ταϊβάν — Αίτηση διαγραφής εισαγωγικών δασμών υποβληθείσα από εκτελωνιστή — Άρθρο 239 του κανονισμού (ΕΟΚ) 2913/92 — Ρήτρα επιείκειας — Ύπαρξη ειδικής καταστάσεως — Διασαφήσεις για θέση σε ελεύθερη κυκλοφορία — Εσφαλμένα πιστοποιητικά καταγωγής — Έννοια της “πρόδηλης αμέλειας” — Απόφαση της Επιτροπής κρίνουσα ότι δεν δικαιολογείται η διαγραφή των δασμών»

Περίληψη — Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (έκτο τμήμα)
της 16ης Απριλίου 2015

1.      Ίδιοι πόροι της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Επιστροφή ή διαγραφή εισαγωγικών ή εξαγωγικών δασμών — Ρήτρα επιείκειας την οποία προβλέπουν τα άρθρα 239 του κοινοτικού τελωνειακού κώδικα και 905 του κανονισμού εφαρμογής 2454/93 — Εξαίρεση — Στενή ερμηνεία

(Κανονισμός 2913/92 του Συμβουλίου, άρθρο 239· κανονισμός 2454/93 της Επιτροπής, άρθρο 905)

2.      Ίδιοι πόροι της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Επιστροφή ή διαγραφή εισαγωγικών ή εξαγωγικών δασμών — Άρθρο 239 του κοινοτικού τελωνειακού κώδικα — Ύπαρξη ειδικής καταστάσεως — Έννοια — Εξουσία εκτιμήσεως της Επιτροπής — Περιεχόμενο — Όρια

(Κανονισμός 2913/92 του Συμβουλίου, άρθρο 239· κανονισμός 2454/93 της Επιτροπής, άρθρο 905)

3.      Ίδιοι πόροι της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Επιστροφή ή διαγραφή εισαγωγικών ή εξαγωγικών δασμών — Ρήτρα επιείκειας την οποία προβλέπει το άρθρο 905 του κανονισμού 2454/93 — Περιεχόμενο — Αρμοδιότητα της Επιτροπής — Όρια — Εφαρμογή του ουσιαστικού τελωνειακού δικαίου — Αποκλειστική αρμοδιότητα των εθνικών αρχών

(Άρθρο 267 ΣΛΕΕ· κανονισμός 2913/92 του Συμβουλίου, άρθρα 239 και 243· κανονισμός 2454/93 της Επιτροπής, άρθρο 905)

4.      Τελωνειακή ένωση — Γένεση και είσπραξη τελωνειακής οφειλής — Πράξεις επιβολής δασμών που αντιστοιχούν σε δασμούς αντιντάμπινγκ τις οποίες απευθύνουν οι εθνικές τελωνειακές αρχές — Νομική φύση — Γνωστοποίηση της εκ των υστέρων βεβαιώσεως, εκ μέρους των εν λόγω αρχών, μιας υφιστάμενης τελωνειακής οφειλής

(Κανονισμός 2913/92 του Συμβουλίου, άρθρο 201 §§ 2 και 3)

5.      Ίδιοι πόροι της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Επιστροφή ή διαγραφή εισαγωγικών δασμών — Ρήτρα επιείκειας την οποία προβλέπουν τα άρθρα 239 του κοινοτικού τελωνειακού κώδικα και 905 του κανονισμού εφαρμογής 2454/93 — Ειδική κατάσταση — Έννοια — Εμπιστοσύνη του υπόχρεου ως προς το κύρος των πιστοποιητικών καταγωγής που αποδεικνύονται ψευδή, πλαστογραφημένα ή μη έγκυρα — Εμπιστοσύνη λόγω της αρχικής αποδοχής των πιστοποιητικών από τις τελωνειακές αρχές κράτους μέλους — Δεν εμπίπτουν

(Κανονισμός 2913/92 του Συμβουλίου, άρθρο 239· κανονισμός 2454/93 της Επιτροπής, άρθρο 905)

6.      Ίδιοι πόροι της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Επιστροφή ή διαγραφή εισαγωγικών ή εξαγωγικών δασμών — Ύπαρξη ειδικής καταστάσεως — Έννοια — Πλημμελής έλεγχος εκ μέρους της Επιτροπής της ορθής εφαρμογής κανονισμού αντιντάμπινγκ — Εμπίπτει — Δεν υφίσταται πλημμέλεια

