Προσωρινό κείμενο
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
(τρίτο τμήμα)
της 12ης Μαΐου 2016
Υπόθεση F‑102/15
FS
κατά
Ευρωπαϊκής Oικονομικής και Kοινωνικής Eπιτροπής (ΕΟΚΕ)
«Υπαλληλική υπόθεση – Έκτακτοι υπάλληλοι – Άρθρο 41 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων – Δικαίωμα κάθε προσώπου να έχει πρόσβαση στον φάκελό του – Πρόσβαση στα έγγραφα που αφορούν προσπάθεια διαμεσολαβήσεως – Προσπάθεια διαμεσολαβήσεως που κινήθηκε με πρωτοβουλία του κατά τον συγκεκριμένο χρόνο εν ενεργεία Προέδρου της ΕΟΚΕ και διενεργήθηκε υπό την αιγίδα ενός πρώην προέδρου της ΕΟΚΕ – Δικαίωμα προσβάσεως στην έκθεση που συνετάγη κατά το πέρας της εν λόγω διαμεσολαβήσεως – Διοικητική έρευνα που κινήθηκε μετά τη διαμεσολάβηση – Άρθρο 3 του παραρτήματος IX του ΚΥΚ»
Αντικείμενο: Προσφυγή‑αγωγή ασκηθείσα δυνάμει του άρθρου 270 ΣΛΕΕ, το οποίο έχει εφαρμογή στη Συνθήκη ΕΚΑΕ βάσει του άρθρου 106α της Συνθήκης αυτής, με την οποία η FS ζητεί κατ’ ουσίαν, αφενός την ακύρωση των αποφάσεων του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΕΟΚΕ), της 10ης Σεπτεμβρίου και της 19ης Νοεμβρίου 2014, με τις οποίες δεν της επετράπη η πρόσβαση σε έγγραφα που αντηλλάγησαν μεταξύ μέλους της ΕΟΚΕ και του τότε εν ενεργεία Προέδρου αυτής καθώς και στα έγγραφα τα σχετικά με υποτιθέμενη έρευνα που διενεργήθηκε από το εν λόγω μέλος, πριν από την κίνηση, την 6η Οκτωβρίου 2014, διοικητικής έρευνας, κατά την έννοια του άρθρου 86 του Κανονισμού Υπηρεσιακής Καταστάσεως των υπαλλήλων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: ΚΥΚ), που την αφορούσε. Αφετέρου, η προσφεύγουσα-ενάγουσα ζητεί να υποχρεωθεί η ΕΟΚΕ σε χρηματική ικανοποίηση της ηθικής βλάβης που θεωρεί ότι υπέστη.
Απόφαση: Η απόφαση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΕΟΚΕ) της 19ης Νοεμβρίου 2014 ακυρώνεται, στο μέτρο που απορρίπτει αίτημα κοινοποιήσεως στη FS εκθέσεως που την αφορά, συνταχθείσας από πρώην Πρόεδρο της ΕΟΚΕ, κατ’ αίτηση του τότε εν ενεργεία Προέδρου της ΕΟΚΕ. Τα ακυρωτικά αιτήματα είναι, κατά τα λοιπά, άνευ αντικειμένου. Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή υποχρεώνεται να καταβάλει στη FS ποσό 1 000 ευρώ ως χρηματική ικανοποίηση της ηθικής βλάβης που υπέστη. Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή φέρει τα δικαστικά της έξοδα και καταδικάζεται στα έξοδα στα οποία υποβλήθηκε η FS.
Περίληψη
1. Υπάλληλοι – Πειθαρχικό καθεστώς – Πειθαρχική διαδικασία – Σεβασμός των δικαιωμάτων άμυνας – Υποχρέωση κοινοποιήσεως στον ενδιαφερόμενο εκθέσεως συνταγείσας μετά από διαμεσολάβηση και πριν την κίνηση διοικητικής έρευνας
(Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρθρο 41 § 2, στοιχείο βʹ)
2. Υπαλληλικές προσφυγές – Αγωγή αποζημιώσεως – Ακύρωση της προσβαλλομένης πράξεως που δεν συνιστά προσήκουσα ικανοποίηση της ηθικής βλάβης – Επιδίκαση χρηματικής ικανοποιήσεως
(Άρθρο 340 § 2 ΣΛΕΕ)
1. Το άρθρο 41, παράγραφος 2, στοιχείο βʹ, του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης προβλέπει ότι κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα να έχει πρόσβαση στον φάκελό του, τηρουμένων των νομίμων συμφερόντων της εμπιστευτικότητας και του επαγγελματικού και επιχειρηματικού απορρήτου.
