Language of document : ECLI:EU:T:2012:672

Υπόθεση T‑332/09

Electrabel

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής

«Ανταγωνισμός — Συγκεντρώσεις — Απόφαση με την οποία επιβάλλεται πρόστιμο λόγω υλοποιήσεως της συγκεντρώσεως — Υποχρέωση αναστολής της διαδικασίας υλοποιήσεως της συγκεντρώσεως — Υποχρέωση αιτιολογήσεως — Εσφαλμένη εκτίμηση — Παραγραφή — Ύψος του προστίμου»

Περίληψη — Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα)
της 12ης Δεκεμβρίου 2012

1.      Συγκεντρώσεις μεταξύ επιχειρήσεων — Εξέτασή τους από την Επιτροπή — Απόφαση της Επιτροπής διαπιστώνουσα παράβαση — Η Επιτροπή φέρει το βάρος αποδείξεως της παραβάσεως και της διάρκειάς της — Μη αμφισβήτηση ορισμένων πραγματικών ή νομικών στοιχείων κατά τη διοικητική διαδικασία — Περιορισμός του δικαιώματος ασκήσεως προσφυγής — Δεν χωρεί — Δικαστικός έλεγχος — Περιεχόμενο

(Άρθρα 83 ΕΚ και 230, εδ. 4, EΚ· κανονισμός 4064/89 του Συμβουλίου, άρθρα 4 § 1 και 7 § 1)

2.      Συγκεντρώσεις μεταξύ επιχειρήσεων — Έννοια — Εν τοις πράγμασι αποκλειστικός έλεγχος — Άσκηση του ελέγχου από μειοψηφικό μέτοχο — Κριτήρια εκτιμήσεως — Βαθμός παρουσίας των μετόχων στις γενικές συνελεύσεις των προηγουμένων ετών — Δικαστικός έλεγχος — Περιεχόμενο

(Άρθρο 83 ΕΚ· κανονισμός 4064/89 του Συμβουλίου, άρθρο 3 §§ 1 και 3· ανακοίνωση 98/C 66/02 της Επιτροπής, σημεία 9, 14 και 15)

3.      Ανταγωνισμός — Διοικητική διαδικασία — Απόφαση διαπιστώνουσα παράβαση και επιβάλλουσα πρόστιμο — Τήρηση της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως — Υποχρέωση της Επιτροπής να ακολουθεί την προηγούμενη πρακτική της όσον αφορά τη λήψη αποφάσεων — Δεν υφίσταται — Δικαστικός έλεγχος

(Άρθρα 81 ΕΚ, 82 ΕΚ και 83 ΕΚ)

4.      Συγκεντρώσεις μεταξύ επιχειρήσεων — Έννοια — Εν τοις πράγμασι αποκλειστικός έλεγχος — Άσκηση του ελέγχου από μειοψηφικό μέτοχο — Κριτήρια εκτιμήσεως — Διάρθρωση των δικαιωμάτων ψήφου και του δικαιώματος διαχειρίσεως των υποθέσεων της οικείας επιχειρήσεως — Δικαίωμα προτίμησης — Απλή ένδειξη δυνάμενη να συνεκτιμηθεί με άλλες, και όχι συμπληρωματική προϋπόθεση για την άσκηση τέτοιου ελέγχου

(Άρθρο 83 ΕΚ· κανονισμός 4064/89 του Συμβουλίου· ανακοίνωση 98/C 66/02 της Επιτροπής, σημείο 15)

5.      Πράξεις των οργάνων — Αιτιολογία — Υποχρέωση αιτιολογήσεως — Περιεχόμενο

(Άρθρο 253 ΕΚ)

6.      Συγκεντρώσεις μεταξύ επιχειρήσεων — Εξέτασή τους από την Επιτροπή — Υποχρέωση αναστολής της συγκεντρώσεως — Συγκέντρωση που υλοποιείται προτού κριθεί συμβατή με την κοινή αγορά — Ευχέρεια της Επιτροπής να ζητήσει προσωρινά μέτρα για πράξεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού 139/2004 και όχι για εκείνες που καλύπτονται από τον κανονισμό 4064/89 — Μη υποβολή τέτοιου αιτήματος σε περίπτωση που εμπίπτει στον κανονισμό 4064/89 — Δεν ασκεί επιρροή ως προς τον χαρακτηρισμό της παραβάσεως