(Κανονισμοί του Συμβουλίου 2913/92, άρθρο 239, και 368/98)

7.      Ίδιοι πόροι της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Επιστροφή ή διαγραφή εισαγωγικών δασμών — Ρήτρα επιείκειας την οποία προβλέπουν τα άρθρα 239 του κοινοτικού τελωνειακού κώδικα και 905 του κανονισμού εφαρμογής 2454/93 — Ειδική κατάσταση — Έννοια — Πλημμελείς ενέργειες των εθνικών τελωνειακών αρχών — Εμπίπτουν — Δεν υφίσταται πλημμέλεια

(Κανονισμός 2913/92 του Συμβουλίου, άρθρο 239· κανονισμός 2454/93 της Επιτροπής, άρθρο 905)

8.      Ίδιοι πόροι της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Επιστροφή ή διαγραφή εισαγωγικών δασμών — Περιστάσεις που δεν ενέχουν «ούτε δόλο ούτε πρόδηλη αμέλεια» του ενδιαφερομένου — Έννοια της “πρόδηλης αμέλειας” — Στενή ερμηνεία — Κριτήρια — Περιπλοκότητα της δασμολογικής ρυθμίσεως — Δεν χωρεί — Επαγγελματική πείρα του εκτελωνιστή — Επιμέλεια του εισαγωγέα — Δεν χωρεί

(Κανονισμός 2913/92 του Συμβουλίου, άρθρα 5 και 239· Κανονισμός 2454/93 της Επιτροπής, άρθρα 199 και 905 § 3, και παράρτημα 37)

9.      Πράξεις των οργάνων — Αιτιολογία — Υποχρέωση αιτιολογήσεως — Περιεχόμενο — Απόφαση με την οποία απορρίπτεται αίτηση επιστροφής ή διαγραφής εισαγωγικών δασμών

(Άρθρο 296 ΣΛΕΕ· Κανονισμός 2913/92 του Συμβουλίου, άρθρο 239)

1.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψη 44)

2.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 45, 46)

3.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 49-51, 55, 57, 58)

4.      Οι πράξεις επιβολής δασμών, που αντιστοιχούν σε δασμούς αντιντάμπινγκ σχετικούς με τις εισαγωγές προελεύσεως τρίτων χωρών, τις οποίες απηύθυναν οι εθνικές τελωνειακές αρχές προς τους εισαγωγείς και τους άμεσους ή έμμεσους αντιπροσώπους τους, αποτελούν απλώς τη γνωστοποίηση προς εκείνους της εκ των υστέρων βεβαιώσεως, εκ μέρους των εν λόγω αρχών, μιας υφιστάμενης τελωνειακής οφειλής η οποία, δυνάμει του άρθρου 201, παράγραφος 2, του κανονισμού 2913/92, περί θεσπίσεως τελωνειακού κώδικα, γεννήθηκε κατά το χρονικό σημείο της αποδοχής των διασαφήσεων τις οποίες υπέβαλαν οι ενδιαφερόμενοι. Επιπλέον, δυνάμει του άρθρου 201, παράγραφος 3, του εν λόγω κανονισμού, εκτελωνιστής που ενεργεί ως έμμεσος αντιπρόσωπος του εισαγωγέα είναι οφειλέτης του συνολικού ποσού του χρέους, συμπεριλαμβανομένων των εισαγωγικών δασμών, όπως είναι οι δασμοί αντιντάμπινγκ που δεν εισπράχθηκαν λόγω του ότι είχαν συνταχθεί διασαφήσεις οι οποίες μνημόνευαν ως χώρα καταγωγής του εισαγόμενου προϊόντος άλλη χώρα από την πραγματική χώρα καταγωγής.

