POSTANOWIENIE PREZESA SĄDU
z dnia 29 listopada 2012 r.(*)
Postępowanie w przedmiocie środka tymczasowego – Konkurencja – Decyzja Komisji o przekazaniu dokumentów sądowi krajowemu – Poufność – Prawo do skutecznej ochrony sądowej – Wniosek w przedmiocie środków tymczasowych – Fumus boni iuris – Pilny charakter – Wyważenie interesów
W sprawie T‑164/12 R
Alstom, z siedzibą w Levallois-Perret (Francja), reprezentowana przez J. Derenne’a, avocat, oraz N. Heatona, P. Chaplina i M. Farleya, solicitors,
strona skarżąca,
przeciwko
Komisji Europejskiej, reprezentowanej przez A. Antoniadis, N. Khana i P. Van Nuffela, działających w charakterze pełnomocników,
strona pozwana,
popieranej przez:
National Grid Electricity Transmission plc, reprezentowaną przez A. Magnusa, C. Bryanta, E. Coulsona, solicitors, oraz J. Turnera i D. Bearda, QC,
interwenient,
mającej za przedmiot wniosek o zawieszenie wykonania decyzji Komisji z dnia 26 stycznia 2012 r., zawartej w pismach dyrektora generalnego Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji D/2012/006840 i D/2012/006863, dotyczącej przekazania High Court of England and Wales pewnych dokumentów w celu ich wykorzystania jako dowodów w związku z powództwem wniesionym przeciwko skarżącej, oraz wniosek o nakazanie poufnego traktowania w ramach postępowania w przedmiocie środków tymczasowych tajemnic zawodowych zawartych w odpowiedzi skarżącej z dnia 30 czerwca 2006 r. na pismo w sprawie przedstawienia zarzutów w sprawie COMP/F/38.899 – Rozdzielnice z izolacją gazową,
PREZES SĄDU,
wydaje następujące
Postanowienie
Okoliczności powstania sporu
Uwagi wstępne
1 Areva T&D Holding SA, Areva T&D SA i Areva T&D AG należały do grupy skarżącej, Alstom, do dnia 8 stycznia 2004 r., w którym zostały zakupione przez Arevę. W dniu 7 czerwca 2010 r. Areva ponownie zbyła je na rzecz skarżącej, która zmieniła ich nazwy na, odpowiednio, T&D Holding (następnie Alstom Holdings po wewnętrznych restrukturyzacjach dokonanych w dniach 30 i 31 marca 2012 r.), Alstom Grid SAS i Alstom Grid AG. Te trzy przedsiębiorstwa są określane w niniejszym postanowieniu jako „spółki Grid”, bez względu na ich spółkę dominującą.
Postępowanie przed Komisją i sądami Unii Europejskiej
2 W dniu 20 kwietnia 2006 r. Komisja sporządziła pismo w sprawie przedstawienia zarzutów w sprawie COMP/F/38.899 – Rozdzielnice z izolacją gazową (zwane dalej „decyzją RIG”), na które, po pierwsze, skarżąca odpowiedziała w dniu 30 czerwca 2006 r. (pismem zwanym dalej „odpowiedzią skarżącej”), a po drugie, Areva i spółki Grid odpowiedziały wspólnie w tym samym dniu, co skarżąca (pismem zwanym dalej „odpowiedzią Arevy i spółek Grid”).
3 W dniu 24 stycznia 2007 r. Komisja wydała w tej sprawie decyzję C(2006) 6762 wersja ostateczna, w której ukarała w szczególności skarżącą, Arevę i spółki Grid za ich uczestnictwo w kartelu na rynku rozdzielnic z izolacją gazową. W dniu 18 kwietnia 2007 r. skarżąca, po pierwsze, oraz Areva i spółki Grid, po drugie, wniosły skargę o stwierdzenie nieważności tej decyzji.
4 Wyrokiem z dnia 3 marca 2011 r. w sprawach połączonych T‑117/07 i T‑121/07 Areva i in. przeciwko Komisji, Zb.Orz. s. II‑633, Sąd obniżył wysokość grzywien nałożonych na skarżącą oraz na Arevę i spółki Grid. Areva, po pierwsze, oraz skarżąca i spółki Grid, po drugie, odwołały się od tego wyroku (sprawy połączone C‑247/11 P i C‑253/11 P Areva przeciwko Komisji) odpowiednio w dniach 24 i 25 maja 2011 r.
Postępowanie przed High Court of England and Wales
5 W dniu 17 listopada 2008 r. spółka National Grid Electricity Transmission plc (zwana dalej „NGET”) wniosła do High Court of England and Wales (zwanego dalej „High Court”) powództwo o odszkodowanie przeciwko w szczególności skarżącej, Arevie i spółkom Grid, ponieważ ceny, które zapłaciła za rozdzielnice z izolacją gazową kupione w latach 1988–2004 od spółek uczestniczących w tym kartelu były zawyżone z powodu zaistnienia tego naruszenia.
6 W ramach tego postępowania NGET wniósł o przekazanie jego odpowiedzi skarżącej oraz odpowiedzi Arevy i spółek Grid. High Court wydał orzeczenie w sprawie tego wniosku w dniu 4 lipca 2011 r., a następnie, po wydaniu postanowienia z dnia 11 lipca 2011 r. (zwanego dalej „postanowieniem w sprawie poufności”) określającego „krąg osób zaufanych”, którego celem była ochrona informacji poufnych zawartych w dokumentach udostępnionych stronom toczącego się przed nim postępowania, pismem z dnia 13 lipca 2011 r. o przekazanie przez Komisję, na podstawie art. 15 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2003 z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie wprowadzenia w życie reguł konkurencji ustanowionych w art. 81 [WE] i 82 [WE] (Dz.U. 2003, s. 1), odpowiedzi skarżącej oraz odpowiedzi Arevy i spółek Grid. Pismem z dnia 25 lipca 2011 r. skarżąca i spółki Grid przedstawiły Komisji swoje uwagi dotyczące wniosku High Court o przekazanie odpowiedzi.
