Sprawa T‑145/06
Omya AG
przeciwko
Komisji Wspólnot Europejskich
Konkurencja – Koncentracje – Żądanie informacji – Artykuł 11 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 139/2004 – Konieczność żądanych informacji – Proporcjonalność – Rozsądny termin – Nadużycie władzy – Naruszenie uzasadnionych oczekiwań
Streszczenie wyroku
1. Skarga o stwierdzenie nieważności – Właściwość sądu wspólnotowego – Wnioski o wydanie nakazu wobec instytucji – Wnioski o wydanie wyroku deklaratoryjnego – Niedopuszczalność
(art. 230 WE)
2. Konkurencja – Koncentracje – Badanie przez Komisję – Decyzja z żądaniem informacji skierowana do stron dokonujących zgłoszenia – Wniosek o sprostowanie przekazanych informacji – Warunki
(rozporządzenie Rady nr 139/2004, art. 2, 11)
3. Konkurencja – Koncentracje – Badanie przez Komisję – Ocena natury ekonomicznej – Kontrola sądowa – Granice
(rozporządzenie Rady nr 139/2004, art. 2, 11)
4. Konkurencja – Koncentracje – Badanie przez Komisję – Decyzja z żądaniem informacji skierowana do stron dokonujących zgłoszenia – Wniosek o sprostowanie przekazanych informacji – Zawieszenie biegu terminów
(rozporządzenie Rady nr 139/2004, art. 10, 11)
5. Konkurencja – Koncentracje – Badanie przez Komisję – Decyzja z żądaniem informacji skierowana do stron dokonujących zgłoszenia – Pismo w sprawie przedstawienia zarzutów, niepozwalające na ustalenie konieczności informacji lub ich prawidłowości
(rozporządzenie Rady nr 139/2004, art. 2, 11, art. 18 ust. 3)
6. Konkurencja – Koncentracje – Badanie przez Komisję – Decyzja z żądaniem informacji skierowana do stron dokonujących zgłoszenia – Wniosek o sprostowanie przekazanych informacji
(rozporządzenie Rady nr 139/2004, art. 11)
7. Konkurencja – Koncentracje – Badanie przez Komisję – Decyzja z żądaniem informacji skierowana do stron dokonujących zgłoszenia – Wniosek o sprostowanie przekazanych informacji
(rozporządzenie Rady nr 139/2004, art. 11)
1. W ramach kontroli zgodności z prawem sprawowanej na podstawie art. 230 WE Sąd nie jest władny do wydawania wyroków deklaratoryjnych ani nakazów, nawet gdy odnoszą się one do sposobu wykonania jego wyroków, w taki sposób, że należy uznać za oczywiście niedopuszczalny wniosek o wydanie przez Sąd rozstrzygnięcia w przedmiocie konsekwencji stwierdzenia nieważności zaskarżonego aktu.
(por. pkt 23)
2. Komisja może skorzystać z uprawnień przyznanych jej na mocy art. 11 rozporządzenia nr 139/2004 w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw jedynie wówczas, gdy uważa, że nie dysponuje wszystkimi informacjami koniecznymi do wydania rozstrzygnięcia w przedmiocie zgodności ze wspólnym rynkiem danej koncentracji.
W tym względzie do celów wydania decyzji w przedmiocie koncentracji Komisja winna zbadać, w szczególności na podstawie art. 2 rozporządzenia nr 139/2004, skutki danej transakcji dla wszystkich rynków, w odniesieniu do których istnieje ryzyko, że skuteczna konkurencja na wspólnym rynku lub znacznej jego części zostałaby znacząco zakłócona.
Ponadto okoliczność, że wymóg konieczności powinien być interpretowany w kontekście decyzji w przedmiocie zgodności danej koncentracji ze wspólnym rynkiem, oznacza, iż konieczność informacji wskazanych w żądaniu wystosowanym na podstawie art. 11 rozporządzenia nr 139/2004 należy oceniać w świetle wyobrażenia, jakie Komisja mogła, rozsądnie rzecz biorąc, mieć w chwili formułowania tego żądania o zakresie informacji koniecznych do zbadania koncentracji. Podstawą tej oceny nie powinna być zatem rzeczywista niezbędność danych informacji w toku postępowania przed Komisją, bowiem jest ona zależna od wielu czynników i nie da się jej ustalić w pewny sposób już na etapie formułowania żądania udzielenia informacji.
W tym względzie, chociaż okoliczność, iż informacje wymienione w żądaniu wystosowanym na podstawie art. 11 rozporządzenia nr 139/2004 zostały później wykorzystane, może wskazywać, że były one konieczne, to brak ich wykorzystania nie stanowi dowodu przeciwnego.
