ARREST VAN HET HOF (Tweede kamer)
19 september 2019 (*)
„Prejudiciële verwijzing – Harmonisatie van de wetgevingen – Motorvoertuigen – Verordening (EG) nr. 715/2007 – Artikel 6, lid 1, eerste volzin – Reparatie- en onderhoudsinformatie van voertuigen – Verplichtingen van de fabrikant ten aanzien van onafhankelijke marktdeelnemers – Onbeperkte toegang tot deze informatie via een gestandaardiseerde format – Modaliteiten – Discriminatieverbod”
In zaak C‑527/18,
betreffende een verzoek om een prejudiciële beslissing krachtens artikel 267 VWEU, ingediend door het Bundesgerichtshof (hoogste federale rechter in burgerlijke en strafzaken, Duitsland) bij beslissing van 21 juni 2018, ingekomen bij het Hof op 13 augustus 2018, in de procedure
Gesamtverband Autoteile-Handel eV
tegen
KIA Motors Corporation,
wijst
HET HOF (Tweede kamer),
samengesteld als volgt: A. Arabadjiev, kamerpresident, T. von Danwitz, C. Vajda, P. G. Xuereb (rapporteur) en A. Kumin, rechters,
advocaat-generaal: M. Szpunar,
griffier: A. Calot Escobar,
gezien de stukken,
gelet op de opmerkingen van:
– het Gesamtverband Autoteile-Handel eV, vertegenwoordigd door M. Sacré, Rechtsanwalt,
– KIA Motors Corporation, vertegenwoordigd door T. Kopp, R. Polley en W. Holzapfel, Rechtsanwälte,
– de Europese Commissie, vertegenwoordigd door M. Huttunen, J. Hradil en A. C. Becker als gemachtigden,
gelet op de beslissing, de advocaat-generaal gehoord, om de zaak zonder conclusie te berechten,
het navolgende
Arrest
1 Het verzoek om een prejudiciële beslissing betreft de uitlegging van artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening (EG) nr. 715/2007 van het Europees Parlement en de Raad van 20 juni 2007 betreffende de typegoedkeuring van motorvoertuigen met betrekking tot emissies van lichte personen- en bedrijfsvoertuigen (Euro 5 en Euro 6) en de toegang tot reparatie- en onderhoudsinformatie (PB 2007, L 171, blz. 1).
2 Dit verzoek is ingediend in het kader van een geding tussen het Gesamtverband Autoteile-Handel eV (hierna: „Gesamtverband”), een Duitse brancheorganisatie voor groothandelszaken in auto-onderdelen, en KIA Motors Corporation (hierna: „KIA”), een Zuid-Koreaanse autofabrikant, betreffende de weigering van deze fabrikant om de onafhankelijke marktdeelnemers via een elektronisch verwerkbare format toegang te bieden tot reparatie- en onderhoudsinformatie van voertuigen.
Toepasselijke bepalingen
Unierecht
Verordening nr. 715/2007
3 Overweging 8 van verordening nr. 715/2007 luidt:
„Een onbeperkte toegang tot reparatie- en onderhoudsinformatie – via een gestandaardiseerde format voor het vinden van technische informatie – en effectieve concurrentie op de onderhouds- en reparatiemarkt voor voertuigen is nodig om de werking van de interne markt, met name op de punten van het vrij verkeer van goederen, de vrijheid van vestiging en de vrijheid van dienstverlening, te verbeteren. Een groot deel van deze informatie betreft boorddiagnosesystemen (OBD-systemen) en de interactie daarvan met andere voertuigsystemen. Er moet worden vastgesteld aan welke technische specificaties de websites van fabrikanten zullen moeten voldoen, naast gerichte maatregelen om een redelijke toegang voor kleine en middelgrote ondernemingen (kmo/mkb) te waarborgen. Gemeenschappelijke normen, vastgesteld met medewerking van de betrokken marktdeelnemers, bijvoorbeeld de [format Organisation for the Advancement of Structured Information Standards (OASIS)], kunnen de uitwisseling van informatie tussen fabrikanten en dienstverleners vergemakkelijken. Daarom is het aangewezen aanvankelijk te eisen dat de technische specificaties van de OASIS-format worden gebruikt en de Commissie te vragen CEN/ISO [Europees Comité voor Normalisatie / Internationale Organisatie voor Normalisatie] te verzoeken [deze] format verder te ontwikkelen tot een norm die op een bepaald ogenblik de OASIS-format moet vervangen.”