7 W dniu 28 października 2011 r. Komisja wysłała do High Court pismo z zawiadomieniem o zamiarze uwzględnienia jej wniosku, wyjaśniając jednak, że wcześniej musi poinformować o tym w szczególności skarżącą i spółki Grid. Pismem z dnia 26 stycznia 2012 r. Komisja powiadomiła więc te przedsiębiorstwa o swojej decyzji o uwzględnieniu wniosku High Court (zwanej dalej „zaskarżoną decyzją”) oraz o dokumentach, które zamierzała przesłać, jeżeli nie zaskarżą one tej decyzji przed Sądem i przed sędzią orzekającym w przedmiocie środków tymczasowych.
8 W dniu 21 lutego 2012 r. skarżąca i spółki Grid powiadomiły Komisję o zamiarze wniesienia skargi na tę decyzję oraz skierowania do Prezesa Sądu wniosku w przedmiocie środka tymczasowego.
Postępowanie
Wniosek w przedmiocie środków tymczasowych i wniosek w przedmiocie częściowego wycofania skargi
9 W dniu 10 kwietnia 2012 r. skarżąca i spółki Grid wniosły skargę o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji. Odrębnym pismem z tego samego dnia złożyły wniosek w przedmiocie środka tymczasowego w postaci zawieszenia wykonania zaskarżonej decyzji, zgodnie z art. 278 TFUE i 279 TFUE.
10 Po otrzymaniu wniosku w przedmiocie środków tymczasowych Komisja wzięła pod uwagę zastrzeżenie skarżącej i spółek Grid, zgodnie z którym, pomimo wyłączenia informacji przekazanych w związku z jej komunikatem w sprawie zwolnienia z grzywien oraz zmniejszania grzywien w przypadkach karteli (Dz.U. 2002, C 45, s. 3) z zakresu objętego wnioskiem High Court, wersja odpowiedzi, które Komisja zamierzała mu przekazać, zawierała takie informacje. Pismem z dnia 26 kwietnia 2012 r. Komisja powiadomiła te przedsiębiorstwa, że postanowiła zmienić wspomniane wersje i usunąć owe informacje.
11 W dniu 10 maja 2012 r. Komisja złożyła swoje uwagi dotyczące wniosku w przedmiocie środków tymczasowych.
12 W dniu 21 maja 2012 r. skarżąca i spółki Grid złożyły w sekretariacie Sądu pismo informujące, że w następstwie decyzji Komisji z dnia 26 kwietnia 2012 r. zmieniona wersja odpowiedzi Arevy i spółek Grid nie powodowała już żadnego wystarczająco istotnego problemu i że w konsekwencji spółki Grid postanowiły wycofać się z postępowania głównego i cofnąć swój wniosek o zastosowanie środka tymczasowego. Ponadto, wziąwszy pod uwagę decyzję Komisji, skarżąca zmieniła swoje żądania, ponieważ niektóre jej zarzuty i dokumenty załączone na poparcie jej wniosku stały się nieistotne.
13 W dniu 29 maja 2012 r. Komisja złożyła swoje uwagi dotyczące wniosku w przedmiocie częściowego wycofania skargi i zmiany przez skarżącą żądań zawartych we wniosku o zastosowanie środków tymczasowych.
14 W dniu 13 czerwca 2012 r. Prezes Sądu wydał postanowienie w sprawie T‑164/12 R o wykreśleniu spółek Grid z listy skarżących. W dniu 10 lipca 2012 r. prezes czwartej izby Sądu również wykreślił postanowieniem nazwę spółek Grid z listy skarżących w postępowaniu głównym i obciążył Komisję jej własnymi kosztami postępowania oraz jedną trzecią kosztów poniesionych przez spółki Grid w sprawach T‑164/12 i T‑164/12 R.
Wniosek NGET o dopuszczenie do udziału w sprawie w charakterze interwenienta i wniosek skarżącej o zachowanie poufności
15 W dniu 1 maja 2012 r. NGET złożył wniosek o dopuszczenie do udziału w sprawie T‑164/12 R w charakterze interwenienta popierającego przypuszczalne żądania Komisji. Pismem z dnia 22 maja 2012 r. Komisja powiadomiła Prezesa Sądu o braku zastrzeżeń w tej kwestii. W dniu 23 maja 2012 r. skarżąca przedstawiła swoje uwagi w przedmiocie tego wniosku, w których wyjaśniła, że co do zasady nie sprzeciwia się uczestnictwu NGET w sprawie w charakterze interwenienta. Odrębnym pismem z tego samego dnia skarżąca złożyła wniosek o zachowanie poufności w odniesieniu do informacji i dokumentów przedstawionych w sprawie T‑164/12 R. W dniu 6 czerwca 2012 r. NGET złożył pismo wskazujące, że pewien aspekt postępowania krajowego został w niewłaściwy sposób przedstawiony przez skarżącą w jej uwagach w przedmiocie wniosku o dopuszczenie do udziału w sprawie w charakterze interwenienta, i przy tej okazji ponownie podkreślił znaczenie dopuszczenia go do udziału w sprawie w charakterze interwenienta, aby mógł wyjaśnić Sądowi charakter i status postępowania przed High Court.
16 W dniu 10 lipca 2012 r. NGET złożył wniosek o dopuszczenie do udziału w sprawie T‑164/12 w charakterze interwenienta popierającego żądania Komisji, przeciwko któremu ani Komisja, ani skarżąca nie zgłosiły zastrzeżeń. Natomiast skarżąca złożyła w dniu 7 sierpnia 2012 r. wniosek o zachowanie poufności w odniesieniu do informacji i dokumentów przedstawionych w związku ze sprawą T‑164/12.
17 Postanowieniem z dnia 4 września 2012 r. prezes czwartej izby Sądu uwzględnił wniosek NGET o dopuszczenie do udziału w sprawie T‑164/12 w charakterze interwenienta. W dniu 13 września 2012 r. Prezes Sądu wydał postanowienie dopuszczające NGET do udziału w charakterze interwenienta w sprawie T‑164/12 R. Bez uszczerbku dla oceny sędziego orzekającego w przedmiocie środków tymczasowych dotyczącej zasadności wniosku o zachowanie poufności, sporządzona przez skarżącą wersja jawna dokumentów przedstawionych w ramach wniosku o zastosowanie środka tymczasowego została w szczególności przekazana interwenientowi, który został wezwany do przedstawienia swoich ewentualnych uwag w tym względzie.