Jeżeli chodzi o szczególny przypadek decyzji przyjętej na podstawie art. 11 ust. 3 rozporządzenia nr 139/2004, w której Komisja żąda sprostowania informacji, jakie zostały już przekazane przez jedną ze stron dokonujących zgłoszenia, lecz okazały się nieprawidłowe, niezbędność dokonania takiego sprostowania jest oceniana z uwzględnieniem kryterium istotnego charakteru stwierdzonych błędów, które jest właściwe w kontekście brzmienia i systematyki omawianego rozporządzenia. W związku z tym Komisja może zażądać sprostowania uznanych za błędne informacji przekazanych przez jedną ze stron, jeżeli istnieje ryzyko, że wykryte błędy mogą mieć znaczący wpływ na ocenę zgodności danej koncentracji ze wspólnym rynkiem. Nie należy interpretować w sposób ścisły owego kryterium, ponieważ wymóg szybkości postępowania, który charakteryzuje ogólną systematykę rozporządzenia nr 139/2004, należy pogodzić z celem skutecznej kontroli zgodności koncentracji ze wspólnym rynkiem, którą Komisja winna przeprowadzić z dużą ostrożnością i która wymaga zgromadzenia przez Komisję kompletnych i prawidłowych informacji.
(por. pkt 24, 28–31, 33, 41, 42, 45, 60, 61)
3. W ramach kontroli koncentracji Komisja dysponuje zakresem uznania w kwestiach gospodarczych, a kontrola sprawowana przez sądy wspólnotowe winna ograniczać się do weryfikacji, czy przestrzegane były przepisy proceduralne oraz przepisy dotyczące uzasadnienia, a także do sprawdzenia prawidłowości dokonanych ustaleń faktycznych oraz tego, czy nie wystąpił oczywisty błąd w ocenie i czy nie doszło do nadużycia władzy. Okoliczność ta nie oznacza jednak, że sądy wspólnotowe winny powstrzymywać się od kontroli dokonanej przez Komisję interpretacji danych o charakterze gospodarczym, w szczególności zaś dokonanej przezeń oceny konieczności informacji zażądanych na podstawie art. 11 rozporządzenia nr 139/2004 w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw, jak również kwestii istotności błędów, którymi są one ponoć obarczone.
(por. pkt 32)
4. Wykonywanie przez Komisję uprawnień przyznanych jej na mocy art. 11 rozporządzenia nr 139/2004 w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw uwarunkowane jest poszanowaniem zasady proporcjonalności, która wymaga, aby akty wydawane przez instytucje wspólnotowe nie przekraczały granic tego, co jest stosowne i konieczne do realizacji wyznaczonych celów. Ważne jest w szczególności, by nałożony na przedsiębiorstwo obowiązek dostarczenia informacji nie stanowił dla niego obciążenia niewspółmiernego do potrzeb dochodzenia.
W odniesieniu do decyzji wydanej na podstawie art. 11 ust. 3 rozporządzenia nr 139/2004, w której Komisja żąda sprostowania przedstawionych przez zgłaszającego informacji, jakie okazały się nieprawidłowe, gdy długość okresu zawieszenia biegu terminów określonych w art. 10 rozporządzenia nr 139/2004 spowodowanego wydaniem takiej decyzji zależna jest od daty udzielenia niezbędnych informacji, Komisja nie narusza zasady proporcjonalności, zawieszając postępowanie, gdy informacje takie nie zostały jej przedstawione.
(por. pkt 34)
5. W ramach postępowania w sprawie kontroli koncentracji, które prowadzi do zażądania informacji w drodze decyzji na podstawie art. 11 rozporządzenia nr 139/2004, pismo w sprawie przedstawienia zarzutów nie umożliwia określenia w sposób wyczerpujący informacji, jakie Komisja uznaje za konieczne w chwili wydania owej decyzji. W istocie pismo w sprawie przedstawienia zarzutów zawiera jedynie elementy oceny, które doprowadziły Komisję do zidentyfikowania potencjalnych problemów w zakresie konkurencji, a pomija co do zasady rynki, w odniesieniu do których zagrożenie nie zostało stwierdzone. Cel tego pisma jest więc znacznie bardziej ograniczony aniżeli cel badania dokonywanego wcześniej przez Komisję. Pismo w sprawie przedstawienia zarzutów nie stanowi także elementu mającego decydujące znaczenie dla oceny stanowiska Komisji w kwestii prawidłowości informacji wykorzystanych w ramach przeprowadzanego przez nią badania zgłoszonej koncentracji.
(por. pkt 46, 77)
6. Pojęcie nadużycia władzy odnosi się do sytuacji, w której organ administracyjny użył swoich uprawnień w celu odmiennym niż ten, w którym uprawnienia te zostały mu przyznane. Decyzja jest wadliwa z powodu nadużycia władzy tylko wtedy, gdy obiektywne, właściwe dla danej sprawy i zgodne przesłanki pozwalają stwierdzić, że została ona przyjęta w takim odmiennym celu. W przypadku gdy decyzja ma służyć realizacji wielu celów, nawet jeśli obok uzasadnionych motywów decyzji występuje nieuzasadniony motyw, to decyzja nie stanowi z tego względu nadużycia władzy, o ile nie zrezygnowano w niej z osiągnięcia celu głównego.
