WYROK SĄDU (ósma izba)
z dnia 21 stycznia 2016 r.(*)
Wspólnotowy znak towarowy – Postępowanie w sprawie unieważnienia prawa do znaku – Graficzny wspólnotowy znak towarowy SPOKeY – Wcześniejszy słowny wspólnotowy znak towarowy SPOOKY – Częściowe unieważnienie prawa do znaku – Artykuł 53 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (WE) nr 207/2009 – Prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd – Artykuł 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009 – Badanie materiału dowodowego – Artykuł 76 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009 – Obowiązek uzasadnienia – Artykuł 75 rozporządzenia nr 207/2009
W sprawie T‑846/14
Spokey sp. z o.o., z siedzibą w Katowicach (Polska), reprezentowana przez B. Matusiewicz-Kulig, adwokat,
strona skarżąca,
przeciwko
Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) (OHIM), reprezentowanemu przez K. Zajfert oraz A. Folliarda-Monguirala, działających w charakterze pełnomocników,
strona pozwana,
w której drugą stroną w postępowaniu przed Izbą Odwoławczą OHIM była:
Leder Jaeger GmbH, z siedzibą w Siegen (Niemcy),
mającej za przedmiot skargę na decyzję Czwartej Izby Odwoławczej OHIM z dnia 29 października 2014 r. (sprawa R 525/2014‑4) dotyczącą postępowania w sprawie unieważnienia prawa do znaku między Leder Jaeger GmbH a Spokey sp. z o.o.,
SĄD (ósma izba),
w składzie: D. Gratsias, prezes, M. Kancheva i C. Wetter (sprawozdawca), sędziowie,
sekretarz: E. Coulon,
po zapoznaniu się ze skargą złożoną w sekretariacie Sądu w dniu 29 grudnia 2014 r.,
po zapoznaniu się z odpowiedzią na skargę złożoną w sekretariacie Sądu w dniu 22 kwietnia 2015 r.,
uwzględniwszy decyzję z dnia 12 czerwca 2015 r. o odmowie wydania zgody na złożenie repliki,
uwzględniwszy, że w terminie miesiąca od dnia powiadomienia stron o zakończeniu pisemnego etapu postępowania nie wpłynął żaden wniosek o wyznaczenie rozprawy, i postanowiwszy zatem, na podstawie sprawozdania sędziego sprawozdawcy i w zastosowaniu art. 135a regulaminu postępowania przed Sądem z dnia 2 maja 1991 r., orzec w przedmiocie skargi bez przeprowadzenia ustnego etapu postępowania,
wydaje następujący
Wyrok
Okoliczności powstania sporu
1 W dniu 25 marca 2009 r. skarżąca, Spokey sp. z o.o., uzyskała w Urzędzie Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) (OHIM) rejestrację wspólnotowego znaku towarowego na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 40/94 z dnia 20 grudnia 1993 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz.U. 1994, L 11, s. 1), ze zmianami [zastąpionego rozporządzeniem Rady (WE) nr 207/2009 z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz.U. L 78, s. 1)].
2 Znak, o którym mowa, zarejestrowany pod numerem 6777312, to przedstawione poniżej następujące oznaczenie graficzne:
3 Towary, dla których uzyskano rejestrację, należą do klas 9, 10, 18, 20, 25 i 28 w rozumieniu Porozumienia nicejskiego dotyczącego międzynarodowej klasyfikacji towarów i usług dla celów rejestracji znaków z dnia 15 czerwca 1957 r., ze zmianami, i odpowiadają dla każdej z tych klas następującemu opisowi:
– klasa 9: „urządzenia i przyrządy optyczne, liczące, wagowe, pomiarowe, sygnalizacyjne, kontrolne, alarmowe, do ratowania życia, audiowizualne urządzenia dydaktyczne, urządzenia do nagrywania i odtwarzania dźwięku, słuchawki, urządzenia nagłaśniające, kaski, pasy ochronne, okulary ochronne, maski, rękawice ochronne, aparaty i kombinezony do nurkowania, koła ratunkowe, kapoki, pasy do pływania, pławiki, etui na okulary, baterie”;
– klasa 10: „aparaty i przyrządy do masażu, sprzęt ochronny ortopedyczny, artykuły ortopedyczne, przyrządy do fizykoterapii i gimnastyki leczniczej, materace, poduszki, koce do celów leczniczych, gryzaki dla ząbkujących dzieci”;
– klasa 18: „plecaki, torby, worki, walizki szkolne, turystyczne, alpinistyczne i podróżne, torby na ubrania i na zakupy, laski, kijki turystyczne i do wspinaczki, parasole, nosidełka dla dzieci, torby myśliwskie, torebki damskie”;
– klasa 20: „chodziki, kojce, kołyski, łóżeczka i krzesła dla dzieci, materace, poduszki i podkładki nadmuchiwane powietrzem do łóżek i turystyczne, paliki niemetalowe do namiotów, śpiwory, parawany, leżaki, krzesła turystyczne, łóżka, stojaki na parasole, boje, poduszki, zagłówki i wałki, poduszki dla zwierząt, tablice do zawieszania kluczy i ogłoszeniowe, skrzynki na zabawki”;
– klasa 25: „odzież sportowa i gimnastyczna, kombinezony, nakrycia głowy, buty sportowe i turystyczne, stroje i czepki kąpielowe”;
– klasa 28: „sprzęt sportowy i akcesoria do gier zespołowych i indywidualnych, paintball, amunicja do broni sportowej, przyrządy i urządzenia treningowe, gimnastyczne i kulturystyczne, stacjonarne rowery treningowe, gry towarzyskie, planszowe, automatyczne lub na żetony inne niż telewizyjne, karty do gry, ochraniacze dla sportowców i gimnastyków, obciążniki, łyżwy, łyżworolki, narty, wiązania do nart, deski i narty surfingowe, sanki, rolki, wrotki, deskorolki, hulajnogi, płetwy, łuki, zabawki, gwizdki, nadmuchiwane baseny kąpielowe, trampoliny, huśtawki, latawce, torby dla narciarzy, wrzutowe automaty do gier”.