18 W dniu 27 września 2012 r. NGET złożył, po pierwsze, uwagi interwenienta, a po drugie, uwagi dotyczące wniosku skarżącej o zachowanie poufności, w których oświadczył, że zdaje się na ocenę Sądu, jeśli chodzi o możliwość zarządzenia środków proceduralnych w celu uwzględnienia tej problematyki. W dniu 8 października 2012 r. sekretariat Sądu przesłał oba dokumenty do skarżącej i Komisji.
Żądania stron
19 Skarżąca w istocie wnosi do Prezesa Sądu o:
– zarządzenie zawieszenia wykonania zaskarżonej decyzji do czasu wydania przez Sąd orzeczenia w przedmiocie skargi w postępowaniu głównym;
– zarządzenie zachowania poufności w odniesieniu do tajemnic zawodowych zawartych w jej odpowiedzi;
– obciążenie Komisji kosztami postępowania.
20 Ze względu na zmianę przez skarżącą jej żądań (zob. pkt 12 powyżej), należy uznać, że wycofała ona swój wniosek o zastosowanie środka tymczasowego w zakresie, w jakim dotyczy on informacji dostarczonych w związku z komunikatem w sprawie zwolnienia z grzywien oraz zmniejszania grzywien w przypadkach karteli.
21 Komisja wspierana przez interwenienta wnosi w istocie do Prezesa Sądu o:
– oddalenie wniosku o zastosowanie środków tymczasowych;
– obciążenie skarżącej kosztami postępowania.
Co do prawa
W przedmiocie wniosku o nakazanie poufnego traktowania, podczas postępowania w przedmiocie środków tymczasowych, tajemnic zawodowych zawartych w odpowiedzi skarżącej
22 W uwagach z dnia 10 maja 2012 r. Komisja wskazała, że wniosek w przedmiocie środków tymczasowych powinien zostać odrzucony jako niedopuszczalny w zakresie, w jakim ma na celu spowodowanie zachowania poufności w ramach niniejszego postępowania tajemnic zawodowych zawartych w odpowiedzi skarżącej.
23 W tym względzie należy wskazać, że ze względu na jego brzmienie wniosek o nakazanie poufnego traktowania w ramach niniejszego postępowania w odniesieniu do tajemnic zawodowych zawartych w odpowiedzi skarżącej można rozumieć wyłącznie jako odnoszący się do strony pozwanej. Tymczasem w niniejszym przypadku wniosek taki nie ma sensu, ponieważ Komisja jest w posiadaniu poufnej wersji spornych dokumentów. Jeżeli jednak zamiarem skarżącej w ramach tego wniosku było uzyskanie nakazu takiego traktowania w odniesieniu do ewentualnego interwenienta, wniosek taki byłby przedwczesny. Należy w każdym razie przypomnieć, że – jak zostało wskazane w pkt 17 i 18 powyżej, interwenient miał dostęp jedynie do wersji jawnej dokumentów dostarczonych w związku z rozpatrywanym wnioskiem.
W przedmiocie żądania zawieszenia wykonania zaskarżonej decyzji
24 Na mocy postanowień art. 278 TFUE i 279 TFUE w związku z art. 256 ust. 1 TFUE sędzia orzekający w przedmiocie środków tymczasowych może, jeśli uzna, że wymagają tego okoliczności, zarządzić zawieszenie wykonania zaskarżonego przed nim aktu lub zarządzić niezbędne środki tymczasowe.
25 Artykuł 104 § 2 regulaminu postępowania stanowi, że we wnioskach o zastosowanie środka tymczasowego należy określić przedmiot sporu, wskazać okoliczności świadczące o pilnym charakterze sprawy, a także uprawdopodobnić z faktycznego i prawnego punktu widzenia konieczność zastosowania środka. Sędzia rozpatrujący wniosek o zastosowanie środków tymczasowych może zatem zawiesić wykonanie aktu i zastosować środki tymczasowe, jeśli uprawdopodobniono z faktycznego i prawnego punktu widzenia konieczność zastosowania takich środków (fumus boni iuris) i wykazano ich pilny charakter, czyli to, że ich ustanowienie i obowiązywanie przed wydaniem orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie jest niezbędne w celu uniknięcia poważnej i nieodwracalnej szkody dla interesów skarżącego. Sędzia rozpatrujący wniosek o zastosowanie środków tymczasowych dokonuje także, w odpowiednim przypadku, wyważenia wchodzących w grę interesów (postanowienie Prezesa Trybunału z dnia 23 lutego 2001 r. w sprawie C‑445/00 R Austria przeciwko Radzie, Rec. s. I‑1461, pkt 73).
26 Z uwagi na to, że żaden przepis prawa nie narzuca sędziemu rozpatrującemu wniosek o zastosowanie środków tymczasowych ustalonego schematu badania, czy istnieje konieczność zastosowania tych środków, w trakcie dokonywania takiego całościowego badania dysponuje on dużą swobodą oceny i ma prawo decydować, biorąc pod uwagę okoliczności każdej konkretnej sprawy, o sposobie dokonywania oceny, czy te poszczególne przesłanki zostały spełnione, jak też o kolejności, w jakiej należy badać spełnienie tych przesłanek [postanowienia Prezesa Trybunału: z dnia 19 lipca 1995 r. w sprawie C‑149/95 P(R) Komisja przeciwko Atlantic Container Line i in., Rec. s. I‑2165, pkt 23: z dnia 3 kwietnia 2007 r. w sprawie C‑459/06 P(R) Vischim przeciwko Komisji, niepublikowane w Zbiorze, pkt 25].
27 W świetle zgromadzonych w aktach informacji sędzia rozpatrujący wniosek o zastosowanie środków tymczasowych uważa, że dysponuje on wszystkimi informacjami pozwalającymi na wydanie rozstrzygnięcia w przedmiocie tego wniosku, bez konieczności wcześniejszego wysłuchiwania ustnych wyjaśnień stron ani zastosowania środka organizacji postępowania, o które wnosi interwenient.
