Συνεκδικασθείσες υποθέσεις T-425/07 και T-426/07

Agencja Wydawnicza Technopol sp. z o.o.

κατά

Γραφείου Εναρμονίσεως στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς (εμπορικά σήματα, σχέδια και υποδείγματα) (ΓΕΕΑ)

«Κοινοτικό σήμα – Αιτήσεις καταχωρίσεως εικονιστικών κοινοτικών σημάτων 100 και 300 – Δήλωση περί της εκτάσεως της προστασίας – Άρθρο 38, παράγραφος 2, του κανονισμού (ΕΚ) 40/94 [νυν άρθρο 37, παράγραφος 2, του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009] – Έλλειψη διακριτικού χαρακτήρα»

Περίληψη της αποφάσεως

1.      Κοινοτικό σήμα – Διαδικασία καταχωρίσεως – Εξέταση της αιτήσεως – Σήμα περιέχον στοιχείο στερούμενο διακριτικού χαρακτήρα – Δυνατότητα του Γραφείου να ζητήσει δήλωση σχετικά με το στοιχείο αυτό

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 38 § 2)

2.      Κοινοτικό σήμα – Διαδικασία καταχωρίσεως – Εξέταση της αιτήσεως – Σήμα περιέχον στοιχείο στερούμενο διακριτικού χαρακτήρα – Δυνατότητα του Γραφείου να ζητήσει δήλωση σχετικά με το στοιχείο αυτό

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 38 § 2)

1.      Προκειμένου περί εικονιστικών σημείων αποτελούμενων, αφενός, από τα αριθμητικά στοιχεία 100 και 300 και, αφετέρου, από εικονιστικά στοιχεία όπως τα χρώματα, τα πλαίσια, οι ταινίες και τα χρησιμοποιούμενα τυπογραφικά στοιχεία των οποίων η καταχώριση ως κοινοτικών σημάτων ζητείται για «αφίσες· άλμπουμ· τεύχη· περιοδικά· έντυπα προς συμπλήρωση· έντυπο υλικό· εφημερίδες· ημεροδείκτες· σταυρόλεξα· εικονογραφημένους γρίφους» και για «παζλ που απαιτούν χειρισμούς· αινίγματα· συναρμολογούμενες εικόνες», τα οποία υπάγονται αντίστοιχα στις κλάσεις 16 και 28 κατά την έννοια του Διακανονισμού της Νίκαιας, το Γραφείο Εναρμονίσεως στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς (εμπορικά σήματα, σχέδια και υποδείγματα) μπορεί να ζητήσει από τον καταθέτη, ως προϋπόθεση της καταχωρίσεως του σήματος, να δηλώσει ότι δεν θα επικαλεστεί αποκλειστικό δικαίωμα επί των αριθμητικών αυτών στοιχείων.

Οι αριθμοί 100 και 300 παραπέμπουν σε ποσότητες και ο μέσος καταναλωτής θα αντιληφθεί αμέσως και χωρίς περαιτέρω σκέψη τους αριθμούς αυτούς ως περιγραφή των χαρακτηριστικών των επίμαχων προϊόντων και, ειδικότερα, της ποσότητας αφισών στις στοίβες προς πώληση, της ποσότητας των σελίδων ή του αριθμού των κομματιών παζλ και των αινιγμάτων η οποία καθορίζει το βαθμό δυσκολίας τους, χαρακτηριστικών τα οποία είναι ουσιώδη για τη λήψη της αποφάσεως περί αγοράς. Συνεπώς, το ενδιαφερόμενο κοινό θα αντιληφθεί τα αριθμητικά αυτά στοιχεία υπό την έννοια ότι παρέχουν πληροφορίες για τα οικεία προϊόντα και όχι υπό την έννοια ότι υποδηλώνουν την προέλευση των επίμαχων προϊόντων.

Όσον αφορά την ύπαρξη αμφιβολιών σχετικά με την έκταση της προστασίας, τα εικονιστικά στοιχεία των σημάτων των οποίων ζητείται η καταχώριση, ήτοι τα χρώματα, τα πλαίσια, οι ταινίες και τα χρησιμοποιούμενα τυπογραφικά στοιχεία είναι πολύ κοινότοπα για να διατηρηθούν στη μνήμη των καταναλωτών. Αντιθέτως, οι αριθμοί, ως ενιαία λεκτικά στοιχεία, είναι ικανοί να προσελκύουν περισσότερο την προσοχή των ενδιαφερόμενων καταναλωτών και κατέχουν, έτσι, κυρίαρχη θέση στην εντύπωση την οποία δημιουργούν τα σήματα των οποίων ζητείται η καταχώριση. Επομένως, κατά το μέτρο που η καταχώριση των σημάτων τα οποία ζητείται να καταχωρισθούν δεν εξαρτάται από καμία προϋπόθεση, θα μπορούσε να δοθεί η εντύπωση ότι τα αποκλειστικά δικαιώματα εκτείνονται στα στοιχεία «100» και «300», γεγονός που, κατ’ ακολουθία, θα εμπόδιζε τη χρησιμοποίησή τους σε άλλα σήματα. Κατά συνέπεια, η παρουσία των σημείων αυτών στα σήματα των οποίων ζητείται η καταχώριση μπορούσε να δημιουργήσει αμφιβολίες για την έκταση της παρεχόμενης στα σήματα αυτά προστασίας.

(βλ. σκέψεις 24-25, 27-28)

2.      Οσάκις το σήμα περιέχει στοιχείο στερούμενο διακριτικού χαρακτήρα και η παρουσία του στοιχείου αυτού στο σήμα μπορεί να δημιουργήσει αμφιβολίες για την έκταση της παρεχόμενης προστασίας, το άρθρο 38, παράγραφος 2, του κανονισμού 40/94 παρέχει στο Γραφείο Εναρμονίσεως στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς (εμπορικά σήματα, σχέδια και υποδείγματα) τη δυνατότητα να ζητήσει από τον καταθέτη, ως προϋπόθεση της καταχωρίσεως του σήματος, να δηλώσει ότι δεν θα επικαλεστεί αποκλειστικό δικαίωμα για το συγκεκριμένο αυτό στοιχείο.

Η λειτουργία που επιτελούν οι δηλώσεις αυτές, γνωστές στην πράξη ως «disclaimers», συνίσταται στο να καταστεί γνωστό ότι το αποκλειστικό δικαίωμα που αναγνωρίζεται στον δικαιούχο ορισμένου σήματος δεν εκτείνεται στα στερούμενα διακριτικού χαρακτήρα στοιχεία που το συνθέτουν. Με τον τρόπο αυτόν, οι πιθανοί καταθέτες γνωρίζουν ότι τα στερούμενα διακριτικού χαρακτήρα στοιχεία καταχωρισμένου σήματος, για τα οποία έχει υποβληθεί τέτοια δήλωση, παραμένουν ελεύθερα προς χρήση.

Οι συνέπειες της μη υποβολής της δηλώσεως την οποία ζητεί το Γραφείο προβλέπονται στον κανόνα 11, παράγραφος 3, του κανονισμού 2868/95 περί της εφαρμογής του κανονισμού 40/94. Στο πλαίσιο αυτό, αν ο καταθέτης δεν υποβάλλει εμπροθέσμως τη δήλωση την οποία του ζητεί το ΓΕΕΑ, το Γραφείο δύναται να απορρίψει την αίτηση ολικώς ή μερικώς.

(βλ. σκέψεις 18-20)