Εξάλλου, ο κατ’ αντιπαράθεση χαρακτήρας πειθαρχικής διαδικασίας και τα δικαιώματα άμυνας σε μια διαδικασία αυτού του είδους απαιτούν ο ενδιαφερόμενος, και, ενδεχομένως, ο νομικός του σύμβουλος να δύνανται να λάβουν γνώση όλων των πραγματικών στοιχείων στα οποία η Διοίκηση δύναται να θεμελιώσει την απόφασή της με την οποία περατώνεται η εν λόγω διαδικασία, και μάλιστα εγκαίρως ώστε να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους. Πράγματι, ο σεβασμός των δικαιωμάτων άμυνας επιτάσσει όχι μόνο να παρέχεται η δυνατότητα στον ενδιαφερόμενο να καθιστά λυσιτελώς γνωστή την άποψή του ως προς την κρισιμότητα των πραγματικών περιστατικών, αλλά και να μπορεί να λάβει θέση, τουλάχιστον, επί των εγγράφων τα οποία έλαβε υπόψη του το θεσμικό όργανο και στα οποία εκτίθενται πραγματικά περιστατικά σημαντικά για την άσκηση των δικαιωμάτων του άμυνας.
Συναφώς, ο εν ενεργεία πρόεδρος του θεσμικού οργάνου, αναθέτοντας σε μέλος του θεσμικού οργάνου αποστολή διαμεσολαβήσεως, ενεργεί με την ιδιότητα της αρμόδιας για τη σύναψη συμβάσεων προσλήψεως αρχής. Εν συνεχεία, όταν προκύπτει από το περιεχόμενο της εκθέσεως του εν λόγω μέλους ότι το τελευταίο προέβη σε ακρόαση πολλών υπαλλήλων, μόνιμων και μη, του θεσμικού οργάνου, καθώς και μελών αυτού, ότι ανέφερε στην έκθεσή του τις διαπιστώσεις πραγματικών περιστατικών που προέκυψαν από την έρευνά του, τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι η δραστηριότητα αυτή δεν περιορίστηκε στη διαμεσολάβηση αλλά, αντιθέτως, προσομοιάζει σε διοικητική έρευνα. Επίσης, η εν λόγω έκθεση έχει τα χαρακτηριστικά εκθέσεως βάσει της οποίας η αρμόδια για τη σύναψη συμβάσεων προσλήψεως αρχή αποφάσισε ακριβώς να κινήσει μεταγενέστερα αυτή καθεαυτή τη διοικητική έρευνα.
Υπό τις συνθήκες αυτές, πρέπει να θεωρηθεί ότι η εν λόγω έκθεση θα έπρεπε, σύμφωνα με το άρθρο 41, παράγραφος 2, στοιχείο βʹ, του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, να είχε κοινοποιηθεί και στην προσφεύγουσα, καθόσον εμπίπτει στην έννοια του «φ[ακέλου της]» όπως νοείται στην εν λόγω διάταξη.
(βλ. σκέψεις 47, 48 και 50 έως 52)
Παραπομπή:
ΔΔΔΕΕ: απόφαση της 17ης Μαρτίου 2015, AX κατά ΕΚΤ, F‑73/13, EU:F:2015:9, σκέψη 115 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία
2. Η ακύρωση παράνομης πράξεως μπορεί να συνιστά, αυτή καθεαυτή, προσήκουσα και κατ’ αρχήν επαρκή ικανοποίηση κάθε ηθικής βλάβης που η εν λόγω πράξη τυχόν προκάλεσε, εντούτοις τούτο δεν συμβαίνει σε περίπτωση που ο προσφεύγων‑ενάγων αποδεικνύει ότι υπέστη ηθική βλάβη η οποία δύναται να διαχωρισθεί από την παρανομία που δικαιολογεί την ακύρωση και η οποία δεν είναι δυνατό να ικανοποιηθεί πλήρως με την ακύρωση αυτή.
Είναι σαφές ότι το αίσθημα αδικίας και οι ταλαιπωρίες που προκαλεί το γεγονός ότι ένα πρόσωπο υποχρεούται να κινήσει την προ της ασκήσεως προσφυγής διαδικασία, εν συνεχεία δε να ασκήσει προσφυγή, προκειμένου να αναγνωριστούν τα δικαιώματά του, μπορεί, υπό ορισμένες περιστάσεις, να συνιστούν βλάβη δυνάμενη να προέρχεται από το γεγονός και μόνον ότι η Διοίκηση διέπραξε παρανομία.
(βλ. σκέψεις 58 και 59)
Παραπομπή:
ΔΕΕ: απόφαση της 7ης Φεβρουαρίου 1990, Culin κατά Επιτροπής, C‑343/87, EU:C:1990:49, σκέψεις 27 και 28
ΓΔΕΕ: απόφαση της 6ης Ιουνίου 2006, Girardot κατά Επιτροπής, T‑10/02, EU:T:2006:148, σκέψη 131
ΔΔΔΕΕ: αποφάσεις της 19ης Μαΐου 2015, Brune κατά Επιτροπής, F‑59/14, EU:F:2015:50, σκέψη 80, και της 16ης Ιουλίου 2015, Murariu κατά ΕΑΑΕΣ, F‑116/14, EU:F:2015:89, σκέψη 152