4 W dniu 10 sierpnia 2011 r. Leder Jaeger GmbH złożyła wniosek o unieważnienie prawa do zakwestionowanego znaku towarowego na podstawie między innymi art. 53 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009 w związku z art. 8 ust. 1 lit. b) tegoż rozporządzenia.
5 Wniosek o unieważnienie prawa do znaku towarowego opierał się na wcześniejszym słownym wspólnotowym znaku towarowym SPOOKY, zarejestrowanym pod numerem 6506901, oznaczającym między innymi towary należące do klasy 18 odpowiadające następującemu opisowi: „torby skórzane i torby z innych materiałów, takie jak torby na zakupy i torby podróżne na kółkach lub bez kółek, teczki na dokumenty, saszetki, portfele, torby plażowe, torby turystyczne, torby na ramię, kosmetyczki, torby szkolne, torby kurierskie, torby z paskiem na nadgarstek, piterki, torby na laptopa, jak również kufry podróżne i aktówki, zwłaszcza nesesery, aktówki, teczki, biwuary, torby, wózki, kosmetyczki, plecaki, kufry podróżne, worki na ubrania i torebki podróżne; portmonetki, torebki noszone na piersi; teczki konferencyjne, teczki na dokumenty i teczki College; parasolki”.
6 W dniu 23 grudnia 2013 r. Wydział Unieważnień unieważnił prawo do znaku towarowego SPOKeY dla „plecaków, toreb, worków, walizek szkolnych, turystycznych, alpinistycznych i podróżnych, toreb na ubrania i na zakupy, parasoli, nosidełek dla dzieci, toreb myśliwskich, torebek damskich”, należących do klasy 18.
7 W dniu 14 lutego 2014 r. strona skarżąca – działając na podstawie art. 58–64 rozporządzenia nr 207/2009 – wniosła do OHIM odwołanie od decyzji Wydziału Unieważnień.
8 Decyzją z dnia 29 października 2014 r. (zwaną dalej „zaskarżoną decyzją”) Czwarta Izba Odwoławcza OHIM oddaliła odwołanie. W pierwszej kolejności uznała ona, że w ramach oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd należy wziąć pod uwagę odbiorców z Unii Europejskiej, a dokładniej konsumentów końcowych, właściwie poinformowanych, dostatecznie uważnych i rozsądnych. W drugiej kolejności stwierdziła ona, że wskazane w zgłoszeniu towary należące do klasy 18 są identyczne z towarami należącymi do tej samej klasy objętymi wcześniejszym znakiem towarowym. Wreszcie w ramach badania kolidujących ze sobą znaków towarowych Izba Odwoławcza uznała, że oznaczenia wykazują przeciętny stopień podobieństwa wizualnego i wysoki stopień podobieństwa fonetycznego, natomiast przeprowadzenie porównania konceptualnego tych oznaczeń nie było jej zdaniem możliwe. Ze względu na wskazane podobieństwa Izba Odwoławcza uznała, że w przypadku kolidujących ze sobą oznaczeń istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd.
9 Po wydaniu zaskarżonej decyzji Izba Odwoławcza OHIM sprostowała decyzją z dnia 19 grudnia 2014 r. omyłkę dotyczącą wzmianki pewnych towarów, które nie stanowiły przedmiotu postępowania przed Izbą, a mianowicie „lasek, kijków turystycznych i do wspinaczki”.
Żądania stron
10 Strona skarżąca wnosi do Sądu:
– o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji i ewentualnie o jej zmianę i uchylenie decyzji Wydziału Unieważnień z dnia 23 grudnia 2013 r.;
– obciążenie OHIM kosztami postępowania.
11 OHIM wnosi do Sądu o:
– oddalenie skargi w całości;
– obciążenie skarżącej kosztami postępowania.
Co do prawa
12 W uzasadnieniu skargi skarżąca podnosi trzy zarzuty, z których pierwszy dotyczy naruszenia art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009, drugi – naruszenia art. 75, a trzeci – art. 76 tegoż rozporządzenia.
13 W tym względzie Sąd (ósma izba) uważa, że przed zbadaniem pierwszego zarzutu podniesionego przez skarżącą należy rozpatrzyć zarzuty drugi i trzeci.
W przedmiocie zarzutu drugiego, dotyczącego naruszenia art. 75 rozporządzenia nr 207/2009
14 Skarżąca uważa zasadniczo, że Izba Odwoławcza naruszyła obowiązek uzasadnienia, gdyż uzasadniła ona swoją decyzję w sposób niekompletny i niespójny. Skarżąca podkreśla w tym względzie, że w zaskarżonej decyzji Izba Odwoławcza wzięła pod uwagę ocenę prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd w stosunku do ogółu odbiorców w Unii, natomiast w innych fragmentach uzasadnienia decyzji wzięła pod uwagę jedynie odbiorców anglojęzycznych.
15 W celu wykazania niespójności zaskarżonej decyzji skarżąca podnosi także, że Izba Odwoławcza błędnie wskazała we wspomnianej decyzji, iż prawo do zakwestionowanego znaku towarowego zostało unieważnione w odniesieniu do „lasek, kijków turystycznych i do wspinaczki”, podczas gdy Wydział Unieważnień oddalił wniosek o unieważnienie prawa do wspomnianego znaku dla tychże towarów.
