WYROK TRYBUNAŁU (ósma izba)

z dnia 14 lipca 2022 r.(*)

Odesłanie prejudycjalne – Zamówienia publiczne – Rozporządzenie (UE) nr 1215/2012 – Brak możliwości zastosowania do postępowań w przedmiocie środków tymczasowych i skarg, o których mowa w art. 2 dyrektywy 89/665/EWG, wobec braku elementu zagranicznego – Dyrektywa 2014/24/UE – Artykuł 33 – Zrównanie umowy ramowej z umową w rozumieniu art. 2a ust. 2 dyrektywy 89/665 – Brak możliwości udzielenia nowego zamówienia publicznego w przypadku, gdy osiągnięto już określoną w umowie ramowej maksymalną ilość lub maksymalną wartość danych robót budowlanych, dostaw lub usług – Uregulowanie krajowe przewidujące uiszczenie opłaty za dostęp do sądu administracyjnego w dziedzinie zamówień publicznych – Obowiązek ustalenia i uiszczenia opłaty za dostęp do sądu przed wydaniem przez sąd rozstrzygnięcia w sprawie wniosku o zastosowanie środków tymczasowych lub skargi – Nieprzejrzysta procedura udzielania zamówień publicznych – Zasady skuteczności i równoważności – Skuteczność (effet utile) – Prawo do skutecznego środka prawnego – Dyrektywa 89/665 – Artykuły 1, 2 i 2a – Artykuł 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej – Uregulowanie krajowe przewidujące oddalenie skargi w przypadku nieuiszczenia opłaty za dostęp do sądu – Ustalenie szacowanej wartości zamówienia publicznego

W sprawach połączonych C‑274/21 i C‑275/21

mających za przedmiot wnioski o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożone przez Bundesverwaltungsgericht (federalny trybunał administracyjny, Austria) postanowieniami z dnia 22 kwietnia 2021 r., które wpłynęły do Trybunału w dniu 28 kwietnia 2021 r., w postępowaniach:

EPIC Financial Consulting Ges.m.b.H.

przeciwko

Republice Austrii

Bundesbeschaffung GmbH,

TRYBUNAŁ (ósma izba),

w składzie: N. Jääskinen, prezes izby, N. Piçarra i M. Gavalec (sprawozdawca), sędziowie,

rzecznik generalny: T. Ćapeta,

sekretarz: A. Calot Escobar,

uwzględniając pisemny etap postępowania,

rozważywszy uwagi, które przedstawili:

–        w imieniu EPIC Financial Consulting Ges.m.b.H. – G. Diwok, K. Hornbanger i A. Petsche, Rechtsanwälte,

–        w imieniu rządu austriackiego – A. Posch i J. Schmoll, w charakterze pełnomocników,

–        w imieniu rządu węgierskiego – M.Z. Fehér i R. Kissné Berta, w charakterze pełnomocników,

–        w imieniu Komisji Europejskiej – P. Ondrůšek, P.J.O. Van Nuffel i G. Wils, w charakterze pełnomocników,

podjąwszy, po wysłuchaniu rzecznik generalnej, decyzję o rozstrzygnięciu sprawy bez opinii,

wydaje następujący

Wyrok

1        Wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczą wykładni art. 1 ust. 1, art. 2 ust. 1 lit. a) oraz art. 2a ust. 2 dyrektywy Rady 89/665/EWG z dnia 21 grudnia 1989 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do stosowania procedur odwoławczych w zakresie udzielania zamówień publicznych na dostawy i roboty budowlane (Dz.U. 1989, L 395, s. 33), zmienionej dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/23/UE z dnia 26 lutego 2014 r. (Dz.U. 2014, L 94, s. 1) (zwanej dalej „dyrektywą 89/665”), art. 1 ust. 1 i art. 35 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.U. 2012, L 351, s. 1), art. 81 ust. 1 TFUE, zasady równoważności, art. 4, art. 5 ust. 5 i art. 33 ust. 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylającej dyrektywę 2004/18/WE (Dz.U. 2014, L 94, s. 65), a także art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „kartą”).

2        Wnioski te zostały złożone w ramach sporu pomiędzy EPIC Financial Consulting Ges.m.b.H. (zwanym dalej „EPIC”) a Republiką Austrii i Bundesbeschaffung GmbH (zwanym dalej „federalną spółką dokonującą zakupów”) w przedmiocie udzielenia przez te ostatnie zamówień publicznych na dostawę testów antygenowych na obecność antygenu SARS-CoV-2 (COVID-19) (zwanych dalej „testami antygenowymi”).

 Ramy prawne

 Prawo Unii

 Dyrektywa 89/665

3        Motyw piąty dyrektywy 89/665 ma następujące brzmienie:

„[…] z uwagi na krótki czas trwania procedur, właściwe organy odwoławcze muszą, między innymi, być upoważnione do podjęcia środków tymczasowych mających na celu zawieszenie takich procedur lub wykonania jakichkolwiek decyzji podejmowanych przez instytucję zamawiającą; krótki czas trwania procedur oznacza, że wszelkie naruszenia, o których mowa powyżej, muszą być eliminowane w trybie pilnym”.

4        Artykuł 1 tej dyrektywy, zatytułowany „Zakres zastosowania i dostępność procedur odwoławczych”, stanowi w ust. 1 i 3:

„1.      Niniejsza dyrektywa ma zastosowanie do zamówień, o których mowa w [dyrektywie 2014/24], chyba że zamówienia te wyłączono zgodnie z art. 7[–]12, 15[–]17 oraz 37 tej dyrektywy.

[…]

Zamówienia w rozumieniu niniejszej dyrektywy obejmują zamówienia publiczne, umowy ramowe, koncesje na roboty budowlane i usługi oraz dynamiczne systemy zakupów.

Państwa członkowskie przyjmują niezbędne środki, aby zapewnić – w odniesieniu do zamówień objętych zakresem zastosowania dyrektywy [2014/24] […] – możliwość skutecznego, a zwłaszcza możliwie szybkiego, odwołania od decyzji podjętych przez instytucje zamawiające, zgodnie z warunkami określonymi w art. 2–2f niniejszej dyrektywy, z powodu naruszenia przez te decyzje prawa [Unii] w dziedzinie zamówień publicznych lub naruszenia krajowych przepisów transponujących to prawo.

[…]

3.      Państwa członkowskie zapewniają dostępność procedur odwoławczych, w ramach szczegółowych przepisów, które państwa członkowskie mogą ustanowić, przynajmniej dla każdego podmiotu, który ma lub miał interes w uzyskaniu danego zamówienia i który poniósł szkodę lub może ponieść szkodę w wyniku domniemanego naruszenia”.

5        Artykuł 2 dyrektywy 89/665, zatytułowany „Wymagania dotyczące procedur odwoławczych”, stanowi:

„1.      Państwa członkowskie zapewniają wprowadzenie do procedur odwoławczych określonych w art. 1 odpowiednich środków obejmujących prawo do:

a)      przedsięwzięcia, w możliwie najkrótszym terminie, w drodze postanowienia, środków tymczasowych w celu naprawy domniemanego naruszenia lub zapobieżenia dalszym szkodom wobec podmiotów, których to dotyczy, w tym zawieszenia lub doprowadzenia do zawieszenia procedury udzielania zamówienia publicznego lub wykonania decyzji podjętych przez instytucję zamawiającą;

b)      uchylenia lub doprowadzenia do uchylenia bezprawnych decyzji, w tym usunięcia dyskryminujących warunków [specyfikacji] technicznych, ekonomicznych lub finansowych zawartych w zaproszeniu do składania ofert, specyfikacji [dokumentacji zamówienia] lub we wszelkich innych dokumentach związanych z procedurą udzielania zamówienia;

c)      przyznania odszkodowania podmiotom, które doznały uszczerbku w wyniku naruszenia.

[…]

3.      W sytuacji, gdy organ pierwszej instancji, który jest niezależny od instytucji zamawiającej, rozpatruje odwołanie od decyzji o udzieleniu zamówienia, państwa członkowskie zapewniają, aby instytucja zamawiająca nie mogła zawrzeć umowy przed podjęciem przez organ odwoławczy decyzji w sprawie wniosku o zastosowanie środków tymczasowych lub o odwołanie. Zawieszenie wygasa nie wcześniej niż okres zawieszenia typu standstill, o którym mowa w art. 2a ust. 2 i art. 2d ust. 4 i 5.

4.      Z wyjątkiem przypadków przewidzianych w ust. 3 i art. 1 ust. 5 procedury odwoławcze nie muszą koniecznie skutkować automatycznym zawieszeniem procedur udzielenia zamówienia, do których się odnoszą.

5.      Państwa członkowskie mogą przewidzieć, że organ odpowiedzialny za procedury odwoławcze może wziąć pod uwagę prawdopodobne konsekwencje zastosowania środków tymczasowych dla wszystkich interesów, co do których zachodzi prawdopodobieństwo doznania uszczerbku, a także dla interesu publicznego, i może podjąć decyzję o niestosowaniu takich środków, jeżeli ich negatywne konsekwencje mogłyby przewyższyć płynące z nich korzyści.

Decyzja o niezastosowaniu środków tymczasowych pozostaje bez uszczerbku dla wszelkich pozostałych roszczeń podmiotu wnoszącego o zastosowanie takich środków.

[…]”.

6        Artykuł 2a tej dyrektywy, zatytułowany „Okres zawieszenia typu standstill”, stanowi:

„1.      Przez przyjęcie koniecznych przepisów uwzględniających minimalne warunki określone w ust. 2 niniejszego artykułu i w art. 2c państwa członkowskie zapewniają, aby podmioty, o których mowa w art. 1 ust. 3, dysponowały czasem wystarczającym na skuteczne odwołania od decyzji o udzieleniu zamówienia podjętych przez instytucje zamawiające.

2.      Zawarcie umowy w następstwie decyzji o udzieleniu zamówienia objętego zakresem zastosowania dyrektywy [2014/24] lub [dyrektywy 2014/23/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania koncesji (Dz.U. 2014, L 94, s. 1)] nie może nastąpić przed upływem okresu co najmniej 10 dni kalendarzowych ze skutkiem od dnia następującego po dniu, w którym decyzja o udzieleniu zamówienia została wysłana zainteresowanym oferentom i kandydatom, jeśli korzystano z faksu lub środków elektronicznych, lub – jeśli korzystano z innych środków komunikacji – przed upływem okresu albo co najmniej 15 dni kalendarzowych ze skutkiem od dnia następującego po dniu, w którym decyzja o udzieleniu zamówienia została wysłana zainteresowanym oferentom i kandydatom, albo co najmniej 10 dni kalendarzowych ze skutkiem od dnia następującego po dniu otrzymania decyzji o udzieleniu zamówienia.

Oferentów uważa się za zainteresowanych, jeśli nie zostali jeszcze ostatecznie wykluczeni. Wykluczenie ma charakter ostateczny, jeśli zainteresowani oferenci zostali o nim powiadomieni i jeżeli zostało ono uznane za zgodne z prawem przez niezależny organ odwoławczy lub nie może już podlegać procedurze odwołania.

Kandydatów uważa się za zainteresowanych, jeżeli instytucja zamawiająca nie udostępniła informacji o odrzuceniu ich wniosku przed powiadomieniem zainteresowanych oferentów o decyzji o udzieleniu zamówienia.

Informacji przekazywanej każdemu zainteresowanemu oferentowi i kandydatowi o decyzji o udzieleniu zamówienia towarzyszy:

–        streszczenie stosownych przyczyn, o których mowa w art. 55 ust. 2 dyrektywy [2014/24], z zastrzeżeniem art. 55 ust. 3 tej dyrektywy, lub w art. 40 ust. 1 dyrektywy [2014/23], z zastrzeżeniem przepisów art. 40 ust. 2 tej dyrektywy, i

–        precyzyjne określenie dokładnego okresu zawieszenia typu standstill obowiązującego zgodnie z przepisami prawa krajowego transponującymi niniejszy ustęp”.

7        Artykuł 2b wspomnianej dyrektywy, zatytułowany „Odstępstwa od okresu zawieszenia typu standstill”, stanowi:

„Państwa członkowskie mogą przewidzieć, że terminy określone w art. 2a ust. 2 niniejszej dyrektywy nie mają zastosowania w następujących przypadkach:

[…]

c)      w przypadku zamówienia opartego na umowie ramowej, zgodnie z art. 33 dyrektywy [2014/24], i w przypadku konkretnego zamówienia w ramach dynamicznego systemu zakupów, zgodnie z art. 34 tej dyrektywy.

W przypadku odwołania się do tego odstępstwa państwa członkowskie zapewniają nieskuteczność umowy zgodnie z art. 2d i 2f niniejszej dyrektywy, jeżeli:

–        nastąpiło naruszenie art. 33 ust. 4 lit. c) lub art. 34 ust. 6 dyrektywy [2014/24], i

–        wartość zamówienia szacuje się na równą progom określonym w art. 4 dyrektywy [2014/24] lub wyższą”.

 Dyrektywa 2007/66/WE

8        Motywy 3, 4 i 36 dyrektywy 2007/66/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 grudnia 2007 r. zmieniającej dyrektywy Rady 89/665/EWG i 92/13/EWG w zakresie poprawy skuteczności procedur odwoławczych w dziedzinie udzielania zamówień publicznych (Dz.U. 2007, L 335, s. 31) stanowią:

„(3)      Konsultacje z zainteresowanymi stronami, a także orzecznictwo [Trybunału], wskazały na pewną liczbę braków w zakresie mechanizmów odwoławczych istniejących w państwach członkowskich. […]

(4)      Wśród wskazanych niedociągnięć wymieniono w szczególności brak możliwości wniesienia skutecznego odwołania w okresie między wydaniem decyzji o udzieleniu zamówienia a zawarciem związanej z nim umowy. Czasami sytuacja ta powoduje, że instytucje zamawiające i podmioty zamawiające, które pragną zapewnić nieodwracalność skutków zakwestionowanej decyzji o udzieleniu zamówienia, bardzo szybko przystępują do podpisania umowy. Aby wyeliminować tę lukę, która stanowi istotną przeszkodę dla skutecznej ochrony sądowej zainteresowanych oferentów, tj. tych oferentów, których jeszcze ostatecznie nie wykluczono, należy przewidzieć minimalny okres zawieszenia typu standstill, podczas którego zawarcie umowy jest zawieszone, niezależnie od tego, czy do zawarcia umowy doszło w chwili jej podpisania.

[…]

(36)      Niniejsza dyrektywa uwzględnia prawa podstawowe i przestrzega zasad uznanych w szczególności w [karcie]. W szczególności niniejsza dyrektywa ma na celu zapewnienie pełnego poszanowania prawa do skutecznego środka odwoławczego i dostępu do bezstronnego sądu, zgodnie z art. 47 akapit pierwszy i drugi [karty]”.

 Dyrektywa 2014/24

9        Progi mające zastosowanie do dyrektywy 2014/24, odnoszące się do szacunkowej wartości zamówień, są określone w jej art. 4.

10      Artykuł 5 wspomnianej dyrektywy, zatytułowany „Metody obliczania szacunkowej wartości zamówienia”, stanowi w ust. 5:

„W odniesieniu do umów ramowych i dynamicznych systemów zakupów uwzględnia się maksymalną szacunkową wartość bez VAT wszystkich zamówień przewidywanych przez cały okres obowiązywania umowy ramowej lub okres ważności dynamicznego systemu zakupów”.

11      Artykuł 18 tej dyrektywy, zatytułowany „Zasady udzielania zamówień”, stanowi w ust. 1 akapit pierwszy:

„Instytucje zamawiające zapewniają równe i niedyskryminacyjne traktowanie wykonawców oraz działają w sposób przejrzysty i proporcjonalny”.

12      Artykuł 32 dyrektywy 2014/24, zatytułowany „Stosowanie procedury negocjacyjnej bez uprzedniej publikacji”, stanowi w ust. 2:

„Procedurę negocjacyjną bez uprzedniej publikacji można stosować do zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi w każdym z następujących przypadków:

[…]

c)      w zakresie, w jakim jest to absolutnie niezbędne, jeżeli – ze względu na wystąpienie wyjątkowo pilnej konieczności spowodowanej wydarzeniami, których instytucja zamawiająca nie mogła przewidzieć – terminy przewidziane dla procedury otwartej lub procedury ograniczonej lub procedury konkurencyjnej z negocjacjami nie mogą być dotrzymane. Okoliczności przywoływane w celu uzasadnienia wyjątkowo pilnej konieczności nie mogą być w żadnym wypadku przypisane instytucji zamawiającej”.