28 W okolicznościach zachodzących w niniejszej sprawie należy najpierw wyważyć wchodzące w grę interesy.
W przedmiocie wyważenia interesów
29 Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem wyważenie różnych wchodzących w grę interesów sprowadza się do ustalenia przez sędziego orzekającego w przedmiocie środków tymczasowych, czy interes strony wnoszącej o zastosowanie środków tymczasowych w przyznaniu tych środków przeważa nad interesem w natychmiastowym zastosowaniu spornego aktu, w drodze zbadania, mówiąc ściślej, czy ewentualne stwierdzenie nieważności tego aktu przez sędziego prowadzącego postępowanie główne pozwoli na odwrócenie sytuacji wywołanej przez jego natychmiastowe wykonanie, i odwrotnie, czy zawieszenie wykonania rzeczonego aktu może stać na przeszkodzie jego pełnej skuteczności w wypadku, gdyby skarga główna została oddalona (zob. podobnie postanowienia Prezesa Trybunału z dnia 11 maja 1989 r. w sprawach połączonych 76/89 R, 77/89 R i 91/89 R RTE i in. przeciwko Komisji, Rec. s. 1141, pkt 15; z dnia 26 czerwca 2003 r. w sprawach połączonych C‑182/03 R i C‑217/03 R Belgia i Forum 187 przeciwko Komisji, Rec. s. I‑6887, pkt 142). W tym kontekście sędzia orzekający w przedmiocie środków tymczasowych może również uznać, że należy wziąć pod uwagę interesy osób trzecich.
30 Co się tyczy konkretniej wymogu, aby stworzona przez postanowienie w przedmiocie środków tymczasowych sytuacja prawna była odwracalna, należy zwrócić uwagę, że celem postępowania w przedmiocie środka tymczasowego jest zagwarantowanie pełnej skuteczności przyszłego orzeczenia rozstrzygającego co do istoty [zob. podobnie postanowienie Prezesa Trybunału z dnia 27 września 2004 r. w sprawie C‑7/04 P(R) Komisja przeciwko Akzo i Akcros, Zb.Orz. s. I‑8739, pkt 36]. W konsekwencji postępowanie to ma charakter czysto akcesoryjny względem postępowania głównego, w które się ono wpisuje (postanowienie Prezesa Sądu z dnia 12 lutego 1996 r. w sprawie T‑228/95 R Lehrfreund przeciwko Radzie i Komisji, Rec. s. II‑111, pkt 61), wobec czego decyzja wydana przez sędziego orzekającego w przedmiocie środków tymczasowych powinna mieć charakter tymczasowy w tym znaczeniu, że nie powinna ona ani przesądzać o treści przyszłego orzeczenia rozstrzygającego co do istoty, ani czynić go iluzorycznym poprzez pozbawienie go skuteczności (zob. podobnie postanowienie Prezesa Trybunału z dnia 17 maja 1991 r. w sprawie C‑313/90 R CIRFS i in. przeciwko Komisji, Rec. s. I‑2557, pkt 24; postanowienie Prezesa Sądu z dnia 12 grudnia 1995 r. w sprawie T‑203/95 R Connolly przeciwko Komisji, Rec. s. II‑2919, pkt 16).
31 Wynika stąd nieuchronnie, że interes broniony przez stronę postępowania w przedmiocie środka tymczasowego nie zasługuje na ochronę, w sytuacji gdy strona ta zwraca się do orzekającego w tym przedmiocie sędziego o wydanie decyzji, która nie dość, że nie miałaby charakteru czysto tymczasowego, to jeszcze przesądzałaby o treści przyszłego orzeczenia rozstrzygającego co do istoty i czyniłaby to rozstrzygnięcie iluzorycznym, poprzez pozbawienie go skuteczności.
32 W niniejszej sprawie zadaniem Sądu będzie stwierdzenie, w ramach sporu głównego, czy powinna zostać stwierdzona nieważność zaskarżonej decyzji – w której Komisja postanowiła uwzględnić wniosek High Court o udostępnienie mu odpowiedzi skarżącej – między innymi ze względu na naruszenie tajemnicy zawodowej podlegającej ochronie na podstawie art. 339 TFUE.
33 Po pierwsze, co się tyczy interesu bronionego przez interwenienta, należy wskazać, że w uwagach interwenienta NGET zwraca uwagę sędziego orzekającego w przedmiocie środków tymczasowych na okoliczność, iż przy ważeniu wchodzących w grę interesów powinny zostać uwzględnione różne możliwe sytuacje wynikające z kalendarzy Sądu i High Court.
34 Przede wszystkim, w razie uwzględnienia wniosku o zawieszenie wykonania sporne dokumenty nie zostaną przekazane przez Komisję do High Court do czasu wydania przez Sąd wyroku w postępowaniu głównym. Tymczasem zdaniem interwenienta, jeśli przed Sądem zapadnie wyrok korzystny dla Komisji, ale zostanie on wydany po podjęciu decyzji przez High Court, NGET nie będzie miał dostępu do dokumentów potrzebnych w związku z jego wnioskiem i zawieszenie będzie równoznaczne dla skarżącej ze skutkami korzystnego dla niej wyroku ostatecznego, nawet gdyby Sąd oddalił skargę w postępowaniu głównym jako bezzasadną.
35 Następnie, w razie oddalenia wniosku w przedmiocie środków tymczasowych sporne dokumenty zostaną przekazane przez Komisję do High Court, który ze swojej strony przedstawi je „kręgowi osób zaufanych” określonemu postanowieniem z dnia 11 lipca 2011 r. w celu ich uwzględnienia w postępowaniu o odszkodowanie. Interwenient uważa, że Sąd wyda korzystny dla skarżącej wyrok przed podjęciem decyzji przez High Court, informacje przekazane niezgodnie z prawem zostaną wykluczone w postępowaniu krajowym.
36 Należy jednak wskazać, że interwenient pomija inną możliwą sytuację, mającą kluczowe znaczenie w odniesieniu do interesów bronionych przez skarżącą: kiedy wniosek w przedmiocie środków tymczasowych zostałby oddalony, a High Court wydałby orzeczenie, zanim Sąd zdąży wydać orzeczenie w przedmiocie żądania głównego. Tymczasem w takim wypadku wyrok stwierdzający nieważność byłby iluzoryczny i pozbawiony skuteczności. Oddalenie rozpatrywanego wniosku przesądzałoby zatem o treści przyszłego orzeczenia rozstrzygającego co do istoty, a mianowicie oznaczałoby oddalenie skargi o stwierdzenie nieważności.