(Άρθρο 83 ΕΚ· κανονισμοί του Συμβουλίου 139/8, άρθρα 8 § 5 και 26 § 2, και 4064/89, άρθρα 4 § 1 και 7 § 1)

7.      Ανταγωνισμός — Διοικητική διαδικασία — Παραγραφή του δικαιώματος διώξεως — Προθεσμία παραγραφής — Συγκεντρώσεις μεταξύ επιχειρήσεων — Συγκέντρωση που υλοποιείται προτού κριθεί συμβατή με την κοινή αγορά — Εκτίμηση

(Άρθρο 83 ΕΚ· κανονισμοί του Συμβουλίου 2988/74, άρθρο 1 § 1, στοιχεία α΄ και β΄, και 4064/89, άρθρο 7 § 1)

8.      Ανταγωνισμός — Διοικητική διαδικασία — Παραγραφή του δικαιώματος διώξεως — Έναρξη — Συγκεντρώσεις μεταξύ επιχειρήσεων — Συγκέντρωση που υλοποιείται προτού κριθεί συμβατή με την κοινή αγορά — Κατ’ εξακολούθηση παράβαση — Εκτίμηση

(Άρθρο 83 ΕΚ· κανονισμοί του Συμβουλίου 2988/74, άρθρο 1 § 2, και 4064/89, άρθρο 7 § 1)

9.      Συγκεντρώσεις μεταξύ επιχειρήσεων — Πρόστιμα — Ύψος — Καθορισμός — Δικαστικός έλεγχος — Πλήρης δικαιοδοσία του δικαστή της Ένωσης — Περιεχόμενο

(Άρθρο 83 ΕΚ· άρθρο 261 ΣΛΕΕ· κανονισμός 4064/89 του Συμβουλίου, άρθρο 16)

10.    Συγκεντρώσεις μεταξύ επιχειρήσεων — Πρόστιμα — Ύψος — Καθορισμός — Κριτήρια — Σοβαρότητα της παραβάσεως — Εξουσία εκτιμήσεως της Επιτροπής — Κατευθυντήριες γραμμές για τον υπολογισμό των προστίμων που επιβάλλονται για παραβάσεις των άρθρων 81 ΕΚ και 82 ΕΚ — Μη εφαρμογή — Εφαρμογή μόνο των διατάξεων του κανονισμού 4064/89

(Άρθρα 81 ΕΚ, 82 ΕΚ και 83 ΕΚ· άρθρο 261 ΣΛΕΕ· κανονισμοί του Συμβουλίου 17, άρθρο 15 § 2, 1/2003, άρθρο 23 § 2, και 4064/89, άρθρο 14 § 3· ανακοινώσεις της Επιτροπής 98/C 9/03 και 2006/C 210/02)

11.    Συγκεντρώσεις μεταξύ επιχειρήσεων — Πρόστιμα — Ύψος — Καθορισμός — Κριτήρια — Σοβαρότητα της παραβάσεως — Έννοια — Συγκέντρωση που υλοποιείται προτού κριθεί συμβατή με την κοινή αγορά — Εμπίπτει — Παράβαση διαπραχθείσα εξ αμελείας — Δεν ασκεί επιρροή

(Άρθρα 3 § 1, στοιχείο ζ΄, ΕΚ, 81 ΕΚ, 82 ΕΚ και 83 ΕΚ· άρθρο 261 ΣΛΕΕ· κανονισμός 4064/89 του Συμβουλίου, αιτιολογική σκέψη 17 και άρθρα 4, 7 § 1 και 14 § 2)

12.    Συγκεντρώσεις μεταξύ επιχειρήσεων — Πρόστιμα — Ύψος — Καθορισμός — Κριτήρια — Διάρκεια της παραβάσεως

(Άρθρο 83 ΕΚ· κανονισμός 4064/89 του Συμβουλίου, άρθρο 14 § 2)

13.    Συγκεντρώσεις μεταξύ επιχειρήσεων — Πρόστιμα — Ύψος — Καθορισμός — Ελαφρυντικές περιστάσεις — Περιθώριο εκτιμήσεως της Επιτροπής — Μη απόκρυψη της εξαγοράς — Παράβαση διαπραχθείσα εξ αμελείας

(Άρθρο 83 ΕΚ· κανονισμός 4064/89 του Συμβουλίου, άρθρο 14 § 2)