4 Volgens overweging 27 van deze verordening zijn de doelstellingen van deze verordening „de voltooiing van de interne markt door de invoering van gemeenschappelijke technische voorschriften betreffende emissies van motorvoertuigen en de waarborging van de toegang tot reparatie- en onderhoudsinformatie voor onafhankelijke garages op dezelfde basis als voor erkende handelaren en reparatiebedrijven”.
5 Artikel 3 van die verordening, met als opschrift „Definities”, bepaalt in de punten 14 en 15:
„In deze verordening en de uitvoeringsmaatregelen ervan wordt verstaan onder:
[...]
14. ,reparatie- en onderhoudsinformatie van het voertuig’: alle informatie die nodig is voor diagnose, onderhoud, inspectie, periodieke controle, reparatie, herprogrammering of re-initialisatie van het voertuig en die de fabrikanten aan hun erkende handelaren en reparatiebedrijven verstrekken, met inbegrip van alle latere wijzigingen van en aanvullingen op deze informatie. Deze informatie omvat alle gegevens die nodig zijn voor het aanbrengen van onderdelen of uitrustingsstukken op voertuigen;
15. ,onafhankelijke marktdeelnemer’: ondernemingen, met uitzondering van erkende handelaren en reparatiebedrijven, die direct of indirect bij de herstelling en het onderhoud van motorvoertuigen betrokken zijn, met name reparateurs, fabrikanten of distributeurs van reparatieapparatuur, ‑gereedschap of reserveonderdelen, uitgevers van technische informatie, automobielclubs, wegenwachtdiensten, bedrijven die keurings- en controlediensten aanbieden en bedrijven die opleidingen aanbieden voor installateurs, fabrikanten en reparateurs van uitrustingsstukken voor voertuigen die op alternatieve brandstof rijden”.
6 Artikel 6 van verordening nr. 715/2007, met het opschrift „Verplichtingen van de fabrikanten”, bepaalt in lid 1:
„De fabrikanten bieden onafhankelijke marktdeelnemers op snel en gemakkelijk te raadplegen websites via een gestandaardiseerde zoekfunctie onbeperkte toegang tot reparatie- en onderhoudsinformatie van het voertuig, zonder hen daarbij te discrimineren wat betreft de voorzieningen en de toegang die zij erkende dealers en reparatiebedrijven bieden. Om dit doel beter te kunnen bereiken, wordt de informatie op consistente wijze verstrekt, in eerste instantie in overeenstemming met de technische vereisten van de OASIS-format [...]”.
7 Artikel 8 van deze verordening, „Uitvoeringsmaatregelen”, bepaalt:
„De maatregelen voor de toepassing van de artikelen 6 en 7, die niet-essentiële onderdelen van deze verordening beogen te wijzigen, onder meer door haar aan te vullen, worden vastgesteld volgens de in artikel 15, lid 3, bedoelde regelgevingsprocedure met toetsing. Deze maatregelen omvatten de vaststelling en actualisering van de technische specificaties voor de wijze waarop de OBD en reparatie- en onderhoudinformatie van het voertuig ter beschikking worden gesteld, waarbij bijzondere aandacht wordt besteed aan de specifieke behoeften van kmo/mkb.”
Verordening nr. 692/2008
8 Verordening (EG) nr. 692/2008 van de Commissie van 18 juli 2008 tot uitvoering en wijziging van verordening nr. 715/2007 (PB 2008, L 199, blz. 1) is bij verordening (EU) nr. 566/2011 van de Commissie van 8 juni 2011 (PB 2011, L 158, blz. 1) (hierna: „verordening nr. 692/2008”) gewijzigd om onder andere de procedures voor de uitwisseling van gegevens over voertuigonderdelen tussen voertuigfabrikanten en onafhankelijke marktdeelnemers te versterken.
9 Artikel 13 van verordening nr. 692/2008, met als opschrift „Toegang tot OBD-informatie van het voertuig en tot reparatie- en onderhoudsinformatie”, bepaalt in lid 1:
„Fabrikanten brengen de nodige regelingen en procedures tot stand overeenkomstig de artikelen 6 en 7 van verordening [nr. 715/2007] en bijlage XIV bij deze verordening om de toegankelijkheid van [...] reparatie- en onderhoudsinformatie te waarborgen.”