(βλ. σκέψη 52)

5.      Στο πλαίσιο εκ των υστέρων εισπράξεως εισαγωγικών δασμών που επιβάλλονται ως δασμοί αντιντάμπινγκ, το γεγονός ότι αποδείχθηκε ότι πιστοποιητικά καταγωγής τα οποία εκδόθηκαν από εμπορικά επιμελητήρια τρίτης χώρας δεν ισχύουν δεν μπορεί να θεωρηθεί ως περίσταση που περιάγει τον ενδιαφερόμενο σε ειδική κατάσταση κατά την έννοια του άρθρου 239 του κανονισμού 2913/92, περί θεσπίσεως τελωνειακού κώδικα. Το γεγονός ότι ο διασαφιστής στηρίχθηκε στα ως άνω πιστοποιητικά προκειμένου να αποδειχθεί η καταγωγή των εμπορευμάτων που αποτέλεσαν αντικείμενο διασαφήσεως ενώπιον των τελωνειακών αρχών αποτελεί επιλογή του διασαφιστή προκειμένου αυτός να εκπληρώσει την υποχρέωσή του να προβεί σε δήλωση, ενώπιον των τελωνειακών αρχών, σχετικά με την καταγωγή των εισαγωγών. Η επιλογή αυτή επάγεται κινδύνους οι οποίοι είναι σύμφυτοι με τη δραστηριότητα του εκτελωνιστή και τους οποίους, ως εκ τούτου, πρέπει να φέρει ο εν λόγω εκτελωνιστής και όχι το δημόσιο ταμείο. Εάν θεωρηθεί ότι οι περιστάσεις αυτές περιάγουν τον υπόχρεο σε ειδική κατάσταση δικαιολογούσα τη διαγραφή των δασμών αντιντάμπινγκ, οι επιχειρηματίες ουδόλως θα είχαν συμφέρον να βεβαιώνονται ως προς τον αληθή χαρακτήρα των διασαφήσεων και των εγγράφων που υποβάλλονται προς τις τελωνειακές αρχές.

(βλ. σκέψεις 61-65, 69)

6.      Κατά την εφαρμογή των δασμών αντιντάμπινγκ που επιβάλλονται με τον κανονισμό 368/98, για την επιβολή οριστικού δασμού αντιντάμπινγκ στις εισαγωγές του προϊόντος glyphosate, καταγωγής Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, και για την οριστική είσπραξη του προσωρινά επιβαλλόμενου δασμού, κανονισμό του οποίου η καταστρατήγηση είχε ως συνέπεια την επιβολή δασμών εκ μέρους των εθνικών τελωνειακών αρχών, η υποχρέωση επιβολής δασμών αντιντάμπινγκ επί των σχετικών εισαγωγών βαρύνει, κυρίως, τις τελωνειακές αρχές των κρατών μελών.

Ωστόσο, η Επιτροπή, ως θεματοφύλακας των Συνθηκών και του παραγώγου δικαίου της Ένωσης, γενικότερα, και ως έχουσα σημαίνοντα ρόλο όσον αφορά τον έλεγχο της εφαρμογής του τελωνειακού δικαίου της Ένωσης, ειδικότερα, υπέχει υποχρεώσεις συντονισμού και εποπτείας, ιδίως στο πλαίσιο ερευνών σχετικά με δυνητικές παραβάσεις. Η Επιτροπή εκπληρώνει τις υποχρεώσεις αυτές σε περίπτωση κατά την οποία εκινούντο διαδικασίες από την Επιτροπή ή με την υποστήριξή της αμέσως μόλις αποκαλύπτονταν, κατά το πέρας των διαφόρων σταδίων των διεξαχθεισών από τις εθνικές αρχές και από την OLAF ερευνών, πληροφορίες σχετικά με πιθανή καταστρατήγηση. Επιπλέον, μεταξύ των κατ’ αυτόν τον τρόπο επιβαλλομένων στην Επιτροπή υποχρεώσεων, δεν συγκαταλέγεται υποχρέωση του εν λόγω θεσμικού οργάνου να ενημερώνει τους εισαγωγείς ή τους εκτελωνιστές σχετικά με τα πληροφοριακά στοιχεία που έχει στη διάθεσή του ούτε να τους ειδοποιεί οσάκις έχει αμφιβολίες ως προς τις πράξεις που αυτοί διενεργούν.