14.    Συγκεντρώσεις μεταξύ επιχειρήσεων — Πρόστιμα — Ύψος — Καθορισμός — Κριτήρια — Τήρηση της αρχής της αναλογικότητας — Περιεχόμενο

(Άρθρο 83 ΕΚ· κανονισμός 4064/89 του Συμβουλίου, άρθρο 14 § 2)

15.    Συγκεντρώσεις μεταξύ επιχειρήσεων — Πρόστιμα — Ύψος — Καθορισμός — Κριτήρια — Αποτρεπτικός χαρακτήρας — Συνεκτίμηση του μεγέθους και της οικονομικής ισχύος της επιχειρήσεως της επιχειρήσεως στην οποία επιβάλλεται πρόστιμο

(Άρθρο 83 ΕΚ· κανονισμός 4064/89 του Συμβουλίου, άρθρο 14 § 2)

16.    Συγκεντρώσεις μεταξύ επιχειρήσεων — Πρόστιμα — Ύψος — Καθορισμός — Περιθώριο εκτιμήσεως της Επιτροπής — Αύξηση της τάξεως μεγέθους των προστίμων — Επιτρέπεται — Παράβαση της αρχής της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης — Δεν υφίσταται

(Άρθρο 83 ΕΚ· κανονισμός 4064/89 του Συμβουλίου, άρθρο 14 § 2)

17.    Συγκεντρώσεις μεταξύ επιχειρήσεων — Πρόστιμα — Ύψος — Καθορισμός — Πολιτική επιείκειας στον τομέα των καρτέλ — Δεν ασκεί επιρροή

(Άρθρο 83 ΕΚ· κανονισμός 4064/89 του Συμβουλίου, άρθρο 14 § 2)

1.      Σε περίπτωση που ερίζεται η ύπαρξη παραβάσεως των κανόνων του ανταγωνισμού, στην Επιτροπή εναπόκειται να αποδείξει τις παραβάσεις τις οποίες διαπιστώνει και να προσκομίσει αποδεικτικά στοιχεία που να θεμελιώνουν, επαρκώς κατά νόμον, τη συνδρομή πραγματικών περιστατικών που στοιχειοθετούν παράβαση. Συναφώς, η Επιτροπή οφείλει να προσκομίζει αποδεικτικά στοιχεία αρκούντως ακριβή και συγκλίνοντα προς στήριξη της πεποιθήσεως ότι η παράβαση όντως διαπράχθηκε. Όσον αφορά τη διαδικασία ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου, αυτή διέπεται από την αρχή της ελεύθερης εκτιμήσεως των αποδείξεων, το μόνο δε κριτήριο βάσει του οποίου εκτιμώνται τα αποδεικτικά στοιχεία είναι η αξιοπιστία τους.

(βλ. σκέψεις 31, 33, 36, 105-107)

2.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 40-42, 47, 48, 115, 116, 120, 253)

3.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 63, 123, 124, 173, 259, 274, 286)

4.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψη 175)

5.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 179-181)

6.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 192-195)

7.      Από το άρθρο 7, παράγραφος 1, του κανονισμού 4064/89, για τον έλεγχο των συγκεντρώσεων μεταξύ επιχειρήσεων, προκύπτει ότι παράβαση της διατάξεως αυτής συντρέχει όταν μια κοινοτικών διαστάσεων συγκέντρωση υλοποιείται πριν την κοινοποίησή της ή προτού κριθεί συμβατή με την κοινή αγορά, δεδομένου ότι αυτή καθαυτή η κοινοποίηση δεν έχει αποφασιστική σημασία όσον αφορά τη διαπίστωση της συγκεντρώσεως ούτε αρκεί για την περάτωση της παραβάσεως.

