WYROK SĄDU PIERWSZEJ INSTANCJI (pierwsza izba)
z dnia 12 listopada 2008 r.(*)
Wspólnotowy znak towarowy – Postępowanie w sprawie sprzeciwu – Zgłoszenie graficznego wspólnotowego znaku towarowego Limoncello della Costiera Amalfitana shaker – Wcześniejszy słowny krajowy znak towarowy LIMONCHELO – Względna podstawa odmowy rejestracji – Prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd – Artykuł 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia (WE) nr 40/94 – Odwołanie – Przekazanie sprawy przez Trybunał do ponownego rozpoznania
W sprawie T‑7/04
Shaker di L. Laudato & C. Sas, z siedzibą w Vietri sul Mare (Włochy), reprezentowana przez adwokata F. Sciaudonego,
strona skarżąca,
przeciwko
Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) (OHIM), reprezentowanemu przez O. Montalta i P. Bullocka, działających w charakterze pełnomocników,
strona pozwana,
w której drugą stroną w postępowaniu przed Izbą Odwoławczą OHIM była:
Limiñana y Botella, SL, z siedzibą w Monforte del Cid (Hiszpania),
mającej za przedmiot skargę na decyzję Drugiej Izby Odwoławczej OHIM z dnia 24 października 2003 r. (sprawa R 933/2002‑2), dotyczącą postępowania w sprawie sprzeciwu między Limiñana y Botella, SL a Shaker di L. Laudato & C. Sas,
SĄD PIERWSZEJ INSTANCJI WSPÓLNOT EUROPEJSKICH (pierwsza izba),
w składzie: V. Tiili (sprawozdawca), prezes, F. Dehousse i I. Wiszniewska-Białecka, sędziowie,
sekretarz: J. Palacio González, główny administrator,
uwzględniając procedurę pisemną i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 17 czerwca 2008 r.,
wydaje następujący
Wyrok
Okoliczności powstania sporu
1 W dniu 20 października 1999 r. skarżąca, Shaker di L. Laudato & C. Sas, dokonała zgłoszenia wspólnotowego znaku towarowego do Urzędu Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) (OHIM) na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 40/94 z dnia 20 grudnia 1993 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz.U. 1994, L 11, s. 1) z późn. zm.
2 Znakiem towarowym, którego dotyczy zgłoszenie, jest zamieszczone poniżej oznaczenie graficzne, które zgodnie z opisem zawartym we wniosku jest w kolorach niebieskim, błękitnym, żółtym, czerwonym i białym:
3 Towary, dla których wniesiono o rejestrację znaku towarowego – wobec interwencji OHIM z dnia 23 listopada 1999 r. i wycofania jednej z klas – należą do klas 29, i 33 w rozumieniu Porozumienia nicejskiego dotyczącego międzynarodowej klasyfikacji towarów i usług dla celów rejestracji znaków z dnia 15 czerwca 1957 r., ze zm., i odpowiadają w odniesieniu do poszczególnych klas, wskutek wprowadzonego ograniczenia, następującemu opisowi:
– klasa 29: „galaretki, dżemy, kompoty”;
– klasa 33: „likier cytrynowy pochodzący z wybrzeża amalfitańskiego”.
4 Powyższe zgłoszenie zostało opublikowane w Biuletynie Wspólnotowych Znaków Towarowych nr 30/2000 z dnia 17 kwietnia 2000 r.
5 W dniu 1 czerwca 2000 r. Limiñana y Botella, SL wniosła w trybie art. 42 rozporządzenia nr 40/94 sprzeciw wobec rejestracji zgłoszonego znaku towarowego. Podstawę sprzeciwu stanowiła dokonana na podstawie wniosku z dnia 27 marca 1996 r. hiszpańska rejestracja nr 2 020 372 słownego znaku towarowego LIMONCHELO dla towarów należących do klasy 33 („Wina, spirytusy i likiery”).
6 Sprzeciw dotyczył części towarów opisanych we wniosku o rejestrację wspólnotowego znaku towarowego, a mianowicie towarów należących do klasy 33. Podstawę sprzeciwu stanowiły wszystkie towary objęte rejestracją wcześniejszego znaku towarowego.
7 W uzasadnieniu sprzeciwu powołano podstawę z art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94.
8 Decyzją z dnia 9 września 2002 r. Wydział Sprzeciwów OHIM uwzględnił sprzeciw. Uznał on, że istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd na terytorium hiszpańskim, wziąwszy pod uwagę identyczność rozpatrywanych towarów oraz wizualne i fonetyczne podobieństwo kolidujących ze sobą znaków.
9 W dniu 7 listopada 2002 r. skarżąca wniosła, na podstawie art. 57–62 rozporządzenia nr 40/94, odwołanie do OHIM od decyzji Wydziału Sprzeciwów.
10 Decyzją z dnia 24 października 2003 r. (zwaną dalej „zaskarżoną decyzją”) Druga Izba Odwoławcza oddaliła odwołanie. Uznała ona, iż mając na względzie podobieństwo zachodzące między kolidującymi znakami oraz zbieżność omawianych towarów, istnieje ryzyko, że konsumenci hiszpańscy pomylą lub skojarzą ze sobą ich pochodzenie handlowe.
Przebieg postępowania przed Sądem i Trybunałem
11 W dniu 7 stycznia 2004 r. skarżąca wniosła do Sądu Pierwszej Instancji skargę, domagając się stwierdzenia nieważności spornej decyzji. Wskazała ona po pierwsze na naruszenie art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94, po drugie na nadużycie władzy, a po trzecie na naruszenie obowiązku uzasadnienia decyzji.
12 Wyrokiem z dnia 15 czerwca 2005 r. w sprawie T‑7/04 Shaker przeciwko OHIM – Limiñana y Botella (Limoncello della Costiera Amalfitana shaker) (Zb.Orz. s. II‑2305, zwanym dalej „wyrokiem Sądu”) Sąd uwzględnił skargę i stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji.
13 W wyroku tym Sąd najpierw stwierdził identyczność towarów, a następnie dokonał porównania rozpatrywanych znaków towarowych. Stwierdził on przy tym, że wizerunek okrągłego talerza ozdobionego cytrynami jest dominującym elementem składowym zgłoszonego znaku towarowego (pkt 59 wyroku Sądu). Sąd uznał, że elementy słowne tego znaku nie są dominujące na planie wizualnym, a tym samym nie ma potrzeby przeprowadzania analizy charakterystycznych cech fonetycznych lub koncepcyjnych tych elementów (pkt 60–64 wyroku Sądu).