13      Artykuł 33 tej dyrektywy, zatytułowany „Umowy ramowe”, stanowi w ust. 2 i 3:

„2.      Zamówień opartych na umowie ramowej udziela się zgodnie z procedurami określonymi w niniejszym ustępie oraz w ust. 3 i 4.

Procedury te mogą być stosowane wyłącznie pomiędzy tymi instytucjami zamawiającymi, które wyraźnie wskazano w tym celu w zaproszeniu do ubiegania się o zamówienie lub zaproszeniu do potwierdzenia zainteresowania, a wykonawcami będącymi stronami zawartej umowy ramowej.

Zamówienia oparte na umowie ramowej nie mogą w żadnym wypadku powodować istotnych modyfikacji warunków określonych w danej umowie ramowej, w szczególności w przypadku, o którym mowa w ust. 3.

3.      W przypadku gdy umowę ramową zawiera się z jednym wykonawcą, zamówień opartych na takiej umowie udziela się na warunkach w niej określonych.

Na potrzeby udzielania takich zamówień instytucje zamawiające mogą na piśmie konsultować się z wykonawcą będącym stroną umowy ramowej, żądając od niego, w razie potrzeby, uzupełnienia oferty”.

14      Artykuł 49 wspomnianej dyrektywy, zatytułowany „Ogłoszenie o zamówieniu”, przewiduje:

„Ogłoszenia o zamówieniu są wykorzystywane jako sposób zaproszenia do ubiegania się o zamówienie w odniesieniu do wszystkich procedur bez uszczerbku dla art. 26 ust. 5 akapit drugi i art. 32. Ogłoszenia te zawierają informacje określone w załączniku V część C i są publikowane zgodnie z art. 51”.

15      Artykuł 50 tej dyrektywy, zatytułowany „Ogłoszenie o udzieleniu zamówienia”, stanowi w ust. 1 i 2:

„1.      W następstwie decyzji o udzieleniu zamówienia lub zawarciu umowy instytucje zamawiające przesyłają ogłoszenie o udzieleniu zamówienia dotyczące wyników postępowania o udzielenie zamówienia nie później niż w terminie 30 dni od zawarcia umowy w sprawie zamówienia lub umowy ramowej.

Ogłoszenia te zawierają informacje określone w załączniku V część D i są publikowane zgodnie z art. 51.

2.      W przypadku gdy zaproszenie do ubiegania się o zamówienie zostało dokonane w formie wstępnego ogłoszenia informacyjnego, a instytucja zamawiająca postanowiła, że nie udzieli dalszych zamówień w okresie objętym wstępnym ogłoszeniem informacyjnym, ogłoszenie o udzieleniu zamówienia zawiera wyraźne wskazanie tego faktu.

W przypadku umów ramowych zawartych zgodnie z art. 33 instytucje zamawiające nie są zobowiązane do przesyłania ogłoszeń o wynikach postępowania o udzielenie zamówienia dla każdego zamówienia opartego na takiej umowie. Państwa członkowskie mogą postanowić, że instytucje zamawiające zostaną zobowiązane do grupowania w okresach kwartalnych ogłoszeń o wynikach postępowania o udzielenie zamówienia w odniesieniu do zamówień opartych na umowie ramowej. W takim przypadku instytucje zamawiające wysyłają grupowe ogłoszenia w ciągu 30 dni od zakończenia każdego kwartału”.

16      Artykuł 72 dyrektywy 2014/24, zatytułowany „Modyfikacja umów w okresie ich obowiązywania”, stanowi:

„1.      Zamówienia i umowy ramowe można modyfikować bez przeprowadzania nowego postępowania o udzielenie zamówienia zgodnie z niniejszą dyrektywą w dowolnym z poniższych przypadków:

[…]

e)      gdy modyfikacje, niezależnie od ich wartości, są nieistotne w rozumieniu ust. 4.

[…]”.

 Rozporządzenie (UE) nr 1215/2012

17      W motywie 10 rozporządzenia nr 1215/2012 wskazano:

„Przedmiotowy zakres zastosowania niniejszego rozporządzenia powinien rozciągać się, pominąwszy kilka dokładnie określonych dziedzin prawa, na zasadniczą część prawa cywilnego i handlowego; w świetle przyjęcia rozporządzenia Rady (WE) nr 4/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych [Dz.U. 2009, L 7, s. 1] kwestie te powinny zostać wyłączone z zakresu niniejszego rozporządzenia”.

18      Artykuł 1 ust. 1 tego rozporządzenia stanowi:

„Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie w sprawach cywilnych i handlowych, niezależnie od rodzaju sądu. Nie obejmuje ono w szczególności spraw podatkowych, celnych, administracyjnych ani spraw dotyczących odpowiedzialności państwa za działania lub zaniechania w wykonywaniu władzy publicznej (acta iure imperii)”.

19      Artykuł 35 tego rozporządzenia przewiduje:

„Wniosek o zastosowanie środków tymczasowych, włącznie ze środkami zabezpieczającymi, przewidzianych w prawie państwa członkowskiego, może zostać wniesiony do sądu tego państwa członkowskiego także wówczas, gdy sprawa główna należy do jurysdykcji sądu innego państwa członkowskiego”.

 Prawo austriackie

 Ustawa o zamówieniach publicznych

20      Paragraf 144 Bundesvergabegesetz 2018 (federalnej ustawy o zamówieniach publicznych z 2018 r.) (BGBl. I, 65/2018, zwanej dalej „ustawą o zamówieniach publicznych”) przewiduje w ust. 1:

„Instytucja zamawiająca nie może udzielić zamówienia przed upływem okresu zawieszenia typu standstill pod rygorem bezwzględnej nieważności. Okres zawieszenia typu standstill rozpoczyna bieg wraz z przekazaniem lub udostępnieniem powiadomienia o decyzji o udzieleniu zamówienia. Termin ten wynosi 10 dni w przypadku przekazywania lub udostępniania informacji drogą elektroniczną oraz 15 dni w przypadku przekazywania informacji pocztą lub innymi odpowiednimi środkami”.

21      Paragraf 334 tej ustawy stanowi:

„1)      Bundesverwaltungsgericht [(federalny sąd administracyjny, Austria)] orzeka na podstawie przepisów tego działu w przedmiocie wniosków o przeprowadzenie postępowania odwoławczego (rozdział 2), o zastosowanie środków tymczasowych (rozdział 3) oraz o przeprowadzenie postępowania o charakterze deklaratoryjnym (rozdział 4). Wnioski takie składa się bezpośrednio do Bundesverwaltungsgericht [(federalnego sądu administracyjnego)].

2)      Do czasu udzielenia zamówienia lub unieważnienia postępowania przetargowego Bundesverwaltungsgericht [(federalny sąd administracyjny)] jest właściwy, w celu zaradzenia naruszeniom niniejszej ustawy federalnej i przepisów wykonawczych ustanowionych na jej podstawie lub naruszeniom przepisów prawa Unii mających bezpośrednie zastosowanie,

1.      do zarządzenia środków tymczasowych oraz

2.      do uchylenia podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji instytucji zamawiającej w ramach zarzutów podniesionych przez skarżącego.

3)      Bundesverwaltungsgericht [(federalny sąd administracyjny)] jest właściwy po udzieleniu zamówienia

[…]

3.      do ustalenia, czy postępowanie w sprawie udzielenia zamówienia publicznego zostało przeprowadzone w sposób sprzeczny z prawem, bez uprzedniej publikacji ogłoszenia o zamówieniu;

[…]

5.      do ustalenia, czy udzielenie zamówienia na świadczenie usługi na podstawie umowy ramowej lub za pomocą dynamicznego systemu zakupów było niezgodne z prawem ze względu na naruszenie § 155 ust. 4–9, § 162 ust. 1–5, § 316 ust. 1–3 lub § 323 ust. 1–5;

[…]”.

22      Zgodnie z § 336 omawianej ustawy:

„1)      Instytucje zamawiające i podmioty zamawiające objęte zakresem stosowania niniejszej ustawy federalnej powinny przekazać Bundesverwaltungsgericht [(federalnemu sądowi administracyjnemu)] wszelkie informacje niezbędne do wykonywania jego zadań oraz dostarczyć wszelkie wymagane w tym celu dokumenty. To samo dotyczy przedsiębiorców biorących udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia.

2)      Jeżeli instytucja zamawiająca, podmiot zamawiający lub przedsiębiorca nie przekazali określonych dokumentów lub informacji lub przedstawili informacje, lecz nie dostarczyli dokumentów przetargowych, Bundesverwaltungsgericht [(federalny sąd administracyjny)] może, jeżeli podmiot zamawiający lub wykonawca został uprzednio wyraźnie poinformowany o konsekwencjach zaniechania, podjąć decyzję na podstawie twierdzeń uczestnika, który nie dopuścił się uchybienia”.

23      Paragraf 340 tej samej ustawy stanowi:

„1)      Wnioskodawca uiszcza opłatę ryczałtową za każdy wniosek złożony na podstawie [§] 342 ust. 1, [§] 350 ust. 1 i [§] 353 ust. 1 i 2, zgodnie z następującymi przepisami:

1.      Opłata ryczałtowa powinna być uiszczona w chwili złożenia wniosku zgodnie ze stawkami ustalonymi przez rząd federalny w drodze postanowienia.

[…]

4.      W przypadku wniosków złożonych na podstawie § 350 ust. 1 należy wpłacić kwotę w wysokości 50% ustalonej opłaty.

[…]

7.      Jeżeli wniosek zostaje wycofany przed rozprawą lub, jeżeli rozprawa nie odbyła się, przed wydaniem wyroku lub postanowienia należy zapłacić jedynie kwotę w wysokości 75% opłaty ustalonej w odniesieniu do danego wniosku lub obniżoną opłatę zgodnie z pkt 5. Kwoty nadpłacone podlegają zwrotowi.

24      Paragraf 342 ustawy o zamówieniach publicznych stanowi:

„1)      Do czasu udzielenia zamówienia lub do momentu złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy przedsiębiorca może wnieść skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem każdej podlegającej odrębnemu zaskarżeniu decyzji wydanej przez instytucję zamawiającą w postępowaniu o udzielenie zamówienia, o ile:

1.      ma on interes w zawarciu umowy podlegającej zakresowi stosowania niniejszej ustawy federalnej oraz

2.      owa zarzucana niezgodność z prawem wyrządziła mu szkodę lub może wyrządzić mu szkodę.

[…]

3)      Wniesienie odwołania nie ma żadnego skutku zawieszającego wobec toczącego się postępowania o udzielenie zamówienia.

[…]”.

25      Paragraf 344 tej ustawy przewiduje:

„1)      Wniosek na podstawie § 342 ust. 1 zawiera w każdym przypadku:

1.      wskazanie bieżącego postępowania o udzielenie zamówienia oraz kwestionowanej podlegającej odrębnemu zaskarżeniu decyzji,

2.      wskazanie instytucji zamawiającej, wnioskodawcy oraz, w stosownym przypadku, podmiotu zamawiającego, w tym jego adresu elektronicznego,

3.      przedstawienie istotnych okoliczności faktycznych, w tym interesu w zawarciu umowy, a w szczególności w przypadku zakwestionowania decyzji o udzieleniu zamówienia nazwę oferenta wybranego w postępowaniu o udzielenie zamówienia,

4.      informacje dotyczące podnoszonej szkody, którą ponosi lub może ponieść wnioskodawca,

5.      wskazanie praw, które zdaniem wnioskodawcy zostały naruszone (przedstawienie zarzutów), oraz powody, na których opiera się zarzut niezgodności z prawem,

6.      żądanie stwierdzenia nieważności kwestionowanej podlegającej odrębnemu zaskarżeniu decyzji oraz

7.      informacje niezbędne do oceny, czy wniosek został złożony we właściwym czasie.

2)      Wniosek jest niedopuszczalny w całości, jeżeli

1.      nie dotyczy podlegającej odrębnemu zaskarżeniu decyzji lub

2.      nie został złożony w terminie określonym w § 343, lub

3.      nie została prawidłowo uiszczona stosowna opłata pomimo wezwania do jej zapłaty.

3)      Jeżeli wniosek, o którym mowa w § 342 ust. 1, został złożony po udzieleniu zamówienia lub unieważnienia postępowania przetargowego, Bundesverwaltungsgericht [(federalny sąd administracyjny)] traktuje go jako wniosek o ustalenie na podstawie § 353 ust. 1 w przypadku, gdy wnioskodawca nie mógł wiedzieć o udzieleniu zamówienia lub unieważnieniu procedury przetargowej i gdy wniosek ten został złożony w terminie określonym w § 354 ust. 2. Na wniosek Bundesverwaltungsgericht [(federalnego sądu administracyjnego)] skarżący powinien, w rozsądnym terminie określonym przez Bundesverwaltungsgericht [(federalny sąd administracyjny)], wskazać w sposób bardziej szczegółowy, czego dotyczy złożony na podstawie § 353 ust. 1 wniosek o ustalenie. Jeżeli po upływie tego terminu nie zostanie wydana decyzja na podstawie § 353 ust. 1, wniosek zostaje odrzucony”.

26      Paragraf 350 tej samej ustawy stanowi:

„1)      Bundesverwaltungsgericht [(federalny sąd administracyjny)] jest zobowiązany – na wniosek przedsiębiorcy, który w sposób oczywisty spełnia przesłanki zastosowania § 342 ust. 1 – zarządzić bezzwłocznie, w drodze zastosowania środka tymczasowego, środki zabezpieczające, które wydają się niezbędne i właściwe dla naprawienia wszelkich szkód dla interesów wnioskodawcy lub szkód, które mogą zostać spowodowane przez zarzucaną niezgodność z prawem podlegającej odrębnemu zaskarżeniu decyzji.

2)      Wniosek o zastosowanie środków tymczasowych powinien zawierać:

1.      dokładne wskazanie postępowania o udzielenie danego zamówienia, wnioskodawcy oraz, w stosownym przypadku, podmiotu zamawiającego, w tym jego adresu elektronicznego,

2.      przedstawienie istotnych okoliczności faktycznych oraz wskazanie, czy spełnione zostały przesłanki przewidziane w § 342 ust. 1,

3.      dokładne wskazanie zarzucanej niezgodności z prawem,

4.      dokładne przedstawienie szkody bezpośrednio zagrażającej interesom wnioskodawcy oraz wiarygodne przedstawienie istotnych okoliczności faktycznych,

5.      dokładne wskazanie wnioskowanego środka zabezpieczającego oraz

6.      informacje niezbędne do oceny, czy wniosek został złożony we właściwym czasie.

[…]

5)      Bundesverwaltungsgericht [(federalny sąd administracyjny)] niezwłocznie powiadamia instytucję zamawiającą oraz, w stosownym przypadku, podmiot zamawiający, o otrzymaniu wniosku o zastosowanie środków tymczasowych mającego na celu zakazanie udzielenia zamówienia, zawarcia umowy ramowej, złożenia oświadczenia o unieważnieniu postępowania lub otwarcia ofert. Wnioski o zastosowanie środków tymczasowych dotyczące zakazu udzielania zamówienia, zawarcia umowy ramowej, złożenia oświadczenia o unieważnieniu postępowania lub braku otwarcia ofert mają skutek zawieszający od chwili otrzymania zawiadomienia o otrzymaniu wniosku aż do chwili wydania decyzji w przedmiocie owego wniosku. Instytucja zamawiająca lub podmiot zamawiający, dopóki nie zostanie wydana decyzja w przedmiocie wniosku, nie mogą

1.      udzielić zamówienia lub zawrzeć umowy ramowej albo

2.      unieważnić postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, albo

3.      otworzyć oferty.

[…]

7)      Wniosek o zastosowanie środków tymczasowych jest niedopuszczalny, jeżeli stosowna opłata nie została prawidłowo uiszczona pomimo wezwania do jej zapłaty”.

27      Paragraf 382 tej samej ustawy stanowi:

„Niniejsza ustawa federalna dokonuje transpozycji i uwzględnia następujące akty prawne Unii:

[…]

2.      Dyrektywę [89/665].

[…]

16.      Dyrektywę [2014/24]”.

 Ogólna ustawa o postępowaniu administracyjnym

28      Zgodnie z § 49 ust. 1 Allgemeine Verwaltungsverfahrensgesetz (ogólnej ustawy o postępowaniu administracyjnym):

„Świadek może odmówić składania zeznań:

1.      dotyczących pytań, jeśli odpowiedź na nie mogłaby narazić świadka lub jego bliskich […] na bezpośrednią szkodę majątkową lub ryzyko odpowiedzialności karnej, lub hańbę;

[…]”.