Συναφώς, η διάκριση που έχει ως συνέπεια τη θέσπιση δύο διαφορετικών προθεσμιών παραγραφής με τον κανονισμό 2988/74, περί παραγραφής του δικαιώματος διώξεως και εκτελέσεως των αποφάσεων στους τομείς του δικαίου των μεταφορών και του ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, στηρίζεται και στη φύση της παραβάσεως, καθώς η μεν βραχύτερη τριετής προθεσμία του άρθρου 1, παράγραφος 1, στοιχείο α΄, του εν λόγω κανονισμού ισχύει για τις παραβάσεις σχετικά με αιτήσεις ή κοινοποιήσεις των επιχειρήσεων ή ενώσεων επιχειρήσεων, την παροχή πληροφοριών ή τη διεξαγωγή ελέγχων, η δε μακρύτερη πενταετής προθεσμία της παραγράφου 1, στοιχείο β΄, του εν λόγω άρθρου ισχύει για τις λοιπές παραβάσεις. Είναι πρόδηλο ότι η πρώτη κατηγορία παραβάσεων, αυτές του στοιχείου α΄, αφορά παραβάσεις τυπικού ή διαδικαστικού χαρακτήρα. Ωστόσο, η πρόωρη υλοποίηση πράξεως συγκεντρώσεως κατά παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, του κανονισμού 4064/89 συνιστά παράβαση που δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως αποκλειστικά τυπικού ή διαδικαστικού χαρακτήρα, διότι μπορεί να συνεπάγεται ουσιώδη μεταβολή των συνθηκών του ανταγωνισμού. Αν και πρόκειται για ζήτημα σχετικό με την αρμοδιότητα, εντούτοις πρόκειται για παράβαση διαφορετική από αυτές του άρθρου 1, παράγραφος 1, στοιχείο α΄, του κανονισμού 2988/74.

(βλ. σκέψεις 205-207)

8.      Δεν μπορεί να γίνει δεκτή η ερμηνεία κατά την οποία το άρθρο 1, παράγραφος 2, του κανονισμού 2988/74, περί παραγραφής του δικαιώματος διώξεως και εκτελέσεως των αποφάσεων στους τομείς του δικαίου των μεταφορών και του ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, το οποίο προβλέπει ότι η παραγραφή του δικαιώματος διώξεως αρχίζει από την ημέρα που διαπράχθηκε η παράβαση, εξαιρουμένων των διαρκών ή κατ’ εξακολούθηση παραβάσεων, των οποίων η παραγραφή αρχίζει μόνο από την ημέρα περατώσεως της παραβάσεως, διακρίνει τις διαρκείς παραβάσεις που διενεργούνται με μια μόνο πράξη από τις διαδοχικές διαρκείς παραβάσεις.

Συγκεκριμένα, η δυνατότητα ασκήσεως καθοριστικής επιρροής επί της δραστηριότητας της ελεγχόμενης επιχειρήσεως έχει αναγκαστικά διαρκή χαρακτήρα, καθώς εκτείνεται χρονικά από την ημερομηνία αποκτήσεως του ελέγχου έως το πέρας της ασκήσεως ελέγχου. Όσον αφορά τον διαρκή χαρακτήρα της παραβάσεως, ο φορέας στον οποίο περιέρχεται ο έλεγχος επί της επιχειρήσεως εξακολουθεί να ασκεί τον έλεγχο αυτό, παραβιάζοντας την υποχρέωση αναστολής που απορρέει από το άρθρο 7, παράγραφος 1, του κανονισμού 4064/89, για τον έλεγχο των συγκεντρώσεων μεταξύ επιχειρήσεων, έως ότου παύσει η παράβαση αυτή, είτε λόγω εγκρίσεως της Επιτροπής είτε λόγω παύσεως του ελέγχου. Επομένως, η παράβαση διαρκεί όσο διαρκεί ο έλεγχος που έχει αποκτηθεί κατά παράβαση του εν λόγω άρθρου 7, παράγραφος 1, χωρίς η συγκέντρωση να έχει εγκριθεί από την Επιτροπή.

(βλ. σκέψεις 211, 212)

9.      Κατά το άρθρο 16 του κανονισμού 4064/89, για τον έλεγχο των συγκεντρώσεων μεταξύ επιχειρήσεων, το Δικαστήριο αποφαίνεται κατά πλήρη δικαιοδοσία επί των προσφυγών που ασκούνται εναντίον των αποφάσεων της Επιτροπής, οι οποίες ορίζουν πρόστιμο ή χρηματική ποινή· δύναται να άρει, να μειώσει ή να αυξήσει το πρόστιμο ή την χρηματική ποινή που έχουν επιβληθεί. Στο πλαίσιο της πλήρους δικαιοδοσίας, ο δικαστής δύναται, πέραν του απλού ελέγχου νομιμότητας της κυρώσεως, να υποκαθιστά την Επιτροπή προβαίνοντας στη δική του εκτίμηση και, κατ’ επέκταση, να μειώνει ή να αυξάνει το πρόστιμο ή τη χρηματική ποινή που επιβλήθηκαν.

