Υπόθεση C‑218/14

Kuldip Singh κ.λπ.

κατά

Minister for Justice and Equality

[αίτηση του High Court (Ιρλανδία)
για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως]

«Προδικαστική παραπομπή — Οδηγία 2004/38/ΕΚ — Άρθρο 13, παράγραφος 2, πρώτο εδάφιο, στοιχείο α΄ — Δικαίωμα διαμονής των µελών της οικογένειας πολίτη της Ένωσης — Γάμος μεταξύ πολίτη της Ένωσης και υπηκόου τρίτης χώρας — Διατήρηση του δικαιώματος διαμονής υπηκόου τρίτης χώρας κατόπιν της αναχωρήσεως του πολίτη της Ένωσης από το κράτος μέλος υποδοχής και της εν συνεχεία εκδόσεως διαζυγίου — Άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄ — Επαρκείς πόροι — Συνεκτίμηση των πόρων του συζύγου, υπηκόου τρίτης χώρας — Δικαίωμα των υπηκόων τρίτων χωρών να εργάζονται στο κράτος μέλος υποδοχής προκειμένου να συμβάλλουν στην απόκτηση επαρκών πόρων»

Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως)
της 16ης Ιουλίου 2015

1.        Ιθαγένεια της Ένωσης — Δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και ελεύθερης διαμονής στο έδαφος των κρατών μελών — Οδηγία 2004/38 — Διατήρηση του δικαιώματος διαμονής των μελών της οικογενείας σε περίπτωση διαζυγίου — Υπήκοος τρίτης χώρας διαζευχθείς πολίτη της Ένωσης ο οποίος αναχώρησε από το κράτος μέλος υποδοχής πριν από την έναρξη της διαδικασίας εκδόσεως διαζυγίου —Αποκλείεται

(Οδηγία 2004/38 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 2, σημείο 3, 7 §§ 1 και 2, και 13 § 2)

2.        Ιθαγένεια της Ένωσης — Δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και ελεύθερης διαμονής στο έδαφος των κρατών μελών — Οδηγία 2004/38 — Προϋποθέσεις περί του δικαιώματος διαμονής βάσει του δικαίου της Ένωσης — Προϋπόθεση περί επαρκών πόρων — Πόροι προερχόμενοι εν μέρει από τους πόρους του συζύγου υπηκόου τρίτης χώρας — Πληρωθείσα προϋπόθεση

(Οδηγία 2004/38 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχείο β΄)

1.        Το άρθρο 13, παράγραφος 2, της οδηγίας 2004/38, σχετικά με το δικαίωμα των πολιτών της Ένωσης και των μελών της οικογένειάς τους να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στην επικράτεια των κρατών μελών, έχει την έννοια ότι υπήκοος τρίτης χώρας, ο οποίος έχει διαζευχθεί πολίτη της Ένωσης, ο δε γάμος διήρκεσε τρία τουλάχιστον έτη μέχρι την έναρξη της διαδικασίας εκδόσεως διαζυγίου, εκ των οποίων ένα τουλάχιστον έτος στο κράτος μέλος υποδοχής, δεν δύναται να διατηρήσει το δικαίωμα διαμονής στο εν λόγω κράτος μέλος βάσει της διατάξεως αυτής, όταν η αναχώρηση από το κράτος μέλος αυτό του συζύγου που είναι πολίτης της Ένωσης προηγήθηκε της ενάρξεως της διαδικασίας εκδόσεως διαζυγίου.

Συγκεκριμένα, η αναφορά, στην εν λόγω διάταξη, στο «κράτος μέλος υποδοχής», το οποίο καθορίζεται, βάσει του άρθρου 2, σημείο 3, της οδηγίας 2004/38, με μόνο κριτήριο την άσκηση του δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής του πολίτη της Ένωσης, αφενός, και με την «κίνηση της διαδικασίας εκδόσεως διαζυγίου», αφετέρου, συνεπάγεται οπωσδήποτε ότι το δικαίωμα διαμονής του συζύγου του πολίτη της Ένωσης, ο οποίος είναι υπήκοος τρίτης χώρας, μπορεί να διατηρηθεί μόνον, βάσει του άρθρου 13, παράγραφος 2, πρώτο εδάφιο, στοιχείο α΄, της οδηγίας αυτής, εάν το κράτος μέλος διαμονής του εν λόγω υπηκόου αποτελεί «το κράτος μέλος υποδοχής» σύμφωνα με το άρθρο 2, σημείο 3, της εν λόγω οδηγίας, κατά την έναρξη της διαδικασίας εκδόσεως διαζυγίου. Τούτο δεν συντρέχει ωστόσο αν, πριν από την έναρξη της διαδικασίας αυτής, ο πολίτης της Ένωσης εγκαταλείψει το κράτος μέλος διαμονής του συζύγου του, προκειμένου να εγκατασταθεί σε άλλο κράτος μέλος ή σε τρίτη χώρα. Συγκεκριμένα, στην περίπτωση αυτή, το παράγωγο δικαίωμα διαμονής του υπηκόου τρίτης χώρας, βάσει του άρθρου 7, παράγραφος 2, της οδηγίας 2004/38, λήγει κατά την αναχώρηση του πολίτη της Ένωσης και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί πλέον να διατηρείται βάσει του άρθρου 13, παράγραφος 2, πρώτο εδάφιο, στοιχείο α΄, της οδηγίας αυτής. Επομένως, ο πολίτης της Ένωσης, σύζυγος υπηκόου τρίτης χώρας, πρέπει να διαμένει στο κράτος μέλος υποδοχής, σύμφωνα με το άρθρο 7, παράγραφος 1, της οδηγίας 2004/38, μέχρι την ημερομηνία ενάρξεως της διαδικασίας εκδόσεως διαζυγίου, προκειμένου ο εν λόγω υπήκοος τρίτης χώρας να μπορεί να επικαλεστεί τη διατήρηση του δικαιώματός του διαμονής στο κράτος μέλος αυτό, βάσει του άρθρου 13, παράγραφος 2, της οδηγίας αυτής.

(βλ. σκέψεις 61, 62, 66, 70, διατακτ. 1)

2.        Το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, της οδηγίας 2004/38, σχετικά με το δικαίωμα των πολιτών της Ένωσης και των μελών της οικογένειάς τους να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στην επικράτεια των κρατών μελών, έχει την έννοια ότι ο πολίτης της Ένωσης διαθέτει επαρκείς πόρους, για τον εαυτό του και τα µέλη της οικογένειάς του, ούτως ώστε να µην επιβαρύνει κατά τη διάρκεια της περιόδου διαμονής του το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας του κράτους µέλους υποδοχής, ακόμα και αν οι πόροι αυτοί προέρχονται εν μέρει από τον σύζυγό του, ο οποίος είναι υπήκοος τρίτης χώρας.

(βλ. σκέψη 77, διατακτ. 2)