14 Według Sądu dominacja wyobrażenia graficznego przedstawiającego okrągły talerz ozdobiony cytrynami nad innymi elementami zgłoszonego znaku towarowego wyklucza jakiekolwiek prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd ze względu na podobieństwa wizualne, fonetyczne lub koncepcyjne wyrazów „limonchelo” i „limoncello” widniejących na rozpatrywanych znakach towarowych (pkt 66 wyroku Sądu). Stwierdza on również, że przewaga graficznego elementu składowego utworzonego z okrągłego talerza ozdobionego cytrynami w zgłoszonym znaku towarowym sprawia w niniejszym przypadku, że ocena elementów odróżniających wcześniejszego znaku towarowego pozostaje bez wpływu na zastosowanie art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94, albowiem ta przewaga okrągłego talerza ozdobionego cytrynami wyklucza jakiekolwiek prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd w odniesieniu do wcześniejszego znaku towarowego (pkt 68 wyroku Sądu).
15 Sąd uznał zatem, że pomimo identyczności omawianych towarów stopień podobieństwa pomiędzy rozpatrywanymi znakami towarowymi nie jest wystarczająco wysoki, aby można było uznać, że istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd (pkt 69 wyroku Sądu). Dlatego Sąd uwzględnił pierwszy z podniesionych zarzutów, orzekł, iż nie widzi potrzeby badania pozostałych zarzutów i stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji.
16 Pismem złożonym w sekretariacie Trybunału w dniu 9 września 2005 r. OHIM wniósł odwołanie, w którym domagał się od Trybunału uchylenia wyroku Sądu. W uzasadnieniu odwołania OHIM podniósł dwa zarzuty, lecz zrezygnował z drugiego z nich w toku postępowania przed Trybunałem, w wyniku sprostowania wyroku dokonanego przez Sąd postanowieniem z dnia 12 stycznia 2006 r. Podniesiony przez OHIM w odwołaniu zarzut dotyczy błędnej wykładni i niewłaściwego zastosowania art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94.
17 Wyrokiem z dnia 12 czerwca 2007 r. w sprawie C‑334/05 P OHIM przeciwko Shaker (Zb.Orz. s. I‑4529, zwanym dalej „wyrokiem Trybunału” lub „wyrokiem w sprawie OHIM przeciwko Shaker”) Trybunał uchylił wyrok Sądu i przekazał sprawę Sądowi do ponownego rozpoznania, zastrzegając rozstrzygnięcie o kosztach.
18 W swym wyroku Trybunał orzekł między innymi:
„37 W niniejszej sprawie Sąd zwrócił uwagę, w pkt 49 zaskarżonego wyroku, na orzecznictwo […], zgodnie z którym całościowa ocena prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd powinna opierać się na całościowym wrażeniu wywoływanym przez dane oznaczenia.
38 Jednak w pkt 54 zaskarżonego wyroku dodał on, że gdy zgłoszony znak towarowy jest złożonym znakiem towarowym o charakterze graficznym, to ocena całościowego wrażenia wywoływanego przez ten znak towarowy, jak również określenie jego ewentualnego elementu dominującego powinno mieć miejsce w oparciu o analizę na płaszczyźnie wizualnej. Dalej stwierdził on, że przy takim założeniu, tylko w zakresie, w jakim ewentualny element dominujący zawierałby aspekty semantyczne, niebędące wizualnymi, należałoby w odpowiednim przypadku przystąpić do porównania tego elementu z wcześniejszym znakiem towarowym, biorąc również pod uwagę inne aspekty semantyczne, jak na przykład aspekty fonetyczne lub właściwe koncepcje abstrakcyjne.
39 Na tej podstawie Sąd – przeprowadzając badanie omawianych oznaczeń – stwierdził przede wszystkim, że zgłoszony znak towarowy zawiera element dominujący, którym jest okrągły talerz ozdobiony cytrynami. Stąd, w pkt 62–64 zaskarżonego wyroku, uznał on, że nie ma potrzeby badania fonetycznych i koncepcyjnych cech pozostałych elementów tego znaku towarowego. Wreszcie, w pkt 66 tego wyroku, doszedł on do wniosku, że dominacja graficznego elementu przedstawiającego okrągły talerz ozdobiony cytrynami nad innymi elementami zgłoszonego znaku towarowego wyklucza jakiekolwiek prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd ze względu na podobieństwa wizualne, fonetyczne lub koncepcyjne wyrazów „limonchelo” i „limoncello”, widniejących w występujących w sprawie znakach towarowych.
40 Jednak postępując w ten sposób, Sąd nie dokonał całościowej oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd omawianych znaków towarowych.
41 Należy podkreślić, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału, w ramach analizy istnienia prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd ocena podobieństwa dwóch znaków towarowych nie może ograniczyć się do zbadania tylko jednego z elementów tworzących dany złożony znak towarowy i porównania go z innym znakiem towarowym. Przeciwnie, porównania należy dokonać poprzez analizę danych znaków towarowych postrzeganych jako całość, co nie oznacza, że całościowe wrażenie pozostawione przez złożony znak towarowy w pamięci właściwego kręgu odbiorców nie może w niektórych przypadkach zostać zdominowane przez jeden lub kilka z jego składników […].
42 […] tylko wtedy, gdy wszystkie pozostałe składniki znaku towarowego są bez znaczenia, ocena podobieństwa może zależeć wyłącznie od składnika dominującego.
43 Wynika z tego, że Sąd błędnie zastosował art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94.
44 W związku z powyższym OHIM słusznie twierdzi, że zaskarżony wyrok jest niezgodny prawem”.
Przebieg postępowania i żądania stron po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania
19 W piśmie z dnia 19 czerwca 2007 r. sekretarz Sądu wezwał strony do przedstawienia, w terminie dwóch miesięcy od doręczenia wyroku Trybunału, zgodnie z art. 119 § 1 regulaminu Sądu, ich uwag na piśmie na temat dalszych działań, jakie winny być podjęte w związku z tym wyrokiem w ramach niniejszego postępowania.
20 Skarżąca i OHIM złożyli swe uwagi w sekretariacie Sądu w wyznaczonym terminie, a mianowicie odpowiednio 3 i 31 lipca 2007 r. Wnosząca sprzeciw nie przesłała swych uwag w wyznaczonym terminie.
21 W swych uwagach skarżąca wnosi do Sądu o:
– stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji i wydanie orzeczenia o oddaleniu sprzeciwu;
– obciążenie OHIM całością kosztów związanych z postępowaniami przed Sądem i Trybunałem.
22 W swych uwagach OHIM wniósł do Sądu:
– tytułem roszczenia głównego, o oddalenie skargi i obciążenie skarżącej całością kosztów związanych z postępowaniami przed Sądem i Trybunałem;
– pomocniczo, na wypadek gdyby OHIM miał przegrać sprawę co do istoty, mając na względzie, iż jego odwołanie zostało uwzględnione przez Trybunał, o podział kosztów między stronami lub orzeczenie, że każda ze stron poniesie własne koszty.