 Rozporządzenie w sprawie opłat ryczałtowych z 2018 r.

29      Verordnung der Bundesregierung betreffend die Pauschalgebühr für die Inanspruchnahme des Bundesverwaltungsgerichtes in den Angelegenheiten des öffentlichen Auftragswesens (BVwG-Pauschalgebührenverordnung Vergabe 2018 – BVwG-PauschGebV Vergabe 2018) [rozporządzenie rządu federalnego w sprawie opłat ryczałtowych za wytoczenie powództwa przed federalnym sądem administracyjnym w sprawach z zakresu zamówień publicznych (rozporządzenie w sprawie opłat ryczałtowych z 2018 r. – BVwG-PauschGebV 2018)] stanowi:

„Na podstawie

1.      § 340 ust. 1 pkt 1 [ustawy o zamówieniach publicznych],

[…]

zarządza się:

Stawki jednostkowe

Paragraf 1.      W przypadku wniosków złożonych na podstawie [§] 342 ust. 1 i [§] 353 ust. 1 i 2 [ustawy o zamówieniach publicznych], w przypadku wniosków złożonych na podstawie § 135 {Bundesgesetz über die Vergabe von Aufträgen im Verteidigungs- und Sicherheitsbereich [Bundesvergabegesetz Verteidigung und Sicherheit 2012 – BVergGVS 2012] [federalnej ustawy o udzielaniu zamówień publicznych w dziedzinie obronności i bezpieczeństwa z 2012 r. – BVergGVS 2012) (BGBl. I, 10/2012)]} w związku z [§] 342 ust. 1 i [§] 353 ust. 1 i 2 [ustawy o zamówieniach publicznych] oraz w przypadku wniosków złożonych na podstawie [§] 86 ust. 1 i [§] 97 ust. 1 i 2 ustawy o zamówieniach publicznych {Bundesgesetz über die Vergabe von Konzessionsverträgen [Bundesvergabegesetz Konzessionen 2018 – BVergGKonz 2018] [federalnej ustawy o udzielaniu koncesji (federalnej ustawy o zamówieniach publicznych w dziedzinie koncesji z 2018 r. – BVergGKonz 2018) (BGBl. I, 65/2018)]}, wnioskodawca jest zobowiązany do uiszczenia opłaty ryczałtowej w każdym indywidualnym przypadku zgodnie z następującymi przepisami:

Bezpośrednie udzielanie zamówień      324 [EUR]

[…]”.

 Federalna ustawa konstytucyjna o środkach wspomagających walkę z pandemią COVID-19 w dziedzinie zamówień publicznych

30      Zgodnie z § 5 Bundesverfassungsgesetz betreffend Begleitmaßnahmen zu COVID-19 in Angelegenheiten des öffentlichen Auftragswesens (COVID-19 Begleitgesetz Vergabe) [federalnej ustawy konstytucyjnej o środkach wspomagających walkę z pandemią COVID-19 w dziedzinie zamówień publicznych (ustawy uzupełniającej w sprawie COVID-19)] (BGBl. I, 24/2020), której stosowanie zostało przedłużone do dnia 30 czerwca 2021 r. (BGBl. I, 5/2021):

„Jeżeli z informacji zawartych we wniosku o zastosowanie środków tymczasowych dotyczących odwołań w ramach udzielania zamówień publicznych zgodnie z [ustawą o zamówieniach publicznych] lub BVergGVS 2012 albo z wiarygodnych twierdzeń instytucji zamawiającej wynika, że postępowanie o udzielenie zamówienia służy pilnemu zapobieganiu rozprzestrzenianiu się COVID-19 i zwalczaniu jego rozprzestrzeniania się lub utrzymaniu porządku publicznego w związku z zapobieganiem rozprzestrzenianiu się COVID-19 i zwalczaniem jego rozprzestrzeniania się, wniosek o zastosowanie środków tymczasowych w celu zakazania otwarcia ofert, zawarcia umowy ramowej lub udzielenia zamówienia nie ma skutku zawieszającego. W takim przypadku instytucja zamawiająca może udzielić zamówienia, zawrzeć umowę ramową lub otworzyć oferty przed wydaniem rozstrzygnięcia w sprawie wniosku”.

 Postępowanie główne i pytania prejudycjalne

31      Pod koniec 2020 r. Republika Austrii i federalna spółka dokonująca zakupów (zwane dalej łącznie „instytucją zamawiającą” lub „pozwanymi w postępowaniu głównym”) zawarły 21 umów ramowych o wartości 3 mln EUR w celu zakupu testów antygenowych.

32      W dniu 1 grudnia 2020 r. EPIC wniósł do Bundesverwaltungsgericht (federalnego sądu administracyjnego) skargę zmierzającą w istocie do zakwestionowania zawarcia owych umów ramowych na tej podstawie, że postępowanie w tym zakresie nie było przejrzyste i naruszało prawo zamówień publicznych. Do owej skargi dołączony był wniosek o zastosowanie środków tymczasowych zmierzający w istocie do tymczasowego zakazania instytucji zamawiającej kontynuowania postępowania, względnie postępowań o udzielenie zamówienia na dostawę testów antygenowych, których zgodność z prawem kwestionuje EPIC.

33      Tego samego dnia Bundesverwaltungsgericht (federalny sąd administracyjny) skierował do EPIC pierwsze zarządzenie w sprawie uzupełnienia braków, ponieważ na podstawie wniesionej przez ową spółkę skargi wszczynającej postępowanie nie można było wyraźnie zidentyfikować konkretnych podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji w rozumieniu dyrektywy 89/665, których unieważnienia domagał się EPIC, ani postępowań o udzielenie zamówienia, których dotyczył wniosek o zastosowanie środków tymczasowych.

34      Pismem z dnia 7 grudnia 2020 r. EPIC zakwestionował konieczność uzupełnienia skargi i wskazał, że dotyczyła ona tylko jednej decyzji instytucji zamawiającej, o której dowiedział się za pośrednictwem mediów, a mianowicie dotyczącej skorzystania z bezpośredniego postępowania o udzielenie zamówienia w odniesieniu do kilku milionów dodatkowych testów antygenowych w celu przeprowadzenia masowych testów w Austrii. Zdaniem EPIC, z oczywistym naruszeniem zasady przejrzystości, nie miał on dostępu do jakiegokolwiek dokumentu związanego z rozpatrywanym zamówienia, w związku z czym nie mógł on być zobowiązany do wskazania konkretnego postępowania o udzielenie odnośnego zamówienia, gdyż w przeciwnym razie jego prawo do skutecznej ochrony sądowej zostałoby naruszone.

35      W piśmie uzupełniającym z dnia 9 grudnia 2020 r. EPIC wyjaśnił, że nie zamierza kwestionować samego zawarcia przez instytucję zamawiającą 21 umów ramowych, lecz wyłącznie zakup od spółki R, w okresie od dnia 29 października do dnia 24 listopada 2020 r., około dwóch milionów dodatkowych testów antygenowych na kwotę ponad 3 mln EUR. Należy uznać, że zakupy te wynikają z niezgodnego z prawem bezpośredniego udzielenia zamówienia ze względu na to, że przekraczają one znacznie wielkość zamówienia przewidzianą w rozpatrywanej umowie ramowej.

36      W dniu 14 grudnia 2020 r. EPIC wskazał, że jego wniosek o zastosowanie środków tymczasowych ogranicza się do sprzeciwienia się ewentualnym nowym zamówieniom złożonym w okresie od dnia 20 listopada 2020 r. u trzech wskazanych z nazwy przedsiębiorstw, które to zamówienia przekraczały maksymalną wartość zakupów w wysokości 3 mln EUR przewidzianą w omawianych umowach ramowych.

37      Wreszcie, EPIC stwierdził w piśmie z dnia 5 stycznia 2021 r., że obecnie kwestionuje wyłącznie zakupy dokonane od dnia 20 listopada 2020 r. na podstawie umów ramowych zawartych odpowiednio ze spółkami I i S w dniach 13 i 18 listopada 2020 r. Zakupy te przekraczały maksymalną wartość zakupów w wysokości 3 mln EUR przewidzianą w owych umowach ramowych.

38      EPIC wskazuje na koniec, że w chwili wniesienia skargi nie miał możliwości uzyskania wiedzy o wysokości sądowej opłaty ryczałtowej, do których zapłaty był zobowiązany, ponieważ opłaty te są obliczane na podstawie liczby zaskarżonych aktów. Otóż liczba ta była niemożliwa do określenia z uwagi na nieprzejrzysty charakter postępowań o udzielenie zamówienia rozpatrywanych w postępowaniu głównym.

39      Ze swej strony pozwane w postępowaniu głównym kwestionują legitymację procesową EPIC, ponieważ do dnia 10 grudnia 2020 r. nie posiadał on kwalifikacji zawodowych wymaganych do wprowadzania testów antygenowych do obrotu. Twierdzą one ponadto, że skarga EPIC jest niedopuszczalna, ponieważ nie wskazał on konkretnie zaskarżonej decyzji, a także postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, do którego decyzja ta się odnosi. Pozwane w postępowaniu głównym podnoszą ponadto, że w dniu 1 grudnia 2020 r. opublikowały w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej ogłoszenie dotyczące postępowania wszczętego w celu zawarcia umowy ramowej na dostawę testów antygenowych. Co więcej, niedopuszczalność skargi wniesionej do Bundesverwaltungsgericht (federalnego sądu administracyjnego) powoduje w konsekwencji niedopuszczalność wniosku o zastosowanie środków tymczasowych. W każdym wypadku zgodnie z § 5 ustawy w sprawie środków wspomagających walkę z pandemią COVID-19, o której mowa w pkt 30 niniejszego wyroku, wniosek ten nie może mieć skutku zawieszającego, ponieważ sporny zakup testów antygenowych miał na celu pilne zapobieganie rozprzestrzenianiu się COVID-19 i zwalczanie jego rozprzestrzeniania się. Pozwane w postępowaniu głównym wskazują również, że każda z 21 umów ramowych zakwestionowanych przez EPIC została zawarta z jednym tylko partnerem, co EPIC mógł w sposób oczywisty stwierdzić, zapoznając się ze stroną internetową federalnej spółki dokonującej zakupów. Wreszcie, po doręczeniu skargi EPIC nie dokonano żadnego zakupu testów antygenowych w ramach umów ramowych zawartych odpowiednio ze spółkami S i I. W związku z tym nie istniała już żadna podlegająca odrębnemu zaskarżeniu decyzja.

40      Bundesverwaltungsgericht (federalny sąd administracyjny) podnosi, po pierwsze, że w Austrii podmioty prawa, które wnoszą do niego skargę w ramach postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, muszą uiścić opłatę ryczałtową za każde ze swych żądań. Opłaty te są obliczane w szczególności w zależności od liczby zaskarżonych decyzji w ramach konkretnego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Zgodnie z orzecznictwem Verfassungsgerichtshof (trybunału konstytucyjnego, Austria) opłata powstaje z chwilą złożenia wniosku i od tego momentu opłaty te należy uiszczać na rzecz Bundesverwaltungsgericht (federalnego sądu administracyjnego). W związku z tym skarga lub wniosek o zastosowanie środków tymczasowych są niedopuszczalne, jeżeli stosowna opłata nie została prawidłowo uiszczona pomimo wezwania do jej zapłaty. Podobnie sąd ten nie może uwzględnić cofnięcia skargi, dopóki nie zostały zapłacone na jego rzecz należne opłaty ryczałtowe. W danym wypadku można by uznać, że członkowie tego sądu, ze względu na ich zawinione działanie, wyrządzili skarbowi państwa szkodę finansową, którą muszą ponieść ze swoich środków własnych. Wynika z tego, że w przypadku nieprzejrzystego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego skarżący może zapoznać się z wysokością opłaty ryczałtowej związanej ze skargą dopiero po tym, jak Bundesverwaltungsgericht (federalny sąd administracyjny) przeprowadzi szeroko zakrojone badanie w celu zidentyfikowania postępowań o udzielenie zamówienia publicznego oraz odrębnych decyzji, na które powołuje się skarżący.

41      Sąd odsyłający wyjaśnia w tym względzie, że w przypadku skarg dotyczących bezpośredniego udzielania zamówień należy uiścić opłatę ryczałtową w wysokości 324 EUR należną za każde postępowanie o udzieleniu zamówienia i za każdą podlegającą odrębnemu zaskarżeniu decyzję. Kwotę tę powiększa się o 50% i w związku z tym wynosi ona 486 EUR, gdy wraz ze skargą złożono wniosek o zastosowanie środków tymczasowych. Jeżeli jednak szacunkowa wartość zamówienia przekraczałaby dwudziestokrotnie próg ustalony na 750 000 EUR w przypadku zamówień publicznych na usługi dotyczące zdrowia publicznego, za każde postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego i za każdą zaskarżoną decyzję instytucji zamawiającej należałoby uiścić opłatę w wysokości 19 440 EUR.

42      Na podstawie tych przepisów sąd odsyłający poinformował EPIC, że w okolicznościach sporu w postępowaniu głównym, skoro w odniesieniu do każdej z 21 umów ramowych zamierzał on zaskarżyć trzy decyzje i wystąpić w odniesieniu do nich o zastosowanie środków tymczasowych, to opłata ryczałtowa wynosiłaby 1 061 424 EUR. Ponieważ do tej pory EPIC zapłacił jedynie 486 EUR z tytułu opłaty ryczałtowej, mógł on zatem zostać wezwany do uregulowania swojej sytuacji polegającego na zapłacie dodatkowej kwoty w ramach opłaty ryczałtowej w wysokości około 1 mln EUR, czego niekoniecznie musiał się spodziewać w chwili wniesienia skargi.

43      Po drugie, sąd odsyłający zauważa, że EPIC nie wykazał, iż w okresie przed dniem 10 grudnia 2020 r. on sam lub jego dostawca posiadali kwalifikacje zawodowe wymagane w Austrii do celów wprowadzania do obrotu testów antygenowych.

44      Po trzecie, sąd odsyłający uważa za prawdopodobne, że w chwili wniesienia skargi EPIC nie wiedział ani o liczbie i rodzajach postępowań o udzielenie zamówienia prowadzonych przez instytucję zamawiającą, ani o liczbie podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji, które zostały już wydane w postępowaniach o udzielenie zamówienia rozpatrywanych w postępowaniu głównym. Zdaniem sądu odsyłającego EPIC przedstawił zatem nieprecyzyjne zarzuty, podczas gdy austriackie przepisy postępowania cywilnego co do zasady nakładają na każdego skarżącego obowiązek przedstawienia okoliczności faktycznych stanowiących podstawę jego skargi.

45      Po czwarte, sąd odsyłający wskazuje, że na podstawie przeprowadzonego przez siebie badania mógł on wykazać istnienie 15 umów ramowych na dostawę testów antygenowych zawartych przez instytucję zamawiającą jesienią 2020 r. Każda z tych umów ramowych została zawarta z jednym wykonawcą i po przeprowadzeniu procedury negocjacyjnej bez uprzedniej publikacji ogłoszenia o zamówieniu, zgodnie z art. 32 ust. 2 lit. c) i art. 33 ust. 3 dyrektywy 2014/24.

46      Po piąte, zdaniem sądu odsyłającego EPIC ogranicza się obecnie do zakwestionowania konkretnie bezpośredniego udzielenia zamówień publicznych na dostawę testów antygenowych spółkom S i I, które przekraczają szacunkową wartość umowy ramowej zawartej z każdą z nich. Zgodnie z prawem austriackim należy zatem uznać, że EPIC wycofał swoją skargę na decyzje wydane w ramach 19 innych umów ramowych, do których pierwotnie się odnosił.

47      W świetle powyższych rozważań Bundesverwaltungsgericht (federalny sąd administracyjny) uważa, że spór w postępowaniu głównym podnosi w świetle prawa Unii wątpliwości, które można podzielić na cztery grupy.