37 W świetle orzecznictwa przypomnianego w pkt 30 i 31 powyżej należy zatem wskazać, że w postępowaniu przed sędzią orzekającym w przedmiocie środków tymczasowych spór dotyczący przekazania spornych dokumentów przez instytucję sądowi krajowemu, żądanego – jak ma to miejsce w niniejszym przypadku – w związku z toczącym się postępowaniem, może podważyć akcesoryjny charakter postępowania w przedmiocie środków tymczasowych.
38 Tymczasem skarżąca nie wykazała, że w sytuacji gdy – po pierwsze – rozpatrywany wniosek zostałby uwzględniony, a – po drugie – High Court byłby w stanie wydać orzeczenie, zanim wydane zostałoby orzeczenie Sądu w postępowaniu głównym, nie mógłby obronić swojego interesu poprzez złożenie wniosku, jako strona skarżąca przed High Court, o zawieszenie postępowania o odszkodowanie.
39 Ponadto zakończone sukcesem wniesienie takiego wniosku wydaje się bardziej prawdopodobne, niż byłoby to w wypadku złożenia wniosku o zawieszenie przez skarżącą jako stronę pozwaną przed High Court, jeśli – po pierwsze – rozpatrywany wniosek zostałby oddalony i w konsekwencji dokumenty zostałyby przekazane do High Court, a – po drugie – High Court byłby w stanie wydać orzeczenie, zanim uczyniłby to Sąd w postępowaniu głównym.
40 Po drugie, co się tyczy interesu bronionego przez Komisję, należy wskazać, że w uwagach z dnia 10 maja 2012 r. Komisja twierdzi, że jedynym jej interesem jest zachowanie właściwości sądów krajowych przy stosowaniu postanowień prawa Unii przy zapewnieniu ich pełnej skuteczności i ochronie praw przyznanych przez nie jednostkom. W tym względzie Komisja wyjaśnia, że w grę wchodzą nie tylko interesy podmiotów żądających naprawienia szkody spowodowanej przez zachowanie mogące ograniczać lub zakłócać konkurencję, ale również interes ogólny polegający na skutecznym stosowaniu zasad Unii w dziedzinie konkurencji, ponieważ powództwa odszkodowawcze przed sądami krajowymi mogą znacznie przyczynić się do utrzymania skutecznej konkurencji. Interwenient dodaje w tym względzie, że zarówno Komisja, jak i sądy Unii uznały znaczenie zapewnienia ofiarom naruszeń konkurencji możliwości wnoszenia powództw o odszkodowanie i dochodzenia praw przyznanych im przez prawo Unii. W tym kontekście Komisja wskazuje, że w wyroku z dnia 12 czerwca 2009 r. dotyczącym w szczególności złożonego przez skarżącą i pozostałe pozwane w postępowaniu przed High Court wniosku o zawieszenie postępowania dotyczącego skargi o stwierdzenie nieważności decyzji RIG, sąd ten położył szczególny nacisk na konieczność nieopóźniania etapu poprzedzającego wniesienie skargi, nawet jeśli jakieś skargi są nadal zawisłe przed Sądem.
41 Co się tyczy skutecznego stosowania zasad Unii w dziedzinie konkurencji, a w szczególności procedur dotyczących powództw o odszkodowanie na szczeblu krajowym, to choć znaczenie szybkości wymiaru sprawiedliwości znajduje szczególny oddźwięk w ocenie dokonywanej przez sędziego orzekającego w przedmiocie środków tymczasowych, to jednak należy stwierdzić, że wprawdzie Komisja przyjęła stanowisko, na którym stanął High Court, ale nie wystąpiła o rozpoznanie sprawy w trybie przyspieszonym, do czego wezwała ją skarżąca, która oświadczyła w rozpatrywanym wniosku, że w takim wypadku nie wyraziłaby sprzeciwu. Tymczasem, zgodnie z art. 76a regulaminu postępowania, ponieważ interwenient nie może wystąpić z takim wnioskiem, uczynienie tego należy do Komisji, jeśli szybkie zakończenie tego postępowania stanowi kluczowy element stanowiska tej instytucji.
42 Ponadto w świetle uwag zawartych w pkt 37–39 powyżej, które dotyczą zachowania skuteczności orzeczenia Sądu w postępowaniu głównym i szczególnych okoliczności niniejszej sprawy, należy wyważyć skuteczne stosowanie zasad Unii w dziedzinie konkurencji i poszanowanie akcesoryjnego charakteru postępowania w przedmiocie środków tymczasowych. Skądinąd w sposób dorozumiany podobne wyważenie zostało dokonane przy uznaniu za niedopuszczalny wniosku w przedmiocie środków tymczasowych, w którym do Prezesa Sądu zwrócono się o nakazanie „tymczasowego” ujawnienia znajdujących się w posiadaniu Komisji informacji rzekomo poufnych, ponieważ postanowienie uwzględniające ten wniosek mogłoby z góry zneutralizować konsekwencje późniejszej decyzji rozstrzygającej sprawę co do istoty (zob. podobnie postanowienie Prezesa Sądu: z dnia 23 stycznia 2012 r. w sprawie T‑607/11 R Henkel i Henkel France przeciwko Komisji, pkt 23–25).
43 Po trzecie, w swoich uwagach z dnia 27 września 2012 r. interwenient podkreślił konieczność uwzględnienia przez sędziego orzekającego w przedmiocie środków tymczasowych przy wyważaniu interesów strategii sprzeciwiania się, której dowód dała jakoby skarżąca, uciekając się do procedur spowalniających w celu zahamowania postępowania przed High Court. W tym względzie należy wskazać, że po pierwsze, żadna z czynności procesowych wymienionych przez interwenienta jako przeszkody dla jej powództwa o odszkodowanie nie została uznana za nadużycie prawa, co zostało przyznane przez interwenienta. Wobec tego postępowania te stanowią wyłącznie wyraz środków prawnych udostępnionych stronie w celu zapewnienia jej praw. Kiedy owe postępowania zostały uznane za bezzasadne, stanowisko interwenienta zostało uwzględnione i postępowanie przed High Cour było kontynuowane w sposób należyty. Po drugie, choć w opinii interwenienta postępowanie to było niezwykle długotrwałe, to jednak nie wykazał on, że z powodu tego czasu trwania poniósł szkodę, ze względu na którą jego interes w poznaniu spornych informacji przed wydaniem przez Sąd wyroku w postępowaniu głównym powinien przeważyć nad interesem w zachowaniu skuteczności tego orzeczenia (zob. pkt 37–39 powyżej).