16 OHIM kwestionuje argumenty skarżącej.
17 Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 75 zdanie pierwsze rozporządzenia nr 207/2009 decyzje OHIM muszą zawierać uzasadnienie. Powyższy obowiązek uzasadnienia ma taki sam zakres jak obowiązek przewidziany w art. 296 TFUE. Z utrwalonego orzecznictwa wynika, że uzasadnienie wymagane przez art. 296 TFUE musi przedstawiać w sposób jasny i jednoznaczny rozumowanie autora aktu w sposób pozwalający zainteresowanym na zapoznanie się z podstawami uzasadniającymi przyjęty środek, a właściwemu sądowi na wykonanie uprawnień kontrolnych (wyrok z dnia 21 października 2004 r., KWS Saat/OHIM, C‑447/02 P, Zb.Orz., EU:C:2004:649, pkt 63–65).
18 Ponadto należy zauważyć, iż obowiązek uzasadnienia stanowi istotny wymóg formalny, który należy odróżnić od kwestii zasadności uzasadnienia. Fakt, że uzasadnienie może być błędne, nie oznacza bowiem, że samego uzasadnienia nie było [wyroki: z dnia 17 maja 2011 r., Diagnostiko kai Therapeftiko Kentro Athinon „Ygeia”/OHIM (υγεία), T‑7/10, EU:T:2011:221, pkt 59; z dnia 12 września 2012 r., Duscholux Ibérica/OHIM – Duschprodukter i Skandinavien (duschy), T‑295/11, EU:T:2012:420, pkt 41].
19 Z pkt 13 i 14 zaskarżonej decyzji wynika, że Izba Odwoławcza określiła, iż właściwy krąg odbiorców stanowią odbiorcy z Unii. Dokładniej rzecz ujmując, Izba Odwoławcza uznała, że kolidujące ze sobą towary są skierowane do konsumenta końcowego, którego należy uznać za właściwie poinformowanego, dostatecznie uważnego i rozsądnego. W szczególności sprecyzowała, że ze względu na jednolity skutek wspólnotowego znaku towarowego wniosek o unieważnienie prawa do znaku towarowego podlega uwzględnieniu już wtedy, gdy prawdopodobieństwo wprowadzenia odbiorców w błąd istnieje tylko w części Unii, i że zatem bierze pod uwagę w szczególności angielskojęzycznych odbiorców Unii. Tym samym należy stwierdzić, że w świetle orzecznictwa wywodzącego się z ww. w pkt 17 wyroku KWS Saat/OHIM (EU:C:2004:649) Izba Odwoławcza w sposób wystarczający uzasadniła dokonaną przez siebie ocenę dotyczącą właściwego kręgu odbiorców.
20 Wynika stąd, że bez uszczerbku dla badania zasadności uzasadnienia, które to badanie zostanie przeprowadzone w ramach analizy zarzutu dotyczącego naruszenia art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009, Izba Odwoławcza nie naruszyła obowiązku uzasadnienia.
21 Co się tyczy argumentu, zgodnie z którym Izba Odwoławcza błędnie wskazała, że prawo do zakwestionowanego znaku towarowego zostało unieważnione dla „lasek, kijków turystycznych i do wspinaczki”, należy przypomnieć, iż OHIM przedstawił decyzję o sprostowaniu z dnia 19 grudnia 2014 r. potwierdzającą, że wyżej wymienione towary były wyłączone z zakresu postępowania. W każdym razie argument ten należy uznać za nieistotny dla sprawy, jako że w niniejszym przypadku chodzi o zwykły błąd pisarski, który nie mógł skutkować zniekształceniem rozumienia przez skarżącą uzasadnienia zaskarżonej decyzji.
22 W rezultacie zarzut dotyczący naruszenia obowiązku uzasadnienia należy oddalić jako bezzasadny.
W przedmiocie zarzutu trzeciego, dotyczącego naruszenia art. 76 rozporządzenia nr 207/2009
23 W ocenie skarżącej Izba Odwoławcza naruszyła art. 76 rozporządzenia nr 207/2009 w zakresie, w jakim nie wzięła pod uwagę niektórych dowodów, w szczególności odnoszących się do sposobu dystrybucji towarów objętych zakwestionowanym znakiem towarowym lub działań marketingowo-reklamowych umożliwiających identyfikację pochodzenia handlowego towarów.
24 OHIM kwestionuje zasadność argumentów skarżącej.
25 Artykuł 76 rozporządzenia nr 207/2009 stanowi, co następuje:
„1. W trakcie postępowania [OHIM] bada stan faktyczny z urzędu; jednakże w postępowaniu odnoszącym się do względnych podstaw odmowy rejestracji [OHIM] ogranicza się w tym badaniu do stanu faktycznego, dowodów i argumentów przedstawionych przez strony oraz poszukiwanego zadośćuczynienia.
2. [OHIM] może nie wziąć pod uwagę stanu faktycznego lub dowodów, których zainteresowane strony nie przedstawiły w odpowiednim terminie”.
26 Należy stwierdzić, że ocena prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd jest kwestią prawną, którą należy ocenić w odniesieniu do praw wynikających ze zgłoszenia lub rejestracji znaków towarowych. I tak, z orzecznictwa wynika, że ponieważ szczególne formy sprzedaży towarów i usług oznaczonych znakami towarowymi mogą różnić się w czasie i w zależności od woli właściciela tych znaków towarowych, prospektywna analiza prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd w przypadku dwóch znaków towarowych nie może zależeć od z natury subiektywnych zamierzeń handlowych – zrealizowanych czy też nie – właścicieli znaków towarowych [wyroki: z dnia 15 marca 2007 r., T.I.M.E. ART/OHIM, C‑171/06 P, EU:C:2007:171, pkt 59; z dnia 9 września 2008 r., Honda Motor Europe/OHIM – Seat (MAGIC SEAT), T‑363/06, Zb.Orz., EU:T:2008:319, pkt 63].