48      W pierwszej kolejności sąd ten jest zdania, że skargi skierowane przeciwko aktom związanym z postępowaniem o udzielenie zamówienia publicznego należą do spraw cywilnych w rozumieniu rozporządzenia nr 1215/2012. Przepisy dotyczące zamówień publicznych zawarte w dyrektywie 2014/24 regulują bowiem obowiązki instytucji zamawiających i wykonawców zamierzających zawrzeć umowę z tymi instytucjami przed zawarciem umowy. W związku z tym przepisy dotyczące zamówień publicznych w zakresie, w jakim dotyczą zawierania umów, podlegają szczególnemu prawu cywilnemu, a zatem zakresowi stosowania rozporządzenia nr 1215/2012.

49      W związku z tym zgodnie z zasadą równoważności należy stosować przepisy postępowania cywilnego, które są bardziej elastyczne niż te, których musi przestrzegać sam ów sąd. Tenże sąd zauważa w szczególności, że w sprawach cywilnych sąd wydaje rozstrzygnięcie w przedmiocie skargi i wniosku o zastosowanie środków tymczasowych, nawet jeśli skarżący nie uiścił z góry opłaty ryczałtowej, co nie podważa prawa państwa członkowskiego do pobierania tych opłat. Ponadto żadna szczególna opłata ryczałtowa nie jest należna przed sądami cywilnymi w odniesieniu do wniosków o zastosowanie środków tymczasowych związanych ze skargą, która to z kolei podlega obowiązkowi uiszczenia opłaty.

50      Gdyby specjalny system opłat, który jest stosowany w dziedzinie zamówień publicznych, został uznany za sprzeczny z prawem Unii, sąd odsyłający uznałby, że środki podjęte przez niego w ramach badania niezbędne do określenia wysokości opłaty mają charakter pomocniczy, i mógłby w ten sposób, zgodnie z zasadą ekonomii postępowania, bardzo szybko rozpatrzyć wniosek o zastosowanie środków tymczasowych, bez konieczności uprzedniego przeprowadzania dogłębnego badania w celu ustalenia liczby postępowań o udzielenie zamówienia i decyzji, które zostały pierwotnie zaskarżone.

51      W drugiej kolejności sąd odsyłający zastanawia się, czy specjalny system opłat mający zastosowanie w dziedzinie zamówień publicznych jest zgodny z gwarantowanym przez dyrektywę 89/665 prawem do tego, aby skargi i wnioski o zastosowanie środków tymczasowych mogły być rozpatrywane tak szybko, jak to możliwe, i niezależnie od kwestii związanych z sądowymi opłatami ryczałtowymi. W tym względzie powstają w szczególności trudności z obowiązkiem określenia zaskarżonych decyzji i postępowań przed rozpatrzeniem skargi co do istoty, a także brak możliwości przewidzenia przez podmiot prawa, w szczególności gdy dane postępowanie jest nieprzejrzyste, wysokości sądowej opłaty ryczałtowej, do których zapłaty jest zobowiązany. Sąd ten zastanawia się również, czy w przypadku udzielenia zamówienia w wyniku nieprzejrzystego postępowania prawo do skutecznej ochrony sądowej zagwarantowane w art. 47 karty stoi na przeszkodzie stosowaniu systemu opłat sądowych, zgodnie z którym wysokość należnej opłaty zależy od szacunkowej wartości zamówienia, liczby spornych postępowań o udzielenie zamówienia oraz liczby kwestionowanych podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji.

52      W trzeciej kolejności sąd ten uważa, że art. 1 ust. 1 dyrektywy 89/665 może być interpretowany w ten sposób, iż zawarcie umowy ramowej z jednym wykonawcą stanowi dla instytucji zamawiającej zawarcie umowy i jest równoznaczne z udzieleniem danego zamówienia. W związku z tym w niniejszym przypadku wniosek o zastosowanie środków tymczasowych powinien zostać oddalony ze względu na to, że odnośne zamówienie zostało już udzielone. Należy również sprecyzować kwalifikację prawną zamówień publicznych udzielonych w ramach umowy ramowej, których maksymalna wartość została już przekroczona, a także sposób obliczania szacunkowej wartości takiego zamówienia.

53      W czwartej kolejności Bundesverwaltungsgericht (federalny sąd administracyjny) podkreśla, że § 336 ustawy o zamówieniach publicznych upoważnia go do wydania orzeczenia zaocznego na podstawie informacji przekazanych przez stronę postępowania, jeżeli druga strona postępowania nie przedstawi żądanych informacji lub dokumentów. Tymczasem spoczywający na członkach organu administrującego lub pracownikach instytucji zamawiającej obowiązek udzielenia wyjaśnień lub informacji w celu uniknięcia sytuacji, w której takie orzeczenie zaoczne zostanie wydane na niekorzyść tej instytucji, może być sprzeczny z wynikającym z art. 48 karty zakazem oskarżania samego siebie. W przeciwieństwie bowiem do tego, co przewiduje § 49 ust. 1 pkt 1 ogólnej ustawy o postępowaniu administracyjnym, § 336 ustawy o zamówieniach publicznych nie zawiera żadnego prawa do odmowy udzielenia informacji. Tymczasem dostarczone w ten sposób informacje mogą ujawniać fakty, które mogą być wykorzystane przeciwko członkom organu administrującego lub pracownikom instytucji zamawiającej w ramach postępowań karnych lub do celów wniesienia skargi o odszkodowanie. Sąd odsyłający wskazuje ponadto, że zgodnie z artykułem prasowym członkowie austriackiego rządu federalnego zostali pociągnięci do odpowiedzialności karnej. Sąd ten uważa zatem, że ewentualna kwestia znaczenia odpowiedzi Trybunału na pytanie, czy § 336 ustawy o zamówieniach publicznych jest zgodny z zakazem oskarżania samego siebie, zostanie wykazana w niniejszej sprawie w wyniku kolejnych dochodzeń prowadzonych w ramach postępowań karnych opisanych w mediach, które dotyczą niektórych członków organu administrującego i odnoszą się do zakupów testów antygenowych będących przedmiotem postępowania głównego.

54      W tych okolicznościach Bundesverwaltungsgericht (federalny sąd administracyjny) w sprawie C‑274/21 postanowił zawiesić postępowanie w przedmiocie wniosku o zastosowanie środków tymczasowych złożonego przez EPIC i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:

„1)      Czy przewidziane w art. 2 ust. 1 lit. a) dyrektywy [89/665] postępowanie w przedmiocie wydania zarządzenia tymczasowego, które w Austrii jest przewidziane również przed Bundesverwaltungsgericht (federalnym sądem administracyjnym) i w którym to postępowaniu możliwe jest uzyskanie tymczasowego zakazu zawierania umów ramowych lub zawierania umów dostawy, stanowi spór dotyczący sprawy cywilnej i handlowej w rozumieniu art. 1 ust. 1 rozporządzenia nr 1215/2012? Czy takie postępowanie w przedmiocie wydania zarządzenia tymczasowego, o którym mowa w poprzednim pytaniu, stanowi przynajmniej sprawę cywilną w rozumieniu art. 81 ust. 1 [TFUE]? Czy postępowanie w przedmiocie wydania zarządzenia tymczasowego na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) dyrektywy [89/665] jest postępowaniem o zastosowanie środków tymczasowych na podstawie art. 35 rozporządzenia [nr 1215/2012]?

2)      Czy zasadę równoważności, przy uwzględnieniu innych przepisów prawa Unii, należy interpretować w ten sposób, że przyznaje ona jednostkom prawa podmiotowe wobec państwa członkowskiego i stoi na przeszkodzie stosowaniu austriackich przepisów krajowych, zgodnie z którymi sąd – przed rozstrzygnięciem wniosku o wydanie zarządzenia tymczasowego przewidzianego w art. 2 ust. 1 lit. a) dyrektywy [89/665] – musi ustalić rodzaj postępowania o udzielenie zamówienia i (szacunkową) wartość zamówienia oraz liczbę podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji, które zaskarżono w ramach określonych postępowań, względnie również części danego postępowania o udzielenie zamówienia, aby następnie wydać za pośrednictwem przewodniczącego właściwej izby orzekającej sądu zarządzenie w sprawie uzupełnienia braków poprzez dopłatę do wniesionej opłaty, a w przypadku nieuiszczenia opłaty nałożyć te opłaty procesowe za pośrednictwem izby orzekającej sądu właściwej do rozpatrzenia skargi – przed odrzuceniem (lub najpóźniej w momencie odrzucenia) wniosku o wydanie zarządzenia tymczasowego z powodu nieuiszczenia dodatkowej opłaty, gdyż w przeciwnym wypadku roszczenie o opłaty wygaśnie, podczas gdy w sprawach cywilnych w Austrii jest inaczej, jak np. w przypadku powództw o odszkodowanie lub zaniechanie z tytułu naruszenia konkurencji, gdzie nieuiszczenie opłat nie stanowi przeszkody dla rozstrzygnięcia powiązanego wniosku o wydanie zarządzenia tymczasowego, niezależnie od kwestii należnych w jakimkolwiek zakresie opłat sądowych, nieuiszczenie opłat ryczałtowych nie stanowi także zasadniczo przeszkody dla rozstrzygnięcia wniosku o wydanie zarządzenia tymczasowego złożonego w sprawie cywilnej oddzielnie od pozwu; a także dla porównania nieuiszczenie w Austrii opłat od odwołania od decyzji administracyjnych czy też opłat od skargi lub rewizji do Verfassungsgerichtshof (trybunału konstytucyjnego) lub Verwaltungsgerichtshof (trybunału administracyjnego, Austria), stanowiących środki odwoławcze przeciwko orzeczeniom sądów administracyjnych, nie prowadzi do odrzucenia danego środka odwoławczego z powodu nieuiszczenia opłat i przykładowo nie prowadzi też do tego, że wnioski o zawieszenie w tych postępowaniach ze skargi czy rewizji podlegają koniecznie odrzuceniu?

2.1)      Czy zasadę równoważności, przy uwzględnieniu innych przepisów prawa Unii, należy interpretować w ten sposób, że stoi ona na przeszkodzie stosowaniu austriackich przepisów krajowych, zgodnie z którymi przed rozstrzygnięciem wniosku w sprawie wydania zarządzenia tymczasowego, tak jak w przypadku przewidzianym w art. 2 ust. 1 lit. a) dyrektywy [89/665], przewodniczący izby orzekającej jako jedyny sędzia wydaje zarządzenie w sprawie uzupełnienia opłat z powodu nieuiszczenia wystarczającej kwoty opłaty ryczałtowej i sędzia ten musi odrzucić wniosek o wydanie zarządzenia tymczasowego z powodu braku uiszczenia opłaty, podczas gdy w przypadku powództw cywilnych w Austrii w razie wniosku o wydanie zarządzenia tymczasowego składanego razem z pozwem nie są zgodnie z Gerichtliches Einbringungsgesetz (ustawą o pobieraniu opłat sądowych) należne żadne dodatkowe ryczałtowe opłaty sądowe oprócz opłaty od pozwu w pierwszej instancji i również w przypadku wniosków o zawieszenie wykonania decyzji, które zostały złożone łącznie z odwołaniem od decyzji do Verwaltungsgericht (sądu administracyjnego, Austria) lub łącznie z rewizją od decyzji do Verwaltungsgerichtshof (trybunału administracyjnego), względnie ze skargą na decyzję do Verfassungsgerichtshof (trybunału konstytucyjnego) i które funkcjonalnie mają taki sam lub podobny cel w zakresie ochrony prawnej, jak wniosek o wydanie zarządzenia tymczasowego, nie są należne żadne odrębne opłaty za te akcesoryjne wnioski o zawieszenie wykonania?

3)      Czy zawarty w art. 2 ust. 1 lit. a) dyrektywy [89/665] wymóg [szybkości] przedsięwzięcia, w możliwie najkrótszym terminie, w drodze postanowienia, środków tymczasowych w celu naprawy domniemanego naruszenia lub zapobieżenia dalszym szkodom wobec podmiotów, których to dotyczy, należy, przy uwzględnieniu innych przepisów prawa Unii, interpretować w ten sposób, że ten wymóg szybkości przyznaje prawo podmiotowe do niezwłocznego rozstrzygnięcia wniosku o wydanie zarządzenia tymczasowego i stoi on na przeszkodzie stosowaniu austriackich przepisów krajowych, zgodnie z którymi sąd, nawet w przypadku nieprzejrzystych postępowań o udzielenie zamówień publicznych […] musi ustalić [przed rozstrzygnięciem wniosku o wydanie zarządzenia tymczasowego, mającym na celu uniemożliwienie dalszych zamówień publicznych przez instytucję zamawiającą], nawet przy braku znaczenia dla rozstrzygnięcia, rodzaj postępowania o udzielenie zamówienia i (szacunkową) wartość zamówienia oraz liczbę podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji, które zaskarżono lub które mogą zostać zaskarżone w ramach określonych postępowań, względnie również części danego postępowania o udzielenie zamówienia, aby następnie wydać za pośrednictwem przewodniczącego właściwej izby orzekającej sądu zarządzenie w sprawie uzupełnienia braków poprzez dopłatę do wniesionej opłaty, a w przypadku nieuiszczenia opłaty nałożyć na skarżącego opłaty procesowe za pośrednictwem izby orzekającej sądu właściwej do rozpatrzenia skargi – przed odrzuceniem (lub najpóźniej w momencie odrzucenia) wniosku o wydanie zarządzenia tymczasowego z powodu nieuiszczenia dodatkowej opłaty – gdyż w przeciwnym wypadku roszczenie o opłaty wobec skarżącego wygaśnie?

4)      Czy prawo do rzetelnego procesu przed sądem zgodnie z art. 47 [karty], przy uwzględnieniu innych przepisów prawa Unii, należy interpretować w ten sposób, że przyznaje ono jednostkom prawa podmiotowe i stoi na przeszkodzie stosowaniu austriackich przepisów krajowych, zgodnie z którymi sąd musi, nawet przy braku znaczenia dla rozstrzygnięcia i nawet w przypadku nieprzejrzystych postępowań o udzielenie zamówień publicznych przed rozstrzygnięciem wniosku w sprawie wydania zarządzenia tymczasowego, mającym na celu uniemożliwienie dalszych zamówień publicznych przez instytucję zamawiającą, ustalić rodzaj postępowania o udzielenie zamówienia i (szacunkową) wartość zamówienia oraz liczbę podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji, które zaskarżono w ramach określonych postępowań, względnie również części danego postępowania o udzielenie zamówienia, aby następnie wydać za pośrednictwem przewodniczącego właściwej izby orzekającej sądu zarządzenie w sprawie uzupełnienia braków poprzez dopłatę do wniesionej opłaty, a w przypadku nieuiszczenia opłaty nałożyć na skarżącego opłaty procesowe za pośrednictwem izby orzekającej sądu właściwej do rozpatrzenia skargi – przed odrzuceniem (lub najpóźniej w momencie odrzucenia) wniosku o wydanie zarządzenia tymczasowego z powodu nieuiszczenia dodatkowej opłaty – gdyż w przeciwnym wypadku roszczenie o opłaty wygaśnie?

5)      Czy zasadę równoważności, przy uwzględnieniu innych przepisów prawa Unii, należy interpretować w ten sposób, że przyznaje ona jednostkom prawa podmiotowe w stosunku do państwa członkowskiego i stoi na przeszkodzie stosowaniu austriackich przepisów krajowych, zgodnie z którymi w przypadku nieuiszczenia ryczałtowych opłat za wniosek o wydanie zarządzenia tymczasowego w rozumieniu dyrektywy [89/665] (jedynie) izba orzekająca sądu administracyjnego jako organ właściwy do rozstrzygnięcia może nałożyć opłaty ryczałtowe (z konsekwentnie wynikającym z tego ograniczeniem ochrony prawnej dla strony zobowiązanej do uiszczenia opłat), podczas gdy w przypadku opłaty od pozwu, opłaty od wniosku o wydanie zarządzenia tymczasowego i opłaty od środka odwoławczego w postępowaniu przed sądem cywilnym są one, w razie braku uiszczenia, nakładane postanowieniem zgodnie z Gerichtliches Einbringungsgesetz (ustawą o pobieraniu opłat sądowych), a opłaty od przewidzianych w prawie administracyjnym środków odwoławczych w postaci skargi do sądu administracyjnego lub do Verfassungsgerichtshof (trybunału konstytucyjnego), względnie w postaci rewizji do Verwaltungsgerichtshof (trybunału administracyjnego), w przypadku ich nieuiszczenia są co do zasady nakładane w drodze decyzji organu właściwego w sprawach opłat, od której to decyzji zawsze można wnieść środek odwoławczy do sądu administracyjnego, a następnie od niego rewizję do Verwaltungsgerichtshof (trybunału administracyjnego) lub skargę do Verfassungsgerichtshof (trybunału konstytucyjnego)?