44 W konsekwencji interes Komisji i interwenienta w oddaleniu wniosku w przedmiocie środków tymczasowych winien ustąpić pierwszeństwa interesowi bronionemu przez skarżącą, tym bardziej że przyznanie wnioskowanego zawieszenia wykonania oznacza tylko utrzymanie przez ograniczony okres status quo istniejącego przez kilka lat (zob. podobnie ww. postanowienie w sprawach połączonych RTE i in. przeciwko Komisji, pkt 15; zob. także postanowienie Prezesa Sądu z dnia 16 listopada 2012 r. w sprawie T‑345/12 R Akzo Nobel i in. przeciwko Komisji, pkt 29), co nie powoduje niedogodności, ze względu na które należałoby niezwłocznie zakończyć to oczekiwanie. W tym względzie należy dodać, że skarżąca sprzeciwia się wyłącznie przekazaniu wersji poufnej spornych dokumentów. Wobec tego uwzględnienie wniosku o zawieszenie postępowania zaskarżonej decyzji nie stoi na przeszkodzie wydaniu przez Komisję nowej decyzji umożliwiającej przekazanie wersji jawnej spornych dokumentów w oczekiwaniu na wydanie przez Sąd orzeczenia w przedmiocie skargi o stwierdzenie nieważności w postępowaniu głównym. W ten sposób postępowanie przed High Court może w pewnym zakresie być kontynuowane.
W przedmiocie pilnego charakteru
45 Ochrona interesu bronionego przez wnioskodawcę ma pilny charakter, jeżeli w razie oddalenia wniosku w przedmiocie środków tymczasowych wnioskodawca może ponieść poważną i nieodwracalną szkodę. W tym kontekście skarżąca utrzymuje w istocie, że sytuacji, jaka powstałaby po przekazaniu spornych dokumentów, nie dałoby się już odwrócić. Po przekazaniu poufnych informacji stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji w szczególności ze względu na naruszenie tajemnicy zawodowej objętej ochroną na mocy art. 339 TFUE nie odwróciłoby skutków wynikających z takiego przekazania. W konsekwencji prawo skarżącej do skutecznej ochrony prawnej stałoby się tylko pozorne, gdyby sporne informacje zostały ujawnione przed zakończeniem postępowania głównego.
46 Na wstępie należy zauważyć, że ze względu na specyfikę sporu w przedmiocie przekazania poufnych dokumentów w ramach postępowania w przedmiocie środków tymczasowych (zob. pkt 37 powyżej) i szczególne okoliczności niniejszej sprawy (zob. pkt 38, 39 powyżej), wystarczy ocenić powagę i nieodwracalny charakter szkody grożącej skarżącej w niniejszym przypadku ze względu na samo przekazanie spornych informacji w odniesieniu do jej prawa do skutecznej ochrony sądowej.
47 Trzeba bowiem stwierdzić, że w sytuacji gdyby, po pierwsze, rozpatrywany wniosek został oddalony i dokumenty zostały przekazane przez Komisję do High Court, a po drugie, High Court wydał orzeczenie przed wydaniem przez Sąd orzeczenia w przedmiocie skargi w postępowaniu głównym dotyczącym ewentualnego niezgodnego z prawem charakteru przekazania informacji, przysługujące skarżącej prawo do skutecznej ochrony sądowej zostałoby pozbawione sensu.
48 Co ciekawe, interwenient, który we wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu w charakterze interwenienta zaznaczył, iż jest w stanie wyjaśnić Sądowi charakter i status swojego wniosku złożonego w Zjednoczonym Królestwie, wskazuje, po pierwsze, w piśmie z dnia 6 czerwca 2012 r., że High Court nie może czekać na decyzję Trybunału Sprawiedliwości w sprawach dotyczących odwołań od wyroków Sądu wydanych w następstwie skarg wniesionych na decyzję RIG, a po drugie, w uwagach interwenienta z dnia 27 września 2012 r., że jest prawdopodobne, iż Sąd będzie potrzebował więcej czasu na wydanie orzeczenia w przedmiocie skargi w postępowaniu głównym niż High Court na zakończenie postępowania krajowego. W świetle tych informacji ryzyko, że sąd krajowy podejmie decyzję w oparciu o przekazane informacje, zanim Sąd będzie miał możliwość wypowiedzieć się w przedmiocie zgodności z prawem tego przekazania, wydaje się poważne i bynajmniej nie hipotetyczne.
49 Zatem, ponieważ w wypadku oddalenia rozpatrywanego wniosku w przedmiocie środków tymczasowych Komisja mogłaby natychmiast przekazać sporne informacje, powstaje obawa, że zagrożone zostałoby prawo podstawowe skarżącej do skutecznego środka prawnego, wyrażone w art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, podpisanej w Rzymie w dniu 4 listopada 1950 r., i w art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (Dz.U. 2010, C 83, s. 389), gdyby Komisja została upoważniona do przekazania spornych informacji przed rozstrzygnięciem przez Sąd skargi głównej. W konsekwencji, jako że prawa podstawowe przysługujące skarżącej mogą zostać poważnie i nieodwracalnie naruszone, z zastrzeżeniem zbadania przesłanki dotyczącej fumus boni iuris (odnośnie do kwestii ścisłego związku tej przesłanki z przesłanką dotyczącą pilnego charakteru zob. postanowienie Prezesa Sądu z dnia 8 kwietnia 2008 r. w sprawach połączonych T‑54/08 R, T‑87/08 R, T‑88/08 R i od T‑91/08 R do T‑93/08 R Cypr przeciwko Komisji, niepublikowane w Zbiorze, pkt 56, 57), zastosowanie wnioskowanego zawieszenia wykonania decyzji okazuje się pilne (zob. także ww. postanowienie w sprawie Akzo Nobel i in. przeciwko Komisji, pkt 31–33).