10 Punt 2.1 van bijlage XIV bij verordening nr. 692/2008 luidt als volgt:
„Via websites beschikbare [...] reparatie- en onderhoudsinformatie [van voertuigen] voldoe[t] aan de technische specificaties van OASIS-document SC2-D5, Format of Automotive Repair Information, [...] en van de punten 3.2, 3.5 (m.u.v. punt 3.5.2), 3.6, 3.7 en 3.8 van OASIS-document SC1-D2, Autorepair Requirements Specification, [...] en bevat alleen open tekst en grafische formats of formats die kunnen worden bekeken en afgedrukt met gewone softwareplug-ins die gratis beschikbaar zijn, gemakkelijk te installeren zijn en onder gebruikelijke computerbesturingssystemen draaien. [...] Wie het recht wil om de informatie te dupliceren of te herpubliceren, moet rechtstreeks met de desbetreffende fabrikant onderhandelen. [...]
Informatie over alle voertuigonderdelen waarmee het voertuig, aangeduid door het voertuigidentificatienummer (VIN) en door aanvullende criteria zoals wielbasis, motorvermogen, uitrustingsniveau of opties, door de voertuigfabrikant is uitgerust en die kunnen worden vervangen door reserveonderdelen die door de voertuigfabrikant aan zijn erkende reparateurs of dealers of aan derden worden aangeboden met verwijzing naar de originele onderdeelnummers, moet ter beschikking worden gesteld in een gegevensbank die voor onafhankelijke marktdeelnemers gemakkelijk toegankelijk is.
Deze gegevensbank moet het VIN, de originele onderdeelnummers, de originele benaming van de onderdelen, geldigheidsattributen (datum begin en einde geldigheid), montagekenmerken en eventueel structurele eigenschappen omvatten.
De informatie in de gegevensbanken moet geregeld worden geüpdatet. De updates moeten met name alle modificaties van individuele voertuigen sinds hun productie omvatten, als deze informatie voor erkende dealers beschikbaar is.”
Verordening nr. 566/2011
11 Overweging 12 van verordening nr. 566/2011 is geformuleerd als volgt:
„Om op de markt voor reparatie- en onderhoudsinformatiediensten een effectieve concurrentie te waarborgen en duidelijk te maken dat de betrokken informatie ook informatie omvat die aan andere onafhankelijke marktdeelnemers dan reparateurs moet worden verstrekt, teneinde ervoor te zorgen dat de onafhankelijke reparatie- en onderhoudsmarkt integraal met erkende dealers kan concurreren, ongeacht of de voertuigfabrikant die informatie rechtstreeks aan erkende dealers en reparateurs verstrekt, moet nader worden toegelicht welke gedetailleerde informatie krachtens verordening [nr. 715/2007] moet worden verstrekt.”
Duits recht
12 Blijkens de verwijzingsbeslissing voert het Gesamtverband schending aan van een aantal bepalingen van het Gesetz gegen den unlauteren Wettbewerb (wet ter bestrijding van de oneerlijke mededinging), zowel in de versie die van kracht was tot en met 10 december 2015 (hierna: „oude versie UWG”) als in de versie die sinds die datum van kracht is (hierna: „nieuwe versie UWG”).
13 § 4, punt 11, van de oude versie UWG bepaalde:
„Aan een oneerlijke handelspraktijk maakt zich in het bijzonder schuldig, eenieder die
[...]
11. handelt in strijd met een wettelijk voorschrift dat mede is vastgesteld om in het belang van de marktdeelnemers het marktgedrag te reguleren”.
14 Deze bepaling is in de nieuwe versie UWG vervangen door § 3a ervan, dat bepaalt:
„Eenieder die handelt in strijd met een wettelijk voorschrift dat mede is vastgesteld om in het belang van de marktdeelnemers het marktgedrag te reguleren, maakt zich schuldig aan een oneerlijke handelspraktijk voor zover de inbreuk de belangen van consumenten, andere marktdeelnemers of concurrenten wezenlijk kan aantasten.”