6)      Czy art. 1 ust. 1 dyrektywy [89/665] w świetle innych przepisów prawa Unii należy interpretować w ten sposób, że zawarcie umowy ramowej z jednym wykonawcą zgodnie z art. 33 ust. 3 dyrektywy [2014/24] stanowi zawarcie umowy zgodnie z art. 2a ust. 2 dyrektywy [89/665]?

6.1)      Czy sformułowanie zawarte w art. 33 ust. 3 dyrektywy 2014/24: »zamówie[nia] opart[e] na takiej umowie [ramowej]« należy interpretować w ten sposób, że zamówienie oparte na umowie ramowej występuje wówczas, gdy instytucja zamawiająca udziela pojedynczego zamówienia z wyraźnym odniesieniem do zawartej umowy ramowej? Czy też cytowany fragment »zamówie[nia] opart[e] na takiej umowie [ramowej]« należy interpretować w ten sposób, że nie chodzi już o zamówienie oparte na pierwotnie zawartej umowie ramowej, jeżeli ogólna liczba zamówień umowy ramowej w rozumieniu wyroku Trybunału [z dnia 19 grudnia 2018 r. Autorità Garante della Concorrenza e del Mercato – Antitrust i Coopservice (C‑216/17, EU:C:2018:1034, pkt 64)] została już wyczerpana?

7)      Czy prawo do rzetelnego procesu przed sądem zgodnie z art. 47 [karty], przy uwzględnieniu innych przepisów prawa Unii, należy interpretować w ten sposób, że stoi ono na przeszkodzie stosowaniu przepisu, zgodnie z którym instytucja zamawiająca wskazana w sporze dotyczącym zamówień publicznych powinna w postępowaniu o wydanie zarządzenia tymczasowego udzielić wszystkich wymaganych informacji i przedstawić wszystkie wymagane dokumenty – pod rygorem wydania na jej niekorzyść orzeczenia zaocznego – jeżeli członkowie jej organu administrującego lub pracownicy tej instytucji zamawiającej, którzy są zobowiązani do udzielenia tych informacji w imieniu instytucji zamawiającej, są niekiedy […] narażeni na ryzyko, że będą musieli ponieść przez to odpowiedzialność karną na skutek udzielenia informacji lub przedstawienia dokumentów?

8)      Czy wymóg zawarty w art. 1 ust. 1 dyrektywy [89/665], by procedury odwoławcze w zakresie udzielania zamówień publicznych były przeprowadzane możliwie skutecznie, zważywszy w szczególności na prawo do skutecznego środka prawnego, o którym mowa w art. 47 [karty], przy uwzględnieniu innych przepisów prawa Unii, należy interpretować w ten sposób, że przepisy te przyznają prawa podmiotowe i stoją na przeszkodzie stosowaniu przepisów krajowych, zgodnie z którymi na skarżącym ubiegającym się o wydanie zarządzenia tymczasowego spoczywa obowiązek wskazania we wniosku o wydanie zarządzenia tymczasowego konkretnego postępowania o udzielenie zamówienia i konkretnej podlegającej odrębnemu zaskarżeniu decyzji, nawet jeśli skarżący ten w przypadku postępowania o udzielenie zamówienia bez uprzedniej publikacji nie będzie co do zasady wiedział, ile nieprzejrzystych postępowań o udzielenie zamówień przeprowadziła instytucja zamawiająca i ile decyzji o udzieleniu zamówienia zostało już wydanych w ramach nieprzejrzystych postępowań o udzielenie zamówień?

9)      Czy wymóg rzetelnego procesu przed sądem, o którym mowa w art. 47 [karty], przy uwzględnieniu innych przepisów prawa Unii, należy interpretować w ten sposób, że przepis ten przyznaje prawa podmiotowe i stoi na przeszkodzie stosowaniu przepisów krajowych, zgodnie z którymi na skarżącym ubiegającym się o wydanie zarządzenia tymczasowego spoczywa obowiązek wskazania we wniosku o wydanie zarządzenia tymczasowego konkretnego postępowania o udzielenie zamówienia i konkretnej podlegającej odrębnemu zaskarżeniu decyzji, nawet jeśli skarżący ten w przypadku postępowania o udzielenie zamówienia bez uprzedniej publikacji nie może co do zasady wiedzieć, ile nieprzejrzystych postępowań o udzielenie zamówień przeprowadziła instytucja zamawiająca i ile decyzji o udzieleniu zamówienia zostało już wydanych w ramach nieprzejrzystych postępowań o udzielenie zamówień?

10)      Czy wymóg rzetelnego procesu przed sądem, o którym mowa w art. 47 [karty], przy uwzględnieniu innych przepisów prawa Unii, należy interpretować w ten sposób, że przepis ten przyznaje prawa podmiotowe i stoi na przeszkodzie stosowaniu przepisów krajowych, zgodnie z którymi na skarżącym ubiegającym się o wydanie zarządzenia tymczasowego spoczywa obowiązek uiszczenia opłat ryczałtowych w wysokości, której nie może on wcześniej przewidzieć, ponieważ skarżący ten w przypadku dotyczącego go nieprzejrzystego postępowania o udzielenie zamówienia bez uprzedniej publikacji nie może co do zasady wiedzieć, czy instytucja zamawiająca przeprowadziła nieprzejrzyste postępowania o udzielenie zamówień, jaka była szacunkowa wartość zamówienia, a także ile podlegających indywidualnemu zaskarżeniu decyzji o udzieleniu zamówienia zostało już wydanych?”.

55      W okolicznościach przedstawionych w pkt 40–53 niniejszego wyroku Bundesverwaltungsgericht (federalny sąd administracyjny) w sprawie C‑275/21 postanowił zawiesić postępowanie w przedmiocie skargi wniesionej przez EPIC i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:

„1)      Czy postępowanie odwoławcze przed Bundesverwaltungsgericht (federalnym sądem administracyjnym), które toczy się w wykonaniu dyrektywy [89/665], stanowi spór dotyczący sprawy cywilnej i handlowej w rozumieniu art. 1 ust. 1 rozporządzenia [nr 1215/2012]? Czy takie postępowanie odwoławcze, o którym mowa w poprzednim pytaniu, stanowi przynajmniej sprawę cywilną w rozumieniu art. 81 ust. 1 [TFUE]?

2)      Czy zasadę równoważności, przy uwzględnieniu innych przepisów prawa Unii, należy interpretować w ten sposób, że przyznaje ona jednostkom prawa podmiotowe wobec państwa członkowskiego i stoi na przeszkodzie stosowaniu austriackich przepisów krajowych, zgodnie z którymi sąd – przed rozstrzygnięciem wniosku o wydanie zarządzenia tymczasowego przewidzianego w art. 2 ust. 1 lit. a) dyrektywy [89/665] – musi ustalić rodzaj postępowania o udzielenie zamówienia i (szacunkową) wartość zamówienia oraz liczbę podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji, które zaskarżono w ramach określonych postępowań, względnie również ćzęści danego postępowania o udzielenie zamówienia, aby następnie wydać za pośrednictwem przewodniczącego właściwej izby orzekającej sądu zarządzenie w sprawie uzupełnienia braków poprzez dopłatę do wniesionej opłaty, a w przypadku nieuiszczenia opłaty nałożyć te opłaty procesowe za pośrednictwem izby orzekającej sądu właściwej do rozpatrzenia skargi – przed odrzuceniem (lub najpóźniej w momencie odrzucenia) wniosku o wydanie zarządzenia tymczasowego z powodu nieuiszczenia dodatkowej opłaty, gdyż w przeciwnym wypadku roszczenie o opłaty wygaśnie, podczas gdy w sprawach cywilnych w Austrii jest inaczej, jak np. w przypadku powództw o odszkodowanie lub zaniechanie z tytułu naruszenia konkurencji, gdzie nieuiszczenie opłat nie stanowi przeszkody dla rozstrzygnięcia powództwa, niezależnie od kwestii należnych w jakimkolwiek zakresie opłat sądowych, a także dla porównania nieuiszczenie w Austrii opłat od odwołania od decyzji administracyjnych czy też opłat od skargi lub rewizji do Verfassungsgerichtshof (trybunału konstytucyjnego) lub Verwaltungsgerichtshof (trybunału administracyjnego), stanowiących środki odwoławcze przeciwko orzeczeniom sądów administracyjnych, nie prowadzi do odrzucenia danego środka odwoławczego z powodu nieuiszczenia opłat?

2.1)      Czy zasadę równoważności, przy uwzględnieniu innych przepisów prawa Unii, należy interpretować w ten sposób, że stoi ona na przeszkodzie stosowaniu austriackich przepisów krajowych, zgodnie z którymi przed rozstrzygnięciem wniosku w sprawie wydania zarządzenia tymczasowego, tak jak w przypadku przewidzianym w art. 2 ust. 1 lit. a) dyrektywy [89/665], przewodniczący izby orzekającej jako jedyny sędzia wydaje zarządzenie w sprawie uzupełnienia opłat z powodu nieuiszczenia wystarczającej kwoty opłaty ryczałtowej i sędzia ten musi odrzucić wniosek o wydanie zarządzenia tymczasowego z powodu braku uiszczenia opłaty, podczas gdy w przypadku powództw cywilnych w Austrii w razie wniosku o wydanie zarządzenia tymczasowego składanego razem z pozwem nie są zgodnie z Gerichtsgebührengesetz (ustawą o opłatach sądowych) należne żadne dodatkowe ryczałtowe opłaty sądowe oprócz opłaty od pozwu w pierwszej instancji i również w przypadku wniosków o zawieszenie wykonania decyzji, które zostały złożone łącznie z odwołaniem od decyzji do Verwaltungsgericht (sądu administracyjnego) lub łącznie z rewizją od decyzji do Verwaltungsgerichtshof (trybunału administracyjnego), względnie ze skargą na decyzję do Verfassungsgerichtshof (trybunału konstytucyjnego) i które funkcjonalnie mają taki sam lub podobny cel w zakresie ochrony prawnej, jak wniosek o wydanie zarządzenia tymczasowego, nie są należne żadne odrębne opłaty za te akcesoryjne wnioski o zawieszenie wykonania?

3)      Czy zawarty w art. 1 ust. 1 dyrektywy [89/665] wymóg szybkości, zgodnie z którym procedury odwoławcze w zakresie udzielania zamówień publicznych powinny być przeprowadzane możliwie szybko, należy, przy uwzględnieniu innych przepisów prawa Unii, interpretować w ten sposób, że ów wymóg przyznaje prawo podmiotowe do szybkiego postępowania odwoławczego i że stoi on na przeszkodzie stosowaniu austriackich przepisów krajowych, zgodnie z którymi sąd, nawet w przypadku nieprzejrzystych postępowań o udzielenie zamówień publicznych, w każdym przypadku przed rozstrzygnięciem skargi, która musi zmierzać do stwierdzenia nieważności poszczególnej podlegającej odrębnemu zaskarżeniu decyzji instytucji zamawiającej, musi ustalić, nawet przy braku znaczenia dla rozstrzygnięcia, rodzaj postępowania o udzielenie zamówienia i (szacunkową) wartość zamówienia oraz liczbę podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji, które zaskarżono w ramach określonych postępowań, względnie również części danego postępowania o udzielenie zamówienia, aby następnie wydać za pośrednictwem przewodniczącego izby orzekającej sądu zarządzenie w sprawie uzupełnienia braków poprzez dopłatę do wniesionej opłaty, a w przypadku nieuiszczenia opłaty nałożyć na skarżącego opłaty procesowe za pośrednictwem izby orzekającej sądu właściwej do rozpatrzenia skargi – przed odrzuceniem (lub najpóźniej w momencie odrzucenia) skargi z powodu nieuiszczenia dodatkowej opłaty – gdyż w przeciwnym wypadku roszczenie o opłaty wobec skarżącego wygaśnie?

4)      Czy prawo do rzetelnego procesu przed sądem zgodnie z art. 47 [karty], przy uwzględnieniu wymogu przejrzystości wynikającego z art. 18 ust. 1 dyrektywy [2014/24] i innych przepisów prawa Unii, należy interpretować w ten sposób, że stoi ono na przeszkodzie stosowaniu austriackich przepisów krajowych, zgodnie z którymi sąd w każdym przypadku, nawet przy nieprzejrzystych postępowaniach o udzielenie zamówień publicznych, przed rozstrzygnięciem skargi, która musi zmierzać do stwierdzenia nieważności poszczególnej podlegającej odrębnemu zaskarżeniu decyzji instytucji zamawiającej, musi ustalić rodzaj postępowania o udzielenie zamówienia i (szacunkową) wartość zamówienia oraz liczbę podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji, które zaskarżono w ramach określonych postępowań, względnie również części danego postępowania o udzielenie zamówienia, aby następnie wydać za pośrednictwem przewodniczącego izby orzekającej sądu zarządzenie w sprawie uzupełnienia braków poprzez dopłatę do wniesionej opłaty, a w przypadku nieuiszczenia opłaty nałożyć na skarżącego opłaty procesowe za pośrednictwem izby orzekającej sądu właściwego do rozpatrzenia skargi – przed odrzuceniem (lub najpóźniej w momencie odrzucenia) skargi z powodu nieuiszczenia dodatkowej opłaty – gdyż w przeciwnym wypadku roszczenie o opłaty wobec skarżącego wygaśnie?

5)      Czy zasadę równoważności, przy uwzględnieniu innych przepisów prawa Unii, należy interpretować w ten sposób, że przyznaje ona jednostkom prawa podmiotowe w stosunku do państwa członkowskiego i stoi na przeszkodzie stosowaniu austriackich przepisów krajowych, zgodnie z którymi w przypadku nieuiszczenia ryczałtowych opłat za wniesienie do sądu środka odwoławczego w odniesieniu do decyzji instytucji zamawiającej – w rozumieniu dyrektywy [89/665] – (lub ewentualnie środka odwoławczego do sądu zmierzającego do stwierdzenia niezgodności z prawem w związku z udzieleniem zamówienia w celu uzyskania odszkodowania) (jedynie) izba orzekająca sądu administracyjnego jako organ właściwy do rozstrzygnięcia może nałożyć nieuiszczone, ale należne opłaty ryczałtowe (z konsekwentnie wynikającym z tego ograniczeniem ochrony prawnej dla strony zobowiązanej do uiszczenia opłat), podczas gdy w przypadku opłaty od pozwu i opłaty od środka odwoławczego w postępowaniu przed sądem cywilnym są, w razie braku uiszczenia, nakładane w drodze decyzji administracyjnej zgodnie z Gerichtliches Einbringungsgesetz (ustawą o pobieraniu opłat sądowych), a opłaty od przewidzianych w prawie administracyjnym środków odwoławczych w postaci skargi do sądu administracyjnego lub do Verfassungsgerichtshof (trybunału konstytucyjnego), względnie w postaci rewizji do Verwaltungsgerichtshof (trybunału administracyjnego), w przypadku ich nieuiszczenia są co do zasady nakładane w drodze decyzji organu właściwego w sprawach opłat, od której to decyzji zawsze można wnieść środek odwoławczy do sądu administracyjnego, a następnie od niego rewizję do Verwaltungsgerichtshof (trybunału administracyjnego) lub skargę do Verfassungsgerichtshof (trybunału konstytucyjnego)?

6)      Czy art. 1 ust. 1 [dyrektywy 89/665] w świetle innych przepisów prawa Unii należy interpretować w ten sposób, że zawarcie umowy ramowej z jednym wykonawcą zgodnie z art. 33 ust. 3 dyrektywy [2014/24] stanowi zawarcie umowy zgodnie z art. 2a ust. 2 dyrektywy [89/665], a zatem decyzja instytucji zamawiającej, z którym indywidualnym wykonawcą ta umowa ramowa ma zostać zawarta zgodnie z art. 33 ust. 3 dyrektywy [2014/24], stanowi decyzję o udzieleniu zamówienia zgodnie z art. 2a ust. 1 dyrektywy [89/665]?