Co do prawa
23 Skarżąca podniosła trzy zarzuty na poparcie skargi. Pierwszy zarzut oparty jest na naruszeniu art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94, drugi na nadużyciu władzy, a trzeci na naruszeniu obowiązku uzasadnienia.
W przedmiocie pierwszego zarzutu opartego na naruszeniu art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94
24 Skarżąca twierdzi, że nie istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd w odniesieniu do kolidujących ze sobą znaków towarowych, albowiem podobieństwo zachodzące między nimi nie jest wystarczające. Co więcej, wcześniejszy znak towarowy posiada niewielki charakter odróżniający, gdyż jest zwykłym tłumaczeniem na język hiszpański wyrazu „limoncello” opisującego w sposób ogólny likier sporządzany ze skórek cytryny i alkoholu. Zdaniem skarżącej Izba Odwoławcza nie przeprowadziła całościowego badania kolidujących ze sobą znaków towarowych, niesłusznie uznając uprzednio, że wyraz „limoncello” stanowi dominujący element zgłoszonego znaku towarowego.
25 OHIM twierdzi, że Izba Odwoławcza prawidłowo oceniła istnienie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd.
26 Tytułem wstępu należy przypomnieć, że ważności krajowego znaku towarowego, w tym przypadku znaku wnoszącej sprzeciw, nie można podważać w ramach postępowania w sprawie rejestracji wspólnotowego znaku towarowego, a jedynie w ramach postępowania o unieważnienie znaku towarowego wszczętego w danym państwie członkowskim [wyroki Sądu z dnia 23 października 2002 r. w sprawie T‑6/01 Matratzen Concord przeciwko OHIM − Hukla Germany (MATRATZEN), Rec. s. II‑4335, pkt 55, oraz z dnia 13 grudnia 2007 r. w sprawie T‑134/06 Xentral przeciwko OHIM – Pages jaunes (PAGESJAUNES.COM), Zb.Orz. s. II‑5213, pkt 36]. Dlatego do celów niniejszego postępowania znak towarowy LIMONCHELO należy uznać za znak ważny w Hiszpanii.
27 Zgodnie z art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94, w wyniku sprzeciwu właściciela wcześniejszego znaku towarowego, zgłoszonego znaku towarowego nie rejestruje się, jeżeli z powodu identyczności lub podobieństwa do wcześniejszego znaku towarowego, identyczności lub podobieństwa towarów lub usług oznaczonych obydwoma znakami istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia odbiorców w błąd na terytorium, na którym wcześniejszy znak towarowy jest chroniony. Prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd obejmuje również prawdopodobieństwo skojarzenia z wcześniejszym znakiem towarowym. Ponadto, zgodnie z art. 8 ust. 2 lit. a) pkt ii) rozporządzenia nr 40/94, za wcześniejsze znaki towarowe uważa się znaki towarowe zarejestrowane w państwie członkowskim, których data złożenia wniosku o rejestrację jest wcześniejsza od daty wniosku o rejestrację wspólnotowego znaku towarowego.
28 W myśl utrwalonego orzecznictwa, prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd istnieje, jeżeli odbiorcy mogliby uznać, że dane towary lub usługi pochodzą z tego samego przedsiębiorstwa lub ewentualnie z przedsiębiorstw powiązanych gospodarczo.
29 Zgodnie z tym orzecznictwem, prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd należy oceniać całościowo, zgodnie ze sposobem postrzegania danych oznaczeń i towarów lub usług przez właściwy krąg odbiorców i przy uwzględnieniu wszystkich właściwych dla danego przypadku czynników, a w szczególności współzależności między podobieństwem oznaczeń a podobieństwem oznaczonych nimi towarów lub usług [zob. wyrok Sądu z dnia 9 lipca 2003 r. w sprawie T‑162/01 Laboratorios RTB przeciwko OHIM – Giorgio Beverly Hills (GIORGIO BEVERLY HILLS), Rec. s. II‑2821, pkt 30–33 i przywołane tam orzecznictwo].
30 Dla celów tej całościowej oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd przeciętnego konsumenta uważa się za właściwie poinformowanego, dostatecznie uważnego i rozsądnego. Należy jednak wziąć pod uwagę fakt, że stopień uwagi przeciętnego konsumenta może różnić się w zależności od danej kategorii towarów lub usług oraz fakt, że konsument jedynie rzadko ma możliwość bezpośredniego porównania poszczególnych znaków towarowych i musi ufać ich niedoskonałemu obrazowi zachowanemu w pamięci [wyrok Trybunału z dnia 22 czerwca 1999 r. w sprawie C‑342/97 Lloyd Schuhfabrik Meyer, Rec. s. I‑3819, pkt 26, oraz wyrok Sądu z dnia 30 czerwca 2004 r. w sprawie T‑186/02 BMI Bertollo przeciwko OHIM – Diesel (DIESELIT), Zb.Orz. s. II‑1887, pkt 38].
31 W niniejszej sprawie znakiem towarowym będącym podstawą sprzeciwu jest krajowy znak towarowy zarejestrowany w Hiszpanii. Dlatego też właściwym terytorium, które należy wziąć pod uwagę przy badaniu występowania prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd, jest terytorium hiszpańskie.
32 Z uwagi na to, że omawiane towary są towarami powszechnego użytku, właściwy krąg odbiorców składa się z przeciętnych konsumentów hiszpańskich, właściwie poinformowanych, dostatecznie uważnych i rozsądnych.
33 Bezsprzeczny jest fakt, że objęte kolidującymi ze sobą znakami towary należące do klasy 33 są identyczne. Wydział Sprzeciwów i Izba Odwoławcza uznali, że likiery oznaczone wcześniejszym znakiem towarowym obejmują również likiery cytrynowe pochodzące z wybrzeża amalfitańskiego. Stąd nie ma potrzeby dalszego badania podobieństwa omawianych towarów.
W przedmiocie porównania kolidujących ze sobą oznaczeń
34 Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, całościowa ocena prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd powinna, w zakresie dotyczącym wizualnego, fonetycznego lub koncepcyjnego podobieństwa kolidujących ze sobą oznaczeń, opierać się na wywieranym przez nie całościowym wrażeniu, z uwzględnieniem w szczególności ich elementów odróżniających i dominujących [zob. wyrok Sądu z dnia 14 października 2003 r. w sprawie T‑292/01 Phillips‑Van Heusen przeciwko OHIM – Pash Textilvertrieb und Einzelhandel (BASS), Rec. s. II‑4335, pkt 47 i przywołane tam orzecznictwo].
