Υπόθεση T-72/17

Gabriele Schmid

κατά

Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης

«Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Διαδικασία κήρυξης έκπτωσης – Διεθνής καταχώριση με επέκταση της προστασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση – Εικονιστικό σήμα Steirisches Kürbiskernöl – Προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη – Άρθρο 15, άρθρο 51, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, και άρθρο 55, παράγραφος 1, του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009 [νυν άρθρο 18, άρθρο 58, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, και άρθρο 62, παράγραφος 1, του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1001] – Ουσιαστική χρήση του σήματος – Χρήση του ως σήματος»

Περίληψη – Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (ένατο τμήμα)
της 7ης Ιουνίου 2018

1.      Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Διαδικασία προσφυγής – Προσφυγή ενώπιον του δικαστή της Ένωσης – Δυνατότητα του Γενικού Δικαστηρίου να μεταρρυθμίσει την προσβαλλόμενη απόφαση – Όρια

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 65 § 3)

2.      Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Παρατηρήσεις τρίτων και ανακοπή – Εξέταση της ανακοπής – Απόδειξη της χρήσης του προγενέστερου σήματος – Ουσιαστική χρήση – Έννοια – Κριτήρια εκτίμησης

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 15 § 1)

3.      Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Παρατηρήσεις τρίτων και ανακοπή – Εξέταση της ανακοπής – Απόδειξη της χρήσης του προγενέστερου σήματος – Ουσιαστική χρήση – Έννοια – Χρήση μιας προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης που έχει καταχωριστεί ως ατομικό σήμα

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 15 § 1)

4.      Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Παραίτηση, έκπτωση και ακυρότητα – Λόγοι έκπτωσης – Έλλειψη ουσιαστικής χρήσης του σήματος – Εικονιστικό σήμα Steirisches Kürbiskernöl

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρα 15 § 1 και 51 § 1, στοιχείο αʹ)

1.      Βλ. το κείμενο της απόφασης.

(βλ. σκέψεις 25, 62)

2.      Όσον αφορά το άρθρο 15, παράγραφος 1, του κανονισμού 207/2009 για το σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελεί πάγια νομολογία ότι γίνεται «ουσιαστική χρήση» ενός σήματος, κατά την έννοια της διάταξης αυτής, όταν το σήμα χρησιμοποιείται σύμφωνα με τη βασική του λειτουργία, που είναι η εγγύηση της ταυτότητας προέλευσης των προϊόντων ή υπηρεσιών για τις οποίες καταχωρίστηκε, με σκοπό την εξεύρεση ή διατήρηση δυνατοτήτων πώλησης των εν λόγω προϊόντων και υπηρεσιών, αποκλειομένης της συμβολικής χρήσης που έχει ως μόνο σκοπό τη διατήρηση των δικαιωμάτων που παρέχει το σήμα.

Το γεγονός όμως ότι το σήμα χρησιμοποιείται με σκοπό την εξεύρεση ή διατήρηση δυνατοτήτων πωλήσεως των προϊόντων ή υπηρεσιών για τα οποία καταχωρίστηκε, και όχι με μοναδικό σκοπό τη διατήρηση των δικαιωμάτων που παρέχει το σήμα, δεν αρκεί ώστε να διαπιστωθεί η ύπαρξη «ουσιαστικής χρήσης» κατά την έννοια του άρθρου 15, παράγραφος 1, του κανονισμού 207/2009. Πράγματι, είναι επίσης απαραίτητο η χρήση αυτή του σήματος να πραγματοποιείται σύμφωνα με τη βασική του λειτουργία.

Ως προς τα ατομικά σήματα, η βασική αυτή λειτουργία συνίσταται στο να εγγυώνται στον καταναλωτή ή στον τελικό χρήστη την ταυτότητα προέλευσης του προϊόντος ή της υπηρεσίας που προσδιορίζεται από το σήμα, παρέχοντάς του τη δυνατότητα να διακρίνει, χωρίς πιθανότητα σύγχυσης, το εν λόγω προϊόν ή υπηρεσία από εκείνα που έχουν άλλη προέλευση. Ειδικότερα, για να μπορεί το σήμα να επιτελεί τη λειτουργία του ως ουσιώδους στοιχείου του συστήματος ανόθευτου ανταγωνισμού που η Συνθήκη επιδιώκει να καθιερώσει και να διατηρήσει, πρέπει να αποτελεί την εγγύηση ότι όλα τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες που προσδιορίζει έχουν κατασκευαστεί ή παρασχεθεί υπό τον έλεγχο μίας και μόνο επιχείρησης, η οποία φέρει την ευθύνη για την ποιότητά τους.

Ο απαραίτητος, στο πλαίσιο της εφαρμογής του άρθρου 15, παράγραφος 1, του κανονισμού 207/2009, χαρακτήρας χρήσης συνάδουσας προς τη βασική, δηλωτική της προέλευσης λειτουργία αντανακλά το γεγονός ότι το σήμα μπορεί βεβαίως να αποτελέσει επίσης αντικείμενο χρήσεων που προσιδιάζουν σε άλλες λειτουργίες, όπως η λειτουργία που συνίσταται στην εγγύηση της ποιότητας ή η επικοινωνιακή, η επενδυτική ή η διαφημιστική λειτουργία, πλην όμως υπόκειται στις προβλεπόμενες από τον κανονισμό κυρώσεις όταν, επί πέντε συναπτά έτη, δεν έχει χρησιμοποιηθεί σύμφωνα με τη βασική του λειτουργία. Στην περίπτωση αυτή, ο δικαιούχος του σήματος κηρύσσεται έκπτωτος των δικαιωμάτων του, σύμφωνα με τους όρους του άρθρου 51, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 207/2009, εκτός εάν δύναται να επικαλεστεί εύλογη αιτία για την εκ μέρους του μη έναρξη χρήσης που να καθιστά δυνατή την εκπλήρωση της βασικής λειτουργίας του σήματος.

(βλ. σκέψεις 42-45)

3.      Από τη νομολογία προκύπτει ότι, όταν η χρήση ατομικού σήματος, ενώ προσδιορίζει τη γεωγραφική προέλευση και τις απορρέουσες από την προέλευση αυτή ιδιότητες των προϊόντων διάφορων παραγωγών, δεν εγγυάται στους καταναλωτές ότι τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες προέρχονται από μία και μόνο επιχείρηση υπό τον έλεγχο της οποίας κατασκευάζονται ή παρέχονται και η οποία φέρει, κατά συνέπεια, την ευθύνη για την ποιότητα των εν λόγω προϊόντων ή υπηρεσιών, η χρήση αυτή δεν πραγματοποιείται σύμφωνα με τη δηλωτική της προέλευσης λειτουργία.

Πράγματι, δεν υφίσταται χρήση σύμφωνη με τη βασική λειτουργία του ατομικού σήματος όταν η επίθεση του σήματος επί προϊόντων έχει ως μόνη λειτουργία το να αποτελέσει στοιχείο προσδιοριστικό της γεωγραφικής προέλευσης και των απορρεουσών από την προέλευση αυτή ιδιοτήτων των επίμαχων προϊόντων και όχι να εγγυηθεί, επιπροσθέτως, ότι τα προϊόντα προέρχονται από μία και μόνο επιχείρηση υπό τον έλεγχο της οποίας κατασκευάζονται και η οποία φέρει την ευθύνη για την ποιότητά τους.

(βλ. σκέψεις 48, 49)

4.      Βλ. το κείμενο της απόφασης.

(βλ. σκέψεις 50-53, 55-59)