6.1)      Czy sformułowanie zawarte w art. 33 ust. 3 dyrektywy 2014/24: »zamówie[nia] opart[e] na takiej umowie [ramowej]« należy interpretować w ten sposób, że zamówienie oparte na umowie ramowej występuje wówczas, gdy instytucja zamawiająca udziela pojedynczego zamówienia z wyraźnym odniesieniem do zawartej umowy ramowej? Czy też cytowany fragment »zamówie[nia] opart[e] na takiej umowie [ramowej]« należy interpretować w ten sposób, że nie chodzi już o zamówienie oparte na pierwotnie zawartej umowie ramowej, jeżeli ogólna liczba zamówień umowy ramowej w rozumieniu wyroku Trybunału [z dnia 19 grudnia 2018 r. Autorità Garante della Concorrenza e del Mercato – Antitrust i Coopservice (C‑216/17, EU:C:2018:1034, pkt 64)] została już wyczerpana?

6.2)      W przypadku udzielenia odpowiedzi twierdzącej na pytanie 6.1: Czy art. 4 i 5 dyrektywy [2014/24], przy uwzględnieniu innych przepisów prawa Unii, należy interpretować w ten sposób, że szacunkowa wartość zamówienia w przypadku pojedynczego zamówienia opartego na umowie ramowej jest zawsze szacunkową wartością zamówienia zgodnie z art. 5 ust. 5 [tej dyrektywy]? Czy też w przypadku pojedynczego zamówienia opartego na umowie ramowej szacunkowa wartość zamówienia zgodnie z art. 4 [wspomnianej] dyrektywy jest wartością zamówienia wynikającą z zastosowania art. 5 tej dyrektywy dla celów ustalenia szacunkowej wartości zamówienia dla pojedynczego zamówienia na dostawy opartego na umowie ramowej?

7)      Czy prawo do rzetelnego procesu przed sądem zgodnie z art. 47 [karty], przy uwzględnieniu innych przepisów prawa Unii, należy interpretować w ten sposób, że stoi ono na przeszkodzie stosowaniu przepisu, zgodnie z którym instytucja zamawiająca wskazana w sporze dotyczącym zamówień publicznych powinna udzielić wszystkich wymaganych informacji i przedstawić wszystkie wymagane dokumenty – pod rygorem wydania na jej niekorzyść orzeczenia zaocznego – jeżeli członkowie jej organu administrującego lub pracownicy tej instytucji zamawiającej, którzy są zobowiązani do udzielenia tych informacji w imieniu instytucji zamawiającej, są niekiedy narażeni na ryzyko, że będą musieli ponieść przez to odpowiedzialność karną na skutek udzielenia informacji lub przedstawienia dokumentów?

8)      Czy wymóg zawarty w art. 1 ust. 1 dyrektywy [89/665], by procedury odwoławcze w zakresie udzielania zamówień publicznych były przeprowadzane możliwie skutecznie, zważywszy w szczególności na prawo do skutecznego środka prawnego, o którym mowa w art. 47 [karty], przy uwzględnieniu innych przepisów prawa Unii, należy interpretować w ten sposób, że przepisy te przyznają prawa podmiotowe i stoją na przeszkodzie stosowaniu przepisów krajowych, zgodnie z którymi na skarżącym spoczywa obowiązek wskazania w skardze konkretnego postępowania o udzielenie zamówienia i konkretnej podlegającej odrębnemu zaskarżeniu decyzji, nawet jeśli skarżący ten w przypadku postępowania o udzielenie zamówienia bez uprzedniej publikacji nie będzie co do zasady wiedział, czy instytucja zamawiająca udzieliła nieprzejrzystych dla skarżącego bezpośrednich zamówień zgodnie z prawem krajowym lub nieprzejrzystych dla skarżącego zamówień w procedurze negocjacyjnej bez uprzedniej publikacji, względnie czy zostało przeprowadzone jedno czy więcej nieprzejrzystych postępowań o udzielenie zamówień oraz czy zapadły w nich po jednej czy więcej podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji?

9)      Czy wymóg rzetelnego procesu przed sądem, o którym mowa w art. 47 [karty], przy uwzględnieniu innych przepisów prawa Unii, należy interpretować w ten sposób, że przepis ten przyznaje prawa podmiotowe i stoi na przeszkodzie stosowaniu przepisów krajowych, zgodnie z którymi na skarżącym spoczywa obowiązek wskazania w swojej skardze konkretnego postępowania o udzielenie zamówienia i konkretnej podlegającej odrębnemu zaskarżeniu decyzji, nawet jeśli skarżący ten w przypadku postępowania o udzielenie zamówienia bez uprzedniej publikacji nie może co do zasady wiedzieć, czy instytucja zamawiająca udzieliła nieprzejrzystych dla skarżącego bezpośrednich zamówień zgodnie z prawem krajowym lub nieprzejrzystych dla skarżącego zamówień w procedurze negocjacyjnej bez uprzedniej publikacji, względnie czy zostało przeprowadzone jedno czy więcej postępowań o udzielenie zamówień oraz czy zapadły w nich po jednej czy więcej podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji?

10)      Czy wymóg rzetelnego procesu przed sądem, o którym mowa w art. 47 [karty], przy uwzględnieniu innych przepisów prawa Unii, należy interpretować w ten sposób, że przepis ten przyznaje prawa podmiotowe i stoi na przeszkodzie stosowaniu przepisów krajowych, zgodnie z którymi na skarżącym spoczywa obowiązek uiszczenia ryczałtowych opłat w wysokości, której nie może on przewidzieć w momencie składania skargi, ponieważ skarżący ten w przypadku nieprzejrzystego dla niego postępowania o udzielenie zamówienia bez uprzedniej publikacji nie może co do zasady wiedzieć, czy instytucja zamawiająca udzieliła bezpośrednich zamówień zgodnie z prawem krajowym lub nieprzejrzystych dla skarżącego zamówień w procedurze negocjacyjnej bez uprzedniej publikacji oraz jaka jest szacunkowa wartość zamówienia w wypadku ewentualnie przeprowadzonej procedury negocjacyjnej bez uprzedniej publikacji, względnie ile podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji zostało wydanych?”.

 W przedmiocie pytań prejudycjalnych

 W przedmiocie pytań pierwszych w sprawach C‑274/21 i C‑275/21

56      Poprzez pytania pierwsze w sprawach C‑274/21 i C‑275/21 sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy pojęcie „spraw cywilnych i handlowych” w rozumieniu art. 1 ust. 1 rozporządzenia nr 1215/2012 należy interpretować w ten sposób, że obejmuje ono także postępowania o zastosowanie środków tymczasowych i skargi, o których mowa w art. 2 ust. 1 lit. a) i b) dyrektywy 89/665.

57      W tym względzie wystarczy przypomnieć, że rozporządzenie nr 1215/2012 ma zastosowanie tylko wtedy, gdy spór dotyczy albo kilku państw członkowskich, albo jednego państwa członkowskiego, pod warunkiem że w tym ostatnim przypadku występuje element zagraniczny łączący spór z państwem trzecim. Sytuacja ta może bowiem powodować powstanie kwestii dotyczących ustalenia jurysdykcji sądów w porządku międzynarodowym (zob. podobnie wyroki: z dnia 1 marca 2005 r., Owusu, C‑281/02, EU:C:2005:120, pkt 25, 26; a także z dnia 7 maja 2020 r., Rina, C‑641/18, EU:C:2020:349, pkt 25).

58      Tymczasem w niniejszym przypadku brakuje tego elementu zagranicznego.

59      Wynika z tego, że rozporządzenie to nie ma zastosowania w postępowaniu głównym i że w związku z tym nie ma potrzeby udzielania odpowiedzi na pytania pierwsze w sprawach C‑274/21 i C‑275/21.

 W przedmiocie pytań szóstych i pytań szóstych pkt 1 w sprawach C‑274/21 i C‑275/21 oraz w przedmiocie pytania szóstego pkt 2, w sprawie C‑275/21

 W przedmiocie pytań szóstych w sprawach C‑274/21 i C‑275/21

60      Poprzez pytania szóste w sprawach C‑274/21 i C‑275/21 sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 1 ust. 1 dyrektywy 89/665 należy interpretować w ten sposób, że zawarcie umowy ramowej z jednym wykonawcą zgodnie z art. 33 ust. 3 dyrektywy 2014/24 stanowi zawarcie umowy zgodnie z art. 2a ust. 2 dyrektywy 89/665.

61      Na wstępie należy stwierdzić, że art. 1 ust. 1 akapit trzeci dyrektywy 89/665 przewiduje wyraźnie, że pojęcie „umów” w rozumieniu tej dyrektywy obejmuje umowy ramowe.

62      W związku z tym art. 2a ust. 2 akapit pierwszy dyrektywy 89/665 ma zastosowanie do umów ramowych. Jednakże na mocy tego przepisu zawarcie umowy, która następuje po wydaniu decyzji o udzieleniu umowy ramowej zawartej z jednym wykonawcą zgodnie z art. 33 ust. 3 dyrektywy 2014/24, nie może nastąpić przed upływem okresu zawieszenia wynoszącego co najmniej 10 lub 15 dni kalendarzowych, w zależności od wykorzystanego środka komunikacji, ze skutkiem od dnia następnego po tym, w którym decyzja o udzieleniu zamówienia została wysłana zainteresowanym oferentom i kandydatom.

63      Ponadto, jak wskazała Komisja Europejska w uwagach na piśmie, wykładnia ta może zagwarantować skuteczność (effet utile) dyrektywy 89/665. W stosownych przypadkach, jak podkreślono w motywie 4 dyrektywy 2007/66, która zmieniła i uzupełniła dyrektywę 89/665, brak, między wydaniem decyzji o udzieleniu zamówienia a zawarciem związanej z nim umowy, okresu umożliwiającego skuteczne odwołanie mógłby powodować, że instytucje zamawiające i podmioty zamawiające, które pragną zapewnić nieodwracalność skutków kwestionowanej decyzji o udzieleniu zamówienia, będą bardzo szybko przystępować do podpisania umowy. Otóż aby wyeliminować tę lukę w ramach mechanizmów odwoławczych istniejących w państwach członkowskich, która stanowi istotną przeszkodę dla skutecznej ochrony sądowej zainteresowanych oferentów, to jest tych oferentów, których jeszcze ostatecznie nie wykluczono, przewidziano minimalny okres zawieszenia typu standstill, podczas którego zawarcie umowy jest zawieszone, niezależnie od tego, czy do zawarcia umowy doszło w chwili jej podpisania, czy też nie.

64      W świetle powyższych rozważań na pytania szóste w sprawach C‑274/21 i C‑275/21 należy odpowiedzieć, iż art. 1 ust. 1 dyrektywy 89/665 należy interpretować w ten sposób, że zawarcie umowy ramowej z jednym wykonawcą zgodnie z art. 33 ust. 3 dyrektywy 2014/24 stanowi zawarcie umowy zgodnie z art. 2a ust. 2 dyrektywy 89/665.

 W przedmiocie pytań szóstych pkt 1 w sprawach C‑274/21 i C‑275/21

65      Poprzez pytania szóste pkt 1 w sprawach C‑274/21 i C‑275/21 sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 33 ust. 3 dyrektywy 2014/24 należy interpretować w ten sposób, że instytucja zamawiająca może nadal oprzeć się, w celu udzielenia nowego zamówienia, na umowie ramowej, której maksymalna ilość lub maksymalna wartość określonych robót budowlanych, dostaw lub usług została lub już została osiągnięta.

66      W tym względzie z orzecznictwa Trybunału jasno wynika, że zawierając umowę ramową, instytucja zamawiająca może zaciągać zobowiązania jedynie w granicach maksymalnej ilości lub maksymalnej wartości danych robót budowlanych, dostaw lub usług, wobec czego po osiągnięciu tego limitu skutki tej umowy ustają (wyrok z dnia 17 czerwca 2021 r., Simonsen & Weel, C‑23/20, EU:C:2021:490, pkt 68).

67      W związku z tym, jak podkreśliły rząd austriacki i Komisja w swoich uwagach na piśmie, żadne zamówienie nie może już zostać udzielone zgodnie z prawem na mocy art. 33 ust. 2 dyrektywy 2014/24 na podstawie umowy ramowej, której limit został przekroczony i która w związku z tym jest bezskuteczna, chyba że udzielenie zamówienia nie zmienia w istotnym stopniu tej umowy w rozumieniu art. 72 ust. 1 lit. e) dyrektywy 2014/24 (zob. podobnie wyrok z dnia 17 czerwca 2021 r., Simonsen & Weel, C‑23/20, EU:C:2021:490, pkt 70).

68      Na pytania szóste pkt 1 należy zatem odpowiedzieć, iż art. 33 ust. 3 dyrektywy 2014/24 należy interpretować w ten sposób, że przy udzielaniu nowego zamówienia instytucja zamawiająca nie może już opierać się na umowie ramowej, jeżeli określona przez nią maksymalna ilość lub maksymalna wartość danych robót budowlanych, dostaw lub usług została już osiągnięta, chyba że udzielenie tego zamówienia nie pociąga za sobą istotnej zmiany tej umowy ramowej, jak przewiduje art. 72 ust. 1 lit. e) tej dyrektywy.

 W przedmiocie pytania szóstego pkt 2 w sprawie C‑275/21

69      Ze względu na odpowiedź udzieloną na pytanie szóste pkt 1 w sprawie C‑275/21 nie ma potrzeby udzielania odpowiedzi na pytanie szóste pkt 2 w tej samej sprawie.

 W przedmiocie pytań drugich, pytań drugich pkt 1 oraz pytań piątych w sprawach C‑274/21 i C‑275/21

70      Poprzez pytania drugie, pytania drugie pkt 1 oraz pytania piąte w sprawach C‑274/21 i C‑275/21 sąd odsyłający zmierza zasadniczo do ustalenia, czy zasadę równoważności należy interpretować w ten sposób, że stoi ona na przeszkodzie przepisom krajowym przewidującym, w odniesieniu do wniosków o zastosowanie środków tymczasowych i skarg związanych z postępowaniem o udzielenie zamówienia publicznego, inne przepisy proceduralne niż te, które mają zastosowanie w szczególności do postępowań w sprawach cywilnych.

71      Poprzez te pytania sąd odsyłający odnosi się do trzech krajowych zasad mających zastosowanie w szczególności do wniosku o zastosowanie środków tymczasowych i skargi w dziedzinie zamówień publicznych: po pierwsze, do zasady, zgodnie z którą w tej dziedzinie dopuszczalność wniosku o zastosowanie środków tymczasowych lub skargi jest uzależniona od zapłaty przez podmiot prawa sądowej opłaty ryczałtowej, wobec czego rozpoznanie co do istoty owego wniosku lub skargi może mieć miejsce tylko wtedy, gdy opłata ta została wcześniej uiszczona; po drugie, do zasady, zgodnie z którą we wspomnianej dziedzinie wniosek o zastosowanie środków tymczasowych złożony w tym samym czasie co skarga co do istoty skutkuje pobraniem szczególnej opłaty ryczałtowej; oraz po trzecie, do zasady, zgodnie z którą w owej dziedzinie sądowa opłata ryczałtowa nie jest nakładana w drodze decyzji administracyjnej, w związku z czym owa opłata nie może być kwestionowana przed sądem posiadającym nieograniczone prawo orzekania.

72      Należy przypomnieć, że art. 1 ust. 1 i 3 dyrektywy 89/665 zobowiązuje państwa członkowskie, w odniesieniu do postępowań o udzielenie zamówień publicznych, do przedsięwzięcia niezbędnych środków, aby zapewnić istnienie skutecznego, a zwłaszcza możliwie szybkiego odwołania od niezgodnych z prawem Unii decyzji podjętych przez instytucje zamawiające, i zapewnić dostępność procedur odwoławczych dla każdego podmiotu, który ma lub miał interes w uzyskaniu danego zamówienia i który poniósł szkodę lub może ponieść szkodę w wyniku domniemanego naruszenia. Dyrektywa ta pozostawia państwom członkowskim swobodę w zakresie wyboru gwarancji proceduralnych, które określa, jak również związanych z nimi formalności. W szczególności wspomniana dyrektywa nie zawiera żadnego przepisu dotyczącego konkretnie opłat sądowych uiszczanych przez podmioty prawa, gdy składają one, na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a i b) tej dyrektywy, wniosek o zastosowanie środków tymczasowych lub skargę o stwierdzenie nieważności na decyzję uważaną za niezgodną z prawem, dotyczącą postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (wyrok z dnia 6 października 2015 r., Orizzonte Salute, C‑61/14, EU:C:2015:655, pkt 43–45).