35 Skarżąca twierdzi, że kolidujące ze sobą oznaczenia nie są podobne, podczas gdy OHIM stwierdza ich podobieństwo.
36 Kolidujące ze sobą oznaczenia wyglądają następująco:
Wcześniejszy znak towarowy | Zgłoszony znak towarowy |
LIMONCHELO | |
37 Wcześniejszy znak towarowy składa się z jednego zaledwie elementu, a mianowicie elementu słownego LIMONCHELO. Ponieważ jest to jedyny element tworzący ten znak towarowy, argument skarżącej, że słowo to stało się potoczne w języku hiszpańskim, nie ma znaczenia dla celów porównania kolidujących ze sobą oznaczeń.
38 Zgłoszony znak towarowy natomiast jest znakiem graficznym składającym się z wyrazu „limoncello” pisanego na biało, z wyrażenia „della costiera amalfitana” pisanego na żółto, wyrazu „shaker” pisanego na niebiesko w ramce o białym tle, w którym litera „k” jest przedstawiona jako kieliszek oraz z graficznego przedstawienia dużego okrągłego talerza, którego środek jest biały, a brzegi są zdobione rysunkami żółtych cytryn na ciemnym tle i obwiedzione przerywanym szlaczkiem turkusowym i białym. Całość tych elementów tworzących zgłoszony znak towarowy jest umieszczona na ciemnoniebieskim tle.
39 Izba Odwoławcza uznała, że słowo „limoncello” stanowi dominujący element zgłoszonego znaku towarowego, oraz że w konsekwencji kolidujące ze sobą oznaczenia są wizualnie i fonetycznie niemal identyczne, podczas gdy skarżąca twierdzi w istocie, że skoro słowo „limoncello” nie ma charakteru odróżniającego, albowiem oznacza likiery na bazie cytryn, słowo to nie może stanowić elementu dominującego tego znaku dla celów porównania kolidujących ze sobą oznaczeń.
40 Należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, ocena podobieństwa dwóch znaków towarowych nie może ograniczyć się do zbadania tylko jednego z elementów tworzących dany złożony znak towarowy i porównania go z innym znakiem towarowym. Przeciwnie, porównania należy dokonać poprzez analizę danych znaków towarowych postrzeganych każdy jako całość, co nie oznacza, że całościowe wrażenie pozostawione przez złożony znak towarowy w pamięci właściwego kręgu odbiorców nie może w niektórych przypadkach zostać zdominowane przez jeden lub kilka z jego składników. Dopiero wtedy, gdy wszystkie pozostałe składniki znaku towarowego są bez znaczenia, ocena podobieństwa może zależeć wyłącznie od składnika dominującego. Jest tak w przypadku, gdy składnik ten jest w stanie zdominować wywoływane przez ten znak towarowy wrażenie, które właściwy krąg odbiorców zachowuje w pamięci, w związku z czym wszystkie pozostałe składniki tego znaku towarowego są bez znaczenia w całościowym wrażeniu przez niego wywołanym (ww. wyrok w sprawie OHIM przeciwko Shaker, pkt 41 i 42, oraz wyrok Trybunału z dnia 20 września 2007 r. w sprawie C‑193/06 P Nestlé przeciwko OHIM, niepublikowany w Zbiorze, pkt 42 i 43).
41 Należy przede wszystkim stwierdzić, że element graficzny zgłoszonego znaku towarowego przedstawiający wizerunek okrągłego talerza zdobionego cytrynami zajmuje wizualnie równie ważne miejsce w ramach tego znaku co słowo „limoncello”. Następnie należy zauważyć, że słowa „della”, „costiera” i „amalfitana” znajdują się pod słowem „limoncello” i są napisane dużo mniejszymi literami w kolorze żółtym, przez co są najwyraźniej drugorzędne w stosunku do słowa „limoncello”. Natomiast słowo „shaker” jest ledwo widoczne w całości znaku towarowego, albowiem znajduje się na dole znaku i jest napisane malutkimi niebieskimi literkami w ramce o białym tle. Rysunek kieliszka w literze „k” jest niemal niezauważalny. Element „shaker” jest więc mało istotny w całościowym wrażeniu wywieranym przez zgłoszony znak towarowy.
42 Nadto należy przypomnieć, że konsumenci rozpatrywanych towarów są przyzwyczajeni do opisu i rozpoznawania ich za pomocą elementu słownego, służącego do ich identyfikacji [zob. podobnie wyroki Sądu z dnia 13 lipca 2005 r. w sprawie T‑40/03 Murúa Entrena przeciwko OHIM – Bodegas Murúa (Julián Murúa Entrena), Zb.Orz. s. II‑2831, pkt 56, oraz z dnia 12 marca 2008 r. w sprawie T‑332/04 Sebirán przeciwko OHIM – El Coto de Rioja (Coto d’Arcis), niepublikowany w Zbiorze, pkt 38]. Ponieważ element graficzny zgłoszonego znaku towarowego składa się wyłącznie z okrągłego talerza ozdobionego cytrynami, ten rysunek nie przyciąga uwagi przeciętnych konsumentów rozpatrywanych towarów, którzy stale stykają się z rysunkami cytryny na likierach na bazie cytryn. Jeśli chodzi natomiast o słowo „limoncello”, to z uwagi na wyeksponowane miejsce, jakie zajmuje ono w stosunku do pozostałych elementów, na fakt, że jest ono napisane dużymi literami na niebieskim tle, co sprawia, że jest świetnie widoczne oraz jego wielkość w stosunku do pozostałych elementów słownych tego złożonego znaku towarowego, to właśnie to słowo zostaje w pamięci właściwego kręgu odbiorców. Dlatego nie można przyjąć argumentu skarżącej, że dekorowany cytrynami okrągły talerz, choć jest to element dekoracyjny, znacznie lepiej niż element słowny odróżnia dane towary i przyciąga uwagę danego konsumenta.
43 W tych okolicznościach należy uznać, że słowo „limoncello” może łatwo zdominować całościowe wrażenie, jakie zgłoszony znak towarowy pozostawia w pamięci właściwego kręgu odbiorców.
44 Wniosku tego nie może podważyć argument skarżącej, że słowo „limoncello” nie ma charakteru odróżniającego, ponieważ jest opisowe. Bez potrzeby badania kwestii, czy słowo „limoncello” jest opisowe z punktu widzenia właściwego kręgu odbiorców, należy w każdym razie przypomnieć, że ewentualny niewielki charakter odróżniający elementu złożonego znaku towarowego nie musi koniecznie oznaczać, że element ten nie stanowi elementu dominującego, zwłaszcza jeśli głównie z uwagi na jego umiejscowienie w oznaczeniu lub jego rozmiar może on zdominować postrzeganie oznaczenia przez konsumenta i zachować się w jego pamięci [wyrok Sądu z dnia 13 czerwca 2006 r. w sprawie T‑153/03 Inex przeciwko OHIM – Wiseman (Rysunek skóry krowy), Zb.Orz. s. II‑1677, pkt 32, oraz ww. wyrok w sprawie PAGESJAUNES.COM, pkt 54; zob. również podobnie wyrok Sądu z dnia 13 lipca 2004 r. w sprawie T‑115/02 AVEX przeciwko OHIM – Ahlers (a), Zb.Orz. s. II‑2907, pkt 20].