27 Należy również przypomnieć, że porównania towarów należy dokonać w odniesieniu do opisu towarów objętych omawianymi znakami towarowymi, a nie towarów, dla których znak towarowy jest faktycznie używany, chyba że w następstwie wniosku złożonego na podstawie art. 42 ust. 2 i 3 rozporządzenia nr 207/2009 zostaną przedstawione dowody na to, że wcześniejszy znak towarowy jest używany jedynie dla części towarów czy usług, dla których został on zarejestrowany. W takim przypadku na potrzeby rozstrzygania w sprawie sprzeciwu wspomniany wcześniejszy znak towarowy jest uważany za zarejestrowany jedynie dla tej części towarów lub usług [wyrok z dnia 7 września 2006 r., Meric/OHIM – Arbora & Ausonia (PAM-PIM’S BABY-PROP), T‑133/05, Zb.Orz., EU:T:2006:247, pkt 30].
28 W niniejszej sprawie Izba Odwoławcza słusznie zauważyła w pkt 15 zaskarżonej decyzji, że nie jest dopuszczalny złożony po raz pierwszy przed tą instancją wniosek o przedstawienie dowodu używania wcześniejszego znaku towarowego w świetle art. 57 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009. Z tego względu słusznie wzięła ona pod uwagę opis rozpatrywanych towarów.
29 Tym samym należy uznać, że Izba Odwoławcza nie naruszyła art. 76 rozporządzenia nr 207/2009 poprzez niewzięcie pod uwagę przedstawionych przez skarżącą dowodów faktycznego używania zakwestionowanego znaku towarowego.
30 Z powyższego wynika, że omawiany zarzut należy oddalić jako bezzasadny.
W przedmiocie zarzutu pierwszego, dotyczącego naruszenia art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009
31 Skarżąca podważa zasadniczo stwierdzenia Izby Odwoławczej, zgodnie z którymi ze względu na podobieństwa wizualne i fonetyczne między zakwestionowanym znakiem towarowym a wcześniejszym znakiem towarowym oraz podobieństwo rozpatrywanych towarów istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd, i to bez odnoszenia się do właściwego kręgu odbiorców.
32 OHIM kwestionuje zasadność argumentów skarżącej.
33 Z art. 53 ust. 1 lit. a) w związku z art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009 wynika, że prawo do wspólnotowego znaku towarowego unieważnia się na podstawie wniosku właściciela wcześniejszego znaku towarowego, jeżeli z powodu identyczności z wcześniejszym znakiem towarowym lub podobieństwa do niego oraz identyczności lub podobieństwa towarów lub usług oznaczonych tymi dwoma znakami towarowymi istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia odbiorców w błąd na terytorium, na którym wcześniejszy znak towarowy jest chroniony. Prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd obejmuje również prawdopodobieństwo skojarzenia z wcześniejszym znakiem towarowym.
34 Ponadto zgodnie z orzecznictwem prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd istnieje, jeśli odbiorcy mogą uznać, że dane towary lub usługi pochodzą z tego samego przedsiębiorstwa lub ewentualnie z przedsiębiorstw powiązanych gospodarczo. Według tegoż orzecznictwa prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd winno być oceniane całościowo, zgodnie ze sposobem postrzegania danych oznaczeń i towarów lub usług przez właściwy krąg odbiorców, przy uwzględnieniu wszystkich istotnych czynników występujących w danym przypadku, a w szczególności współzależności między podobieństwem oznaczeń a podobieństwem oznaczonych towarów i usług [zob. wyrok z dnia 9 lipca 2003 r., Laboratorios RTB/OHIM – Giorgio Beverly Hills (GIORGIO BEVERLY HILLS), T‑162/01, Rec, EU:T:2003:199, pkt 30–33 i przytoczone tam orzecznictwo].
35 Do celów stosowania art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009 prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd zakłada jednoczesne istnienie identyczności lub podobieństwa między kolidującymi ze sobą znakami towarowymi oraz identyczności lub podobieństwa oznaczonych tymi znakami towarów lub usług. Przesłanki te muszą być spełnione łącznie [zob. wyrok z dnia 22 stycznia 2009 r., Commercy/OHIM – easyGroup IP Licensing (easyHotel), T‑316/07, Zb.Orz., EU:T:2009:14, pkt 42 i przytoczone tam orzecznictwo].
36 To właśnie w świetle powyższych rozważań należy zbadać, czy Izba Odwoławcza słusznie oceniła, że w niniejszej sytuacji w przypadku kolidujących ze sobą znaków towarowych istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd.
W przedmiocie właściwego kręgu odbiorców
37 Zgodnie z orzecznictwem przy dokonywaniu całościowej oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd należy wziąć pod uwagę przeciętnego konsumenta danej kategorii towarów, który jest właściwie poinformowany oraz dostatecznie uważny i rozsądny. Należy także uwzględnić okoliczność, że poziom uwagi przeciętnego konsumenta może ulegać zmianom w zależności od tego, o jaką kategorię towarów lub usług chodzi [zob. wyrok z dnia 13 lutego 2007 r., Mundipharma/OHIM – Altana Pharma (RESPICUR), T‑256/04, Zb.Orz., EU:T:2007:46, pkt 42 i przytoczone tam orzecznictwo].