W przedmiocie fumus boni iuris
50 Według ugruntowanego orzecznictwa przesłanka związana z fumus boni iuris jest spełniona, jeżeli co najmniej jeden z zarzutów powołanych przez stronę żądającą zastosowania środków tymczasowych na poparcie skargi głównej wydaje się na pierwszy rzut oka istotny, a w każdym razie niepozbawiony solidnych podstaw, ponieważ ujawnia istnienie złożonych kwestii prawnych, których rozwiązanie nie nasuwa się od razu i w związku z tym wymaga dokładnego badania, którego nie może przeprowadzić sędzia orzekający w przedmiocie środków tymczasowych, lecz powinno się ono odbyć w toku postępowania głównego, lub jeżeli prowadzona między stronami debata ujawnia istnienie istotnej kontrowersji prawnej, której rozwiązanie nie nasuwa się od razu (zob. postanowienie Prezesa Sądu z dnia 19 września 2012 r. w sprawie T‑52/12 R Grecja przeciwko Komisji, pkt 13 i przytoczone tam orzecznictwo; zob. także postanowienie Prezesa Trybunału z dnia 8 maja 2003 r. w sprawie C‑39/03 P‑R Komisja przeciwko Artegodan i in., Rec. s. I‑4485, pkt 40).
51 Skarżąca w szczególności podnosi, że zaskarżona decyzja narusza, po pierwsze, art. 339 TFUE, po drugie, pkt 25 komunikatu Komisji w sprawie współpracy pomiędzy Komisją i sądami krajowymi w celu stosowania art. 81 [WE] i 82 [WE] (Dz.U. 2004, C 101, s. 54), i po trzecie, art. 4 ust. 3 TUE.
52 W tym kontekście jest w istocie kwestią sporną, czy przekazanie odpowiedzi skarżącej takie jak zamierzone przez Komisję narusza art. 339 TFUE, ponieważ dawane przez High Court gwarancje w zakresie ochrony poufności przekazanych informacji nie zapewniają takiego samego poziomu ochrony jak wynikający z postanowień traktatu FUE.
53 Przypominając o określonym w wyroku Sądu z dnia 18 września 1996 r. w sprawie T‑353/94 Postbank przeciwko Komisji, Rec. s. II‑921, pkt 90, spoczywającym na niej obowiązku powzięcia wszelkich środków ostrożności koniecznych w celu uniknięcia naruszenia tego prawa z powodu i w trakcie przekazania dokumentów sądowi krajowemu, Komisja uważa, że z wyroku tego wynika, iż do sądu krajowego należy zapewnienie poufności przekazanych informacji, a w konsekwencji spełnia ona ten obowiązek, kiedy po pierwsze, wskaże sądowi krajowemu dokumenty lub ich fragmenty zawierające informacje poufne lub tajemnice handlowe i, po drugie, upewni się, że owe informacje zostaną przekazane, wyłącznie jeśli sąd krajowy daje konkretne gwarancje w zakresie swoich możliwości i swojej woli chronienia poufności tych informacji.
54 Po pierwsze, co się tyczy pierwszego środka ostrożności dotyczącego wskazania przez Komisję dokumentów lub fragmentów objętych poufnością lub tajemnicą handlową, należy podkreślić, że Komisja nie uznała za konieczne zbadania prawdziwości takiej kwalifikacji przed przekazaniem tych informacji, lecz poprzestała na wskazaniu fragmentów uznanych za takie przez skarżącą. W tym względzie jest rzeczą wyjątkową, iż w swoich uwagach z dnia 10 maja 2012 r. Komisja wycofuje się z uznania przez siebie takiej kwalifikacji, ponieważ z samego faktu, iż udostępnia ona sądowi krajowemu te informacje z zachowaniem środków ostrożności dotyczących przekazywania informacji chronionych na mocy art. 339 TFUE, wynika, że informacje te rzeczywiście wchodzą w zakres stosowania tego przepisu. W każdym razie sprawdzenie takiej kwalifikacji, jeśli było konieczne, wymaga szczegółowego badania, którego przeprowadzenie nie należy do sędziego orzekającego w przedmiocie środków tymczasowych.
55 Po drugie, jeśli chodzi o konkretne gwarancje dawane przez sąd krajowy, o których istnieniu Komisja powinna upewnić się przed przekazaniem wspomnianych informacji, z zaskarżonej decyzji wynika, że Komisja poprzestała na stwierdzeniu, iż postanowienie w sprawie poufności pozwalało jej zdaniem chronić wszystkie informacje poufne zawarte w żądanych dokumentach w sposób zgodny z gwarancjami określonymi w art. 339 TFUE. W tym względzie z zaskarżonej decyzji nie wynika żadna ocena dotycząca konkretnych skutków ochrony przewidzianej przez postanowienie w sprawie poufności w odniesieniu do obowiązku określonego w art. 339 TFUE zgodnie z jego wykładnią wynikającą z orzecznictwa.
56 W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że w uwagach z dnia 10 maja 2012 r. Komisja wskazuje, iż sąd krajowy powiadomił ją, że żądane dokumenty zostaną udostępnione wyłącznie w „kręgu osób zaufanych” określonego w ramach postępowania przed High Court w porozumieniu ze stronami w sporze oraz że w swoich uwagach przedstawionych Komisji w dniu 25 lipca 2011 r. skarżąca nie wyraziła żadnych obaw w związku z zasięgiem „kręgu osób zaufanych” lub z dotyczącymi tego kręgu warunkami. Jednak okoliczność, że strony w sporze przed High Court, w tym skarżąca, uczestniczyły w określeniu „kręgu osób zaufanych”, nie znaczy, iż należy zapomnieć, że w wyroku z dnia 4 lipca 2011 r. (pkt 13) sąd krajowy wyraźnie wspomniał o możliwości zgłoszenia przez strony do Komisji uwag dotyczących właściwego charakteru decyzji o uwzględnieniu bądź o nieuwzględnieniu wniosku o przekazanie odnośnych informacji. Ponadto z wysłanych przez skarżącą w dniu 25 lipca 2011 r. uwag (pkt 34) wynika, że skarżąca powiadomiła Komisję o konieczności zmiany treści niektórych dokumentów w wypadku uwzględnienia wniosku High Court. Innymi słowy, oczywiste jest, że skład „kręgu osób zaufanych” był dla skarżącej problematyczny, ponieważ sprzeciwiała się ona udostępnieniu w tym kręgu poufnej wersji żądanych dokumentów. Ze względu na te elementy nie można zatem wykluczyć możliwości, że w postępowaniu głównym Sąd zbada, czy w celu poszanowania ochrony tajemnicy zawodowej zgodnie z art. 339 TFUE Komisja nie powinna powziąć środków ostrożności innych niż przewidziane w zaskarżonej decyzji.