45 W konsekwencji na tym etapie badania nie ma potrzeby wypowiadania się w kwestii ewentualnego niewielkiego charakteru odróżniającego słowa „limoncello”, ponieważ jest oczywiste w świetle rozważań przeprowadzonych w pkt 41–43 powyżej, iż to właśnie to słowo najpewniej zdominuje postrzeganie znaku przez konsumenta i zostanie zachowane w jego pamięci (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie PAGESJAUNES.COM, pkt 55).
46 Dlatego dokonując porównania wizualnego kolidujących ze sobą oznaczeń rozpatrywanych każde jako całość należy stwierdzić, że istnieje między nimi pewne podobieństwo. W rzeczy samej, słowa „limoncello” i „limonchelo” są wizualnie niemal identyczne, i w konsekwencji trzeba stwierdzić, że wcześniejszy znak towarowy jest zawarty w zgłoszonym znaku towarowym. Warto zauważyć, że różnice wynikające z dodania okrągłego talerza zdobionego cytrynami oraz innych elementów słownych lub graficznych, które są niezbyt istotne, a w każdym wypadku drugorzędne, co stwierdzono w pkt 41 powyżej, nie są na tyle ważne, aby wykluczyć owe podobieństwo związane ze słowem „limoncello”, które stanowi pierwsze słowo zgłoszonego znaku, przez co tym bardziej przyciąga uwagę konsumenta.
47 Dokonując porównania fonetycznego należy stwierdzić, że słowa „limoncello” i „limonchelo” są brzmieniowo podobne. Pierwsze dwie sylaby „li” i „mon” wypowiadane są w identyczny sposób, a pozostałe dwie sylaby „cello” i „chelo”, choć pisane odmiennie, wymawiane są w Hiszpanii w podobny sposób. Wbrew bowiem twierdzeniom skarżącej, wygląda na to, że odbiorcy hiszpańscy wymawiają słowo „limoncello” według włoskich zasad wymowy, a więc tak samo jak słowo „limonchelo” po hiszpańsku. Dlatego, choć kolidujące ze sobą znaki towarowe różnią się od siebie liczbą słów, istnieje między nimi podobieństwo fonetyczne, albowiem wcześniejszy znak całkowicie zawiera się w zgłoszonym znaku towarowym.
48 Co więcej, wspólny obydwóm rozpatrywanym znakom towarowym element stanowi pierwsze słowo zgłoszonego znaku towarowego, co oznacza, że jest ono wymawiane w pierwszej kolejności. Dlatego ani dodanie wyrażenia „della costiera amalfitana”, ani dodanie słowa „shaker” nie podważa tego podobieństwa, gdyż w żaden sposób nie można wykluczyć, że zamawiając towar ustnie zainteresowany konsument wypowiada jedynie to pierwsze słowo. Wiadomo, że likier na bazie cytryn jest często spożywany dla poprawienia trawienia na zakończenie posiłku, na zamówienie złożone ustnie. W tym względzie nie można zgodzić się z argumentem skarżącej, że w restauracji klient zamawia towar w sposób ogólny (jakieś „limoncello”) bez powoływania się na określoną markę, przez co właściwy zakup jest dokonywany wcześniej przez właściciela restauracji, który ma realną możliwość wyboru towaru na podstawie znaku towarowego. Restauracje mogą bowiem posiadać kilka różnych marek, stąd konsument końcowy może jeszcze dokonać wyboru składając zamówienie. Słowo „limoncello” stanowi zatem element dominujący zgłoszonego znaku towarowego pod względem fonetycznym. Dlatego też istnieje duże podobieństwo fonetyczne między kolidującymi ze sobą oznaczeniami.
49 Jeśli chodzi o porównanie pod względem koncepcyjnym kolidujących ze sobą oznaczeń, to nie można wykluczyć, że słowa „limoncello” lub „limonchelo” mogą odwoływać się do likieru na bazie cytryn. Wyrażenie „della costiera amalfitana” należy najprawdopodobniej rozumieć jako oznaczające, że omawiany towar pochodzi z określonego wybrzeża. Stąd dla odbiorców hiszpańskich zgłoszony znak towarowy oznacza „likier na bazie cytryn pochodzący z określonego wybrzeża”. Dlatego jedyną różnicą koncepcyjną w stosunku do wcześniejszego znaku towarowego jest uściślenie, że dany likier pochodzi z określonego wybrzeża. Nie oznacza to jednak, że towary objęte wcześniejszym znakiem towarowym nie mogą pochodzić z tego samego wybrzeża, mimo iż słowo tworzące ten znak towarowy jest pisane zgodnie z hiszpańskimi zasadami ortografii. Co więcej, należy przypomnieć, że nie można wykluczyć wszelkiego prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd tylko z tego powodu, że miejsca produkcji omawianych napojów są różne (zob. podobnie wyrok Trybunału z dnia 29 września 1998 r. w sprawie C‑39/97 Canon, Rec. s. I‑5507, pkt 29 i 30 oraz postanowienie Trybunału z dnia 24 kwietnia 2007 r. w sprawie C‑131/06 P Castellblanch przeciwko OHIM, niepublikowane w Zbiorze, pkt 46). W konsekwencji istnieje również podobieństwo koncepcyjne między kolidującymi ze sobą oznaczeniami.
50 W tych okolicznościach należy dojść do wniosku, że zachodzi pewne podobieństwo między rozpatrywanymi znakami towarowymi. W konsekwencji nie można się zgodzić z zawartym w pkt 21 zaskarżonej decyzji stwierdzeniem Izby Odwoławczej, że znaki są niemal identyczne z punktu widzenia wizualnego i fonetycznego. Jednakże ten błąd nie jest sam w sobie wystarczający, aby orzec o nieważności zaskarżonej decyzji, skoro Izba Odwoławcza doszła do słusznego wniosku, że istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd.
51 Dlatego trzeba jeszcze dokonać całościowej oceny, czy występuje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd w odniesieniu do kolidujących ze sobą znaków towarowych.
W przedmiocie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd
52 Należy przypomnieć, że całościowa ocena prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd zakłada pewną współzależność branych pod uwagę czynników, a zwłaszcza podobieństwa znaków towarowych oraz podobieństwa oznaczonych nimi towarów lub usług. W ten sposób niewielki stopień podobieństwa tych towarów lub usług może być kompensowany dużym stopniem podobieństwa znaków towarowych i na odwrót (ww. wyrok w sprawie Canon, pkt 17).