38 Według skarżącej poziom uwagi właściwego kręgu odbiorców w odniesieniu do rozpatrywanych towarów to poziom uwagi konsumenta szczególnie uważnego i ostrożnego. Twierdzi ona, że osoba, która zamierza nabyć towary należące do klasy 18, nie uczyni tego w sposób impulsywny i bez uprzedniej analizy. Zdaniem skarżącej towary te mają w założeniu służyć dłużej niż przez jeden sezon i spełniać określone funkcje, a zatem należy je zbadać i przymierzyć. Dokładniej rzecz ujmując, towary takie jak plecaki turystyczne lub alpinistyczne bądź torby i nosidełka dla dzieci wymagają szczególnej uwagi, a nawet bardzo wysokiego poziomu uwagi.
39 OHIM kwestionuje argumenty skarżącej.
40 W niniejszej sprawie, jak słusznie uznała Izba Odwoławcza, właściwy krąg odbiorców to krąg odbiorców w Unii. Skoro bowiem wcześniejszy znak towarowy jest wspólnotowym znakiem towarowym, analiza powinna obejmować całość terytorium Unii.
41 Podobnie Izba Odwoławcza słusznie wzięła pod uwagę właściwy krąg odbiorców anglojęzycznych. Z orzecznictwa wynika, że gdy ochrona wcześniejszego znaku towarowego rozciąga się na całe terytorium Unii, należy wziąć pod uwagę sposób postrzegania kolidujących ze sobą znaków przez konsumenta rozpatrywanych towarów na tym terytorium. Wymaga jednak przypomnienia, że do odmowy rejestracji wspólnotowego znaku towarowego wystarczy, aby względna podstawa rejestracji w rozumieniu art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009 istniała tylko w części Unii [zob. podobnie wyrok z dnia 14 grudnia 2006 r., Mast-Jägermeister/OHIM – Licorera Zacapaneca (VENADO w ramie i in.), T‑81/03, T‑82/03 i T‑103/03, Zb.Orz., EU:T:2006:397, pkt 76 i przytoczone tam orzecznictwo].
42 Ponadto według orzecznictwa, jeśli rozpatrywane towary są towarami codziennego użytku, krąg odbiorców, w odniesieniu do którego należy przeprowadzić analizę prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd, składa się z przeciętnych konsumentów w Unii [wyrok z dnia 6 października 2004 r., New Look/OHIM – Naulover (NLSPORT, NLJEANS, NLACTIVE i NLCollection), od T‑117/03 do T‑119/03 i T‑171/03, Zb.Orz., EU:T:2004:293, pkt 25]. Towary oznaczone kolidującymi ze sobą znakami towarowymi są bowiem zasadniczo przeznaczone dla szerokiego kręgu odbiorców i, jak poprawnie określiła Izba Odwoławcza, dla konsumenta końcowego. Zatem, o ile niektóre rozpatrywane towary mogą być chętniej nabywane w sklepach specjalistycznych, o tyle wszystkie wskazane towary są dostępne w sklepach wielkopowierzchniowych lub w centrach handlowych.
43 Co się tyczy poziomu uwagi właściwego kręgu odbiorców, jest prawdą, że rozpatrywane towary mogą być kupowane po ich zbadaniu lub przymierzeniu. Jednakże nie można uznać, że przy zakupie takich towarów jest konieczny wysoki poziom uwagi. O ile niektóre towary takie jak plecaki alpinistyczne lub nosidełka dla dzieci mogą nadawać się do użytku przez kilka sezonów, pełnić szczególną funkcję lub spełniać pewne kryteria takie jak kryteria wygody lub bezpieczeństwa, o tyle zainteresowany krąg odbiorców będą stanowili co najwyżej odbiorcy dostatecznie uważni i rozsądni, przy czym niekoniecznie muszą oni odznaczać się szczególnie wysokim poziomem uwagi. Jak bowiem stwierdziła Izba Odwoławcza, zakup tych towarów nie wymaga tego samego poziomu uwagi co zakup pojazdu samochodowego lub usługi finansowej. Rozpatrywane towary wymagają po prostu nieco wyższego poziomu uwagi od tego, którego wymaga zakup towarów bieżącego użytku. Z tego względu należy orzec, że rozpatrywane towary są przeznaczone dla konsumenta końcowego, wywodzącego się z szerokiego kręgu odbiorców, uznawanego za właściwie poinformowanego oraz dostatecznie uważnego i rozsądnego.
W przedmiocie podobieństwa towarów i usług
44 Co się tyczy porównania towarów i usług, z utrwalonego orzecznictwa wynika, że do celów oceny podobieństwa rozpatrywanych towarów lub usług trzeba wziąć pod uwagę wszystkie istotne czynniki, które charakteryzują ich wzajemny stosunek. Czynniki te obejmują w szczególności ich charakter, przeznaczenie, sposób używania, jak również to, czy konkurują one ze sobą, czy też się uzupełniają. Pod uwagę mogą być wzięte także inne czynniki, na przykład kanały dystrybucji rozpatrywanych towarów [zob. wyrok z dnia 11 lipca 2007 r., El Corte Inglés/OHIM – Bolaños Sabri (PiraÑAM diseño original Juan Bolaños), T‑443/05, Zb.Orz., EU:T:2007:219, pkt 37 i przytoczone tam orzecznictwo].
45 Jednakże z orzecznictwa wynika również, że jeżeli wykaz towarów lub usług objętych wcześniejszym prawem zawiera wskazanie ogólne lub szeroką kategorię obejmującą wszystkie towary lub usługi oznaczone zakwestionowanym znakiem towarowym, to te towary lub usługi będą identyczne [wyrok z dnia 17 stycznia 2012 r., Hell Energy Magyarország/OHIM – Hansa Mineralbrunnen (HELL), T‑522/10, EU:T:2012:9, pkt 36].