Παρά ταύτα, η άσκηση της πλήρους δικαιοδοσίας δεν ισοδυναμεί με αυτεπάγγελτο έλεγχο, η δε διαδικασία ενώπιον των δικαστηρίων της Ένωσης διεξάγεται κατ’ αντιμωλία. Με την εξαίρεση των λόγων δημοσίας τάξεως που ο δικαστής οφείλει να εξετάζει αυτεπαγγέλτως, όπως είναι η απουσία αιτιολογίας της επίδικης αποφάσεως, απόκειται στον προσφεύγοντα να επικαλεστεί λόγους ακυρώσεως κατά της αποφάσεως αυτής και να προσκομίσει τα κατάλληλα αποδεικτικά στοιχεία προς στήριξη των λόγων αυτών.

(βλ. σκέψεις 221, 222)

10.    Οι αρχές ή μέθοδοι για τον υπολογισμό των προστίμων, οι οποίες καθορίζονται με τις κατευθυντήριες γραμμές για τη μέθοδο υπολογισμού των προστίμων που επιβάλλονται κατ εφαρμογήν του άρθρου 23, παράγραφος 2, σημείο α΄, του κανονισμού 1/2003, καθώς και με τις κατευθυντήριες γραμμές για τον υπολογισμό των προστίμων που επιβάλλονται δυνάμει του άρθρου 15, παράγραφος 2, του κανονισμού 17 και του άρθρου 65, παράγραφος 5, της Συνθήκης ΕΚΑΧ, ισχύουν μόνο στο πλαίσιο του κανονισμού 17, πρώτος κανονισμός εφαρμογής των άρθρων 81 ΕΚ και 82 ΕΚ, και του κανονισμού 1/2003, και, συνεπώς, όχι στα πρόστιμα που επιβάλλονται δυνάμει του κανονισμού 4064/89, για τον έλεγχο των συγκεντρώσεων μεταξύ επιχειρήσεων.

Μολονότι, βεβαίως, μπορούν να εντοπιστούν αναλογίες, εντούτοις δεν μπορεί να προσάπτεται στην Επιτροπή ότι, για τον καθορισμό του προστίμου σε περίπτωση συγκεντρώσεως μεταξύ επιχειρήσεων, δεν ακολούθησε κάποια από τις μεθόδους που προβλέπονται από τις εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές. Το πλαίσιο της αναλύσεως καθορίζεται από το άρθρο 14, παράγραφος 3, του κανονισμού 4064/89, κατά τον οποίο, για τον καθορισμό του προστίμου πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η φύση και η σοβαρότητα της παραβάσεως και για το οποίο η Επιτροπή δεν έχει καταρτίσει κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τη μέθοδο υπολογισμού των προστίμων που επιβάλλονται βάσει της διατάξεως αυτής.

(βλ. σκέψεις 227, 228, 272)

11.    Το γεγονός ότι ο κανονισμός 4064/89, για τον έλεγχο των συγκεντρώσεων μεταξύ επιχειρήσεων, προβλέπει πρόστιμα έως το 10 % του κύκλου εργασιών των εμπλεκομένων επιχειρήσεων εμφαίνει τη βούληση του νομοθέτη να προστατεύσει το σύστημα κοινοποιήσεως και προηγούμενης εγκρίσεως των πράξεων πράξεως συγκεντρώσεως κοινοτικών διαστάσεων.