53 Stanowisko Izby Odwoławczej w kwestii istnienia prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd zostało przedstawione w pkt 22 zaskarżonej decyzji w następujący sposób:
„Mając na względzie podobieństwo zachodzące między znakami towarowymi oraz zbieżność oznaczonych nimi towarów należących do klasy 33, istnieje ryzyko, że konsumenci hiszpańscy pomylą lub skojarzą ze sobą ich pochodzenie handlowe”.
54 Skarżąca twierdzi, że różnice wizualne, fonetyczne i koncepcyjne między kolidującymi ze sobą oznaczeniami kompensują identyczność omawianych towarów, a tym samym nie istnieje żadne prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd w odniesieniu do kolidujących ze sobą znaków towarowych, zwłaszcza przy niewielkim charakterze odróżniającym wcześniejszego znaku towarowego LIMONCHELO, który z tego względu korzysta jedynie z ograniczonej ochrony.
55 Warto zauważyć w tym względzie, że Izba Odwoławcza zupełnie nie zbadała charakteru odróżniającego wcześniejszego znaku towarowego LIMONCHELO ani włoskiego słowa „limoncello”. Jednakże, mimo iż Izba Odwoławcza niesłusznie nie przyznała tym słowom niewielkiego charakteru odróżniającego, błąd tego rodzaju nie może doprowadzić do stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji.
56 Należy bowiem zauważyć, że uznanie, iż wcześniejszy znak towarowy odznacza się jedynie niewielkim charakterem odróżniającym, nie stoi na przeszkodzie stwierdzeniu występowania prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd w niniejszym przypadku. O ile bowiem w celu dokonania oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd należy uwzględnić charakter odróżniający wcześniejszego znaku towarowego (zob. analogicznie ww. wyrok w sprawie Canon, pkt 24), o tyle stanowi on tylko jeden z elementów, które należy wziąć pod uwagę w ramach tej oceny. A zatem nawet wobec występowania wcześniejszego znaku towarowego o niewielkim charakterze odróżniającym, może zaistnieć prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd w szczególności z powodu podobieństwa oznaczeń i podobieństwa omawianych towarów lub usług [ww. wyrok w sprawie PAGESJAUNES.COM, pkt 70; zob. podobnie wyrok Sądu z dnia 16 marca 2005 r. w sprawie T‑112/03 L’Oréal przeciwko OHIM – Revlon (FLEXI AIR), Zb.Orz. s. II‑949, pkt 61].
57 Poza tym, skutkiem podnoszonej przez skarżącą tezy byłoby pozbawienie znaczenia czynnika, jakim jest podobieństwo znaków towarowych, a nadmierne uwypuklenie znaczenia odróżniającego charakteru wcześniejszego krajowego znaku towarowego. Oznaczałoby to, że w przypadku wcześniejszego krajowego znaku towarowego o jedynie niewielkim charakterze odróżniającym, prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd zaistnieje tylko w razie zupełnego odtworzenia tego znaku w znaku zgłoszonym, niezależnie od stopnia podobieństwa danych oznaczeń (postanowienie Trybunału z dnia 27 kwietnia 2006 r. w sprawie C‑235/05 P L’Oréal przeciwko OHIM, niepublikowane w Zbiorze, pkt 45). Wniosek taki nie byłby jednak zgodny z samą naturą całościowej oceny, jaką właściwe organy mają obowiązek przeprowadzić w świetle art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94 (wyrok Trybunału z dnia 15 marca 2007 r. w sprawie C‑171/06 P T.I.M.E. ART przeciwko Devinlec i OHIM, niepublikowany w Zbiorze, pkt 41 oraz ww. wyrok w sprawie PAGESJAUNES.COM, pkt 71).
58 Wynika z powyższego, a w szczególności z faktu, że właściwy krąg odbiorców zachowuje w pamięci jedynie przybliżony obraz rozpatrywanych znaków towarowych, tak że ich wspólny element, jakim jest słowo „limoncello” lub „limonchelo”, stwarza pewne podobieństwo między nimi, oraz wynika ze współzależności różnych czynników, które trzeba wziąć pod uwagę, zważywszy na identyczność towarów, że w niniejszym przypadku występuje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd.
59 W konsekwencji należy stwierdzić, że Izba Odwoławcza wyciągnęła słuszny wniosek o istnieniu prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd. Dlatego też pierwszy zarzut podlega oddaleniu.
W przedmiocie drugiego zarzutu opartego na nadużyciu władzy
60 Skarżąca uważa, że mając na względzie oczywisty błąd w ocenie, jakim dotknięta jest zaskarżona decyzja, OHIM dopuścił się nadużycia władzy.
61 Zdaniem skarżącej oczywisty charakter błędu w ocenie OHIM wynika po pierwsze z uwzględnienia jedynie wyrazu „limoncello” w zgłoszonym znaku towarowym przy dokonywaniu oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd w odniesieniu do wcześniejszego znaku towarowego, co pozostaje w sprzeczności z ogólną oceną poszczególnych czynników mogących stworzyć prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd.
62 Po drugie skarżąca upatruje oczywistego błędu w ocenie w różnych stanowiskach zajętych przez OHIM w toku postępowania, które, jej zdaniem, są całkowicie sprzeczne ze sobą. W tym zakresie porównuje ona pismo OHIM z dnia 23 listopada 1999 r. z zaskarżoną decyzją.
63 Urząd kwestionuje argumenty skarżącej.
64 Warto przypomnieć, że pojęcie nadużycia władzy posiada w prawie wspólnotowym precyzyjny zakres i odnosi się do sytuacji, w której organ administracyjny wykorzystuje swoje uprawnienia w celu innym niż ten, dla którego zostały mu one nadane. W tym względzie z utrwalonego orzecznictwa wynika, że wydanie decyzji stanowi nadużycie władzy jedynie jeśli na podstawie obiektywnych, właściwych i spójnych przesłanek okazuje się, że decyzja została wydana dla osiągnięcia innych celów niż te, na które się powołano [wyroki Sądu z dnia 24 kwietnia 1996 r. w sprawach połączonych T‑551/93 i T‑231/94–T‑234/94 Industrias Pesqueras Campos i in. przeciwko Komisji, Rec. s. II‑247, pkt 168; z dnia 12 stycznia 2000 r. w sprawie T‑19/99 DKV przeciwko OHIM (COMPANYLINE), Rec. s. II‑1, pkt 33; z dnia 19 września 2001 r. w sprawie T‑337/99 Henkel przeciwko OHIM (Okrągła czerwono-biała tabletka), Rec. s. II‑2597, pkt 66, oraz z dnia 12 grudnia 2002 r. w sprawie T‑247/01 eCopy przeciwko OHIM (ECOPY), Rec. s. II‑5301, pkt 22].
65 Należy stwierdzić, że skarżąca nie przytacza żadnych dowodów, z których wynikałoby, że przyjęcie zaskarżonej decyzji miało inne cele niż zbadać, czy na podstawie art. 8 ust. 1 lit. b) należało czy też nie należało odmówić rejestracji zgłoszonego znaku towarowego.