15 Op grond van § 8, lid 1, eerste volzin, UWG, zowel in de oude als in de nieuwe versie, kan van eenieder die zich schuldig heeft gemaakt aan een verboden handelspraktijk in de zin van § 3 en § 7 van deze wet, worden gevorderd dat hij deze praktijk onmiddellijk staakt (beëindiging) en er, in geval van gevaar voor recidive, in de toekomst van afziet (onthouding). Overeenkomstig § 3, lid 1, UWG zijn oneerlijke handelspraktijken verboden wanneer zij de belangen van concurrenten, consumenten of andere marktdeelnemers wezenlijk kunnen aantasten. Volgens § 3, lid 1, van de nieuwe versie UWG zijn oneerlijke handelspraktijken verboden.
Hoofdgeding en prejudiciële vragen
16 Het Gesamtverband en de onafhankelijke marktdeelnemers die er lid van zijn, beschikken ten aanzien van de door KIA in de handel gebrachte voertuigen over een eenvoudige leestoegang tot de gegevensbank waar de reparatie- en onderhoudsinformatie van deze voertuigen in de zin van artikel 3, punt 14, van verordening nr. 715/2007 is opgeslagen.
17 Het Gesamtverband verlangde van KIA dat het zelf en zijn leden ook zouden kunnen beschikken over de informatie van de gegevensbank via een format waarbij deze informatie elektronisch kan worden verwerkt.
18 Vervolgens heeft het Gesamtverband zich tot het Landgericht Frankfurt am Main (rechter in eerste aanleg Frankfurt am Main, Duitsland) gewend met het verzoek KIA te gelasten hem en zijn leden die informatie via de gevraagde format ter beschikking te stellen. Het Landgericht Frankfurt am Main heeft KIA overeenkomstig de vordering van het Gesamtverband veroordeeld. Het Oberlandesgericht Frankfurt am Main (hoogste rechterlijke instantie Frankfurt am Main, Duitsland), waarbij KIA hoger beroep tegen de beslissing in eerste aanleg had ingesteld, stelde vast dat artikel 6, lid 1, van verordening nr. 715/2007 KIA niet verplicht om het Gesamtverband en zijn leden toegang tot die informatie te verlenen via een format die elektronische verwerking van die informatie mogelijk maakt. Het Oberlandesgericht Frankfurt am Main oordeelde dat voor onafhankelijke marktdeelnemers enkel moest worden voorzien in een eenvoudige leestoegang tot die informatie en dat deze vorm van terbeschikkingstelling geen discriminatie tussen deze marktdeelnemers enerzijds en de contractueel met KIA verbonden dealers en reparatiebedrijven anderzijds oplevert. Tegen het vonnis in hoger beroep heeft het Gesamtverband beroep in Revision ingesteld bij de verwijzende rechter, het Bundesgerichtshof (hoogste federale rechter in burgerlijke en strafzaken, Duitsland).
19 De verwijzende rechter is van oordeel dat de uitkomst van het bij hem aanhangige geding afhangt van het antwoord op de vraag of de door KIA gekozen manier om de betrokken informatie ter beschikking te stellen aan onafhankelijke marktdeelnemers strookt met artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening nr. 715/2007, dan wel of deze bepaling integendeel vereist dat dergelijke informatie via een elektronisch verwerkbare format ter beschikking wordt gesteld.
20 Volgens de verwijzende rechter zou verlening van toegang tot reparatie- en onderhoudsinformatie van voertuigen via een format waarbij deze informatie door de onafhankelijke marktdeelnemers elektronisch kan worden verwerkt, weliswaar een positief effect op de werking van de interne markt kunnen hebben en effectieve concurrentie op de markt voor reparatie- en onderhoudsinformatiediensten kunnen bevorderen, maar noch uit de tekst van artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening nr. 715/2007, noch uit de verwijzing naar de in deze bepaling genoemde OASIS-format blijkt een verplichting om deze informatie via een elektronisch verwerkbare format ter beschikking te stellen aan onafhankelijke marktdeelnemers. Tevens wijst de verwijzende rechter erop dat artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening nr. 715/2007, gelet op de tekst van punt 2.1, eerste alinea, eerste en vierde volzin, en tweede alinea, van bijlage XIV bij verordening nr. 692/2008 en de ontstaansgeschiedenis van dit punt 2.1, aldus zou kunnen worden uitgelegd dat de fabrikant niet gehouden is de betrokken informatie via een elektronisch verwerkbare format ter beschikking te stellen. Die uitlegging zou daarenboven steun vinden in het voornemen van de Commissie om in de nieuwe kaderverordening betreffende de typegoedkeuring te voorzien in een verplichting om de betrokken informatie ter beschikking te stellen aan onafhankelijke marktdeelnemers via een machinaal leesbare format die elektronisch kan worden verwerkt.