46 Skarżąca twierdzi, że Izba Odwoławcza dokonała błędnej oceny podobieństwa towarów oznaczonych kolidującymi ze sobą znakami towarowymi. Podkreśla mianowicie, że towary objęte rejestracją kolidujących ze sobą znaków towarowych można uznać jedynie częściowo za identyczne bądź co najwyżej za podobne; tylko niektóre towary wskazane w zgłoszeniu można uznać za identyczne z towarami oznaczonymi wcześniejszym znakiem towarowym. Podniosła również, że Izba Odwoławcza pominęła, i to bez uzasadnienia, dokonanie porównania towarów w świetle kryteriów wypracowanych w szczególności w orzecznictwie wywodzącym się z wyroku z dnia 29 września 1998 r., Canon (C‑39/97, Rec, EU:C:1998:442, pkt 23), mianowicie charakteru towarów, ich przeznaczenia, sposobu używania, komplementarności, kanałów dystrybucji i pochodzenia.
47 OHIM kwestionuje argumenty skarżącej.
48 Należy uznać, jak wspomniano w pkt 26 powyżej, że wobec tego, iż szczególne formy sprzedaży towarów i usług oznaczonych znakami towarowymi mogą różnić się w czasie i w zależności od woli właścicieli tych znaków towarowych, prospektywna analiza prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd w przypadku dwóch znaków towarowych nie może zależeć od z natury subiektywnych zamierzeń handlowych – zrealizowanych czy też nie – właścicieli znaków towarowych. Poza tym, jak przypomniano w pkt 27 powyżej, porównania towarów należy dokonać w odniesieniu do wykazu towarów oznaczonych kolidującymi ze sobą znakami towarowymi, chyba że zostaną przedstawione dowody na to, iż wcześniejszy znak towarowy jest używany jedynie dla części towarów, dla których wspomniany znak został zarejestrowany. Zatem Izba Odwoławcza poprawnie zastosowała orzecznictwo przytoczone w pkt 45 powyżej, uznając, że towary są identyczne.
49 Co się tyczy bowiem rozpatrywanych towarów objętych zakwestionowanym znakiem towarowym, należy uznać, że są one zawarte w szczególności wśród „toreb skórzanych i toreb z innych materiałów; parasolek” objętych wcześniejszym znakiem towarowym. Izba Odwoławcza poprawnie stwierdziła zatem, że towary oznaczone wcześniejszym znakiem towarowym i rozpatrywane towary objęte zakwestionowanym znakiem towarowym są identyczne.
W przedmiocie porównania oznaczeń
50 Co się tyczy porównania oznaczeń, całościową ocenę prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd w zakresie dotyczącym wizualnego, fonetycznego lub konceptualnego podobieństwa kolidujących ze sobą oznaczeń należy oprzeć na wywieranym przez nie całościowym wrażeniu, ze szczególnym uwzględnieniem ich elementów odróżniających i dominujących. Sposób postrzegania znaków towarowych przez przeciętnych konsumentów danych towarów lub usług odgrywa w całościowej ocenie wspomnianego prawdopodobieństwa decydującą rolę. W tym względzie przeciętny konsument postrzega zwykle znak towarowy jako całość i nie dokonuje analizy jego poszczególnych detali (zob. wyrok z dnia 12 czerwca 2007 r., OHIM/Shaker, C‑334/05 P, Zb.Orz., EU:C:2007:333, pkt 35 i przytoczone tam orzecznictwo).
51 Z orzecznictwa wynika również, że podczas porównywania oznaczeń pod względem wizualnym nic nie stoi na przeszkodzie dokonaniu oceny istnienia podobieństwa wizualnego między słownym znakiem towarowym a graficznym znakiem towarowym, ponieważ te dwa rodzaje znaków towarowych posiadają konfigurację graficzną mogącą wywierać wrażenie wizualne [zob. wyrok z dnia 4 maja 2005 r., Chum/OHIM – Star TV (STAR TV), T‑359/02, Zb.Orz., EU:T:2005:156, pkt 43 i przytoczone tam orzecznictwo].
52 W odniesieniu do płaszczyzny wizualnej skarżąca uważa dokonaną przez Izbę Odwoławczą ocenę podobieństwa wizualnego za błędną. Twierdzi otóż, że Izba Odwoławcza nie wzięła pod uwagę elementu graficznego, czyli półkolistego pomarańczowego elementu umieszczonego przed elementem słownym, i arbitralnie skupiła się na elemencie słownym „spokey”. W tym rozumieniu Izba Odwoławcza nie przeprowadziła jakiejkolwiek analizy całościowego wrażenia, mimo że orzecznictwo wymaga porównania całości zakwestionowanego znaku do wcześniejszego znaku towarowego.
53 W odniesieniu do płaszczyzny fonetycznej skarżąca twierdzi, że nie istnieje żadne podobieństwo, a co więcej, element graficzny umieszczony przed elementem słownym może prowadzić do różnego odczytania zakwestionowanego znaku towarowego. Element ten można by bowiem odczytać jako literę „e”, zmieniając zatem wymowę elementu słownego. Skarżąca wylicza także różne możliwe sposoby wymowy zakwestionowanego znaku towarowego, odróżniając przypadki, gdy odbiorca jest albo nie jest anglojęzyczny.
54 W odniesieniu do płaszczyzny konceptualnej skarżąca podnosi zasadniczo, że rozpatrywane znaki towarowe różnią się od siebie, ponieważ wcześniejszy znak towarowy ma jasne znaczenie, podczas gdy zakwestionowany znak towarowy jest pozbawiony znaczenia.