(βλ. σκέψεις 72, 76, 77)

7.      Στο πλαίσιο εισαγωγών που υπόκεινται σε γενικό καθεστώς, επί των οποίων επιβάλλονται δασμοί αντιντάμπινγκ, τόσο η Επιτροπή όσο και οι εθνικές τελωνειακές αρχές υπέχουν υποχρέωση επιμέλειας και εποπτείας προς τον σκοπό εφαρμογής του δικαίου της Ένωσης. Ωστόσο, μια τέτοια υποχρέωση δεν συνεπάγεται ότι, στην περίπτωση που υφίστανται πληροφορίες από τις οποίες δεν προκύπτουν αρκούντως συγκεκριμένες ενδείξεις σχετικά με συγκεκριμένες εταιρίες, ενδείξεις που θα δικαιολογούσαν ειδικές και άμεσες ενέργειες αναφορικά προς τις εν λόγω εταιρίες ή κατά πράξεων τις οποίες έχουν τελέσει οι εταιρίες αυτές, οι τελωνειακές αρχές οφείλουν να προβαίνουν σε επιτόπιους και συστηματικούς ελέγχους όλων των αποσταλέντων δεμάτων των εισαγόμενων από τέτοιες εταιρίες προϊόντων που αφικνούνται στα τελωνεία της Ένωσης. Οι τελωνειακές αρχές δεν είναι, επίσης, υποχρεωμένες να ειδοποιούν σχετικώς τις εν λόγω εταιρίες, λαμβανομένης υπόψη της γενικής φύσεως των περιλαμβανομένων πληροφοριών. Συγκεκριμένα, οι τελωνειακές αρχές, που έχουν πληροφορηθεί το ενδεχόμενο απάτης, δεν υπέχουν υποχρέωση να προειδοποιήσουν έναν επιχειρηματία σχετικά με το ότι αυτός θα μπορούσε να καταστεί οφειλέτης τελωνειακών δασμών λόγω της απάτης αυτής, ακόμη και όταν ο εν λόγω επιχειρηματίας ενήργησε καλόπιστα.

(βλ. σκέψεις 85-87, 90)

8.      Ένας εκτελωνιστής, από την ίδια τη φύση των καθηκόντων του, αναλαμβάνει την ευθύνη τόσο για την πληρωμή των εισαγωγικών δασμών όσο και για το νομότυπο των εγγράφων που υποβάλλει στις τελωνειακές αρχές. Συναφώς, ένας εδραιωμένος εκτελωνιστής οφείλει, τουλάχιστον, να έχει αμφιβολίες ως προς την πραγματική καταγωγή του εισαγόμενου προϊόντος, δεδομένου ότι τιμολόγια, κατάλογοι δεμάτων και διασαφήσεις περιλαμβάνουν στοιχεία σχετικά με την εν λόγω καταγωγή και ότι υπάρχουν ανακολουθίες ως προς τα πιστοποιητικά καταγωγής.

Εξάλλου, εάν ο εκτελωνιστής δεν έχει καν εξετάσει ή δεν είχε καν πρόσβαση σε σχετικά τιμολόγια και διασαφήσεις πριν υποβάλει τις διασαφήσεις αυτές στις τελωνειακές αρχές, ενώ, δυνάμει του άρθρου 199 του κανονισμού 2454/93 για τον καθορισμό ορισμένων διατάξεων εφαρμογής του τελωνειακού κώδικα, είναι υπεύθυνος, ως διασαφιστής, για την ακρίβεια των στοιχείων που περιλαμβάνονται στις διασαφήσεις αυτές, η έλλειψη επιμέλειάς του είναι ακόμη σοβαρότερη. Συναφώς, οι διαδικασίες που ακολουθούνται στο εσωτερικό της ανήκουσας στον ως άνω εκτελωνιστή εταιρίας εκτελωνισμού, προκειμένου να δοθεί συνέχεια στις διασαφήσεις και να συγκεντρωθούν τα σχετικά ενημερωτικά στοιχεία, καθώς και οι ιδιομορφίες της εταιρικής διαρθρώσεως του ομίλου της δεν μπορούν να αποτελούν λόγους που θα δικαιολογούσαν απαλλαγή της εν λόγω εταιρίας από τις υποχρεώσεις που είναι σύμφυτες με τα καθήκοντα του εκτελωνιστή με συνακόλουθη επιβάρυνση του προϋπολογισμού της Ένωσης.

Ομοίως, ένας εκτελωνιστής δεν μπορεί να οχυρώνεται πίσω από τις ενέργειες του πελάτη του προς δικαιολόγηση της διαγραφής των εισαγωγικών δασμών.

(βλ. σκέψεις 95, 98, 101, 104-107, 109, 110, 112, 115)

9.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 118-124)