21 De verwijzende rechter voegt daaraan toe dat het Hof ook moet preciseren welke draagwijdte het discriminatieverbod van artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening nr. 715/2007 heeft in een situatie als aan de orde in het hoofdgeding, waarin een autofabrikant ten behoeve van de erkende handelaren en reparatiebedrijven een bijkomend informatiekanaal voor de verkoop van originele vervangingsonderdelen heeft geopend, waarvoor hij een beroep heeft gedaan op een informatiedienstverlener.
22 Wat de informatiekanalen betreft waartoe onafhankelijke reparateurs toegang hebben, preciseert de verwijzende rechter dat KIA haar catalogus van originele onderdelen ter beschikking stelt van de onderneming LexCom, die de onafhankelijke reparateurs de mogelijkheid biedt om op haar internetportaal „partslink24” originele vervangingsonderdelen van KIA te zoeken aan de hand van het VIN van het voertuig. De verwijzende rechter merkt op dat het Gesamtverband niet heeft aangevoerd dat de reparatie- en onderhoudsinformatie van voertuigen in de informatiekanalen waartoe de contractueel met KIA verbonden dealers en reparateurs toegang hadden, vollediger en van betere kwaliteit was dan die waartoe de onafhankelijke marktdeelnemers via het internetportaal van KIA toegang konden krijgen.
23 In die omstandigheden heeft het Bundesgerichtshof de behandeling van de zaak geschorst en het Hof de volgende prejudiciële vragen voorgelegd:
„1) Moet de informatie die de fabrikanten uit hoofde van artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening nr. 715/2007 dienen te verstrekken aan onafhankelijke marktdeelnemers, ter beschikking worden gesteld via een elektronisch verwerkbare format?
2) Is sprake van verboden discriminatie van onafhankelijke marktdeelnemers overeenkomstig artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening nr. 715/2007, wanneer een fabrikant een bijkomend informatiekanaal voor de verkoop van originele vervangingsonderdelen door erkende dealers en reparatiebedrijven opent, waarvoor hij een beroep doet op een informatiedienstverlener?”
Beantwoording van de prejudiciële vragen
Eerste vraag
24 Met zijn eerste vraag wenst de verwijzende rechter in wezen te vernemen of artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening nr. 715/2007 aldus moet worden uitgelegd dat de autofabrikanten onafhankelijke marktdeelnemers toegang tot reparatie- en onderhoudsinformatie van voertuigen moeten bieden via een elektronisch verwerkbare format.
25 Volgens deze bepaling bieden de fabrikanten onafhankelijke marktdeelnemers op snel en gemakkelijk te raadplegen websites via een gestandaardiseerde zoekfunctie onbeperkte toegang tot reparatie- en onderhoudsinformatie van voertuigen, zonder hen daarbij te discrimineren wat betreft de voorzieningen en de toegang die zij erkende dealers en reparatiebedrijven bieden.
26 Dienaangaande moet worden vastgesteld dat de door de verwijzende rechter voorgelegde vraag niet louter op basis van de tekst van artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening nr. 715/2007 kan worden beantwoord, aangezien, om te beginnen, daarin enkel wordt vermeld dat de zoekfunctie (format) waarbij die informatie ter beschikking moet worden gesteld, gestandaardiseerd moet zijn en op basis van deze precisering niet kan worden vastgesteld of die informatie via een eenvoudige leestoegang ter beschikking moet worden gesteld dan wel in een elektronisch verwerkbare format.
27 Zowel uit overweging 8 en artikel 6, lid 1, tweede volzin, van verordening nr. 715/2007 als uit punt 2.1, eerste alinea, van bijlage XIV bij verordening nr. 692/2008 volgt namelijk dat de gestandaardiseerde aard van de zoekfunctie aldus moet worden opgevat dat de betrokken informatie in overeenstemming moet zijn met de technische vereisten van de OASIS-format om de relevante technische informatie te kunnen vinden en de uitwisseling van informatie te vergemakkelijken. Uit dit voorschrift blijkt niet dat het de fabrikanten ertoe verplicht om via een elektronisch verwerkbare format toegang tot de betrokken informatie te bieden, vooral niet omdat de gewenste technische informatie zowel met een format in de vorm van eenvoudige leestoegang, als met een elektronisch verwerkbare format kan worden gevonden en de uitwisseling wordt vergemakkelijkt.
