Sprawa C‑218/14

Kuldip Singh i in.

przeciwko

Minister for Justice and Equality

[wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym
złożony przez High Court (Irlandia)]

Odesłanie prejudycjalne – Dyrektywa 2004/38/WE – Artykuł 13 ust. 2 akapit pierwszy lit. a) – Prawo pobytu członków rodziny obywatela Unii – Małżeństwo zawarte pomiędzy obywatelem Unii Europejskiej i obywatelem państwa trzeciego – Zachowanie przez obywatela państwa trzeciego prawa pobytu w przyjmującym państwie członkowskim po wyjeździe obywatela Unii z tego państwa i późniejszym orzeczeniu rozwodu – Artykuł 7 ust. 1 lit. b) – Wystarczające środki – Uwzględnienie środków małżonka będącego obywatelem państwa trzeciego – Prawo obywateli państw trzecich do pracy w przyjmującym państwie członkowskim w celu przyczynienia się do zapewnienia wystarczających środków

Streszczenie – wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 16 lipca 2015 r.

1.        Obywatelstwo Unii – Prawo do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich – Dyrektywa 2004/38 – Zachowanie prawa pobytu przez członków rodziny w przypadku rozwodu – Obywatel państwa trzeciego, który rozwiódł się z obywatelem Unii, który to opuścił przyjmujące państwo członkowskie przed wszczęciem postępowania rozwodowego – Wyłączenie

(dyrektywa 2004/38 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 2 pkt 3, art. 7 ust. 1, 2, art. 13 ust. 2)

2.        Obywatelstwo Unii – Prawo do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich – Dyrektywa 2004/38 – Warunki prawa pobytu w oparciu o prawo Unii – Warunek wystarczających zasobów – Środki pochodzące ze środków małżonka będącego obywatelem państwa trzeciego – Spełniona przesłanka

[dyrektywa 2004/38 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 7 ust. 1 lit. b)]

1.        Artykuł 13 ust. 2 dyrektywy 2004/38 w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, należy interpretować w ten sposób, że obywatel państwa trzeciego, który rozwiódł się z obywatelem Unii, po okresie małżeństwa trwającym co najmniej trzy lata, w tym jeden rok w przyjmującym państwie członkowskim, nie może zachować prawa pobytu w tym państwie członkowskim na podstawie tego przepisu, jeżeli przed wszczęciem postępowania rozwodowego małżonek będący obywatelem Unii wyjechał z tego państwa członkowskiego.

W istocie odesłanie we wspomnianym przepisie, z jednej strony, do pojęcia „przyjmującego państwa członkowskiego”, które w art. 2 pkt 3 dyrektywy 2004/38 definiowane jest wyłącznie przez odniesienie do korzystania przez obywatela Unii z prawa do swobodnego przemieszczania się i pobytu oraz, z drugiej strony, do „wszczęcia postępowania rozwodowego” musi oznaczać, że będący obywatelem państwa trzeciego małżonek obywatela Unii może zachować prawo pobytu na podstawie art. 13 ust. 2 akapit pierwszy lit. a) owej dyrektywy tylko wówczas, gdy państwo członkowskie, w którym ów obywatel państwa trzeciego zamieszkuje, jest „przyjmującym państwem członkowskim” w rozumieniu art. 2 pkt 3 omawianej dyrektywy w chwili wszczęcia postępowania rozwodowego. Jednakże nie jest tak w sytuacji, gdy przed wszczęciem takiego postępowania obywatel Unii wyjeżdża z państwa członkowskiego, w którym zamieszkuje jego małżonek, w celu osiedlenia się w innym państwie członkowskim albo w państwie trzecim. W takim przypadku bowiem z chwilą wyjazdu obywatela Unii obywatel państwa trzeciego traci pochodne prawo pobytu przysługujące mu na podstawie art 7 ust. 2 dyrektywy 2004/38, skutkiem czego nie może zachować tego prawa na podstawie art. 13 ust. 2 akapit pierwszy lit. a) owej dyrektywy. Z tego względu obywatel państwa trzeciego mógł zachować prawo pobytu w tym państwie członkowskim na podstawie art. 13 ust. 2 tej dyrektywy będący obywatelem Unii małżonek obywatela państwa trzeciego musi zamieszkiwać w przyjmującym państwie członkowskim, zgodnie z art. 7 ust. 1 dyrektywy 2004/38, aż do chwili wszczęcia postępowania rozwodowego.

(por. pkt 61, 62, 66, 70; pkt 1 sentencji)

2.        Artykuł 7 ust. 1 lit. b) dyrektywy 2004/38 w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, należy interpretować w ten sposób, że obywatel Unii posiada wystarczające środki dla siebie i członków swojej rodziny, aby nie stanowić obciążenia dla systemu pomocy społecznej przyjmującego państwa członkowskiego w okresie pobytu, nawet jeżeli część tych środków pochodzi ze środków jego małżonka będącego obywatelem państwa trzeciego.

(por. pkt 77; pkt 2 sentencji)