73      W związku z tym w braku uregulowań Unii w tej dziedzinie zadaniem każdego państwa członkowskiego, zgodnie z zasadą autonomii procesowej państw członkowskich, jest określenie zasad postępowania administracyjnego i sądowego, aby zapewnić ochronę uprawnień podmiotów prawa wynikających z prawa Unii. Te zasady postępowania nie mogą jednak być mniej korzystne niż w przypadku podobnych postępowań w zakresie ochrony uprawnień wywodzonych z wewnętrznego porządku prawnego (zasada równoważności) i nie mogą powodować w praktyce, że korzystanie z uprawnień wynikających z prawa Unii stanie się niemożliwe lub nadmiernie utrudnione (zasada skuteczności) (wyroki: z dnia 6 października 2015 r., Orizzonte Salute, C‑61/14, EU:C:2015:655, pkt 46; a także z dnia 21 grudnia 2021 r., Randstad Italia, C‑497/20, EU:C:2021:1037, pkt 58).

74      Okoliczność, że sądowa opłata ryczałtowa uiszczana przez podmiot prawa w dziedzinie zamówień publicznych jest wyższa niż opłata należna w ramach postępowań w sprawach cywilnych, sama w sobie nie może wykazać naruszenia zasady równoważności (zob. analogicznie wyrok z dnia 6 października 2015 r., Orizzonte Salute, C‑61/14, EU:C:2015:655, pkt 66).

75      Zasada równoważności oznacza bowiem równe traktowanie skarg opartych na naruszeniu prawa krajowego i podobnych skarg opartych na naruszeniu prawa Unii, a nie równoważność krajowych zasad proceduralnych mających zastosowanie do sporów o charakterze innym niż cywilne z jednej strony i administracyjne z drugiej strony, lub do sporów należących do dwóch różnych dziedzin prawa (wyrok z dnia 6 października 2015 r., Orizzonte Salute, C‑61/14, EU:C:2015:655, pkt 67).

76      Ponadto wspomniana zasada nie ma też znaczenia w odniesieniu do dwóch rodzajów środków zaskarżenia, gdy oba są oparte na prawie Unii (zob. podobnie wyrok z dnia 6 października 2015 r., Târşia, C‑69/14, EU:C:2015:662, pkt 34).

77      Zasady równoważności nie można zatem interpretować tak, że zobowiązuje państwo członkowskie do rozciągnięcia najkorzystniejszego systemu wewnętrznego na wszystkie skargi wnoszone w danym obszarze prawa (zob. podobnie wyroki: z dnia 15 września 1998 r., Edis, C‑231/96, EU:C:1998:401, pkt 36; a także z dnia 26 stycznia 2010 r., Transportes Urbanos y Servicios Generales, C‑118/08, EU:C:2010:39, pkt 34).

78      W świetle powyższych rozważań na pytania drugie, pytania drugie pkt 1 oraz pytania piąte w sprawach C‑274/21 i C‑275/21 należy odpowiedzieć, iż zasadę równoważności należy interpretować w ten sposób, że nie stoi ona na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu przewidującemu, w odniesieniu do wniosków o zastosowanie środków tymczasowych i skarg związanych z postępowaniem o udzielenie zamówienia publicznego, inne przepisy proceduralne niż te, które mają zastosowanie w szczególności do postępowań w sprawach cywilnych.

 W przedmiocie pytań ósmych i dziewiątych w sprawach C‑274/21 i C‑275/21

79      Poprzez pytania ósme i dziewiąte w sprawach C‑274/21 i C‑275/21 sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 1 ust. 1 dyrektywy 89/665 w związku z art. 47 karty należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu nakładającemu na podmiot prawa obowiązek wskazania we wniosku o zastosowanie środków tymczasowych oraz w skardze odnośnego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz kwestionowanej przez niego podlegającej odrębnemu zaskarżeniu decyzji, nawet w przypadku gdy instytucja zamawiająca zdecydowała się na przeprowadzenie postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego bez uprzedniej publikacji ogłoszenia o zamówieniu.

80      Na wstępie należy zauważyć, że w niniejszych sprawach Trybunał nie został zapytany o wykładnię art. 32 ust. 2 lit. c) dyrektywy 2014/24 w celu ustalenia, czy zastosowanie przez instytucję zamawiającą procedury negocjacyjnej bez uprzedniej publikacji ogłoszenia o zamówieniu jest zgodne z tą dyrektywą. Sąd odsyłający wydaje się w istocie aprobować decyzję instytucji zamawiającej o zastosowaniu w postępowaniu głównym takiej procedury w celu uzyskania w trybie pilnym dostawy testów antygenowych. Rząd austriacki i Komisja podkreślają ponadto, że z pkt 2.3.4 wytycznych Komisji Europejskiej w sprawie stosowania ram dotyczących zamówień publicznych w sytuacji nadzwyczajnej związanej z kryzysem wywołanym epidemią COVID-19 (Dz.U. 2020, C 108 I, s. 1) wynika, że „procedury negocjacyjne bez uprzedniej publikacji mogą dawać możliwość zaspokojenia pilnych potrzeb” oraz że procedury te „wypełniają lukę do czasu znalezienia stabilniejszych rozwiązań, takich jak umowy ramowe na dostawy i usługi, uzyskanych w drodze zwykłych procedur (w tym w trybie przyspieszonym)”.

81      W każdym wypadku nie ulega wątpliwości, że w braku uprzedniej publikacji ogłoszenia o zamówieniu, o którym mowa w art. 49 tej dyrektywy, lub ogłoszenia o udzieleniu zamówienia, o którym mowa w art. 50 tej dyrektywy, podmiot prawa nie jest w stanie określić rodzaju odnośnego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego ani liczby zaskarżalnych decyzji.

82      Wynika z tego, że uregulowanie krajowe nakładające w takiej sytuacji na podmiot prawa obowiązek wskazania tego rodzaju informacji we wniosku o zastosowanie środków tymczasowych i w skardze prowadzi do praktycznego uniemożliwienia wykonywania praw przyznanych przez porządek prawny Unii, a tym samym stanowi zagrożenie dla skuteczności (effet utile) dyrektywy 89/665 [zob. analogicznie wyroki: z dnia 28 stycznia 2010 r., Uniplex (UK), C‑406/08, EU:C:2010:45, pkt 40; a także z dnia 12 marca 2015 r., eVigilo, C‑538/13, EU:C:2015:166, pkt 39, 40], której celem jest zagwarantowanie, by wydane przez instytucję zamawiającą niezgodne z prawem decyzje mogły być przedmiotem skutecznego i możliwie jak najszybszego środka zaskarżenia (wyrok z dnia 6 października 2015 r., Orizzonte Salute, C‑61/14, EU:C:2015:655, pkt 43).

83      Uregulowanie takie jest również sprzeczne z prawem do skutecznego środka prawnego zagwarantowanym w art. 47 karty, który sam w sobie jest wystarczający i nie potrzebuje doprecyzowania w przepisach prawa Unii lub prawa krajowego, aby przyznać jednostkom prawo, na które mogą się one bezpośrednio powoływać (wyrok z dnia 17 kwietnia 2018 r., Egenberger, C‑414/16, EU:C:2018:257, pkt 78).

84      W tych okolicznościach na pytania ósme i dziewiąte w sprawach C‑274/21 i C‑275/21 należy odpowiedzieć, iż art. 1 ust. 1 dyrektywy 89/665 w świetle art. 47 karty należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu nakładającemu na podmiot prawa obowiązek wskazania we wniosku o zastosowanie środków tymczasowych oraz w skardze odnośnego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz kwestionowanej przez niego podlegającej odrębnemu zaskarżeniu decyzji, nawet w przypadku gdy instytucja zamawiająca zdecydowała się przeprowadzić postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego bez uprzedniej publikacji ogłoszenia o zamówieniu oraz gdy ogłoszenie o udzieleniu zamówienia publicznego nie zostało jeszcze opublikowane.

 W przedmiocie pytań trzecich i czwartych w sprawach C‑274/21 i C‑275/21

85      Poprzez pytania trzecie i czwarte w sprawach C‑274/21 i C‑275/21 sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 2 ust. 1 dyrektywy 89/665 w związku z art. 47 karty należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które nakłada na sąd – wyłącznie w celu obliczenia wysokości sądowej opłaty ryczałtowej, którą podmiot prawa będzie musiał uiścić – obowiązek określenia, przed wydaniem rozstrzygnięcia w sprawie wniosku o zastosowanie środków tymczasowych lub skargi złożonych przez ów podmiot, pod rygorem oddalenia owego wniosku lub owej skargi wyłącznie z tego powodu, rodzaju odnośnego postępowania o udzielenie zamówienia, (szacunkowej) wartości zamówienia oraz liczby podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji, a także części odnośnego postępowania o udzielenie zamówienia, w przypadku gdy instytucja zamawiająca zdecydowała się przeprowadzić postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego bez uprzedniej publikacji ogłoszenia o zamówieniu oraz gdy w chwili wniesienia skargi oraz ogłoszenie o udzieleniu zamówienia publicznego nie zostało jeszcze opublikowane.

86      W tym względzie należy przypomnieć, że zgodnie z art. 1 ust. 1 akapit czwarty dyrektywy 89/665 państwa członkowskie muszą przyjąć niezbędne środki, aby zapewnić – w szczególności w odniesieniu do postępowań o udzielenie zamówienia objętych zakresem stosowania dyrektywy 2014/24 – możliwość skutecznego, a zwłaszcza możliwie szybkiego, wniesienia skargi na decyzje podjęte przez instytucje zamawiające, zgodnie z warunkami określonymi w art. 2–2f dyrektywy 89/665, z powodu naruszenia przez te decyzje prawa Unii w dziedzinie zamówień publicznych lub naruszenia krajowych przepisów transponujących to prawo.

87      Jak przypomniano w pkt 72 niniejszego wyroku, dyrektywa 89/665 nie zawiera jednak żadnego przepisu dotyczącego konkretnie opłat sądowych uiszczanych przez podmioty prawa, gdy składają one, na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) i b) tej dyrektywy, wniosek o zastosowanie środków tymczasowych lub skargę o stwierdzenie nieważności na decyzję uważaną za niezgodną z prawem, dotyczącą postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.

88      Do państw członkowskich należy zatem przyjęcie przepisów proceduralnych dotyczących środków prawnych służących ochronie praw przyznanych przez prawo Unii kandydatom i oferentom, których prawa zostały naruszone przez decyzje instytucji zamawiającej, w taki sposób, by nie zostały naruszone ani skuteczność dyrektywy 89/665, której celem jest zagwarantowanie, by niezgodne z prawem decyzje wydane przez instytucję zamawiającą mogły być przedmiotem skutecznego i możliwie jak najszybszego środka zaskarżenia, ani prawa przyznane jednostkom przez prawo Unii. Ponadto należy przypomnieć, że – jak wynika z jej motywu 36 – dyrektywa 2007/66 i dyrektywa 89/665, którą ta pierwsza dyrektywa zmieniła i uzupełniła, mają na celu zapewnienie pełnego poszanowania prawa do skutecznego środka prawnego i dostępu do bezstronnego sądu, zgodnie z art. 47 akapity pierwszy i drugi karty (zob. podobnie wyroki: z dnia 12 grudnia 2002 r., Universale-Bau i in., C‑470/99, EU:C:2002:746, pkt 72, 73; z dnia 15 września 2016 r., Star Storage i in., C‑439/14 i C‑488/14, EU:C:2016:688, pkt 42–46; z dnia 7 sierpnia 2018 r., Hochtief, C‑300/17, EU:C:2018:635, pkt 38; a także z dnia 7 września 2021 r., Klaipėdos regiono atliekų tvarkymo cents, C‑927/19, EU:C:2021:700, pkt 128).

89      W tym kontekście należy stwierdzić, że przepisy dyrektywy 89/665, których celem jest ochrona oferentów przed arbitralnością instytucji zamawiającej, służą wzmocnieniu istniejących mechanizmów w celu zapewnienia skutecznego stosowania uregulowań Unii w dziedzinie udzielania zamówień publicznych, w szczególności na etapie, na którym naruszenia mogą być jeszcze skorygowane (zob. podobnie wyroki: z dnia 11 sierpnia 1995 r., Komisja/Niemcy, C‑433/93, EU:C:1995:263, pkt 23; a także z dnia 15 września 2016 r., Star Storage i in., C‑439/14 i C‑488/14, EU:C:2016:688, pkt 41).

90      W istocie w ramach postępowania o udzielenie zamówienia publicznego zorganizowanego w sposób nieprzejrzysty prawo ubiegania się o ochronę tymczasową ma zasadnicze znaczenie. Motyw piąty dyrektywy 89/665 stanowi ponadto, że z uwagi na krótki czas trwania procedur właściwe organy odwoławcze muszą, między innymi, być upoważnione do podjęcia środków tymczasowych mających na celu zawieszenie takich procedur lub wykonania jakichkolwiek decyzji podejmowanych przez instytucję zamawiającą oraz że krótki czas trwania procedur oznacza, że wszelkie naruszenia przepisów dotyczących udzielania zamówień publicznych muszą być eliminowane w trybie pilnym.

91      Aby osiągnąć ten cel, art. 1 ust. 1 dyrektywy 89/665 nakazuje wprowadzenie w państwach członkowskich skutecznych, a przede wszystkim możliwie szybkich dróg odwoławczych od decyzji, które mogą naruszać prawo Unii w dziedzinie zamówień publicznych albo krajowe przepisy stanowiące jego transpozycję. Konkretnie art. 2 ust. 1 lit. a) tej dyrektywy wymaga od państw członkowskich wprowadzenia procedur odwoławczych umożliwiających „przedsięwzięcia, w możliwie najkrótszym terminie, w drodze postanowienia, środków tymczasowych w celu naprawy domniemanego naruszenia lub zapobieżenia dalszym szkodom wobec [odnośnych] podmiotów” (wyrok z dnia 9 grudnia 2010 r., Combinatie Spijker Infrabouw-De Jonge Konstruktie i in., C‑568/08, EU:C:2010:751, pkt 52, 53).

92      W przypadku gdy instytucja zamawiająca zdecydowała się na przeprowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego bez uprzedniej publikacji ogłoszenia o zamówieniu, a w chwili wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności decyzji związanej z tym postępowaniem ogłoszenie o udzieleniu zamówienia nie zostało jeszcze opublikowane, istnieje poważne ryzyko, że prawo do tymczasowej ochrony mogłoby zostać unicestwione, jeżeli sąd rozpatrujący wniosek o zastosowanie środków tymczasowych, zanim orzeknie o zastosowaniu środka tymczasowego i wyłącznie w celu obliczenia wysokości sądowej opłaty ryczałtowej, którą podmiot prawa będzie musiał uiścić, byłby zobowiązany określić rodzaj postępowania o udzielenie zamówienia, podać szacunkową wartość odnośnego zamówienia oraz ustalić wszystkie decyzje podjęte przez instytucję zamawiającą w ramach tego postępowania. Ryzyko to jest jeszcze większe w przypadku postępowania zorganizowanego z naruszeniem zasady przejrzystości zagwarantowanej w art. 18 ust. 1 akapit pierwszy dyrektywy 2014/24. W takich sytuacjach jest bardzo prawdopodobne, że sąd będzie musiał przeprowadzić długie i skomplikowane badanie. Tymczasem tak długo, jak długo sąd będzie prowadził owo badanie, nie będzie on miał możliwości zawieszenia kwestionowanych przez skarżącego zakupów dokonywanych przez instytucję zamawiającą.

93      Takie ograniczenie nałożone na sąd, który ma wydać orzeczenie w trybie pilnym, jest w związku z tym oczywiście nieproporcjonalne do tego stopnia, że narusza prawo do skutecznego środka prawnego zagwarantowane w art. 47 karty.