28 Vervolgens dienen de fabrikanten volgens de tekst van artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening nr. 715/2007 weliswaar „onbeperkte toegang” tot reparatie- en onderhoudsinformatie van voertuigen te bieden, maar de terbeschikkingstelling daarvan via een eenvoudige leestoegang kan, in tegenstelling tot wat het Gesamtverband en de Commissie hebben aangevoerd, niet worden beschouwd als een beperking van de toegang tot deze informatie. Aangezien deze bepaling onderscheid maakt tussen de te bieden toegang – die „onbeperkt” moet zijn – en de format waarin toegang moet worden verleend, heeft de afwezigheid van beperkingen immers betrekking op de inhoud zelf van de aan onafhankelijke marktdeelnemers ter beschikking te stellen informatie en niet op de wijze waarop zij ter beschikking wordt gesteld.
29 Ten slotte betekent het feit dat artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening nr. 715/2007 bepaalt dat de betrokken informatie snel en gemakkelijk moet kunnen worden geraadpleegd niet dat zij via een elektronisch verwerkbare format moeten kunnen worden geraadpleegd. Hetzelfde geldt voor het vereiste van artikel 6, lid 1, tweede volzin, van verordening nr. 715/2007, volgens hetwelk de informatie op consistente wijze moet worden verstrekt, daar dit doel overigens met de gestandaardiseerde aard van de format wordt bereikt.
30 Uit vaste rechtspraak van het Hof volgt evenwel dat bij de uitlegging van een bepaling van het Unierecht niet enkel rekening dient te worden gehouden met de bewoordingen ervan, maar ook met de context en de doelstellingen die de regeling waarvan zij deel uitmaakt, nastreeft (zie onder andere arrest van 17 april 2018, Egenberger, C‑414/16, EU:C:2018:257, punt 44 en aldaar aangehaalde rechtspraak). Ook de ontstaansgeschiedenis van een bepaling van het Unierecht kan relevante gegevens voor de uitlegging ervan bevatten (arrest van 10 december 2018, Wightman e.a., C‑621/18, EU:C:2018:999, punt 47 en aldaar aangehaalde rechtspraak).
31 Wat in de eerste plaats de context betreft waarin artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening nr. 715/2007 past, zij eraan herinnerd dat, ten eerste, punt 2.1, eerste alinea, van bijlage XIV bij verordening nr. 692/2008 bepaalt dat de onafhankelijke marktdeelnemer die de betrokken informatie wil „dupliceren of te herpubliceren”, rechtstreeks met de desbetreffende fabrikant moet onderhandelen. Uit deze bepaling blijkt dat de Commissie, die uit hoofde van artikel 8 van verordening nr. 715/2007 instaat voor de vaststelling van de nodige maatregelen voor de toepassing van artikel 6 van deze verordening, zelf ervan uit is gegaan dat artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening nr. 715/2007 slechts een eenvoudige leestoegang tot deze informatie vereist.
32 Ten tweede bepaalt punt 2.1, tweede alinea, van bijlage XIV bij verordening nr. 692/2008 dat reparatie- en onderhoudsinformatie van voertuigen ter beschikking moet worden gesteld „in een gegevensbank”, zonder evenwel te preciseren dat de toegang tot deze informatie via een elektronisch verwerkbare format moet plaatsvinden. Hieruit volgt dat de enige verplichting die bij deze bepaling aan de fabrikant wordt opgelegd, erin bestaat dat hij een gegevensbank aanlegt. De wijze waarop onafhankelijke marktdeelnemers kennis kunnen nemen van de informatie in een dergelijke gegevensbank, namelijk of zij slechts over een eenvoudige leestoegang tot deze informatie beschikken, dan wel dat zij daarover via een elektronisch verwerkbare format kunnen beschikken, is niet geregeld in punt 2.1.