55 OHIM kwestionuje zasadność argumentów skarżącej.
56 Co się tyczy porównania wizualnego kolidujących ze sobą oznaczeń, należy zauważyć, że zakwestionowany znak towarowy zawiera element słowny „spokey”, zapisany pomarańczowymi literami i stylizowanym pismem. Przed tym elementem słownym można dostrzec element graficzny w formie półkola, także w kolorze pomarańczowym. Wcześniejszy znak towarowy jest tworzony przez element słowny „spooky”.
57 W świetle powyższych uwag należy uznać, że między kolidującymi ze sobą znakami istnieją podobieństwa wizualne. Znaki te mają bowiem pięć wspólnych liter umieszczonych w identycznym porządku, a mianowicie ciąg trzech liter „spo” znajdujący się na początku każdego elementu słownego oraz następnie litery „k” i „y”. Co więcej, dodatkowe litery, „o” w przypadku wcześniejszego znaku towarowego i „e” w przypadku zakwestionowanego znaku towarowego, oraz element graficzny w formie półkola przed elementem słownym zakwestionowanego znaku towarowego nie są w stanie osłabić podobieństwa wizualnego między tymi dwoma znakami towarowymi.
58 Co się tyczy elementu graficznego, należy uznać, że OHIM słusznie twierdzi, iż jest mało prawdopodobne, by krąg odbiorców postrzegał ten element jako literę „e”. Nawet bowiem zakładając, że chodziłoby tu o literę „e”, silna stylizacja tego elementu uniemożliwiłaby właściwemu kręgowi odbiorców rozpoznanie w nim litery.
59 I tak, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, w przypadku gdy znak towarowy składa się z elementów słownych i graficznych, pierwsze z nich winny co do zasady być traktowane jako bardziej odróżniające niż te drugie. Jest to uzasadnione okolicznością, że ponieważ konsumenci używają elementu słownego do identyfikowania oznaczenia, elementy graficzne będą raczej uznawane za elementy ozdobne [wyrok z dnia 6 grudnia 2013 r., Premiere Polish/OHIM – Donau Kanol (ECOFORCE), T‑361/12, EU:T:2013:630, pkt 32]. W każdym razie element graficzny zakwestionowanego znaku towarowego jest stosunkowo banalny i w odczuciu właściwego kręgu odbiorców odznacza się tylko przeciętnie odróżniającym charakterem.
60 Ponadto nie jest zasadny argument, zgodnie z którym konsumenci podzielą element słowny „spokey” na różne elementy słowne takie jak „hockey”, „key”, „ok” lub „okey”. W przeciwieństwie bowiem do okoliczności faktycznych rozpatrywanych w przywołanej przez skarżącą sprawie zakończonej wyrokiem z dnia 6 października 2004 r., Vitakraft-Werke Wührmann/OHIM – Krafft (VITAKRAFT) (T‑356/02, Zb.Orz., EU:T:2004:292, pkt 50, 51), nie istnieją żadne elementy graficzne, słowne lub inne wskazówki, takie jak połączenie elementów słownych wyraźnie odróżnialnych, które mogą prowadzić do tego, że konsument dostrzeże w elemencie słownym „spokey” te różne możliwości odczytania. Ponadto, nawet jeśli wyraz „spokey” nie ma znaczenia, jest on wystarczająco krótki, by właściwy krąg odbiorców mógł się do niego odnieść wprost, bez próby nadawania mu szczególnego sensu.
61 Zatem Izba Odwoławcza słusznie uznała, iż między rozpatrywanymi znakami towarowymi istnieje przeciętny stopień podobieństwa wizualnego.
62 Co się tyczy podobieństwa fonetycznego, różne sposoby wymawiania znaków towarowych – bez względu na to, czy chodzi o krąg odbiorców anglojęzycznych, czy nie – nie mogą osłabić silnego podobieństwa fonetycznego istniejącego między kolidującymi ze sobą znakami towarowymi. Podobieństwo to wynika w szczególności z liter, które są wspólne dla wcześniejszego znaku towarowego i zakwestionowanego znaku towarowego. Sylaby „spo” i „spoo” mogą być wymawiane w ten sam sposób, zwłaszcza przez konsumentów nieanglojęzycznych. Sylaba „spoo” może być wymawiana w sposób lekko odmienny przez konsumentów anglojęzycznych. Niemniej pozostaje stosunkowo znaczne podobieństwo. Sylaby „key” i „ky” mogą być wymawiane w różny sposób przez konsumentów nieanglojęzycznych. Jednakże ta różnica wciąż jest zbyt drobna i nie może osłabić podobieństw fonetycznych między rozpatrywanymi znakami towarowymi. Dla konsumentów anglojęzycznych różnica w wymowie między wspomnianymi sylabami jest praktycznie niezauważalna. Wreszcie wykluczenie elementu graficznego w formie półkola jest tutaj uzasadnione ze względu na to, że elementy graficzne nie są brane pod uwagę w badaniu podobieństw fonetycznych. Zatem Izba Odwoławcza słusznie stwierdziła, że między kolidującymi ze sobą znakami towarowymi istnieje wysoki stopień podobieństwa fonetycznego.
63 Co się tyczy podobieństwa konceptualnego, wcześniejszy znak towarowy ma wprawdzie ścisłe znaczenie w języku angielskim, takie jak „złowieszczy”, „straszny” lub „przerażający”, jednakże zakwestionowany znak towarowy jest pozbawiony znaczenia. Dokonanie porównania konceptualnego nie jest zatem w niniejszym przypadku możliwe [wyrok z dnia 16 września 2013 r., Gitana/OHIM – Teddy (GITANA), T‑569/11, EU:T:2013:462, pkt 67].