66 W kwestii podnoszonego uwzględnienia jedynie wyrazu „limoncello” wystarczy przypomnieć, jak już wspomniano powyżej, że Izba Odwoławcza słusznie doszła do wniosku, że w niniejszym przypadku istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd w odniesieniu do kolidujących ze sobą znaków towarowych. Stąd błędy, jakie miała ewentualnie popełnić Izba Odwoławcza przy dochodzeniu do tego wniosku nie wystarczają do orzeczenia o nieważności zaskarżonej decyzji.
67 W kwestii sprzecznych stanowisk, jakie miał zająć OHIM, skarżąca wskazuje, że stwierdzając w piśmie z dnia 23 listopada 1999 r. konieczność ograniczenia wniosku o rejestrację do szczególnej klasy towarów, którą tworzą likiery cytrynowe pochodzące z wybrzeża amalfitańskiego, ze względu na szczególność pochodzenia limoncello przy dokonywaniu wyboru przez konsumenta, OHIM chciał uniknąć prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd co do pochodzenia likieru. W ten sposób OHIM potwierdził jej zdaniem samoistną zdolność zgłoszonego znaku towarowego do identyfikacji likieru cytrynowego produkowanego w strefie wybrzeża amalfitańskiego. Natomiast w zaskarżonej decyzji Izba Odwoławcza uznała – w sposób sprzeczny z powyższym, zdaniem skarżącej – że to samo wyrażenie może pociągnąć za sobą prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd przeciętnego konsumenta hiszpańskiego.
68 Nie można się zgodzić z tą argumentacją. Żądając ograniczenia kategorii towarów, w odniesieniu do których może zostać zarejestrowany zgłoszony znak towarowy OHIM weryfikował, czy któraś z bezwzględnych podstaw odmowy rejestracji, w tym w szczególności art. 7 ust. 1 lit. g) rozporządzenia nr 40/94, dotyczyła zgłoszonego znaku towarowego w tym sensie, że bez tego ograniczenia mogło zaistnieć prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd konsumenta odnośnie do pochodzenia geograficznego towarów objętych tym znakiem. Dlatego OHIM w żadnym razie nie stwierdził, że oznaczenie geograficzne wyklucza wszelkie prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd w przypadku ewentualnego sprzeciwu wniesionego w trybie art. 8 ust. 1 lit. b) tego rozporządzenia.
69 W konsekwencji należy oddalić drugi zarzut.
W przedmiocie trzeciego zarzutu opartego na obowiązku uzasadnienia
70 Skarżąca twierdzi, że zaskarżona decyzja nie została uzasadniona, albowiem nie przedstawia ona w sposób jasny i jednoznaczny rozumowania Izby Odwoławczej. Uzasadnienie zaskarżonej decyzji zawiera liczne braki, których dopuściła się Izba Odwoławcza przy dokonywaniu porównania oznaczeń i w trakcie oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd.
71 OHIM kwestionuje argumenty skarżącej.
72 Argumenty skarżącej dotyczące zarzutu opartego na oczywistym błędzie w ocenie zostały już przeanalizowane w ramach pierwszego zarzutu.
73 Co się tyczy natomiast uzasadnienia zaskarżonej decyzji jako takiego, należy przede wszystkim przypomnieć, że na mocy art. 73 zdanie pierwsze rozporządzenia nr 40/94 decyzje OHIM muszą zawierać uzasadnienie. Nadto zasada 50 ust. 2 lit. h) rozporządzenia Komisji (WE) nr 2868/95 z dnia 13 grudnia 1995 r. wykonującego rozporządzenie nr 40/94 (Dz.U. L 303, s. 1) stanowi, że decyzja izby odwoławczej zawiera podstawy, na których została oparta. Ten obowiązek uzasadnienia ma taki sam zakres co obowiązek wynikający z art. 253 WE. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem uzasadnienie, którego obowiązek ustanawia art. 253 WE, musi przedstawiać w sposób jasny i jednoznaczny rozumowanie autora aktu. Obowiązek ten służy osiąganiu podwójnego celu polegającego po pierwsze na umożliwieniu zainteresowanym zapoznania się z względami uzasadniającymi wydanie tego aktu, tak by umożliwić im obronę ich praw, i po drugie na umożliwieniu sądowi wspólnotowemu przeprowadzenia kontroli zgodności decyzji z prawem. Kwestia tego, czy uzasadnienie decyzji spełnia te wymogi, winna być oceniana nie tylko na podstawie brzmienia tej decyzji, ale również jej kontekstu i całości zasad prawnych regulujących daną dziedzinę [wyroki Sądu z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawach połączonych T‑124/02 i T‑156/02 Sunrider przeciwko OHIM – Vitakraft-Werke Wührmann i Friesland Brands (VITATASTE i METABALANCE 44), Rec. s. II‑1149, pkt 72 i 73, oraz z dnia 21 listopada 2007 r. w sprawie T‑111/06 Wesergold Getränkeindustrie przeciwko OHIM – Lidl Stiftung (VITAL FIT), niepublikowany w Zbiorze, pkt 62].
74 Skarżąca zarzuca Izbie Odwoławczej, że stwierdziła bez przeprowadzenia jakiejkolwiek analizy, że obydwa znaki towarowe są wizualnie i fonetycznie bardzo zbliżone.
75 W tym względzie należy zauważyć, że po przypomnieniu w motywie 18 zaskarżonej decyzji treści i dokonanej w orzecznictwie wykładni art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94, Izba Odwoławcza stwierdziła, że zgadza się z Wydziałem Sprzeciwów w kwestii tego, że mając na względzie objęte nimi towary należące do klasy 33, kolidujące ze sobą znaki towarowe są myląco podobne w rozumieniu art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94.
76 Izba wyjaśniła, że likier cytrynowy pochodzący z wybrzeża amalfitańskiego objęty zgłoszonym znakiem towarowym, jest wyraźnie ujęty w kategorii „likiery” objętej wcześniejszym znakiem towarowym. Następnie wyjaśniła ona, że elementem dominującym zgłoszonego znaku jest wyraz „limoncello”, albowiem to właśnie to słowo, a nie dekorowana i kolorowa etykieta, na której się ono pojawia, stanowi główny element odróżniający z punktu widzenia danego konsumenta. Izba stwierdziła, że mając na uwadze większy rozmiar liter w słowie „limoncello” oraz jego wyeksponowaną pozycję istnieje duże prawdopodobieństwo, że znajdujące się poniżej dodatkowe słowa o mniejszych rozmiarach umkną w większości uwadze konsumentów.