94      Ponadto należy podkreślić, jak wskazał już Trybunał, że podważana jest skuteczność (effet utile) dyrektywy 89/665, ponieważ jedynym możliwym środkiem zaskarżenia jest skarga do sądu rozpoznającego sprawę co do istoty. W istocie dysponowanie możliwością wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności samej umowy nie może zrównoważyć braku możliwości wystąpienia przeciwko samej decyzji w sprawie udzielenia danego zamówienia przed zawarciem umowy. Zatem w przypadku gdy umowa została już podpisana, okoliczność, że jedyna przewidziana kontrola sądowa jest kontrolą a posteriori, oznacza wykluczenie możliwości wniesienia środka zaskarżenia na etapie, na którym naruszenia można jeszcze skorygować, a zatem nie pozwala na zapewnienie skarżącemu pełnej ochrony sądowej przed zawarciem umowy (zob. podobnie wyroki: z dnia 3 kwietnia 2008 r., Komisja/Hiszpania, C‑444/06, EU:C:2008:190, pkt 38; z dnia 11 czerwca 2009 r., Komisja/Francja, C‑327/08, niepublikowany, EU:C:2009:371, pkt 58; a także z dnia 23 grudnia 2009 r., Komisja/Irlandia, C‑455/08, niepublikowany, EU:C:2009:809, pkt 28).

95      W tych okolicznościach uregulowanie krajowe, które uniemożliwia sądowi rozpatrującemu wniosek o zastosowanie środków tymczasowych wydanie rozstrzygnięcia w jego przedmiocie do czasu, po pierwsze, uzyskania informacji wymienionych w pkt 92 niniejszego wyroku, a po drugie, w konsekwencji, do czasu uiszczenia przez wnioskodawcę sądowej opłaty ryczałtowej, narusza zarówno art. 2 ust. 1 lit. a) dyrektywy 89/665, jak i art. 47 karty.

96      Natomiast wymóg szybkości postępowania nie jest tak surowy w sytuacji, gdy podmiot prawa wnosi do sądu krajowego skargę o stwierdzenie nieważności podlegającej odrębnemu zaskarżeniu decyzji instytucji zamawiającej, jak w sytuacji, gdy podmiot prawa składa w sposób prewencyjny wniosek o zastosowanie środków tymczasowych. W związku z tym uregulowanie krajowe takie jak uregulowanie austriackie, które wymaga przekazania informacji wymienionych w pkt 92 niniejszego wyroku, w ramach postępowania mającego na celu stwierdzenie nieważności podlegającej odrębnemu zaskarżeniu decyzji instytucji zamawiającej nie jest sprzeczne z prawem Unii.

97      Na pytania trzecie i czwarte zadane w sprawach C‑274/21 i C‑275/21 należy zatem odpowiedzieć, iż art. 2 ust. 1 dyrektywy 89/665 w związku z art. 47 karty należy interpretować w ten sposób, że:

–        stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które nakłada na sąd, który rozpatruje wniosek o zastosowanie środków tymczasowych, mający na celu uniemożliwienie dokonywania zakupów przez instytucję zamawiającą, obowiązek określenia, przed wydaniem rozstrzygnięcia w sprawie owego wniosku, rodzaju odnośnego postępowania o udzielenie zamówienia, (szacunkowej) wartości odnośnego zamówienia oraz liczby podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji, a także, w stosownym przypadku, części odnośnego postępowania o udzielenie zamówienia, wyłącznie w celu obliczenia wysokości sądowej opłaty ryczałtowej, którą wnioskodawca będzie musiał uiścić, pod rygorem oddalenia owego wniosku lub owej skargi wyłącznie z tego powodu, w przypadku gdy instytucja zamawiająca zdecydowała się przeprowadzić postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego bez uprzedniej publikacji ogłoszenia o zamówieniu oraz gdy w chwili wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności decyzji związanej z tym postępowaniem ogłoszenie o udzieleniu zamówienia nie zostało jeszcze opublikowane;

–        nie stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które nakłada na sąd, który rozpatruje skargę o stwierdzenie nieważności podlegającej odrębnemu zaskarżeniu decyzji instytucji zamawiającej, obowiązek określenia, przed wydaniem rozstrzygnięcia w sprawie tej skargi, rodzaju odnośnego postępowania o udzielenie zamówienia, (szacunkowej) wartości odnośnego zamówienia oraz liczby podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji, a także, w stosownym przypadku, części odnośnego postępowania o udzielenie zamówienia, wyłącznie w celu obliczenia wysokości sądowej opłaty ryczałtowej, którą skarżący będzie musiał uiścić, pod rygorem oddalenia owej skargi wyłącznie z tego powodu.

 W przedmiocie pytań dziesiątych w sprawach C‑274/21 i C‑275/21

98      Poprzez pytania dziesiąte w sprawach C‑274/21 i C‑275/21 sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 47 karty należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które zobowiązuje składającego wniosek o zastosowanie środków tymczasowych lub skargę do uiszczenia sądowej opłaty ryczałtowej w wysokości, której nie może on wcześniej przewidzieć, w przypadku gdy instytucja zamawiająca zdecydowała się przeprowadzić postępowanie w sprawie udzielenia zamówienia publicznego bez uprzedniej publikacji ogłoszenia o zamówieniu lub, w stosownych przypadkach, bez uprzedniej publikacji ogłoszenia o udzieleniu zamówienia, w związku z czym podmiot prawa mógłby nie być w stanie uzyskać wiedzy o szacunkowej wartości zamówienia oraz o liczbie podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji wydanych przez instytucję zamawiającą, na podstawie których obliczono ową opłatę.

99      Na wstępie należy podkreślić, podobnie jak rząd austriacki, że sposoby obliczania należnej od składającego wniosek o zastosowanie środków tymczasowych lub skargę sądowej opłaty ryczałtowej w dziedzinie zamówień publicznych mogą być przez niego z góry znane, ponieważ wynikają one wyraźnie z § 340 ustawy o zamówieniach publicznych w związku z rozporządzeniem w sprawie opłat ryczałtowych z 2018 r., o którym mowa w pkt 29 niniejszego wyroku.

100    Niemniej jednak, gdy instytucja zamawiająca korzysta z postępowania o udzielanie zamówienia publicznego bez uprzedniej publikacji ogłoszenia o zamówieniu, podmiot prawa, który złożył wniosek o zastosowanie środków tymczasowych lub skargę, może nie mieć wiedzy ani o szacunkowej wartości danego zamówienia, ani o liczbie podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji podjętych już przez instytucję zamawiającą, na podstawie których obliczana jest opłata ryczałtowa.

101    W związku z tym podmiot ten może nie być w stanie przewidzieć wysokości sądowej opłat ryczałtowej, którą musi uiścić.

102    Zdaniem sądu odsyłającego w okolicznościach sporu w postępowaniu głównym to właśnie z powodu niemożności określenia przez EPIC, po pierwsze, rodzaju postępowania w sprawie udzielenia zamówienia publicznego prowadzonego przez instytucję zamawiającą, a po drugie, liczby zaskarżalnych decyzji wydanych przez tę instytucję, spółka ta była zmuszona zakwestionować najpierw 21 umów ramowych zawartych przez instytucję zamawiającą oraz trzy decyzje podjęte na podstawie każdej z tych umów. Ponieważ EPIC postanowił złożyć wniosek o zastosowanie środków tymczasowych oraz skargę co do istoty sprawy na wszystkie te decyzje, zdaniem sądu odsyłającego, musiał on uiścić sądową opłatę ryczałtową w wysokości przekraczającej 1 mln EUR.

103    Tym samym uregulowanie krajowe, które nakłada na podmiot prawa obowiązek uiszczenia sądowej opłaty ryczałtowej w wysokości niemożliwej do przewidzenia przed złożeniem przez niego wniosku o zastosowanie środków tymczasowych lub skargi, czyni praktycznie niemożliwym lub nadmiernie utrudnionym skorzystanie z przysługującego mu prawa do skutecznego środka prawnego, a w konsekwencji narusza art. 47 karty, także wówczas, gdy kwota ta stanowi jedynie znikomy ułamek wartości odnośnego zamówienia lub odnośnych zamówień.

104    Na pytania dziesiąte w sprawach C‑274/21 i C‑275/21 należy zatem odpowiedzieć, iż art. 47 karty należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które zobowiązuje podmiot prawa składający wniosek o zastosowanie środków tymczasowych lub skargę do uiszczenia sądowej opłaty ryczałtowej w wysokości, której nie może on wcześniej przewidzieć, w przypadku gdy instytucja zamawiająca zdecydowała się przeprowadzić postępowanie w sprawie udzielenia zamówienia publicznego bez uprzedniej publikacji ogłoszenia o zamówieniu lub, w stosownych przypadkach, bez uprzedniej publikacji ogłoszenia o udzieleniu zamówienia, w związku z czym ów podmiot prawa może nie być w stanie uzyskać wiedzy o szacunkowej wartości zamówienia oraz o liczbie podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji wydanych przez instytucję zamawiającą, na podstawie których obliczono ową opłatę.

 W przedmiocie pytań siódmych w sprawach C‑274/21 i C‑275/21

105    Poprzez pytania siódme w sprawach C‑274/21 i C‑275/21 sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 47 i 48 karty stoją na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, zgodnie z którym instytucja zamawiająca, która jest stroną pozwaną w sporze dotyczącym udzielenia zamówienia publicznego, powinna przedstawić zarówno w ramach wniosku o zastosowanie środka tymczasowego, jak i skargi wszystkie wymagane informacje i dokumenty, nawet jeśli, po pierwsze, może zostać wydane względem niej orzeczenie zaoczne, a po drugie, przekazanie owych informacji i dokumentów może spowodować, że członkowie organu administrującego lub pracownicy tej instytucji zamawiającej obciążą samych siebie odpowiedzialnością karną.

106    W tym względzie należy zauważyć, podobnie jak rząd austriacki i jak podkreślono w pkt 53 niniejszego wyroku, że z wniosków o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym wynika, iż w niniejszym przypadku ewentualne znaczenie odpowiedzi na te pytania zostanie wykazane za pomocą potencjalnego dochodzenia przeprowadzonego w ramach postępowania karnego, o którym to poinformowały media, przeciwko niektórym członkom organu administrującego, dotyczącego zakupów rozpatrywanych w postępowaniu głównym testów antygenowych.

107    W ten sposób sąd odsyłający sam wskazuje na hipotetyczny charakter pytań siódmych w niniejszych sprawach. Ponadto sąd ten odnosi się jedynie postępowania karnego prowadzonego przeciwko członkom austriackiego rządu federalnego, nie wykazując związku między tym postępowaniem a niniejszymi sprawami.

108    Ponadto, jak podkreśliła Komisja w swoich uwagach na piśmie, pytania te są pozbawione znaczenia, ponieważ sąd odsyłający nie wyjaśnia, w jaki sposób zakaz oskarżania samego siebie mógłby mieć zastosowanie w sytuacji, gdy członkowie organu administrującego lub pracownicy instytucji zamawiającej przekazują sądowi krajowemu informacje dotyczące zachowania instytucji zamawiającej, nie ponosząc przy tym a priori jakiejkolwiek sankcji karnej.

109    Wreszcie, sąd odsyłający ogranicza się do ogólnego odesłania do art. 47 i 48 karty, a także do twierdzenia, że uregulowanie austriackie w istotny sposób ogranicza skuteczność ochrony sądowej gwarantowanej przez dyrektywę 89/665, nie wskazując jednak przepisów prawa Unii mogących mieć zastosowanie do sytuacji rozpatrywanej w postępowaniu głównym, a w konsekwencji sprawiających, że owe dwa artykuły karty mogłyby mieć zastosowanie do sporu w postępowaniu głównym.

110    Z powyższego wynika, że pytania siódme mają charakter hipotetyczny, a zatem nie są dopuszczalne.

 W przedmiocie kosztów

111    Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniach głównych, nie podlegają zwrotowi.

Z powyższych względów Trybunał (ósma izba) orzeka, co następuje:

1)      Artykuł 1 ust. 1 dyrektywy Rady 89/665/EWG z dnia 21 grudnia 1989 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do stosowania procedur odwoławczych w zakresie udzielania zamówień publicznych na dostawy i roboty budowlane, zmienionej dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/23/UE z dnia 26 lutego 2014 r., należy interpretować w ten sposób, że zawarcie umowy ramowej z jednym wykonawcą zgodnie z art. 33 ust. 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylającej dyrektywę 2004/18/WE, stanowi zawarcie umowy zgodnie z art. 2a ust. 2 dyrektywy 89/665, zmienionej dyrektywą 2014/23.

2)      Artykuł 33 ust. 3 dyrektywy 2014/24 należy interpretować w ten sposób, że przy udzielaniu nowego zamówienia instytucja zamawiająca nie może już opierać się na umowie ramowej, jeżeli określona przez nią maksymalna ilość lub maksymalna wartość danych robót budowlanych, dostaw lub usług już została osiągnięta, chyba że udzielenie tego zamówienia nie pociąga za sobą istotnej zmiany tej umowy ramowej, jak przewiduje art. 72 ust. 1 lit. e) tej dyrektywy.

3)      Zasadę równoważności należy interpretować w ten sposób, że nie stoi ona na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu przewidującemu, w odniesieniu do wniosków o zastosowanie środków tymczasowych i skarg związanych z postępowaniem o udzielenie zamówienia publicznego, inne przepisy proceduralne niż te, które mają zastosowanie w szczególności do postępowań w sprawach cywilnych.

4)      Artykuł 1 ust. 1 dyrektywy 89/665, zmienionej dyrektywą 2014/23, w świetle z art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu nakładającemu na podmiot prawa obowiązek wskazania we wniosku o zastosowanie środków tymczasowych oraz w skardze odnośnego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz kwestionowanej przez niego podlegającej odrębnemu zaskarżeniu decyzji, w przypadku gdy instytucja zamawiająca zdecydowała się przeprowadzić postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego bez uprzedniej publikacji ogłoszenia o zamówieniu oraz gdy ogłoszenie o udzieleniu zamówienia publicznego nie zostało jeszcze opublikowane.

5)      Artykuł 2 ust. 1 dyrektywy 89/665, zmienionej dyrektywą 2014/23, w związku z art. 47 karty praw podstawowych należy interpretować w ten sposób, że:

–        stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które nakłada na sąd, który rozpatruje wniosek o zastosowanie środków tymczasowych, mający na celu uniemożliwienie dokonywania zakupów przez instytucję zamawiającą, obowiązek określenia, przed wydaniem rozstrzygnięcia w sprawie wniosku o zastosowanie środków tymczasowych lub skargi złożonych przez ów podmiot, rodzaju odnośnego postępowania o udzielenie zamówienia, (szacunkowej) wartości zamówienia oraz liczby podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji, a także, w stosownym przypadku, części odnośnego postępowania o udzielenie zamówienia, wyłącznie w celu obliczenia wysokości sądowej opłaty ryczałtowej, którą wnioskodawca będzie musiał uiścić, pod rygorem oddalenia owego wniosku lub owej skargi wyłącznie z tego powodu, w przypadku gdy instytucja zamawiająca zdecydowała się przeprowadzić postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego bez uprzedniej publikacji ogłoszenia o zamówieniu oraz gdy w chwili wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności decyzji związanej z tym postępowaniem ogłoszenie o udzieleniu zamówienia nie zostało jeszcze opublikowane;

–        nie stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które nakłada na sąd, który rozpatruje skargę o stwierdzenie nieważności podlegającej odrębnemu zaskarżeniu decyzji instytucji zamawiającej, obowiązek określenia, przed wydaniem rozstrzygnięcia w sprawie tej skargi, rodzaju odnośnego postępowania o udzielenie zamówienia, (szacunkowej) wartości odnośnego zamówienia oraz liczby podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji, a także, w stosownym przypadku, części odnośnego postępowania o udzielenie zamówienia, wyłącznie w celu obliczenia wysokości sądowej opłaty ryczałtowej, którą skarżący będzie musiał uiścić, pod rygorem oddalenia owej skargi wyłącznie z tego powodu.

6)      Artykuł 47 karty praw podstawowych należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które zobowiązuje podmiot prawa składający wniosek o zastosowanie środków tymczasowych lub skargę do uiszczenia sądowej opłaty ryczałtowej w wysokości, której nie może on wcześniej przewidzieć, w przypadku gdy instytucja zamawiająca zdecydowała się przeprowadzić postępowanie w sprawie udzielenia zamówienia publicznego bez uprzedniej publikacji ogłoszenia o zamówieniu lub, w stosownych przypadkach, bez uprzedniej publikacji ogłoszenia o udzieleniu zamówienia, w związku z czym ów podmiot prawa może nie być w stanie uzyskać wiedzy o szacunkowej wartości zamówienia oraz o liczbie podlegających odrębnemu zaskarżeniu decyzji wydanych przez instytucję zamawiającą, na podstawie których obliczono ową opłatę.

Podpisy

*      Język postępowania: niemiecki.