33 Bovendien staat vast dat de Commissie bij het opstellen van verordening nr. 566/2011 voornemens was punt 2.1 van bijlage XIV bij verordening nr. 692/2008 te wijzigen om de toegang tot de betrokken informatie, of althans tot bepaalde delen van deze informatie, via een elektronisch verwerkbare format verplicht te stellen. Dit voorstel van de Commissie is niet overgenomen in de definitieve versie van verordening nr. 566/2011. Uit het feit dat de Commissie luidens overweging 12 van verordening nr. 566/2011 heeft verklaard dat „[nader] moet [...] worden toegelicht welke gedetailleerde informatie krachtens verordening [nr. 715/2007] moet worden verstrekt”, volgt dat de Commissie destijds ten eerste van oordeel was dat artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening nr. 715/2007 niet vereiste dat de betrokken informatie via een elektronisch verwerkbare format ter beschikking werd gesteld, en ten tweede dat bij verordening nr. 566/2011 geen dergelijke verplichting hoefde te worden ingevoerd.
34 Wat voorts het argument van het Gesamtverband betreft, volgens hetwelk verordening (EU) 2018/858 van het Europees Parlement en de Raad van 30 mei 2018 betreffende de goedkeuring van en het markttoezicht op motorvoertuigen en aanhangwagens daarvan en systemen, onderdelen en technische eenheden die voor dergelijke voertuigen zijn bestemd, tot wijziging van verordeningen nr. 715/2007 en (EG) nr. 595/2009 en tot intrekking van richtlijn 2007/46/EG (PB 2018, L 151, blz. 1) – die volgens artikel 91 ervan van toepassing zal zijn vanaf 1 september 2020 – relevant is voor de uitlegging van artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening nr. 715/2007, kan worden volstaan met de opmerking dat de verplichting om reparatie- en onderhoudsinformatie van voertuigen via een elektronisch verwerkbare format ter beschikking te stellen van onafhankelijke marktdeelnemers, die thans in artikel 61, lid 1, van verordening 2018/858 staat, pas in de loop van de wetgevingsprocedure is ingevoerd. Hieruit volgt dat niet kan worden aangenomen dat die verplichting reeds bij verordening nr. 715/2007 was ingevoerd.
35 Wat in de tweede plaats de doelstellingen van verordening nr. 715/2007 betreft, blijkt uit de overwegingen 8 en 27 ervan dat zij, onder meer door onbeperkte toegang tot de betrokken informatie te bieden, beoogt de werking van de interne markt te verbeteren om effectieve concurrentie op zowel de onderhouds- en reparatiemarkt voor voertuigen als de markt voor reparatie- en onderhoudsinformatiediensten te waarborgen. Deze doelstelling volgt in wezen ook uit overweging 12 van verordening nr. 566/2011.
36 In dat verband moet worden vastgesteld dat door toegang tot de betrokken informatie te verlenen op een wijze waardoor die informatie elektronisch kan worden verwerkt, het gebruik daarvan door deze marktdeelnemers weliswaar wordt vergemakkelijkt en dus wordt bijgedragen tot het waarborgen van effectieve concurrentie op elk van deze markten alsmede aan de goede werking van de interne markt, maar niets wijst erop dat deze doelen enkel kunnen worden bereikt door de autofabrikanten te verplichten via een dergelijke format toegang te bieden tot de betrokken informatie.
37 Gelet op het voorgaande moet op de eerste vraag worden geantwoord dat artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening nr. 715/2007 aldus moet worden uitgelegd dat de autofabrikanten daarbij niet worden verplicht om onafhankelijke marktdeelnemers via een elektronisch verwerkbare format toegang te bieden tot reparatie- en onderhoudsinformatie van voertuigen.
Tweede vraag
38 Met zijn tweede vraag wenst de verwijzende rechter in wezen te vernemen of artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening nr. 715/2007 aldus moet worden uitgelegd dat een autofabrikant die ten behoeve van de erkende handelaren en reparatiebedrijven een bijkomend informatiekanaal voor de verkoop van originele vervangingsonderdelen opent, waarvoor hij een beroep doet op een informatiedienstverlener, een toegang in het leven roept waarbij hij onafhankelijke marktdeelnemers discrimineert wat betreft de toegang die hij erkende handelaren en reparatiebedrijven biedt, als bedoeld in deze bepaling.