57 W drugiej kolejności, z analizy postanowienia w sprawie poufności przedstawionego Komisji przez High Court w załączeniu do wniosku o przekazanie spornych dokumentów wynika, że „krąg osób zaufanych”, którego skład może zostać w przyszłości zmieniony, jest dość liczny (na liście znajdują się 92 nazwiska) i obejmuje osoby pełniące różne funkcje, takie jak zewnętrzny adwokat, wewnętrzny radca prawny (tak jest na przykład w przypadku dwóch pracowników NGET), sekretarka lub informatyk. Oczywiście wszystkie te osoby są objęte obowiązkiem zachowania poufności i zdaniem interwenienta żadna z nich nie pełni funkcji handlowych. Jednak w świetle prowadzonych na poziomie prawa Unii rozważań dotyczących ochrony poufności w kontaktach między adwokatami i klientami oraz wymogu niezależności oznaczającego brak stosunku zatrudnienia nawet przy istnieniu obowiązków wynikających z deontologii i dyscypliny zawodowej, w postępowaniu głównym mogłaby zostać słusznie podniesiona kwestia, iż ze względu na znane Komisji charakterystyczne dla niniejszego przypadku sposoby rozprzestrzeniania żądanych informacji na poziomie krajowym Komisja powinna była szczegółowo zbadać konkretne konsekwencje rzeczonej gwarancji dla ochrony tajemnicy zawodowej i ewentualnie oddalić tak sformułowany wniosek o przekazanie pod rygorem naruszenia art. 339 TFUE. W tym względzie należy dodać, że w celu wykazania, iż przewidywane udostępnienie nie może być utożsamiane z udostępnieniem stronom postępowania angielskiego, Komisja nie może poprzestać na stwierdzeniu, że celem określenia „kręgu osób zaufanych” jest umożliwienie adwokatom stron zbadania udostępnionych dokumentów, właśnie dlatego, że skład kręgu nie jest ani niezmienny, ani ograniczony do osób będących adwokatami.
58 W świetle tych uwag nie można wykluczyć, że w postępowaniu głównym sąd rozpoznający sprawę co do istoty wypowie się w przedmiocie zakresu kontroli, jakiej powinna dokonać Komisja, upewniając się, że informacje poufne zostaną przekazane wyłącznie wtedy, gdy sąd krajowy udzieli konkretnych gwarancji w zakresie swoich możliwości i swojej woli chronienia poufności tych informacji. Innymi słowy, może okazać się potrzebne zbadanie przez sąd rozpoznający sprawę co do istoty, czy środki ostrożności powzięte w niniejszym przypadku przez Komisję w celu spełnienia obowiązku spoczywającego na niej na mocy art. 339 TFUE były wystarczające, czy też powinna była ona przeprowadzić bardziej szczegółową analizę mechanizmu zaproponowanego przez sąd krajowy w celu ochrony poufności żądanych informacji.
59 Ponadto, nawet gdyby środki ostrożności zostały uznane co do zasady za właściwe dla spełnienia tego obowiązku, należy zauważyć, że ww. wyrok w sprawie Postbank przeciwko Komisji wyjaśnia, iż możliwe jest, że nawet pomimo podjęcia przez Komisję wszystkich koniecznych środków ostrożności, ochrona osób trzecich może, w pewnych wypadkach, nie być w pełni zapewniona. Sąd wskazuje, że w takich szczególnych wypadkach Komisja może odmówić udostępnienia dokumentów krajowym władzom sądowym. W świetle okoliczności niniejszej sprawy nie można wykluczyć, iż sąd rozpoznający sprawę co do istoty będzie musiał określić, czy Komisja znajdowała się w takiej sytuacji.
60 W powyższych wywodach zostały podniesione nowe kwestie prawne. W tym względzie należy wskazać, że zarówno w piśmie z dnia 28 października 2011 r. (pkt 6) wysłanym do High Court, jak i w zaskarżonej decyzji (pkt 14) sama Komisja wspomina o nowym charakterze pytania i wchodzącej w grę problematyki.
61 W świetle powyższych rozważań należy stwierdzić, że w niniejszej sprawie powstają złożone kwestie prawne, których nie można na pierwszy rzut oka uznać za pozbawione znaczenia, lecz których rozstrzygnięcie wymaga pogłębionej analizy w ramach postępowania głównego. Należy zatem uznać, że spełniona jest przesłanka fumus boni iuris (zob. także ww. postanowienie w sprawie Akzo Nobel i in. przeciwko Komisji, pkt 44–56).
62 Oznacza to, że wobec spełnienia wszystkich wymogów w tym względzie, należy uwzględnić wniosek w przedmiocie środków tymczasowych poprzez przyznanie takich środków w celu zakazania Komisji przekazania spornych informacji, jak zostało to przewidziane w zaskarżonej decyzji.
Z powyższych względów
PREZES SĄDU
postanawia, co następuje:
1) Wykonanie decyzji Komisji z dnia 26 stycznia 2012 r. zostaje zawieszone w zakresie, w jakim dotyczy ona przekazania do High Court of England and Wales wersji poufnej odpowiedzi Alstom z dnia 30 czerwca 2006 r. na pismo w sprawie przedstawienia zarzutów w sprawie COMP/F/38.899 – Rozdzielnice z izolacją gazową.
2) W pozostałym zakresie wniosek w przedmiocie środków tymczasowych zostaje oddalony.
3) Rozstrzygnięcie o kosztach nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.
Sporządzono w Luksemburgu w dniu 29 listopada 2012 r.