Okoliczność braku wykazania naruszenia obowiązującego rozporządzenia nie ma wpływu na okoliczność ewentualnego dopuszczenia się nadużycia władzy przez organ administracyjny.
Decyzja Komisji na podstawie art. 11 rozporządzenia nr 139/2004 w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw zawierająca żądanie sprostowania przedstawionych przez zgłaszającego informacji, które okazały się nieprawidłowe, jest wadliwa z powodu nadużycia władzy, jeżeli występują obiektywne, właściwe dla sprawy i zgodne przesłanki wskazujące na to, że została ona wydana przez Komisję w celu uzyskania zawieszenia biegu terminu zbadania koncentracji, nie zaś w celu doprowadzenia do skorygowania informacji koniecznych do przeprowadzenia tego badania. W tym względzie okoliczność, że Komisja, podczas przeprowadzania dodatkowej weryfikacji prawidłowości informacji przekazanych przez strony dokonujące zgłoszenia, systematycznie poszukuje błędów, nie wskazuje na dopuszczenie się nadużycia władzy. Również okoliczność, że Komisja rozpoczyna sporządzanie decyzji z żądaniem dodatkowych informacji przed dokonaniem oceny wpływu błędów na wynik prowadzonego przez Komisję badania nie wskazuje na dopuszczenie się nadużycia.
(por. pkt 98–100, 106, 109)
7. Uprawnienie do powoływania się na zasadę ochrony uzasadnionych oczekiwań uzależnione jest od łącznego spełnienia trzech przesłanek. Po pierwsze, administracja wspólnotowa musi przekazać zainteresowanemu dokładne, bezwarunkowe i zgodne zapewnienia, pochodzące z uprawnionych i wiarygodnych źródeł. Po drugie, zapewnienia te muszą być takiego rodzaju, by wzbudzały u podmiotu, do którego są skierowane, uzasadnione oczekiwanie. Po trzecie, udzielone zapewnienia muszą być zgodne z właściwymi przepisami.
W ramach kontroli koncentracji Komisja może, nie naruszając zasady ochrony uzasadnionych oczekiwań stron dokonujących zgłoszenia, zakładać, że przekazane jej na wstępie przez wspomniane strony informacje są kompletne i prawidłowe a następnie zmienić tę ocenę.
W istocie w interesie skutecznej kontroli koncentracji i ze względu na ciążący na Komisji obowiązek zbadania z dużą ostrożnością skutków danej transakcji dla wszystkich potencjalnie dotkniętych nią rynków Komisja winna zachować możliwość żądania skorygowania zasadniczo nieprawidłowych informacji przekazanych przez strony i koniecznych z punktu widzenia prowadzonego przez nią badania, przy czym powody, które skłoniły ją do przeprowadzenia ponownej weryfikacji ich prawidłowości, są w tym kontekście nieistotne.
Ponadto, o ile badanie winno zostać przeprowadzone przez Komisję w relatywnie krótkich terminach i o ile strony koncentracji zobowiązane są do przekazania Komisji prawidłowych i kompletnych informacji, o tyle postępowanie w sprawie kontroli koncentracji opiera się nieuchronnie w znacznym zakresie na zaufaniu, gdyż Komisja nie może być zobowiązana do dokonania natychmiastowej i szczegółowej weryfikacji prawidłowości wszystkich informacji przekazanych przez te strony.
Weryfikacja dokonana przez Komisję po otrzymaniu informacji nie musi zresztą wcale doprowadzić do wykrycia wszystkich istotnych nieprawidłowości, które mogą mieć wpływ na te informacje.
Strony dokonujące zgłoszenia nie mogą powoływać się na istnienie uzasadnionych oczekiwań, aby uniknąć konsekwencji naruszenia zobowiązania do dostarczenia kompletnych i prawidłowych informacji tylko dlatego, że naruszenie to nie zostało wykryte przez Komisję w toku wspomnianej weryfikacji.
Ponadto sam fakt, iż w przeszłości Komisja zareagowała na przedstawione jej informacje w terminie kilku dni, nie stanowi wystarczająco dokładnego zapewnienia co do tego, że w przyszłości Komisja nie ustosunkuje się do przedstawionych jej informacji po upływie takiego terminu.
Wreszcie stosowana w ramach badania zgłoszonej koncentracji przez Komisję praktyka w odniesieniu do decyzji dotyczących kompletności przekazanych informacji nie może być powoływana w odniesieniu do decyzji dotyczącej prawidłowości informacji, a zatem nie może ona wzbudzić uzasadnionych oczekiwań.
(por. pkt 68, 117–120, 122, 123)