39 Dienaangaande zij eraan herinnerd dat uit artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening nr. 715/2007 volgt dat de aan onafhankelijke marktdeelnemers verleende toegang tot de betrokken informatie niet discriminerend mag zijn wat betreft de aan erkende handelaren en reparatiebedrijven verleende toegang, in die zin dat laatstgenoemden zich niet mogen bevinden in een voordeligere positie ten aanzien van zowel de inhoud van de ter beschikking gestelde informatie als de wijzen waarop zij daartoe toegang hebben.
40 In het hoofdgeding voert het Gesamtverband aan dat de onafhankelijke reparateurs die een zoekopdracht op de website „partslink24” van de onderneming LexCom ingeven, ten aanzien van de voor voertuigen van het merk KIA te gebruiken vervangingsonderdelen, uitsluitend originele vervangingsonderdelen van erkende handelaren van KIA kunnen vinden, wat laatstgenoemden een voordeel kan opleveren. Dit is echter geen discriminatie in de zin van artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening nr. 715/2007, dat enkel ziet op de toegang tot de betrokken informatie, die wordt geboden aan onafhankelijke marktdeelnemers enerzijds en aan erkende handelaren en reparatiebedrijven anderzijds. Uit de door de verwijzende rechter verstrekte gegevens blijkt dat het Gesamtverband niet heeft aangevoerd dat de contractueel met KIA verbonden dealers en reparatiebedrijven via het internetportaal van LexCom toegang hebben tot reparatie- en onderhoudsinformatie van voertuigen die vollediger of van betere kwaliteit is dan die waartoe de onafhankelijke marktdeelnemers via het internetportaal van KIA toegang kunnen krijgen.
41 Gelet op een en ander moet op de tweede vraag worden geantwoord dat artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening nr. 715/2007 aldus moet worden uitgelegd dat een autofabrikant die ten behoeve van de erkende handelaren en reparatiebedrijven een bijkomend informatiekanaal voor de verkoop van originele vervangingsonderdelen door erkende handelaren en reparatiebedrijven opent, waarvoor hij een beroep doet op een informatiedienstverlener, geen toegang in het leven roept waarbij hij de onafhankelijke marktdeelnemers discrimineert wat betreft de toegang die hij erkende handelaren en reparatiebedrijven biedt, als bedoeld in deze bepaling, voor zover de onafhankelijke marktdeelnemers daarenboven toegang hebben tot reparatie- en onderhoudsinformatie van voertuigen waarbij zij niet worden gediscrimineerd wat betreft de voorzieningen en de toegang die aan erkende dealers en reparatiebedrijven worden geboden.
Kosten
42 Ten aanzien van de partijen in het hoofdgeding is de procedure als een aldaar gerezen incident te beschouwen, zodat de verwijzende rechterlijke instantie over de kosten heeft te beslissen. De door anderen wegens indiening van hun opmerkingen bij het Hof gemaakte kosten komen niet voor vergoeding in aanmerking.
Het Hof (Tweede kamer) verklaart voor recht:
1) Artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening (EG) nr. 715/2007 van het Europees Parlement en de Raad van 20 juni 2007 betreffende de typegoedkeuring van motorvoertuigen met betrekking tot emissies van lichte personen- en bedrijfsvoertuigen (Euro 5 en Euro 6) en de toegang tot reparatie- en onderhoudsinformatie moet aldus worden uitgelegd dat de autofabrikanten daarbij niet worden verplicht om onafhankelijke marktdeelnemers via een elektronisch verwerkbare format toegang te bieden tot reparatie- en onderhoudsinformatie van voertuigen.
2) Artikel 6, lid 1, eerste volzin, van verordening nr. 715/2007 moet aldus worden uitgelegd dat een autofabrikant die ten behoeve van de erkende handelaren en reparatiebedrijven een bijkomend informatiekanaal voor de verkoop van originele vervangingsonderdelen door erkende handelaren en reparatiebedrijven opent, waarvoor hij een beroep doet op een informatiedienstverlener, geen toegang in het leven roept waarbij hij de onafhankelijke marktdeelnemers discrimineert wat betreft de toegang die hij erkende handelaren en reparatiebedrijven biedt, als bedoeld in deze bepaling, voor zover de onafhankelijke marktdeelnemers daarenboven toegang hebben tot reparatie- en onderhoudsinformatie van voertuigen waarbij zij niet worden gediscrimineerd wat betreft de voorzieningen en de toegang die aan erkende dealers en reparatiebedrijven worden geboden.
ondertekeningen