Συγκεκριμένα, σκοπός της σχετικής με τον έλεγχο των συγκεντρώσεων νομοθεσίας της Ένωσης είναι η αποτροπή ανεπανόρθωτων και μόνιμων βλαβών του ανταγωνισμού. Ωστόσο, από τον κανονισμό 4064/89 προκύπτει επίσης ότι σκοπός του θεσπιζόμενου με αυτόν συστήματος ελέγχου των συγκεντρώσεων είναι να δοθεί στην Επιτροπή η δυνατότητα να ασκεί αποτελεσματικό έλεγχο όλων των συγκεντρώσεων ανάλογα με τις επιπτώσεις τους στη διάρθρωση του ανταγωνισμού (έβδομη αιτιολογική σκέψη) και ότι η αποτελεσματικότητα του συστήματος εξασφαλίζεται διά της θεσπίσεως ενός συστήματος εκ των προτέρων ελέγχου των επιπτώσεων των πράξεων συγκεντρώσεως κοινοτικών διαστάσεων. Από την αιτιολογική σκέψη 17, καθώς και από το άρθρο 4 και το άρθρο 7, παράγραφος 1, του κανονισμού 4064/89 προκύπτει ότι η αποτελεσματικότητα της εποπτείας αυτής στηρίζεται στο καθήκον των επιχειρήσεων να κοινοποιούν τέτοιες πράξεις συγκεντρώσεως και να μην τις υλοποιούν έως την έκδοση της αποφάσεως της Επιτροπής, με την οποία οι πράξεις αυτές κρίνονται συμβατές με την κοινή αγορά. Επιπλέον, οι περιορισμοί της δυνατότητας παρεκκλίσεως από την κατά το άρθρο 7 υποχρέωση αναστολής και η αυστηρότητα των κυρώσεων που επισύρει η παράβασή του στο πλαίσιο του άρθρου 14, παράγραφος 2, στοιχείο β΄, του κανονισμού 4064/89 επιβεβαιώνουν την πρωταρχική σημασία που προσδίδει ο νομοθέτης στην υποχρέωση αναστολής, στο πλαίσιο του ελέγχου των συγκεντρώσεων, η οποία δικαιολογείται στον βαθμό που η υλοποίηση της πράξεως συγκεντρώσεως επηρεάζει τη διάρθρωση της αγοράς και μπορεί να δυσχεράνει την αποκατάσταση του αποτελεσματικού ανταγωνισμού στην αγορά.

Όσον αφορά τη σημασία που έχει στο πλαίσιο αυτό η αμέλεια, στο άρθρο 14, παράγραφος 2, του κανονισμού 4064/89 δεν γίνεται διάκριση ανάλογα με το αν η παράβαση έχει διαπραχθεί εκ προθέσεως ή εξ αμελείας και ότι οι δύο αυτές προϋποθέσεις επιβολής προστίμου αναφέρονται διαζευκτικά. Επιπλέον, από την άποψη των επιπτώσεών τους στον ανταγωνισμό, οι εξ αμελείας παραβάσεις δεν είναι λιγότερο σοβαρές από τις εκ προθέσεως.

(βλ. σκέψεις 234-237, 245-246, 253, 273)

12.    Ο κίνδυνος βλάβης του ανταγωνισμού αυξάνεται όταν παρατείνεται η διάρκεια της παραβάσεως, σε περίπτωση δε παραβιάσεως της υποχρεώσεως αναστολής μιας συγκεντρώσεως, ο κίνδυνος αυτός πρέπει να λαμβάνεται εξ αρχής υπόψη ανεξαρτήτως των μελλοντικών επιπτώσεων της πράξεως συγκεντρώσεως. Όταν μια παράβαση συνίσταται στην πραγματοποίηση παράνομης πράξεως ή δραστηριότητας, είναι εύλογο να λαμβάνεται υπόψη το περιεχόμενο της εν λόγω πράξεως ή δραστηριότητας, καθώς και η διάρκεια ασκήσεως της δραστηριότητας, έστω και αν πρόκειται για περιστάσεις μεταγενέστερες της διαπράξεως της παραβάσεως.

(βλ. σκέψη 267)

13.    Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 272, 275-277)

14.    Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψη 279)

15.    Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψη 282)

16.    Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 286, 299)

17.    Η πολιτική της επιείκειας στον τομέα των καρτέλ δικαιολογείται από τις ιδιαίτερες δυσχέρειες που παρουσιάζει ο εντοπισμός των συμπράξεων, οι οποίες είναι εκ φύσεως μυστικές. Το πρόγραμμα επιείκειας και τα ανταλλάγματα αποτελούν ειδικά εργαλεία, τα οποία λειτουργούν στο συγκεκριμένο πλαίσιο, αποκλειομένης της κατ’ αναλογία εφαρμογής τους στο πλαίσιο του συστήματος των συγκεντρώσεων κοινοτικών διαστάσεων, το οποίο στηρίζεται στο καθήκον κοινοποιήσεως και στον σεβασμό της αποκλειστικής εξουσίας της Επιτροπής να εγκρίνει εκ των προτέρων τις συγκεντρώσεις αυτές.

(βλ. σκέψεις 291, 292)