W przedmiocie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd
64 Całościowa ocena prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd zakłada pewną współzależność branych pod uwagę czynników, zwłaszcza podobieństwa znaków towarowych i podobieństwa oznaczonych nimi towarów lub usług. Stąd niski stopień podobieństwa pomiędzy oznaczonymi towarami lub usługami może być zrównoważony wysokim stopniem podobieństwa między znakami i odwrotnie (ww. w pkt 46 wyrok Canon, EU:C:1998:442, pkt 17; ww. w pkt 41 wyrok VENADO w ramie i in., EU:T:2006:397, pkt 74).
65 Skarżąca twierdzi, że Izba Odwoławcza błędnie przyjęła istnienie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd, ponieważ doszła do tego wniosku, nie wziąwszy pod uwagę wszystkich istotnych czynników. Wskazuje w tym względzie na słabo odróżniający charakter wcześniejszego znaku towarowego, wysoki poziom uwagi właściwego kręgu odbiorców, różnicę między rozpatrywanymi towarami i różnice między kolidującymi ze sobą znakami towarowymi. Skarżąca podnosi również – uznając, że Izba Odwoławcza odnosi się do prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd w rozumieniu art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009 – iż Izba Odwoławcza w rzeczywistości stwierdziła zwykłe prawdopodobieństwo skojarzenia, czyli, że rozpatrywane znaki towarowe będą kojarzone wyłącznie ze względu na podobieństwa między nimi.
66 OHIM kwestionuje argumenty skarżącej.
67 Należy przypomnieć, że uznanie, iż wcześniejszy znak towarowy odznacza się słabo odróżniającym charakterem, nie stoi na przeszkodzie stwierdzeniu prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd. Choć bowiem w celu dokonania oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd należy uwzględnić charakter odróżniający wcześniejszego znaku towarowego, to stanowi on tylko jeden z elementów branych pod uwagę w ramach tej oceny. A zatem nawet gdy wcześniejszy znak towarowy ma charakter słabo odróżniający, prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd może zaistnieć w szczególności z powodu podobieństwa oznaczeń i podobieństwa danych towarów lub usług [zob. wyrok z dnia 13 grudnia 2007 r., Xentral/OHIM – Pages jaunes (PAGESJAUNES.COM), T‑134/06, Zb.Orz., EU:T:2007:387, pkt 70 i przytoczone tam orzecznictwo].
68 Co się tyczy oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd, Izba Odwoławcza określiła – jak wskazano w pkt 19 powyżej – właściwy krąg odbiorców i jego poziom uwagi. W pkt 18–26 zaskarżonej decyzji przeprowadziła ona także porównanie rozpatrywanych towarów i kolidujących ze sobą znaków towarowych, a następnie w pkt 27–31 zaskarżonej decyzji dokonała analizy prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd. Podczas oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd Izba Odwoławcza wzięła pod uwagę w pkt 30 zaskarżonej decyzji przeciętnie odróżniający charakter wcześniejszego znaku towarowego, identyczność rozpatrywanych towarów oraz podobieństwa i różnice między rozpatrywanymi znakami towarowymi w ramach wywieranego przez nie całościowego wrażenia. Zatem zgodnie z orzecznictwem przytoczonym w pkt 64 powyżej dokonała całościowej oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd, badając współzależność branych pod uwagę czynników, w szczególności podobieństwa znaków towarowych oraz podobieństwa oznaczonych nimi towarów. W tym względzie Izba Odwoławcza przypomniała w pkt 27 zaskarżonej decyzji, że prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd istnieje, jeśli odbiorcy mogą uznać, że dane towary lub usługi pochodzą z tego samego przedsiębiorstwa lub z przedsiębiorstw powiązanych gospodarczo.
69 W świetle powyższego należy oddalić argumenty skarżącej oparte na twierdzeniu, że Izba Odwoławcza pominęła czynniki istotne w niniejszym przypadku dla celów oceny istnienia prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd.
70 Ponadto biorąc pod uwagę przeciętny poziom uwagi właściwego kręgu odbiorców, identyczność rozpatrywanych towarów, podobieństwo wizualne oraz silne podobieństwo fonetyczne między kolidującymi ze sobą znakami towarowymi, stwierdzone w pkt 37–63 powyżej, należy uznać, że Izba Odwoławcza nie popełniła błędu, oceniając, że w przypadku kolidujących ze sobą znaków towarowych istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd.
71 Poza tym z zaskarżonej decyzji w żaden sposób nie wynika, że Izba Odwoławcza ograniczyła się do sprawdzenia, czy istnieje tylko zwykłe prawdopodobieństwo skojarzenia między kolidującymi ze sobą znakami towarowymi, jak podnosi skarżąca. Z wywodu przedstawionego w pkt 68 powyżej wynika bowiem, że Izba Odwoławcza stwierdziła istnienie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd w rozumieniu art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009.
72 W świetle powyższego Izba Odwoławcza nie naruszyła art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009, uznając, że w przypadku kolidujących ze sobą oznaczeń istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd.
73 Z całości powyższych rozważań wynika, że żaden z zarzutów podniesionych przez skarżącą na poparcie jej żądań, zarówno w odniesieniu do stwierdzenia nieważności decyzji, jak i do jej zmiany, nie jest zasadny, wobec czego należy oddalić skargę w całości.
W przedmiocie kosztów
74 Zgodnie z art. 134 § 1 regulaminu postępowania przed Sądem kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę.
75 Ponieważ skarżąca przegrała sprawę, należy – zgodnie z żądaniem OHIM – obciążyć ją kosztami postępowania.
Z powyższych względów
SĄD (ósma izba)
orzeka, co następuje:
1) Skarga zostaje oddalona.
2) Spokey sp. z o.o. zostaje obciążona kosztami postępowania.
Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 21 stycznia 2016 r.
Podpisy