77 Izba Odwoławcza wskazała, że wcześniejszy znak towarowy składa się z oznaczenia LIMONCHELO, że kolidujące ze sobą znaki towarowe są bardzo zbliżone do siebie na płaszczyźnie wizualnej i fonetycznej, oraz że mając na uwadze ogólne natychmiast zauważalne podobieństwo kolidujących ze sobą znaków, nie ma potrzeby dokonywania analizy poszczególnych liter czy sylab dla wykazania ich podobieństwa. Izba Odwoławcza uznała, że znaki towarowe są niemal identyczne zarówno z punktu widzenia wizualnego, jak i fonetycznego.
78 W związku z powyższym doszła ona do wniosku, że mając na względzie podobieństwo zachodzące między kolidującymi ze sobą znakami oraz zbieżność oznaczonych nimi towarów, istnieje ryzyko, że konsumenci hiszpańscy pomylą lub skojarzą ze sobą ich pochodzenie handlowe.
79 Nawet gdyby założyć, że uzasadnienie zaskarżonej decyzji jest zbyt zwięzłe i nie przytacza w wystarczającym stopniu względów, które skłoniły izbę odwoławczą do wyciągnięcia takiego a nie innego wniosku, należy uwzględnić w tym zakresie bardziej szczegółowe uzasadnienie decyzji Wydziału Sprzeciwów. Izba Odwoławcza stwierdziła bowiem w motywie 18 zaskarżonej decyzji, że zgadza się ona z Wydziałem Sprzeciwów w kwestii tego, że mając na względzie oznaczone nimi towary należące do klasy 33, kolidujące ze sobą znaki towarowe są myląco podobne w rozumieniu art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94. Biorąc pod uwagę funkcjonalną ciągłość postępowania między wydziałami sprzeciwów a izbami odwoławczymi, o czym świadczy art. 62 ust. 1 rozporządzenia nr 40/94 [wyrok Trybunału z dnia 13 marca 2007 r. w sprawie C‑29/05 P OHIM przeciwko Kaul, Zb.Orz. s. I‑2213, pkt 30; wyrok Sądu z dnia 10 lipca 2006 r. w sprawie T‑323/03 La Baronia de Turis przeciwko OHIM – Baron Philippe de Rothschild (LA BARONNIE), Zb.Orz. s. II‑2085, pkt 57 i 58], zarówno ta decyzja, jak i jej uzasadnienie stanowią część kontekstu, w którym została wydana zaskarżona decyzja – kontekstu, który był znany stronom i który w pełni umożliwia sądowi dokonanie kontroli jej zgodności z prawem w zakresie zasadności oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd. Należy stwierdzić, że Wydział Sprzeciwów zaznaczył w swej decyzji na czym polega wizualne i fonetyczne podobieństwo między kolidującymi ze sobą znakami towarowymi oraz podał powody istnienia w niniejszym przypadku prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd.
80 Na koniec skarżąca twierdzi, że zaskarżona decyzja nie podaje powodów, dla których tezy i dowody przedstawione przez skarżącą nie pozwalają na stwierdzenie, że nie istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia właściwych konsumentów w błąd w odniesieniu do kolidujących ze sobą znaków towarowych.
81 W tym względzie wystarczy przypomnieć, że w uzasadnieniu podejmowanych przez nie decyzji instytucje nie mają obowiązku ustosunkowywania się do wszystkich argumentów, które zainteresowani wysuwają na poparcie ich stanowisk. Wystarczy, że przedstawią one okoliczności faktyczne i względy prawne mające zasadnicze znaczenie dla struktury decyzji [postanowienie Sądu z dnia 18 lutego 2008 r. w sprawie T‑327/06 Altana Pharma przeciwko OHIM – Avensa (PNEUMO UPDATE), niepublikowane w Zbiorze, pkt 18; zob. podobnie wyrok Sądu z dnia 27 września 2006 r. w sprawie T‑204/03 Haladjian Frères przeciwko Komisji, Zb.Orz. s. II‑3779, pkt 199].
82 W niniejszej sprawie należy stwierdzić, że Izba Odwoławcza przedstawiła w zaskarżonej decyzji okoliczności faktyczne i względy prawne, które skłoniły ją do wydania owej decyzji, jak wynika to z opisu zaskarżonej decyzji w pkt 75–78 powyżej. Dlatego nie można jej zarzucać, że nie ustosunkowała się do argumentu skarżącej, że wyraz „limoncello” ma charakter czysto opisowy i wszedł do potocznego użycia jako ogólnie oznaczający likier tego rodzaju, czy też do twierdzeń skarżącej, że OHIM sam zasugerował ograniczenie towarów objętych rejestracją zgłoszonego znaku towarowego do likierów cytrynowych pochodzących z wybrzeża amalfitańskiego z tego powodu, że znak towarowy byłby mylny gdyby omawiany likier miał inne pochodzenie.
83 W konsekwencji należy oddalić trzeci zarzut oparty na naruszeniu obowiązku uzasadnienia.
84 Ze wszystkich powyższych rozważań wynika, że należy oddalić skargę w całości.
W przedmiocie kosztów
85 Skarżąca wnosi o obciążenie OHIM całością kosztów obejmujących zarówno postępowania przed Sądem, jak i postępowanie odwoławcze przed Trybunałem. W zakresie drugiego zarzutu odwoławczego podniesionego przez OHIM przed Trybunałem, w którym OHIM podniósł oczywistą sprzeczność i nielogiczny charakter uchylonego wyroku, powinien on jej zdaniem w każdym razie ponieść koszty związane z tym zarzutem bez względu na to, czy Sąd uwzględni żądania w przedmiocie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd. Skarżąca przypomina, że OHIM wycofał ten zarzut po wydaniu przez Sąd ww. postanowienia w dniu 12 stycznia 2006 r., które uwzględniało tę kwestię.
86 OHIM wnosi o obciążenie skarżącej całością kosztów postępowań przed Sądem i Trybunałem.
87 W wyroku Sądu OHIM został obciążony kosztami. W wyroku Trybunału koszty zostały zastrzeżone. Stąd do Sądu należy orzeczenie w niniejszym wyroku o całości kosztów związanych z poszczególnymi postępowaniami, w myśl art. 121 regulaminu Sądu.
88 Zgodnie z art. 87 § 2 regulaminu Sądu kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ skarżąca przegrała sprawę w całości, nie ma powodów do rozdzielania kosztów w braku szczególnego wypadku w niniejszej sprawie. Dlatego zgodnie z wnioskiem OHIM należy obciążyć skarżącą kosztami postępowania poniesionymi przez OHIM przed Sądem i Trybunałem.
Z powyższych względów
SĄD (pierwsza izba)
orzeka, co następuje:
1) Skarga zostaje oddalona.
2) Shaker di L. Laudato & C. Sas zostaje obciążona całością kosztów postępowania przed Sądem i Trybunałem.
Tiili | Dehousse | Wiszniewska-Białecka |
Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 13 listopada 2008 r.
Podpisy